Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

  Dnia 21 października 2016 r.

  Sąd Okręgowy w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy

w składzie

0.0.1.Przewodniczący Sędzia SO Katarzyna Żymełka

0.0.2. Sędzia SO Lesław Zieliński (spr.)

Sędzia SO Grażyna Urban

Protokolant Grzegorz Kaczmarczyk

po rozpoznaniu w dniu 21 października 2016r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) w W.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w R.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez powódkę

od wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 9 lutego 2016r.

sygn. akt VI GC 671/15

oddala apelację.

SSO Lesław Zieliński SSO Katarzyna Żymełka SSO Grażyna Urban

Sygn. akt X Ga 169/16

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym, powódka (...) w W. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) sp. z o.o. w R. kwoty 23.669,82 zł z stosownymi ustawowymi odsetkami oraz kosztów procesu. Podała, że pozwana po zakończeniu umowy najmu, nie zwróciła przedmiotu najmu. W tej sytuacji, powódka naliczyła karę umowną i wezwała pozwaną do jej zapłaty.

Nakazem zapłaty z dnia 9 kwietnia 2015 r. uwzględniono powództwo.

W sprzeciwie pozwana wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania. Zarzuciła, że nie została poinformowana jakiego roszczenia dotyczy nakaz zapłaty.

Postanowieniem z dnia 28 kwietnia 2015 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód przekazał sprawę do Sądu Rejonowego w Rybniku.

Pozwana żadnej aktywności procesowej w toku dalszego postępowania nie przejawiła. Nie stawiła się również na rozprawie.

Sąd Rejonowy ustalił iż strony zawarły umowę najmu terenu położonego w R. wraz z zabudowaniami. Czynsz określono na kwotę 3.718,49 zł miesięcznie. Ponadto przed podpisaniem umowy pozwana zobowiązana była wpłacić powódce tytułem kaucji 7.436,98 zł brutto tj. dwukrotność czynszu (§ 3 ust. 4 umowy). W przypadku rozwiązania umowy pozwana jako najemca była zobowiązana do przekazania powódce przedmiotu najmu w dniu rozwiązania umowy. Strony w § 6 ust. 11 umowy zastrzegły karę umowną w wysokości 2-krotnego czynszu za okres bezumownego korzystania z przedmiotu umowy, nie mniej niż za okres jednego miesiąca.

Powódka skutecznie rozwiązała umowę najmu ze skutkiem na dzień 30 czerwca 2011 r. i wezwała pozwaną do zdania przedmiotu najmu w ostatnim dniu obowiązywania umowy. Pozwana nie zdała przedmiotu najmu w terminie. Pismem z dnia 18 lipca 2011 r. powódka poinformowała pozwaną, że począwszy od dnia 1 lipca 2011 r. będzie obciążała ją karą umowna zgodnie z zapisem § 6 pkt 11 umowy. Powódka obciążyła pozwaną trzema notami księgowymi po 7.889,94 zł, tytułem kar umownych.

Sąd Rejonowy zważył. Powódka dochodziła zapłaty kar umownych. Zgodnie z art. 483 § 1 k.c. można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy .

Powódka udowodniła swoje roszczenie co do zasady ponieważ wykazała dowodami z dokumentów ziszczenie się warunków umownych uzasadniających obciążenie pozwanej karą umowną, określoną w § 6 ust. 11 umowy tj. wypowiedzenie umowy najmu i brak zwrotu przedmiotu umowy przez pozwaną po dacie rozwiązania umowy tj. począwszy od dnia 1 lipca 2011 r.

Powódka nie udowodniła natomiast wysokości żądanego pozwem roszczenia. Analiza treść zapisu umowy stron o karze umownej prowadzi do wniosku, że kara za niezwrócenie przedmiotu umowy ustalona w § 6 ust. 11 umowy stron została ustalona w jednakowej wysokości niezależnie od okresu pozostawania przez pozwaną w zwłoce z wykonaniem świadczenia umownego – zwrotu przedmiotu najmu. Wobec takiej regulacji, powódka mogła obciążyć pozwaną tylko jedną karą umowną w wysokości odpowiadającej dwom miesięcznym czynszom. Powódka nie udowodniła wysokości miesięcznego czynszu w innej kwocie niż określona w umowie, tj. 3.718,49 zł. Połowa należności wynikających z not odsetkowych to 3.944,97 zł. Nie wiadomo, na jakiej podstawie powódka uzyskała podaną sumę. Ostatecznie na podstawie art. 483 § 1 k.c. i omawianego postanowienia umowy stron zasądzono od pozwanej na rzecz powódki kwotę 7.436,98 zł (2 x 3.718,49 zł), oddalając powództwo w pozostałej części.

W apelacji wywiedzionej przez powodową Spółkę wskazano na naruszenie art.233 § 1 k.p.c. a w następstwie tego naruszenie art.65 k.c. przez bledną interpretacje zapisów umowy to jest jej § 6 ust. 11 przez przyjecie iż umówiono się między stronami iż za niewydanie obiektu w terminie stronie powodowej będzie przysługiwało prawo naliczenia kary umownej jedynie w jednakowej wysokości niezależnie od okresu pozostawania pozwanego w opóźnieniu. Podniesiono iż wola stron było naliczanie kary umownej w ustalonej wysokości za każdy miesiąc bezumownego korzystania z nieruchomości. Inna wykładnia umowy zdaniem skarżącego nie miałaby sensu i była niekorzystna dla powoda. Dlatego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie powództwa w całości.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja powodowej Spółki nie zasługiwała na uwzględnienie, ponieważ nie zawierała żadnych argumentów, które mogłyby podważyć prawidłowe rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji. W pierwszej kolejności należy wskazać, że prawidłowe rozstrzygnięcie każdej sprawy uzależniane jest od spełnienia przez Sąd dwóch naczelnych obowiązków procesowych. To jest, przeprowadzenia postępowania dowodowego w sposób określony przepisami procesowymi oraz dokonania wszechstronnej oceny całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Rozstrzygnięcie to powinno znajdować oparcie w przepisach prawa materialnego adekwatnych do poczynionych ustaleń faktycznych. Powyższe stwierdzenie dotyczy wszelkich roszczeń i zapadłych w toku postępowania sądowego, w tym również drugoinstancyjnych. Jednakże istota postępowania apelacyjnego jest zbadanie zasadności podstaw zarzutów skierowanych przeciwko orzeczeniu Sądu pierwszej instancji, bowiem jest postępowaniem merytorycznym, ma charakter kontrolny. Sąd odwoławczy zatem, orzeka w oparciu no całokształt zgromadzonego materiału dowodowego, dokonując jego własnej, samodzielnej i swobodnej oceny.

Sąd odwoławczy stwierdził, że ustalenia faktyczne, które zostały dokonane przez Sąd Rejonowy w oparciu o przeprowadzone dowody, należy uznać za prawidłowe i ustalenia te podziela i przyjmuje za własne, co czyni zbędnym ich ponowne tutaj przytaczanie w tym miejscu. ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 sierpnia 2001r., V CKN 348/00, LEX nr 52761, Prok. I pr. 2002/6/40 )

Wobec tego brak jest podstaw do przypisania Sądowi pierwszej instancji naruszenia artykułu 233§ 1 kodeksu postępowania cywilnego i dokonania wadliwej oceny dowodów, z przekroczeniem granic określonych powyższym przepisem. Zgodnie z tym przepisem Sąd pierwszej instancji musi ocenić wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na postawie wszechstronnego rozważenia zabranego w sprawie materiału, a zatem uwzględnienie wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu. (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 1999r., I PKN 632/98, OSNAPIUS 2000 , Nr. 10 poz. 382 )

Przyjmuje się, że ramy swobodnej oceny dowodów muszą być zakreślone wymaganiami prawa, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia i poziomu świadomości prawnej. Ustalenia faktyczne w oparciu o tak ocenione dowody nie mogą wykazywać błędów, to znaczy, nie mogą być sprzeczne z treścią dowodów, jak i logicznych błędów również nie mogą wykazywać. Z kolei podstawę wyroku może stanowić tylko całokształt okoliczności przedstawionych w toku rozprawy głównej i istniejących w chwili jej zamknięcia. Na podstawie takiego materiału dowodowego można zbudować dwa lub więcej stanów faktycznych wzajemnie sprzecznych, które znajdują potwierdzenie w części dowodów. Jednak w ramach swobodnej oceny dowodów to Sąd orzekający jest uprawniony do wyboru jednej z nich na warunkach określonych we wskazanym w przepisie artykułu 233 § 1 kodeksu postępowania cywilnego. Dodatkowo należy wskazać, iż skuteczne postawienie zarzutu naruszenia tego przepisu przez Sąd pierwszej instancji wymaga wykazania, że Sąd ten uchybił zasadom logicznego rozumowania czy też doświadczenia życiowego, to bowiem może być jedynie przeciwstawione uprawnieniu Sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów.

W ocenie Sądu odwoławczego apelacja powoda w zakresie zarzutów odnoszących się do nieprawidłowości oceny dowodów, która by miała prowadzić do sprzeczności istotnych ustaleń Sądu Rejonowego z treścią zebranego materiału dowodowego, nie może odnieść skutku. Zwalczanie ustaleń faktycznych Sądu i zawiązanej z tym oceny materiału dowodowego może następować tylko przez argumenty natury jurydycznej, wykazanie, jakie kryteria oceny naruszył Sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności lub mocy dowodowej lub niesłusznie im ją przyznając. A takowych zarzutów apelacja nie zawiera. Aby zatem zarzut odnoszący się na, do naruszenia swobodnej oceny dowodów mógł zostać uwzględniony należy podważyć prawidłowość dokonanej oceny dowodów przez Sąd. Ocena dowodów a zwłaszcza treści zapisów umowy, dokonana przez Sąd Rejonowy jest prawidłowa. W szczególności ocena ta w żaden sposób nie narusz wiedzy, logiki czy też doświadczenia życiowego. (Sąd Apelacyjny w Poznaniu, wyrok z 27 kwietnia 2006r., w sprawie I ACa 1303/05 , LEX nr 214251). Podkreślenia wymaga fakt iż to strona powodowa jest autorem tekstu umowy i to na niej spoczywają ewentualne w tym wypadku negatywne skutki różnej możliwej interpretacji tych zapisów. Odwoływanie się do ewentualnego pokrzywdzenia strony powodowej taką interpretacją Sąd odwoławczy także uznaje za chybiony mając na uwadze swobodę zawierania umów czyli swobodne kształtowanie treści stosunku obligacyjnego. To strona powodowa jest dominującym podmiotem w relacji z pozwaną spółka / w każdym zakresie / i byłoby to wystarczającym argumentem na oddalenie apelacji. Niemniej wskazać należy dodatkowo iż faktycznie w toku postępowania strona powodowa poza tekstem umowy nie zaoferowała jakiegokolwiek innego dowodu wskazującego na odmienną od literalnej dokonanej przez Sąd interpretacji.

Biorąc powyższe pod uwagę, zgodnie z przepisem art. 385 k.p.c., apelację powoda należało oddalić, jako bezzasadną.

SSO Lesław Zieliński SSO Katarzyna Żymełka SSO Grażyna Urban