Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

przy udziale Władysławy Kunickiej-Żurek Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu w dniu 18 października 2016 r.

sprawy skazanego M. B.

syna E. i T. z domu R. (...) roku w Ś. o wyrok łączny

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Świdnicy

z dnia 14 czerwca 2016 r. sygnatura akt II K 166/16

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1)  punktowi I jego dyspozycji nadaje treść: na podstawie art. 85 § 1 i 2 k.k. i art. 86 § 1 k.k. łączy kary pozbawienia wolności orzeczone wobec skazanego M. B. wyrokami opisanymi w punkcie 3 i 4 jego części wstępnej i wymierza karę łączną 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

2)  punktowi II jego dyspozycji nadaje treść: na podstawie art. 572 k.p.k. umarza postępowanie w przedmiocie objęcia wyrokiem łącznym skazań opisanych wyrokami jak w punktach 1 i 2 części wstępnej;

I.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. E. L. z Kancelarii Adwokackiej w Ś. 295,20 zł tytułem kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej skazanemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

III.  wydatki związane z postępowaniem odwoławczym zalicza na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn.akt IV Ka 676 / 16

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Świdnicy w wyroku łącznym z dnia 14 czerwca 2016r. sygn. akt II K 166 / 16 ustalił, że M. B. został skazany prawomocnie wyrokami :

1)  Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 22 kwietnia 2010 r., sygn. akt II K 258/10 za czyn z art. 178 a § 1 kk popełniony w dniu 20 stycznia 2010 r. – na karę 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 4 (czterech) lat;

2)  Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 5 maja 2014 r., sygn. akt II K 287/14 za czyn z art. 62 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii popełniony w dniu 15 marca 2014 r. – na karę 5 (pięciu) miesięcy ograniczenia wolności, polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin w stosunku miesięcznym, którą postanowieniem Sądu Rejonowego w Świdnicy z 9 grudnia 2014 r., sygn. akt II Ko 1933/14 zamieniono na karę zastępczą pozbawienia wolności w wymiarze 75 dni, którą skazany wykonał w całości ;

3)  Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 17 listopada 2014 r., sygn. akt II K 565/14 za czyn z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii popełniony w dniu 24 stycznia 2014 r. – na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 (trzech) lat, zarządzoną do wykonania postanowieniem Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 20 stycznia 2016 r., sygn. akt II Ko 2025/15;

4)  Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 22 września 2015 r., sygn. akt II K 338/15 za:

a)  czyn z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii popełniony w dniu 31 stycznia 2015 r. – na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

b)  czyn z art. 278 § 1 i 5 kk w zw. z art. 12 kk popełniony w okresie od 27 czerwca 2014 roku do 31 stycznia 2015 roku – na karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności,

które to kary połączono i wymierzono karę łączną 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności,

Po czym :

I.  na podstawie art. 85 kk, art. 86 § 1 kk i art. 87 § 1b kk połączył kary pozbawienia wolności orzeczone wobec skazanego M. B. wyrokami opisanymi w punktach 1, 3 i 4 części wstępnej wyroku łącznego i wymierzył skazanemu karę łączną roku i 2 (dwóch) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 572 kpk umorzył postępowanie w przedmiocie objęcia wyrokiem łącznym skazania wyrokiem opisanym w pkt 2 części wstępnej wyroku łącznego;

III.  na podstawie art. 63 § 1 kk w zw. z art. 577 kpk na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonej w pkt I wyroku zaliczył skazanemu okres dotychczas odbytych kar podlegających połączeniu, to jest 24 stycznia 2014 roku i okres od 10 stycznia 2016 roku;

IV.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata E. L. kwotę 295,20 zł tytuł kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu udzielonej skazanemu przed Sądem Rejonowym;

V.  zwolnił skazanego od ponoszenia wydatków, zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa.

Z wyrokiem nie pogodził się skazany, imieniem którego apelację wywiódł obrońca.

Apelujący na podstawie art. 444§1 kpk i art. 425§1 i §2 kpk zaskarżył wyrok w zakresie rozstrzygnięć zawartych w pkt I i III części dyspozytywnej tegoż wyroku.

Na podstawie art. 427§1 kpk i art. 438 pkt 1 kpk zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego, a to art. 85§2 kk poprzez jego błędną interpretację polegającą na przyjęciu, iż brak zatarcia skazania pomimo upływu wskazanego w art. 75§4 kk okresu umożliwiającego zarządzenie do wykonania kary pozbawienia wolności, której wykonanie zostało warunkowo zawieszone, powoduje, iż kara ta w dalszym ciągu winna być traktowana jako podlegająca wykonaniu, a co za tym idzie może być podstawą orzeczenia kary łącznej.

Mając powyższe zarzuty na uwadze, w oparciu o art. 437§1 kpk skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Świdnicy.

Sąd Okręgowy zważył co następuje;

Apelacja okazała się zasadna, ale jej uwzględnienie skutkowało merytorycznymi zmianami pkt. I i II dyspozycji zaskarżonego wyroku, a nie, jak tego domagał się apelujący, orzeczeniem kasatoryjnym.

Słusznie apelujący zwrócił uwagę na objęte zaskarżonym wyrokiem łącznym skazanie jednostkowe jak w pkt. 1) części wstępnej, tj. wyrokiem SR w Świdnicy z dnia 22.04.2010r. sygn.akt II K 258/10 na karę 8-miu miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 4-ch. Wyrok ten uprawomocnił się 30.04.2010r., zatem 4-letni okres próby upłynął 30.04.2014r. ( a nie jak to błędnie ustalił Sąd Rejonowy 10.04.2014r.). Wobec niezarządzenia wykonania orzeczonej kary przez kolejne 6 miesięcy, zatem w terminie do 30.10.2014r., kara ta nie jest już podlegającą wykonaniu w rozumieniu art. 85 § 2 kk. Zatem w takich warunkach procesowych nie może być objęta wyrokiem łącznym, co musi skutkować umorzeniem postępowania ( vide także wyroki Sądu Najwyższego z dnia 24.05.2016r. sygn. akt V KK 115/16 oraz Sądu Okręgowego w Świdnicy z dnia 12.01.2016r. IV Ka 914 /15).

Oczywistym także pozostaje wniosek, że omawiane skazanie z dnia 22.04.2010r. dotychczas nie uległo zatarciu. Mianowicie w pkt. IV dyspozycji omawianego wyroku orzeczono wobec skazanego środek karny w postaci świadczenia pieniężnego, którego to dotychczas skazany nie wykonał, co stanowi przyczynę braku zatarcia skazania tym wyrokiem, który to fakt Sąd Rejonowy dostrzegł ( motywy k. 40 akt).

Brak warunków do zatarcia skazania nie oznacza jednak automatycznie możliwości zarządzenia wykonania kary po upływie terminu z art. 75 § 4 kk, gdyż byłoby de facto wprowadzeniem kary do wykonania z obejściem tego przepisu. Należy bowiem odróżniać dwie instytucje, tj. zarządzenie wykonania kary ( limitowane nieprzekraczalnym terminem z art. 75 § 4 kk) oraz zatarcie skazania, definiowane w art. 76 § 1 i § 1b i § 2 kk w zw. z art. 108 kk. W przypadku skazania na karę z warunkowym zawieszeniem wykonania skazanie ulega zatarciu z mocy prawa z upływem 6 miesięcy od zakończenia okresu próby, ale w sytuacji gdy orzeczono także grzywnę, środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, zatarcie skazania nie może nastąpić również przed ich wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem ich wykonania.

Brzmienie przepisu art. 75 § 4 kk jednoznacznie przesądza o zakazie zarządzenia kary po upływie 6-cio miesięcznego okresu, biegnącego od zakończenia okresu próby. Ta cezura czasowa jest nieprzekraczalna, nie może zostać w żaden sposób przedłużona. Zarządzenie wykonania kary jest skuteczne, o ile postanowienie sądu nie tylko zapadnie ale i uprawomocni się zanim ów 6-cio miesięczny termin skończy bieg ( vide także post. SN z dnia 28.04.2004r. sygn. akt II KK 37/04 baza danych LEX 109476). Tak więc skoro przedmiotowej kary 8 miesięcy pozbawienia wolności nie można już zarządzić do wykonania to i tym samym nie może zostać objęta wyrokiem łącznym.

Nawet jeżeli od 1 lipca 2015r. obowiązuje zmienione brzmienie przepisu art. 76 § 1 kk, dotyczącego zatarcia skazania w przypadku kary z warunkowym zawieszeniem wykonania kary, to nowa regulacja, także w myśl przepisu art. 21 ustawy o zmianie ustawy – kodeks karny oraz niektórych innych ustaw z dnia 20 lutego 2015r.( Dz. U. z 2015r. poz. 396) nie oznacza automatycznie możliwości objęcia omawianym wyrokiem łącznym przedmiotowej kary, gdyż pozostawałaby sprzeczna z cytowanym już przepisem art. 75 § 4 kk. Nowa regulacja przecież nie wydłuża skazanemu okresów próby ani nie przewiduje możliwości zarządzenia kary ponad 6-cio miesięczny okres po jej zakończeniu.

Z przytoczonych względów Sąd Odwoławczy zreformował zaskarżony wyrok nadając nową treść punktom I i II dyspozycji, mianowicie łącząc opisane w pkt. 3 i 4 części wstępnej podlegające wykonaniu kary 6-ciu miesięcy i łączną 8-miu miesięcy pozbawienia wolności w łączną 1-go roku pozbawienia wolności oraz umarzając postępowanie w zakresie skazań z pkt. 1 i 2 części wstępnej. Modyfikacja kary łącznej pozbawienia wolności jest proporcjonalna, zastosowano tylko częściową absorpcję wobec czynów różnorodzajowych, popełnionych w bliskim, rocznym odstępie czasowym. Przyjętą zasadę łączenia kar uzasadnia także dotychczasowa 5- krotna karalność sądowa skazanego, jak i fakt, że skazany ponadto jest członkiem podkultury więziennej a wedle opinii administracji zakładu karnego nie występują jakiekolwiek podstawy dla przyjęcia pozytywnej prognozy kryminologicznej.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skazanemu w postępowaniu odwoławczym orzeczono na podstawie § 17 pkt.5 w zw.§ 4 ust. 1, 2 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r. poz.1801).

O wydatkach sądowych postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 636 § 1 kpk, zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa.