Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XV C 680/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lutego 2017 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku XV Wydział Cywilny

w składzie następujacym:

Przewodniczący : SSO Małgorzata Misiurna

Protokolant : st. sekr. sądowy Agnieszka Lubańska

po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2017r. w Gdańsku

sprawy z powództwa L. P.

przeciwko pozwanemu J. P.

o zapłatę

I. Zasądza od pozwanego J. P. na rzecz powódki L. P. kwotę 100.146,08 zł( sto tysięcy sto czterdzieści sześć złotych i 08/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 marca 2016r. do dnia zapłaty;

II. oddala powództwo w pozostałej części;

III. zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 3.617 zł.(trzy tysiące sześćset siedemnaście) tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV. nakazuje ściągnąć od pozwanego J. P. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Gdańsku kwotę 5008 zł.( pięć tysięcy osiem złotych) tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu.

Sygn. akt XV C 680/15

UZASADNIENIE

Powódka L. P. wniesionym pozwem domagała się od pozwanego J. P. zapłaty kwoty 100.146,38zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 1 stycznia 2007r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia na jej rzecz kosztów procesu. Nadto powódka, na podstawie art. 144 k.p.c. wniosła o ustanowienie dla pozwanego kuratora dla strony nieznanej z miejsca pobytu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w dniu 17 kwietnia 1993r. strony niniejszego postępowania zawarły związek małżeński, w którym panował ustawowy ustrój wspólności majątkowej. Pozwany J. P. w latach 1993-2006 prowadził indywidualną działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego. W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą nie uiścił zobowiązania podatkowego za podatek dochodowy od osób fizycznych za lata 1998-2001. W tym też okresie powódka L. P. dokonywała rozliczeń podatkowych wspólnie z pozwanym, tym samym zgodnie z przepisami Ordynacji Podatkowej odpowiadała solidarnie za zobowiązania podatkowe pozwanego. Decyzjami Naczelnika Urzędu Skarbowego w W., wydanymi w latach 2004-2006 została określona zaległość podatkowa w podatku dochodowym od osób fizycznych za lata 1998-2001. Następnie prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 10 czerwca 2010r. w sprawie o sygn. akt II C 912/10 rozwiązano przez rozwód małżeństwo stron, a prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Wejherowie, z dnia 25 marca 2011r. w sprawie o sygn. akt III RC 252/10 ustanowiono między stronami rozdzielność majątkową wsteczną, z dniem 1 stycznia 2007r. Od 2007r. powódka L. P. dokonuje rozliczeń podatkowych indywidualnie. Egzekucja prowadzona przez skarbowy organ egzekucyjny okazała się bezskuteczna w stosunku do pozwanego J. P.. Powódka wskazała, że od ponad 10 lat pozwany jest nieuchwytny zarówno dla niej, jak i organów Państwa oraz, że nieznane jest jego dokładne miejsce pobytu. Powódka określiła, że po odliczeniu wpłat dokonanych przez pozwanego z tytułu nadpłaty podatku dochodowego w wysokościach: 142zł, 198zł oraz 465zł, w okresie od 1 stycznia 2007r. wpłaciła na poczet zaległości podatkowych łącznie kwotę 40.817,16zł. Niniejszym powództwem dochodzi połowy tej należności, tj. kwoty 20.408,58zł. Następnie w dniu 23 września 2014r. powódka w akcie notarialnym Rep. A numer (...), podpisanym przez Starostę (...) reprezentującego Skarb Państwa, w zamian za zaległości podatkowe przeniosła na rzecz Skarbu Państwa własność nieruchomości pochodzącej z jej majątku osobistego, znajdującej się w G., a stanowiącej grunty orne i pastwiska trwałe o łącznej powierzchni 5000m 2, na którą składają się działki o numerze ewidencyjnym (...), dla której w Sądzie Rejonowym w Wejherowie jest prowadzona KW numer (...). Wartość przedmiotowej nieruchomości została określona na kwotę 159.475zł. Powódka wskazała zatem, że łączna kwota zaległości, przez nią spłacona wyniosła 200.292,18zł. Decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. z dnia 27 sierpnia 2014r. umorzono zaległość podatkową w pozostałym zakresie, tj. 125.813,52zł tytułem należności głównej wraz z odsetkami za zwłokę w wysokości 217.654,50zł. Mając na uwadze przedstawione w uzasadnieniu pozwu okoliczności powódka wskazała, że na podstawie art. 366 k.c. w zw. z art. 91 i 110 Ordynacji Podatkowej dochodzi od pozwanego tytułem roszczenia regresowego połowę spłaconej zaległości, jako że wartość przypadającego jej udziału w majątku wspólnym wynosiła ½. Uzasadniając wniosek o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu, powódka wskazała, że jedyną poszlaką, co do aktualnego miejsca przebywania J. P. są dokonywane przez niego płatności na poczet alimentów na rzecz córki stron, które dokonywane są z terytorium Niemiec.

Zarządzeniem tut. Sądu z dnia 2 lutego 2016r. ustanowiono dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego J. P., ostatnio zamieszkałego w W. przy ulicy (...), kuratora w osobie jego siostry – I. T.. ( k. 33).

Ustanowiony dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego kurator I. T. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki kosztów procesu. Kurator I. T. zaprzeczyła, aby środki na zakup nieruchomości położonej w G. pochodziły z majątku osobistego powódki. Nadto podniosła, że roszczenie powódki jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, kiedy strony rozliczały się wspólnie z urzędem skarbowym. Oprócz tego zakwestionowane zostało także zaświadczenie o potrąceniu powódce w latach 2004-2011 kwoty 50.300,91zł, a to z tego względu, że potrącenia były dokonywane na rzecz komornika, bez wskazania konkretnego wierzyciela. Wskazując na powyższe, zdaniem kuratora powództwo winno być oddalone. Wobec tego, że roszczenie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą przedawnia się po upływie 3 lat, zatem zdaniem kuratora I. T., powództwo powinno zostać oddalone jako przedawnione ( k. 47-48).

W odpowiedzi na stanowisko kuratora pozwanego, powódka w piśmie z dnia 21 kwietnia 2016r. wskazała, że podniesiony zarzut przedawnienia jest bezzasadny , ponieważ roszczenie regresowe powódki, jako niezwiązane z działalnością gospodarczą, ulega ogólnemu terminowi przedawnienia – po 10 latach. Nie dotyczy ono, jak błędnie wskazywał kurator pozwanego, wszystkich wpłat dokonanych przez powódkę na zaległość podatkową od chwili wszczęcia postępowania egzekucyjnego, gdyż na żądaną kwotę składa się połowa wartości wpłaconej na poczet zaległości podatkowych licząc od dnia 1 stycznia 2007r., tj. ½ kwoty 200.292,16zł, czyli 100.146,08zł. W kwestii nieruchomości przekazanej w zamian za zwolnienie z długu, powódka wskazała, że w akcie notarialnym oświadczyła, że nabycia dokonuje ze środków stanowiących jej majątek odrębny. Po nowelizacji kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, która weszła w życie w dniu 20 styczna 2005r. nabyta przez powódkę nieruchomość z majątku odrębnego, zaliczała się z dniem 20 stycznia 2005r. do jej majątku osobistego (k. 59-63).

Pismem procesowym z dnia 20 maja 2016r. zgłosił się do sprawy pozwany J. P., podtrzymując stanowisko wyrażone w odpowiedzi na pozew. W przedmiotowym piśmie pełnomocnik pozwanego wskazał także aktualny adres pozwanego w Niemczech, podając, że był on znany córce stron – D. P., a więc twierdzenia pozwu, iż nikt nie ma z pozwanym kontaktu pozostają nieprawdziwe ( k. 72-73).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 kwietnia 1993r. strony niniejszego postępowania zawarły przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w W. związek małżeński. Małżonkowie zamieszkali w domu matki pozwanego, w W.. Strony nie zawierały żadnych umów majątkowych małżeńskich. W związku małżeńskim J. i L. P. ustrojem majątkowym był ustawowy ustrój wspólności majątkowej. Mąż powódki od 15 kwietnia 1993r. zajmował się prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie transportu drogowego, pod firmą (...)J. P.. Pozwany J. P. był zarejestrowany jako przedsiębiorca w Urzędzie Miejskim w W. do dnia 13 listopada 2006r. Powódka L. P. nie prowadziła razem z mężem przedmiotowej działalności gospodarczej, od 1992r. podejmowała zatrudnienie na podstawie umowy o pracę, w przedsiębiorstwie (...), w którym pracowała do 7 września 2011r. Nie była też wspólnikiem w firmie męża, okazjonalnie , gdy miała trochę wolnego czasu, nieformalnie pomagała mężowi w prowadzeniu interesów poprzez zawożenie dokumentów do biura rachunkowego, które zajmowało się rozliczaniem działalności pozwanego. Pozwany J. P. nie informował powódki o prowadzonej przez siebie działalności, wszystkie decyzje podejmował z „cichym wspólnikiem” firmy. Małżonkowie P. do 2006r. dokonywali wspólnie rozliczeń podatkowych. Do 2007r. małżonkowie prowadzili też wspólnie gospodarstwo domowe.

Dowód: dołączone do niniejszych akt akta Sądu Rejonowego w Wejherowie w sprawie o ustanowienie rozdzielności majątkowej sygn. III RC 252/10; kopia wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 10 czerwca 2010r., wydanego w sprawie II C 912/10, k. 12; zaświadczenie z dnia 7 września 2012r., k. 14; zaświadczenie wydane przez Prezydenta Miasta W. z dnia 1 grudnia 2011r., k. 38; zeznania informacyjne powódki na rozprawie w dniu 14 lipca 2016r., k. 98-101 (czas od 00:07:33 do 00:23:06); zeznania świadka A. P. na rozprawie w dniu 14 lipca 2016r., k. 98-101 (czas od 00:23:06 do 00:38:23); kopia zeznania o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2005, 2002, 2001, k. 134-136.

W 1998r. rodzice powódki zakupili nieruchomość w miejscowości K.. Chcieli na niej wybudować dom, którego budowa ostatecznie zakończyła się w latach 2005-2006.

W dniu 30 października 2000r. powódka L. P. kupiła od B. G. nieruchomość przeznaczoną na cele rolnicze, położoną w G., gmina W., powiat (...), która od dnia 24 października 2000r. składała się z działek ewidencyjnych numer (...), łącznego obszaru 5000m 2, za cenę 22.000zł. W umowie sprzedaży z dnia 30 października 2000r. (Repertorium A – (...)) oświadczyła, że nabycia dokonuje ze środków stanowiących jej majątek odrębny. Pieniądze na zakup przedmiotowej działki powódka otrzymała od swoich dziadków – rodziców ojca, którzy byli majętnymi osobami, a brakującą część otrzymała od swoich rodziców, którym zależało na tym by córka mieszkała niedaleko nich, przede wszystkim z tego względu żeby mogła się nimi opiekować w przyszłości. Całą cenę nabycia za przedmiotową nieruchomość powódka uiściła sprzedającemu, w dniu podpisania umowy sprzedaży, w gotówce.

Dowód: umowa sprzedaży z dnia 30 października 2000r., k. 64-66; zeznania informacyjne powódki L. P. na rozprawie w dniu 14 lipca 2016r., k. 98-101 (czas od 00:07:33 do 00:23:06); zeznania świadka K. Ł. (1) na rozprawie w dniu 15 listopada 2016r., k. 120-124 (czas od 00:49:05 do 01:09:21); zeznania świadka L. Ł. (1) na rozprawie w dniu 15 listopada 2016r., k. 120-124 (czas od 01:09:21 do 01:27:57); zeznania powódki L. P. na rozprawie w dniu 31 stycznia 2017r., k. 140-144 (czas od 00:03:13 do 00:30:55).

Do 2001r. pozwany J. P. prowadził działalność gospodarczą z „cichym wspólnikiem”, którego zadania polegały na zakupywaniu narzędzi oraz wykonywaniu prac związanych z remontami samochodów. W 2000r. J. P. zorientował się, że cześć faktur i rachunków związanych z prowadzoną działalnością powiela się. W 2001r. pozwany postanowił zakończyć współpracę z „cichym wspólnikiem”, który wprowadził do rozliczeń firmy rachunki w rzeczywistości nieistniejących przedsiębiorstw. Po zakończeniu współpracy z „cichym wspólnikiem” w firmie pozwanego rozpoczęły się kontrole z urzędu skarbowego.

Dowód: zeznania świadka A. P. na rozprawie w dniu 14 lipca 2016r., k. 98-101 (czas od 00:23:06 do 00:38:23); zeznania pozwanego J. P. na rozprawie w dniu 31 stycznia 2017r., k. 140-144 (czas od 00:30:55 do 01:01:45).

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą pozwany J. P. nie uiścił zobowiązania podatkowego w postaci podatku dochodowego od osób fizycznych za lata 1998-2001r. Ponieważ w małżeństwie panował ustrój wspólności majątkowej i powódka L. P. do 2006r. rozliczała się wspólnie z pozwanym, na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej, odpowiadała solidarnie z pozwanym za jego zobowiązania podatkowe.

Decyzją z dnia 14 grudnia 2004r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w W., numer (...) (...)określił pozwanemu J. P. i powódce L. P. zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych za rok 1998 w wysokości 97.948,20zł. Po rozpatrzeniu odwołania pozwanego J. P. od przedmiotowej decyzji, Dyrektor Izby Skarbowej decyzją z dnia 11 maja 2005r. uchylił decyzję organu pierwszej instancji w części i obniżył podatek dochodowy z kwoty 97.428,20zł do kwoty 93.764.20zł.

Kolejną decyzją, z dnia 28 października 2005r., Naczelnik Urzędu Skarbowego w W., numer (...) (...)określił małżonkom P. zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych za rok 1999 w wysokości 59.301,40zł. Odwołanie pozwanego J. P. od przedmiotowej decyzji nie doprowadziło do zmiany stanowiska, ponieważ Dyrektor Izby Skarbowej decyzją z dnia 13 marca 2006r. utrzymał ją w mocy w całości.

Określenie podatku dochodowego od osób fizycznych za lata 2000 i 2001 nastąpiło decyzjami numer: (...) (...)z dnia 15 maja 2005r. i (...) (...)z dnia 3 października 2006r.

Dowód: dołączone do niniejszej sprawy akta administracyjne Urzędu Skarbowego w W., nadto: znajdująca w niniejszych aktach kopia decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 27 sierpnia 2014r., k. 23-25.

Ponieważ zaległość podatkowa nie została przez pozwanego uiszczona, na podstawie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji wszczęto przeciwko J. P. i L. P. postępowanie egzekucyjne. Należności za podatek dochodowy od osób fizycznych za 1999r. zostały objęte wystawionymi przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. w dniu 18 listopada 2005r. tytułami wykonawczymi o numerach: SM (...) – na kwotę 51.033,60zł tytułem należności głównej oraz SM (...) – opiewający na kwotę należności głównej w wysokości 8.251,30zł. Celem wyegzekwowania należności za podatek dochodowy od osób fizycznych za rok 1998r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w W. wystawił w dniu 5 września 2006r., przeciwko J. P. oraz L. P. tytuł wykonawczy numer SM (...), w którym wskazana kwota należności głównej opiewała na kwotę 52.979,15zł. Należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2000 zostały ujęte w wystawionym przeciwko stronom niniejszego postępowania tytule wykonawczym z dnia 7 lipca 2006r., o numerze SM (...) i opiewały na łączną kwotę główną w wysokości 20.373zł, natomiast należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2001 zostały objęte tytułem wykonawczym z dnia 1 grudnia 2006r., o numerze SM (...). Łączna należność główna opiewała na kwotę 16.036zł.

Dowód: dołączone do niniejszej sprawy akta administracyjne Urzędu Skarbowego w W..

Próby wyegzekwowania przez organ egzekucyjny przedmiotowych zaległości podatkowych od pozwanego J. P. okazały się nieskuteczne. Organ podatkowy ustalił, że zobowiązany nie posiada żadnego majątku. Postępowanie egzekucyjne nie doprowadziło do zbycia jedynych zajętych ruchomości pozwanego w postaci dwóch samochodów marki M. oraz N., z powodu ich kradzieży. Także zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego okazały się bezskuteczne. Wszelka korespondencja wysyłana na adres głównej siedziby firmy pozwanego przy ulicy (...) w W. wracała do nadawcy, jako nieodebrana w terminie. W toku postępowania egzekucyjnego organ egzekucyjny ustalił, że pozwany nie przebywa na terenie kraju, prawdopodobnie zamieszkuje i pracuje na terenie Niemiec.

Na poczet zaległości podatkowych stwierdzonych tytułem wykonawczym (...) od pozwanego J. P. dokonano jedynie zaliczenia nadpłat podatku dochodowego za rok 2009 w wysokości 142zł, za rok 2011 w wysokości 198zł i za rok 2012 w łącznej wysokości 465zł.

Dowód: dołączone do niniejszej sprawy akta administracyjne Urzędu Skarbowego w W.; nadto: znajdująca w niniejszych aktach kopia decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 27 sierpnia 2014r., k. 23-25; przedstawiony przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. wykaz dokonywanych wpłat z tytułu solidarnego zobowiązania J. P. i L. P. z dnia 12 lutego 2015r., k. 21-22v.

Na poczet decyzji podatkowych w przedmiocie określenia podatku dochodowego od osób fizycznych za lata 1998-2001 dokonywano zaliczenia nadpłat podatku dochodowego powódki L. P. za lata 2007-2012 w wysokościach: 123zł z nadpłaty PIT za rok 2007, 1.172zł z nadpłaty PIT za rok 2008, 1.065zł z nadpłaty PIT za rok 2009, 47zł z nadpłaty PIT za rok 2010 oraz 184zł z nadpłaty PIT za rok 2011. Do dnia 7 września 2011r. powódka pracowała w Poczcie Polskiej, w związku z tym na poczet stwierdzonych zaległości podatkowych w już od roku 2004 dokonywano zajęcia jej wynagrodzenia.

W okresie od 1 stycznia 2007r. do maja 2012r. z tytułu zajęcia wynagrodzenia za pracę, zajęcia z nadpłat z rozliczeń podatku dochodowego oraz świadczeń z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ściąganych w latach 2011-2012 na łączną wysokość 3.821,60zł. - wyegzekwowano ogółem od powódki kwotę 40.875,62zł. Nadto w celu zabezpieczenia należności publicznoprawnych, na nieruchomości stanowiącej własność powódki L. P., położonej w G., o numerze księgi wieczystej (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Wejherowie wpisano na rzecz Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. hipoteki przymusowe zwykłe na kwoty: 55.844,53zł, 9.030,03zł, 21.870,83zł, 96.837,79zł i 44.259zł, a także hipotekę przymusową w kwocie 421.063,43zł.

Dowód: dołączone do niniejszej sprawy akta administracyjne Urzędu Skarbowego w W.; nadto znajdująca w niniejszych aktach kopia decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 27 sierpnia 2014r., k. 23-25; kopie postanowień Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. z dnia 5 września 2014r. oraz z dnia 12 listopada 2014r., k. 92-93; umowa przeniesienia prawa własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu z dnia 23 września 2014r., k. 15-20; przedstawiony przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. wykaz dokonywanych wpłat z tytułu solidarnego zobowiązania J. P. i L. P. z dnia 12 lutego 2015r., k. 21-22v; notatka służbowa z dnia 27 września 2012r., k. 40-40v.

W dniu 8 marca 2010r. do Sądu Rejonowego w Wejherowie wpłynął pozew L. P. o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami J. P. i L. P. od dnia 31 grudnia 2000r.

Dowód: dołączone do niniejszych akt akta Sądu Rejonowego w Wejherowie w sprawie o ustanowienie rozdzielności majątkowej – o sygn. III RC 252/10.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 10 czerwca 2010r. Sąd Okręgowy w Gdańsku w sprawie II C 912/10 rozwiązał przez rozwód bez orzekania o winie stron związek małżeński J. P. i L. P.. Do tego czasu powódka mieszkała razem z pozwanym i ich córką , aczkolwiek od momentu, gdy pozwany przestał interesować się spłatą zobowiązań wobec Urzędu Skarbowego w W., powódka przeniosła się do pokoju swojej córki. Po rozwodzie dom, w którym dotychczas mieszkali, został przepisany przez pozwanego na jego rodzeństwo. Pozwany wyprowadził się do Niemiec, powódka zaś z córką zamieszkała razem ze swoją matką w jej mieszkaniu komunalnym. Obecnie nie pracuje, jest zarejestrowana w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna. Jej córka D. P. jest studentką i mieszka w R..

Dowód: dołączone do niniejszych akt akta Sądu Rejonowego w Wejherowie w sprawie o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy J. P. a L. P. – o sygn. III RC 252/10; kopia wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 10 czerwca 2010r., wydanego w sprawie II C 912/10, k. 12; dokumenty obrazujące aktualną sytuację powódki, k. 26-37 i k. 39; zeznania informacyjne powódki na rozprawie w dniu 14 lipca 2016r., k. 98-101 (czas od 00:07:33 do 00:23:06); zeznania powódki L. P. na rozprawie w dniu 31 stycznia 2017r., k. 140-144 (czas od 00:03:13 do 00:30:55).

Prawomocnym wyrokiem z dnia 25 marca 2011r. Sąd Rejonowy w Wejherowie ustanowił rozdzielność majątkową wsteczną pomiędzy L. P. i J. P. – tj. z dniem 1 stycznia 2007r. (pkt I wyroku), natomiast w punkcie II oddalono powództwo w pozostałym zakresie.

Dowód: dołączone do niniejszych akt akta Sądu Rejonowego w Wejherowie w sprawie o ustanowienie rozdzielności majątkowej – o sygn. III RC 252/10; nadto znajdująca się w niniejszych aktach kopia wyroku Sądu Rejonowego w Wejherowie wydanego w sprawie III RC 252/10 z dnia 25 marca 2011r., k. 13.

W dniu 23 maja 2013r. do Urzędu Skarbowego w W. wpłynęło pismo Starostwa Powiatowego w W. informujące, że powódka L. P. wniosła o przeniesienie na rzecz Skarbu Państwa w zamian za zaległości podatkowe własności zajętej nieruchomości wchodzącej w skład majątku osobistego powódki, znajdującej się w G., dla której Sąd Rejonowy w Wejherowie prowadzi KW numer (...). Postanowieniem z dnia 19 września 2013r. Naczelnik Urzędu Skarbowego wyraził zgodę na przeniesienie na rzecz Skarbu Państwa własności przedmiotowej nieruchomości. Wartość nieruchomości została określona przez rzeczoznawcę majątkowego na kwotę 159.475zł. Zarządzeniem numer 86/14 z dnia 24 marca 2014r. Wojewoda (...) wyraził zgodę Staroście (...) na nabycie do zasobu Skarbu Państwa wskazanej nieruchomości.

Po rozpatrzeniu wniosku z dnia 27 maja 2014r. złożonego przez pełnomocnika powódki w sprawie umorzenia zaległości podatkowych z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych za lata 1998-2001, Naczelnik Urzędu Skarbowego w W. decyzją z dnia 27 sierpnia 2014r, o numerze (...) (...)umorzył zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych w części za rok 1998 oraz w całości za lata 1999, 2000 i 2001 w łącznej wysokości 125.813,52zł tytułem należności głównej wraz z odsetkami za zwłokę w kwocie 217.654,50zł.

Dowód: kopia decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 27 sierpnia 2014r., k. 23-25.

Postanowieniem z dnia 5 września 2014r., numer (...) (...)Naczelnik Urzędu Skarbowego w W. umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone wobec majątku zobowiązanych J. P. i L. P., na podstawie tytułów wykonawczych numer SM (...), SM (...), SM (...) oraz SM (...). W uzasadnieniu wskazano, że zaległości objęte przedmiotowymi tytułami wykonawczymi decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. z dnia 27 sierpnia 2014r. zostały umorzone.

Dowód: postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. z dnia 5 września 2014r., k. 93.

W dniu 29 września 2014r. w Kancelarii Notarialnej Notariusza A. K., w celu podpisania umowy przeniesienia prawa własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu, stawiła się powódka L. P. oraz Starosta (...)J. R..

W § 1 umowy powódka oświadczyła, że nieruchomość w G. stanowiła jej majątek osobisty, który został nabyty w czasie trwania związku małżeńskiego, na podstawie umowy sprzedaży z dnia 30 października 2000r.

Przedmiotową umową powódka L. P. przeniosła prawo własności nieruchomości obejmującej działki ewidencyjne numer (...) obszaru 0.2495ha i 672/5 obszaru 0.2505ha, objętej księgą wieczystą KW (...) Sądu Rejonowego w Wejherowie na rzecz Skarbu Państwa, a działający w imieniu i na rzecz Skarbu Państwa, za zgodą Wojewody (...)J. R., powyższe prawo własności na rzecz Skarbu Państwa przyjął i w zamian za to zwolnił L. P. z zobowiązania na rzecz Skarbu Państwa do łącznej wysokości 159.475zł (§ 4 umowy).

Dowód: umowa przeniesienia prawa własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu z dnia 23 września 2014r., k. 15-20.

Postanowieniem z dnia 12 listopada 2014r., numer (...) (...)Naczelnik Urzędu Skarbowego w W. umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone wobec majątku zobowiązanych J. P. i L. P., na podstawie tytułu wykonawczego numer SM (...), który dotyczył należności za podatek dochodowy od osób fizycznych za rok 1998r.

Dowód: postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. z dnia 12 listopada 2014r., k. 92

W trakcie trwającego wiele lat postępowania egzekucyjnego powódka L. P. na zaległość podatkową z tytułu działalności gospodarczej pozwanego wpłaciła łącznie 200.350,62zł.

Dowód: umowa przeniesienia prawa własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu z dnia 23 września 2014r., k. 15-20; przedstawiony przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. wykaz dokonywanych wpłat z tytułu solidarnego zobowiązania J. P. i L. P. z dnia 12 lutego 2015r., k. 21-22v.

Sąd zważył, co następuje:

Powyższe ustalenia faktyczne zostały poczynione na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony, a także na podstawie akt sprawy administracyjnej związanej z ustaleniami dotyczącymi wysokości podatku dochodowego za lata 1998-2001 i prowadzonej na podstawie wystawionych tytułów wykonawczych egzekucji oraz akt postępowania w sprawie o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy J. P. a L. P. prowadzonego przed Sądem Rejonowym w Wejherowie pod sygnaturą akt III RC 252/10.

Sąd ocenił wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie rozważenia zebranego materiału dowodowego (art. 233 § 1 k.p.c.).

Materiał dowodowy w niniejszej sprawie złożył się także z dokumentów urzędowych i prywatnych zaoferowanych przez strony postępowania, bądź ich kopii, gdyż dokumenty te - oprócz zaświadczenia z dnia 7 września 2012r. znajdującego się na karcie 14 niniejszych akt - nie były kwestionowane przez żadną ze stron przedmiotowego postępowania, zatem nie było podstaw do odmówienia im wiarygodności. Nadto przy dokonywaniu rekonstrukcji przedstawionego wyżej stanu faktycznego Sąd oparł się o zeznania świadków zawnioskowanych przez pozwanego w osobach A. P. i D. P. oraz zeznań świadków zawnioskowanych przez powódkę: K. Ł. (2) i L. Ł. (2). Oprócz tego ustaleń stanu faktycznego dokonano w oparciu o przesłuchanie stron postępowania – powódki L. P. oraz pozwanego J. P..

Dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Wśród dokumentów urzędowych (bądź ich kopii), mających kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy wymienić należy przede wszystkim kopię umowy sprzedaży nieruchomości zawartej w dniu 30 października 2000r., kopię umowy przeniesienia prawa własności nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu zawartej w formie aktu notarialnego z dnia 23 września 2014r. oraz kopie decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. z dnia 27 sierpnia 2014r. w sprawie umorzenia zaległości podatkowych w części za rok 1998 oraz w całości za lata 1999, 2000 i 2001 w łącznej wysokości 125.813,52zł tytułem należności głównej wraz z odsetkami za zwłokę w kwocie 217.654,50zł, postanowień Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. w sprawie umorzenia postępowania egzekucyjnego z dnia 5 września 2014r. i z dnia 12 listopada 2014r., a także kopia wyroku Sądu Okręgowego z dnia 10 czerwca 2010r. wydanego w sprawie II C 912/10 i rozwiązującego przez rozwód związek małżeński zawarty pomiędzy stronami niniejszego postępowania. Na podstawie wymienionych dokumentów oraz dołączonych do rozpoznawanej sprawy akt administracyjnych i akt z toczącego się przed Sądem Rejonowym w Wejherowie postępowania o ustanowienie rozdzielności pomiędzy J. P. a L. P. Sąd ustalił, że pozwany J. P. w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą, nie uiścił zobowiązania podatkowego za podatek dochodowy od osób fizycznych za lata 1998-2001, a wszczęte postępowanie egzekucyjne z uwagi na bezskuteczność wobec pozwanego, prowadzone było tak naprawdę jedynie z majątku byłej małżonki J. P. - powódki L. P.. W okresie, gdy zobowiązania podatkowe powstały, w małżeństwie stron panował ustrój wspólności ustawowej, powódka rozliczała się wspólnie z pozwanym, zatem na mocy przepisów podatkowych odpowiadała solidarnie z pozwanym za jego zobowiązania. Na podstawie wyżej wymienionych dokumentów Sąd ustalił także, że kwota zaległości podatkowych spłaconych przez powódkę, wliczając określoną przez rzeczoznawcę majątkowego wartość nieruchomości, której własność powódka przeniosła na Skarb Państwa w zamian za zwolnienie z długu, wyniosła łącznie 200.350,62zł.

W grupie dokumentów prywatnych znajdowały się liczne dokumenty zaświadczające aktualną sytuację powódki, które nie były kwestionowane przez stronę przeciwną niniejszego postępowania, wobec czego Sąd przyznał im walor wiarygodności.

Kwestionowane przez kuratora pozwanego było natomiast zaświadczenie z dnia 7 września 2012r. o wysokości dokonanych w latach 2004-2010 potrąceń z wynagrodzenia za pracę powódki . W ocenie Sądu powyższy dokument nie miał jednak większego znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, gdyż rzeczywistą wysokość dokonanych wpłat od dnia wszczęcia postępowania egzekucyjnego do maja 2012r., obrazowało przedstawione przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. zestawienie wpłat, z dokładnym podziałem na lata wpłat, ze wskazaniem ich wysokości oraz zaznaczeniem źródła pochodzenia wpłacanych kwot (k. 21-22v). Na podstawie przedmiotowego zestawienia Sąd ustalił, że po odliczeniu kwot wpłaconych przez pozwanego (w wysokości: 142zł, 198zł i 465zł), w okresie od 1 stycznia 2007r. do maja 2012r. powódka na poczet zaległości podatkowej wpłaciła łącznie przekraczającą nawet tę wskazaną w pozwie wysokość, gdyż ogółem wyniosła ona (z tytułu zajęcia wynagrodzenia za pracę, świadczeń z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz nadpłaty podatku dochodowego) 40.875,62zł.

Oceniając przedłożone przez pozwanego wraz z pismem procesowym z dnia 24 listopada 2016r. (k. 127-128) wydruki z historii rachunku bankowego pozwanego J. P. w roku 2000 (k. 129-133) wskazać należy, że nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy. Przedstawione wyciągi poświadczały jedynie, że w konkretnych datach określone kwoty pieniężne zostały wypłacone z konta firmowego pozwanego J. P. na podstawie czeku . Sąd natomiast nie dopatrzył się związku przedłożonych wyciągów z wykazaniem źródła finansowania zakupu nieruchomości w G.. Zwłaszcza, że zeznania powódki, które Sąd ocenił jako wiarygodne, wskazywały zgoła odmienne przeznaczenie wypłaconych pieniędzy.

Stan faktyczny został ustalony także na podstawie zeznań świadków: A. P. K. Ł. (2) i L. Ł. (2) oraz w mniejszym stopniu na podstawie zeznań świadka D. P..

Świadek A. P. zasadniczo potwierdził, że działalność gospodarcza w zakresie transportu drogowego była prowadzona przez J. P., a powódka była osobą, która mu jedynie, w razie potrzeby, pomagała. W tym zakresie zeznania te korespondują z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym, głównie z dołączonymi do niniejszej sprawy aktami administracyjnymi oraz aktami Sądu Rejonowego w Wejherowie w sprawie o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy J. P. a L. P., pod sygn. akt III RC 252/10. Z tego też względu, w tym zakresie, zostały one ocenione przez Sąd jako wiarygodne. Sąd natomiast nie posiłkował się zeznaniami wskazanego świadka w zakresie w jakim zeznawał on, skąd pochodziły środki na nabycie nieruchomości w G. oraz w skład czyjego majątku przedmiotowa nieruchomość wchodziła przede wszystkim z tego względu, że teza dowodowa zakreślona świadkowi nie przewidywała wskazanych okoliczności. Nadto zeznania te nie korelowały z pozostałym materiałem dowodowym, któremu Sąd w całości dał wiarę, dlatego też nie były brane pod uwagę we wskazanym zakresie przy rekonstrukcji stanu faktycznego.

Podobnie Sąd ocenił zeznania złożone przez świadka D. P., która jedynie domyślała się, że działka w G. została zakupiona z pieniędzy ojca, z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. D. P. nie miała konkretnej wiedzy w tym zakresie, wobec tego Sąd także nie posiłkował się jej zeznaniami dokonując ustaleń w skład czyjego majątku, czy wspólnego, czy odrębnego powódki przedmiotowa nieruchomość weszła.

Zeznania świadków K. Ł. (1) i L. Ł. (1) wyjaśniły okoliczność sporną niniejszego postępowania, a mianowicie, że nabycie działki w G. zostało nabyte z majątku odrębnego powódki. Świadkowie przyznali, że środki na zakup przedmiotowej nieruchomości pochodziły od dziadków powódki, a brakującą część L. P. dołożyli także oni, gdyż zależało im na tym by mieszkała blisko nich i w przyszłości się nimi opiekowała. Zeznania świadków były konsekwentne i stanowcze, korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym, a mianowicie z przedstawioną do niniejszej sprawy kopią umowy sprzedaży z dnia 30 października 2000r. i zeznaniami samej powódki. W związku z tym Sąd przyznał im walor wiarygodności w całości.

Na rozprawie w dniu 31 stycznia 2017r. celem wyjaśnienia okoliczności związanych z istnieniem podstaw do żądania przez powódkę od pozwanego zapłaty kwoty 100.146,38zł tytułem regresu za spłacenie zobowiązania podatkowego, sąd dopuścił dowód z przesłuchania stron postępowania, powódki L. P. oraz pozwanego J. P..

Zeznania powódki L. P. były konsekwentne, spójne oraz potwierdzały w swej treści zeznania informacyjne złożone przez powódkę na rozprawie w dniu 14 lipca 2016r. Powódka bowiem od samego początku wyraźnie podkreślała, że nabycia nieruchomości w G. dokonała ze środków stanowiących jej majątek odrębny, które uzyskała od dziadków oraz rodziców. Zeznania powódki korelowały z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym, wobec tego Sąd przyznał im w zupełności walor wiarygodności. Nadto powódka zeznała, że przedstawiona przez pozwanego wraz z pismem z dnia 24 listopada 2016r. (k. 129-133) historia operacji bankowych obrazuje dokonane przez J. P. wypłaty, ale nie celem uiszczenia ceny zakupu za nieruchomość w G., a celem przekazania wypłaconych pieniędzy pracownikom, którzy wyjeżdżali w trasy bądź na pokrycie kosztów takich wyjazdów (na przykład na paliwo). Zeznania w tym zakresie były kategoryczne, spójne i logiczne, w związku z czym Sąd również ocenił je jako wiarygodne.

Co do zeznań pozwanego J. P. wskazać należy, że Sąd dał im wiarę jedynie w zakresie podejmowanej współpracy z „cichym wspólnikiem” firmy, którą prowadził pozwany. Natomiast w pozostałej części, zeznania pozwanego twierdzącego , że nieruchomość w G. była zakupiona ze środków pochodzących z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, a więc tak naprawdę z majątku wspólnego małżonków P., Sąd ocenił jako niewiarygodne. Przede wszystkim z tego względu, że twierdzenia pozwanego w tym zakresie pozostawały w sprzeczności z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, w szczególności z samą umową z dnia 30 października 2000r., jak i z zeznaniami świadków – rodziców powódki oraz samej powódki, którym Sąd przyznał walor wiarygodności. Sąd nie dopatrzył się także związku miedzy przedłożonymi wraz z pismem z dnia 24 listopada 2016r. wydrukami z historii rachunku bankowego, a faktem, że za zakup przedmiotowej nieruchomości miał zapłacić pozwany, o czym była już mowa wyżej. Należy także zwrócić uwagę na fakt, że przedmiotowa nieruchomość została nabyta w trakcie trwania małżeństwa, kiedy powódka i pozwany pozostawali w bardzo dobrych stosunkach. Pozwany nigdy nie kwestionował, że nieruchomość w G. została nabyta z majątku osobistego powódki, nawet po rozwiązaniu małżeństwa i sądowym ustanowieniu pomiędzy stronami rozdzielności majątkowej z data wsteczną – z dniem 1 stycznia 2007r. fakt ten nie był przez pozwanego kontestowany. Do dnia zamknięcia rozprawy w niniejszej sprawie J. P. nie wystąpił też o podział majątku wspólnego. Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd doszedł do przekonania, że zeznania pozwanego złożone w rozpoznawanej sprawie, a wskazujące, że powódka L. P. w umowie sprzedaży oświadczyła nieprawdę wskazując, że nabycia przedmiotowej nieruchomości dokonuje z majątku odrębnego stanowią jedynie przyjętą przez pozwanego taktykę obrony jego stanowiska, w celu zwolnienia się z obowiązku zwrotu powódce połowy wartości zapłaconego zobowiązania podatkowego.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości .

Sąd zważył, że po przeprowadzeniu postępowania dowodowego zasadniczo ani stan faktyczny, ani podstawa odpowiedzialności pozwanego wobec powódki nie były sporne w rozpoznawanej sprawie. Spór natomiast ogniskował się głównie wokół wysokości wywiedzionego żądania. Pozwany uważał, że żądanie zapłaty kwoty 100.146,08zł jest stanowczo wygórowane, a do ustalenia wysokości kwoty, którą powinien zwrócić powódce nie należy doliczać wartości nieruchomości położonej w G., z tego względu, że powódka nabyła ją ze środków pochodzących z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, w więc tak naprawdę z majątku wspólnego, a nie odrębnego, jak zostało to wskazane w umowie sprzedaży ( protokół rozprawy z dnia 15 listopada 2016r., k. 121, czas: 00:13:20).

Powódka w niniejszej sprawie domagała się od pozwanego, tytułem roszczenia regresowego, połowy spłaconej zaległości podatkowej związanej z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jako że wartość przypadającego jej udziału w majątku wspólnym wynosiła ½.

Stosownie do art. 110 ordynacji podatkowej rozwiedziony małżonek podatnika odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z byłym małżonkiem za zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań podatkowych powstałych w czasie trwania wspólności majątkowej, jednakże tylko do wysokości wartości przypadającego mu udziału w majątku wspólnym. Odpowiedzialność ta nie obejmuje podatków niepobranych oraz pobranych, a niewpłaconych przez współmałżonka działającego w charakterze płatnika lub inkasenta. Ponadto rozwiedziony małżonek nie odpowiada za odsetki za zwłokę oraz koszty egzekucyjne powstałe po dniu uprawomocnienia się orzeczenia o rozwodzie (art. 110 § 2 pkt o.p.). Następnie, zgodnie z art. 111 ordynacji podatkowej członek rodziny podatnika odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą za zaległości podatkowe wynikające z tej działalności i powstałe w okresie, w którym stale współdziałał z podatnikiem w jej wykonywaniu, osiągając korzyści z prowadzonej przez niego działalności. Cytowany przepis stosuje się również do małżonków, którzy zawarli umowę o ograniczeniu lub wyłączeniu wspólności majątkowej, których wspólność majątkowa została zniesiona przez sąd, oraz małżonków pozostających w separacji.

Literalna wykładnia art. 110 § 1 ordynacji podatkowej prowadzi do wniosku, że decydującym momentem dla objęcia odpowiedzialnością rozwiedzionego małżonka jest moment powstania zobowiązania podatkowego. Zobowiązanie to musi powstać w czasie trwania wspólności majątkowej. W grę wchodzić będzie tu zarówno odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe byłego współmałżonka, których termin płatności upłynął w trakcie trwania wspólności, jak i te, w stosunku do których termin płatności upłynął już po ustaniu wspólności. Fakt ten jest efektem odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe byłego małżonka powstałe w trakcie trwania wspólności majątkowej, a nie odpowiedzialności za zaległości powstałe w trakcie trwania tej wspólności ( zob. także wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 kwietnia 2011r., I FSK 632/10). Rozwiedziony małżonek osobiście odpowiada za długi podatkowe tego drugiego, jednakże tylko do kwoty wartości przypadającego mu udziału w majątku wspólnym. Małżonkowie co do zasady, zgodnie z art. 43 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego mają równe udziały, ale każdy z nich może żądać ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym. W kwestii odpowiedzialności solidarnej za zobowiązania podatkowe ordynacja podatkowa przewidziała odesłanie do przepisów kodeksu cywilnego dla zobowiązań cywilnoprawnych (art. 91 ordynacji podatkowej).

Z mocy art. 366 k.c. dla odpowiedzialności solidarnej charakterystyczne jest to, że mimo podzielności świadczenia każdy z dłużników odpowiada za cały dług. Do decyzji wierzyciela należy czy żądać spełnienia części czy całości świadczenia od każdego dłużnika z osobna, czy całości od jednego. Obowiązki dłużników solidarnych trwają do całkowitego spełnienia świadczenia wynikającego z istniejącego tytułu wykonawczego ( zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 10 września 2015r., I ACa 337/15).

Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanej sprawy, w pierwszej kolejności należało odnieść się do podniesionego jeszcze w odpowiedzi na pozew zarzutu przedawnienia roszczenia powódki. Stosownie do art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Trzyletni termin przedawnienia, wspomniany art. 118 k.c., nakazuje łączyć z roszczeniami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej. O tym, czy roszczenie jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, decydują więc cechy podmiotu, któremu ono przysługuje. W przedmiotowej sprawie roszczenie wywiedzione przez powódkę nie jest związane z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą. Roszczenie regresowe, z jakim wystąpiła na drogę sądową powódka wynika z dokonanej przez nią spłaty zobowiązania podatkowego, za które odpowiadała z pozwanym J. P. solidarnie, na mocy art. 110 ordynacji podatkowej. Dlatego też wskazać należy, że roszczenie regresowe powódki, jako niezwiązane z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą, podlega ogólnemu terminowi przedawnienia, wynoszącemu 10 lat. Z tego też względu podniesiony zarzut Sąd ocenił jako chybiony.

Sąd nie podzielił także zarzutu strony pozwanej, że do ustalenia wysokości kwoty, którą pozwany powinien zwrócić powódce, nie należało doliczać wartości nieruchomości położonej w G., z tego względu, że powódka nabyła ją ze środków pochodzących z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, a więc tak naprawdę z majątku wspólnego. W tym zakresie podnieść należy przede wszystkim, że w umowie sprzedaży przedmiotowej nieruchomości z dnia 30 października 2000r. powódka oświadczyła, że nabycia dokonuje do ze środków stanowiących jej majątek odrębny. Nadto w umowie przeniesienia prawa własności w zamian za zwolnienie z długu w § 1 powódka też oświadczyła, że nieruchomość stanowiła jej majątek osobisty. Oczywistym jest, że złożenie takiego oświadczenia wiedzy (jak powyżej wskazane) nie jest równoznaczne z przesądzeniem o jego prawdziwości ( zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2014r., sygn. akt II CSK 460/13, LEX nr 1493916). Aczkolwiek prawdziwość oświadczenia złożonego w umowie sprzedaży z dnia 30 października 2000r. została skutecznie potwierdzona w toku niniejszego postępowania. Bowiem jak wykazało przeprowadzone postępowanie dowodowe, w szczególności zeznania świadków K. Ł. (1) i L. Ł. (1) oraz samej powódki, L. P. nabyła działkę w G. za środki pochodzące od dziadków i rodziców powódki, ze środków stanowiących jej majątek odrębny. Twierdzenia pozwanego, że nabycia przedmiotowej działki dokonano wyłącznie ze środków z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej były twierdzeniami gołosłownymi. Pozwany nie przedstawił w niniejszym procesie wiarygodnych dowodów wykazujących, że nieruchomość w G. należała do majątku wspólnego małżonków. Na pewno nie potwierdzają tego przedstawione przez pozwanego wyciągi z konta, o czym już zresztą była mowa w części uzasadnienia dotyczącej oceny dowodów. Pozwany przez wszystkie lata trwania małżeństwa nie kwestionował, że działka w G. została nabyta ze środków stanowiących majątek odrębny powódki, nie rościł sobie żadnych praw do nieruchomości także po rozwiązaniu małżeństwa i sądowym ustanowieniu rozdzielności majątkowej pomiędzy stronami. Co więcej nie ma też żadnego śladu, że pozwany próbował przeprowadzić jakieś postępowanie o podział majątku wspólnego lub występował na przykład z roszczeniami o zwrot połowy wartości przedmiotowej nieruchomości. Wszystkie powyższe okoliczności stanowiły podstawę do uznania, iż rzeczywiście powódka nabyła przedmiotową nieruchomość za własne środki do swojego majątku odrębnego. A po nowelizacji kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, która weszła w życie w dniu 20 styczna 2005r. nabyta przez powódkę nieruchomość z majątku odrębnego, zaliczała się z dniem 20 stycznia 2005r. do jej majątku osobistego.

W przedmiotowej sprawie bezspornym jest, że majątek osobisty powódki został przeznaczony na spłacenie zaległości podatkowych spowodowanych przez pozwanego. Bowiem pozwany J. P. w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą nie uiścił zobowiązania podatkowego za podatek dochodowy od osób fizycznych za lata 1998-2001r. Sąd ustalił, że w tym okresie strony łączyła wspólność majątkowa, a powódka dokonywała wspólnych rozliczeń podatkowych z pozwanym. Indywidualnie zaczęła się rozliczać od roku 2007. Tym samym, zgodnie z przepisami podatkowymi, L. P. odpowiadała solidarnie z pozwanym za jego zobowiązania podatkowe. Trwające wiele lat postępowanie egzekucyjne doprowadziło do wyegzekwowania, z tytułu nadpłaty podatku dochodowego, jedynie niewielkich kwot od pozwanego. Nadto w dokumentach znajdujących się w aktach administracyjnych widnieją adnotacje, że pozwany J. P. przez wiele lat pozostawał nieuchwytny dla Urzędu Skarbowego w W., gdyż faktycznie nie przebywał w Polsce, korespondencja kierowana do niego pod ujawniony adres w W. przy ulicy (...) wracała do nadawcy z adnotacją, że nie została podjęta w terminie. Na podstawie dokumentów organu podatkowego poczyniono ustalenia, że skierowana do majątku powódki egzekucja od stycznia 2007r. do maja 2012r. doprowadziła do wyegzekwowania z tytułu zajęcia wynagrodzenia za pracę, zajęcia z nadpłat z rozliczeń podatku dochodowego oraz świadczeń z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych łącznie kwoty 40.875,62zł. Organ podatkowy zaczął prowadzić także egzekucję z majątku osobistego powódki – gdyż w celu zabezpieczenia należności publicznoprawnych, na nieruchomości stanowiącej własność powódki L. P., położonej w G., dla której w Sądzie Rejonowym w Wejherowie jest prowadzona księga wieczysta numer (...) wpisano na rzecz Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. hipoteki przymusowe zwykłe na kwoty: 55.844,53zł, 9.030,03zł, 21.870,83zł, 96.837,79zł i 44.259zł, a także hipotekę przymusową w kwocie 421.063,43zł. Po zabezpieczeniu należności publicznoprawnych na nieruchomości powódki, w dniu 23 maja 2013r. do Urzędu Skarbowego w W. wpłynęło pismo Starostwa Powiatowego w W. informujące, że powódka L. P. wniosła o przeniesienie na rzecz Skarbu Państwa, w zamian za zaległości podatkowe własności nieruchomości wchodzącej w skład majątku osobistego powódki. Wartość nieruchomości została określona przez rzeczoznawcę majątkowego na kwotę 159.475zł. Następnie Naczelnik Urzędu Skarbowego w W. decyzją z dnia 27 sierpnia 2014r umorzył zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych w części za rok 1998 oraz w całości za lata 1999, 2000 i 2001 w łącznej wysokości 125.813,52zł tytułem należności głównej wraz z odsetkami za zwłokę w kwocie 217.654,50zł. Wobec tego postanowieniem z dnia 5 września 2014r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w W. umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone wobec majątku zobowiązanych J. P. i L. P., na podstawie tytułów wykonawczych numer: SM (...), SM (...), SM (...), SM (...). W konsekwencji przeniesienia w dniu 29 września 2014r. przysługującego powódce prawa własności nieruchomości położonej w G. zwolniono L. P. z zobowiązania na rzecz Skarbu Państwa do łącznej wysokości 159.475zł i postanowieniem Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. z dnia 12 listopada 2014r. umorzono postępowanie egzekucyjne prowadzone wobec majątku zobowiązanych J. P. i L. P., na podstawie tytułu wykonawczego numer SM (...). Zatem w trakcie trwającego wiele lat postępowania egzekucyjnego powódka L. P. na zaległość podatkową wpłaciła łącznie 200.350,62zł.

Ponieważ w trakcie trwania postępowania egzekucyjnego prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 10 czerwca 2010r., wydanego w sprawie II C 912/10 związek małżeński J. P. i L. P. został rozwiązany, a nadto prawomocnym wyrokiem z dnia 25 marca 2011r. Sąd Rejonowy w Wejherowie ustanowił rozdzielność majątkową wsteczną pomiędzy L. P. i J. P. – tj. z dniem 1 stycznia 2007r., zgodnie z art. 110 ordynacji podatkowej odpowiedzialność powódki za zaległość podatkową pozwanego była ograniczona do wartości przypadającego jej udziału w majątku wspólnym, który zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - art. 43 - wynosił ½. Dlatego też, mając na uwadze całokształt przedstawionych wyżej okoliczności, zasadnym jest w ocenie Sądu żądanie zwrotu połowy spłaconej przez nią wysokości zobowiązania podatkowego. Sąd ustalił, że powódka ogółem wpłaciła na poczet zaległego zobowiązania podatkowego kwotę 200.350,62zł.

Mając na uwadze powyższe Sąd w punkcie I sentencji wyroku, na podstawie art. 110§1 w zw. z art. 91 ordynacji podatkowej w zw. z art. 366 k.c. w zw. z art. 43 krio zasądził na rzecz powódki kwotę 100.146,08zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 marca 2016r. do dnia zapłaty.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481§1 k.c., z którego wynika, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Odsetki ustawowe stanowią rekompensatę uszczerbku majątkowego doznanego przez wierzyciela wskutek pozbawienia go możliwości czerpania korzyści z należnego mu świadczenia pieniężnego. Powódka w pozwie żądała odsetek ustawowych od dnia 1 stycznia 2007r., czyli od dnia ustalenia rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami. W ocenie Sądu, żądanie wywiedzione przez powódkę w tym zakresie nie zasługiwało na uwzględnienie, dlatego też w punkcie II sentencji wyroku zostało ono oddalone. Jak wynika z art. 455 k.c. jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Zatem powódka L. P. powinna była wpierw wezwać pozwanego do zapłaty wskazanej kwoty, a następnie od upływu wyznaczonego w wezwaniu terminu mogła żądać odsetek za opóźnienie (zgodnie z art. 481 k.c.). Do przedmiotowej sprawy powódka nie dołączyła żadnego potwierdzenia, że wezwała pozwanego do zapłaty, a co więcej, L. P. sama przyznała, że pozwany był nieuchwytny nie tylko dla niej, ale i dla organu podatkowego, w związku z czym nie mogła ustalić miejsca pobytu pozwanego. W tym stanie rzeczy Sąd uznał za usprawiedliwione przyznanie odsetek od dnia doręczenia odpisu pozwu ustanowionemu dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego kuratorowi, ponieważ pismo to tak naprawdę było pierwszym pismem w sprawie, w którym zostało skierowane do pozwanego żądanie zapłaty. Doręczenie odpisu pozwu kuratorowi nastąpiło w dniu 11 marca 2016r. (zwrotne potwierdzenie odbioru, k. 43). Ponieważ art. 455 k.c. stanowi o tym, że świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania, Sąd mając na uwadze, że pozwany o swoich zaległościach podatkowych wiedział od samego początku, do wskazanej powyżej daty doliczył 5 dni, traktując je jako okres wystarczający do spełnienia przedmiotowego świadczenia, w związku z czym odsetki ustawowe za opóźnienie zasądził od dnia 16 marca 2016r. do dnia zapłaty.

W punkcie III i IV wyroku orzeczono o kosztach postępowania, na podstawie art. 98 §1 k.p.c. w zw. z art. 108 §1 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Ponieważ pozwany jest stroną przegrywającą niniejszą sprawę w całości, zobowiązany jest do zwrotu przeciwnikowi, na jego żądanie, kosztów, które przeciwnik procesowy poniósł. Koszty, które powódka poniosła w niniejszej sprawie stanowiły wynagrodzenie ustanowionego w sprawie pełnomocnika, których wysokość ustalono w oparciu o § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, (t.j. Dz. U. z 2013r. poz. 461). Do powyższej kwoty należało doliczyć także 17zł tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa, które powódka również poniosła. W związku z powyższym Sąd w punkcie III zasądził na rzecz powódki kwotę 3.617zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Ponieważ powódka nie uiściła należnej opłaty od pozwu, a w sprawie został nadany bieg, zatem do uiszczenia przez pozwanego pozostała opłata stosunkowa od pozwu w wysokości 5.008zł. Rozstrzygnięcie w tym przedmiocie zostało zamieszczone w punkcie IV wyroku, poprzez nakazanie ściągnięcia na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku kwoty 5.008zł tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu od pozwanego J. P..

{KONIEC}