Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Zbigniew Szczuka

Protokolant: st. sekr. sądowy Dominika Kołpa

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2016 r. w Warszawie

sprawy T. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

o wcześniejszą emeryturę (z warunków szczególnych)

na skutek odwołania T. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

z dnia 10 marca 2016 r., znak: (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

T. M. w dniu 4 kwietnia 2016 r. wniósł odwołanie za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie od decyzji ww. organu rentowego z dnia 10 marca 2016 r., znak: (...). Odwołujący wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie mu prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach od października 2015 r.
( k. 2-4 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 27 kwietnia 2016 r. wniósł o jego oddalenie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Organ rentowy wskazał, że odwołujący na dzień 1 stycznia 1999 r. nie udowodnił
15-letniego okresu wykonywania pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze. Oddział podniósł, że nie zaliczył do stażu pracy wnioskodawcy w szczególnych warunkach okresu od dnia 1 sierpnia 1980 r. do dnia 31 grudnia 1998 r. w Hucie (...), ponieważ stanowisko ślusarz - operator sprężarek wymienione w świadectwie pracy z dnia 24 sierpnia 1999 r. nie jest zgodne ze stanowiskiem wymienionym w zarządzeniu resortowym ( k. 5 a. s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. M. w dniu 2 grudnia 2015 r. złożył wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. o przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury
z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych ( k. 1-4 a. e.).

Zgodnie ze świadectwami wydanymi przez Hutę (...) w dniu 25 sierpnia 1999 r., odwołujący stale i w pełnym wymiarze czasu pracy:

- w okresie od dnia 24 stycznia 1977 r. do dnia 31 lipca 1980 r. wykonywał kontrolę miedzy operacyjną, kontrolę jakości produkcji i usług na wydziałach i oddziałach produkcyjnych
na stanowisku ślusarza remontowego;

- w okresie od dnia 1 sierpnia 1980 r. do dnia 31 sierpnia 1999 r. wykonywał pracę przy bezpośredniej obsłudze stracji na stanowisku ślusarza – operatora sprężarek ( k. 7-8 a. e.)

W oparciu o własne ustalenia Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział
w W. wydał zaskarżoną decyzję z dnia 10 marca 2016 r., znak: (...) odmawiająca odwołującemu prawa do wcześniejszej emerytury. Organ rentowy wskazał,
iż ubezpieczony nie udowodnił 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych. Oddział nie uwzględnił T. M. do wymiaru pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia od dnia 1 sierpnia 1980 r. do dnia 31 grudnia 1998 r. w Hucie (...).

Odwołujący w okresie od dnia 1 sierpnia 1980 r. do dnia 31 grudnia 1998 r. w Hucie (...) pracował tylko i wyłącznie jako operator sprężarki. Ubezpieczony dbał o olej, wodę i chłodzenie w sprężarce. T. M. pracował cały czas na hali i nadzorował sprzęt w ten sposób, aby jedna sprężarka była w ruchu, a druga odpoczywała. Odwołujący wykonywał tylko przeglądy sprężarek. W pracy był hałas i wibracje ( zeznania świadków S. K., S. L., W. T. i K. K. – k. 28-30
i 71-72 a. s.).

W oparciu o treść sporządzonej opinii głównej i uzupełniającej przez biegłego sądowego Sąd ustalił, że odwołujący w spornym okresie czasu nie wykonywał pracy
w warunkach szczególnych w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia
7 lutego 1983 r. Czynnościami dominującymi wnioskodawcy były prace ślusarza remontowego w wydziale eksploatacyjnym, a później nazywającym się energetyczno-remontowym, związane z zapewnieniem należytej sprawności sprężarek w zakładzie poprzez cykliczne dokonywanie przeglądów sprężarek wyłączanych w tym celu z ruchu. W związku
z powyższym odwołujący nie zajmował się stale i w pełnym wymiarze czasu pracy czynnościami eksploatacyjnymi sprężarek. ( k. 38-44 i 76-82 a. s.).

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego z akt sprawy, z akt emerytalnych i z akt osobowych, dowodu z zeznań świadków oraz dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu BHP A. P.. Dowody w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia są spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniają. Sąd
za bezsporny uznał materiał dowodowy związany ze świadczeniem pracy przez ubezpieczonego w spornym okresie oraz niekwestionowany przez strony ogólny staż pracy ubezpieczonego. Sąd uznał, że materiał dowodowy, w szczególności spójna i wiarygodna opinia główna i uzupełniająca biegłego sądowego mającego wieloletnie doświadczenie
w badaniu podobnych spraw, daje podstawy do niezaliczenia okresu pracy odwołującego
od dnia 1 sierpnia 1980 r. do dnia 31 grudnia 1998 r. do pracy w warunkach szczególnych. Sąd zauważył również, że strony postępowania nie zgłaszały uwag co do opinii uzupełniającej biegłego z zakresu BHP A. P.. Powyższe potwierdza wyraziście wysoki walor dowodowy sporządzonej opinii. Świadkowie zeznający w niniejszej sprawie co prawda potwierdzili okoliczność wykonywania pracy przez odwołującego w trakcie jego zatrudnienia w spornym okresie, lecz w kontekście zgromadzonej dokumentacji w toku postępowania
oraz opinii sporządzonych przez biegłych sądowych nie daje to podstaw do zaliczenia spornego okresu zatrudnienia do pracy w warunkach szczególnych.

Zdaniem Sądu zgromadzony materiał dowodowy był wystarczający do wydania orzeczenia.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie T. M. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
II Oddział w W. z dnia 10 marca 2016 r., znak: (...) jest niezasadne
i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 184 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2015 poz. 748 j. t.), zwanej dalej ,,ustawą’’, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Warunkiem nabycia uprawnień emerytalnych jest spełnienie przesłanki posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w art. 27 i przesłanki stażu pracy w szczególnych warunkach w dniu wejścia w życie ustawy emerytalnej,
tj. 1 stycznia 1999 r., nieprzystąpienie do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenie wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Wykaz prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze o których mowa w powołanym art. 184 ustawy nie podlega wykładni rozszerzającej. Prace te ściśle
i jasno zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze ( Dz. U. z 1983 r., Nr 8, poz. 43) zwanego dalej ,,rozporządzeniem’’. Jednakże nabycie uprawnień z tytułu wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze podlega dalszym ograniczeniom. Aby daną pracę uznać za wykonywaną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, pracownik ma obowiązek wykonywać ją stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, na danym stanowisku pracy w świetle § 2 ust. 1 rozporządzenia.

W myśl art. 32 ust. 2 ustawy, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia, przy czym wiek emerytalny powyższej kategorii pracowników, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których pracownikom tym przysługuje prawo
do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Zgodnie z powyższym rozporządzeniem, aby mężczyzna mógł nabyć prawo do emerytury powinien:

1.  posiadać 25-letni okres zatrudnienia, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia (§ 3 rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego);

2.  wykonywać pracę wymienioną w wykazie A ( Prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego), będącym załącznikiem do rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego;

3.  osiągnąć wiek emerytalny wynoszący 60 lat (§ 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia
w sprawie wieku emerytalnego); oraz

4.  być zatrudniony przez co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach (§ 4 ust. 1 pkt.3 rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego)

Bezspornym w sprawie było, że odwołujący w dniu 18 września 2015 r. ukończył
60 lat i nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego oraz, że udowodniony został jego ogólny staż pracy w wymiarze ponad 25 lat oraz na dzień 1 stycznia 1999 r. okres pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 3 lat, 6 miesięcy i 8 dni.

W niniejszej sprawie przedmiotem sporu było ustalenie, czy odwołujący posiada wymagany 15-letni okres pracy w warunkach szczególnych. Ubezpieczony w odwołaniu wniósł o zaliczenie do ww. stażu, okres od dnia 1 sierpnia 1980 r. do dnia 31 sierpnia 1998 r. w Hucie (...).

Sąd w trakcie niniejszego postępowania przeprowadził dowód z zeznań zawnioskowanych świadków. W oparciu o treść ich przesłuchania Sąd doszedł do wniosku, że bez wątpienia odwołujący był zatrudniony i wykonywał pracę w spornym okresie czasu. Jednak w oparciu o treść opinii biegłego sądowego Sąd doszedł do przekonania,
że niemożliwym było ustalenie, czy odwołujący świadczył pracę zaliczaną do warunków szczególnych przez pełne osiem godzin czasu pracy. Sąd Okręgowy dokonując subsumcji,
a więc przyporządkowując ustalony stan faktyczny pod normę prawną, zważył, że jedną
z przesłanek, którą trzeba spełnić kumulatywnie, jest wykonywanie pracy w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Na tle zeznań świadków, a także
na podstawie opinii sporządzonych przez biegłego sądowego nie można przyjąć, ażeby ubezpieczony wykonywał pracę w warunkach szczególnych w pełnym wymiarze czasu pracy. Zgodnie bowiem z orzeczeniem Sądu Najwyższego, ,,dla oceny, czy pracownik pracował
w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy i jej wykonywanie w warunkach określonych w § 2 ust. 1 rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
(Dz. U. Nr 8, poz. 43), a więc stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez
8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy). Przy ustalaniu okresów pracy w szczególnych warunkach, wymaganych do nabycia prawa do emerytury
w niższym wieku emerytalnym, nie jest dopuszczalne zaliczanie innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika w stopniu powodującym wcześniejszą utratę zdolności do zatrudnienia i nie zostały wymienione w wykazie stanowiącym załącznik
do rozporządzenia. (…) W świetle art. 32 ust. 4 u.e.r.f.u.s. oraz § 1 ust. 1 rozporządzenia
z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43), pracami
w szczególnych warunkach nie są wszelkie prace wykonywane w narażeniu na kontakt
z niekorzystnymi dla zdrowia pracownika czynnikami lub prace charakteryzujące się znacznym wysiłkiem fizycznym, lecz jedynie takie, które zostały wymienione w § 4-15 tego rozporządzenia i wykazach stanowiących załącznik do niego.’’ ( wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 10 kwietnia 2014 r., sygn. akt II UK 395/13) Co prawda Sąd zważył, że wnioskodawca mógł wykonywać pewne czynności zaliczane bezpośrednio do pracy w warunkach szczególnych, jednakże zgromadzony materiał dowodowy nie daje podstaw do uznania, aby odwołujący świadczył pracę w warunkach szczególnych w pełnym wymiarze czasu pracy.

Sąd nie posiadając specjalistycznej wiedzy dotycz

ącej zaliczenia wykonywanych prac do warunków szczególnych, dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu BHP uznając ją za w pełni wiarygodny materiał dowodowy. Biegły w sposób logiczny, rzetelny
i spójny przedstawił swoje stanowisko w sprawie, z którego jasno wynika, że odwołujący nie był osobą wykonującą pracę w warunkach szczególnych w pełnym wymiarze czasu pracy.

Z tych też przyczyn Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.