Sygn. akt XI GC 273/15
Pozwem złożonym w dniu 31 października 2014 r. Z. W. wniósł o zasądzenie od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwoty 32273,43 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 12 sierpnia 2014 r. do dnia zapłaty, a nadto o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.
W uzasadnieniu wskazała, że strony zawarły umowę o roboty budowlane w dniu 7 lipca 2014 r., w ramach których wykonał on prace na kwotę dochodzoną w pozwie i której zapłaty pozwana unika.
W dniu 13 listopada 2014 roku tut. Sad wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym
W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości, a nadto o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwana zarzuciła, że:
nie dokonano odbioru prac - odbiór podpisał J. S., który kierownikiem budowy nie był, a był nim J. P. i powód o tym miał wiedzieć,
wystawiona została wadliwa faktura na kwotę 4120,37 zł,
powód nie wykonał w całości przedmiotu umowy – zszedł z budowy przed zakończeniem realizacji i nie uprzątnął placu budowy,
wykonane prace były w ilościach innych niż wskazane w pozwie,
ma zastrzeżenia co do jakości prac.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny.
W dniu 7 lipca 2014 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. jako zleceniodawca zawarła ze Z. W. jako wykonawcą umowę nr (...), której przedmiotem było wykonanie elew3acji na terenie oczyszczalni ścieków w S. ( (...)), na co składało się gruntowanie ścian, wykonanie tynków cienkowarstwowych (puc) oraz malowanie elewacji. Termin rozpoczęcia robót ustalono na 10 lipca 2014 roku, a ich zakończenia na 10 sierpnia 2014 r. Ustalono, że zapłata z wykonanie przedmiotu umowy nastąpi na podstawie wykonanych obmiarów, według ceny ryczałtowej za wykonanie 1 metra kwadratowego w kwocie 31,92 zł brutto (25,95 zł netto) oraz że płatność nastąpi po dokonaniu obmiarów i pisemnym potwierdzeniu wykonania przez kierownika budowy. W umowie ni wskazano kto tym kierownikiem budowy jest.
Dowód:
umowa z 7.07.2014 r. k 15 – 17,
Ze strony pozwanej spółki z powodem i jego pracownikami – Ł. S., Z. C. i H. S. – w trakcie prac tynkarskich – kontaktował się tylko J. S.. Prace wykonywane były w ramach kontraktu zawartego m.in. przez pozwaną (jako lidera konsorcjum) z Przedsiębiorstwem Budownictwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B., której przedmiotem była „Rozbudowa, przebudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w S. - dokończenie realizacji zadania”. Zgodnie z tą umową kierownikiem budowy był B. N.. Z kolei J. P. wg tej umowy był kierownikiem robót. To właśnie J. P. ściągnął powoda do rozmów o wykonanie elewacji i brał udział w negocjacjach z powodem. Przedstawił też powodowi J. S. jako kierownika budowy.
Powód wykonał całość zleconych prac na 6 budynkach, za wyjątkiem elewacji na dwóch ścianach jednego z budynków, które nie były do tego przygotowane przez pozwanego – nie było tam zamontowanych wrót wjazdowych. W dniu 4 sierpnia 2014 roku dokonano obmiaru wykonanych prac – przy założeniu że ww. dwie ściany również zostaną otynkowane (powód rozstawił przy nich rusztowania i je zagruntował, oczekując montażu wskazanych wrót). Powierzchnia została obliczona na 1140,21 m 2 i ze strony pozwanej potwierdzenie wykonania tych robót podpisał J. S. jako kierownik budowy. Tego samego dnia powód wystawił fakturę nr (...) za wykonane prace na kwotę 36393,80 zł. Ostatecznie wskazanych wyżej dwóch ścian o łącznej powierzchni 129,09 m 2 nie otynkowano i należne powodowi wynagrodzenie zmniejszyło się o 4120,37 zł do kwoty 32273,45 zł. Powód w dniu 30 sierpnia 2014 r. wystawił korektę faktury z dnia 4 sierpnia 2014 roku, ale uczynił to od strony rachunkowej nieprawidłowo, gdyż kwotę korekty wpisał 32273,45 zł, a należność po korekcie 4120,37 zł. Tak skorygowana faktura jest ujęta w rejestrze VAT pozwanej (mimo pisma z 189 sierpnia 2014 roku o odesłaniu faktury nr (...) bez księgowania).
Dowód:
faktura k 18,
potwierdzenie wykonania robót k 19 – 21,
korekta k 22,
pismo pozwanej z 19.08.2014 r. k. 50 – 51,
umowa z 14.10.2013 wraz z aneksem k 52 – 62,
pismo z 30.08.2014 r. wraz z korektą potwierdzenia wykonana robót k. 73 – 77,
rejestr VAT k 98
zeznania J. S. k. 166 – 167,
zeznania J. P. k. 168-169,
zeznania B. N. k. 225,
zeznania M. G. k. 169,
zeznania Ł. S. k. 103-104,
zeznania Z. C. k. 104-105,
zeznania H. S. k. 105-106
przesłuchanie R. G. k. 170-171
przesłuchanie Z. W. k. 306-307
W trakcie prac pozwana zgłaszała powodowi uwagi co do wykonawstwa, które powód uwzględnił – m.in. w porozumieniu z pozwana obrócił zabrudzoną farbą kostkę brukową. W dniu 13 sierpnia 2014 roku pozwana przesłała powodowi zlecenie na kolejne prace tynkarskie również na terenie ww. oczyszczalni ścieków, których wykonania powód jednak się nie podjął. N. fakturę pozwana otrzymała najpóźniej w dniu 19 sierpnia 2014 r. W dniu 22 września 2014 roku pozwana otrzymała od powoda wezwanie do zapłaty.
Dowód:
pismo pozwanej z 19.08.2014 r. k. 50 – 51,
wezwanie do zapłaty k. 23
zlecenie k. 78
opinia biegłej k. 254-261
zeznania Ł. S. k. 103-104,
zeznania Z. C. k. 104-105,
zeznania H. S. k. 105-106
przesłuchanie Z. W. k. 306-307
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo okazało się uzasadnione w zdecydowanej większości.
Powód swoje roszczenie wywodzi z łączącej strony umowy z dnia 7 lipca 2014 r. o wykonanie robót elewacyjnych, domagając się zapłaty wynagrodzenia.
W odpowiedzi na żądanie powódki, pozwana podniosła zarzuty braku odbioru prac, wadliwie przeprowadzonych prac w zakresie ich jakości oraz niezgodności ilościowej wykonanych prac. Ustaleń w sprawie Sąd dokonał w oparciu o zgromadzone w sprawie dokumenty, zeznania świadków i przesłuchanie stron. Strony łączyła umowa o dzieło. Zgodnie z treścią art. 627 kodeksu cywilnego przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Należy przyjąć, że wykonanie oznaczonego dzieła jest zwykle określonym procesem pracy lub twórczości o możliwym do wskazania momencie początkowym i końcowym, którego celem jest doprowadzenie do efektu (rezultatu) przyjętego przez strony w momencie zawierania umowy (szerzej zob. S. Buczkowski (w:) System prawa cywilnego, t. III, cz. 2, s. 416–417). Umowa o dzieło stanowi zatem typowe zobowiązanie rezultatu zamierzonego przez strony. Z drugiej strony zgodnie z art. 647 k.c. przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia. Zdaniem Sądu umowa z 7 lipca 2014 r. była umową o dzieło. Zasadniczym kryterium rozróżnienia umowy o dzieło i umowy o roboty budowlane jest ocena realizowanej inwestycji stosownie do wymagań ustawy prawo budowlane (por. wyrok SN z 25 marca 1998 r., o sygn. akt. II CKN 653/97), a które to przepisy miały również zastosowanie w toku wykonywanych przez powoda prac. W odniesieniu do umów mających za przedmiot wykonanie usług o budowlanym charakterze jako umowy o dzieło należy kwalifikować umowy dotyczące prac w mniejszym rozmiarze, czyli drobniejsze usługi rzemieślników budowlanych, takie jak: budowa niewielkiego garażu, remonty i przebudowy części pojedynczego lokalu itp. (por. J. Strzępka (w:) System prawa prywatnego, t. 7, 2001, s. 295; A. Karnicka-Kawczyńska, Umowa o roboty budowlane, Pr. Sp. 1999, nr 7–8, s. 56). Z kolei umowa o roboty budowlane dotyczy większych budynków, takich jak: domy mieszkalne, domy wielomieszkaniowe, biurowce itp. oraz innych obiektów budowlanych, jak mosty, wiadukty, konstrukcje wysokościowe itp. oraz większych obiektów budowlanych (por. wyrok SN z dnia 18 maja 2007 r., I CSK 51/07, LEX nr 334975 oraz wyrok SN z dnia 26 września 2012 r., wskazujący, że: „Umowa o roboty budowlane dotyczy większych przedsięwzięć o zindywidualizowanych właściwościach fizycznych i użytkowych, którym co do zasady towarzyszy projektowanie, przy czym dokumentację projektową powinien dostarczyć inwestor, chyba że podjął się tego wykonawca i zinstytucjonalizowany nadzór”; II CSK 84/12, LEX nr 1232233). Wreszcie w orzecznictwie pojawił się pogląd – który tut. Sąd akceptuje – że kryterium rozróżnienia obejmuje kwestię czy prace dotyczą istotnych elementów budynku, bez których zachowanie substancji budynku mogłoby nie nastąpić (por. wyrok. Sąd u Apelacyjnego w S. z 6 marca 2014 roku., sygn. akt I ACa 816/13). Prace prowadzone przez ilościowo były znaczne gdyż dotyczyły tynkowania i malowania budynków, ale wyłącznie do takich prac nie jest konieczne dołączenie projektu budowalnego, czy uzyskanie pozwolenia na budowę.
Bez wątpienia powód przystąpił do wykonywania prac i je wykonał. Prace te zaakceptował wskazany przez pozwana spółkę jej pracownik J. S.. W tym zakresie Sąd oparł się na zeznaniach pracowników powoda i przesłuchaniu powoda. Sam J. S. przyznał, że z ramienia pozwanej zajmował się pilnowaniem robót. Wbrew twierdzeniu pozwanej J. P. nie był kierownikiem budowy, a jedynie kierownikiem robót. Wskazywanie tej osoby jako jedynie kompetentnej do odbioru prac - z jednej strony nie ma potwierdzenia w zawartej umowie, a z drugiej strony wskazuje na dość dużą dowolność pozwanej w interpretacji pojęcia „kierownika budowy”. Jeżeli J. S. nie miałby kompetencji do przyjęcia wykonanych prac to nie podpisałby potwierdzenia wykonania robót, gdzie dodatkowo jest nadruk w miejscu na jego podpis „kierownik budowy”. W ocenie Sądu świadczy to o wskazaniu właśnie tej osoby jako właściwej do odbioru prac. Z drugiej strony zarzuty sformułowane przez pozwaną, zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu, określoną w art. 6 k.c., powinna wykazać właśnie pozwana. Zeznania J. S., J. P., B. N. czy przesłuchanie R. G. wskazujące na rzekome nieprawidłowości w pracach powoda, są na tak dużym stopniu ogólności, że nie da się na ich podstawie stwierdzić jakie konkretne prace miałby być wykonane źle i w jakim wymiarze. Potwierdza to dowód z opinii biegłej – z resztą której strona pozwana nie kwestionowała. Za takim ustaleniem przemawia skorelowany z opinią biegłej dowód w postaci zlecenia na kolejne prace z dnia 13 sierpnia 2014 roku – jest co najmniej mało prawdopodobne aby takie zlecenie pozwana wystawiła powodowi, jeżeli prawdziwe byłby zarzuty sformułowane w sprzeciwie od nakazu zapłaty. Także pozwana ostatecznie ujęła w rejestrze Vat skorygowaną fakturę powoda, co oznacza że przyjęła co do zasady wykonanie robót. W zakresie ich wielkości to na podstawie potwierdzenia wykonania robót, skorygowanego o obmiar dwóch nieotynkowanych ścian – co wynika też z przesłuchania powoda, Sąd przyjął że powód wykonał dzieło na powierzchni 1011,12 m 2 i zgodnie z umową należne mu wynagrodzenie wynosi 32273,45 zł brutto.
Prawda jest że powód wadliwie skorygował fakturę (...), gdyż z samej takiej korekty wynikałoby że do zapłaty jest 4120,37 zł. W ocenie Sądu do określenia należnego powodowi wynagrodzenia istotny jest obmiar faktycznie wykonanych prac, a nie wadliwa faktura, którą nadal można skorygować. W efekcie Sąd co do roszczenia głównego uwzględnił powództwo w całości.
Zgodnie z umową płatność miała nastąpić w ciągu 7 dni. W ocenie Sądu termin ten należało liczyć od dnia wystawienia faktury, a z pisma na k. 50 wynika, że najpóźniej 19 sierpnia 2014 roku pozwana o żądaniu powoda wiedziała. Bez znaczenia jest późniejsza korekta faktur, ponieważ skalę wykonania prac pozwana mogła określić także sama na podstawie obmiarów zaakceptowanych przez J. S.. Z tej przyczyny termin wymagalności roszczenia to 26 sierpnia 2014 roku, i żądanie w zakresie odsetek zasadne jest od dnia następnego (w pozostałym zakresie Sąd powództwo oddalił). Powód zażądał odsetek za opóźnienie (k. 307) i zgodnie z żądaniem takie zastały zasądzone
O kosztach procesu orzeczono w myśl art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz art. 99 k.p.c.. Strona powodowa uległa tylko w niewielkiej części roszczenia odsetkowego, dlatego pozwana spółka powinna zwrócić jej wszystkie koszty procesu. Strona powodowa poniosła następujące koszty: opłatę sądowa od pozwu w kwocie 1614 złotych oraz koszty zastępstwa procesowego ustalone na kwotę 2400 złotych, których wysokość ustalono w oparciu o § 6 pkt. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokatów oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z 2002 r., Nr 163, poz. 1348 ze zm.) a także koszt opłaty od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł (łącznie 407 zł). Pozwana tymczasem poniosła koszty zastępstwa procesowego ustalone na kwotę 2400 złotych, ustalone zgodnie z § 6 pkt. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349) oraz 547,65 zł wydatkowane na opinię biegłej. Łącznie zasądzeniu podlegała wiec kwota 4561,65 zł.
Na podstawie art. 84 ust. 2 u.k.s.c. Sąd w punkcie IV wyroku nakazał zwrócić powodowi 1952, 35 zł niewykorzystanej zaliczki.
1. (...)
2. (...)
3. (...)