Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12 marca 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Rozporządzenia (EWG) Rady Numer (...) z dnia 14 czerwca 1971 r., Rozporządzenia (EWG) Rady Numer 574/72 z dnia 21 marca 1972 r. oraz art. 2 ustawy z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustawy o emeryturach rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odmówił Z. B. (1) prawa do przeliczenia podstawy wymiaru emerytury, z uwagi na fakt, iż wyliczone wskaźniki tj. 94,55% (obliczony z 20 lat wybranych z całego okresu zatrudnienia) oraz 100,71% (obliczony z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych – lata 1991 – 2010) były niższe od poprzednio przyjętego wskaźnika wynoszącego 101,57 % ( z lat 1988 – 1997).

(decyzja k.203 – 203 odwrót plik III akt ZUS)

W odwołaniu od powyższej decyzji Z. B. (1) wniósł o jej zmianę i orzeczenie, co do istotny sprawy lub o uchylenie decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez ZUS.

W ocenie skarżącego, wskaźnik wyliczony z 20 lat dowolnie wybranych z całego okresu jego zatrudnienia tj. okresu od 1 lipca 1967 r. do 6 czerwca 2008 r. będzie korzystniejszy od przyjętego przez organ rentowy. Z. B. (1) zaznaczył, że nie pozostawał w zatrudnieniu od 6 czerwca 2008 r. i nie jest dla niego zrozumiałym odniesienie się przez organ rentowy do okresu 1991 – 2010. Skarżący wskazał, że przy wyliczaniu emerytury, organ rentowy nie uwzględnił mu wyższych zarobków oraz że okres 20 lat kalendarzowych nie musi obejmować lat kolejnych oraz pełnych. Zdaniem Z. B. (1), zaskarżona decyzja jest bezprawna i niesłuszna.

(odwołanie k.2 – 5)

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie.

(odpowiedź na odwołanie k.14 - 14 odwrót)

Decyzją z dnia 25 lutego 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia WE 883/04 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego przeliczył Z. B. (1) emeryturę (od dnia 1 lutego 2014 r. tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek).W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto: przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia oraz wskaźnik wysokości podstawy wymiaru o wartości 107,30%. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 107,30% przez kwotę bazową 2.275,37 zł wyniosła 2.441,47 zł. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnił okresy składkowe w wymiarze 35 lat i 11 miesięcy (tj. 431 miesiące) oraz nieskładkowe w wymiarze 1 roku i 7 miesięcy. Wysokość emerytury została obliczona poprzez: pomnożenia wartości 24% przez kwotę bazową 2.275,37 zł (obowiązującą na dzień 28 lutego 2009 r.), co dało kwotę 546,09 zł, pomnożenie wskaźnika 1,3% przez liczbę miesięcy składkowych tj. 431 a następnie otrzymany wynik podzielono przez 12 i pomnożono przez podstawę wymiaru o wartości 2.441,47 zł, co dało kwotę 1.139,92 zł , pomnożenie wskaźnika 0,7% przez liczbę miesięcy nieskładkowych tj. 19, a następnie otrzymany wynik podzielono przez 12 i pomnożono przez podstawę wymiaru o wartości 2.441,47 zł, co dało kwotę 27,10 zł. Po zliczeniu uzyskanych kwot otrzymano sumę o wartości 1.713,11 zł (świadczenie po waloryzacji, od dnia 1 lutego 2014 r., wyniosło 2.112,79 zł.

(decyzja k.29 – 30 odwrót plik IV akt ZUS)

W odwołaniu od powyższej decyzji Z. B. (1) wskazał, że powyższa decyzja nie wskazuje, w jaki sposób wyliczono mu wartość świadczenia emerytalnego i tym samym jest ona sprzeczna z prawem.

Skarżący podkreślił, że wniosek o przeliczenie emerytury złożył w dniu 31 stycznia 2011 r. i tym samym jego sprawa trwa ponad trzy lata. Z. B. (1) wniósł o wypłatę niedopłat świadczeń od dnia 6 czerwca 2008 r. do dnia 1 lutego 2014 r. wraz z odsetkami, gdyż już przed 6 czerwca 2008 r. organowi rentowemu były znane jego zarobki i już podczas wydawania pierwszej decyzji o przyznaniu mu emerytury (z dnia 1 września 2008 r.), powinny zostać wzięte pod uwagę. Skarżący wniósł o przeprowadzenie dowodu z jego akt osobowych z lat 1967 – 1999 na okoliczność rzeczywiście uzyskiwanego wynagrodzenia.

(odwołanie k.2-5 akt o sygn. VIII U 1387/14)

W odpowiedzi na odwołanie pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie. W treści odpowiedzi wskazano, że decyzja z dnia 25 lutego 2014 roku została wydana po rozpoznaniu wniosku (przekazanego przez Sąd Okręgowy w Łodzi w dniu 20 lutego 2014 r.) z załączoną kserokopią legitymacji ubezpieczeniowej zawierającej wpisy dotyczące wynagrodzenia Z. B. (1). W treści ww. decyzji uwzględniono wpisy z legitymacji ubezpieczeniowej i na ich podstawie ustalono ponownie wysokość świadczenia Z. B. (1).

(odpowiedź na odwołanie k.11 - 11 odwrót akt o sygn. VIII U 1387/14)

Postanowieniem z dnia 7 lipca 2014 r. Sąd zarządził połączenie sprawy o sygnaturze akt VIII U 1387/14 ze sprawą o sygnaturze akt VIII U 1192/13 w celu ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia oraz zarządził ich prowadzenie pod sygnaturą VIII U 1192/13.

(postanowienie k.14 akt o sygn. VIII U 1387/14)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony Z. B. (1) urodził się w dniu (...)

(okoliczność bezsporna)

Decyzją zaliczkową z dnia 4 września 2008 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz Rozporządzenia (EWG) Rady Numer (...) w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego przyznał Z. B. (1) emeryturę od 1 kwietnia 2008 r. (tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek). W treści decyzji wskazano, że wypłata emerytury nastąpi od 1 czerwca 2008 r. tj. od ustania zatrudnienia. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto: przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 lat kalendarzowych tj. od 1 stycznia 1988 r. do 31 grudnia 1997 r. oraz wskaźnik wysokości podstawy wymiaru o wartości 101,57%. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 101,57% przez kwotę bazową 2.275,37 zł wyniosła 2.311,09 zł. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnił następujące okresy: składkowe w wymiarze 35 lat i 11 miesięcy (tj. 431 miesiące) oraz nieskładkowe w wymiarze 1 roku i 7 miesięcy. Wysokość emerytury została obliczona poprzez: pomnożenia wartości 24% przez kwotę bazową 2.275,37 zł, co dało kwotę 546,09 zł, pomnożenie wskaźnika 1,3% przez ilość miesięcy składkowych tj. 431, a następnie otrzymany wynik podzielono przez 12 i pomnożono przez podstawę wymiaru o wartości 2.311,09 zł co dało kwotę 1.079,05 zł, pomnożenie wskaźnika 0,7% przez ilość miesięcy nieskładkowych tj. 19, a następnie otrzymany wynik podzielono przez 12 i pomnożono przez podstawę wymiaru o wartości 2.311,09 zł co dało kwotę 25,65 zł. Po zliczeniu uzyskanych kwot otrzymano sumę o wartości 1.650,79 zł.

(decyzja k.112 plik II akt ZUS)

Decyzją z dnia 2 sierpnia 2010 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Rozporządzenia (EWG) Rady Numer (...) z dnia 14 czerwca 1971 r. oraz Rozporządzenia (EWG) Rady Numer 574/72 z dnia 21 marca 1972 r. odmówił Z. B. (2) prawa do emerytury proporcjonalnej z uwzględnieniem polskich i zagranicznych okresów ubezpieczenia. W treści decyzji wskazano, że szwedzka instytucja ubezpieczeniowa nie potwierdziła żadnych okresów ubezpieczenia wnioskodawcy na terenie Szwecji i tym samym brak było podstaw do przyznania mu świadczenia.

(decyzja k.146 plik II akt ZUS)

Decyzją ostateczną z dnia 2 sierpnia 2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przeliczył Z. B. (1) emeryturę od 1 kwietnia 2008 r. (tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek; wypłata emerytury od 1 czerwca 2008 r. tj. od ustania zatrudnienia). W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto: dotychczasową podstawę jej wymiaru oraz wskaźnik wysokości podstawy wymiaru o wartości 101,57%. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 101,57% przez kwotę bazową 2.275,37 zł wyniosła 2.311,09 zł. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnił następujące okresy: składkowe w wymiarze 35 lat i 11 miesięcy (tj. 431 miesiące) oraz nieskładkowe w wymiarze 1 roku i 7 miesięcy. Wysokość emerytury została obliczona poprzez: pomnożenia wartości 24% przez kwotę bazową 2.275,37 zł, co dało kwotę 546,09 zł, pomnożenie wskaźnika 1,3% przez ilość miesięcy składkowych tj. 431, a następnie otrzymany wynik podzielono przez 12 i pomnożono przez podstawę wymiaru o wartości 2.311,09 zł, co dało kwotę 1079,05 zł, pomnożenie wskaźnika 0,7% przez ilość miesięcy nieskładkowych tj. 19, a następnie otrzymany wynik podzielono przez 12 i pomnożono przez podstawę wymiaru o wartości 2.311,09 zł, co dało kwotę 25,65 zł. Po zliczeniu uzyskanych kwot otrzymano sumę o wartości 1.650,79 zł.

(decyzja k.148 plik II akt ZUS)

W dniu 9 lutego 2011 r. do organu rentowego wpłynął wniosek Z. B. (1) (z dnia 31 stycznia 2011 r.) o przeliczenie podstawy wymiaru jego emerytury.

(wniosek 154 – 155 plik III akt ZUS)

Po rozpatrzeniu powyższego wniosku, organ rentowy w dniu 12 marca 2013 roku wydał zaskarżoną decyzję.

(decyzja k.203 – 203 odwrót plik III akt ZUS)

W trakcie postępowania odwoławczego od ww. decyzji, w dniu 13 stycznia 2014 r. do Sądu Okręgowego wpłynęło pismo wnioskodawcy wraz z załączoną legitymacją ubezpieczeniową.

(pismo k.56, legitymacja ubezpieczeniowa wnioskodawcy k.57)

W związku ze złożonym nowym środkiem dowodowym, organ rentowy w dniu 25 lutego 2014 roku wydał zaskarżoną decyzję z dnia 25 lutego 2014 r.

(decyzja k.29 – 30 odwrót plik IV akt ZUS)

W okresie od 1 lipca 1967 r. do 6 czerwca 2008 r. Z. B. (1) zatrudniony był w przedsiębiorstwie (...) Spółka Akcyjna, Oddział Gospodarowania (...) w Ł..

(okoliczność bezsporna)

Z. B. (1) przebywał na urlopach bezpłatnych w następujących okresach:

-

od 1 maja 1978 r. do 30 czerwca 1978 r.,

-

od 1 lipca 1979 r. do 30 sierpnia 1979 r.,

-

od 1 sierpnia 1980 r. do 31 sierpnia 1980 r.,

-

od 1 sierpnia 1984 r. do 31 sierpnia 1984 r.,

-

od 1 sierpnia 1985 r. do 31 sierpnia 1985 r.,

-

od 1 lipca 1986 r. do 31 sierpnia 1986 r.,

-

od 1 lipca 1988 r. do 31 lipca 1988 r.,

-

od 15 czerwca 1990 r. do 15 listopada 1990 r.,

-

od 1 czerwca 1991 r. do 31 sierpnia 1991 r.,

-

od 16 czerwca 1992 do 31 lipca 1992 r.,

-

od 21 czerwca 1993 r. do 20 sierpnia 1993 r.,

-

od 15 czerwca 1994 r. do 31 sierpnia 1994 r.,

-

od 20 czerwca 1995 r. do 31 sierpnia 1995 r.,

-

od 11 czerwca 1996 r. do 25 lipca 1996 r.,

-

od 1 sierpnia 1996 r. do 31 sierpnia 1996 r.,

-

od 23 lipca 1997 r. do 29 sierpnia 1997 r.,

-

od 4 lipca 2000 r. do 31 sierpnia 2000 r.,

-

od 23 lipca 2001 r. do 24 sierpnia 2001 r.,

-

od 2 sierpnia 2004 r. do 31 sierpnia 2004 r.,

-

od 19 lipca 2005 r. do 2 września 2005 r.,

-

od 11 lipca 2006 r. do 8 września 2006 r.,

-

od 2 lipca 2007 r. do 30 września 2007 r.

wykaz k. 19 plik II akt ZUS)

Wynagrodzenie Z. B. (1) w latach 1979 – 1987 przedstawiało się następująco:

-

1979 r. – 50.457 zł,

-

1980 r. – 63.181 zł,

-

1981 r. – 76.673 zł,

-

1982 r. – 93.260 zł,

-

1983 r. – 188.501 zł,

-

1984 r. – 255.839 zł,

-

1985 r. – 298.192 zł,

-

1986 r. – 321.073 zł,

-

1987 r. – 451.004 zł.

(legitymacja ubezpieczeniowa wnioskodawcy k.57)

Wynagrodzenie Z. B. (1) przedstawiało się następująco:

-

od 1 lipca 1967 r. – na stanowisku stażysty - adiunkta 1.000 zł plus dodatek służbowy w wysokości 100 zł,

-

od 1 stycznia 1968 r. – na stanowisku adiunkta 1.250 zł,

-

od 1 września 1968 r. – na stanowisku technika bhp 1.750 zł,

-

od 1 kwietnia 1969 r. - na stanowisku technika bhp 1.750 zł,

-

od 1 grudnia 1969 r. – na stanowisku starszego adiunkta bhp 1.750 zł plus dodatek służbowy w wysokości 200 zł,

-

od 1 sierpnia 1971 r. - na stanowisku starszego adiunkta bhp 1.850 zł,

-

od 1 listopada 1971 r. – na stanowisku referendarza bhp 1.950 zł plus dodatek służbowy w wysokości 200 zł,

-

- od 1 sierpnia 1972 r. - na stanowisku referendarza bhp 1.950 zł plus dodatek służbowy w wysokości 200 zł,

-

od 1 stycznia 1973 r. – na stanowisku referendarza bhp 2.200 zł,

-

od 1 stycznia 1974 r. - na stanowisku referendarza bhp z dodatkiem służbowym w wysokości 200 zł.

-

od 1 stycznia 1975 r. - na stanowisku referendarza bhp 2.350 zł plus dodatek służbowy w wysokości 200 zł,

-

od 1 września 1975 r. - na stanowisku mianowanego referendarza bhp 2.450 zł plus dodatek służbowy w wysokości 300 zł,

-

od 1 sierpnia 1976 r. - na stanowisku mianowanego referendarza bhp 2.550 zł plus dodatek służbowy w wysokości 500 zł,

-

od 1 sierpnia 1977 r. – na stanowisku mianowanego starszego referendarza bhp 2.700 zł plus dodatek służbowy w wysokości 700 zł,

-

od 1 marca 1978 r. - na stanowisku mianowanego starszego referendarza bhp 2.950 zł,

-

od 1 stycznia 1979 r. - na stanowisku mianowanego starszego referendarza bhp 3.100 zł plus dodatek służbowy w wysokości 850 zł,

-

od 1 sierpnia 1979 r. - na stanowisku mianowanego starszego referendarza bhp z dodatkiem służbowym w wysokości 850 zł,

-

od 1 sierpnia 1980 r. - na stanowisku mianowanego starszego referendarza bhp 3.250 zł plus dodatek służbowy w wysokości 1.850 zł,

-

od 1 października 1980 r. - na stanowisku mianowanego starszego referendarza bhp 4.300 zł plus dodatek służbowy w wysokości 1.500 zł,

-

od 1 sierpnia 1981 r. - na stanowisku mianowanego starszego referendarza bhp 4.400 zł plus dodatek służbowy w wysokości 1 900 zł,

-

od 1 sierpnia 1982 r. - na stanowisku mianowanego starszego referendarza bhp 5.700 zł plus dodatek służbowy w wysokości 1 100 zł,

-

od 1 lutego 1983 r. - na stanowisku mianowanego starszego referendarza bhp 8.400 zł plus dodatek służbowy w wysokości 800 zł oraz dodatek funkcyjny w wysokości 600 zł,

-

od 1 kwietnia 1983 r. - na stanowisku mianowanego kierownika kolei dojazdowych w K. 9.000 zł plus dodatek służbowy w wysokości 1.500 zł oraz dodatek funkcyjny w wysokości 4.000 zł,

-

od 1 października 1983 r. - na stanowisku mianowanego kierownika kolei dojazdowych w K. 9.800 zł plus dodatek służbowy w wysokości 2 600 zł,

-

od 1 lutego 1984 r. - na stanowisku mianowanego kierownika kolei dojazdowych w K. wg szczebla I plus dodatek służbowy w wysokości 3.300 zł,

-

od 1 maja 1984 r. - na stanowisku mianowanego kierownika kolei dojazdowych w K. wg szczebla I plus dodatek służbowy w wysokości 3.500 zł,

-

od 1 września 1984 r. - na stanowisku mianowanego kierownika kolei dojazdowych w K. 17.600 zł plus dodatek funkcyjny w wysokości 3.500 zł,

-

od 1 września 1985 r. - na stanowisku mianowanego kierownika kolei dojazdowych w K. 18.200 zł plus dodatek funkcyjny w wysokości 3.600 zł,

-

od 1 stycznia 1986 r. - na stanowisku mianowanego kierownika kolei dojazdowych w K. 20.900 zł plus dodatek funkcyjny w wysokości 3.600 zł,

-

od 1 sierpnia 1986 r. - na stanowisku mianowanego kierownika kolei dojazdowych w K. 23.900 zł plus dodatek funkcyjny w wysokości 3.600 zł,

-

od 1 stycznia 1987 r. na stanowisku mianowanego kierownika kolei dojazdowych w K. z dodatkiem funkcyjnym w wysokości 4.300 zł,

-

od 1 września 1987 r. - na stanowisku mianowanego kierownika kolei dojazdowych w K. 27.000 zł plus dodatek funkcyjny w wysokości 4.300 zł,

-

od 1 lutego 1988 r. - na stanowisku mianowanego kierownika kolei dojazdowych w K. 30.000 zł plus dodatek funkcyjny w wysokości 8.000 zł,

Oprócz składników wynagrodzenia wskazanych w angażach, wnioskodawca otrzymywał dodatek za wysługę lat na mocy art.5 ust. 1 Dekretu o niektórych prawach i obowiązkach pracowników kolejowych z dnia 21 kwietnia 1954 r. (zasady wypłaty dodatku za wysługę lat były doprecyzowane w rozporządzeniach i uchwałach Rady Ministrów i okólnikach Ministra Komunikacji). Dodatek za wysługę lat przysługiwał wnioskodawcy od 1 lipca 1970 r. po upływie 3 lat (§ 19 ust.1 Uchwała 184 Rady Ministrów z dnia 21 kwietnia 1954 r.). Od 1968 r. do 31 grudnia 1972 r. kwotową wysokość dodatku określała Uchwała 24 Rady Ministrów z dnia 2 lutego 1968 r. – dodatek był wypłacany raz w roku.

Za okres od 1 lipca 1970 r. do 31 grudnia 1972 r. wysokość dodatku przedstawiała się następująco:

-

1970 r. – 360 zł,

-

1971 r. – 730 zł,

-

1972 r. – 1.170 zł.

W okresie od 1 stycznia 1973 r. do 31 grudnia 1978 r. kwestię dodatku regulowało Zarządzenie nr 220 Ministra Komunikacji z dnia 28 grudnia 1972 r., a wnioskodawca z tego tytułu otrzymał następujące kwoty:

-

1973 r. – 1.788 zł,

-

1974 r. – 1.788 zł,

-

1975 r. – 1.788 zł,

-

1976 r. – 1.848 zł,

-

1977 r. – 1.932 zł,

-

1978 r. – 1.610 zł.

W okresie od 1980 do 1987 kwota dodatku stażowego otrzymywanego przez wnioskodawcę przedstawiała się następująco:

-

1979 r. – 3.100 zł,

-

1980 r. – 3.785 zł,

-

1981 r. – 5.210 zł,

-

1982 r. – 7.070 zł,

-

1983 r. – 15.885 zł,

-

1984 r. – 22.962 zł,

-

1985 r. – 35.280 zł,

-

1986 r. – 39.780 zł,

-

1987 r. – 60.336 zł.

Zasady wypłaty i wysokość rekompensat tytułu wzrostu cen detalicznych regulowała Uchwała 187 Rady Ministrów z dnia 26 sierpnia 1981 r., która obowiązywała od 31 sierpnia 1981 r. do 31. grudnia 1981 r. Wysokość rekompensaty wyniosła 160 zł. W dniu 27 stycznia 1982 r., Uchwałą nr 24 Rady Ministrów w sprawie rekompensat z tytułu wprowadzenia z dniem 1 lutego 1982 r. nowych cen detalicznych artykułów żywnościowych, opału i energii. Uchwała obowiązywała do 30 października 1991 r. Rekompensata z tytułu wzrostu cen detalicznych artykułów żywnościowych objętych przydziałem kartkowym wyniosła w przypadku powoda 750 zł §8 ust. l pkt. 3 uchwały. Rekompensata z tytułu nowych cen energii, opału, oraz artykułów żywnościowych nieobjętych kartkami w zależności od wysokości podstawy wymiaru:

Podstawa wymiaru Miesięczna wysokość rekompensaty

do 4500 zł 700 zł

4.501 zł – 6.000 zł 600 zł

6.001 zł - 9.000 zł 500 zł

9.001,00 zł – 13 000,00 zł 300 zł

13.001 zł 0,00 zł

Rekompensaty włączone zostały do wynagrodzeń od 1 lipca 1987 r.

Niezależnie od składki odprowadzonej od rekompensat cenowych w okresie od I września 1981 r. do 30 czerwca 1987 r. rekompensata wliczona jest do podstawy wyliczenia świadczenia emeryta.

Wysokość rekompensaty:

1981 r. Rekompensata 160 zł *4m-ce = 640 zł

1982 r. Rekompensata kartki 750zł* 12 m-cy = 9.000 zł

Pozostałe rekompensaty 500 zł * 12 m-cy = 6.000 zł

Razem 15.000 zł.

W latach 1983 – 1986 rekompensata wynosiła 15.000 zł na rok.

W 1987 rekompensata wyniosła 7.500 zł.

Wynagrodzenie wnioskodawcy w latach 1967 – 1978 przedstawiało się następująco:

-

1967 r. – 6.600 zł,

-

1968 r. – 18.200 zł,

-

1969 r. – 22.300 zł,

-

1970 r. – 23.760 zł,

-

1971 r. – 24.830 zł,

-

1972 r. – 26.970 zł,

-

1973 r. – 30.588 zł,

-

1974 r. – 30.588 zł,

-

1975 r.- 33.188 zł,

-

1976 r. – 36.048 zł,

-

1977 r. – 40.282 zł,

-

1978 r. – 37.610 zł.

Wynagrodzenie wnioskodawcy w latach 1979 – 1987 przedstawiało się następująco:

-

1979 r. – 43.200 zł,

-

1980 r. – 58.135 zł,

-

1981 r. – 77.950 zł,

-

1982 r. – 100.170 zł,

-

1983 r. – 181.485 zł,

-

1984 r. – 214.362 zł,

-

1985 r. – 285.880 zł,

-

1986 r. – 311.780 zł,

-

1987 r. – 418.636 zł.

Z uwagi na brak informacji o wysokości ekwiwalentu za węgiel oraz deputatu mundurowego, składniki te nie zostały uwzględnione w wyliczonych wynagrodzeniach.

Z porównania wynagrodzeń rocznych wnioskodawcy według legitymacji ubezpieczeniowej, z wynagrodzeniami rocznymi wyliczonymi przez biegłego wynika, że tylko za lata 1981 – 1982 wynagrodzenie wykazane w książeczce ubezpieczeniowej jest niższe niż wynagrodzenie wyliczone. W pozostałych przypadkach jest to wynagrodzenie wyższe. Na różnicę w wyliczonych wynagrodzeniach ma wpływ dodatek mundurowy oraz dodatek za węgiel.

Za lata 1988 – 2007 pracodawca wskazał wynagrodzenie wnioskodawcy na druku Rp – 7 ( zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu)

Wyliczenie wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury:

-

za rok 1967 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 6.600 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 24.192 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 27,28%,

-

za rok 1968 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 182.000 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 25.272 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 72,02 %,

-

za rok 1969 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 22.300 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 26.088 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 85,48 %,

-

za rok 1970 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 23.760 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 26.820 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 88,59 %,

-

za rok 1971 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 24.830 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 28.296 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 87,75 %,

-

za rok 1972 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 16.970 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 30.108 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 89,58 %,

-

za rok 1973 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 30.588 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 33.576 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 91,10 %,

-

za rok 1974 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 30.588 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 38.220 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 80,03 %,

-

za rok 1975 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 33.188 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 46.956 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 70,68 %,

-

za rok 1976 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 36.048 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 51.372 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 70,17 %,

-

za rok 1977 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 40.282 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 55.152 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 73,04 %,

-

za rok 1978 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 37.610 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 58.644 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 64,13 %,

-

za rok 1979 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 50.457 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 63.924 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 78,93 %,

-

za rok 1980 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 63.181 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 72.480 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 87,17 %,

-

za rok 1981 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 77.950 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 92.268 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 84,48 %,

-

za rok 1982 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 100.170 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 139.572 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 71,77 %,

-

za rok 1983 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 188.501 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 173.700 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 108,52 %,

-

za rok 1984 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 255.839 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 202.056 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 126,62 %,

-

za rok 1985 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 298. 192 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 202.056 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 124,22 %,

-

za rok 1986 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 321.073 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 289.140 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 111,04 %,

-

za rok 1987 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 451.004 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 350.208 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 128,78 %,

-

za rok 1988 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 903.318 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 637.080 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 141,79 %,

-

za rok 1989 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 2.619.880 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 2.481.096 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 105,59 %,

-

za rok 1989 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 2.619.880 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 2.481.096 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 105,59 %,

-

za rok 1990 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 5.332.391 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 12.355.644 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 43,16 %,

-

za rok 1991 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 24.760.569 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 21.240.000 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 116,58 %,

-

za rok 1992 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 34.672.960 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 35.220.000 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 98,45 %,

-

za rok 1993 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 49.913.500 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 47.940.000 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 104,12 %,

-

za rok 1994 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 73.580.000 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 63.936.000 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 115,08 %,

-

za rok 1995 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 7.942,92 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 8.431,44 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 94,21 %,

-

za rok 1996 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 10.155,64 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 10.476 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 96,94 %,

-

za rok 1997 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 12.714,44 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 12.743 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 99,77 %,

-

za rok 1998 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 15.408,70 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 14.873,88 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 103,60 %,

-

za rok 1999 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 19.467,34 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 20.480 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 95,05 %,

-

za rok 2000 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 19.222,64 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 23.085,72 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 83,27 %,

-

za rok 2001 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 22.706 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 24.742 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 91,77 %,

-

za rok 2002 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 25.625,28 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 25.598,52 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 100,10 %,

-

za rok 2003 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 24.563,93 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 26.417,64 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 92,98 %,

-

za rok 2004 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 24.918,20 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 27.474,48 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 90,69 %,

-

za rok 2005 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 23.544,44 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 28.563,48 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 82,43 %,

-

za rok 2006 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 22.502,65 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 29.726,76 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 75,70 %,

-

za rok 2007 podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 19.284,45 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 32.292,36 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 59,72 %,

Do wyliczenia wskaźnika najkorzystniejszy wariant dla wnioskodawcy tj. wynagrodzenia:

-

za lata 1967 – 1978, 1981 i 1982 wg wyliczenia na podstawie angaży,

-

za lata 1979 – 1980 i 1983 – 1987 wg legitymacji ubezpieczeniowej,

-

za lata 1988 – 2007 wg druku RP -7.

Wskaźnik wyliczony z 20 najkorzystniejszych lat tj. 1973, 1983 -1989, 1991 – 1999, 2001 – 2003 wyniósł 107,32 % i był korzystniejszy od wskaźnika wyliczonego z 10 najkorzystniejszych lat tj. 1988 – 1997 , który wyniósł 101,57%.

(opinia biegłego sądowego z zakresu rachunkowości R. P. k.249 – 256, k.366 – 367, min.00:01:46 – 00:20:39 protokołu rozprawy z dnia 19.12.2016 r., k.448 - 460)

Biorąc pod uwagę wysokość wynagrodzeń ustalonych przez biegłego, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru,wyliczony z 20 najkorzystniejszych lat (tj. wyniósł 107,32%.

(pismo pełnomocnika organu rentowego k.429, wyliczenia wskaźnika k.311 – 315)

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z dokumentów zawartych zarówno w aktach sprawy jak i w aktach organu rentowego, a także w oparciu o dokumentację pracowniczą wnioskodawcy z okresu jego pracy u ww. pracodawcy.

Celem weryfikacji stanowiska ubezpieczonego, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu rachunkowości, który w oparciu o przedłożoną dokumentacją pracowniczą wyliczył wartość wynagrodzenia wnioskodawcy, jakie osiągał on podczas swojego zatrudnienia ww. zakładzie pracy. Biegły szczegółowo uzasadnił swoje wyliczenia, a w złożonych opiniach uzupełniających odniósł się do zgłoszonych przez wnioskodawcę zastrzeżeń. Biegły wyjaśnił również, z czego wynikała różnica pomiędzy wynagrodzeniami wnioskodawcy z lat 1981 – 1982 wskazanymi w książeczce ubezpieczeniowej, a ustalonymi przez biegłego. Co jednak istotne, do wyliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru, biegły w poszczególnych latach przyjął wartości wynagrodzenia w wysokości najkorzystniejszej dla wnioskodawcy tj. na podstawie wyliczeń, bądź też na podstawie zapisów w legitymacji. Zdaniem Sądu, opinie biegłego zostały sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot, a wynikające z nich wnioski są logiczne i prawidłowo uzasadnione.

Podkreślić należy, że dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą, więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art.217§1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu, jedynie wtedy, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas, gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 roku II CR 817/73).

Na podstawie wysokości wynagrodzeń ustalonych przez biegłego, organ rentowy dokonał hipotetycznego wyliczenia wysokości świadczenia należnego ubezpieczonemu, a Sąd przyjął powyższe wyliczenie za wiarygodne. Wprawdzie ustalony przez organ rentowy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia tj. 107,32 % okazał się wyższy od wskaźnika obliczonego przez biegłego tj. 107,30 %, ale ta niewielka różnica matematyczna wynikała zapewne z faktu, iż biegły do obliczenia wskaźnika przyjął rok 2004 r. tj. 90,69 % zamiast korzystniejszego roku 1973 tj. 91,10 %.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie jest częściowo zasadne.

Zgodnie z treścią art. 40 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2016 roku, poz. 887 z późn zm.) kolejowa emerytura przysługuje pracownikowi kolejowemu urodzonemu przed dniem 1 stycznia 1949 r., który spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący dla kobiet 55 lat, mężczyzn 60 lat;

2) ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący, co najmniej 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny, w tym co najmniej 15 lat zatrudnienia na kolei, łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia na kolei, o których mowa w art. 44-45.

Zgodnie z treścią art.53 ust.1 ww. ustawy emerytura wynosi:

1)  24% kwoty bazowej, o której mowa w art. 19, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, oraz

2)  po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych,

3)  po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych

- z uwzględnieniem art. 55.

Decyzją zaliczkową z dnia 4 września 2008 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał Z. B. (1) emeryturę od 1 kwietnia 2008 r. (tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek), a decyzją ostateczną z dnia 2 sierpnia 2010 r. przeliczył Z. B. (1) emeryturę od 1 kwietnia 2008 r.

W dniu 9 lutego 2011 r. do organu rentowego wpłynął wniosek Z. B. (1) (z dnia 31 stycznia 2011 r.) o przeliczenie podstawy wymiaru jego emerytury, a w trakcie postępowania odwoławczego od decyzji wydanej po rozpoznaniu powyższego wniosku, Z. B. (1) złożył legitymację ubezpieczeniową i w związku ze złożeniem tego dokumentu organ rentowy wydał decyzję z dnia 25 lutego 2014 roku.

Zgodnie z treścią art.109 ww. ustawy na wniosek emeryta lub rencisty wysokość emerytury określonej w art.53 oraz renty podlega ponownemu ustaleniu na zasadach określonych w art.110-113.

Stosownie do treści art.111 ust.1-3 ww. ustawy wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust.2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art.15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1)  z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2)  z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art.176,

3)  z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru, obliczony na zasadach określonych w art.15, mnoży się przez kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia.

Zgodnie z treścią art.15 ust.1 ww. ustawy podstawę wymiaru emerytury stanowi ustalona w sposób określony w ust.4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę z uwzględnieniem ust.6 i art.173. Na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury może stanowić ustalona w sposób określony w ust.4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenie emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu (art.15 ust.6).

W celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury:

1)  oblicza się sumę kwot podstawy wymiaru składek i kwot wskazanych w ust.3 (m.in. zasiłków chorobowych, zasiłków dla bezrobotnych) w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego,

2)  oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy wyrażając go w procentach z zaokrągleniem do setnych części procentu,

3)  oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która stanowi wskaźnik podstawy wymiaru, z zastrzeżeniem ust.5,

4)  mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art.19.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%. (art.15 ust.4 i 5 ww. ustawy). Kwota bazowa wynosi 100% przeciętnego wynagrodzenia pomniejszonego o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia społeczne określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych w poprzednim roku kalendarzowym (art.19 ww. ustawy).

Jeżeli nie można ustalić postawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującą w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy (art.15 ust.2a ww. ustawy).

Zgodnie z dyspozycją art.114 ust.1 ww. ustawy o emeryturach i rentach prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

Zgodnie z § 21 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. nr 237 poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument na podstawie, którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Wskazana tu regulacja, wyrażona także w poprzednio obowiązującym Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. nr 10 poz. 49 ze zm.) wyznacza kierunek postępowania dowodowego, nie oznacza to jednak, aby wysokość uzyskiwanego uposażenia nie mogła być wskazana i w inny sposób, tak przy pomocy pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków - aczkolwiek wskazujących wprost na wysokość wynagrodzenia danego zainteresowanego (tak m. in. Sąd Najwyższy w wyroku z 25 lipca 1997 roku, II UKN 186/97, a także Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 4 marca 1997 roku, III AUa 105/97).

Należy podkreślić, iż Sąd nie jest związany ograniczeniami dowodowymi określonymi dla dowodzenia przed organami rentowymi, co wynika z treści art.473 k.p.c. i sprawie, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane i ich dopuszczenie za celowe.

W niniejszym postępowaniu istota sporu sprowadzała się do ustalenia czy wnioskodawca osiągał zarobki w wyższej wysokości niż zarobki, które przyjął organ rentowy przy ustalaniu kwoty należnego mu świadczenia. Bezspornym bowiem było, że ustalenie wyższych zarobków osiąganych przez wnioskodawcę, przekładałoby się na wysokość należnego mu świadczenia emerytalnego.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że w latach 1967 – 1987 wnioskodawca osiągał wynagrodzenie wyższe niż przyjęte przez organ rentowy. Na podstawie przedłożonej dokumentacji osobowej, biegły jednoznacznie wskazał, że wynagrodzenie osiągane przez wnioskodawcę było w tym okresie wyższe. Nadto należy wskazać, iż Sąd nie może ustalać wysokości zarobków na podstawie przypuszczeń, uśrednień, czy też hipotetycznych wyliczeń. Do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych może być bowiem uwzględnione tylko wynagrodzenie faktyczne uzyskane przez zainteresowanego w danym okresie. Jego wysokość musi być niewątpliwa i bezwarunkowa, a nie jedynie prawdopodobna. Podkreślić należy, iż stosunek pracy ma zawsze charakter indywidualny, a określone warunki zatrudnienia mają charakter niepowtarzalny, ponieważ zostały wyznaczone pomiędzy pracodawcą a jego konkretnym pracownikiem. Zatem jedynie wynagrodzenie wnioskodawcy ustalone w sposób niewątpliwy, wobec którego nie istnieje wątpliwość, iż zostało ono zawyżone, może być podstawą do ustalenia współczynnika wysokości podstawy wymiaru, a następnie kwoty świadczenia emerytalnego.

W odniesieniu zaś do podnoszonej przez wnioskodawcę kwestii, iż przy wyliczaniu kwoty należnego świadczenia, biegły nie dysponował wszystkimi dokumentami osobowymi wnioskodawcy, wskazać należy iż w trakcie niniejszego postępowania, Sąd zwracał się do byłego pracodawcy wnioskodawcy, jak też do instytucji mogących dysponować stosownymi regulacjami płacowymi i to na podstawie przedłożonej dokumentacji biegły dokonał stosownych obliczeń.

Poza zgromadzonymi w niniejszej sprawie angażami, ubezpieczony na poparcie swojego żądania nie przedstawił żadnych miarodajnych dowodów pozwalających na ustalenie uzyskiwanych przez niego zarobków w sposób odmienny niż to zostało uczynione w hipotetycznym wyliczeniu ZUS.

Na marginesie dodać należy, że nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.) (wyrok Sądu Najwyższego z 17 grudnia 1996 r., sygn. akt I CKU 45/96, OSNC z 1997r., z.6-7, poz.76; wyrok Sądu Najwyższego z 7 października 1998 r., sygn. II UKN 244/98, OSNAP 1999, nr 20, poz. 662).

Wobec powyższego Sąd, na podstawie art.477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i zobowiązał Zakład Ubezpieczeń Społecznych do ponownego przeliczenie emerytury Z. B. (1) od dnia 1 lutego 2014 r. (to jest od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, stosownie do treści art.129 ust.1 ww. ustawy) przyjmując do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru świadczenia wartość 107,32% z wynagrodzeń za lata 1973, 1983 – 1989, 1991 – 1999, 2001 – 2003, o czym orzekł w punkcie 1 sentencji wyroku.

Jednocześnie wobec braku możliwości ustalenia, że wynagrodzenie wnioskodawcy było wyższe niż wynikające z angaży oraz wobec braku możliwości wypłaty różnicy świadczeń od dnia 6 czerwca 2008 r. do dnia 1 lutego 2014 r. wraz z odsetkami, Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie w pozostałej części, o czym orzekł w punkcie 2 sentencji wyroku.

Podkreślić należy, że zarówno w chwili wydawania decyzji z dnia 4 września 2008 r., jak i decyzji z dnia 12 marca 2013 r. organ rentowy nie był w posiadaniu legitymacji ubezpieczeniowej wnioskodawcy i tym samym nie mógł przyjąć do wyliczenia wysokości świadczenia, kwot tam wskazanych. Dopiero, zatem złożenie tego dokumentu w trakcie postępowania odwoławczego od decyzji z dnia 12 marca 2013 r., pozwoliło organowi rentowemu przeliczyć świadczenie należne wnioskodawcy (to jest od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, stosownie do treści art.129 ust.1 ww. ustawy). Organ rentowy nie ponosi, zatem odpowiedzialności za brak wcześniejszego przeliczenia emerytury należnej wnioskodawcy.

(S.B.)

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy z pouczeniem o prawie, terminie i sposobie złożenia apelacji.

13 lipca 207 roku