Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 lutego 2017 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSO Andrzej Żelazowski

Protokolant: st. prot. Anna Żarczyńska-Ziobro

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2017 r. w Krakowie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. G.

przeciwko B. R.

o ustalenie

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda M. G. na rzecz pozwanego B. R. kwotę 21.617,00zł (słownie złotych: dwadzieścia jeden tysięcy sześćset siedemnaście) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 989/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 7 lutego 2017 r.

Powód M. G. w pozwie wniesionym przeciwko B. R. domagał się ustalenia nieważności umowy pożyczki zawartej między stronami w dniu 25.09.2015 r. na kwotę 200.000,00 zł.

Na uzasadnienie powód wskazał, że w dacie zawarcia umowy pożyczki ze względu na chorobę alkoholową znajdował się w stanie wyłączającym świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli stosownie do art. 82 k.c. Powód wskazał nadto, że nie zna pozwanego B. R., z którym miał rzekomo zawrzeć umowę pożyczki, której w ogóle nie pamięta. Ponadto nigdy nie otrzymał wskazanej kwoty 200.000,00 zł, a także nie wiedział o istnieniu weksla, który miał być był podpisany jego nazwiskiem i być wystawiony na zabezpieczenie roszczenia o zwrot pożyczki. O fakcie, iż obciążać ma go zwrot należności z tytułu umowy dowiedział się po zapoznaniu się z aktami postępowania, które toczyło się przed Sądem Okręgowym w Krakowie pod sygn. akt I Nc 23/16, w którym doszło do wydania przeciwko pozwanemu nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym na podstawie powołanego weksla. Powód wskazał, że pozwany wykorzystał fakt, iż powód nadużywał alkoholu i doprowadził do sytuacji, w której zawarł z nim powyższą umowę. Głęboki alkoholizm, na który cierpi powód był jego zdaniem przesłanką wyłączającą świadome wyrażenie woli przez powoda, skutkował bowiem niemożnością zrozumienia znaczenia i skutków własnego postępowania oraz postępowania innych osób, co przesądza o nieważności mającego być złożonym przez powoda oświadczenia i umowy pożyczki.

Pozwany B. R. wniósł w odpowiedzi na pozew o oddalenie powództwa w całości. Pozwany wskazał na uzasadnienie, iż przeciwko pozwanemu wydany został przez Sąd Okręgowy w Krakowie w dniu 25.01.2016 r., w sprawie sygn. akt INc 23/16, nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, w którym Sąd nakazał powodowi aby zapłacił na rzecz pozwanego kwotę 300.000,00 zł. Powyższą kwotę Sąd zasądził na podstawie weksla wystawionego przez powoda na zabezpieczenie roszczeń wynikających z umowy pożyczki zawartej pomiędzy stronami w dniu 25.09.2015 r. Pozwany zarzucił m in., że powód nie ma w poniższej sprawie interesu prawnego bowiem miał możliwość wniesienia zarzutów od wydanego nakazu zapłaty, czego nie dokonał, tym samym uznając roszczenie. Pozwany zaprzeczył nadto twierdzeniom powoda, iżby znajdować się miał w chwili zawarcia umowy pożyczki w stanie wyłączającym świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli stosownie do art. 82 k.c. i wskazał, że powód zawierając umowę działał z pełnym rozeznaniem co do znaczenia i skutków tej czynności.

Postanowieniem z dnia 17.06.2016 r. Sąd udzielił powodowi zabezpieczenia roszczenia o ustalenie nieważności umowy pożyczki zawartej z pozwanym poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa-Podgórza w Krakowie A. D. sygn. akt Km 817/16. Od powyższego postanowienia pozwany złożył zażalenie

Postanowieniem z dnia 23.01.2017 r., sygn.. akt IACz 989/16, Sąd Apelacyjny w Krakowie w uwzględnieniu zażalenia zmienił zaskarżone postanowienie i wniosek oddalił. W uzasadnieniu Sąd Apelacyjny wskazał, że iż nakaz zapłaty jest orzeczeniem mającym skutki prawomocnego wyroku. Wobec czego, powyższe orzeczenie usunęło stan niepewności co do ważności spornej umowy pożyczki i wyeliminowało możliwość powstania wątpliwości prawnych w tym zakresie w przyszłości. Powód nie skorzystał z przysługującego mu prawa do wniesienia zarzutów wobec wydanego nakazu zapłaty. Zatem powództwo w niniejszej sprawie nie może zmierzać do zakwestionowania prawidłowości prawomocnego nakazu zapłaty i jako takie pozostaje w sprzeczności z art. 189 k.p.c. oraz art. 365 §1 k.p.c. Ponadto, Sąd Apelacyjny wskazał na fakt, iż w przypadku prawomocnych tytułów egzekucyjnych korzystających z powagi rzeczy osądzonej nie jest dopuszczalne powoływanie się na zdarzenia, które miały ewentualnie miejsce przed ich powstaniem. A zatem w sytuacji gdyby nawet zapadło orzeczenie zgodne z żądaniem powoda, to rozstrzygnięcie i tak nie ochroniłoby powoda przed egzekucją prowadzoną na podstawie wyżej wymienionego tytułu wykonawczego.

Bezsporne w sprawie było, że:

Przeciwko pozwanemu wydany został przez Sąd Okręgowy w Krakowie w dniu 25.01.2016 r., w sprawie sygn. akt INc 23/16, prawomocny nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, w którym Sąd nakazał powodowi aby zapłacił na rzecz pozwanego kwotę 300.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych, liczonymi od dnia 14.01.2016 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 14.567,00 zł tytułem kosztów procesu, Powyższą kwotę Sąd zasądził na podstawie weksla wystawionego przez powoda na zabezpieczenie roszczeń wynikających z umowy pożyczki zawartej pomiędzy stronami w dniu 25.09.2015 r. Powód nie złożył zarzutów od nakazu w terminie.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd w pełni podziela pogląd prawny wyrażony przez Sąd Apelacyjny w Krakowie w uzasadnieniu postanowienia z dnia 23.01.2017 r., sygn. akt IACz 2513/16. Wydany przeciwko pozwanemu nakaz zapłaty jest orzeczeniem mającym skutki prawomocnego wyroku (art. 353 ² k.p.c) i korzysta z powagi rzeczy osądzonej stosownie do art. 365 §1 k.p.c.

Związanie treścią prawomocnego orzeczenia oznacza nakaz przyjmowania przez podmioty wymienione w art. 365 § 1 k.p.c., że w objętej orzeczeniem sytuacji faktycznej, stan prawny przedstawia się tak, jak to wynika z sentencji wiążącego orzeczenia. W konkretnym przypadku związanie to rozciąga się na motywy wyroku w takich granicach, w jakich stanowią one konieczne uzupełnienie rozstrzygnięcia niezbędne dla wyjaśnienia jego zakresu, w jakim indywidualizują one sentencję - jako rozstrzygniecie o przedmiocie sporu. Wyrazem statuowanej tym przepisem prawomocności materialnej orzeczenia, jest konieczność brania jej pod uwagę w kolejnym postępowaniu, w którym pojawia się dana kwestia, która nie może podlegać już ponownemu badaniu (tak. wyrok SN z dnia 5.10.2012r. sygn. akt. IV CSK 67/12, lex nr 1231342).

Oznacza to, że powyższe orzeczenie usunęło stan niepewności co do ważności spornej umowy pożyczki i wyeliminowało możliwość powstania wątpliwości prawnych w tym zakresie w przyszłości. Powód nie skorzystał z przysługującego mu prawa do wniesienia zarzutów wobec wydanego nakazu zapłaty. Zatem powództwo w niniejszej sprawie nie może zmierzać do zakwestionowania prawidłowości prawomocnego nakazu zapłaty i jako takie pozostaje w sprzeczności z art. 189 k.p.c. oraz art. 365 §1 k.p.c. W przypadku prawomocnych tytułów egzekucyjnych korzystających z powagi rzeczy osądzonej nie jest dopuszczalne powoływanie się na zdarzenia, które miały ewentualnie miejsce przed ich powstaniem. A zatem w sytuacji gdyby nawet zapadło orzeczenie zgodne z żądaniem powoda, to rozstrzygnięcie i tak nie ochroniłoby powoda przed egzekucją prowadzoną na podstawie wyżej wymienionego tytułu wykonawczego. Oznacza to, że powód nie ma w niniejszej sprawie interesu prawnego w rozumieniu art. 189 k.p.c. co sprawia, że powództwo już tylko z tej przyczyny podlega oddaleniu.

Ponieważ powództwo podlegało oddaleniu już tylko z powołanych przyczyn, zbędne było dokonywanie ustaleń faktycznych i przeprowadzanie postępowania dowodowego co do pozostałych wywodzonych przez strony okoliczności i w pozostałym wnioskowanym przez strony zakresie. (art. 217 §3 k.p.c.). Zbędne było także odnoszenie się do pozostałych podnoszonych przez strony twierdzeń i zarzutów.

O kosztach procesu orzekł Sąd na podstawie art. 98 §1 i 3 k.p.c., art. 99 k.p.c. i §2 pkt 7, §10 ust. 2 pkt 2 i §15 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804) obciążając nimi stosownie do wyniku procesu w całości powoda jako stronę przegrywającą sprawę; na koszty te składa się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego będącego radcą prawnym w kwocie 14.400 zł oraz kwota 7.200 zł tytułem wynagrodzenia dla pełnomocnika pozwanego stanowiąca 50% opłaty za prowadzenie sprawy w postępowaniu zażaleniowym przed sądem apelacyjnym, a także poniesiona przez pełnomocnika opłata skarbowa od udzielonego mu pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł.

O nieuiszczonych kosztach sądowych orzekł Sąd na zasadzie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28.07.2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t. jednol. Dz. U. z 2016 r., poz.623).

Sygn. akt IC 989/16

(...)

(...)

(...)

(...)