Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II C 164/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 kwietnia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach Wydział II Cywilny Ośrodek (...) w R.

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jarosław Klon

Protokolant: Agnieszka Lach

po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2017 roku w Rybniku

sprawy z powództwa M. H., B. H. (1)

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego (...) S.A w W. na rzecz powódki B. H. (1) 87 000 złotych (osiemdziesiąt siedem tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od 1 listopada 2015 roku do 31 grudnia 2015 roku oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2)  dalej idące powództwo powódki B. H. (1) oddala;

3)  zasądza od pozwanego na rzecz powódki B. H. (1) 7217 złotych (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

4)  zasądza od pozwanego (...) S.A w W. na rzecz powoda M. H. 87 000 złotych (osiemdziesiąt siedem tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami od 1 listopada 2015 roku do 31 grudnia 2015 roku oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

5)  dalej idące powództwo powoda M. H. oddala;

6)  zasądza od pozwanego na rzecz powoda M. H. 7217 złotych (siedem tysięcy dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

7)  nakazuje pozwanemu (...) S.A w W. zapłacić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka (...) w R. kwotę:

a)  8700 złotych (osiem tysięcy siedemset) tytułem brakującej opłaty od zasądzonych roszczeń,

b)  613,61 złotych (sześćset trzynaście złotych 61/100) tytułem brakującej części wydatków sądowych.

UZASADNIENIE

W pozwie przeciwko (...) S.A w W. powódka B. H. (1) domagała się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego:

a)  87 000 złotych tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych w związku ze śmiercią osoby najbliższej (córki) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 7 sierpnia 2015 roku do dnia zapłaty,

b)  14 400 złotych wraz z opłatą skarbową tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W pozwie przeciwko (...) S.A w W. powód M. H. domagał się zasądzenia na swoją rzecz od pozwanego:

a)  87 000 złotych tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych w związku ze śmiercią osoby najbliższej (córki) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 7 sierpnia 2015 roku do dnia zapłaty,

b)  14 400 złotych wraz z opłatą skarbową tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W motywach pozwu powodowie opisali zdarzenie z dnia 5 maja 2005 roku w którym zginęła ich córka S. H.. Stwierdzili, iż pozwany wypłacił im kwoty po 13 000 złotych tytułem zadośćuczynienia a kwota ta jest nieadekwatna do stopnia krzywdy jakiej doznali w wyniku śmierci córki, jako iż doszło do zerwania więzi rodzinnych pomiędzy nimi jako rodzicami, które były bardzo silne – co powodowie szeroko opisali. (Pozew k. 1 – 8 akt sprawy)

Dodatkowo powodowie wnieśli też wniosek o zwolnienie ich od kosztów sądowych w całości.

W postanowieniu z dnia 6 maja 2016 roku powodowie zostali zwolnieni od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w całości. (Postanowienie k. 72 akt sprawy)

W odpowiedzi na pozew pozwane (...) S.A w W. wniósł o:

- oddalenie powództwa,

- zasądzenie kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych.

Pozwany:

- po pierwsze podniósł, iż zasada jego odpowiedzialności jest bezsporna i wypłacił powodom z tytułu zadośćuczynienia po 13 000 złotych,

- po drugie z ostrożności procesowej zakwestionował wysokość żądanego zadośćuczynienia i stwierdził, iż wcześniej wypłacona kwota jest adekwatna do stopnia doznanej przez powodów krzywdy,

- po trzecie przedstawił swoją argumentację, co do oddalenia roszczeń powodów w zakresie żądanych odsetek. (Odpowiedź na pozew k. 77 – 79 akt sprawy).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 5 maja 2006 roku D. H. jechał samochodem F. (...) na trasie R.B.. Jako pasażer jechali z nim S. H. i A. K. (1) – na tylnej kanapie. D. H. stracił panowanie nad samochodem i zjechał na prawe pobocze a następnie zjechał na lewą stronę i uderzył w przydrożne drzewo. Pasażer A. K. (2) wezwał pomoc. D. H. i S. H. w trakcie przewożenia ich do szpitala zmarli. Przyczyną zgonu S. H. był uraz wielonarządowy a w szczególności uraz głowy ze złamaniem kości czaszki z krwotokiem śródczaszkowym i stłuczeniem mózgu. Przyczyną wypadku była nadmierna prędkość (kierowca jechał z prędkością około 160 km/h) i będąca jej następstwem utrata kontroli nad pojazdem, prowadzonym przez D. H..

Dowód: postanowienie Prokuratury Rejonowej w Raciborzu k. 13 – 14 akt sprawy,

Rodzina H. liczyła 7 osób. S. H. zginęła w wypadku w wieku 12 lat. Miała czterech braci, z których jeden D. H. zginął w opisanym wyżej wypadku. S. H. była jedyną córką powodów i była w szczególny sposób traktowana tak przez rodziców jak i przez braci. S. H. była dzieckiem wesołym i otwartym na relacje z ludźmi. Chętnie chodziła do szkoły i dobrze się uczyła. Miała duże zdolności matematyczne – jeździła na olimpiady matematyczne i udzielała też korepetycji swoim koleżankom. Lubiła jeździć na rowerze, sporo czasu spędzała z koleżankami, które przychodziły do niej się bawić. Rodzina H. dużo czasu spędzała ze sobą nawzajem. Wyrażało się to we wspólnym świętowaniu, uczęszczaniu na festyny, uczęszczaniu na wycieczki. Z kolei powódka i S. H. często spędzały czas na wspólnym weekendowym przygotowaniu potraw. S. H. swoim zachowaniem tworzyła w domu atmosferę radości, była też dzieckiem zdrowym. Marzyła o tym aby w przyszłości zostać przedszkolanką. Kiedy powód M. H. w 2001 roku wyjechał do Niemiec do pracy, wtedy w szczególny sposób powódka zbliżyła się do córki, nawet razem z nią spała w jednym łóżku.

Dowód: zeznania świadków R. B. i R. H. – rozprawa z dnia 21 września 2016 roku (skrócony protokół k. 118 – 119 akt sprawy), zeznania powódki i powoda z tej samej rozprawy (ten sam skrócony protokół), opinia biegłej K. Z.. k. 128 – 135 akt sprawy oraz opinia uzupełniająca k.163 – 166 akt sprawy,

Po wypadku powodowie wpadli w rozpacz po stracie dwójki dzieci. Nie potrafili rozmawiać nie tylko ze sobą nawzajem, ale też i ze znajomymi. Powódka przez jakiś czas brała leki antydepresyjne. Z kolei powód tłumił w sobie uczucia, co po jakimś czasie zakończyło się wylewem krwi do mózgu. Wsparciem dla nich starała się być R. B.. Ich żałoba po śmierci córki trwa praktycznie nadal. Rodzinnym świętom zawsze towarzyszą wspomnienia o córce i powraca rozpacz. Śmierć dzieci przyśpieszyła decyzję powodów o wyjeździe do Niemiec. Jak tylko powodowie wracają do Polski zaraz udają się cmentarz na grób córki.

Dowód: zeznania świadków R. B. i R. H. – rozprawa z dnia 21 września 2016 roku (skrócony protokół k. 118 – 119 akt sprawy), zeznania powódki i powoda z tej samej rozprawy (ten sam skrócony protokół),

Powódka B. H. (1) posiada wykształcenie zawodowe handlowe. Zawodowo pracowała do lutego 2016 roku jako pracownik fizyczny w pralni. Obecnie jest osobą bezrobotną i pobiera zasiłek. Od 10 lat zamieszkuje w Niemczech. Od 1983 roku jest żoną M. H.. Córka S. była dla niej głównym podmiotem i źródłem uczuć przywiązania, bliskości i miłości. Pomimo upływu czasu (od śmierci córki) powódka nadal odczuwa jej brak w swoim życiu, szczególnie dotkliwy w okresach świątecznych oraz przy innych uroczystościach rodzinnych. Po wypadku powódka przez okres 3 miesięcy przebywała na zwolnieniu lekarskim. W tamtym czasie była zatrudniona w spółdzielni rolniczej. Przez wiele miesięcy, pomimo świadomości nieodwracalnej straty dzieci, wciąż oczekiwała ich powrotu do domu. Cierpienie powódki potęgował stan psychiczny młodszego syna, który w związku z tragedią zamknął się w sobie i załamał psychicznie. Podobnie zachowywał się powód M. H.. W tym czasie powódka miała myśli samobójcze. Skorzystała z pomocy psychologicznej oraz psychiatrycznej. Podjęła leczenie psychiatryczne w (...) w R.. Okresowo leczona była farmakologicznie. Kilka miesięcy po śmierci córki powodowie zdecydowali się na wyjazd do Niemiec, co jeszcze spotęgowało uczucie osamotnienia i zrodziło uczucie izolacji, w konsekwencji wzmocniło poczucie stary i cierpienia. Po jakimś czasie powódka podjęła pracę zawodową i przyczyniło się to do poprawy ogólnego jej funkcjonowania. Nadal odczuwa poczucie żalu, poczucie niespełnionych planów, nadto stała się osobą zamkniętą w sobie, mniej towarzyską, mniej radosną. Odczuwa słabszą motywację do wykonywania podstawowych czynności domowych. Po śmierci córki zaczęły się jej problemy ze zdrowiem fizycznym.

W sferze emocjonalnej u powódki utrzymują się łagodnie nasilone objawy depresyjne w postaci stałego uczucia smutku, przygnębienia, braku zadowolenia z siebie, nadmiernej płaczliwości, doświadczania obaw dotyczących przyszłości, poczucia wewnętrznego niepokoju, rozdrażnienia. Miewa trudności z podejmowaniem decyzji. W relacjach z otoczeniem odczuwa dystans, skłonna jest do wycofywania się z życia społecznego, woli przebywać w samotności, aczkolwiek ceni wspólne rodzinne spotkania. Funkcjonowanie jej osobowości obecnie determinują neurotyczne mechanizmy obronne z zaznaczoną tendencją do tłumienia uczuć, wypierania emocji. Powódka pod wpływem silnej frustracji ujawnia reakcje emocjonalne przejawiające się w zahamowaniach, przeżywaniu silnego niepokoju neurotycznego i stanów lękowych oraz demobilizacji. Skłonna jest do tłumienia i wypierania emocji, zwłaszcza negatywnych, jak złość, gniew oraz lęk. Śmierć córki stanowiła dla niej silną emocjonalną traumę. Wystąpiły u niej zaburzenia depresyjne, które w łagodnym nasileniu utrzymują się nadal. Zaburzenia depresyjne doprowadziły do zakłócenia normalnego życia i ograniczyły powrót do wcześniejszego sposobu funkcjonowania społecznego. Nadal występują u powódki objawy kliniczne towarzyszące procesowi żałoby, co świadczy o tym, że proces ten nie został u niej zakończony.

Dowód: opinia biegłej K. Z. k. 128 – 135 akt sprawy oraz opinia uzupełniająca k.163 – 166 akt sprawy,

Powód M. H. posiada wykształcenie zawodowe, jest stolarzem. Od grudnia 2006 roku nie pracuje zawodowo w związku z doznanym wylewem. Ma niepełnosprawną rękę oraz niedowład prawej nogi, przebywa na rencie rehabilitacyjnej. Od 2001 roku do 2006 roku pracował w Holandii jako pracownik fizyczny w zakładzie meblowym. W Polsce pracował 23 lata między innymi w spółdzielni rolniczej. Po tragicznej śmierci dzieci jednokrotnie zażył środek uspokajający, nie korzystał z pomocy psychologicznej ani psychiatrycznej. Po trzech miesiącach wrócił do pracy zawodowej. Powód był silnie emocjonalnie związany z córką. Miał z nią bliską relację, pomimo że wykonywał pracę za granicą i nie uczestniczył aktywnie w jej codziennym życiu od 7 roku życia córki to miał jednak wiedzę o jej zainteresowaniach, cechach charakteru i sposobie funkcjonowania. Tragiczna śmierć dzieci powód odbiera jako karę. Powód nadal odczuwa smutek oraz ma obawy dotyczące przyszłości. Posiada skłonności do samooskarżania się oraz odczuwania winy, ma zwiększoną skłonność do męczenia się, osłabioną motywację do wykonywania podstawowych czynności. Miewa trudności ze snem i skarży się na trudności w podejmowaniu decyzji. Śmierć córki była dla powoda silną emocjonalną traumą. Nadal obserwuje się u niego natężenie objawów depresyjnych, towarzyszących niezakończonemu procesowi żałoby. Występują u niego objawy obniżenia nastrojów, poczucia winy, poczucie niezadowolenia z siebie, poczucie stałego smutku, pesymizm dotyczący przyszłości, obniżenie tempa myślenia i działania, emocjonalne zahamowanie. Adaptację po traumie utrudnia powodowi organizacja jego osobowości – zahamowanej, silnie tłumiącej i wypierającej uczucia, izolującej się od ludzi i unikającej uzewnętrzniania uczuć w sposób werbalny.

Dowód: opinia biegłej K. Z. k. 128 – 135 akt sprawy oraz opinia uzupełniająca k.163 – 166 akt sprawy,

Wsparciem dla powodów w procesie odzyskiwania równowagi emocjonalnej może być psychoterapia indywidualna długoterminowa (od kilku miesięcy do kilku lat) w celu przepracowania procesu żałoby bądź grupa wsparcia dla osób, które utraciły bliskich w celu zmniejszenia poczucia opuszczenia.

Dowód: opinia biegłej K. Z. k. 128 – 135 akt sprawy oraz opinia uzupełniająca k.163 – 166 akt sprawy,

Sąd zważył co następuje:

Roszczenie powodów było zasadne w całości co do roszczenia głównego i jedynie w zakresie odsetek wymagało korekty i w tym przedmiocie dalej idące powództwo powodów musiało zostać oddalone o czym niżej.

Rozważania co do ogólnej zasady czy powodom przysługuje zadośćuczynienia z tytułu śmierci S. H. na podstawie art. 448§1 k.c.

Z zeznań świadków R. B., R. H. oraz powodów B. i M. H. jak i z niekwestionowanej przez strony opinii biegłej K. Z. wynika jednoznacznie, iż:

- S. H. była bardzo silnie emocjonalnie związana z rodzicami i z braćmi,

- S. H. swoim zachowaniem, otwartością, inteligencją i pracowitością budowała silne relacje rodzinne,

- S. H. – jako jedyna córka w rodzinie – była szczególnie bliska rodzicom i braciom,

- rodzina H. (aktualnie po zmianie nazwiska H.) była ze sobą zżyta i stanowiła swoisty monolit emocjonalny.

W ocenie sądu opisane wyżej dowody wskazują na bardzo dobre relacje interpersonalne panujące w rodzinie H. zarówno w odniesieniu do kontaktów S. H. z rodzicami oraz odwrotnie rodziców z nią. W tej sytuacji tego rodzaju bliska rodzinna relacja oraz więzi rodzinne, jakie były udziałem zmarłej i powodów jak i więzi rodzinne w ogólności są dobrem osobistym chronionym przez prawo cywilne – art. 23 k.c. Tego rodzaju wniosek potwierdzają orzeczenia sądów powszechnych i Sądu Najwyższego:

Zachodzą wszelkie przesłanki do uznania prawa do zachowania szczególnie bliskich więzi rodzinnych za osobne dobro osobiste każdej osoby fizycznej w rozumieniu art. 23 k.c., którego ochrona jest przedmiotem zainteresowania prawa cywilnego i nie jest wyłączona spod zastosowania art. 24 k.c. i art. 448 k.c. Poczucie więzi rodzinnych istniejących pomiędzy małżonkami niewątpliwie stanowi przedmiot zainteresowania prawa cywilnego w takim samym zakresie, w jakim regulowane prawem cywilnym są stosunki między małżonkami. O ile przedmiotem prawa rodzinnego są wewnętrzne stosunki panujące w rodzinie, o tyle prawo do ich zachowania rozumiane jako autonomiczne dobro osobiste małżonków ma znaczenie czysto indywidualne, dotyczy bowiem relacji między każdym z małżonków a wszystkimi innymi osobami. Wskazane dobro osobiste, tak jak inne wartości wymienione w art. 23 k.c., jest nierozerwalnie związane z istotą małżeństwa i zasługuje na ochronę, w każdym człowieku tkwi bowiem prawo do zachowania więzi rodzinnych w stosunku do osób najbliższych, nie każda osoba ma natomiast okazję, aby tego rodzaju więź została faktycznie wytworzona albo by była na tyle intensywna, aby mogła zostać uznana za dobro osobiste przypisane do jednostki o znaczeniu nie mniejszym niż jej godność, cześć albo dobre imię. LEX nr 1409388 ( Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 22 listopada 2013 roku w sprawie I ACa 947/130 Podobnie Sąd Najwyższy (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2011 r., III CZP 32/11; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 2011 r., II CSK 537/10)

Reasumując w ocenie sądu jak najbardziej zasadnym w sprawie powodów jest zastosowanie art. 23 k.c i art. 24§1 i art. 448 k.c., czego pozwana nie negowała wypłacając im kwoty:

- 13 000 złotych na rzecz powódki B. H. (2),

- 13 000 złotych na rzecz powoda M. H..

Rozważania co do zadośćuczynienia na rzecz powódki B. H. (1).

Powódka B. H. (1) przed śmiercią swej córki mieszkała wraz nią, mężem i czwórką synów w jednym domu. Córka pozostawała na utrzymaniu rodziców (powódki i powoda M. H.). Powódka miała bardzo silną relację emocjonalną z córką. Znała jej zainteresowania, cieszyła się z wyników w nauce jakie uzyskiwała córka (świadectwo z czerwonym paskiem w piątej klasie szkoły podstawowej). Córka traktowała matkę jako osobę zaufaną, o czym świadczy choćby fakt wspólnego gotowania oraz spania w jednym łóżku. Powódka była dumna z pozycji córki w szkole, z jej zaangażowania w relacje z rówieśnikami – wspólne zabawy, udzielanie korepetycji. Liczyła też na dalszą edukację córki i spełnienie się jej marzeń późniejszej pracy w charakterze przedszkolanki a były to tym bardziej uzasadnione oczekiwania skoro córka osiągała świetne wyniki w nauce i była osobą zdolną. Powódka optymistycznie patrzyła w przyszłość, związaną z rozwojem córki zarówno w sensie jej edukacji jak i jej relacji osobistych. Powódka do momentu śmierci córki była osobą która żyła w bardzo dobrym środowisku rodzinnym, które stworzyła wspólnie z mężem, ale jednocześnie wpływ na takie relacje rodzinne miały także dzieci – czterej synowie i córka S.. Powódka oprócz dobrych relacji rodzinnych miała też swój krąg znajomych z którymi w miarę regularnie się spotykała.

W wyniku śmierci córki powód wycofała się z relacji towarzyskich i popadała w stan depresji, co wyrażało się poczuciem bezsilności, samotności i bólu. Konsekwencja tego było stałe pogarszanie się stanu zdrowia fizycznego powódki (pojawiły się choroby somatyczne – nadciśnienie, dolegliwości kolan, choroba tarczycy, bóle żołądka), nadto pogorszeniu uległ jej stanu emocjonalny. Konsekwencją pogorszenia się jej fizycznego stan u zdrowia była operacja kolan. Wyrazem złego stanu emocjonalnego powódki było zażywanie leków antydepresyjnych i podjęcie leczenia psychiatrycznego oraz konsultacje psychologiczne. Do dzisiaj u powódki zdarzają się stany emocjonalne, takie jak wybuchy płaczu czy rozpacz, zwłaszcza podczas wspólnych spotkań rodzinnych (święta, urodziny) – wynika to z relacji świadka R. H., relacji samej powódki jak i opinii biegłej K. Z.. Do dnia dzisiejszego powódka kultywuje śmierć córki poprzez regularne wizyty na cmentarzu, jak i ciągłe wspominanie jej w domu, gdzie stworzyła miejsce upamiętniania córki.

W ocenie sądu tego rodzaju zachowanie się B. H. (1) jak:

- rozpacz po śmierci córki,

- wycofanie się z relacji towarzyskich,

- wizyty na cmentarzu oraz stworzenie w domu miejsca pamięci córki,

- bardzo długi okres żałoby, który - jak stwierdziła biegła – praktycznie nadal jest przez powódkę przeżywany i nie został zakończony,

- pogorszenie się stanu zdrowia,

- ciągłe stany rozpaczy i smutku,

świadczą dobitnie o bardzo głębokim przeżyciu śmierci córki i dużej krzywdzie jakiej w jej wyniku powódka doznała.

Przed śmiercią córki powódka B. H. (1):

- miała stabilną rodzinę, która była silna relacjami rodziców z dziećmi i odwrotnie,

- miała nadzieję na ziszczenie się planów związanych z edukacją córki oraz jej przyszłą rodziną,

- była osobą zdrową psychicznie i fizycznie,

- była osobą otwartą na relacje towarzyskie,

- miała silną więź emocjonalną z córką, co wyżej już zostało opisane,

- mogłaby liczyć na pomoc córki w przyszłości.

Po śmierci córki:

- straciła stabilizację rodziną,

- wycofała się z życia towarzyskiego,

- pogorszył się jej stan zdrowia w sensie fizycznym i psychicznym,

- przeżyła traumę związaną ze śmiercią swego dziecka,

- nie do końca przeżyła okres żałoby po śmierci córki, wręcz nadal proces żałoby u niej trwa,

- zmuszona została do przewartościowania praktycznie wszystkich sfer swego życia po śmierci córki.

Zestawiając ze sobą wszystkie czynniki związane z konsekwencjami śmierci córki dla powódki B. H. (1), w ocenie sądu, kwota zadośćuczynienia winna się wyrażać sumą 100 000 złotych, czyli biorąc pod uwagę, iż pozwany wypłacił już powodowi kwotę 13 000 złotych należne powódce zadośćuczynienie winno się wyrażać kwotą 87 000 złotych.

Odnośnie roszczenia odsetkowego należy podkreślić, iż powódka wezwała pozwanego do spełnienia świadczenia poprzez wypłatę jej kwoty 120 000 złotych w dniu 24 lipca 2015 roku. Skoro powódka wzywała pozwanego do spełnienia świadczenia to pozwany, stosownie do treści art.14 ustęp 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z dnia 16 lipca 2003 r.) zobowiązany był wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni od zawiadomienia o szkodzie, jakie złożył poszkodowany a maksymalnie termin ten może wynosić 90 dni – ust. 2 tego artykułu. Natomiast pozwany nie spełnił świadczenia czyli słusznie powódka wywiodła, iż pozwany jest w zwłoce ze spełnieniem świadczenia, ale nie po 30 dniach, ale po 90 dniach, ponieważ to taki termin był konieczny pozwanemu do właściwej oceny jakie zadośćuczynienie winno zostać wypłacone powódce (w tym zakresie koniecznym było przebadanie powódki co nie było – w ocenie sądu możliwe w terminie 30 dni). W tej sytuacji sąd uznał, iż pozwany pozostaje w zwłoce w zapłacie odszkodowania na rzecz powódki od dnia 1 listopada 2015 roku (od 24 lipca 2015 roku do 31 lipca 2015 roku należy liczyć czas na doręczenie wezwania powódki czyli od 1 sierpnia do 31 października 2015 roku daje 90 dni), zatem od tej daty sąd zasądził ustawowe odsetki od zasądzonej kwoty 87 000 złotych oraz od 1 stycznia 2016 roku odsetki ustawowe za opóźnienie i to na podstawie art. 481§1 k.c. (Pkt. 1 wyroku)

Dalej idące powództwo odsetkowe zostało oddalone jako pozbawione podstaw prawnych.

Rozważania odnośnie zadośćuczynienia na rzecz powoda M. H..

Powód M. H. miał jako ojciec bardzo dobre relacje z córką S.. Choć w 2001 roku wyjechał do pracy w Holandii, to jednak spędzał z rodziną wszystkie święta a co do córki znał jej zainteresowania i cieszył się z jej osiągnięć. Tak jak i jego żona oczekiwał, iż córka zrealizuje swoje marzenia i będzie kiedyś studiować a potem pracować w wymarzonym zawodzie przedszkolanki. Z zeznań świadków R. B. i R. H. wynika, iż fakt posiadania przez rodziców jedynej córki wpływał na jej relację z ojcem i powód nie tylko był dumny z córki, ale też darzył ją ogromnym uczuciem miłości rodzicielskiej. Powód wraz z żoną oraz dziećmi stworzyli bardzo dobrą, stabilną emocjonalnie i materialnie rodzinę. Powód miał prawo oczekiwać, iż w normalnych okolicznościach jego córka mogłaby osiągnąć sukces edukacyjny oraz rodzinny.

Po śmierci córki powód przeżył okres załamania i rozpaczy, choć w jego przypadku uczucia te starał się ukrywać, co – jak stwierdził – skończyło się udarem mózgowym, długą rehabilitacją a w konsekwencji utratą możliwości kontynuowania pracy zarobkowej. Powód – tak jak i jego żona – praktycznie nadal przeżywa okres żałoby po śmierci córki. Do dzisiaj, kiedy wraca do Polski, odwiedza cmentarz, w trakcie rodzinnych imprez wpada w stany smutku i rozpaczy.

Reasumując przed śmiercią córki powód M. H.:

- miał stabilną rodzinę, która była silna relacjami rodziców z dziećmi i odwrotnie,

- tak jak żona miał krąg znajomych i utrzymywał z nimi relacje,

- miał nadzieję na ziszczenie się planów związanych z edukacją córki oraz jej przyszłą rodziną,

- był osobą, która pracowała na utrzymanie rodziny w Holandii,

- miała silną więź emocjonalną z córką, co wyżej już zostało opisane,

- mógł liczyć na pomoc córki w przyszłości.

Po śmierci córki:

- stracił stabilizację rodziną,

- wycofał się z życia towarzyskiego,

- przeżył traumę związaną ze śmiercią swego dziecka,

- pogorszył się jego stan zdrowia,

- przeżywa nadal okres żałoby,

- zmuszony został do przewartościowania praktycznie wszystkich sfer swego życia po śmierci jedynej córki.

Zestawiając ze sobą wszystkie czynniki związane z konsekwencjami śmierci córki dla powoda M. H., w ocenie sądu, kwota zadośćuczynienia winna się wyrażać sumą 100 000 złotych taką samą jak w przypadku B. H. (1) – bowiem nie podstaw do różnicowania w tym zakresie kwot należnego zadośćuczynienia. Czyli biorąc pod uwagę, iż pozwany wypłacił już powodowi kwotę 13 000 złotych należne mu zadośćuczynienie winno się wyrażać kwotą 87 000 złotych.

Odnośnie roszczenia odsetkowego należy podkreślić, iż powód wezwał pozwanego do spełnienia świadczenia poprzez wypłatę mu kwoty 120 000 złotych w dniu 24 lipca 2015 roku. Skoro powód wzywał pozwanego do spełnienia świadczenia to pozwany, stosownie do treści art.14 ustęp 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z dnia 16 lipca 2003 r.) zobowiązany był wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni od zawiadomienia o szkodzie, jakie złożył poszkodowany a maksymalnie termin ten może wynosić 90 dni – ust. 2 tego artykułu. Natomiast pozwany nie spełnił świadczenia czyli słusznie powód wywiódł, iż pozwany jest w zwłoce ze spełnieniem świadczenia, ale nie po 30 dniach, ale po 90 dniach, ponieważ to taki termin był konieczny pozwanemu do właściwej oceny, jakie zadośćuczynienie winno zostać wypłacone powodowi (w tym zakresie koniecznym było przebadanie powoda co nie było, w ocenie sądu, możliwe w terminie 30 dni). W tej sytuacji sąd uznał, iż pozwany pozostaje w zwłoce w zapłacie odszkodowania na rzecz powódki od dnia 1 listopada 2015 roku (od 24 lipca 2015 roku do 31 lipca 2015 roku należy liczyć czas na doręczenie wezwania powódki czyli od 1 sierpnia do 31 października 2015 roku daje 90 dni), zatem od tej daty (1.11.2015 r.) sąd zasądził ustawowe odsetki od zasądzonej kwoty 87 000 złotych oraz od 1 stycznia 2016 roku odsetki ustawowe za opóźnienie i to na podstawie art. 481§1 k.c. (Pkt. 4 wyroku) Dalej idące powództwo odsetkowe zostało oddalone jako pozbawione podstaw prawnych.

Rozważania co do kosztów postępowania.

Powódka B. H. (1) w całości wygrała proces i w tej sytuacji na podstawie art. 98§1 i 3 k.p.c. w związku z § 2. pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) zasądził Sąd w pkt. 3 wyroku od pozwanego na rzecz powódki kwotę:

a)  7200 złotych tytułem zwrotu kosztów profesjonalnej reprezentacji, która odpowiada nakładowi pracy profesjonalnego pełnomocnika,

b)  17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Powód M. H. w całości wygrał proces i w tej sytuacji na podstawie art. 98§1 i 3 k.p.c. w związku z § 2. pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) zasądził Sąd w pkt. 6 wyroku od pozwanego na rzecz powoda kwotę:

c)  7200 złotych tytułem zwrotu kosztów profesjonalnej reprezentacji, która odpowiada nakładowi pracy profesjonalnego pełnomocnika,

d)  17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594) sąd nakazał pozwanemu zapłacić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodka (...) w R. kwotę:

a)  613,61 złotych tytułem wydatków sądowych (wynagrodzenie biegłej),

b)  8700 złotych tytułem opłaty od zasądzonych na rzecz powodów roszczeń.

Sędzia Jarosław Klon