Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 1267/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lipca 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący - Sędzia

SA Barbara Hejwowska

Sędziowie:

SA Barbara Mazurkiewicz-Nowikowska

SA Małgorzata Rokicka-Radoniewicz (spr.)

Protokolant: st. prot. sądowy Joanna Malena

po rozpoznaniu w dniu 12 lipca 2017 r. w Lublinie

sprawy T. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji T. M.

od wyroku Sądu Okręgowego w Radomiu

z dnia 6 września 2016 r. sygn. akt VI U 1189/15

I.  zmienia zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję i ustala T. M. prawo do emerytury od dnia (...);

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. na rzecz T. M. kwotę 30 (trzydzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Małgorzata Rokicka-Radoniewicz Barbara Hejwowska Barbara Mazurkiewicz-Nowikowska

III AUa 1267/16

UZASADNIENIE

Organ rentowy - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. decyzją z dnia 25 sierpnia 2015 roku odmówił T. M. prawa do emerytury, ponieważ wnioskodawca który legitymuje się wymaganym 25 letnim okresem ubezpieczenia przed 1 stycznia 1999 roku, nie udowodnił co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Jako pracy w takich warunkach nie uwzględniono zatrudnienia od 1 grudnia 1973 roku do 12 czerwca 1993 roku w Zakładach (...) Z. na stanowisku docieracza walcownika gwintów, operatora automatów do produkcji wyrobów z drutu, wymienionym w dziale III, poz. 69 pkt 1 zarządzenia Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z 30 marca 1985 roku nr 3 w sprawie stanowisk, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego (Dz. Urz. Nr 1 – 3 MHiPM z dnia 25 czerwca 1985 roku), bowiem charakter wykonywanych prac nie został określony ściśle według wykazu, działu i pozycji zgodnie ze wskazanym na wstępnie rozporządzeniem, jak również nie został wskazany okres wykonywanych prac na poszczególnych stanowiskach.

Od tej decyzji odwołanie do Sądu Okręgowego w Radomiu wniósł T. M., domagając się zmiany decyzji i przyznania prawa do emerytury. Podniósł, że organ emerytalno-rentowy niezasadnie nie zaliczył mu jako pracy w warunkach szczególnych okresu od 1 grudnia 1973 roku do 12 czerwca 1993 roku, z wyłączeniem okresów nieświadczenia pracy związanych ze służbą wojskową. W tym okresie pracował jako walcownik gwintów. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, praca walcownika gwintów została wymieniona w załączniku nr 1, wykazie A, dział III, poz. 14.

Sąd Okręgowy w Radomiu wyrokiem z dnia 6 września 2016 roku oddalił odwołanie. Sąd Okręgowy ustalił, że T. M. urodzony (...) w dniu 27 lipca 2015 roku złożył wniosek o emeryturę. Zaskarżoną decyzją organ rentowy odmówił T. M. przyznania prawa do emerytury. Wskazano, że na dzień 1 stycznia 1999 roku T. M. wykazał ogólny okres ubezpieczenia w łącznym wymiarze 27 lat, 3 miesięcy i 27 dni, w tym 26 lat, 6 miesięcy i 3 dni okresów składkowych oraz 9 miesięcy i 24 dni okresów nieskładkowych, ale nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

w okresie od 1 września 1971 roku do 31 października 2001 roku T. M. zatrudniony był w Zakładach (...) im. gen. W. w R. (po zmianie pracodawcy w Zakładach (...) Sp. z o. o. w Z.). Przedsiębiorstwo to zajmowało się produkcją części do maszyn do szycia, do pisania oraz do broni. Jednym z wydziałów był wydział (...), gdzie w hali produkcyjnej po jednej stronie były wiertarki i docierarki, a z drugiej strony automaty do produkcji wyrobów z drutu. Proces produkcji odbywał się w ten sposób, że najpierw wierciło się lub docierało części do produkcji maszyn do pisania i do szycia. Wykonywano także takie części z drutu. Walcarki do gwintów służyły tylko do wykonywania gwintów na częściach do maszyn do szycia i do pisania. To były już części obrobione – różne wałki, śruby, wkręty, a pozostawało tylko zrobienie gwintów. Walcarka to duża maszyna, na której występowały dwa wrzeciona i dwa walce. Na maszynę wkładana była konkretna część, po czym naciskało się pedał i druga część maszyny wygniatała gwint na danej części. T. M. w okresie od 1 września 1971 roku do 15 lipca 1973 roku uczył się w (...) Szkole Zawodowej przy Zakładach (...) w R. i w tym okresie jednocześnie jako uczeń pobierał w tych zakładach praktyczną naukę zawodu w zawodzie ślusarza narzędziowego. W dniu 16 lipca 1973 roku został przyjęty do pracy w Zakładach (...) im. gen. W. w R. na stanowisko ślusarza i w takim charakterze pracował do 30 listopada 1973 roku. Z dniem 1 grudnia 1973 roku zatrudniony został na stanowisku ustawiacza maszyn i w takim charakterze pracował do 31 października 2001 roku. W okresie od 1 grudnia 1973 roku do 31 stycznia 1975 roku pracował w R., a od 1 lutego 1975 roku został przeniesiony do Zakładu (...) w Z.. W okresie od 23 kwietnia 1975 roku do 7 kwietnia 1977 roku T. M. odbywał zasadniczą służbę wojskową. Po jej odbyciu ponownie stawił się do pracy w dniu 18 kwietnia 1977 roku i został zatrudniony w Zakładzie (...) w Z. na stanowisku ustawiacza. Do zakresu uprawnień T. M. na stanowisku ustawiacza należało: żądanie od bezpośrednich przełożonych określenia planowych zadań dla podległych stanowisk roboczych w terminach zapewniających możliwość ich wykonania, żądanie od bezpośrednich przełożonych zabezpieczenia stanowisk w potrzebne środki (dokumentacja, narzędzia, materiał) w celu wykonania ustalonych zadań, dysponowanie środkami przydzielonymi ustawiaczowi w celu wykonania zadań, żądanie przekazywania za jego pośrednictwem wszystkich zarządzeń dotyczących wykonania pracy na podległych mu stanowiskach, wydawanie pracownikom na podległych stanowiskach polecań wynikających w toku pracy, przedstawianie swemu przełożonemu wniosków o przeniesienie lub zwolnienie pracowników nienadających się do pracy, zgłaszanie wszelkiego rodzaju potrzeb, zwracanie się bezpośrednio do kierownika wydziału w sprawach spornych lub nierozstrzygniętych, zwracanie się do swojego przełożonego lub innych komórek w sprawie udzielenia pomocy w trudnościach, których nie może sam pokonać, decydowanie o przydzieleniu do pracy poszczególnych pracowników dla zapewnienia realizacji nałożonych zadań. Do jego obowiązków na stanowisku ustawiacza należały: znajomość przepisów, instrukcji i zarządzeń dotyczących jego pracy, zapoznawanie pracowników prowadzonego odcinka z przepisami i zasadami dotyczącymi wykonywania pracy w sposób nie stwarzający zagrożeń dla zdrowia i życia swojego i innych pracowników, codzienne ustawianie i przygotowanie obrabiarek na przydzielonym odcinku według przebiegów technologicznych, niedopuszczenie do pracy pracowników, którzy nie spełniają warunków bezpiecznej pracy (pracownik musiał być trzeźwy i posiadać wymaganą odzież i sprzęt ochrony osobistej), zabezpieczenie właściwych warunków pracownikom pod względem bhp oraz obowiązkowe sprawdzanie czy dany pracownik posiada odpowiednie przeszkolenie do wykonywania powierzonej pracy, ciągła współpraca z kontrolą jakości w celu zmniejszenia ilości braków, kontrolowanie pracy obrabiarek w ciągu dnia i w razie stwierdzenia uszkodzenia, natychmiastowe podjęcie działań mających na celu usunięcie nieprawidłowości, przestrzeganie stosowania właściwych narzędzi do ustawiania obrabiarek, systematyczne prowadzenie prawidłowej konserwacji przydzielonych obrabiarek i stała dbałość o ich czystość i sprawność, dopilnowanie zaopatrzenia stanowisk pracy w niezbędne materiały, dokumentację technologiczną, narzędzia, przyrządy, uchwyty i sprawdziany oraz pojemniki na produkcję, jak też usunięcie wszelkich zbędnych przedmiotów, uzgadnianie wszystkich spraw dotyczących produkcji z mistrzem nadzorującym prowadzony odcinek, dokładne zaznajamianie się z rysunkiem i przebiegiem technologicznym po każdym otrzymaniu nowego zadania produkcyjnego, prawidłowe przygotowanie narzędzi w celu zwiększenia trwałości oraz utrzymania wysokiej jakości produkcji Razem z T. M. pracowali: A. S., zatrudniony w okresie od 1975 roku do 2001 roku najpierw na stanowisku walcarza gwintów, a później prasera i B. J., zatrudniony od stycznia 1974 roku do 31 października 2001 roku na stanowisku docieracza maszynowego.

Praca B. J. na stanowisku docieracza maszynowego w okresie od 16 stycznia 1974 roku do 31 grudnia 1993 roku została uznana przez Sąd Okręgowy w Radomiu w sprawie VI U 983/14 jako praca w warunkach szczególnych.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił przede wszystkim na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach osobowych wnioskodawcy oraz na podstawie częściowych zeznań T. M. oraz świadków: A. S. i B. J.. Sąd dał im wiarę jedynie w części, w jakiej opisywali przedmiot działalności zakładu. Nie uwzględnił ich zaś w zakresie w jakim twierdzili, iż w okresie od 1 grudnia 1973 roku do 12 czerwca 1993 roku T. M. pracował przy obsłudze walcarek do gwintów, bowiem nie znajduje to potwierdzenia w aktach osobowych T. M., w których w okresie od 1 września 1971 roku do 15 lipca 1973 roku w angażach miał on wpisywane stanowisko ucznia praktycznej nauki zawodu, w okresie od 16 lipca 1973 roku do 30 listopada 1973 roku stanowisko ślusarza, a w okresie od 1 grudnia 1973 roku do 31 października 2001 roku stanowisko ustawiacza. Wnioskodawca w życiorysie z 14 lipca 1977 roku sam wpisał, iż zajmował stanowisko ustawiacza, podpisał także wniosek z dnia 18 sierpnia 1977 roku o skierowanie do technikum (...), w którym wskazane było, iż w okresie od 1 grudnia 1973 roku zajmował stanowisko ustawiacza.

Sąd Okręgowy orzekł, że w myśl art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2015 roku poz. 748), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ustawy.

Przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) określają warunki, od których spełnienia zależy uzyskanie wcześniejszej emerytury. Są to: okres zatrudnienia wynoszący dla mężczyzn 25 lat, w tym, co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach wymienionych w wykazie A i osiągnięcie wieku emerytalnego 60 lat dla mężczyzn.

Poza sporem w niniejszej sprawie pozostawało, że T. M. w dniu(...)osiągnął wiek emerytalny i udowodnił wymagany 25-letni okres zatrudnienia oraz fakt, że nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Okolicznością sporną było natomiast czy wykonywał prace w warunkach szczególnych wymienione w wykazie A w wymiarze co najmniej 15 lat i czy staż ten osiągnął przed 1 stycznia 1999 roku, w szczególności czy pracował w takich warunkach w okresie zatrudnienia w Zakładach (...) im. gen. W. w R., a później w Zakładach (...) Sp. z o. o. w Z. w okresie od 1 grudnia 1973 roku do 12 czerwca 1993 roku.

Co do zatrudnienia w Zakładach (...) im. gen. W. w R., a później w Zakładach (...) Sp. z o.o. w Z., T. M. przedstawił zwykłe świadectwo pracy, z którego wynika, że pracował tamże w okresie od 1 września 1971 roku do 31 października 2001 roku na stanowiskach ucznia, ślusarza i ustawiacza. W warunkach szczególnych wykonywał pracę w okresie od 1 grudnia 1973 roku do 12 czerwca 1993 roku na stanowiskach: docieracza walcownika gwintów i operatora automatów do produkcji wyrobów z drutu. Przedstawił także świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych, z z którego wynika, że pracował tamże w okresie od 1 września 1971 roku do 31 października 2001 roku, z tym, że w okresie od 1 grudnia 1973 roku do 12 czerwca 1993 roku wykonywał prace docieracza walcownika gwintów, operatora automatów do produkcji wyrobów z drutu wymienionych w wykazie A, dział III, poz. 69 pkt 1 do zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 roku w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego (Dz. Urz. MHiPM nr 1 – 3, poz. 1).

T. M. oraz świadkowie A. S. i B. J. podawali, iż T. M. w okresie od 1 grudnia 1973 roku do 12 czerwca 1993 roku obsługiwał walcarkę do walcowania gwintów. Zeznania te nie znajdują jednak potwierdzenia w aktach osobowych T. M.. Wskazać należy, że wydział, na którym pracował wnioskodawca zajmował się m.in. produkcją wyrobów z drutu. Znajdowały się tam automaty do produkcji części do maszyn do szycia i do pisania oraz wiertarki, docierarki, walcarki do gwintów.

Akta osobowe T. M. z okresu pracy w Zakładach (...) im. gen. W. w R., a następnie w Zakładach (...) Sp. z o. o. w Z. są szczegółowe, wymienione są w nich stanowiska, które zajmował wnioskodawca. Wynika z nich, iż w okresie od 1 września 1971 roku do 15 lipca 1973 roku T. M. zajmował stanowisko ucznia praktycznej nauki zawodu, w okresie od 16 lipca do 30 listopada 1973 roku stanowisko ślusarza, a w okresie od 1 grudnia 1973 roku do 12 czerwca 1993 roku stanowisko ustawiacza. Takie stanowiska w takich okresach wymienione są m.in. we wniosku T. M. z 18 sierpnia 1977 roku o skierowanie do technikum(...). Ponadto w aktach osobowych T. M. znajduje się jego wniosek z 14 kwietnia 1977 roku (po odbyciu zasadniczej służby wojskowej) o przyjęcie go do pracy w charakterze ustawiacza. We wniosku tym T. M. wskazał, iż po ukończeniu(...)szkoły zawodowej został przyjęty do pracy w charakterze ślusarza, następnie zatrudniony został na stanowisku ustawiacza i takie stanowisko zajmował także po przeniesieniu do filii w Z.. Nie można więc uwzględnić zeznań T. M., aby nie miał świadomości, iż w angażach miał wpisywane stanowisko ustawiacza i takie stanowisko rzeczywiście zajmował. W aktach osobowych znajduje się podpisany przez T. M. zakres obowiązków na stanowisku ustawiacza z 11 lutego 1992 roku, z którego wynika, iż do jego obowiązków należało m.in.: codzienne ustawianie i przygotowywanie obrabiarek na przydzielonym odcinku według przepisów technologicznych, kontrola ich pracy w ciągu dnia i w razie stwierdzenia uszkodzenia, natychmiastowe podjęcie działań w celu usunięcia nieprawidłowości, systematyczne prowadzenie prawidłowej konserwacji tychże maszyn i stała dbałość o ich czystość i sprawność. Z zakresu tych obowiązków wynika, że T. M. tylko ustawiał maszyny - automaty, ale ich nie obsługiwał. Dlatego nie można uznać, aby w okresie od 1 grudnia 1973 roku do 12 czerwca 1993 roku T. M. wykonywał pracę w warunkach szczególnych, bowiem czynności przez niego wykonywanych w tym okresie nie można zakwalifikować pod którąkolwiek z pozycji zamieszczonych w załączniku A do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W załączniku tym w dziale III, poz. 69 wskazana jest obsługa automatów do produkcji drutu kolczastego lub wyrobów z drutu, a w dziale III, poz. 14 – obsługa walcarek gwintów i wierteł. Tymczasem T. M. w okresie od 1 grudnia 1973 roku do 12 czerwca 1993 roku nie obsługiwał maszyn, a jedynie zajmował się ich ustawianiem. T. M. i A. S. wskazywali, iż zajmowali takie samo stanowisko walcarza gwintów, jednakże wskazać należy, iż A. S. w angażach znajdujących się w jego aktach osobowych miał wpisywane stanowisko gwinciarza, a T. M. nie. Stwierdzić należy, że wprawdzie wyrokiem z dnia 14 grudnia 2001 roku w sprawie IV P 81/01, Sąd Rejonowy w Lipsku sprostował świadectwo pracy T. M. z dnia 31 października 2001 roku w ten sposób, że w ustępie 4 punkt 8 dokonał zapisu, iż T. M. w okresie od 1 grudnia 1973 roku do 12 czerwca 1993 roku wykonywał pracę w warunkach szczególnych na stanowisku docieracza, walcownika gwintów, operatora automatów do produkcji wyrobów z drutu (dział III, poz. 69 pkt 1 zarządzenia Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 roku nr 3 w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego (Dz. Urz. Nr 1- 3 Ministerstwa Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 29 czerwca 1985 roku), jednakże przedmiot postępowania w sprawie IV P 81/01 dotyczył sprostowania zwykłego świadectwa pracy. Sąd w niniejszym postępowaniu nie jest związany ustaleniami poczynionymi przez Sąd Rejonowy w sprawie IV P 81/01. Związanie sądu wyrokiem innego sądu cywilnego ogranicza się jedynie do treści rozstrzygnięcia zawartego w sentencji art. 366 kpc, ale nie obejmuje jego motywów. Sąd dokonując samodzielnych ustaleń, nie może ignorować stanowiska zajętego w innej sprawie, w której stan faktyczny konstruowany był na tym samym zdarzeniu, lecz biorąc je pod uwagę, obowiązany jest dokonać własnych, wszechstronnych ustaleń i samodzielnych ocen, które w rezultacie mogą prowadzić do odmiennych konkluzji (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 marca 2009 roku, IV CSK 441/08, LEX nr 603182).

Sąd Okręgowy stwierdził, że w orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że dla oceny czy pracownik pracował w szczególnych warunkach nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów prac wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 14 września 2007, III UK 27/07, OSNP 2008/21 – 22/325; z dnia 19 września 2007 roku, III UK 38/07, OSNP 2008/21 – 22/329; z dnia 6 grudnia 2007 roku, III UK 66/07, LEX nr 483283; z dnia 22 stycznia 2008 roku, I UK 210/07, OSNP 2009/5 – 6/75; z dnia 24 marca 2009 roku, I PK 194/08, LEX nr 528152). Decydującą rolę w analizie charakteru pracy z punktu widzenia uprawnień emerytalnych ma zatem możliwość jej zakwalifikowania, pod którąś z pozycji rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku.

T. M. nie wykazał więc co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Niespełniona więc została przesłanka określona art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Od tego wyroku apelację wniósł wnioskodawca T. m., zaskarżając wyrok w całości. wyrokowi zarzucał:

1.  naruszanie prawa materialnego art.184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze poprzez przyjęcie, że wnioskodawca nie spełnił warunku wykonywania pracy w szczególnych warunkach przez okres co najmniej 15 lat w związku z nieuwzględnieniem zatrudnienia w okresie spornym na stanowisku walcownik gwintów, podczas gdy prawidłowa analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego winna skutkować przyjęciem, że ten warunek został spełniony;

2.  naruszenie przepisów postępowania art.227 kpc i 233 kpc polegające na braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności przyjęcie, ze wnioskodawca w okresie spornym pracował jako ustawiacz maszyn, a nie wykonywał pracy walcownika gwintów.

Wnosił o zmianę wyroku i przyznanie prawa do emerytury ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpatrzenia.

Ponadto wnosił o uzupełnienie postępowania dowodowego przez dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków A. B. i J. R. na okoliczność faktycznych czynności wykonywanych przez wnioskodawcę oraz jego stanowiska pracy.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna, a jej uwzględnienie skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku oraz poprzedzającej go decyzji organu rentowego.

Zarzuty apelacji odnoszące się do braku wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego są uzasadnione, a tym samym również zarzut naruszenia prawa materialnego poprzez błędną wykładnię przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze a w konsekwencji naruszenia art.184 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. .

Sąd Okręgowy przeprowadził dokładne postępowanie dowodowe, przede wszystkim z dokumentów znajdujących się w aktach osobowych wnioskodawcy oraz zeznań wnioskodawcy i świadków, którzy razem z nim byli zatrudnieni w spornym okresie. Stanowisko pracy wnioskodawcy było przez cały sporny okres określane jako „ustawiacz” ale bez żadnych dodatkowych informacji, na czym ta praca miała polegać. Wbrew stanowisku Sadu kręgowego wyrażonym w uzasadnieniu wyroku nie można uznać zakresu czynności znajdującego się na karcie 24 tychże akt jako wykazu czynności powierzanych wnioskowy. Zakres ten, wydrukowany na powielaczu, jest ogólnikowy i nie odnosi się do konkretnych zadań i obowiązków, ani też nie określa rodzaju faktycznie wykonywanej pracy. Jest to raczej manifest skierowany do pracownika, aby pamiętał o obowiązkach służbowych i sumiennie je wykonywał oraz wymienia enumeratywnie jaki czynności należą do ustawiacza. Z uwagi na to, że w tym zakładzie pracy dosyć powszechną praktyką było nazywanie stanowisk pracy niezgodne z faktycznymi obowiązkami pracowników, o czym świadczą liczne sprawy w sądzie rejonowym o sprostowanie świadectw pracy, w tej części akta osobowe mimo że pochodzą z okresu zatrudnienia, nie mogą jako dowód mieć znaczenia rozstrzygającego. Te wątpliwości należało ocenić w oparciu o inne dowody – przede wszystkim dowody z zeznań świadków zatrudnionych z wnioskodawcą oraz samego wnioskodawcy. Zeznania te wskazują, że wnioskodawca, którego stanowisko pracy zostało nazwane „ustawiacz” faktycznie wykonywał inne czynności, obsługując walcarkę do produkcji gwintów. Świadkowie przesłuchani przed Sądem Okręgowym wyraźnie wskazywali na ten rodzaj pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w okresie od 1 grudnia 1973 roku do 12 czerwca 1993 roku. Sąd Apelacyjny uzupełnił postępowanie dowodowe przeprowadzając dowód z zeznań świadków A. B. i J. R. (nagranie rozprawy apelacyjnej z dnia 12 lipca 2017 roku k.68 akt), którzy, tak samo jako przesłuchani przez Sądem Okręgowy świadkowie A. S. i B. J., potwierdzali, że stanowisko „ustawiacz” nie odpowiadało faktycznym obowiązkom wnioskodawca i w rzeczywistości pracował on wyłącznie przy obsłudze maszyny do produkcji gwintów tzw. walcarki przez cały ten sporny okres. Dodatkowo przesłuchany na te okoliczności wnioskodawca wskazał na nieprawidłowości przy nazewnictwie jego stanowiska pracy, z którym nie zgadzał się składając pozew o sprostowanie świadectwa pracy, podobnie jak wielu innych pracowników tego zakładu.

Wnioskodawca, będąc zatrudnionym od 1 grudnia 1973 roku do 18 kwietnia 1975 roku oraz od 18 kwietnia 1977 roku do 12 czerwca 1993 roku wykonywał pracę w warunkach szczególnych wymienioną w Wykazie A Dziale III pod pozycją 69 - tłoczenie gwoździ, nitów oraz obsługa automatów do produkcji drutu kolczastego lub wyrobów z drutu przez okres 17 lat, 6 miesięcy i 14 dni. W okresie od 23 kwietnia 1975 roku do 7 kwietnia 1977 roku odbywał służbę wojskową i ten okres również należałoby uwzględnić przy obliczeniu stażu pracy w warunkach szczególnych, ale z uwagi na wykazanie 15 letniego okresu pracy, jest to okoliczność nie mająca znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Wnioskodawca T. M. spełnił wszystkie przesłanki do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym na podstawie art.184 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. 2017, poz. 1383) od dnia ukończenia wieku emerytalnego.

Z tych względów i na mocy powołanego powyżej przepisu oraz na podstawie art.386 § 1 KPC Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji.

Orzeczenie o kosztach Sąd Apelacyjny oparł na przepisie art.98 KPC.