Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 05 grudnia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Tomasz Choczaj

Protokolant: st. sekr. sąd. Iwona Bartel

po rozpoznaniu w dniu 05 grudnia 2016 roku w Sieradzu

na rozprawie

z powództwa D. A.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zadośćuczynienie

1.  zasądza od pozwanej (...) S.A.
w W. rzecz powoda D. A. kwotę:

a)  124 950,00 zł (sto dwadzieścia cztery tysiące dziewięćset pięćdziesiąt złotych) tytułem zadośćuczynienia, w tym kwotę:

- 95 200,00 zł (dziewięćdziesiąt pięć tysięcy dwieście złotych)
z ustawowymi odsetkami od dnia 29 października 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty,

- 29 750,00 zł (dwadzieścia dziewięć tysięcy siedemset pięćdziesiąt złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 17 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty,

b)  2 657,35 zł (dwa tysiące sześćset pięćdziesiąt siedem złotych 35/100) tytułem zwrotu części kosztów procesu,

1.  oddala powództwo w pozostałej części,

2.  ściąga z roszczenia zasądzonego na rzecz powoda D. A.
w pkt 1 a wyroku na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego
w S. kwotę 2 734,94 zł (dwa tysiące siedemset trzydzieści cztery złote 94/100) tytułem części brakujących kosztów procesu,

3.  nakazuje pobrać od pozwanej (...) S.A
w W. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 8 660,63 zł (osiem tysięcy sześćset sześćdziesiąt złotych 63/100) tytułem części brakujących kosztów procesu.

Sygn. akt I C 88/15

UZASADNIENIE

D. A. wniósł o zasądzenie na jego rzecz od (...) S.A. w W. kwoty 95 200,00 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzyw dę, wynikłą z uszkodzenia ciała
i rozstroju zdrowia, jakich doznał w wyniku wypadku komunikacyjnego,
z ustawowymi odsetkami od dnia 29 października 2014 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanej kosztów procesu.

W piśmie procesowym z 16 sierpnia 2016 roku powód dokonał rozszerzenia powództwa, domagając się ostatecznie zasądzenia od pozwanej
na swoją rzecz kwoty 165 200,00 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 95 200,00 zł od dnia 29 października 2014 roku do dnia zapłaty i z ustawowymi odsetkami
za opóźnienie od kwoty 70 000,00 zł od dnia następnego po rozszerzeniu powództwa tym pismem do dnia zapłaty. Ponadto wniósł o zasądzenie
od pozwanej na swoją rzecz kosztów procesu w kwocie 8 250,36 zł.

(...) S.A. w W. nie uznała powództwa i wniosła o jego oddalenie oraz o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Wyrokiem z dnia 09 marca 2015 roku wydanym w sprawie o sygn. akt II K 977/14 Sąd Rejonowy w Sieradzu uznał A. S. za winnego popełnienia czynu określonego w art. 177 § 2 k.k., polegającego na tym,
że w dniu 06 lipca 2014 roku, w miejscowości P., gmina W., powiatu (...), województwa (...), kierując samochodem osobowym marki C. (...) o nr rej. (...) w sposób nieumyślny naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że poruszając się drogą podporządkowana nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu i doprowadził
do zderzenia bocznego z jadącym prawidłowo drogą z pierwszeństwem przejazdu samochodem osobowym marki F. (...) o nr rej. (...) kierowanym przez A. J. , w wyniku czego pasażerowie samochodu F. (...): A. D. doznał urazu głowy, w tym wielomiejscowego złamania ściany bocznej lewej zatoki szczękowej, złamania ścian dolnej i bocznej lewego oczodołu bez przemieszczenia odłamów, złamania żuchwy w okolicy lewego kąta oraz w okolicy bródki po stronie prawej, stłuczenia mózgu i pnia mózgu z następczą encefalopatią pourazową
i padaczką pourazową orz niedowładem połowicznym lewostronnym, które
to obrażenia stanowią ciężki uszczerbek na zdrowiu określony w art. 156 § 1 k.k. jako ciężka choroba długotrwała, a małoletnia pasażerka P. P., lat 14, doznała złamania II kości śródstopia prawego z dużym otarciem grzbietu stopy, co spowodowało u wymienionej naruszenie czynności prawej kończyny dolnej na czas powyżej siedmiu dni. Sąd Rejonowy w Sieradzu skazał go na karę jednego roku i sześciu miesięcy pozbawienia wolności, warunkowo zawieszając jej wykonanie na okres trzech lat, (dowód: wyrok - k. 13) .

Z miejsca wypadku nieprzytomnego powoda przewieziono do szpitala
w S., gdzie udzielono mu pierwszej pomocy, następnie przewieziono
go na Oddział (...) (...) nr 1 w Ł., gdzie wdrożono dalsze leczenie, które doprowadziło do ustabilizowania jego stanu ogólnego. W dniu 11 lipca 2014 roku powód został przewieziony
na Oddział Kliniczny (...) C. - Szczękowo - Twarzowej
i Onkologicznej (...) nr 1 w Ł., gdzie wykonano zabieg operacyjny osteosyntezy minipłytkowej złamania w okolicy bródkowej prawej i kąta żuchwy po stronie lewej. Po zabiegu powód został przeniesiony na Oddział Kliniczny Anestezjologii i Intensywnej Terapii (...) nr 1 w Ł. w celu dalszego leczenia, gdyż stwierdzono u niego pooperacyjną niewydolność oddechową.
W czasie pobytu na tym oddziale powód był przytomny, spełniał proste polecenia, miał niewielki niedowład lewostronny. W dniu 18 lipca 2014 roku został przeniesiony do III Szpitala Miejskiego w Ł. i umieszczony
na Oddziale Neurologicznym. W dniu 28 lipca 2014 roku z rozpoznaniem encefalopatii pourazowej i padaczki pourazowej został umieszczony na Oddziale (...) Neurologicznej. W czasie pobytu na tym Oddziale uzyskano poprawę stanu zdrowia powoda w zakresie niedowładu (zaburzenia koordynacji ruchu i równowagi utrzymywały się okresowo, chód samodzielny na terenie jednego pomieszczenia, na dłuższych dystansach wymagana pomoc podpórki lub drugiej osoby). W dniu 19 sierpnia 2014 roku powód został wypisany ze szpitala w celu dalszego leczenia ambulatoryjnego (zalecenia - wykonywanie wyuczonych ćwiczeń). W dniu 20 sierpnia 2014 roku powód ponownie zgłosił
się o (...) nr 1 w Ł. do Poradni (...) Szczękowo - Twarzowej z uwagi na drętwienie w okolicy bródki, gdzie był leczony do dnia 01 października 2014 roku. Ponadto powód zgłosił się do poradni neurologicznej w dniu
09 października 2014 roku, gdzie był leczony do 21 listopada 2014 roku. Stan jego zdrowia ulegał systematycznej poprawie, niedowład ustąpił w wyniku leczenia rehabilitacyjnego i farmakologicznego, jednakże powód nie wrócił
do stanu zdrowia przed wypadkiem, a do listopada 2014 roku wymagał pomocy osób trzecich. Powód jest niezdolny do podjęcia stałej pracy zarobkowej, (dowód: zeznania powoda - k. 216 verte - 217 w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami powoda - k. 83 - 83 verte oraz nagranie z dnia 05 grudnia 2016 roku - płyta - koperta - k. 221, minuta 00:07:35 do 00:14:42 w zw.
z nagraniem z dnia 12 czerwca 2015 roku - płyta - kopertę - k. 85, minuta
od 00:05:26 do 00:19:21; dokumentacja medyczna - k. 32 - 46 i k. 50 - 56; skierowanie - k. 47 - 48 oraz k. 119 - 125; opinia biegłego psychologa A. B. - k. 101 - 102 verte; opinia biegłego chirurga szczękowego dr n. med. M. Ś. - k. 91 - 92 verte, k. 124 - 124 verte; opinia biegłego neurologa dr n. med. J. M. - k. 102 - 105 i k. 201 - 202; opinia biegłego psychiatry M. G. - k. 146 - 153 i k. 185 - 189; zeznania świadków: K. A. - k. 84 i nagranie z dnia 12 czerwca 2015 roku - kopertę - k. 85, minuta od 00:24:49 do 00:36:24 i S. A. - k. 84 - 84 verte i nagranie z dnia 12 czerwca 2015 roku - kopertę - k. 85, minuta od 00:37:00 do 00:44:01 ) .

Samochód, którym poruszał się sprawca wypadku był ubezpieczony
w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych
w pozwanej spółce, (bezsporne) .

Powód zgłosił szkodę pozwanej pismem z dnia 25 września 2014 roku,
w którym zażądał m.in. 250 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia. Decyzjami
z dnia 28 października 2014 roku i 09 grudnia 2014 roku pozwana uznała swoją odpowiedzialność co do zasady i przyznała na rzecz powoda m.in. kwotę
14 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, pomniejszając
ją o 30 % przyczynienia się powoda do powstania szkody (wypłacono 9 800,00 zł). Pismem z dnia 08 stycznia 2015 roku powód zwrócił się do pozwanej
o ponowne rozpatrzenie przedmiotowej sprawy, jednak pozwana ponownie odmówiła wypłaty wyższego zadośćuczynienia, (dowód: pisma powoda i decyzje pozwanej - k. 14 - 27) .

D. A. ma 20 lat. Nie ma wyuczonego zawodu, gdyż zrezygnował z nauki. Przed wypadkiem był zdrowym i aktywnym 18 - letnim człowiekiem, nie leczył się psychiatrycznie. Przed wypadkiem palił papierosy, pił alkohol i zażywał substancję psychoaktywne, miał też do czynienia z prawem (udział w bójce). Nie miał stałej pracy, a z pracy dorywczej na „czarno” osiągał dochód w wysokości około 700,00 zł miesięcznie. Był zarejestrowany jako bezrobotny, bez prawa do zasiłku. Grał w piłkę, chodził na siłownie i jeździł
na rowerze. Po wypadku powód nie wrócił do pracy, otrzymuje rentę socjalną
w wysokości 514,00 zł miesięcznie. Nie uprawia żadnego sportu. Mieszka
z ojcem, który pomaga mu w utrzymaniu i codziennym funkcjonowaniu. Zażywa leki w związku z rozpoznaną padaczką pourazową oraz leki przeciwbólowe
w związku z bólem głowy i nogi. Zamknął się w sobie, nie udziela
się towarzysko. Ma zawroty głowy i zaburzenia ruchu. Po wypadku powód
się załamał, chciał popełnić samobójstwo, żałował, że przeżył wypadek. Musiał uczyć się pisać, chodzić. Miał kłopoty ze snem. Nie mógł zrobić prawa jazdy
z uwagi na doznane obrażenia, nie mógł wyjechać za granicę do pracy, choć takie miał plany. Bardzo cierpiał psychicznie i fizycznie, brał leki przeciwbólowe. Po powrocie ze szpitala sam się ubierał i przygotowywał posiłki, odzyskał sprawność, ale ma kłopoty z kręgosłupem. Ma dwie blizny - na szyi
i stopie. Przez pewien czas przyjmował zmiksowane jedzenie, schudł 20 kg. Miał dość długo spuchniętą nogę. W czasie zdarzenia nie był przypięty pasami, siedział na „pace” busa , (dowód: zeznania powoda - k. 216 verte - 217
w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami powoda - k. 83 - 83 verte oraz nagranie z dnia 05 grudnia 2016 roku - płyta - koperta - k. 221, minuta 00:07:35
do 00:14:42 w zw. z nagraniem z dnia 12 czerwca 2015 roku - płyta - kopertę - k. 85, minuta od 00:05:26 do 00:19:21; zeznania świadków: K. A. - k. 84 i nagranie z dnia 12 czerwca 2015 roku - kopertę - k. 85, minuta
od 00:24:49 do 00:36:24 i S. A. - k. 84 - 84 verte
i nagranie z dnia 12 czerwca 2015 roku - kopertę - k. 85, minuta od 00:37:00 do 00:44:01; opinia biegłego psychologa A. B. - k. 101 - 102 verte; opinia biegłego psychiatry M. G. - k. 146 - 153 i k. 185 - 189 ) .

Na skutek zdarzenia powód doznał urazu twarzoczaszki ze złamaniem żuchwy w okolicy bródkowej prawej i kąta lewego, już wygojonym,
z przemieszczeniem odłamów kostnych oraz złamania ścian lewej zatoki szczękowej bez przemieszczenia. W okolicy podżuchwowej lewej ma szpecącą bliznę pooperacyjną, gdyż po zdarzeniu wykonano u niego zabieg operacyjny osteosyntezy minipłytkowej złamania w okolicy bródkowej prawej i kąta żuchwy po stronie lewej. Rokowania co do jego stanu zdrowia na przyszłość - z punktu widzenia specjalisty chirurgii szczękowej - są dobre. Skutki wypadku - z punktu widzenia specjalisty chirurgii szczękowej - nie rzutują obecnie na aktywność życiową i zarobkową powoda. Cierpienia fizyczne były duże i trwały jeszcze przez około 14 dni po wykonaniu zespolenia. Uszczerbek na zdrowiu wynosi
7 %, z czego 5 % - złamanie żuchwy z przemieszczeniem i 2 % - blizna pooperacyjna, (dowód: opinia biegłego chirurga szczękowego dr n. med. M. Ś. - k. 91 - 92 verte, k. 124 - 124 verte) .

U powoda po wypadku wystąpiło uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, a w konsekwencji do encefalopatii pourazowej oraz padaczki pourazowej. Aktualnie występuje u niego trwałe obniżenie funkcji umysłowych, spowolnienie tempa przebiegu procesów umysłowych, męczliwość, wtórne obniżenie funkcji intelektualnych na podłożu zmian organicznych w ośrodkowym układzie nerwowym. Obniżeniu uległy funkcje uwagi i pamięci, wystąpiło znaczne obniżenie wyższych czynności psychicznych, takich jak: rozumowanie, ujmowanie podobieństw i różnic oraz uogólnianie. Znacznemu obniżeniu uległy funkcję rozumienia sytuacji społecznych, znajomość norm i zasad społecznych, myślenie przyczynowo - skutkowe w sytuacjach społecznych. Powód ma kłopoty z mową, polegające na trudności w doborze słów i konstrukcji zdania,
co utrudnia mu porozumiewanie się z otoczeniem. Zmiany te są trwałe
i nieodwracalne. Z punktu widzenia lekarza neurologa powód doznał 40 % uszczerbku na zdrowiu, w tym: 20 % - padaczka pourazowa o łagodnym klinicznym przebiegu i 20 % - zaburzenia mowy (afazja) na podłożu zmian organicznych. U powoda bezpośrednio po wypadku wystąpiły objawy zaburzeń adaptacyjnych (obniżony nastrój, nerwowość, nadpobudliwość, myśli i tendencje suicydalne ). Dzięki poprawie stanu somatycznego oraz prawidłowego procesu adaptacji, wspomaganego przez wsparcie osób najbliższych, zaburzenia
te ustąpiły w ciągu dwóch miesięcy i nie spowodowały trwałego uszczerbku
na zdrowiu. W późniejszym czasie u powoda wystąpiły łagodne zaburzenia funkcji poznawczych powstałe na bazie wtórnych organicznych zmian
w ośrodkowym układzie nerwowym (w porównaniu do stanu wyjściowego obniżeniu uległo funkcjonowanie intelektualne powoda). Zmiany stanu zdrowia psychicznego powoda wpływają m.in. na przyswajanie przez niego nowego materiału, powodują większą męczliwość, nerwowość i poczucie niewydolności. Obecnie powód nie ma już myśli samobójczych. Trwały uszczerbek na zdrowiu powoda - z punktu widzenia lekarza psychiatry - wynosi 30 %. Powód
nie wymaga leczenia lub terapii psychiatrycznej. Wcześniejszy tryb życia powoda (palenie papierosów, picie alkoholu i zażywanie substancji psychoaktywnych) ma wpływ na obecne zaburzenia sfery psychicznej, jednak
nie jest on decydujący dla jego obecnego stanu zdrowia. Powyższe zmiany
w stanie zdrowia psychicznego powoda wpływają w znaczny sposób na jego codzienne funkcjonowanie, (dowód: opinia biegłego psychologa A. B. - k. 101 - 102 verte; opinia biegłego neurologa dr n. med. J. M. - k. 102 - 105 i k. 201 - 202; opinia biegłego psychiatry M. G. - k. 146 - 153 i k. 185 - 189) .

Ustalony w sprawie stan faktyczny jest częściowo niesporny, gdyż został oparty na niekwestionowanym przez strony nieosobowym materiale dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy. Ponadto Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu
o zeznania powoda i świadków: K. A. i S. A., które uznał za wiarygodne, jasne, rzetelne i korespondujące z pozostałym materiałem dowodowym, nie negowanym przez pozwaną.

Skutki wypadku, procentowy uszczerbek na zdrowiu, trwałość tych skutków oraz możliwość ich ustąpienia, a także wpływ zdarzenia na psychikę powoda i jego funkcjonowanie w innych sferach życia, zostały ustalone
na podstawie zeznań powoda i w/w świadków oraz na podstawie opinii biegłych lekarzy: psychiatry, chirurga szczękowego i neurologa oraz na podstawie opinii biegłego psychologa. Opinie te Sąd uznał za wiarygodne, albowiem są jasne, wewnętrznie niesprzeczne oraz naukowo i logicznie uzasadnione, a także w pełni z sobą korelują i wzajemnie się uzupełniają. Treść tych opinii oparta została
na badaniu powoda i na analizie dokumentacji medycznej, przy czym sporządzono je z uwzględnieniem zasad fachowej wiedzy i doświadczenia. Ponadto biegli szczegółowo opisali stan zdrowia powoda, zarówno ten po wypadku, jak i obecny, bazowali przy tym na szerokiej dokumentacji medycznej. Rozważając procentowy uszczerbek na zdrowiu oraz charakter obrażeń powoda uwzględnili również swoje wieloletnie doświadczenie w zakresie opiniowania. Nie dostrzeżono przy tym żadnych czynników osłabiających zaufanie do wiedzy biegłych i ich bezstronności, ani żadnych ważnych powodów, które zmuszałyby do dopuszczenia dowodu z opinii innych specjalistów. Nadto opinie
te nie zostały skutecznie zakwestionowane przez strony procesu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

D. A. wystąpił z żądaniem zapłaty na jego rzecz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wynikłą z uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia w związku z wypadkiem komunikacyjnym, jakiemu uległ 06 lipca 2014 roku.

W niniejszej sprawie w sposób nie budzący wątpliwości ustalono,
iż sprawca wypadku, w którym ucierpiał powód, w dniu wypadku korzystał
z obowiązkowego ubezpieczenia OC pozwanej i kwestia ta nie wymaga dalszego wyjaśnienia. Pozwana uznała swoją odpowiedzialność, gdyż wypłaciła
powodowi na etapie postepowania likwidacyjnego zadośćuczynienie
w wysokości 9 800,00 zł.

Jednakże wypada dodać w tym miejscu, że samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu na zasadzie ryzyka - gdy posiadacz samoistny oddał środek komunikacji w posiadanie zależne, odpowiedzialność ponosi posiadacz zależny (art. 436 § 1 k.c.).

Przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania
za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność
za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony, przy czym uprawniony
do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio
od ubezpieczyciela (art. 822 § 1 i § 4 k.c.).

Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę
w związku z ruchem tego pojazdu ( art. 35 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych - tekst jedn., Dz. U. z 2016 r., poz. 2060).

Poza sporem pozostawało również i to, że u powoda nastąpiło uszkodzenie ciała i rozstrój zdrowia, który uprawnia go do żądania
od pozwanego zakładu ubezpieczeń zadośćuczynienia za doznaną krzywdę
- w myśl art. 445 § 1 k.c.

Niesporna była też kwestia przyczynienia się powoda do szkody, gdyż jadąc na „pace” busa bez zapiętych pasów naruszył zasady w ruchu drogowym
i zwiększył w ten sposób skutki wypadku.

Przepis art. 445 § 1 k.c. stanowi, że sąd może przyznać poszkodowanemu w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Chodzi tu o krzywdę (szkodę niemajątkową) ujmowaną jako cierpienie fizyczne, a więc ból i inne dolegliwości oraz cierpienia psychiczne, to jest ujemne uczucia przeżywane
w związku z cierpieniami fizycznymi (patrz wyrok SN z 04 lipca 1969 roku, I PR 178/69, OSNCP 1970, Nr 4, poz. 71). Zadośćuczynienie ma na celu złagodzenie tych cierpień. Obejmuje ono wszystkie cierpienia - te już doznane i te mogące powstać w przyszłości. Powinno ono być zatem przyznaną jednorazową rekompensatą za całą krzywdę.

Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia obowiązuje zasada miarkowania wyrażająca się w nakazie uwzględnienia wszystkich okoliczności
i skutków doznanych krzywd z odniesieniem do warunków określających poziom życia ludzi w pełni sprawnych i aktywnych, panujących w środowisku w jakim żyje powód (patrz uzasadnienie wyroku SN z 04 lipca 2000 roku, I CKN 837/00 LEX nr 56891).

Ustalenie wysokości zadośćuczynienia przewidzianego w art. 445 § 1 k.c. wymaga uwzględnienia wieku poszkodowanego, stopnia cierpień fizycznych
i psychicznych, ich intensywności i czasu trwania, nieodwracalności następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (kalectwa, oszpecenia), rodzaju wykonywanej pracy, szans na przyszłość, poczucia nieprzydatności społecznej, bezradności życiowej oraz innych podobnych czynników (patrz wyrok SN z 09 listopada 2007r., V CSK 245/07, OSNC -ZD/2008/4/95).

Sąd Najwyższy w ostatnich latach wielokrotnie podkreślał w swoich orzeczeniach, że ze względu na kompensacyjny charakter zadośćuczynienia jego wysokość musi przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną adekwatną
do warunków gospodarki rynkowej. Zwracał uwagę, że nie można akceptować stosowania taryfikatora i ustalania wysokości zadośćuczynienia według procentów trwałego uszczerbku na zdrowiu, że zdrowie ludzkie jest dobrem
o szczególnie wysokiej wartości, w związku z czym zadośćuczynienie z tytułu uszczerbku na zdrowiu powinno być odpowiednio duże, że nietrafne jest posługiwanie się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia jedynie określonymi jednostkami przeliczeniowymi w postaci najniższego czy średniego wynagrodzenia pracowniczego.

O wysokości należnego zadośćuczynienia stanowi przede wszystkim rozmiar (zakres) doznanej przez pokrzywdzonego krzywdy, a niewymierny charakter tej krzywdy sprawia, że ocena w tej mierze winna być dokonana
na podstawie całokształtu okoliczności sprawy.

Przesłanką żądania zadośćuczynienia za krzywdę jest również istnienie adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy naruszeniem dobra osobistego (zdrowia), a szkodą niemajątkową. Spełnienie tej przesłanki nie budzi wątpliwości w niniejszej sprawie, gdyż w wyniku wypadku spowodowanego przez osobę, za która odpowiedzialność ponosi pozwana, powód doznał łącznie 77 % uszczerbku na zdrowiu.

Sąd ustalając zakres krzywdy powoda uwzględnił m.in. rozmiar doznanych przez niego cierpień fizycznych i psychicznych, bardzo wysoki uszczerbek na zdrowiu, jego wiek (18 lat) i skutki, które spowodowały obrażenia doznane w wypadku we wszystkich płaszczyznach jego życia. Przede wszystkim miał na uwadze fakt, że w wyniku zdarzenia doszło u powoda do urazu twarzoczaszki ze złamaniem żuchwy w okolicy bródkowej prawej i kąta lewego, już wygojonym, z przemieszczeniem odłamów kostnych oraz złamania ścian lewej zatoki szczękowej bez przemieszczenia. Ponadto w okolicy podżuchwowej lewej powód ma szpecącą bliznę pooperacyjną, gdyż po zdarzeniu wykonano
u niego zabieg operacyjny osteosyntezy minipłytkowej złamania w okolicy bródkowej prawej i kąta żuchwy po stronie lewej. Skutkiem tych obrażeń była konieczność wielomiesięcznej hospitalizacji powoda, w tym na oddziale intensywnej terapii z powodu bezpośredniego zagrożenia życia, utrzymywania go w śpiączce farmakologicznej oraz konieczność wykonania zabiegu operacyjnego, a w późniejszym czasie długotrwałego leczenia, rehabilitacji,
a także konieczność korzystania z pomocy osób trzecich. Ponadto u powoda
po wypadku wystąpiło uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, doszło
w późniejszym czasie do encefalopatii pourazowej oraz padaczki pourazowej. Aktualnie występuje u niego trwałe obniżenie funkcji umysłowych, spowolnienie tempa przebiegu procesów umysłowych, męczliwość, wtórne obniżenie funkcji intelektualnych na podłożu zmian organicznych w ośrodkowym układzie nerwowym. Obniżeniu uległy funkcje uwagi i pamięci, wystąpiło znaczne obniżenie wyższych czynności psychicznych, takich jak: rozumowanie, ujmowanie podobieństw i różnic oraz uogólnianie. Znacznemu obniżeniu uległy funkcję rozumienia sytuacji społecznych, znajomość norm i zasad społecznych, myślenie przyczynowo - skutkowe w sytuacjach społecznych. Powód ma kłopoty z mową, polegające na trudności w doborze słów i konstrukcji zdania,
co utrudnia mu porozumiewanie się z otoczeniem. Zmiany te są trwałe
i nieodwracalne. Powyższe zmiany w stanie zdrowia psychicznego powoda wpływają w znaczny sposób na jego codzienne funkcjonowanie. Należy
też dodać, że całe zdarzenie było dla powoda ogromnym szokiem, zwłaszcza,
że w dniu wypadku był człowiekiem młodym, zdrowym i mającym plany
na przyszłość. Obecnie powód nie może pracować, utrzymuje się przy pomocy środków uzyskanych z opieki społecznej i od ojca oraz podlega stałej kontroli lekarskiej z uwagi na stwierdzoną padaczkę pourazową. Ponadto powód przez pierwsze kilka tygodni od wypadku odczuwał bardzo duży ból, nie mógł spać. Również w chwili obecnej musi zażywać leki przeciwbólowe.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że cierpienia fizyczne
i psychiczne u powoda były bardzo duże. Przy tym istotne znaczenie ma także sytuacja osobista i życiowa powoda, który jako osoba młoda, mająca przed sobą całe życie, doznał urazu, który sparaliżował jego normalne funkcjonowanie. Również jego sytuacji finansowa uległa pogorszeniu. Należy też zauważyć,
że po wypadku u powoda pozostały blizny, co z całą pewnością obniża jego samoocenę. Ponadto rokowania co do jego stanu zdrowia na przyszłość
są niekorzystne z punktu widzenia neurologicznego.

Z tych wszystkich względów, Sąd doszedł do wniosku, iż kwota zadośćuczynienia winna wynieść 192 500,00 zł, stąd też - wobec spełnienia przez ubezpieczyciela świadczenia na etapie postępowania likwidacyjnego
do kwoty 9 800,00 zł oraz w związku z tym, że między stronami nie było sporu
w zakresie przyczynienia się powoda do wypadku na poziomie 30 % - na rzecz powoda zasądzono kwotę 124 950,00 zł (70 % z kwoty 192 500,00 zł daje kwotę 134 750,00 zł, która pomniejszona o 9 800,00 zł daje kwotę 124 950,00 zł),
o czym Sąd orzekł, jak w pkt 1a wyroku, na podstawie art. 445 § 1 k.c.
w zw. z art. 444 k.c. i w zw. z art. 362 k.c.

Zadośćuczynienie w powyższej kwocie stanowi ekonomicznie odczuwalną wartość, ale jednocześnie utrzymane jest w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Kompensuje doznaną przez powoda krzywdę, przedstawia
dla niego ekonomicznie odczuwalną wartość, nie jest również rażąco wygórowane i nie prowadzi do nieuzasadnionego przysporzenia w jego majątku.

Sąd oddalił powództwo o zadośćuczynienie w pozostałej części, o czym orzekł, jak w pkt 2 wyroku, gdyż dochodzona kwota, przewyższająca kwotę zasądzoną w wyroku, jest wygórowana i nie znajduje oparcia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym . Zasądzenie kwoty wyższej doprowadziłoby
ponadto do nieuzasadnionego wzbogacenia powoda. Należy w tym miejscu dodać, że leczenie obrażeń żuchwy uległo zakończeniu, rokowania co do stanu zdrowia - z punktu widzenia lekarza chirurga szczękowego - są pomyślne. Powód nie wymaga także leczenia lub terapii psychiatrycznej. Niedowład połowiczny lewostronny ustąpił po leczeniu farmakologicznym
i rehabilitacyjnym w okresie sześciu miesięcy od wypadku. Padaczka pourazowa jest bezobjawowa, a w związku z tym powód (jak sam twierdzi) może już zrobić prawo jazdy, co w przyszłości może pomóc mu w aktywizacji zawodowej. Powód po leczeniu szpitalnym był już prawie samodzielny, a duże dolegliwości bólowe ustąpiły w ciągu 14 dni od operacji zespolenia żuchwy. Należy dostrzec również i to, że wcześniejszy tryb życia powoda (palenie papierosów, picie alkoholu, zażywanie substancji psychoaktywnych) ma także wpływ (choć nie decydujący) na obecne zaburzenia jego sfery psychicznej.

Kwotę zadośćuczynienia zasądzono na rzecz powoda z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty 95 200,00 zł od dnia 29 października 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku, na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 476 k.c.
i art. 817 k.c. i art. 14 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn., Dz. U. z 2016 r., poz. 2060) oraz od dnia
01 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, na podstawie art. 481 k.c. w brzmieniu obowiązującym od 01 stycznia 2016 roku w zw. z art. 476 k.c. i art. 817 k.c. i art. 14 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn., Dz. U. z 2016 r., poz. 2060), gdyż pozwana decyzją z dnia 28 października 2013 roku odmówiła wypłaty zadośćuczynienia w pozostałej wysokości (powód w zgłoszeniu szkody żądał 250 000,00 zł zadośćuczynienia), w związku z czym roszczenie powoda stało się z tym dniem wymagalne, a od dnia następnego pozwana pozostawał w zwłoce. Natomiast pozostałą kwotę 29 750,00 zł zasądzono z ustawowymi odsetkami
za opóźnienie od dnia 17 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty, zgodnie
z żądaniem pozwu, na podstawie art. 481 k.c. w brzmieniu obowiązującym
od 01 stycznia 2016 roku, w zw. z art. 476 k.c. i art. 817 k.c. i art. 14 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn., Dz. U. z 2016 r., poz. 2060), gdyż w dniu 16 sierpnia 2016 roku powód rozszerzył powództwo, a w zgłoszeniu szkody żądał 250 000,00 zł tytułem zadośćuczynienia.

O kosztach procesu należnych powodowi od pozwanej Sąd orzekł,
jak w pkt 1b wyroku, na podstawie art. 100 k.p.c. Wartość żądania powoda wynosi 165 200,00 zł. Sąd uwzględnił powództwo do kwoty 124 950,00 zł. Zatem powód wygrał sprawę w 76 %, a przegrał w 24 %. Powód poniósł koszty procesu w wysokości 4 633,36 zł (3 600,00 zł - koszty zastępstwa prawnego, 17,00 zł - koszty opłaty skarbowej, 1 016,36 zł - uzasadnione koszty dojazdu pełnomocnika powoda na terminy rozprawy). Pozwana poniosła koszty procesu w wysokości 3 600,00 zł - koszty zastępstwa prawnego. Przyjmując, że powód wygrał sprawę w 76 %, to należy stwierdzić, że wygrał koszty procesu
w wysokości 3 521,35 zł (76 % z kwoty 4 633,36 zł), natomiast przyjmując,
że powód przegrał sprawę w 24 %, to należy stwierdzić, że przegrał koszty procesu w wysokości 864,00 zł (24 % z kwoty 3 600,00 zł). Zatem pozwana winna zwrócić powodowi kwotę 2 657,35 zł (3 521,35 zł minus 864,00 zł) tytułem części kosztów procesu.

O brakujących kosztach procesu Sąd orzekł, jak w pkt 3 i 4 wyroku,
na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. z 2016 roku, Dz. U. poz. 623) w zw. z art. 100 k.p.c., przyjmując te same proporcje w zakresie wygrania przez strony niniejszej sprawy. Brakujące koszty procesu zamykają się kwotą 11 395,57 zł (8 260,00 zł - brakująca opłata stosunkowa i 3 135,57 zł brakujące koszty opinii biegłych). Brakujące koszty obciążające powoda wynoszą 2 734,94 zł (24 % z 11 395,57 zł). Pozostałe brakujące koszty procesu w wysokości 8 660,63 zł (11 395,57 zł minus 2 734,94 zł) winna ponieść pozwana.