Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 stycznia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Radomiu VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie

Przewodniczący SSO Bożenna Zawada

Protokolant st. sekr. sądowy Katarzyna Jabłońska

po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2017 roku w Radomiu

sprawy K. L.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o prawo do renty rolniczej

na skutek odwołania K. L.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 13 listopada 2015 roku Nr (...)

odwołanie oddala.

SSO Bożenna Zawada

Sygn. akt VI U 1457/15

UZASADNIENIE

K. L. pismem z dnia 27 listopada 2015 roku odwołał się do Sądu Okręgowego w Radomiu od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
z dnia 13 listopada 2015 roku, nr (...)o odmowie przyznania prawa do renty rolniczej z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolny na dalszy okres.
W uzasadnieniu podniósł, iż uważa zaskarżoną decyzję za krzywdzącą bowiem w dalszym ciągu, w jego ocenie, jest całkowicie niezdolny do pracy i dlatego wnosi o zmianę decyzji (odwołanie wraz z załącznikami – k. 4-9).

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego P. Terenowa w R.
w odpowiedzi na odwołanie wniosła o jego oddalenie. W uzasadnieniu podniesiono, iż zaskarżona decyzja wydana została w oparciu o orzeczenie lekarza rzeczoznawcy, a następnie komisji lekarskiej KRUS, które to podmioty nie uznały wnioskodawca za całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie rolnym (odpowiedź na odwołanie – k. 10).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny i zważył, co następuje:

K. L., urodzony (...), w dniu 23 lutego 2006 roku wystąpiła do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego P. Terenowej w R.
z wnioskiem o przyznanie prawa do renty rolniczej z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym (dowód: wniosek – k. 1 akt KRUS). Decyzją Prezesa KRUS z dnia 06 kwietnia 2006 roku wnioskodawcy odmówiono prawa do dochodzonego świadczenia (dowód: decyzja z dnia 06 kwietnia 2006 roku – k. 16 akt KRUS). W dniu 29 grudnia 2006 roku K. L. złożył w organie rentowym kolejny wniosek o przyznanie prawa do renty rolniczej z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym (dowód: wniosek – k. 17 akt KRUS). Tym razem decyzją z dnia 31 stycznia 2007 roku prawo do dochodzonego świadczenia zostało mu przyznane okresowo od dnia 01 grudnia 2006 roku do dnia 30 września 2007 roku, a następnie kolejnymi decyzjami z dni: 21 listopada 2007 roku, 23 września 2008 roku, 02 października 2009 roku, 08 listopada 2012 prawo do świadczenia zostało przedłużone ostatecznie do dnia 30 września 2015 roku (dowód: decyzje z dni: 31 stycznia 2007 roku – k. 38 akt KRUS, 21 listopada 2007 roku – k. 59 akt KRUS, 23 września 2008 roku – k. 72 akt KRUS, 02 października 2009 roku – k. 112 akt KRUS, 08 listopada 2012 roku – k. 214 akt KRUS).

W dniu 18 września 2015 roku wnioskodawca wnioósł o przyznanie prawa
do renty związku z całkowitą niezdolnością do pracy w gospodarstwie rolnym na kolejny okres. W związku z tym został skierowany na bezpośrednie badania celem wydania orzeczenia przez lekarza rzeczoznawcę KRUS, który w orzeczeniu z dnia 06 października 2015 roku rozpoznał u wnioskodawcy stan po urazie wielomiejscowym, uszkodzenie łuku aorty leczone stetgrafem z pokryciem tętnicy podobojczykowej lewej, krwiaka i odmę prawej opłucnej, złamania żeber i łopatki prawej oraz zmiany zwyrodnieniowe i dyskopatię kręgosłupa lędźwiowego, a w związku z takim rozpoznaniem nie stwierdził całkowitej niezdolności wnioskodawcy do pracy w gospodarstwie rolnym. Z powyższym orzeczeniem nie zgodził się K. L. składając w organie rentowym w dniu 19 października zarzuty. Na skutek powyższego wnioskodawczyni została skierowana na badanie przez komisję lekarską KRUS, która w orzeczeniu z dnia 17 marca 2016 roku potwierdziła rozpoznanie lekarza orzecznika, stwierdzając jednocześnie iż rozpoznane schorzenia nie wpływają na zdolność wnioskodawcy do pracy w gospodarstwie rolnym. Mając na uwadze powyższe orzeczenia decyzją z dnia 13 listopada 2015 roku Prezes KRUS odmówił K. L. przyznania prawa do renty rolniczej z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie na dalszy okres (dowód: wniosek – k. 296 akt KRUS, orzeczenie lekarza orzecznika KRUS – k. 93-94v dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej znajdującej się w aktach KRUS, zarzuty – k. 96 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej znajdującej się w aktach KRUS, orzeczenie komisji lekarskiej KRUS – k. 99-102v dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej znajdującej się w aktach KRUS, decyzja – k. 301 akt KRUS).

Od niniejszej decyzji K. L. odwołał się pismem z dnia 27 listopada 2015 roku do Sądu Okręgowego w Radomiu (dowód: odwołanie – k. 4-5).

W celu ustalenia, czy wnioskodawca jest całkowicie niezdolny do pracy
w gospodarstwie rolnym, trwale bądź okresowo oraz od kiedy, postanowieniem
z dnia 08 grudnia 2015 roku Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy specjalistów: neurologa, chirurga-ortopedy i kardiologa (dowód: postanowienie – k. 11).

Z łącznej opinii biegłych specjalistów: neurologa – I. F. i chirurga-ortopedy – R. K. z dnia 11 marca 2016 roku, wydanej po przeprowadzeniu badania podmiotowego i przedmiotowego oraz po zapoznaniu się z aktami sprawy wynika,
iż biegli rozpoznali u wnioskodawcy stan po leczeniu operacyjnym rozwarstwienia pourazowego aorty-stent, niedrożność lewej tętnicy kręgowej, niewielkiego stopnia niedowład dłoni lewej, zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowego bez objawów korzeniowych
i deficytów ruchowych oraz dyskopatię lędźwiowo-szyjną bez dysfunkcji czynnościowej.
W związku z takim rozpoznaniem w konkluzji biegli wskazali, iż zespół bólowy kręgosłupa bez objawów korzeniowych oraz osłabienie siły mięśniowej dłoni lewej z zachowaną zdolnością chwytową dłoni pod względem neurologicznym i ortopedycznym nie powodują całkowitej niezdolności K. L. do pracy w gospodarstwie rolnym. Biegli podnieśli także, iż opiniowany nie przedstawił aktualnych badań oraz, że nie wypowiadają się co schorzeń naczyniowych bowiem schorzenia te pozostają poza ich specjalizacjami (dowód: łączna opinia biegłych chirurga-ortopedy i neurologa – k. 15-16).

Natomiast z opinii biegłego lekarza kardiologa – D. B. z dnia 18 maja 2016 roku wynika, iż biegły ten po zapoznaniu się z aktami sprawy oraz na podstawie przeprowadzonego badania lekarskiego rozpoznał u opiniowanego stan po wypadku z pęknięciem łuku aorty, stan po leczeniu wewnątrznaczyniowym – stenograf łuku aorty w 2006 roku, niedrożność tętnicy podobojczykowej lewej, nadciśnienie tętnicze I/II stopnia według WHO/ISH bez potwierdzonych powikłań narządowych, astmę oskrzelową oraz zwyrodnienie kręgosłupa. W związku z takim stanem zdrowia, biegły wskazał, iż nie znajduje powodów kardiologiczno-internistycznych do uznania K. L. za całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym (dowód: opinia biegłego lekarza kardiologa –k. 25).

Do w/w opinii pismem z dnia 05 lipca 2016 roku wnioskodawca wniósł zarzuty podnosząc, iż jego zdaniem opinie te nie mają merytorycznego uzasadnienia, bowiem zostały sporządzone przez biegłych pozostających poza zakresem jego schorzeń. Wskazał,
iż powinien zostać przebadany przez specjalistę chirurga-naczyniowego, ponieważ to on jest kompetentny do wypowiedzenia się odnośnie pourazowego pęknięcia aorty
i wewnątrznaczyniowego leczenia stentem piersiowym (dowód: zarzuty z dnia 05 lipca 2016 roku – k. 30).

Mając na uwadze zgłaszane zarzuty, postanowieniem z dnia 07 lipca 2016 roku Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego lekarza chirurga naczyń w celu ustalenia, czy wnioskodawca jest całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym, trwale bądź okresowo oraz od kiedy, a dowód ten przeprowadzić w drodze pomocy sądowej przez Sąd Okręgowy w Lublinie (dowód: postanowienie – k. 32).

Biegły specjalista chirurgii naczyniowej – P. N. w opinii z dnia 29 sierpnia 2016 roku, wskazał iż rozpoznał u wnioskodawcy stan po urazowym pęknięciu łuku aorty
i wszczepieniu stentu w 2006 roku oraz niedrożność tętnicy podobojczykowej lewej. W uzasadnieniu opinii podniósł, iż rozpoznane dolegliwości mają charakter przewlekły, utrwalony i wymagają stałego leczenia, jednak nie naruszają sprawności organizmu K. L. w stopniu powodującym niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym. Zdaniem biegłego także okoliczność, iż od stentowania łuku aorty minęło 10 lat i nie występują w związku z tym żadne niekorzystne następstwa potwierdza trafność opinii (dowód: opinia biegłego specjalisty chirurgii naczyniowej – k. 46).

Do opinii tej pismem z dnia 13 października 2016 roku zarzuty wniósł wnioskdoawca, podnosząc, iż nie zgadza się z opinią biegłego chirurga naczyń, bowiem ten nie przytoczył żadnych merytorycznych twierdzeń odnośnie możliwości wykonywania pracy w rolnictwie to takich zabiegach które przeszedł, a także wniósł o powołanie biegłego neurologa oraz
o uzyskanie opinii (...) Szpitala (...) w W. (dowód: zarzuty do opinii z dnia 12 stycznia 2017 roku – k. 54).

Zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku
o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U.2016.277) renta rolnicza z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia następujące warunki:

1.  podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez wymagany okres,
o którym mowa w ust. 2;

2.  jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym;

3.  całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu lub w okresach, o których mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1 i 2, lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Na zasadzie ust. 5 w/w artykułu, za całkowicie niezdolnego do pracy
w gospodarstwie rolnym uważa się ubezpieczonego, który z powodu naruszenia sprawności organizmu utracił zdolność do osobistego wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym.

Warunek posiadania wymaganego okresu ubezpieczeniowego nie podlegał badaniu Sądu, bowiem nie był sporny.

Kwestią sporną w sprawie niniejszej pozostawało ustalenie czy stopień zaawansowania rozpoznanych u wnioskodawcy schorzeń powoduje całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym.

Nie budzi wątpliwości, że w sprawie, której przedmiotem jest prawo
do świadczenia z ubezpieczenia społecznego z tytułu niezdolności do pracy, warunkująca powstanie tego prawa i będąca elementem ustaleń faktycznych ocena stopnia i rodzaju niezdolności do pracy wymaga wiadomości specjalnych i musi znaleźć oparcie w dowodzie
z opinii biegłych posiadających odpowiednią wiedzę medyczną adekwatną do rodzaju schorzeń osoby zainteresowanej. Podnieść nadto należy, że o uznaniu niezdolności do pracy nie decyduje samo schorzenie, lecz stopień jego zaawansowania, który czyni ubezpieczonego częściowo lub całkowicie niezdolnym do pracy. O istnieniu takiej niezdolności nie decyduje
i nie może decydować subiektywne odczucie badanego, ale obiektywna ocena specjalistów biegłych lekarzy sądowych - w niniejszej sprawie opinie sporządzili biegli specjaliści
z zakresu neurologii, ortopedii, kardiologii i chirurgii naczyniowej. W ocenie Sądu Okręgowego opinie tych biegłych są rzetelne, fachowe i nie budzą zastrzeżeń. Biegli dokonali wnikliwej analizy stanu zdrowia ubezpieczonego pod kątem jego schorzeń i wyczerpująco uzasadnili swoje konkluzje na temat zdolności K. L. do pracy
w gospodarstwie rolnym. Sąd oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy podzielił zawarte w opiniach stanowiska biegłych lekarzy oceniających stan zdrowia wnioskodawcy pod kątem zdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i uznał je za miarodajny dowód
w sprawie. Opinie te sporządzone zostały przez specjalistów z zakresu schorzeń, na które cierpi wnioskodawca. Jak wskazali biegli występujące u skarżącego schorzenia nie powodują jego niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. Przy czym podkreślenia wymaga, iż wszyscy biegli wydali opinie po uprzednim badaniu wnioskodawcy oraz w oparciu
o wszechstronną analizę dokumentacji lekarskiej.

Co zaś tyczy się zastrzeżeń wnioskodawcy do opinii wydanej przez specjalistę chirurgii naczyniowej to podnieść należy, że nie zgłosił on żadnych merytorycznych, konkretnych zarzutów do opinii, a jedynie polemizował z jej treścią. Sąd nie znalazł zatem podstaw do kwestionowania prawidłowości w/w opinii. Wyjaśnić w tym miejscu należy, że opinia biegłego jest specyficznym dowodem, którego ocena przebiega według odmiennych kryteriów, właściwych tylko dla opinii biegłych. Dowód tego rodzaju podlega oczywiście ocenie Sądu, ale tylko pod względem fachowości osób, które ją sporządziły, dokładności przeprowadzonych badań, rzetelności oraz logiczności, jak też sposobu motywowania
i stopnia stanowczości wyrażonych w opinii biegłego wniosków. Sąd nie może natomiast czynić ustaleń sprzecznych z opinią biegłego, jeśli jest ona prawidłowa i jeżeli odmienne ustalenia nie mają oparcia w pozostałym materiale dowodowym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 1974 roku, sygn. akt II CR 748/74, LEX nr 7618).
W takiej sytuacji, Sąd nie może orzekać wbrew opinii biegłych sądowych i wkraczać w sferę wiedzy specjalistycznej. Należy jeszcze raz podkreślić, że o stanie zdrowia skarżącego wypowiedzieli się specjaliści z zakresu schorzeń, na które cierpi wnioskodawca, posiadający fachową wiedzę, ażeby w sposób adekwatny określić aktualny stopień zaawansowania dolegliwości badanego. Wszyscy biegli ocenili stan zdrowia skarżącego w oparciu
o przeprowadzone bezpośrednie badanie, wywiad oraz dokumentację medyczną. Natomiast
w odniesieniu do wniosku o powołanie kolejnego biegłego z zakresu neurologii oraz uzyskanie opinii (...) Szpitala (...) w W., to w tym przedmiocie Sąd Okręgowy powołuje się na stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 30 maja 2007 roku (sygn. akt IV CSK 41/07, LEX nr 346211), w którym Sąd Najwyższy stwierdził między innymi, iż okoliczność, że opinia biegłych nie ma treści odpowiadającej stronie, zwłaszcza gdy w sprawie wypowiadało się kilku kompetentnych pod względem fachowości biegłych, nie stanowi dostatecznego uzasadnienia dla przeprowadzenia dowodu
z opinii dalszych biegłych. Potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać
z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony . Podobnie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 września 2009 roku w sprawie o sygn. akt I UK 102/09, w którym stwierdził, iż nie ma uzasadnienia wniosek o powołanie kolejnego biegłego jedynie w sytuacji, gdy już złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Wykazywanie okoliczności, uzasadniających powołanie kolejnego biegłego pozostaje w gestii strony. To strona winna wykazać się niezbędną aktywnością i wykazać błędy, sprzeczności lub inne wady w opiniach biegłych, które dyskwalifikują istniejące opinie, ewentualnie uzasadniają powołanie dodatkowych opinii oraz stanowisko w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 15 października 1999 roku, sygn. I PKN 316/99, OSNP 2001/5/151, w którym ustalił, iż wyjaśnienie okoliczności spornych jako przyczyna pominięcia dowodu (art. 217 § 2 k.p.c.) ma miejsce, gdy zostały one już udowodnione zgodnie z twierdzeniem strony zgłaszającej wniosek. Zgłaszanie dowodów może być natomiast ocenione jako zmierzające do zwłoki, wówczas gdy teza dowodowa jest nieistotna dla rozstrzygnięcia lub proponowany środek jest nieprzydatny do jej udowodnienia. Sąd Okręgowy podziela powyższą argumentację Sądu Najwyższego wskazując na konieczność jej powołania w niniejszej sprawie, uznając, że wszystkie okoliczności sprawy zostały już dostatecznie wyjaśnione, i nie ma powodu by przedłużać postępowanie powołując kolejnych biegłych.

W sprawie niniejszej ustalono zatem, że z uwagi na ujawnione i zdiagnozowane schorzenia K. L. nie jest całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie wnioskodawcy o czym orzekł jak w wyroku.

SSO Bożenna Zawada