Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 października 2013 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 30 października 2013 r. w Gdańsku

sprawy R. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o wysokość emerytury

na skutek apelacji R. B.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 5 grudnia 2012 r., sygn. akt VII U 2659/12

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 269/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 sierpnia 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w G. odmówił przeliczenia podstawy wymiaru emerytury ubezpieczonego R. B. z uwzględnieniem premii.

Ubezpieczony wywiódł odwołanie od powyższej decyzji pozwanego wnosząc o jej zmianę poprzez: przyznanie prawa do 20 % premii regulaminowej pracowników umysłowych wypłacanej w (...) i (...) w latach 1967-1978 i uwzględnienie jej przy przeliczaniu podstawy wymiaru emerytury; wyrównanie wypłaty emerytury od dnia 1 stycznia 2009 r., uznanie winy po stronie ZUS za niewypłacenie należnego świadczenia, przyznanie odsetek od dnia 1 stycznia 2009 r.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy w Gdańsku - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 5 grudnia 2012 r. w sprawie VII U 2659/12 oddalił odwołanie.

Podstawę tego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia i rozważania Sądu pierwszej instancji.

R. B. urodzony (...) od dnia 1 stycznia 2009 r. ma przyznane prawo do emerytury. Do ustalenia jej podstawy wymiaru przyjęto wynagrodzenie z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu społecznemu, tj. z lat 1968-1969, 1971-1985, 2006-2008. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia wyniósł 98,72 %. Składając wniosek o emeryturę w październiku 2008 r. wnioskodawca przedłożył między innymi zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu Rp-7 za sporne lata wystawione przez Stocznię (...), które nie uwzględniały premii, gdyż nie zachowała się dokumentacja płacowa z okresu 1967-1978, a akta osobowe nie potwierdzają faktycznych wypłat premii.

Wnioskiem z dnia 9 lipca 2012 r. ubezpieczony zwrócił się o przeliczenie podstawy wymiaru emerytury za lata 1967-1978 z uwzględnieniem otrzymywanych premii załączając do wniosku uchwały, zarządzenia, pisma i angaże mające potwierdzić fakt, że ich powyższy składnik wynagrodzenia był mu przyznany. Organ rentowy w dniu 7 sierpnia 2012 r. wydał zaskarżoną decyzję.

W okresie od dnia 1 sierpnia 1967 r. do dnia 13 stycznia 1971 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) Ośrodku (...), którego sukcesorem jest Centrum (...) na stanowisku technika, a następnie starszego technika. Jego wynagrodzenie ustalone zostało na kwotę 1.800 zł plus premia regulaminowa, następnie podwyższono płacę zasadniczą do kwoty 2.000 zł i 2.100 zł.

Od dnia 14 stycznia 1971 r. do dnia 30 kwietnia 1986 r. ubezpieczony zatrudniony był w Stoczni (...). Przejście do pracy w Stoczni nastąpiło na zasadzie
porozumienia pracodawców. Ubezpieczony zatrudniony został w Biurze (...) na stanowisku starszego technika z zachowaniem dotychczasowych warunków pracy i płacy. Z dniem 1 września 1971 r. wynagrodzenie zasadnicze podwyższono do kwoty 2.400 zł. Dodatki, deputaty i premie przyznawane miały być według zasad obowiązujących w regulaminach. Od dnia 1 października 1974 r. powierzono ubezpieczonemu stanowisko projektanta z wynagrodzeniem zasadniczym 3.100 zł, a od dnia 1 lipca 1976 r. stanowisko samodzielnego projektanta z płacą zasadniczą 3.700 zł. Premie
i pozostałe dodatki wypłacane miały być na zasadach określonych w przepisach płacowych. Z okresu 1967-1978 nie zachowała się dokumentacja płacowa ubezpieczonego.
Nie zachowały się także przepisy płacowe regulujące zasady wypłacania premii dla pracowników (...) Ośrodka (...). Obowiązujące w spornym okresie Regulaminy (...) Biura (...) przewidywały wypłatę premii za wykonanie zadań, przy ustalonym poziomie wydajności. Warunkiem jej wypłaty było wykonanie zadań w 100 %.

W ocenie Sądu przedmiotem sporu w niniejszej sprawy było to, czy istnieją okoliczności uzasadniające zaliczenie do podstawy wymiaru emerytury ubezpieczonego premii, które zgodnie z angażami stanowiły składnik jego wynagrodzenia.

Sąd Okręgowy przywołał treść art. 116 ust. 5 w związku z art. 194 ustawy
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.) oraz § 20 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.
w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.). Wskazał, że uwzględnił wszystkie wnioski dowodowe zgłoszone przez ubezpieczonego, a nadto z urzędu zwrócił się do pracodawców ubezpieczonego o nadesłanie stosownych regulaminów.

Wynik przeprowadzonego postępowania dowodowego nie zezwolił jednak
na uwzględnienie stanowiska ubezpieczonego. Sąd Okręgowy nie mógł bowiem uwzględnić
w podstawie wymiaru świadczenia emerytalnego ubezpieczonego składnika wynagrodzenia w postaci premii, którego wysokość nie została udowodniona. Warunkiem takiego zaliczenia jest udowodnienie wysokości otrzymywanego świadczenia (premii), przy czym jej wysokość nie może być orientacyjna, przypuszczalna, hipotetyczna, wynikająca z domniemania,
że wnioskodawca otrzymywał określony składnik wynagrodzenia w określonej wysokości
w sytuacji, gdy brak jest jakichkolwiek dokumentów potwierdzających powyższe.

Niewątpliwie wnioskodawca miał przyznane prawo do premii regulaminowej. Wskazują na to zarówno uchwały, na które skarżący się powoływał, angaże ze spornego okresu zatrudnienia, a także regulamin premiowania obowiązujący w Stoczni, a dotyczący grupy zawodowej, w której zatrudniony był ubezpieczony. Brak jest jednak jakichkolwiek dowodów na to, w jakiej kwocie taką premię otrzymywał oraz czy w istocie świadczenie
to było mu przyznawane przez cały sporny okres. Wszystkie regulacje, na które wskazywał skarżący, jedynie przewidywały premiowy system wynagradzania pracowników biur projektowo - konstrukcyjnych wskazując na wyodrębnienie funduszu premiowego i sposób jego naliczania odsyłając w zakresie premii indywidualnych do regulaminów premiowania. Obowiązujące w Stoczni regulaminy premiowania uzależniały zaś wypłatę premii, wyliczonej jako odpowiedni procent wynagrodzenia zasadniczego (w zależności od zajmowanego stanowiska) od wykonania 100 % zadań. Brak jest natomiast jakichkolwiek danych, które mogłyby wskazywać, że w istocie nałożone zadania zostały wykonane w całości.

Ubezpieczony, pouczony w trybie art. 210 § 2 ¹ k.p.c. nie zgłosił w tej mierze jakichkolwiek dowodów.

Z tych przyczyn brak było podstaw do przeliczenia świadczenia w sposób żądany przez ubezpieczonego.

Na marginesie, podnieść tylko należy, że nawet w przypadku uwzględnienia wnioskowanego przeliczenia, Sąd nie mógłby nakazać wyrównania emerytury od dnia
1 stycznia 2009 r., ponieważ zgodnie z treścią art. 133 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.) przeliczenia świadczenia dokonuje się od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, a w przypadku błędu organu rentowego maksymalnie za okres 3 lat wstecz.

W okolicznościach przedmiotowej sprawy brak byłoby podstaw do przeliczenia świadczenia za okres dłuższy niż od miesiąca, w którym został zgłoszony wniosek
o przeliczenie świadczenia objęty zaskarżoną decyzją.

Apelację od wyroku wywiódł ubezpieczony R. B. zaskarżając
go w całości i zarzucając naruszenie prawa materialnego w powodu błędnej wykładni
i niewłaściwego zastosowania przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227
ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października
2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412) poprzez niedoliczenie do podstawy wymiaru emerytury 20 % premii regulaminowej
za lata 1967-1978.

Wskazując na powyższą podstawę apelacji wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oraz poprzedzającej go decyzji organu rentowego z dnia 7 sierpnia 2012 r.
i zobowiązanie pozwanego do przyznania mu przeliczonej podstawy wymiaru emerytury
z uwzględnieniem 20 % premii regulaminowej pracowników umysłowych wypłacanej
w (...) i (...) w latach 1967-1978, wyrównanie wypłaty emerytury od dnia złożenia wniosku oraz przyznanie odsetek za okres należnego świadczenia, włączenie
do akt sprawy załączników nr 1-19 złożonych w Sądzie Okręgowym w Gdańsku (sygn. akt VII U 2659/12) w sprawie odwołania od decyzji ZUS.

W uzasadnieniu apelacji ubezpieczony wskazał, że na emeryturze jest od dnia
1 stycznia 2009 r., przy obliczaniu wysokości emerytury pozwany nie uwzględnił wysokości premii, jaką otrzymywał on w latach 1967-1978, gdyż nie przedstawił odpowiednich dla ZUS dowodów, na podstawie których przysługiwała mi premia.

Skarżący podniósł, że pomimo braku w organie rentowym dokumentów potwierdzających otrzymywanie przez niego w tych latach premii, nie ma podstaw
do twierdzenia, że tej premii w spornym okresie nie otrzymywał, tak jak nie ma dowodów,
że od wysokości premii nie były odprowadzone składki na ubezpieczenie społeczne.
To, że nie ma dokumentów, które świadczyłyby, że otrzymywał premię regulaminową, gdyż zostały one zniszczone, nie musi wcale oznaczać, że zakład pracy nie odprowadzał od tej premii składek na ubezpieczenie społeczne i pewne jest, że pieniądze te wpływały do ZUS. Fakt, że otrzymywał premię regulaminową potwierdza również świadectwo pracy wystawione przez Stocznię (...) za okresy od 24 października 1960 r. do 31 lipca 1967 r. i od 14 stycznia 1971 r. do 30 kwietnia 1986 r., gdzie w pozycji pkt 3 „wysokości
wg regulaminu” (grupa i stawka dodatku funkcyjnego - specjalnego oraz premia i dodatki podać kwoty dodatków stałych).

Ubezpieczony podniósł, że Sąd Okręgowy w Gdańsku uznał, że miał on prawo
do premii regulaminowej, jednak nie uznał, że miał prawo do 20 % premii. O prawie
do premii, które potwierdził Sąd Okręgowy w Gdańsku w uzasadnieniu wyroku świadczą zarówno Uchwały, angaże ze spornego okresu zatrudnienia, a także regulamin premiowania obowiązujący w Stoczni dotyczący grupy zawodowej, w której był zatrudniony. Taki dowód stanowią również podziękowania, które otrzymywał od swoich pracodawców
za prawidłową i rzetelną pracę.

Wnioskodawca do apelacji załączył: podziękowania za pracę, dwie opinię pracodawcy, strony tytułowe z dwóch legitymacji, kserokopię przyznania odznaki, świadectwo pracy z dnia 30 kwietnia 1986 r., spis załączników dołączonych do odwołania
(k. 51 a.s.)

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawcy R. B. podlega oddaleniu.

Przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie była ocena zasadności odmowy przeliczenia podstawy wymiaru emerytury ubezpieczonego z uwzględnieniem premii regulaminowej w wysokości 20 % wynagrodzenia w latach 1967-1978.

Przeprowadzona przez Sąd I instancji ocena zgromadzonych w postępowaniu dowodów, jako respektująca wskazania wynikające z art. 233 § 1 k.p.c., zasługuje
na aprobatę. Stanowiła ona podstawę poczynienia prawidłowych ustaleń w zakresie okoliczności faktycznych sprawy istotnych dla rozstrzygnięcia, które z kolei były oparciem dla trafnych wniosków natury prawnej. W rozpoznawanej sprawie Sąd Apelacyjny akceptuje ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, a jako że traktuje je jako własne, brak jest podstaw do ich ponownego szczegółowego przytaczania (por. wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 5 listopada 1998 r., I PKN 339/98, OSNP z 1999 r., nr 24, poz. 776).

Apelujący nie zdołał podważyć żadnego z zaprezentowanych elementów procesu wyrokowania, a jego argumentacja ma charakter wyłącznie polemiczny. Skarżący w istocie nie wskazuje jakichkolwiek merytorycznych zarzutów, które mogłyby prowadzić
do skutecznego zakwestionowania dokonanej oceny.

Wnioskodawca zarzucił naruszenie prawa materialnego nie wskazując konkretnych przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe (Dz. U. Nr 237 poz. 1412) oraz błędnie sformułował zarzut powołując się na błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowania przepisów.

Nie jest bowiem możliwe naruszenie przepisu prawa materialnego jednocześnie przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie. Chodzi o dwie różne postacie naruszenia prawa materialnego i każda z nich wymaga odrębnego uzasadnienia. Możliwe jest zastosowanie właściwego przepisu, odpowiedniego w ustalonym stanie faktycznym, jednak przy jego nieprawidłowym rozumieniu (błędna wykładnia) bądź też, przy prawidłowym rozumieniu treści przepisu, zastosowanie go w okolicznościach, w których nie mógł
on znaleźć zastosowania (błędna subsumpcja) (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia
17 października 2008 r., I CSK 187/08, LEX nr 488952).

Niezależnie od powyższego wskazać należy, że Sąd Okręgowy prawidłowo uznał,
że organ rentowy zgodnie z prawem odmówił przeliczenia podstawy wymiaru emerytury ubezpieczonego R. B. z uwzględnieniem premii regulaminowej
w wysokości 20 % wynagrodzenia za lata 1967-1978.

W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Zaliczenie nieudokumentowanych okresów składkowych do uprawnień oraz wzrostu świadczeń emerytalno - rentowych wymaga dowodów nie budzących wątpliwości, spójnych
i precyzyjnych (wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 9 stycznia 1998 r., II UKN 440/97, OSNP 1998/22/667; 4 lipca 2007 r., I UK 36/07, LEX nr 390123).

W trakcie postępowania dowodowego w sprawach z ubezpieczenia społecznego, mogą być przeprowadzane wszelkie dowody przewidziane przepisami kodeksu postępowania cywilnego, w tym także dowód z zeznań świadków, w celu udowodnienia wysokości uzyskiwanego wynagrodzenia (odmiennie niż w trakcie postępowania przed organem rentowym), ale wiarygodność i moc wszystkich dowodów jest oceniana przez Sąd według jego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 czerwca 2007 r., III AUa 482/07, Apel.-W-wa 2008/1/154).

Wskazać należy, że w dniu 23 listopada 2011 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania
o świadczenia emerytalno - rentowe (Dz.U. z 2011, nr 237, poz. 1412). Zgodne z § 21 ust.
1 tego rozporządzenia - środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. W myśl § 42 tego rozporządzenia -
do wniosków w sprawach świadczeń złożonych przed dniem jego wejścia w życie
(23 listopada 2011 r.) stosuje się przepisy dotychczasowe, tzn. - rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz.U. Nr 10, poz. 49 ze zm.). Skoro ubezpieczony złożył przedmiotowy wniosek w dniu 9 lipca 2012 r. zastosować należy rozporządzenie
z 2011 r.

Podkreślić należy, że wszystkie składniki wynagrodzenia, które mają być przyjęte
do podstawy wymiary świadczenia muszą być ustalone w sposób pewny i nie budzący wątpliwości. Wbrew twierdzeniom apelującego materiał dowodowy w niniejszej sprawie nie pozwolił na poczynienie ustalenia, że wnioskodawca w każdym miesiącu w latach 1967-1978 otrzymywał premię regulaminową w wysokości 20 % wynagrodzenia.

Ubezpieczony błędnie uważał, że wskazane przez niego akty prawne świadczą
o tym, że przysługiwała mu dokładnie 20 % premia regulaminowa i taka premia była wypłacana zarówno za okres zatrudnienia w Stoczni, jak i (...) Ośrodku (...), którego sukcesorem jest Centrum (...)
w latach 1967-1978.

W uchwale nr 231 Rady Ministrów z dnia 2 lipca 1958 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników państwowych biur (samodzielnych pracowni) projektów
(M.P. z 1958 r., Nr 52, poz. 307 ze zm.) obowiązującej od 11 lipca 1958 r. do 31 stycznia 1969 r. ustalono dla pracowników umysłowych zatrudnionych w państwowych biurach (samodzielnych pracowniach) projektów zasady wynagradzania podane w załączniku
do uchwały (§ 1). W pkt III załącznika uregulowano kwestie dotyczące wynagrodzenia według systemu czasowo-premiowego.

Zgodnie z § 14 pkt III załącznika wynagrodzenie pracowników biur (samodzielnych pracowni) projektów według systemu czasowo-premiowego składa się z: wynagrodzenia zasadniczego (pkt 1) i premii (pkt 2). § 15 ust. 1 pkt III załącznika stanowił, że fundusz płac pracowników zatrudnionych przy projektowaniu zarówno w planie rocznym, jak
i w operatywnych planach kwartalnych, jest ustalony wskaźnikiem procentowym od wartości produkcji globalnej. Wskaźnik ten ustala jednostka nadrzędna. Operatywne plany kwartalne ustala się na podstawie zawartych umów o wykonanie prac projektowych po skontrolowaniu przez jednostki nadrzędne. Zgodnie z § 19 ust. 1 pkt III załącznika premia jest wypłacana raz na kwartał. Wysokość indywidualnej premii nie jest ograniczona (ust. 3). Szczegółowe warunki przyznawania premii określa wewnętrzny regulamin premiowania zatwierdzony przez jednostkę nadrzędną (ust. 5).

Na podstawie § 3 uchwały nr 231 wydano zarządzenie Prezesa Komitetu do spraw Urbanistyki i Architektury z dnia 29 lutego 1960 r. w sprawie zasad planowania i tworzenia funduszu płac w biurach (samodzielnych pracowniach) projektów (M.P. Nr 27, poz. 129) obowiązujące z mocą wsteczną od 1 stycznia 1960 r. do 31 stycznia 1969 r. § 4 ust.
1 ww. zarządzenia stanowił, że fundusz płac pracowników zatrudnionych przy projektowaniu jest ustalany za pomocą wskaźnika procentowego od wartości produkcji, z tym że wskaźnik ten musi być dla poszczególnych kwartałów jednakowy. Zgodnie z § 8 ww. zarządzenia ostateczne rozliczenie funduszu premiowego pracowników zatrudnionych przy projektowaniu, pracowników kierownictwa i administracji oraz funduszu gwarancyjnego
i funduszu nagród następuje w terminie wyznaczonym na opracowanie rocznego sprawozdania finansowego.

Z kolei uchwała Nr 16 Rady Ministrów z dnia 9 stycznia 1969 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników państwowych biur projektów (M.P. Nr 3, poz. 23) obowiązującą od 1 lutego 1969 r. do 19 listopada 1976 r. w § 4 ust. 1 stanowiła, że pracownicy zatrudnieni bezpośrednio przy projektowaniu, określeni w załączniku nr 1 do uchwały, wynagradzani
są według systemu premiowego; wysokość planowanego funduszu premiowego ustala dyrektor biura w granicach nie niższych od 20 % planowanego osobowego funduszu płac pracowników produkcyjnych.

Ust. 2. Fundusz premiowy pracowników zatrudnionych przy projektowaniu uruchamia się w wysokości odpowiadającej różnicy pomiędzy skorygowanym osobowym funduszem płac pracowników produkcyjnych (zgodnie z ust. 3), a faktycznym funduszem płac zasadniczych
i innych należności, wypłacanych w ciężar osobowego funduszu płac (poza premiami kwartalnymi i uznaniowymi).

Ust. 3. Planowany osobowy fundusz płac pracowników produkcyjnych korygowany jest w zależności od stopnia wykonania planu produkcji sprzedanej; korekta ta zarówno w górę, jak i w dół nie jest limitowana; skorygowany osobowy fundusz płac oblicza się mnożąc wartość produkcji sprzedanej przez zatwierdzony wskaźnik udziału funduszu płac w wartości produkcji.

Ust. 4. Jednostki nadrzędne nad biurami projektów oraz banki finansujące te biura mają obowiązek przeprowadzania kontroli w zakresie prawidłowości wypłat z funduszu płac, badając w szczególności zasadność wykonywanych prac projektowych, jak i ich wycenę;
w razie stwierdzenia nieprawidłowości jednostki te mają obowiązek stosowania sankcji
w formie pozbawienia biura całości lub części funduszu premiowego, a w razie powtarzania się tych nieprawidłowości - wprowadzić limitowanie funduszu płac.

W załączniku nr 3 do ww. uchwały nr 16 uregulowano ramowe zasady premiowania pracowników umysłowych biur projektów.

Zgodnie z § 2 ust. 1 załącznika nr 3 pracownicy produkcyjni (z wyłączeniem pracowników, o których mowa w ust. 3 i 4) mogą otrzymywać:

1) premie kwartalne za terminowe i należyte pod względem jakości wykonanie zadań produkcyjnych,

2) premie uznaniowe za wysoką jakość opracowań projektowych oraz za wykonanie przydzielonych dodatkowo zadań, przyznawane w ramach funduszu dyrekcyjnego (§ 3 ust. 3 pkt 2).

Ust. 2. Biura projektów mogą za zgodą jednostek nadrzędnych wprowadzić zamiast premii kwartalnych, o których mowa w ust. 1, premie miesięczne przy równoczesnym wprowadzeniu zasady uruchamiania i rozliczania funduszu płac w oparciu o wartość produkcji sprzedanej w okresach miesięcznych.

Zgodnie z § 3 ust. 1 załącznika nr 3 premie kwartalne, o których mowa w § 2 ust.
1, wypłacane są z funduszu premiowego tworzonego w ramach osobowego funduszu płac uruchamianego i rozliczanego zgodnie z przepisami niniejszego paragrafu.

W myśl § 4 ust. 1 załącznika nr 3 premie kwartalne przyznawane są za terminowe
i należyte pod względem jakości wykonywanie zadań produkcyjnych w ramach funduszu premiowego tworzonego zgodnie z ust. 2.

Sąd Apelacyjny analizując przytoczone regulacje prawne doszedł do wniosku,
że na ich podstawie nie można było uznać, że ubezpieczony w każdym miesiącu spornego okresu otrzymywał premię regulaminową w wysokości 20 % wynagrodzenia. Powołane uchwały przewidywały, że pracownicy państwowych biur projektowych są wynagradzani według systemu premiowego, a więc stanowiły jedynie ogólne ramy dla funkcjonowania tego systemu wynagradzania. Zacytowane uchwały nie są podstawą dla ustalenia wysokości premii konkretnego pracownika, ponieważ w oparciu o tę uchwałę każde biuro projektowe mogło określać własne zasady premiowania, a dyrektor każdego biura ustalał wysokość planowanego funduszu premiowego.

Ponadto należy mieć na względzie, że stosunek pracy ma zawsze charakter indywidualny, określone warunki zatrudnienia mają charakter niepowtarzalny, ponieważ zostały wyznaczone pomiędzy pracodawcą i konkretnym pracownikiem. W przypadku takiego składnika wynagrodzenia, jakim jest premia, konieczne jest istnienie dowodów potwierdzających bez wątpliwości fakt wypłacenia premii oraz jej wysokość.

Również załączone do akt emerytalnych świadectwo pracy z dnia 30 kwietnia 1986 r. wystawione przez Stocznię (...) nie pozwalało na ustalenie, że ubezpieczony w każdym miesiącu spornego okresu otrzymywał premię regulaminową w wysokości
20 % wynagrodzenia (k. 9 a.r.). W świadectwie pracy wskazano wynagrodzenie wnioskodawcy według kat. XII, tj. 13.700 zł i premie według regulaminu. Natomiast z kilku angaży ze spornego okresu wynika jedynie, że ubezpieczony miał prawo do premii regulaminowej bez podania jej wysokości. Angaże zawierają również szczątkowe informacje dotyczące wysokości jego wynagrodzenia: z dniem 1 sierpnia 1967 r. – 1.800 zł, z dniem
1 grudnia 1967 r. – 2.000 zł, z dniem 1 lipca 1970 r. – 2.100 zł, z dniem 1 września 1971 r. – 2.400 zł, z dniem 1 lipca 1976 r. – 3.700 zł (k. 206-217 a.r.).

Należy mieć na względzie, że w okresie od dnia 1 sierpnia 1967 r. do dnia
13 stycznia 1971 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) Ośrodku (...), którego sukcesorem jest Centrum (...) na stanowisku technika, a następnie starszego technika. Od dnia 14 stycznia 1971 r. do dnia 30 kwietnia 1986 r. zatrudniony był w Stoczni (...). Przejście do pracy w Stoczni nastąpiło
na zasadzie porozumienia pracodawców. Ubezpieczony zatrudniony został w Biurze (...) na stanowisku starszego technika, od dnia 1 października
1974 r. na stanowisku projektanta, natomiast od dnia 1 lipca 1976 r. stanowisko samodzielnego projektanta.

Regulamin premiowania pracowników produkcyjnych Biura (...) wprowadzony Zarządzeniem z dnia 29 września 1971 r. nr 41/71 w część IV „zasady naliczania premii indywidualnej pracowników produkcyjnych wykonujących prace normowane” w pkt 1 stanowił, że premia za wykonanie zadań zmienia się w relacji
1 % premii za 1 % wydajności pracy w przedziale od 81 % do 120 % osiągniętej wydajności. Przy wydajności pracy 80 % i poniżej premia nie przysługuje. Przy przekroczeniu wydajności pracy ponad 120 % wysokość premii przysługuje, jak za 120 % wydajności.

W załączniku nr 1 do zarządzenia stanowiącym wykaz stanowisk i komórek organizacyjnych wykonujących prace normowane z podaniem nominalnej wysokości premii za wykonanie zadań w 100 %, w punkcie 8 wymieniono stanowisko straszy technik -
20 % premii od płacy zasadniczej, w punkcie 9 wymieniono stanowisko technik –
20 % premii od płacy zasadniczej.

Według „Zasady wynagradzania pracowników Stoczni (...) wprowadzonych na podstawie zarządzenia 20 (...) z dnia 17 czerwca 1974 r.” w załączniku nr 7 stanowiącym „Regulamin premiowania pracowników umysłowych (...) bezpośrednio
i pośrednio produkcyjnych” wskazano w pkt 3, że wysokość premii zależna jest od wielkości funduszu płac naliczonego z wykonanych i odebranych prac, wycenionych w złotych wartości przerobu oraz od ustalonego na okresy roczne wskaźnika relacji funduszu płac
do wartości produkcji (wskaźnika W).

Fundusz premiowy obejmował premię nominalną, nadwyżkę premiową i premię dyspozycyjną Szafa (...), stanowiące bodźce dla wzrostu wydajności pracy (pkt 4).

Podział premii ma charakter uznaniowy z uwzględnieniem osiąganej wydajności, ilości i jakości wykonywanych prac, osiąganych wskaźników techniczno-ekonomicznych projektowanych wyrobów, zgodności wykonywanych prac z wyznaczonymi terminami, zabezpieczenia wymogów koordynacji i współpracy z innymi stanowiskami pracy, jak też dyscypliny pracy (pkt 6).

W załączniku nr 1 do regulaminu premiowania wskazano podział pracowników (...) na bezpośrednio i pośrednio produkcyjnych ze wskazaną wysokością premii nominalnej.

Zarządzeniem z dnia 30 września 1978 r. nr 17/78 wprowadzono regulamin premiowania pracowników umysłowych w Stoczni (...) z mocą obowiązującą od 1 stycznia 1978 r. (koperta k. 26 a.s.).

Analizując powołane regulaminy uznać należało, że zawierają one kazuistyczne, szczegółowe określenie przesłanek warunkujący przyznanie premii. Regulamin premiowania pracowników produkcyjnych Biura (...) wprowadzony Zarządzeniem z dnia 29 września 1971 r. nr 41/71 uzależniał wypłatę premii, wyliczonej jako odpowiedni procent wynagrodzenia zasadniczego (w zależności od zajmowanego stanowiska)
od wykonania 100 % zadań. W niniejszej sprawie nie można ustalić, czy w każdym miesiącu
w latach 1967-1978 wnioskodawca wykonał 100 % zadań. Przedłożone przez skarżącego opinie i podziękowania wskazują, że był sumiennym i zaangażowanym pracownikiem, ale nie świadczą o tym, że otrzymywał on w spornym okresie premię regulaminową w wysokości
20 % wynagrodzenia.

W świetle powyższego Sąd Apelacyjny uznał, że wobec niezachowania źródłowych dokumentów płacowych ze spornych lat 1967-1978, nie można było na podstawie zapisu
w świadectwie pracy o premii regulaminowej i regulaminów premiowania uznać,
że wnioskodawca faktycznie w każdym miesiącu w latach 1967-1978 otrzymywał premię regulaminową w wysokości 20 % wynagrodzenia, a w konsekwencji nie ma prawa
do przeliczenia podstawy wymiaru emerytury z uwzględnieniem tego składnika.

Biorąc pod uwagę poczynione wyżej ustalenia i rozważania w ocenie Sądu Odwoławczego apelacja R. B. była nieuzasadniona, wobec czego
na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji.