Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 10 września 2015 r., skierowanym przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W., Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w Ł. wniosła o zasądzenie na swoją rzecz kwoty 157.154,39 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 143.069,77 zł od dnia 25 lipca 2015 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 14.084,62 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem odszkodowania w związku ze szkodą wywołaną wybuchem gazu w bloku w dniu
8 marca 2015 r. Nadto, powódka wniosła o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

(pozew k. 2-3)

Pismem z dnia 29 września 2015 r. strona powodowa cofnęła powództwo
w zakresie kwoty 90.999,24 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 25 lipca 2015 r.
do dnia 16 września 2015 r. bez zrzeczenia się roszczenia i wniosła o umorzenie postępowania w zakresie tej kwoty. Jednocześnie podtrzymała żądanie zasądzenia od pozwanej na jej rzecz kwoty 66.155,15 zł z ustawowymi odsetkami, w tym:
od kwoty 52.070,53 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 25 lipca 2015 r. do dnia zapłaty i od kwoty 14.084,62 zł od dnia 10 września 2015r. do dnia zapłaty. Nadto, powódka wniosła o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

(cofnięcie powództwa k. 78-79)

W odpowiedzi na pozew z dnia 22 października 2015 r. pozwany (...) Spółka Akcyjna w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości, kwestionując zakres poniesionej przez powódkę szkody.

(odpowiedź na pozew k. 89-95)

Postanowieniem z dnia 1 grudnia 2015 r. Sąd – na wniosek strony powodowej – w trybie art. 194 § 3 k.p.c. wezwał do udziału w sprawie
w charakterze pozwanego T. L..

(wniosek k. 246-248, postanowienie k. 251)

W odpowiedzi na pozew z dnia 26 stycznia 2016 r. pozwany T. L. wniósł o oddalenie powództwa w całości.

(odpowiedź na pozew k. 306-309)

Pismem z dnia 13 marca 2017 r. powódka sprecyzowała żądanie, wnosząc
o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanych in solidum (...) Spółki Akcyjnej w W. i T. L. kwoty 66.155,15 zł
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, w tym wobec (...) .U. S.A.
w W.: od kwoty 52.070,53 zł od dnia 25 lipca 2015 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 14.084,62 zł od dnia 10 września 2015 r. do dnia zapłaty, a wobec T. L. – od całej dochodzonej kwoty z ustawowymi odsetkami
za opóźnienie od dnia doręczenia odpisu pozwu do dnia zapłaty. Nadto, powódka wniosła o zasądzenie od pozwanego ubezpieczyciela na jej rzecz kosztów procesu od kwoty 157.154,39 zł, w tym wynagrodzenia adwokackiego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

(pismo k. 504-508)

Pismem z dnia 24 marca 2017 r. powódka cofnęła powództwo wobec T. L. wraz ze zrzeczeniem się roszczenia.

(cofnięcie powództwa, k. 520)

Pozwany T. L., pismem z dnia 24 marca 2017r., w związku
ze zrzeczeniem się roszczenia, cofnął wniosek o zasądzenie kosztów postępowania od powódki na jego rzecz, jednocześnie wniósł o umorzenie postępowania
w stosunku do niego i o orzeczenie, że każda ze stron ponosi koszty procesu związane ze swoim udziałem w sprawie we własnym zakresie.

(pismo k. 521)

Postanowieniem z dnia 28 kwietnia 2017 r. Sąd umorzył postępowanie wobec T. L..

(postanowienie k. 529-530)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 8 marca 2015r. doszło do wybuchu gazu w budynku położonym
w Ł. przy ul. (...).

(okoliczność bezsporna)

Przedmiotowy budynek mieszkalny wybudowany został w latach ‘60, jest budynkiem wielorodzinnym czterokondygnacyjnym, trzyklatkowym, w którym wyodrębniono własności niektórych lokali mieszkalnych. Nieruchomością przy
ul. (...) w Ł. zarządza Spółdzielnia Mieszkaniowa (...)
w Ł..

(okoliczność bezsporna)

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w (...) S.A. w W. w okresie od 1 stycznia 2015 r.
do 31 grudnia 2015 r łączyła umowa ubezpieczenia. Umową zostało objętych: 2.924 lokali mieszkalnych oraz 39 lokali użytkowych. Załącznikiem do polisy było zestawienie wszystkich zasobów Spółdzielni Mieszkaniowej razem z ilością mieszkań.

W zakresie ubezpieczenia mienia od pożaru innych zdarzeń losowych ochrona ubezpieczeniowa objęła wszystkich właścicieli budynków wielomieszkaniowych,
czyli takich, w których wydzielone zostały więcej niż dwa lokale mieszkalne (§3 ust. 3 w zw. z § 2 pkt 3 OWU).

W myśl § 12 ust. 1 pkt 1 OWU, w przypadku powstania szkody wskutek zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego objętego ochroną, ubezpieczający zobowiązany był użyć dostępnych mu środków w celu zmniejszenia rozmiarów szkody lub zabezpieczenia mienia bezpośrednio zagrożonego szkodą. Natomiast zgodnie z § 16 ust. 1 OWU ochroną ubezpieczeniową objęte zostały szkody w ubezpieczonym mieniu, powstałe w miejscu ubezpieczenia, w czasie trwania okresu ubezpieczenia, jeżeli ich bezpośrednią przyczyną było zdarzenie losowe (m.in.) wybuch. W ust. 2 powołanego paragrafu zastrzeżono m.in., że ubezpieczyciel odpowiada
za zabezpieczenie mienia przed szkodą, a także szkody wywołane akcją ratowniczą.

W odniesieniu do poszczególnych grup rodzajowych mienia sumy ubezpieczenia ustala się: bez uwzględnienia kwoty podatku od towaru i usług (VAT) w przypadku ubezpieczających będących płatnikami podatku VAT, z uwzględnieniem kwoty podatku od towarów i usług (VAT) w przypadku ubezpieczających niebędących płatnikami podatku VAT (§ 9 ust. 4 pkt 1 i 2 OWU).

(polisa k. 9-15; OWU k. 104-132)

Wybuch z dnia 8 marca 2015 r. zniszczył lokale, które w większości usytuowane były w klatce pierwszej i drugiej budynku przy ul. (...) w Ł.. Bezpośrednio po wybuchu na klatce schodowej i w mieszkaniach znajdowało się dużo gruzu, okna były powybijane, zniszczone meble, na drzewach znajdowały się ubrania lokatorów oraz elementy okien. Drzwi wejściowe do klatki schodowej były uszkodzone, kilka drzwi do lokali mieszkalnych było wyrwanych z ościeżnicami.
Na klatkach schodowych leżała odzież i sprzęty lokatorów. W niektórych mieszkaniach po wybuchu znajdował się gruz z zawalonych ścianek działowych. Okna oraz meble mieszkańców były zniszczone. Uszkodzeniu uległo również mienie lokatorów – meble, ściany, drzwi, okna, rzeczy. Wybuch uszkodził również okna
w sąsiedniej posesji. Do części mieszkań nie można było się dostać, największe zniszczenia były w miejscu gdzie doszło do wybuchu i w lokalach sąsiadujących
tj. w mieszkaniach o numerach (...). ---------------------Wybuch spowodował także wybicie szyby w budynku spółdzielni położnym naprzeciwko.

Po wybuchu nie można było dokładnie określić zakresu uszkodzeń, gruz zasłaniał ściany, niemożliwe było wejście do każdego pomieszczenia.

(zeznania świadków: J. P. (1), k. 400v. – 401v. – od 00:39:19; S. W., k. 401v.-402v. – od 01:07:49; E. G., k. 402v.-403 – od 01:56:36; A. M., k. 403v.-404 – od 02:16:16; R. M., k. 404-404v. – od 02:31:13; M. R., k. 406-406v. – od 03:13:18; M. C., k. 406v.-407 od 03:31:59; H. L., k. 407 – od 03:47:35; K. S., k. 432-433- od 00:14:12; zeznania strony powodowej Z. B., k. 433v.-434v. – od 00:36:02 w zw. z k. 537v.-538 – od 00:12:38)

W związku z wybuchem gazu Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego
w Ł. w dniu 9 marca 2015 r. wydał decyzję nakazującą Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. wyłączenie z użytkowania lokali mieszkalnych oznaczonych numerami (...) oraz zarządził: usunięcie gruzu z lokali, a następnie zabezpieczenie ich przed dostępem osób postronnych; umieszczenie w rejonie drzwi wejściowych zawiadomienia o stanie zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia oraz o zakazie ich użytkowania; odcięcie instalacji gazowej w budynku od sieci; utrzymanie zabezpieczeń w ciągłej sprawności.

W uzasadnieniu decyzji podano, że na skutek wybuchu gazu w lokalu mieszkalnym nr (...) znajdującym się na II piętrze budynku zburzeniu uległy ściany działowe
i fragment ściany wydzielającej loggię, jak również ściany oddzielające lokal od lokali nr (...) w sąsiedniej klatce schodowej, na stropie widoczne są podłużne
i poprzeczne pęknięcia, na podłodze zalegający gruz, brak stolarki okiennej. Stwierdzono, że w lokalu nr (...), znajdującym się na II piętrze budynku, zniszczona jest ściana oddzielająca od lokalu nr (...), na podłodze zalega gruz, na stropie widoczne są zarysowania i pęknięcia, a w lokalu nr (...) znajdującym się na III piętrze budynku, nad lokalem (...), na wysokości około 0,20 m powyżej poziomu podłogi widoczne jest pęknięcie ściany zewnętrznej frontowej o długości około 2 m, występują również liczne pęknięcia ścian działowych, w tym na łączeniu ze ścianą zewnętrzną oraz pęknięcia sufitu biegnące wzdłuż belek stropowych. W lokalu nr (...), znajdującym się na I piętrze budynku, odnotowano widoczne pęknięcia stropu biegnące zarówno wzdłuż jak i w poprzek belek stropowych, zagrożenia zawaleniem stropu, zabezpieczonego doraźnie poprzez podstemplowanie. Ponadto stwierdzono: w lokalu nr (...) na suficie widoczne zarysowania i pęknięcia stropu biegnące wzdłuż belek stropowych oraz pęknięcia poprzeczne, w lokalu nr (...) znajdującym się na parterze budynku na suficie ślady zalania oraz rysy, w lokalu nr (...), znajdującym się na II piętrze budynku, zniszczenie ściany oddzielającej lokal od lokalu nr (...), gruz zalegający na stropie, na suficie widoczne pęknięcia podłużne i poprzeczne.

(decyzja, k. 17-19)

Policja zabezpieczała miejsce wybuchu do 9 marca 2015r. do godz. 15.00. Lokatorzy musieli opuścić mieszkania w trybie natychmiastowym i nie mogli zabrać swoich rzeczy. Mieszkańcy bloku zwrócili się do Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej z prośbą o ochronę. Zarząd uznał, że jest to niezbędna czynność, która zabezpieczy budynek i mienie lokatorów. Całodobowa ochrona została zapewniona na okres jednego miesiąca. Wstępu na teren budynku nie mieli ani lokatorzy, ani osoby postronne. Na przestrzeni lat w zasobach lokalowych Spółdzielni, dochodziło do dewastacji, niszczenia drzwi i lamp, kradzieży z wind.

Koszt całodobowej ochrony budynku w okresie od 9 marca 2015r. do 31 marca 2015r. wyniósł 9.818.48 zł.

(zeznania świadków: J. P. (1), k. 400v. – 401v. – od 00:39:19; zeznania strony powodowej Z. B., k. 433v.-434v. – od 00:36:02 w zw.
z k. 537v.-538 – od 00:12:38)

W dniu 11 marca 2015 r. przeprowadzono wizję lokalną przy udziale przedstawiciela ubezpieczyciela. Tego dnia usuwano gruz z mieszkań, który był przemieszany z dobytkiem osób poszkodowanych. Kontenery stały pod oknami
z obu stron budynku. Gruz był ręcznie przebierany, prace przebiegały powoli.

(zeznania świadków: J. P. (1), k. 400v. – 401v. – od 00:39:19; S. W., k. 401v.-402v. – od 01:07:49; M. C., k. 406v.-407 od 03:31:59; zeznania strony powodowej Z. B., k. 433v.-434v. –
od 00:36:02 w zw. z k. 537v.-538 – od 00:12:38)

Powódka zleciła wykonanie ekspertyzy stanu technicznego dla budynku przy ul. (...) w Ł.. Ekspertyza została wykonana przez K. S.
w marcu 2015 r. Wykonano dokumentację fotograficzną budynku po wybuchu.

(ekspertyza k. 162-167; dokumentacja fotograficzna k. 157-161; zeznania K. S. k. 432-433- od 00:14:12)

W dniu 2 kwietnia 2015r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego
w Ł. wydał decyzję nakazująca Spółdzielni Mieszkaniowej (...)

w Ł. usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości stanu technicznego budynku mieszkalnego w Ł. przy ul. (...) poprzez wykonanie niezbędnych robót budowlanych - zgodnie z treścią pkt. 4 projektu wzmocnień elementów konstrukcyjnych uszkodzonych po wybuchu gazu sporządzonym przez mgr inż. K. S. w terminie do dnia 30 kwietnia 2015 r. Nakazane prace polegać miały na:

a)

I klatka schodowa: parter: - lokal nr (...) - uzupełnienie tynku na suficie w łazience
z pomalowaniem; - lokal nr (...) - usunięcie rys na suficie w dużym i małym pokoju oraz ściance działowej w przedpokoju z pomalowaniem ścian i sufitów
w pomieszczeniach podlegających naprawie; I piętro: - lokal nr (...) - usunięcie rys na suficie w dużym pokoju i łazience oraz ściance działowej pomiędzy kuchnią,
a pokojem z pomalowaniem ścian i sufitów pomieszczeń podlegających naprawie;
II piętro: - lokal nr (...) - wykonanie ściany oddzielającej lokal nr (...) od lokalu nr (...), usunięcie rys: ścian w łazience, stropu w małym pokoju (z balkonem), przedpokoju, w ścianie zewnętrznej na styku ze ścianą wewnętrzną. Regulacja lub wymiana stolarki okiennej i drzwiowej w małym pokoju. Pomalowanie ścian i sufitów
w pomieszczeniach podlegających naprawie;

b)

II klatka schodowa: klatka schodowa: usunięcie rys na suficie na II piętrze we wnęce przy lokalach nr (...) oraz ścianie z szachtem na instalacje gazowe. Regulacja lub wymiana stolarki okiennej (okno na półpiętrze) oraz drzwiowej (drzwi wejściowe do klatki schodowej). Pomalowanie ścian i sufitów w pomieszczeniach podlegających naprawie; parter: - lokal nr (...) - regulacja, naprawa lub wymiana stolarki drzwiowej (drzwi wejściowe) oraz okiennej (okno w łazience). Uzupełnienie tynku, pomalowanie ścian i sufitów w pomieszczeniach podlegających naprawie; - lokal nr (...)- usunięcie rys: - na suficie w dużym pokoju, ściance działowej pomiędzy kuchnią i łazienką. Wymiana stropu podwieszonego w łazience i przedpokoju. Montaż nowej kraty okiennej w małym pokoju. Regulacja lub wymiana stolarki okiennej i drzwiowej. Likwidacja zacieków po zalaniach. Pomalowanie ścian
i sufitów w pomieszczeniach podlegających naprawie. - I piętro: lokal nr (...) - usunięcie rys na suficie w pokoju i przedpokoju. Pomalowanie ścian i sufitów
w pomieszczeniach podlegających naprawie; - lokal nr (...) - usunięcie rys na suficie w dużym pokoju i przedpokoju. Pomalowanie ścian i sufitów w pomieszczeniach podlegających naprawie. - lokal nr (...) - naprawa pękniętych belek stropowych, usunięcie rys na sufitach w całym mieszkaniu. Pomalowanie ścian i sufitów
w pomieszczeniach podlegających naprawie; - II piętro: - lokal nr (...) wykonanie nowej ścianki działowej w łazience wraz z montażem drzwi wejściowych do tego pomieszczenia. Ułożenie nowych płytek w łazience i przedpokoju. Naprawa instalacji oświetleniowej w łazience i wymiana uszkodzonej baterii wannowej. Uzupełnienie uszkodzonego tynku na ścianie nośnej podłużnej w przedpokoju. Pomalowanie ścian i sufitów w pomieszczeniach podlegających naprawie; - lokal nr (...) - usunięcie rys na ścianie zewnętrznej w pokoju przy oknie balkonowym oraz na ścianie wewnętrznej nośnej graniczącej z przedpokojem. Pomalowanie ścian i sufitów
w pomieszczeniach podlegających naprawie; - lokal nr (...) - odbudowa ściany dwuwarstwowej pomiędzy dużym pokojem, a pokojem małym lokalu nr (...). Usunięcie rys na suficie w dużym pokoju. Pomalowanie ścian i sufitów
w pomieszczeniach podlegających naprawie; - lokal nr (...) — wzmocnienie stropu, odbudowa ścianek działowych pomiędzy dużym pokojem a kuchnią i dużym pokojem a przedpokojem. Usunięcie rys na suficie w całym mieszkaniu. Rozbiórka
i odtworzenie ścianki działowej w łazience od strony kuchni. Montaż nowej stolarki okiennej i drzwiowej. Montaż wykładzin ceramicznych. Odtworzenie warstw posadzkowych po wzmocnieniu stropu. Naprawa instalacji gazowej, wodno- kanalizacyjnej i elektrycznej. Naprawa lub wymiana balustrady balkonowej. Malowanie ścian i sufitów całego mieszkania; - III piętro: - lokal nr (...) - usunięcie rys na suficie w dużym pokoju. Pomalowanie ścian i sufitów w pomieszczeniach podlegających naprawie; - lokal nr (...) - regulacja lub wymiana drzwi wejściowych; - lokal nr (...) - usunięcie rys na suficie w dużym pokoju i małym pokoju, na ścianie
w kuchni przy oknie, ścianie w małym pokoju w narożniku przy drzwiach, ściance działowej łazienki od strony kuchni, ścianie podłużnej kuchni (przy suficie) od strony kuchni lokalu nr (...). Ułożenie nowych płytek ceramicznych. Pomalowanie ścian i sufitów w pomieszczeniach podlegających naprawie; - IV piętro: - pomieszczenia pralni i suszarni - regulacja lub wymiana stolarki drzwiowej;

c)

III klatka schodowa: - parter: - lokal nr (...) - oszklenie okna w łazience; - I piętro: -lokal nr (...) - usunięcie rys na suficie w przedpokoju , w ściance działowej pomiędzy dużym pokojem a przedpokojem oraz w ścianie małego pokoju od strony lokalu nr (...). Pomalowanie ścian i sufitów w pomieszczeniach; - II piętro: - lokal nr (...) - usunięcie rys na ściance działowej łazienki z drzwiami wejściowymi. Pomalowanie ścian i sufitów w pomieszczeniach podlegających naprawie; - lokal nr (...) - usunięcie rys na suficie w małym pokoju oraz rys na ścianie nośnej przy drzwiach wejściowych do małego pokoju. Pomalowanie ścian i sufitów w pomieszczeniach podlegających naprawie.

(decyzja k. 20-25)

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) zleciła wykonanie zleconych przez Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł. robót budowlanych. Odbiory wyremontowanych lokali odbyły się za sporządzeniem protokołów zdawczo-odbiorczych. Prace wykonano zgodnie z zaleceniami inspektora i stanem faktycznym – przywracano stan poprzedni. Wykonano jedynie prace konieczne, nie podnoszono standardu mieszkań – część lokatorów była z tego faktu niezadowolonych.

Instalację gazową odtworzono zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami. Wcześniej w budynku przy ul. (...) instalacja gazowa była wykonana według pierwotnego projektu, który odpowiadał z przepisom z 1957 roku. Instalacja gazowa została doszczelniona i odtworzona w lokalu nr (...).

(protokoły k. 168-184; zeznania świadków: S. W., k. 401v.-402v. – od 01:07:49; E. G., k. 402v.-403 – od 01:56:36; A. M., k. 403v.-404 – od 02:16:16; R. M., k. 404-404v. – od 02:31:13; B. G., k. 404v.-405; M. R., k. 406-406v. – od 03:13:18; M. C., k. 406v.-407 od 03:31:59; H. L.,
k. 407 – od 03:47:35; K. S., k. 432-433- od 00:14:12; zeznania strony powodowej Z. B., k. 433v.-434v. – od 00:36:02 w zw. z k. 537v.-
od 00:12:38 )

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w Ł. pismem z dnia
30 kwietnia 2015r. zawiadomiła Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego
w Ł. o wykonaniu obowiązku nałożonego decyzją z dnia 2 kwietnia 2015r.
i wniosła o przywrócenie do użytkowania lokali nr (...). W dniu 12 maja 2015 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł. wydał decyzję nr (...), w której stwierdzono, że Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) wykonała wszystkie prace budowlane w budynku mieszkalnym położonym w Ł. przy ulicy (...), objęte decyzją Nr (...).

(decyzja k. 26-30)

Uchwałą z dnia 9 marca 2015r., w związku z decyzją nr (...) Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. z dnia 9 marca 2015r., nakazującą Spółdzielni wyłączenie z użytkowania lokali mieszkalnych oznaczonych numerami (...) znajdujących się w budynku przy ul. (...), Zarząd Spółdzielni postanowił zwolnić te lokale mieszkalne z opłat czynszowych od dnia 9 marca 2015r. do odwołania.

Uchwałą z dnia 20 maja 2015 r. Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł., w związku z uchyleniem decyzji nr (...) Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. z 9 marca 2015r. i przywróceniem do użytkowania lokali mieszkalnych oznaczonych numerami (...), postanowił naliczać lokalom mieszkalnym opłaty czynszowe od dnia 15 maja 2015r. Natomiast w związku z uznaniem reklamacji lokatora mieszkania nr (...) opłaty czynszowe Zarząd postanowił naliczać za ten lokal od dnia 30 maja 2015r.

Koszt zwolnienia z opłat czynszowych lokali wyłączonych z eksploatacji wyniosły łącznie kwotę 5.944.41 zł.

(uchwały k. 66; zestawienie k. 60-65)

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w Ł. zgłosiła szkodę ubezpieczycielowi w dniu 9 marca 2015 r.

(zgłoszenie szkody k. 16)

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w Ł., wraz z pismem
z dnia 15 kwietnia 2015r., doręczonym 23 kwietnia 2015 r. przesłała pozwanemu faktury:

- fakturę Nr (...) z dnia 13.03.2015r. na kwotę brutto – 615 zł (netto 500 zł) za wywóz gruzu i śmieci po eksplozji gazu oraz za oczyszczenie drzew z śmieci po eksplozji gazu przy użyciu podnośnika koszowego;

- fakturę Nr (...) z dnia 31.03.2015r. na kwotę brutto – 9.818.48 zł (netto 7.982,50 zł) za całodobową ochronę budynku w okresie 9-31.03.2015r.;

- fakturę Nr (...) z dnia 8.04.2015r. na kwotę brutto – 12.300 zł (netto 10.000 zł) za ekspertyzę techniczną budynku i projekt wzmocnień konstrukcji;

- fakturę Nr (...) z dnia 17.03.2015r. na kwotę brutto – 4.428 zł (netto 3.600 zł) za sprawdzenie sprawności przewodów wentylacyjnych;

- fakturę Nr (...) z dnia 14.04.2015r. na kwotę brutto – 9.296.95 zł (netto 8.608,29 zł), która dotyczyła robót remontowych budowlano - porządkowych w budynku po wybuchu gazu.

Łączna wartość faktur wyniosła brutto kwotę 36.458.43 zł (netto 30.690,79 zł).

(pismo k. 31, faktury k. 32-36)

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w Ł., wraz z pismem
z dnia 26 maja 2015r., przesłała pozwanemu kolejne faktury, wskazując, że są one związane z powstałą szkodą przy ul. (...) w Ł. tj.:

- fakturę Nr (...) z dnia 19.05.2015r. na kwotę brutto – 68.836.14 zł (netto 63.737,17 zł) za roboty remontowe – remont mieszkań po wybuchu gazu.
W dniu 2.06.2015r. firma (...) złożyła fakturę korygującą (...) do faktury (...). Wartość faktury Nr (...) po korekcie wyniosła brutto – 67.633.23 zł (netto 62.623,36 zł);

- fakturę Nr (...) z dnia 27.05.2015r. na kwotę brutto 1.051.98 zł (netto 974,06 zł) za roboty remontowe w mieszkaniu Nr (...);

- fakturę Nr (...) z dnia 11.05.2015r. na kwotę brutto – 3.109.78 zł (netto 2.879,43 zł) za remont mieszkań przy ul. (...);

- fakturę (...) z dnia 30.04.2015r. na kwotę brutto – 2.746.02 zł (netto 2.542,61 zł) za roboty elektryczne wykonane w mieszkaniach Nr (...);

- kwota – 2.006.56 zł (netto 1.857,92 zł) z faktury Nr (...) z dnia 28.03.2015r. firmy (...) na łączną kwotę – 6.464.88 zł Faktura za wymianę
4 szt. okien w mieszkaniach oraz 1 szt. na klatce schodowej;

- fakturę Nr (...) z dnia 3.04.2015r. na kwotę brutto – 3.700 zł (netto 3.425,93 zł) za wymianę okien;

- faktura Nr (...) z dnia 25.05.2015r. na kwotę brutto – 1.600 zł (netto 1.300,81 zł) za wymianę okien;

- fakturę Nr (...) z dnia 14.04.2015r. na kwotę brutto – 2.460 zł (netto 2.000 zł) za opracowanie ekspertyzy stanu technicznego instalacji gazowej w budynku;

- faktura Nr (...) z dnia 22.04.2015r. na kwotę brutto – 10.057,75 zł (netto 9.312,73 zł) za wykonanie prób szczelności i prac remontowych, naprawczych instalacji gazowej w budynku;

- faktura Nr (...) z dnia 20.05.2015r. firmy (...) na kwotę – 1.166.40 zł (netto 1.080 zł), za zagazowanie budynku i uruchomienie instalacji gazowej;

- faktura Nr (...) z dnia 17.04.2015r. na kwotę brutto - 162.00 zł (netto 150 zł) za przycięcie drzew od strony balkonowej, aby umożliwić wjazd betoniarki;

Łączna wartość faktur, przy uwzględnieniu faktury korygującej KF- (...) wyniosła brutto – 95.693.72 zł (netto 88.146,85 zł).

(pismo k. 37-38; faktura korygująca k. 219; faktury k. 32-47, akta szkodowe k. 542)

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w Ł. wraz z pismem
z dnia 26 maja 2015r., doręczonym w dniu 2 czerwca 2015r. przesłała również faktury za wydatki poniesione przez:

- A. M. - lokal nr (...), tj.: - fakturę Nr (...) z dnia 23.04.2015r za wymianę okna na kwotę – brutto 1.700.00 zł (netto 1.574,07 zł); - fakturę Nr (...) z dnia 9.05.2015r za cyklinowanie parkietu na kwotę – 672 zł (netto 622,22 zł);

- F. S. - lokal nr (...), tj.: - fakturę Nr (...) z dnia 13.03.2015r. za wymianę drzwi wejściowych do mieszkania na kwotę – 1.480 zł (netto 1.370,37 zł);

- J. P. (2) - lokal nr (...), wg. zestawienia wraz z fakturami na łączną kwotę – 1.689.26 zł (netto 1.689,26 zł) za wymianę drzwi wejściowych.

Ogółem wartość wykonanych prac w lokalach nr (...) wyniosła kwotę brutto 5.541,26 zł (netto 5.130,78 zł).

Ponadto Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w Ł. w piśmie
z dnia 26 maja 2015 r. zgłosiła szkody powstałe w wyniku wybuchu gazu
w lokalach nr (...).

(pismo k. 37-38, akta szkodowe k. 542)

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w Ł. wraz z pismem
z dnia 19 czerwca 2015r., doręczonym 25 czerwca 2015r. przesłała pozwanemu:

- kosztorys na kwotę 991.66 zł netto wraz z zestawieniem i kopiami dowodów RW za pobranie z magazynu materiałów na kwotę 1.263.60 zł - prace zabezpieczające lokale i budynek po wybuchu wykonane przez konserwatorów Spółdzielni;

- kosztorys na kwotę – 2.270.10 zł brutto za uruchomienie instalacji wodnych i C.O. przez konserwatorów;

- kosztorys (...) na kwotę – 6.452.95 zł netto za remont elewacji wejściowej;

- fakturę Nr (...) z dnia 6.05.2015r na kwotę – 1.235.41 zł za wymianę drzwi wejściowych do lokalu własnościowego spółdzielczego Nr(...) zajmowanego przez P. K..

Spółdzielnia wniosła o pokrycie tych kosztów w łącznej kwocie – 9.714.71 zł oraz zaspokojenie roszczeń P. K. w wysokości 1.235.41 zł. Poinformowała nadto, że wydatki związane z likwidacją szkody, a poniesione przez nią stanowią łącznie 143.069.77 zł.

(pismo k. 48, kosztorysy k. 49-53, akta szkodowe k. 542)

Pismem z dnia 30 lipca 2015r., skierowanym do ubezpieczyciela, spółdzielnia wezwała do wypłaty odszkodowania. Pismem z dnia 18 sierpnia 2015r. wystosowała przedsądowe wezwanie do zapłaty kwoty 143.069,77 zł z ustawowymi odsetkami
od dnia 25 lipca 2015 r. do dnia zapłaty w terminie 7 dni od daty otrzymania pisma pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

(pismo k. 54, wezwanie k. 55)

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w Ł., skierowanym do ubezpieczyciela piśmie z dnia 7 września 2015r., doręczonym w dniu 15 września 2015 r. wskazała dodatkowo na koszty związane z pracami mającymi na celu likwidację powstałych szkód po wybuchu gazu, a nie ujętych we wcześniejszych pismach z dnia 15 kwietnia 2015r., 26 maja 2015r. oraz 19 czerwca 2015r. Wraz
z pismem powódka załączyła:

- fakturę Nr (...) z dnia 7.09.2015r w kwocie 615 zł brutto (netto - 500 zł) za nadzór autorski;

- koszty materiałów pobranych z magazynu Spółdzielni w kwocie 1.263,60 zł, dla potrzeb prac zabezpieczających wykonanych przez konserwatorów;

- zwolnienie z opłat czynszowych lokali wyłączonych z eksploatacji w kwocie – 5.944,41 zł;

-fakturę Nr (...) z dnia 31.03.2015r za wymianę uszkodzonej szyby
w sąsiedniej nieruchomości przy ul. (...) w kwocie – 687,85 zł brutto;

Łączna wartość brutto wykazanych dodatkowych kosztów wyniosła 7.307,95 zł. Spółdzielnia wskazała, że ogólna wartość jej roszczeń wynosi 157.154,39 zł.

(pismo k. 58, faktury, k. 59 i k. 67; zestawienie, k. 60-65, akta szkodowe k. 542)

Uzasadniony koszt prac naprawczych, przy uwzględnieniu łączącej strony umowy ubezpieczenia, wyniósł kwotę brutto łącznie w wysokości 126.247,24 zł. Nadto, uzasadnione wydatki poniesione przez lokatorów na prace remontowe wykonane w lokalach nr (...) wyniosły łącznie brutto 5.541,26 zł.

(opinia biegłego ds. budowlanych, k. 440-475)

Decyzją z dnia 15 września 2015 roku ubezpieczyciel przyznał odszkodowanie w wysokości 92.076,27 zł. Wypłata nastąpiła w dniu 16 września 2015 r. Wypłacone kwoty były wartościami netto, nie uznano konieczności zastosowania całodobowej ochrony budynku, nie uznano prac w zakresie lokalów nr (...), które stanowią wyodrębnioną własność. Nadto, pozwany nie uznał modernizacji instalacji gazowej, wskazując, że nie jest ona objęta zakresem ubezpieczenia. Spółdzielnia odwołała się od decyzji żądając wypłaty zgodnie ze swoimi żądaniami.

(bezsporne; potwierdzenie wpłaty k. 80; decyzja k. 133-134; pismo k. 220-221)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o dokumenty, zeznania świadków, zeznania strony powodowej, a także opinię biegłego ds. budownictwa.

Rodzaj niezbędnych do naprawienia szkody prac, jak również zakres samej szkody (tj. czy w świetle wiedzy specjalistycznej do uszkodzeń budynku doszło
w wyniku zdarzenia z dnia 8 marca 2015 r.), jak również wartość koniecznych
i niezbędnych prac odtworzeniowych, Sąd ustalił na podstawie opinii biegłego ds. budownictwa. Biegły zweryfikował każdą fakturę przedstawioną przez stronę powodową, dokonał jej oceny, a także przeanalizował załączoną dokumentację
(w tym również fotograficzną), a w szczególności – decyzje inspektoratu nadzoru budowlanego.

Opinia biegłego nie została podważona przez żadną ze stron. Nie żądano żadnych wyjaśnień, ani wezwania biegłego na rozprawę, nie wniesiono o powołanie dowodu z opinii innego biegłego. Dlatego, ostateczne wnioski opinii stały się podstawą ustaleń faktycznych.

Biegły podważył część przedstawionych kosztów w odniesieniu do poszczególnych faktur, wyjaśniając każdorazowo przyczynę i zakres modyfikacji w odniesieniu do każdej pozycji wydatków i każdej faktury. Strony w istocie nie kwestionowały dokonanych przez biegłego ocen i ostatecznych wniosków.

Powodowa spółdzielnia nie zgodziła się jednak z weryfikacją dotyczącą instalacji gazowej, powołując się na zeznania świadków. W ocenie Sądu, zeznania świadków będących mieszkańcami, czy innych – nawet posiadających wykształcenie budowlane – nie mogły w tym zakresie podważyć opinii specjalisty i szczególnego dowodu, jakim w postępowaniu procesowym jest opinia biegłego. Zwraca uwagę wypowiedź jednej z przesłuchanych osób, która wyraziła w tym zakresie swoją opinię – świadek K. S., choć wypowiedział się w tym zakresie, przyznał: „Ja nie jestem gazownikiem” (k. 433). Twierdzenia świadków o zakresie koniecznych prac nie mogły wzruszyć opinii biegłego specjalisty. Jednocześnie, pomimo treści opinii nie żądano od biegłego dodatkowych wyjaśnień, brak było wniosków o powołanie dowodu z opinii innego biegłego. Tymczasem z opinii wynika, że biegły dokonał również analizy zaleceń pokontrolnych i wykonanych prac. Wprost wywiódł, że koszt zasadnych prac wyniósł w tym zakresie netto 2.809,93 zł. Wskazując, że nie mogą zostać uwzględnione prace związana modernizacją, konserwacją, robotami malarskimi. W tym zakresie nie przedstawiono dowodów, które podważyły treść opinii; brak jest np. zeznań osób, które te prace wykonały, czy tych, które dokonały odbioru. Nie żądano także opinii biegłego innej specjalizacji. Brak jest materiału dowodowego, który wykazałby konieczność poniesienia dodatkowych kosztów, potwierdziłyby, że w przeciwnym razie nie uzyskano by odbioru. Jednocześnie, podważenie opinii biegłego wymagałoby dalszej weryfikacji; odrzucone przez biegłego wyliczenie dotyczyło nie tylko modernizacji instalacji, ale i jej konserwacji, czy malowania. W tym zakresie również potrzebna byłaby ocena osoby posiadającej wiedzą specjalistyczną.

Z tych względów również w odniesieniu do tych prac, Sąd poczynił ustalenia
w oparciu o wnioski postawione przez biegłego.

Uwzględniając wnioski opinii, Sąd (z uwagi na przyjęcie przez biegłego
kwot netto), dokonał korekty kwot podanych przez biegłego netto i powiększył je
o wskazaną przez biegłego odpowiednią stawkę podatku VAT.

W odniesieniu do trzech faktur o stawkę 23%: faktura Nr (...) z dnia 8.04.2015r. na kwotę brutto 12.300 zł (netto 10.000 zł), faktura Nr (...)
z dnia 7.09.2015r w kwocie 615 zł brutto (netto 500 zł), faktura Nr (...)
z dnia 14.04.2015r. na kwotę brutto 2.460 zł (netto 2.000 zł) za opracowanie ekspertyzy stanu technicznego instalacji gazowej w budynku. Kwota podatku wyniosła w tym zakresie 2.875 zł.

W odniesieniu do pobranych z magazynu materiałów biegły sam przyjął kwotę brutto; tj. kwotę – 1.263.60 zł (k. 474).

Pozostałe faktury były zaś objęte 8% stawką VAT i w tym zakresie kwota podatku wyniosła 8.119, 16 zł.

Łączna kwota brutto za prace okołobudowlane związane z przedmiotowym wypadkiem wyraża się więc kwotą 126.247,24 zł, a za prace zlecone przez samych lokatorów – kwotą 5.541,26 zł.

Łącznie więc biegły zweryfikował pozytywnie faktury na kwotę 131.788,50 zł brutto.

W toku postępowania zniszczeniu uległa płyta CD zawierająca akta szkodowe (k. 142). W związku z tym, zamykając rozprawę, Sąd wezwał do ponownego przedłożenia akt szkodowych. Płyta wpłynęła do Sądu z dniem 11 lipca 2017 roku. Pełnomocnik powoda zrzekł się ich ponownego doręczenia (k. 538, adnotacja 00:34:55). Dowód ten stanowił podstawę ustaleń dotyczących dat doręczenia pism spółdzielni, zawierających kwotowo określone żądania zapłaty kolejnych części odszkodowania.

Spór dotyczący wypłaty odszkodowania w wysokości netto lub brutto miał charakter prawny; podobnie – kwestia objęcia odszkodowaniem zwolnienia udzielonego przez spółdzielnię mieszkańcom poszczególnych lokali, czy ochrony budynku na okres przywrócenia go do użytkowania. Sąd odniósł się do tych kwestii w pozostałej części uzasadnienia.

W powyższym stanie faktycznym, Sąd zważył
co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Zdarzeniem, z którego strona powodowa wywodziła swoje roszczenia, był wybuch z dnia 8 marca 2015r. r. Okoliczności samego zdarzenia pozostawały poza sporem. Bezspornym było również, iż budynek położony w Ł. przy ul. (...) był objęty umową ubezpieczenia mienia od pożaru i innych zdarzeń losowych
w okresie od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. Podstawę prawna odpowiedzialności pozwanego towarzystwa ubezpieczeń stanowił więc art. 805 k.c.

Sporne pozostawały kwestie: zakresu szkody i zasadności wykonania poszczególnych prac remontowych (w tym zakresie spór dotyczył ustaleń stanu faktycznego, a Sąd odniósł się do tych kwestii w ocenie materiału dowodowego), wypłaty odszkodowania z uwzględnieniem podatku od towarów i usług oraz objęcia umową ubezpieczenia kwestii szkody powstałej w lokalach stanowiących odrębną własność i kosztów ochrony budynku (w tym zakresie spór miał charakter prawny).

W pierwszej kolejności Sąd odniósł się do zarzutu strony pozwanej, że lokale stanowiące odrębną własność nie były objęte przedmiotową umową ubezpieczenia. W tym zakresie należy odwołać się do łączącej strony umowy i zapisów OWU.
W części ogólnej OWU została zawarta definicja budynku wielomieszkaniowego,
z której wynika, że zakres ubezpieczenia obejmuje również lokale stanowiące odrębną własność (§ 2 pkt 3 OWU). W toku postępowania strona pozwana odwołała się do § 3 ust. 2 OWU, w którym określono zakres ubezpieczenia. Zapis ten dotyczy części wspólnych lub będących własnością ubezpieczonego. Regulację dotyczącą przedmiotu ubezpieczenia uzupełnia jednak § 3 ust. 3 OWU, który w sposób szczególny reguluje przedmiot ubezpieczenia od pożaru i innych zdarzeń losowych. Powołany zapis wprost obejmuje ochroną wszystkich właścicieli budynku wielomieszkaniowego; a więc – objęcie tym ubezpieczeniem budynku wielomieszkaniowego dotyczy właścicieli wszystkich lokali, także wyodrębnionych. W ocenie Sądu jest to uzasadnione rodzajem zdarzenia, którego dotyczy ochrona
i faktem, że w przypadku pożaru, czy wybuchu, szkoda dotyka substancji całego budynku i wyodrębnienie szkody w tym zakresie w odniesieniu do poszczególnych lokali może być po prostu niemożliwe. Podobnie jest w niniejszej sprawie; szkody wystąpiły na terenie różnych lokali mieszkalnych, ale dotykają substancji budynku jako całości.

W ocenie Sądu fakt, że ochroną ubezpieczeniową w odniesieniu do zdarzenia losowego, jakim był wybuch, wszystkich właścicieli lokali budynku wynika wprost
z § 3 ust. 3 w zw. z § 2 ust. 3 OWU.

Dokonując oceny wysokości zgłoszonego żądania, Sąd oparł się na opinii biegłego. Dalszy spór dotyczył jednak tego czy odszkodowanie winno uwzględniać podatek od towarów i usług. Strona pozwana zarzuciła, że spółdzielnia jako płatnik podatku VAT, będzie uprawniona do odliczenia tej wartości, co powodowałoby bezpodstawne wzbogacenie.

W tym zakresie należy wskazać, że Spółdzielnia zajmuje się zaspokajaniem potrzeb mieszkaniowych w postaci m.in. utrzymania istniejących zasobów. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów
i usług, zwolnione od podatku są czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Członkowie spółdzielni oraz osoby niebędące członkami ponoszą koszty eksploatacji i utrzymania zajmowanych przez nich lokali, koszty eksploatacji i utrzymania nieruchomości wspólnych oraz koszty eksploatacji i utrzymania części nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni. Z uwagi na treść art. 86 ust. 1 powołanej ustawy, Spółdzielni nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT na zasadach ogólnych z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług, które służyły albo będą służyć do wykonywania czynności zwolnionych od podatku
w oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 września 2015 r., sygn. akt I FSK 1006/14). Reasumując, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary
i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 września 2015 r., sygn. akt I FSK 1006/14).

W przedmiotowej sprawie Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) będzie miała zatem prawa odliczyć VAT, gdyż czynności związane z substancją budynku są nieopodatkowane, a w konsekwencji – z uwagi na zasadę pełnego odszkodowania, winna otrzymać odszkodowanie, które uwzględnia podatek od towarów i usług.

Kwota brutto zweryfikowanych przez biegłego ds. budownictwa faktur wyniosła łącznie 126.247,24 zł brutto. Nadto uzasadnione wydatki na prace remontowe wykonane w lokalach nr (...) –5.541,26 zł brutto. Łącznie daje to kwotę 131.788,50 zł.

Pozwany zakwestionował, by ochrona ubezpieczeniowa obejmowała również konieczność zabezpieczenia budynku po wybuchu.

W tym miejscu wskazać należy, że treść OWU nie budzi wątpliwości. Ubezpieczyciel nałożył na ubezpieczającego szereg obowiązków, w tym po powstaniu szkody zabezpieczenie mienia bezpośrednio zagrożonego (§ 11 ust. 2 pkt 2 OWU i § 12
ust. 1 pkt 1 OWU, § 16 ust. 2 OWU).

Zasadność podjętych przez spółdzielnię działań potwierdzają zeznania świadków.
Wybuch z dnia 8 marca 2015 r. spowodował duże zniszczenia, w tym w kilku mieszkaniach nie było drzwi wejściowych, okien. Zniszczone zostały również drzwi zewnętrzne do klatki schodowej. Wszędzie był gruz i rozrzucone mienie mieszkańców, a należy zwrócić uwagę, że ubezpieczyciel zastrzegł sobie wyłączenie odpowiedzialności za zaginione mienie (§16 OWU). Niezabezpieczenie terenu
w odpowiedni sposób zwiększyłoby ryzyko powiększenia szkody. Zabezpieczenie było konieczne nie tylko z powodu konieczności zabezpieczenia mienia, ale także dla bezpieczeństwa wszystkich osób – mieszkańców i osób postronnych. Powódka wskazywała także, że spotykała się z aktami wandalizmu, a otwarte drzwi wejściowe do klatki i do mieszkań, mogłyby powodować dalsze dewastacje.

Powyższe oznacza, że powódka, aby działać w zgodzie z OWU, a także
w zgodzie z zarządzeniem PINB w Ł., musiała zabezpieczyć odpowiednio teren
i ponieść z tego tytułu koszty. Zdaniem Sądu, z uwagi na stan budynku, decyzję administracyjną odpowiedniego organu, a także treść OWU, całodobowa ochrony budynku w okresie od 9 marca 2015r. do 31 marca 2015r. była uzasadniona
i konieczna. Wobec powyższego Sąd uwzględnił żądaną z tego tytułu kwotę
w wysokości 9.818.48 zł w całości.

Kwota należnego i uzasadnionego odszkodowania wyniosła więc 141.606.98 zł (131.788,50 + 9.818,48 zł). Jednakże w toku postępowania strona pozwana przelała na konto powodowej spółdzielni kwotę 92.076,27 zł, która została
w wysokości 90.999,24 zł zaliczona na poczet świadczenia głównego, a w pozostałej części – na odsetki. Wobec powyższego zasądzeniu podlegała kwota 50.607,74 zł (141.606,98 zł – 90.999,24 zł).

Za niezasadne Sąd uznał żądanie przez powódkę kwoty 5.944.41 zł z tytułu zwolnienia z opłat czynszowych lokali wyłączonych z eksploatacji.

Powyższe, w ocenie Sądu, nie mieści się w zakresie ochrony ubezpieczeniowej udzielonej przez pozwanego – ubezpieczenie dotyczy mienia i kosztów jego zabezpieczenia. Inne szkody, poniesione w wyniku zdarzeń losowych, nie zostały objęte umową – nie zostały poddane ubezpieczeniu.

Na marginesie jedynie należy zauważyć, iż zwolnienie z opłat czynszowych jest zgodne z zadami współżycia społecznego i jeśli uchwałami członkowie postanowili zwolnić poszkodowanych z tego obowiązku, to było to zapewne wynikiem kierowania się chęcią pomocy. Jednak należy także dostrzec, że lokale, choć nie były zamieszkane, to generowały koszty stałe: obsługi administracyjnej, wywożenia śmieci, opłat przesyłowych za wodę i gaz, a także koszty prądu zużytego do choćby oświetlenia części wspólnych, zarządu nieruchomością wspólną, czy też inne opłaty stałe i podatki, które spółdzielnia zdecydowała się przejąć za poszkodowanych.

W tym zakresie jednak, tak rozumiana szkoda, nie została objęta zakresem ubezpieczenia.

Wobec powyższego Sąd oddalił powództwo co kwoty 5.944,41 zł.

W myśl art. 355 § 1 k.p.c. Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew.

W piśmie procesowym z dnia 29 września 2015 r., wniesionym przez pierwszą rozprawę, strona powodowa cofnęła powództwo w zakresie kwoty 90.999,24 zł należności głównej wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 25 lipca 2015 r. do dnia 16 września 2015 r.

Czynność ta nie wymagała zgody strony przeciwnej, Sąd nie stwierdził, aby cofnięcie powództwa było sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzało do obejścia prawa w rozumieniu art. 203 § 4 k.p.c. – motywowane było częściowym spełnieniem świadczenia. Z tych względów, na podstawie art. 355 § 1 k.p.c., postępowanie w tej części podlegało umorzeniu.

Sposób wyliczenia należności także był prawidłowy. Odsetki naliczone od kwot zgłoszonych pismami z dnia 15 kwietnia 2015 roku, 26 maja 2015 roku
i 19 czerwca 2015 roku za wskazany okres od dnia 25 lipca 2015 roku (a w części – od 26 lipca 2015 roku) są wyższe niż kwota 1.077,03 zł.

Uzupełniająco zauważyć należy, że w treści pisma powódki wkradła się oczywista omyłka pisarska tj. w pierwszym punkcie pisma podano kwotę 90.000,24 zł. Niemniej jednak dalsza części pisma, jego uzasadnienie, a w szczególności kwota
w jakiej powódka podtrzymała żądanie zapłaty, wskazuje, że cofnięcie dotyczyło kwoty 90.999,24 zł.

Zasadą prawa cywilnego jest, że dłużnik popada w opóźnienie, jeżeli nie spełnia świadczenia w terminie, w którym stało się ono wymagalne. Zgodnie z art. 455 k.c., jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony, ani nie wynika
z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Niespełnienie świadczenia w terminie powoduje po stronie dłużnika konsekwencje przewidziane w art. 481 § 1 kc, zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe lub – obecnie od dnia 1 stycznia 2016 roku – odsetki ustawowe za opóźnienie (§ 2 art. 481 kc w poprzednim i obecnym brzmieniu). Zobowiązanie do zapłaty odszkodowania ma charakter zobowiązania bezterminowego. Jego przekształcenie w zobowiązanie terminowe może nastąpić w wyniku wezwania wierzyciela (pokrzywdzonego) skierowanego wobec dłużnika do spełnienia świadczenia.

W odniesieniu do żądania odsetek, strona powodowa wywodziła, że termin przewidziany w art. 817 k.c. otwiera się dla ubezpieczyciela z dniem zgłoszenia szkody. Niezależnie więc od zgłaszanych później, sprecyzowanych kwotowo roszczeń, pozwany winien wypłacić odszkodowanie w pełnej wysokości po upływie 30 dni od dnia 9 marca 2015 roku. Dlatego wniosek o naliczenie odsetek od kwoty 143.069,77 zł od dnia 25 lipca 2015 roku uznała za w pełni uprawnione.

Sąd nie podzielił tego poglądu. Jak wskazano w orzecznictwie: „Terminowy charakter świadczenia ubezpieczyciela, o czym mowa w art. 817 § 1 i 2 k.c., należy odczytywać w taki sposób, że ubezpieczyciel popada w opóźnienie, jeśli nie spełni świadczenia, które zostało mu zgłoszone kwotowo, w terminach zakreślonych
w cytowanych przepisach” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia
25 lutego 2015 r., sygn. akt I ACa 819/14).

W niniejszej sprawie sam poszkodowany rozumiał jako swoją szkodę konieczność poniesienia skonkretyzowanych wydatków; były one zgłaszane w miarę ich ponoszenia, w kolejnych pismach. W niniejszej sprawie szkoda została skonkretyzowana, wyraża się poniesionymi przez spółdzielnię kosztami, nie jest to szkoda, która podlega hipotetycznemu szacunkowi, którego można by oczekiwać od pozwanego, gdyby poszkodowany nie przystąpił do jej likwidacji we własnym zakresie. Szkodą są poniesione wydatki, udokumentowane fakturami. Skoro pozwany sam rozumiał swoją szkodę w ten sposób, to możliwość naliczania odsetek, z uwzględnieniem regulacji zawartej w art. 817 § 1 k.c., powstawała z chwilą zgłoszenia każdego kolejnego, sprecyzowanego kwotowo, roszczenia.

Pierwsze pismo precyzujące roszczenia wystosowano dnia 15 kwietnia 2015 roku (k. 31). Pozwany otrzymał je w dniu 23 kwietnia 2015 roku. Określone nim roszczenia wyniosły łącznie 36.458,43 zł.

Kolejne pismo z dnia 26 maja 2015 roku (k. 37-38) zostało doręczone w dniu
2 czerwca 2015 roku. Objęto nim faktury na łączną kwotę 96.896,63 zł oraz kwotę 5.541,26 zł kwot wydatkowanych przez właścicieli.

Żądania zgłoszone tymi pismami, zgodnie z art. 817 § 1 k.c., stały się wymagalne odpowiednio: z dniem 24 maja 2015 roku i z dniem 2 lipca 2015 roku. Zatem żądanie naliczenie odsetek od dnia 25 lipca 2015 roku w tym zakresie było uzasadnione. Wysokość zasądzonych roszczeń, po weryfikacji dokonanej przez biegłego oraz po odjęciu przyznanego już w toku tego postępowania odszkodowania wyniosło 38.644,67 zł.

Kolejne pismo z dnia 19 czerwca 2015 roku, zawierające dalsze żądanie zapłaty kwoty 9.714,71 zł (k. 48), zostało doręczone ubezpieczycielowi w dniu
25 czerwca 2015 roku. Wymagalność tej części roszczenia powstała zatem z dniem 26 lipca 2015 roku. Po weryfikacji żądań przez biegłego zasądzono
z przedstawionych z tym pismem faktur kwotę 9.396,62 zł.

Resztę roszczeń zgłoszono pismem z dnia 7 września 2015 roku, doręczonym w dniu 15 września 2015 roku. Wcześniej – w dniu 10 września 2015 roku został złożony pozew. Wymagalność tej części odszkodowania powstała więc najwcześniej
z chwilą doręczenia odpisu pozwu – w dniu 6 października 2015 roku. Dlatego
w zakresie zasądzonej części tego żądania – kwoty 2.566,45 zł – Sąd naliczył odsetki zgodnie z żądaniem pozwu – od dnia jego skutecznego wniesienia.

W pozostałym zakresie żądanie odsetek zostało oddalone.

Zasądzając należne odsetki Sąd uwzględnił zmianę brzmienia przepisu art. 481 § 2 k.c., która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2016 roku (art. 2 ust. 1 pkt a w zw. z art. 56 i art. 57 ustawy z dnia 9.10.2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1830).

Podstawę orzeczenia o kosztach procesu stanowił art. 100 zd. 2 k.p.c., gdyż strona powodowa ostała się ze swoim roszczeniem w 91 %.

Określając proporcję roszczenia zasądzonego do dochodzonego, Sąd miał na uwadze również kwotę objętą cofnięciem pozwu. Zasadą jest wprawdzie (art. 203 § 2 k.p.c.), że w wypadku cofnięcia pozwu obowiązek zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego, na jego żądanie, obciąża powoda bez względu na przyczynę cofnięcia. Jednakże dopuszczalne jest odstępstwo od tej zasady. Judykatura wskazuje, że są to zwłaszcza sytuacje, gdy cofnięcie pozwu jest konsekwencją zaspokojenia przez pozwanego wymagalnego w chwili wytoczenia powództwa roszczenia powoda.
W rozumieniu przepisów o kosztach procesu (art. 98 k.p.c.) pozwanego należy uznać wówczas za stronę przegrywającą sprawę (postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 12.4.2012 r., sygn. akt II CZ 208/11).

Zgodnie z art. 100 zd. 2 k.p.c., Sąd włożył na pozwanego obowiązek zwrotu wszystkich kosztów poniesionych przez powodową spółdzielnią, gdyż uległa ona tylko co do nieznacznej części swego żądania.

Na zasądzoną kwotę 15.330,39 zł kosztów procesu złożyły się: koszty wynagrodzenia pełnomocnika wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa (3.617 zł), opłata od pozwu (7.858 zł), wykorzystana część zaliczki na wynagrodzenie biegłego (3.775,39 zł) oraz zwrot kosztów podróży dla świadka (80 zł). Wynagrodzenie pełnomocnika ustalone zostało na podstawie § 6 ust. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.461 j.t.).

Zgodnie bowiem z § 21 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia
22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800), do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji. Stosownie do § 23 obecnie obowiązującego rozporządzenia, weszło ono w życie z dniem 1 stycznia 2016 roku. Pozew został wniesiony w dniu 10 września 2015 roku; zastosowanie zatem znajdują przepisy uprzednio obowiązującego rozporządzenia

Wobec pozwanego T. L. postępowanie zostało prawomocnie umorzone (nie sprzeciwiła się temu żadna ze stron postępowania). Dlatego jedynie na marginesie należy wyjaśnić, iż postanowieniem z dnia 14 marca 2017 roku Sąd oddalił wniosek strony powodowej o wydanie wyroku częściowego wobec pozwanego ubezpieczyciela (k. 510). Jak zostało już bowiem wyjaśnione w judykaturze: „Jeżeli powód żąda zasądzenia świadczenia solidarnie [in solidum – jak w niniejszej sprawie] od pozwanych sąd nie może, na podstawie art. 317 § 1 k.p.c., wydać wyroku częściowego w stosunku tylko do jednego z pozwanych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2012 r., sygn. akt V CSK 204/11).

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. powoda.