Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACz 540/17

POSTANOWIENIE

Dnia 20 kwietnia 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie, Wydział I Cywilny w składzie:
Przewodniczący: SSA Barbara Baran
Sędziowie: SA Jerzy Bess

SO (del.) Beata Kurdziel (sprawozdawca)

po rozpoznaniu w dniu 20 kwietnia 2017 r. w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. W. (1)

przeciwko M. J.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego

od postanowienia Sądu Okręgowego w Nowym Sączu z dnia 15 lutego 2017r., sygn. akt I C

343/16

postanawia:

oddalić zażalenie

SSA(del.) Beata Kurdziel SSA Barbara Baran SSA Jerzy Bess

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Nowym Sączu postanowieniem wydanym dnia 15 lutego 2017r. w
sprawie z powództwa A. W. (1) przeciwko M. J. o zapłatę odrzucił
apelację pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego w Nowym Sączu z dnia 1 sierpnia 2016r.
W uzasadnieniu ww. postanowienia Sąd Okręgowy wskazał, że w apelacji złożonej od
wyroku z dnia 1 sierpnia 2016r. pozwany zawarł wniosek o zwolnienie od opłaty sądowej od
apelacji, który został oddalony postanowieniem z dnia 24 października 2016r. Zażalenie
pozwanego na powyższe postanowienie Sąd Apelacyjny w Krakowie oddalił postanowieniem
z dnia 17 stycznia 2017r. Odpis postanowienia doręczony został pełnomocnikowi pozwanego
w dniu 30 stycznia 2017r. Opłata od apelacji nie została uiszczona w terminie do 6 lutego
2017r.

Sąd Okręgowy wskazał, że na mocy art. 370 k.p.c. sąd odrzuca na posiedzeniu niejawnym
apelację wniesioną po upływie przepisanego terminu, nieopłaconą lub z innych przyczyn
niedopuszczalną, jak również apelację, której braków strona nie uzupełniła w terminie.
Zgodnie z art. 112 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych (Dz.U. z 2014 r., poz. 1025 t.j. ze zm.), jeżeli wniosek o zwo lnienie od kosztów
sądowych zgłoszony przed upływem terminu do opłacenia pisma został prawomocnie
oddalony, przewodniczący wzywa stronę do opłacenia złożonego pisma na podstawie art. 130
k.p.c. Stosownie do art. 112 ust. 3 ustawy przepisu ust. 2 nie stosuje się, jeżeli pismo
podlegające opłacie w wysokości stałej lub stosunkowej obliczonej od wskazanej przez stronę
wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia zostało wniesione przez
adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego. W takim przypadku, jeżeli wniosek o
zwolnienie od kosztów sądowych złożony przed upływem terminu do opłacenia pisma został
oddalony, tygodniowy termin do opłacenia pisma biegnie od dnia doręczenia stronie
postanowienia, a gdy postanowienie zostało wydane na posiedzeniu jawnym - od dnia jego
ogłoszenia. Jeżeli jednak o zwolnieniu orzekał sąd pierwszej instancji, a strona wniosła
zażalenie w przepisanym terminie, termin do opłacenia pisma biegnie od dnia doręczenia
stronie postanowienia oddalającego zażalenie, a jeżeli postanowienie sądu drugiej instancji
zostało wydane na posiedzeniu jawnym - od dnia jego ogłoszenia. Przepis art. 112 ust. 3
u.k.s.c. dotyczy również środków odwoławczych.

W niniejszej sprawie profesjonalny pełnomocnik pozwanego nie uiścił wymaganej opłaty
stosunkowej od wartości przedmiotu zaskarżenia w terminie, który upłynął z końcem dnia 6
lutego 2017r., w związku z czym apelacja podlegała odrzuceniu na podstawie art. 370 k.p.c.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł pozwany, zaskarżając je w całości i
zarzucając naruszenie art. 370 k.p.c. poprzez jego nieuzasadnione zastosowanie podczas, gdy
apelacja pozwanego opłacona została w ustawowym terminie 7 dniowym od doręczenia
postanowienia o oddaleniu zażalenia. W oparciu o powyższy zarzut pozwany wniósł o
uchylenie zaskarżonego postanowienia i przyjęcie do rozpoznania apelacji pozwanego.

W uzasadnieniu zażalenia pozwany przyznał, że termin do uiszczenia opłaty od apelacji mijał
dla pozwanego w dniu 6 lutego 2017r. Pozwany w dniu 5 lutego 2017r. przelał kwotę 9.830zł
na rachunek bankowy Sądu, z tym, że omyłkowo na rachunek bankowy Sądu Okręgowego w
K. I Wydziału Cywilnego. W dniu 20 lutego 2017r. pozwany uzyskał informację o
dokonaniu przelewu na błędny rachunek bankowy i niezwłocznie zwrócił się do Sądu
Okręgowego w K. z wnioskiem o przeksięgowanie ww. kwoty na sumy budżetowe
Sądu Okręgowego w Nowym Sączu. Pozwany powołał się na stanowisko Sądu Najwyższego
zaprezentowane w sprawie III CZP 62/89, zgodnie z którym „uiszczenie opłaty na rachunek
sądu niewłaściwego tylko wtedy może być dokonane w terminie, jeżeli sąd ten w ciągu 7 dni
od otrzymania przez stronę wezwania do uiszczenia opłaty złoży w banku polecenie przelewu
na rachunek sądu właściwego”. W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy w K. przekazał
na rachunek Sądu Okręgowego w Nowym Sączu powyższą opłatę sądową od apelacji
mieszcząc się w terminie 7 dni od doręczenia postanowienia o odrzuceniu apelacji. Wobec
powyższego uznać należy, że pozwany dochował terminu do wniesienia opłaty od apelacji, a
fakt, że dokonał tego omyłkowo na rachunek sum Sądu Okręgowego w K. nie
powinien powodować dla niego ujemnych skutków. Omyłka pozwanego, nie nosząca
znamion działania w złej wierze nie powinna skutkować ograniczeniem jego prawa do sądu
poprzez odrzucenie apelacji. Dopiero, gdyby pozwany przelał ww. kwotę na rachunek
niebędący rachunkiem żadnego z sądów można byłoby przyjmować celowe działanie
pozwanego. Skierowanie opłaty na konto niewłaściwego sądu, lecz prawidłowo oznaczonego
tytułu opłaty w przelewie nie może stanowić podstawy do odrzucenia apelacji, o czym
świadczy treść orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 kwietnia 2008r. , sygn. akt
SK 11/07, w którym to orzeczeniu stwierdzono niezgodność z Konstytucją §2 ust. 1
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 2006r. w sprawie sposobu
uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 27, poz. 199) w części
obejmującej słowo „właściwego”. Prawidłowe oznaczenie sądu właściwego wynika z tytułu
uiszczonego przelewu — jako że przed Sądem Okręgowym w Nowym Sączu pod sygn. I C
343/16 toczyła się sprawa z powództwa A. W. przeciwko M. J.. Za
uwzględnieniem zażalenia przemawia również to, że spełnione zostały wszystkie cele, jakim
ma służyć uiszczenie opłaty sądowej tj. zarówno cel fiskalny - z uwagi na przekazanie opłaty
na rachunek Sądu Okręgowego w Nowym Sączu, jak również cel niefiskalny, tworzący z
obowiązku uiszczenia opłaty swoistą barierę finansową przeciwko nieuzasadnionemu
wnoszeniu powództw i apelacji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Okolicznością nie kwestionowaną przez pozwanego jest fakt, iż w terminie tygodniowym od
dnia doręczenia pełnomocnikowi pozwanego postanowienia Sądu Apelacyjnego w Krakowie
oddalającego zażalenie pozwanego na postanowienie oddalające wniosek o zwolnienie od
opłaty sądowej od apelacji, opłata ta nie została uiszczona na rachunek Sądu Okręgowego w
Nowym Sączu tj. sądu, który wydał wyrok zaskarżony przez pozwanego. Opłata taka została
bowiem uiszczona (z zachowaniem ww. terminu) na konto Sądu Okręgowego w K., a
następnie - na wniosek pozwanego z dnia 20 lutego 2017r. - przekazana na rachunek
bankowy Sądu Okręgowego w Nowym Sączu.

Powyższe okoliczności uzasadniają przyjęcie stanowiska, że pozwany nie uiścił w
przepisanym terminie opłaty sądowej od apelacji.

Zgodnie z § 2 ust. la rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 marca 2016 r. w
sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2016 r., poz.
408), opłaty sądowe w sprawach cywilnych uiszcza się w formie bezgotówkowej na rachunek
bieżący dochodów sądu właściwego dla podjęcia czynności procesowej, z którą wiąże się
uiszczenie opłaty sądowej, lub sądu, za pośrednictwem którego, zgodnie z obowiązującymi
przepisami, wnosi się pismo podlegające opłacie sądowej. Treść ww. aktualnie
obowiązującego przepisu urzeczywistnia zaprezentowane na gruncie uprzednio
obowiązującego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 2006r. w
sprawie sposobu wnoszenia opłat sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2006 r. Nr 27,
poz. 199 ze zm.) stanowisko Trybunału Konstytucyjnego zawarte w wyroku z dnia 29
kwietnia 2008 r., SK 11/07 (OTK-A 2008, nr 3, poz. 47), w którym wskazano, że pojęcie „sąd
właściwy” obejmuje dwa desygnaty znaczeniowe i odnosi się - w przypadku realizacji
obowiązku uiszczenia opłaty sądowej od wniesionej apelacji - do sądu pierwszej instancji za
pośrednictwem, którego wnosi się ten środek zaskarżenia oraz do sądu drugiej instancji (sąd
odwoławczy). Na gruncie poprzednio obowiązujących przepisów trafnie podkreślano w
orzecznictwie, że za „sąd właściwy” w rozumieniu § 2 ust. 1 rozporządzenia z dnia 31
stycznia 2006 r. nie można uznać sądu, który nie ma żadnego powiązania proceduralnego z
toczącym się postępowaniem (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 8 marca 2012 r., V
CZ 150/11). Na gruncie obecnie obowiązujących przepisów, które wprost wskazują, na
rachunek którego sądu ma zostać uiszczona opłata, nie budzi wątpliwości, że uiszczenie
opłaty na konto sądu, który nie ma żadnego powiązania proceduralnego z niniejszą sprawą (tj.
konto Sądu Okręgowego w K.) nie może być uznane za terminową realizację
obowiązku fiskalnego związanego z wniesieniem apelacji od wyroku Sądu Okręgowego w
Nowym Sączu z dnia 1 sierpnia 2016r.

Dodatkowo wskazać należy, iż nieadekwatne jest powoływanie się przez pozwanego na
uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 26.06.1989r, III CZP 62/89. Z treści ww. uchwały wynika,
że uiszczenie opłaty na rachunek sądu niewłaściwego tylko wtedy może być uznane za
dokonane w terminie, jeżeli sąd ten w ciągu 7 dni od otrzymania przez stronę wezwania do
uiszczenia opłaty złoży w banku polecenie przelewu na rachunek sądu właściwego. W
niniejszej sprawie termin do uiszczenia opłaty sadowej od apelacji upłynął w dniu 6 lutego
2017r., zaś polecenie przelewu opłaty sądowej od apelacji z konta Sądu Okręgowego w
K. na konto Sądu Okręgowego w Nowym Sączu wydane zostało w dniu 23 lutego
2017r., w uwzględnieniu wniosku pozwanego z dnia 20 lutego 2017r. tj. po upływie
tygodniowego terminu do uiszczenia opłaty sądowej od apelacji. Na bieg ww. terminu nie ma
żadnego znaczenia doręczenie odpisu postanowienia o odrzuceniu apelacji.

Wobec powyższego, zażalenie podlegało oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art.

397§2 k.p.c.

SSA(de.) Beata Kurdziel SSA Barbara Baran SSA Jerzy Bess

I ACz 540/17

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE