Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lipca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Kamilla Piórkowska

Protokolant st. sek. sąd. M. K.

Po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2016 r. w. T.

przy udziale -

sprawy z powództwa:

M. Ż.

przeciwko:

T. Ż.

o:

ustanowienie rozdzielności majątkowej

1.  ustanawia z dniem 12 maja 2016r. rozdzielność majątkową małżeńską między M. Ż. i T. Ż., którzy zawarli związek małżeński dnia 26 grudnia 1971r. przed USC Ś. ;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 937 ( dziewięćset trzydzieści siedem) zł. tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt III RC 268/16

UZASADNIENIE

Powódka M. Ż. w dniu 29 marca 2016 r. złożyła pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej między nią a pozwanym T. Ż. z dniem 1 sierpnia 2015 r. oraz o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według zestawienia, a w przypadku jego braku według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że strony są małżeństwem od 26 grudnia 1971 r. Pozwany otrzymuje emeryturę, a niezależnie od tego prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług transportowych i usług sprzętem budowlanym. Strony posiadają majątek w postaci nieruchomości zabudowanej domem jednorodzinnym oraz środków transportu (4 samochodów osobowych, 2 samochodów ciężarowych, koparki i dźwigu). Łączna wartość majątku dorobkowego kształtuje się na poziomie (...)

Wskazano, iż od pewnego czasu pozwany zachowuje się w sposób lekkomyślny. Coraz więcej czasu spędza w kasynie w dodatku w obecności młodszej od siebie kobiety. Powódka wcześniej wiedziała, że mąż od czasu do czasu chodził do kasyna w ramach rozrywki, która nie przynosiła żadnego uszczerbku majątkowi wspólnemu. Dopiero ze skargi skierowanej przez pozwanego do właściciela kasyna dowiedziała się, że pozwany jest głęboko uzależniony, traktuje kasyno jako swój drugi dom a to musi łączyć się z trwonieniem wspólnego majątku.

Powódka podkreśliła, że od kilku miesięcy pozwany ma romans z 28-letnią kobietą. Od tego czasu nie rozstaje się z telefonem. Był widywany w jej towarzystwie. Zaprzestał przy tym przekazywania żonie pieniędzy na utrzymanie. Przez znajomość z tą kobietą pozwany nie interesuje się sprawami firmy, często nie wraca na noc do domu. Pieniądze wydaje na ruletkę, automaty oraz na drogie leki na potencję.

W styczniu 2016 r. powódka z pisma z Banku (...) S.A. dowiedziała się, że pozwany bez jej wiedzy i zgody zaciągnął kredyt na kwotę (...)

W odpowiedzi na pozew z dnia 11 maja 2016 r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, iż nie jest uzależniony od gier hazardowych. Bywał klientem kasyna, jednak nigdy nie przegrał żadnych większych kwot.

Pozwany zaznaczył, że od wielu lat ponosi wszystkie koszty związane z utrzymanie rodziny i domu, w którym strony zamieszkują. Opłaca wszelkie rachunki związane z utrzymaniem domu, w tym: podatek od nieruchomości, opłaty za telefon, wodę , gaz, prąd i opał. Dokonuje też zakupu żywności u okolicznych rolników. Przekazuje również powódce znaczne kwoty pieniężne, np. w marcu 2016 r. niezależnie od zakupu żywności przekazał powódce kwotę(...) zł na wszelkie potrzeby związane z przygotowanie Świąt Wielkiej Nocy. Pozwany zaznaczył, że przekazuje również pieniądze na zakup odzieży dla powódki, sprzętów domowych oraz wyjazdy powódki do sanatorium.

T. Ż. przyznał, iż zaciągnął kredyt w Banku (...) S.A. w wysokości

(...)zł na remont maszyn niezbędnych przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Spłaca jednak raty regularnie i nie ma zagrożenia dla sfery majątkowej czy finansowej stron w związku z jego zaciągnięciem i spłatami.

Podczas rozprawy w dniu 12 maja 2016 r. pełnomocnik powódki zmodyfikował żądanie pozwu i wniósł o ustanowienie między stronami rozdzielności majątkowej małżeńskiej z dniem rozprawy, tj. 12 maja 2016 r. Pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił, co następuje:

Powódka M. Ż. i pozwany W. Ż. zawarli związek małżeński w Urzędzie Stanu Cywilnego w Ś. w dniu (...)r.

/dowód: odpis skrócony aktu małżeństwa – k.9 akt/

Strony mają wspólne dzieci, które są już dorosłe i samodzielnie się utrzymują.

/ okoliczność bezsporna/

Ani przed zawarciem małżeństwa, ani w czasie jego trwania strony nie zawierały żadnych umów majątkowych małżeńskich, które by rozszerzały lub ograniczały wspólność majątkową; nie ustanowiły one również w drodze umowy ustroju rozdzielności majątkowej.

/okoliczność bezsporna/

Strony zamieszkują wspólnie w domu położonym w Z. stanowiącym ich wspólną własność. Powódka nigdy nie pracowała. Obecnie jest na emeryturze, którą otrzymuje w wysokości (...) zł miesięcznie. Pozwany jest na emeryturze a dodatkowo prowadzi działalność gospodarczą. Jego miesięczne dochody wynoszą (...) zł emerytury oraz ok. (...)zł z prowadzonej działalności gospodarczej.

Pozwany dawał powódce pieniądze na utrzymanie domu, ponadto opłacał wszystkie świadczenia jak prąd, ubezpieczenie, kupował opał. Poza przekazywaniem pieniędzy na utrzymanie domu robił też zakupy u miejscowych rolników.

W kwietniu 2015 r. w małżeństwie stron zaczęły się problemy. Pozwany przestał zajmować się domem, inwestować w niego, zaczął zaniedbywać działalność gospodarczą. Przestał też wracać na noc do domu. Widywano go w towarzystwie młodej kobiety. Bez zgody żony zaczął wyprzedawać złom, który wcześniej zbierał.

T. Ż. sprzedał posiadany w ramach działalności gospodarczej dźwig za kwotę (...)Strony ustaliły, iż z kwoty tej zostanie spłacony kredyt obrotowy, który małżonkowie wspólnie zaciągnęli na potrzeby działalności gospodarczej pozwanego w wysokości (...)którego zostało do spłaty (...) a którego miesięczna rata wynosi (...)Pozwany mimo ustaleń, nie spłacił tego kredytu. Dodatkowo zaciągnął bez wiedzy i zgody powódki kredyt w banku (...) S.A. na kwotę (...) Ma debet na koncie w wysokości (...)zł oraz zadłużenie u kolegów na kwotę łączną(...)zł.

Prowadzona przez pozwanego działalność gospodarcza przestała przynosić dochody, obecnie nie zatrudnia on pracowników.

T. Ż. w czasie trwania małżeństwa chodził czasem wieczorem do kasyna o czym powódka wiedziała, jednak w ostatnim czasie zaczął tam bywać prawie codziennie i wizyty te miały miejsce nie tylko wieczorem ale, jak wynika z wykazu wejść T. Ż. do kasyna, o każdej porze dnia (np. 18.05.2016 r. godz. 7:23, 29.05.2016 r. godz. 11:48, 6.06.2016r. godz. 13:33) co może wskazywać na uzależnienie pozwanego od hazardu.

Z uwagi na zaistniały konflikt strony nie spędzają wspólnie czasu, nie rozmawiają ze sobą, nie są w stanie uzyskać porozumienia nawet w najprostszych sprawach. Doszło do tego, że pozwany nawet nie je w domu, tylko w restauracjach, powódka gotuje jedzenie tylko dla siebie.

/dowód:

Zeznania świadka A. R. – k. 40v.

Zeznania świadka G. M. – k. 40v-41

Zeznania świadka D. B. – k. 41-42

Zeznania powódki – k. 61-62

Zeznania pozwanego – k. 62-63

(...) S.A. – k. 50-56/

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z przesłuchania stron i z zeznań świadków oraz z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy.

Sąd uznał za wiarygodne dowody w postaci dokumentów, albowiem nie było podstaw do ich podważenia. Strony również nie kwestionowały ich wiarygodności i autentyczności.

Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte w pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków A. R., D. B. i G. M. przesłuchanych na okoliczność istnienia ważnych przyczyn do ustanowienia rozdzielności majątkowej małżeńskiej stron, zaciąganych zobowiązań przez strony bez zgody drugiego małżonka oraz istnienia faktycznej separacji stron, albowiem ich zeznania były rzeczowe, spójne i logiczne oraz zgodne z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Sąd uznał również co do zasady za wiarygodne zeznania stron – zwłaszcza w zakresie, w jakim potwierdzone zostały przez zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci zeznań świadków. Zeznania te były logiczne, rzeczowe i wewnętrznie spójne.

Sąd miał na uwadze, że strony starały się w sposób jak najbardziej dla siebie korzystny przedstawić okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy oraz w sposób subiektywny oceniały pewne fakty.

Strony zawarły związek małżeński dnia 26 grudnia 1971 r. W myśl art. 31 § 1 kro, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Nie ulega wątpliwości, że między stronami od dnia 26 grudnia 1971 r. istniała wspólność ustawowa, której strony nie ograniczyły ani nie wyłączyły w drodze umowy zawartej przed czy w czasie trwania małżeństwa.

Stosownie do art. 52 § 1 kro, z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej.

Art. 52 § 2 kro stanowi natomiast, że rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

Z zeznań świadków oraz powódki wynika, iż pozwany bardzo dużo czasu spędza w kasynie i przegrywa pieniądze. Przestał też dawać powódce pieniądze na utrzymanie domu. Pozwany wręcz straszył żonę, że „wszystko przegra” oraz że „nie będzie miała za co żyć”.

Jak wynika z zeznań powódki, pozwany zaczął trwonić ich wspólny majątek. Sprzedał posiadany przez strony dźwig za kwotę (...) i z kwoty tej, zgodnie z ustaleniami stron, miał spłacić kredyt obrotowy zaciągnięty na potrzeby firmy. Pieniędzy ze sprzedaży dźwigu nie przeznaczył jednak na spłatę kredytu a dodatkowo bez wiedzy i zgody powódki zaciągnął kolejny kredyt na kwotę (...)zł. Pozwany całe dnie spędza poza domem, często nie wraca również na noc do domu, odciął się od całej rodziny. Powódka i pozwany nie są w stanie porozumieć się w żadnej kwestii, niemożliwe jest podjęcie wspólnie jakichkolwiek decyzji dotyczących wspólnych finansów.

Przesłanką zastosowania art. 52 § 1 kro może być trwałe zerwanie wszelkich stosunków majątkowych oraz brak możliwości podejmowania wspólnych decyzji gospodarczych, będące konsekwencją uprzedniego ustania więzi rodzinnoprawnych między małżonkami i co za tym idzie powstania trwałego stanu separacji faktycznej (por.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14.01.2005 r. w sprawie III CK 112/04).

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 31.01.2003 r., IV CKN 1710/00, stwierdził, że dobro rodziny jest celem ustroju małżeńskiej wspólności majątkowej, bowiem ten ustrój zapewnia jej ustabilizowaną bazę materialną i najpełniej realizuje zasadę równych praw obojga małżonków w dziedzinie stosunków majątkowych, stanowiących materialną podstawę funkcjonowania rodziny. Nie znaczy to jednak, że ze względu na dobro rodziny ustrój ten powinien być utrzymywany bez względu na stan aktualnie istniejącej sytuacji majątkowej pomiędzy małżonkami.

Za ważny powód uzasadniający zniesienie wspólności majątkowej między małżonkami uważa się wytworzenie przez jednego z nich takiej sytuacji, w której dalsze trwanie wspólności zagraża interesom drugiego małżonka i dobru rodziny, co będzie mieć miejsce zwłaszcza wówczas, gdy jeden z małżonków trwoni wspólny dorobek lub wykazuje zupełną niegospodarność. (wyrok SN z 10.02.1997r., I CKN 70/96)

Zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie, za dopuszczalne uznanie za ważny powód zniesienia (także z datą wsteczną) wspólności majątkowej małżeńskiej, przyjmuje się ponadto już sam fakt prowadzenia, a nawet samej możliwości prowadzenia egzekucji z majątku wspólnego, jeżeli przemawia za tym dobro rodziny lub dobro współmałżonka dłużnika, szczególnie wówczas, gdy małżonkowie od dłuższego czasu pozostają w faktycznej separacji. (wyrok SN z 15.10.1998r., I CRN 228/95)

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że pozwany praktycznie codziennie bywał w kasynie, może być uzależniony od hazardu, nigdy też nie wygrał żadnych znaczących kwot pieniędzy. Ponadto zaciągnął bez wiedzy i zgody powódki kredyt w (...) S.A. na kwotę (...) Fakt ten świadczy, iż powódka może obawiać się ponoszenia odpowiedzialności za zobowiązania męża i tym samym utrzymywanie wspólności majątkowej pomiędzy małżonkami zagraża dobru nie tylko powódki ale i ich rodziny.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 52 § 1 kro, Sąd orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na mocy art. 98 § 1 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, orzekając jak w punkcie II sentencji.