Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 października 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 29 października 2013 r. w Krakowie

sprawy z wniosku J. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w K.

o świadczenie przedemerytalne

na skutek apelacji wnioskodawczyni J. J.

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach Wydziału V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 7 lutego 2013 r. sygn. akt V U 1133/12

o d d a l a apelację.

sygn. akt III AUa 414/13

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Kielcach V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 7 lutego 2013 r. sygn. akt V U 1133/12 oddalił odwołanie J. J. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K. z dnia 30 sierpnia 2012 r., którą to decyzją organ rentowy odmówił przyznania świadczenia przedemerytalnego, uzasadniając to tym, że rozwiązanie przez J. J. stosunku pacy nie nastąpiło z powodu likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy.

Z ustaleń Sądu Okręgowego wynika, że J. J., ur. (...), w dniu 2 lipca 2012 r. złożyła wniosek o świadczenie przedemerytalne. W dniu 31 grudnia 2011 r. rozwiązano z nią stosunek pracy na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 kp - wypowiedzenie przez zakład pracy. Od dnia 4 stycznia 2012 r. nabyła uprawnienia do pobierania zasiłku dla bezrobotnych przez okres 1 roku. Wnioskodawczyni od dnia 1 lipca 2007 r. do 20 listopada 2010 r., a następnie od 25 maja 2011 r. do 31 grudnia 2011 r. była zatrudniona w Firmie (...) J. A. jako sprzątaczka, a stosunek pracy z wnioskodawczynią został rozwiązany za wypowiedzeniem. J. A. prowadziła działalność gospodarcza w zakresie produkcji ogrodzeń betonowych oraz sprzedaży i montażu rolet, siedziba firmy znajdowała się w S., a zakład produkcyjny w J.. Z dniem 1 stycznia 2012 r. został zlikwidowany zakład produkcyjny w J. i zwolnieni wszyscy pracownicy tam zatrudnieni, również wnioskodawczyni, natomiast do 31 sierpnia 2012 r. nadal odbywała się montaż i sprzedaż rolet i nadal był zatrudniony jeden pracownik. W powyższym stanie rzeczy Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ rozwiązanie stosunku pracy z wnioskodawczynią nie nastąpiło w sposób wymagany przepisem art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych. Z materiału dowodowego wynika, że umowa o pracę została rozwiązana za wypowiedzeniem przez pracodawcę, co stanowi zwykły sposób rozwiązania stosunku pracy, a dopiero później doszło do zlikwidowania miejsca pracy wnioskodawczyni, co nie świadczy o zaistnieniu likwidacji pracodawcy w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy. Sąd Okręgowy odwołał się do stanowiska wyrażonego w wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 19 września 2012 r. sygn. akt III AUa 720/12, zgodnie z którym o likwidacji pracodawcy nie można mówić wówczas, gdy jest nim osoba fizyczna, ponieważ przedsiębiorca może zakończyć i wyrejestrować działalność gospodarczą, co nie oznacza, że przestaje istnieć jako podmiot zatrudniający pracowników. Osoby zatrudnione nie są bowiem pracownikami działalności gospodarczej, którą prowadzi osoba fizyczna, ale pracownikami tej osoby. Sąd Okręgowy wskazał, że ze zgromadzonych dowodów wynika, iż zakończenie działalności gospodarczej nastąpiło dopiero dnia 31 sierpnia 2012r. i nie było bezpośrednią przyczyną rozwiązania stosunku pracy z wnioskodawczynią, wobec czego wnioskodawczyni nie spełnia warunków przyznania świadczenia przedemerytalnego.

J. J. zaskarżyła powyższy wyrok apelacją i zarzuciła, że wbrew stanowisku Sądu Okręgowego, spełniła wszystkie przesłanki prawa do świadczenia przedemerytalnego, a w oparciu o ten zarzut wnosiła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyznanie świadczenia przedemerytalnego. W uzasadnieniu apelująca wywodziła, że doszło do likwidacji zatrudniającego ją pracodawcy ( zakład pracy w J. został zlikwidowany z dniem 1 stycznia 2012r. i zostali zwolnieni wszyscy pracownicy), osiągnęła wiek 56 lat, spełniła warunek co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych, przez okres 6 miesięcy pobierała zasiłek dla bezrobotnych i w okresie pobierania zasiłku nie odmówiła przyjęcia propozycji zatrudnienia.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd I instancji trafnie uznał, że wnioskodawczyni J. J. nie może uzyskać świadczenia przedemerytalnego, ponieważ nie spełniła wszystkich przesłanek niezbędnych do uzyskania tego świadczenia. Sąd Apelacyjny podziela prawidłowe ustalenia faktyczne Sądu I instancji oraz jego wywód prawny zamieszczony w uzasadnieniu wyroku.

W przypadku wnioskodawczyni, ur. w (...) r., z którą stosunek pracy został rozwiązany w dniu 31 grudnia 2011 r., zastosowanie znajdował przepis art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 170 j.t.), zgodnie z którym prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet. Cytowany przepis miał zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, a w szczególności w związku z treścią decyzji organu rentowego z dnia 30 sierpnia 2012 r., która to decyzja wyznaczyła przedmiot i zakres rozpoznania oraz orzeczenia sądu pracy i ubezpieczeń społecznych (patrz np. postanowienie SN z dnia 13 maja 1999 r., II UZ 52/99, OSNP 2000/15/601), wyjaśnienia wymagało, czy stosunek pracy wnioskodawczyni został rozwiązany w sposób odpowiadający wymogom z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych. W świetle tego przepisu istotne jest bowiem, że jedną z przesłanek prawa do świadczenia przedemerytalnego stanowi rozwiązanie stosunku pracy z osobą występującą o przyznanie tego świadczenia, ale nie chodzi o rozwiązanie stosunku pracy w jakikolwiek sposób, lecz „z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy”. Z prawidłowo ustalonego w niniejszej sprawie stanu faktycznego wynika, że rozwiązanie z wnioskodawczynią stosunku pracy nie nastąpiło ani z powodu likwidacji pracodawcy, ani też z powodu jego niewypłacalności. Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób niewątpliwy wynika, że w dniu 31 grudnia 2011 r. tj. w dacie rozwiązania stosunku pracy z wnioskodawczynią, nie doszło do likwidacji pracodawcy tj. Firmy(...) J. A.. Z ewidencji działalności gospodarczej wynika, że Firma (...) J. A. została wykreślona z rejestru w dniu 7 września 2012 r., co było poprzedzone zaprzestaniem wykonywania działalności gospodarczej w dniu 31 sierpnia 2012 r. (k. 15 w aktach sądowych – dokumentacja dotycząca prowadzenia działalności gospodarczej). Koresponduje to z zeznaniami złożonymi przez J. A., z których wynika, że w S. w biurze firmy zatrudniona była jedna osoba, która zbierała zlecenia i zajmowała się montażem rolet, a w J. znajdował się zakład produkcyjny (wyroby betonowe). Z dniem 31 grudnia 2011 r. nastąpiła likwidacja zakładu produkcyjnego i rozwiązanie stosunku pracy ze wszystkimi pracującymi tam osobami, w tym z wnioskodawczynią, podczas gdy do dnia 31 sierpnia 2012 r. działalność gospodarcza była jeszcze prowadzona w zakresie sprzedaży i montażu rolet, ponadto wyprzedawano jeszcze wszystkie materiały znajdujące się w magazynie firmy. Tym samym przyjąć należy, że z dniem 31 grudnia 2011 r. niewątpliwie doszło do zamknięcia części zakładu, ale nie nastąpiła jeszcze likwidacja pracodawcy. Działalność gospodarcza była jeszcze prowadzona, tyle, że w zawężonym zakresie. W wyroku z dnia z dnia 19 września 2012 r., III AUa 720/12, LEX nr 1218477, Sąd Apelacyjny w Lublinie zwrócił uwagę na to, że w przypadku osób zatrudnianych przez przedsiębiorcę, nie są one pracownikami działalności gospodarczej, którą prowadzi osoba fizyczna, ale pracownikami tej osoby. Skutkiem likwidacji pracodawcy w znaczeniu przedmiotowym jest jego unicestwienie, zaś w znaczeniu podmiotowym - zakończenie jego bytu prawnego, co oznacza, że przestaje istnieć podmiot, który mógłby dokonywać czynności prawnych wobec pracowników (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 września 2008 r., II PK 44/08, OSNP 2010/5-6/58).

W rozpoznawanej sprawie nie miała też miejsca taka sytuacja, aby rozwiązanie stosunku pracy z wnioskodawczynią nastąpiło z powodu niewypłacalności pracodawcy. Zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2006 r. Nr 158 poz. 1121 ze zm.) niewypłacalność pracodawcy będącego przedsiębiorcą zachodzi wówczas, gdy w postępowaniu krajowym w razie niezaspokojenia przez pracodawcę roszczeń pracowniczych z powodu braku środków finansowych organ ewidencyjny wykreśli pracodawcę będącego osobą fizyczną z ewidencji działalności gospodarczej w wyniku zawiadomienia o zaprzestaniu wykonywania działalności gospodarczej, a z okoliczności sprawy nie wynika, aby do 31 grudnia 2011r. tj. do rozwiązania stosunku pracy z wnioskodawczynią doszło do takiego wykreślenia pracodawcy z ewidencji działalności gospodarczej. Nie toczyło się również postępowanie upadłościowe z udziałem pracodawcy zatrudniającego wnioskodawczynię, pracodawca do końca regulował wszystkie należności płacowe wobec pracowników, w tym wobec wnioskodawczyni.

Reasumując stwierdzić należy, że stosunek pracy z wnioskodawczynią nie został rozwiązany „z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy”, a tym samym nie spełniła ona wszystkich wymogów prawa do świadczenia przedemerytalnego wynikających z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych. W wywiedzionej apelacji wnioskodawczyni nie podniosła żadnych okoliczności, które wskazywałyby na wadliwość orzeczenia Sądu I instancji, w szczególności nie wykazała, że likwidacja pracodawcy była powodem rozwiązania z nią stosunku pracy. Apelująca podniosła, że doszło do likwidacji zakładu w którym pracowała, co nie jest sporne w niniejszej sprawie, zaś istotną okolicznością było to, że pracodawca, który z dniem 31 grudnia 2011 r. rozwiązał z wnioskodawczynią stosunek pracy, kontynuował prowadzenie działalności gospodarczej.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji na podstawie art. 385 kpc.