Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 4 stycznia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Łodzi w V Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia S.O. Zbigniew Mierzejewski

Protokolant: sekr. sąd. Dorota Lerka

przy udziale Prokuratora Jolanty Skowrońskiej

po rozpoznaniu w sprawie J. D.

obwinionego o czyn z art. 194 pkt 1 w zw. z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. prawo wodne

zażalenia wniesionego przez oskarżyciela publicznego Straż Miejską w Z.

na postanowienie Sądu Rejonowego w Zgierzu

z dnia 31 października 2016 roku, w sprawie II W 1144/16

o umorzeniu postępowania

na podstawie art. 437 § 1 i 2 k.p.k., art. 438 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 109 § 2 k.p.w.

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Sądowi Rejonowemu w Zgierzu do merytorycznego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 31 października 2016 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu na podstawie art. 5 § 1 pkt 1 i 4 k.p.w. umorzył na posiedzeniu postępowanie przeciwko J. D. obwinionemu o czyn z art. 194 pkt 1 w zw. z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. prawo wodne uznając, po dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego, że zachowanie obwinionego nie wypełniało znamion zarzucanego mu wykroczenia.

Postanowienie Sądu Rejonowego zaskarżył w całości zażaleniem oskarżyciel publiczny zarzucając zaskarżonemu orzeczeniu błędne ustalenie, iż obwiniony swoim zachowaniem nie doprowadził do zmiany stosunków wodnych na nieruchomości powodujących szkodę dla gruntów sąsiednich oraz wydanie merytorycznego orzeczenia bez przeprowadzenia postępowania dowodowego.

Podnosząc powyższe zarzuty oskarżyciel publiczny wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Zażalenie oskarżyciela publicznego jest zasadne.

Postępowanie Sądu Rejonowego zostało przeprowadzone z naruszeniem przepisów procedury w sprawach o wykroczenia w stopniu mającym wpływ na treść orzeczenia.

Po pierwsze, umorzenie postępowania przed rozprawą w oparciu o stwierdzenie przesłanki z art. 5 § 1 pkt 1 k.p.w., stosownie do art. 60 § 1 i 2 k.p.w. wymaga skierowania sprawy na posiedzenie oraz powiadomienia o jego terminie stron postępowania, które w posiedzeniu mogą wziąć udział.

W przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy w Zgierzu nie wyznaczył terminu posiedzenia i nie poinformował o nim stron postępowania uniemożliwiając oskarżycielowi publicznemu zajęcie stanowiska co do kwestii rozważanego umorzenia postępowania. Już tylko samo to uchybienie przepisom procedury skutkować musiało uchyleniem zaskarżonego postanowienia i przekazaniem sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Niemniej stwierdzić jeszcze należy, że przepis art. 60 § 1 pkt 3 k.p.w. pozwala na skierowanie sprawy na posiedzenie w ramach wstępnej kontroli wniosku o ukaranie wtedy, gdy zachodzi potrzeba umorzenia postępowania z powodu wystąpienia ujemnej przesłanki procesowej. W art. 60 § 1 pkt 5 k.p.w. natomiast przewidziano możliwość umorzenia postępowania na posiedzeniu z powodu oczywistego braku faktycznych podstaw obwinienia. Oczywistość, o której mowa w tym przepisie powinna być interpretowana ściśle. Tryb przewidziany w omawianym przepisie ma charakter sui generis wyjątkowy, ma stanowić narzędzie pozwalające na eliminowanie konieczności procedowania na rozprawie w sprawach, w których wniosek o ukaranie jest ewidentnie niezasadny, albo z powodu negatywnej przesłanki uniemożliwiającej w ogóle procedowanie, albo w sprawach, w których bez konieczności dokonywania głębszej oceny dowodów widoczny jest na pierwszy rzut oka brak podstaw do oskarżania. Możliwość przewidziana w art. 60 § 1 pkt 3 i 5 k.p.w. nie powinna w żadnym razie być wykorzystywana jako próba szybkiego rozpoznawania sprawy, w której rysuje się możliwość wydania wyroku uniewinniającego. Umorzenie postępowania na tej podstawie ograniczone być powinno do przypadków ewidentnych, w których zbędne jest przeprowadzanie jakichkolwiek czynności na rozprawie, gdzie brak podstaw do pociągnięcia obwinionego do odpowiedzialności jest wprost widoczny, jednoznaczny i oczywisty (por. postanowienie SN z dnia 3 grudnia 2014 roku, II K 162/14).

Tymczasem w sprawie, która stanowiła przedmiot rozpoznania Sądu Rejonowego, brak jest podstaw do przyjęcia, że obwinienie w sposób oczywisty jest niezasadne. Zauważyć trzeba, że po sprzeciwie od skazującego wyroku nakazowego celem uzupełnienia postępowania dowodowego Sąd Rejonowy dopuścił dowód z opinii biegłego, a następnie dokonał samodzielnej jego oceny uniemożliwiając stronom postępowania weryfikację poprawności przyjętych przez biegłego wniosków oraz pozbawiając strony składania jakichkolwiek wniosków dowodowych, zaprzeczając w efekcie zasadzie kontradyktoryjnego postępowania mającego na celu wyjaśnienie okoliczności sprawy.

Wskazać także należy, że Sąd Rejonowy błędnie przywołał jako jedną z podstaw umorzenia postępowania, ujemną przesłankę procesową z art. 5 § 1 pkt 4 k.p.w. tj. przedawnienie orzekania.

Zgodnie z treścią przepisu art. 45 § 1 k.w. karalność wykroczenia ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynął rok; jeżeli w tym okresie wszczęto postępowanie, karalność wykroczenia ustaje z upływem 2 lat od popełnienia czynu. Zarzucany obwinionemu czyn miał zostać popełniony 30 października 2015 r. Postępowanie w tej sprawie, zarządzeniem przewodniczącego wydziału Sądu Rejonowego, zostało wszczęte w dniu 1 sierpnia 2016 r. Karalność przedmiotowego wykroczenia ustanie zatem dopiero z dniem 30 października 2017 roku.

Mając na względzie wszystkie powyższe okoliczności należało uchylić zaskarżone postanowienie przekazując sprawę Sądowi Rejonowemu w Zgierzu do merytorycznego rozpoznania na rozprawie.