Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 maja 2017 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 12 maja 2017 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy C. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania C. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 6 maja 2016 r. nr (...)

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje C. Z. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 czerwca 2016 r. na stałe,

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział (...) na rzecz wnioskodawcy kwotę 360 zł (słownie: trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu

SSO Tomasz Madej

Sygn. akt IV U 912 / 16

UZASADNIENIE

Decyzją Organu rentowego ZUS z dnia 06.05.2016 r., (...), odmówiono C. Z. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od dnia 01.06.2016 r. Przedmiotowa decyzja została wydana na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych / Dz.U. z 2015 poz. 748/ -

W odwołaniu od tej decyzji ubezpieczony C. Z., zaskarżając ją w całości wniósł o jej zmianę i uznanie, że jest niezdolny do pracy, spełnia warunki wymagane do uzyskania renty.

Zaskarżonemu orzeczeniu skarżący zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia polegający na tym, że ZUS oparł zaskarżone orzeczenie w całości na orzeczeniu Komisji Lekarskiej ZUS, które jest sprzeczne z rzeczywistym stanem faktycznym dotyczącym stanu zdrowia skarżącego.

Odwołujący podkreślił, że najpierw konsultant ZUS wydał opinię, iż jest on niezdolny do pracy częściowo, a następnie lekarz orzecznik ZUS ustalił, iż odwołujący jest trwale, częściowo niezdolny do pracy. Niezdolność do pracy pozostaje w związku ze stanem narządu ruchu.

Odwołujący od 11 lat pobierał rentę z tytułu niezdolności do pracy. Obecnie otrzymał decyzję odmowną. Tymczasem zauważyć należy, że w stosunku do lat ubiegłych choroba postępuje, odwołujący jest pod opieką poradni ortopedycznej, ma bardzo duże problemy z chodzeniem. Obecnie pobiera także zasiłek pielęgnacyjny z MOPS, ma kartę parkingową dla osoby niepełnosprawnej. Przy tej głównej chorobie towarzyszą mu inne, które są pochodną dysfunkcji narządu ruchu - tj. zwyrodnienia kręgosłupa, przepuklina (operacja w roku 2008 ). Ze względu na dysfunkcję nóg przy chodzeniu obciążany jest odcinek lędźwiowo -krzyżowy i to powoduje znaczne zwyrodnienia kręgosłupa.

Odwołujący zaopatruje się w przyrządy ortopedyczne - tj. wkładki do butów robione na zamówienie, stabilizatory itp. (bez tego w ogóle chodzenie byłoby raczej niemożliwe, każdy krok sprawiałby wielki ból).

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie domagał się oddalenia odwołania, gdyż skarżący w toku postępowania orzeczniczego przed ZUS, nie został uznany za niezdolnego do pracy.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Olsztynie - ustalił, co następuje:

Wnioskodawca, urodzona dnia (...), posiada zawód technika informatyka, ostatnio zatrudniony jako rejestrator medyczny.

Skarżący pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy do 31.05.2016r.

Na skutek wniosku o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z dnia 21.03.2016r. zostało przeprowadzone badanie wnioskodawcy przez Lekarza Orzecznika, który orzeczeniem z dnia 19.04.2016r. uznał badanego za trwale częściowo niezdolnego do pracy w związku ze stanem narządu ruchu .

Główny Lekarz Orzecznik zgłosił zarzut wadliwości.

Komisja lekarska orzeczeniem z 04.05.2016r. nie uznała skarżącego za niezdolnego do pracy.

Zważywszy, iż do rozstrzygnięcia powyższej kwestii potrzebna jest wiedza specjalna, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych z zakresu neurologii i ortopedii.

Na podstawie osobistego badania i analizy zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegły specjalista neurolog i ortopeda rozpoznali u odwołującego :

-Naczynioruchowe bóle głowy.

- Torbiel podpajęczynówkowa okolicy skroniowej lewej.

-Choroba zwyrodnieniowo-dyskopatyczna kręgosłupa z przebytą operacją dyskopatii C6/C7 przed ośmioma laty.

- Ciężkie pourazowe zwyrodnienie obu stawów skokowych.

Biegli uznali odwołującego za osobę częściowo niezdolną do pracy nadal po dniu 31 maja 2016 r. – trwale.

Biegli w uzasadnieniu opinii wskazali, iż zapoznali się z dokumentacja zgromadzoną w aktach sprawy po czym zbadali wnioskodawcę by na tej podstawie ustalić rozpoznanie . Podczas badania biegli stwierdzili poważne upośledzenie funkcji lokomocyjnej i podpórczej obu kończyn dolnych. Powodem tej dysfunkcji jest zwyrodnienie pourazowe stanowiące następstwo obrażeń doznanych w 1992 roku w wyniku wypadku komunikacyjnego. Zmiany zwyrodnieniowe stawów skokowych tak jak inne zwyrodnienia mają charakter progresywny.

Niewątpliwie od czasu podjęcia pracy (2001 rok) zwyrodnienie pogłębiło się podobnie jak powodowane przez nie zaburzenia. Koresponduje z tym wywiad , w którym badany podaje narastanie dolegliwości i konieczność używania kul podczas chodzenia od około 3-4 lat podczas gdy przez kilkanaście lat przedtem chodził jedynie z pomocą laski. Niewątpliwie więc podczas zatrudnienia doszło do istotnego nasilenia zmian patologicznych i upośledzenia sprawności. Uzasadnienie ustaleń orzeczniczych ZUS z 4. maja 2016. roku zawiera stwierdzenie , że niepełnosprawność została „wniesiona” do zatrudnienia. Wobec powyższych uwag biegłych okazuje się ono niepełne a przez to błędne.

Biegli uznali. że C. Z. jest trwale częściowo niezdolny do pracy dowód k- 24-25 akt.

Sąd Okręgowy w dniu 27 grudnia 2016 r., wobec zarzutów organu rentowego i do opinii biegłego neurologa i ortopedy, wydał postanowienie w przedmiocie dopuszczenia dowodu z opinii uzupełniającej biegłego lekarza neurologa i ortopedy na okoliczność ustalenia czy wnioskodawca jest niezdolny do pracy po dniu 31 maja 2016 r. i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, czy jest całkowicie niezdolna do pracy, gdyż utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, czy tez jest częściowo niezdolna do pracy, gdyż w znacznym stopniu utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, czy ewentualna niezdolność jest trwała czy okresowa, od kiedy istnieje, jaki jest jej przewidywalny okres trwania i jakie są jej przyczyny (k. 49).

Biegły neurolog i ortopeda w opinii uzupełniającej k- 51-52 akt- wskazali, iż ponownie przeanalizowali akta sprawy w tym szczególnie pismo organu rentowego z 9.listopada 2016. roku.

Biegli podtrzymali swoje stanowisko przedstawione w opinii z 12. września 2016. roku. zwrócili uwagę , że nigdzie w swojej opinii nie ocenialiśmy niepełnosprawności „wniesionej” przez wnioskodawcę do zatrudnienia jako nie mającej znacznego nasilenia co sugeruje pismo ZUS.

W swojej opinii stwierdzili jedynie , że w okresie zatrudnienia niewątpliwie doszło do pogłębienia zmian patologicznych w zakresie narządu ruchu oraz zwiększenia powodowanych przez nie dolegliwości i dysfunkcji. Pourazowe zmiany zwyrodnieniowe bez żadnych wątpliwości nasilają się wraz z upływem czasu.

Także organ rentowy w uzasadnieniu swojego orzeczenia z 2. czerwca 1997. roku stwierdzał, że schorzenia wnioskodawcy mają charakter postępujący. Tym właśnie orzeczeniem zaliczył badanego do II grupy inwalidzkiej na stałe. Poprzednio orzekana I grupa inwalidzka każdorazowo(1993,1994,1995 i 1995) uzasadniana była koniecznością dalszego leczenia i rehabilitacji. Późniejsze orzeczenia organu rentowego(2005, 2008 i 2011) potwierdzają częściową niezdolność wnioskodawcy do pracy nie negując postępu stwierdzanych chorób od czasu podjęcia zatrudnienia.

Organ rentowy ponownie wniósł zastrzeżenia do opinii uzupełniającej lekarzy neurologa i ortopedy k- 67 akt.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Olsztynie – zważył, co następuje:

Między stronami sporny był stan zdrowia wnioskodawcy, a mianowicie ustalenie, czy jest niezdolny do pracy. W celu wyjaśnienia tej kwestii Sąd zebrał dokumentację leczniczą, a następnie dopuścił dowód z opinii biegłego lekarza neurologa i ortopedy, stosownie do art. 278 § 1 k.p.c., ponieważ ocena zdolności do pracy wymagała wiadomości specjalnych.

Biegli po zbadaniu skarżącej i zapoznaniu się z aktami sprawy oraz dokumentacją medyczną rozpoznali u skarżącego:

-Naczynioruchowe bóle głowy.

- Torbiel podpajęczynówkowa okolicy skroniowej lewej.

-Choroba zwyrodnieniowo-dyskopatyczna kręgosłupa z przebytą operacją dyskopatii C6/C7 przed ośmioma laty.

- Ciężkie pourazowe zwyrodnienie obu stawów skokowych.

Biegli uznali odwołującego za osobę częściowo niezdolną do pracy nadal po dniu 31 maja 2016 r. – trwale.

Biegli w uzasadnieniu opinii wskazali, iż zapoznali się z dokumentacja zgromadzoną w aktach sprawy po czym zbadali wnioskodawcę by na tej podstawie ustalić rozpoznanie . Podczas badania biegli stwierdzili poważne upośledzenie funkcji lokomocyjnej i podpórczej obu kończyn dolnych. Powodem tej dysfunkcji jest zwyrodnienie pourazowe stanowiące następstwo obrażeń doznanych w 1992 roku w wyniku wypadku komunikacyjnego. Zmiany zwyrodnieniowe stawów skokowych tak jak inne zwyrodnienia mają charakter progresywny.

Niewątpliwie od czasu podjęcia pracy (2001 rok) zwyrodnienie pogłębiło się podobnie jak powodowane przez nie zaburzenia. Koresponduje z tym wywiad , w którym badany podaje narastanie dolegliwości i konieczność używania kul podczas chodzenia od około 3-4 lat podczas gdy przez kilkanaście lat przedtem chodził jedynie z pomocą laski. Niewątpliwie więc podczas zatrudnienia doszło do istotnego nasilenia zmian patologicznych i upośledzenia sprawności. Uzasadnienie ustaleń orzeczniczych ZUS z 4. maja 2016. roku zawiera stwierdzenie , że niepełnosprawność została „wniesiona” do zatrudnienia. Wobec powyższych uwag biegłych okazuje się ono niepełne a przez to błędne.

Biegli uznają, że C. Z. jest trwale częściowo niezdolny do pracy dowód k- 24-25 akt.

W ocenie Sądu Okręgowego dalsze prowadzenie postępowania dowodowego doprowadziłoby do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania. Biegły neurolog zapoznał się z powołaną przez skarżącą dokumentacją medyczną. Należy podkreślić , że każda opinia biegłego podlega ocenie - przy zastosowaniu art. 233 § 1 k.p.c. - na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków.

W ocenie Sądu Okręgowego - opinie biegłych są prawidłowe, gdyż zawierają uzasadnienie ostatecznych wniosków, sformułowane w sposób przystępny i zrozumiały dla osób nieposiadających wiadomości specjalnych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 lipca 1999 r., II UKN 80/99, OSNAPiUS 2000/ 22/831 i postanowienie Sądu Najwyższego z dnia z dnia 7 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001/4/ 64).

Opinie tych biegłych zostały opracowane po przeprowadzonym przez nich badaniu skarżącego oraz na podstawie dokumentacji medycznej, dlatego też spełniają wskazane powyżej kryteria. Zasada kontradyktoryjności procesu powoduje, że to strona winna wykazać się niezbędną aktywnością i wykazać błędy, sprzeczności lub inne wady w opinii biegłego, które ją dyskwalifikują, ewentualnie uzasadniają przeprowadzenie dodatkowych opinii.

Zarzuty zgłoszone przez organ rentowy nie wskazują żadnych błędów opinii, a stanowią jedynie polemikę z jej wynikiem. Samo niezadowolenie strony z treści opinii biegłego, gdy nie zgłasza ona żadnych konkretnych zarzutów w stosunku do niej, nie powoduje konieczności powoływania dowodu z opinii kolejnego biegłego czy kolejnych biegłych. Należy pamiętać, że sąd nie jest zobowiązany do uwzględniania kolejnych wniosków o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego do czasu, gdy zostanie udowodniona okoliczność korzystna dla strony, a także wtedy, jeśli potrzeba powołania innego biegłego nie wynika z okoliczności sprawy, a jedynie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii, a wcześniej sporządzona opinia w sprawie jest prawidłowa.

W orzecznictwie podkreśla się, iż zasadnym jest żądanie dodatkowej opinii lekarzy przez sąd wówczas, gdy złożona w sprawie opinia wzbudza jego wątpliwości, a nie dlatego że nie zadowala jednej ze stron (ubezpieczonego lub też organu rentowego) oraz, że w postępowaniu o prawo do świadczeń uzależnionych od ustalenia stanu zdrowia ubezpieczonego sąd nie ma obowiązku uwzględniania kolejnych wniosków dowodowych tak długo, aż strona udowodni tezę korzystną dla siebie (wyroki: z dnia 19 marca 1997 r., II UKN 45/97 - OSNAPiUS 1998, Nr 1, poz. 24; z dnia 10 grudnia 1997 r., II UKN 391/97 - OSNAPiUS 1998, Nr 20, poz. 612 )

Zgodnie z przepisem art. 57 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy,

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3.  niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych bądź nieskładkowych, wymienionych w tym przepisie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Jednocześnie, w myśl art. 12 przywołanej ustawy:

1. niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu,

2.  całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy,

3.  częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Sąd orzekający przyjął opinię ww. lekarzy biegłych, o czym była mowa wyżej, za wiarygodny dowód w sprawie. Powyższe opinie wraz z opiniami uzupełniającymi są jasne i logiczne, a wnioski co do oceny zdolności do pracy wnioskodawczyni zostały sformułowane po przeanalizowaniu dokumentacji medycznej ubezpieczonej oraz po zbadaniu skarżącej. Badający lekarze biegli dokonali starannego i wszechstronnego rozpoznania, a wydane orzeczenia należycie i przekonująco uzasadnili. Autorzy opinii w przekonaniu Sądu legitymują się wysoką wiedzą medyczną, doświadczeniem zawodowym oraz znajomością zasad orzeczniczych.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 11 marca 2003 r., III A Ua 162/03 (OSA 2003/8/30) uznał, że zgodnie z art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. nr 168, poz. 1118 ze zm.), możliwe jest nabycie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, jeżeli niezdolność do pracy powstała od dzieciństwa a następnie w okresie zatrudnienia uległa pogorszeniu nawet w ramach tego samego stopnia niezdolności.

Nie może ujść uwadze fakt, iż odwołujący pobierał dotychczas rentę z tytułu niezdolności do pracy ,a organ rentowy nigdy nie kwestionował faktu , iż odwołujący spełniał kryteria do uzyskania spornego świadczenia. Opinie biegłych lekarzy są jednoznaczne i wskazują na pogłębienie stanu chorobowego w okresie objętym ubezpieczeniem.

A zatem na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzeczono jak na wstępie

Zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu)- zatem orzeczono jak w pkt. II wyroku..