Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 kwietnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 10 kwietnia 2017 r. w Toruniu

sprawy z powództwa Gminy M. T. - Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej w T.

przeciwko M. O., Ł. R., D. O., Z. R., mał. N. O. reprezentowanej przez Z. R., L. B.

o eksmisję

I.  nakazuje pozwanym M. O., Ł. R., D. O., Z. R., mał. N. O. reprezentowanej przez Z. R., L. B. aby opuścili, opróżnili i wydali powodowi lokal mieszkalny oznaczony numerem (...), położony w T., przy ul. (...);

II.  ustala, iż pozwanym Ł. R., D. O., Z. R., mał. N. O., L. B. przysługuje prawo do lokalu socjalnego i wstrzymuje wykonanie eksmisji do czasu złożenia przez Gminę oferty zawarcia umowy najmu takiego lokalu;

III.  ustala iż pozwanemu M. O. nie przysługuje prawo do lokalu socjalnego;

IV.  nie obciąża pozwanych kosztami procesu.

Sygn. akt I C 1461/16

UZASADNIENIE

Gmina M. T. Zakład Gospodarki Mieszkaniowej w T. wniosła o nakazanie eksmisji D. O., M. O., Z. O. i małoletniej N. O., reprezentowanej przez matkę Z. O. z lokalu położonego przy ul. (...) w T. zajmowanego bez tytułu prawnego oraz o zasądzenie od pozwanych solidarnie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że z uwagi na zadłużenie czynszowe najemcy D. O. wypowiedziano umowę najmu lokalu ze skutkiem na dzień 31 stycznia 2012r. Mimo wezwania pozwani nie opuścili dobrowolnie zajmowanego lokalu.

W odpowiedzi na pozew D. O. wniosła o oddalanie powództwa z uwagi na trudną sytuację materialną i zdrowotną członków rodziny oraz wskazała, iż w lokalu zamieszkuje także L. B., matka D. O. oraz Ł. R., mąż Z. R..

Postanowieniem z dnia 30 grudnia 2016r. Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanych L. B. i Ł. R..

W piśmie z dnia 31 stycznia 2017r. ponownie wniesiono o oddalenie powództwa.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

W dniu 21 października 2004r. Gmina M. T. Zakład Gospodarki Mieszkaniowej w T. zawarła z D. O. umowę najmu lokalu przy ul. (...) w T..

Dowód: umowa najmu k. 6-6v

Najemca nie wywiązywał się z obowiązku płacenia czynszu i innych opłat związanych z zajmowanym lokalem w związku z czym wystosowano ostateczne upomnienie.

Dowód: upomnienie wraz z dowodem doręczenia k. 9-10

Wobec braku uregulowania należności wypowiedziano umowę najmu lokalu mieszkalnego i wezwano D. O. do opróżnienia i wydania dotychczas zajmowanego lokalu.

Dowód: wypowiedzenie umowy z dnia 06.12.2011r. wraz z potwierdzeniem doręczenia k. 7-8

Gmina M. T. wniosła o eksmisję D. O., M. O., Z. O., N. O., L. B. w sprawie I C 899/12 Sądu Rejonowego w Toruniu, jednak postępowanie zostało najpierw zawieszone na zgodny wniosek stron, a następnie umorzone. Zaległość nie została uregulowana wobec czego nie przywrócono tytułu prawnego do lokalu.

Dowód: bezsporne , postanowienie z dnia 11.10.2013r. k. 14

Zaległość z tytułu odszkodowania i pozostałych opłat za używanie lokalu mieszkalnego na dzień 31.10.2015r. wynosiła 13.786,11 zł.

Dowód: oświadczenie, wezwanie - k. 15-17

L. B. jest osoba starszą, schorowaną wymaga całodobowej opieki innych osób. Z. R. jest obecnie w ciąży. Małoletnia N. O. została zaliczona do osób niepełnosprawnych od dnia 16.05.2013r. Ł. R. został zaliczony do osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym na stałe od urodzenia. Pozwani nie korzystali z pomocy Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w T.. L. B. utrzymuje się z emerytury. D. O. pracuje u syna M. O., który prowadzi zakład optyczny

Dowody: zaświadczenie k. 50, ksero karty ciąży k. 51, ksero orzeczenia o niepełnosprawności k. 53, pismo z (...) k.108, pisma z ZUS- k. 110, 112, 115

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Stan faktyczny został ustalony na podstawie okoliczności bezspornych, dokumentów znajdujących się w aktach sprawy oraz przesłuchania D. O..

Autentyczność i prawdziwość zgromadzonych w sprawie dokumentów nie budziła wątpliwości, a ich wiarygodności nie zakwestionowała żadna ze stron.

Bezspornym w sprawie było, że powódka jest właścicielem lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w T. oraz, że w mieszkaniu tym zamieszkują pozwani bez tytułu prawnego z uwagi na skuteczne wypowiedzenie umowy najmu.

Przechodząc do rozważań prawnych, na wstępie przypomnieć należy, iż zgodnie z art. 222 § 1 k.c., właściciel może żądać od osoby, która faktycznie włada jego rzeczą, o ile nie przysługuje jej względem właściciela skuteczne prawo, wydania tej rzeczy.

Analizując stan faktyczny niniejszej sprawy pod kątem treści wspomnianego przepisu, stwierdzić należy, że nie budzi wątpliwości, iż pozwani przedmiotowy lokal zajmują bez tytułu prawnego. Pozwani utracili tytuł do lokalu w związku z wypowiedzeniem umowy najmu. Żadna ze stron nie kwestionowała tego faktu. Co więcej wskazać należy, iż powódka wykazała bardzo dużo dobrej woli dając pozwanym możliwość uregulowania zaległości przez długi okres czasu by ewentualnie przywrócić tytuł prawny do lokalu. Mimo tego zaległość nie została zapłacona.

Mając to na uwadze Sąd, na podstawie art. 222§ 1 k.c., uwzględnił powództwo w punkcie I wyroku.

Po przesądzeniu, iż pozwani zajmują przedmiotowy lokal bez tytułu prawnego do rozważenia pozostała jedynie kwestia przyznania pozwanym prawa do otrzymania lokalu socjalnego. W każdym wypadku powstaje bowiem obowiązek orzeczenia w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy /wyrok SN z dn. 2005.04.22 II CK 655/04 LEX nr 148318/.

W myśl art. 14 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego /Dz. U. z 2005 r., Nr 31, poz. 266 ze zm./ w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Sąd, badając z urzędu, czy zachodzą przesłanki do otrzymania lokalu socjalnego, orzeka o uprawnieniu osób, biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób korzystania przez nie z lokalu oraz ich szczególną sytuację materialną i rodzinną.

Natomiast zgodnie z brzmieniem art. 14 ust. 4 cyt. Ustawy Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec: kobiety w ciąży, małoletniego, niepełnosprawnego lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą, obłożnie chorych, emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej, osoby posiadającej status bezrobotnego, osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały- chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany.

Zdaniem Sądu zaszły przesłanki do przyznania prawa do lokalu socjalnego pozwanym Ł. R. (osoba niepełnosprawna, ojciec małoletniego dziecka), D. O. (opieka nad chorą, starszą matką), Z. R. (kobieta w ciąży, matka małoletniego dziecka), N. O. (małoletnia) i L. B. (emerytka, wymaga całodobowej opieki). Na podstawie art. 14 ust. 6 ustawy o ochronie praw lokatorów wstrzymano wykonanie eksmisji do czasu złożenia pozwanemu przez Gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

Sąd ustalił także, iż pozwanemu M. O. nie przysługuje prawo do lokalu socjalnego bowiem pozwany pracuje, jest zdrowy, nie zachodzą żadne okoliczności, o których mowa w w/w ustawie, które mogłyby skutkować podjęciem odmiennej decyzji.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 102 kpc.

Obciążenie strony, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, całością lub nawet tylko częścią kosztów procesu może w okolicznościach konkretnej sprawy pozostawać trudne do pogodzenia z poczuciem sprawiedliwości oraz zasadami współżycia społecznego. Z tego względu ustawodawca przewidział specjalne unormowanie pozwalające nie obciążać strony przegrywającej (powoda, pozwanego) obowiązkiem zwrócenia przeciwnikowi całości lub części kosztów. Ideę tę urzeczywistnia wyrażona w powołanym przepisie zasada słuszności. Artykuł 102 nie konkretyzuje w żaden sposób pojęcia wypadków szczególnie uzasadnionych. Wskazanie w tym przepisie na dopuszczalność odstąpienia od zasady odpowiedzialności za wynik procesu jedynie w wypadkach wyjątkowych ("szczególnie uzasadnionych") wyłącza możliwość stosowania wykładni rozszerzającej. Ocena, czy taki wypadek rzeczywiście zachodzi, pozostawiona została uznaniu sądu. Musi ona mieć na względzie całokształt okoliczności sprawy. Chodzi tu nie tylko o okoliczności związane z przebiegiem procesu, ale również pozostające poza jego obszarem (np. stan majątkowy stron, ich sytuacja życiowa). Okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z punktu widzenia zasad współżycia społecznego. Kryteria pomocne przy rozstrzyganiu o istnieniu czy też nieistnieniu przesłanek zastosowania zasady słuszności wskazane zostały w licznych orzeczeniach Sądu Najwyższego. Sposób skorzystania z art. 102 jest suwerennym uprawnieniem jurysdykcyjnym sądu i do jego oceny należy przesądzenie, czy wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, który uzasadnia odstąpienie, a jeśli tak, to w jakim zakresie, od generalnej zasady obciążania kosztami procesu strony przegrywającej spór (zob. wyroki SN: z dnia 3 lutego 2010 r., II PK 192/09, Lex nr 584735 i z dnia 27 maja 2010 r., II PK 359/09, Lex nr 603828 oraz postanowienia SN: z dnia 19 października 2011 r., II CZ 68/11, Lex nr 1044004 i z dnia 20 kwietnia 2012 r., III CZ 17/12, Lex nr 1164739). O tym, czy w konkretnej sprawie zachodzi "szczególnie uzasadniony wypadek" w rozumieniu art. 102, decyduje m.in. sposób prowadzenia procesu przez stronę przegrywającą sprawę. Jeżeli prowadzi ona proces w sposób nielojalny, np. przez usiłowanie wprowadzenia sądu w błąd, albo celowo dąży do przewleczenia procesu lub zwiększenia jego kosztów, to nie zasługuje na potraktowanie jej w uprzywilejowany sposób i na zwolnienie od zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi (zob. postanowienie SN z dnia 20 grudnia 1973 r., II CZ 210/73, Lex nr 7366). W niniejszej sprawie pozwani nie kwestionowali okoliczności faktycznych podniesionych w pozwie. Sam fakt niedostosowania się przez pozwanych do wezwania opuszczenia lokalu nie może stanowić podstawy uznania, że swoim zachowaniem zasługują na obciążenie kosztami poniesionymi przez powódkę. Dochody pozwanych nie pozwalają na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych. Ich sytuacja nie pozwalała na uiszczanie opłat związanych z utrzymaniem mieszkania. Dodatkowe obciążenie pozwanych kosztami jeszcze pogorszyłoby ich trudną sytuację.

Dlatego uznać należy, że istnieją szczególnie uzasadnione okoliczności pozwalające na nieobciążanie pozwanych kosztami procesu.