II CZ 208/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:21-11-2012
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II CZ 208/11
POSTANOWIENIE
Dnia 12 kwietnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa Wspólnoty Mieszkaniowej "P. 27"
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej "N."
o nakazanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 12 kwietnia 2012 r.,
zażalenia strony pozwanej
na postanowienie o kosztach
zawarte w wyroku Sądu Okręgowego
z dnia 8 września 2011 r.,
1) oddala zażalenie;
2) zasądza na rzecz powódki od pozwanej kwotę 120
(sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów
postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy zasądził od pozwanej
Spółdzielni Mieszkaniowej „N." na rzecz powódki Wspólnoty Mieszkaniowej P. 27
kwotę sześciuset złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego. W ocenie
Sądu Okręgowego, wobec cofnięcia pozwu przez powódkę wskutek zaspokojenia
roszczenia przez stronę pozwaną w toku procesu, należało pozwaną uznać za
stronę przegrywającą postępowanie apelacyjne i obciążyć ją obowiązkiem zwrotu
kosztów zastępstwa procesowego w tym postępowaniu.
W zażaleniu od powyższego postanowienia pozwana zarzuciła naruszenie
przepisów postępowania, to jest art. 203 § 2 k.p.c. oraz art. 98 § 1 w zw. z art. 391
§ 1 k.p.c. Wniosła o jego zmianę, ewentualnie uchylenie i orzeczenie o kosztach
postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Uzasadnienie zarzutów zażalenia sprowadza się do twierdzenia, że brak jest
podstaw do uznania pozwanej za stronę przegrywającą postępowanie apelacyjne,
bowiem powódka cofnęła powództwo w związku z wejściem w posiadanie spornych
pomieszczeń w wyniku naruszenia posiadania, natomiast pozwana ich dobrowolnie
nie wydała, a zatem nie zaspokoiła roszczenia powódki.
Zasadą jest (art. 203 § 2 k.p.c.), że w wypadku cofnięcia pozwu obowiązek
zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego, na jego żądanie, obciąża powoda
bez względu na przyczynę cofnięcia (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
16 lutego 2011 r., II CZ 203/10, niepubl.). Jednakże, zgodnie z utrwaloną linią
orzecznictwa Sądu Najwyższego, dopuszczalne jest odstępstwo od tej zasady
w sytuacji, gdy powód wykaże, że wystąpienie z powództwem było niezbędne dla
celowego dochodzenia praw lub celowej obrony, z uwzględnieniem okoliczności
istniejących w dacie wytoczenia pozwu. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy
cofnięcie pozwu jest konsekwencją zaspokojenia przez pozwanego wymagalnego
w chwili wytoczenia powództwa roszczenia powoda. W rozumieniu przepisów
o kosztach procesu (art. 98 k.p.c.) pozwanego należy uznać wówczas za stronę
przegrywającą sprawę (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2010 r.,
3
V CZ 1/10, niepubl. z dnia 10 lutego 2011 r., IV CZ 111/10, niepubl., z dnia
24 sierpnia 2011 r., IV CZ 34/11, niepubl., z dnia 12 stycznia 2012 r., IV CZ 117/11,
niepubl).
Powódka wniosła o nakazanie pozwanej dopuszczenia do
współposiadania części nieruchomości wspólnej obejmującej pomieszczenie
kotłowni. Zważywszy na fakt, że pozwana jeszcze przed wydaniem wyroku przez
Sąd I Instancji oświadczyła, że opróżniła kotłownię i jest ona w stanie wolnym,
wobec czego wniosła o oddalenie powództwa w tym zakresie, a nadto na rozprawie
przed Sądem Okręgowym wskazała na nową okoliczność tj. wyłączne
dysponowanie kluczami do pomieszczenia kotłowni przez powódkę, nie ma
podstaw do przyjęcia zasadności twierdzenia skarżącej, że pomieszczenie kotłowni
zostało zajęte przez powódkę bezprawnie. Również brak przyznania wprost przez
pozwaną, że zaspokoiła roszczenie powódki pozostaje bez wpływu na ocenę, która
ze stron w istocie przegrała proces, skoro to pozwana podniosła w toku procesu,
że powódka już dysponuje pomieszczeniem kotłowni i nie kwestionowała prawnego
wejścia powódki w posiadanie, jak również faktu, że z pomieszczenia już nie
korzysta. Mieć również należy na uwadze, że cofnięcie pozwu przez powódkę
nastąpiło wskutek złożenia przez pozwaną powyższych oświadczeń.
Prawidłowa jest, zatem ocena Sądu Okręgowego, że pozwaną uznać należy
za stronę przegrywającą proces wobec zaspokojenia w jego toku roszczenia
powódki, a w konsekwencji stosując art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.
obciążyć kosztami procesu za instancję apelacyjną.
Mając na uwadze powyższe, należało orzec jak w sentencji na podstawie art.
39814
§ 1 k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.
jw
POSTANOWIENIE
Dnia 12 kwietnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa Wspólnoty Mieszkaniowej "P. 27"
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej "N."
o nakazanie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 12 kwietnia 2012 r.,
zażalenia strony pozwanej
na postanowienie o kosztach
zawarte w wyroku Sądu Okręgowego
z dnia 8 września 2011 r.,
1) oddala zażalenie;
2) zasądza na rzecz powódki od pozwanej kwotę 120
(sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów
postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy zasądził od pozwanej
Spółdzielni Mieszkaniowej „N." na rzecz powódki Wspólnoty Mieszkaniowej P. 27
kwotę sześciuset złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego. W ocenie
Sądu Okręgowego, wobec cofnięcia pozwu przez powódkę wskutek zaspokojenia
roszczenia przez stronę pozwaną w toku procesu, należało pozwaną uznać za
stronę przegrywającą postępowanie apelacyjne i obciążyć ją obowiązkiem zwrotu
kosztów zastępstwa procesowego w tym postępowaniu.
W zażaleniu od powyższego postanowienia pozwana zarzuciła naruszenie
przepisów postępowania, to jest art. 203 § 2 k.p.c. oraz art. 98 § 1 w zw. z art. 391
§ 1 k.p.c. Wniosła o jego zmianę, ewentualnie uchylenie i orzeczenie o kosztach
postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Uzasadnienie zarzutów zażalenia sprowadza się do twierdzenia, że brak jest
podstaw do uznania pozwanej za stronę przegrywającą postępowanie apelacyjne,
bowiem powódka cofnęła powództwo w związku z wejściem w posiadanie spornych
pomieszczeń w wyniku naruszenia posiadania, natomiast pozwana ich dobrowolnie
nie wydała, a zatem nie zaspokoiła roszczenia powódki.
Zasadą jest (art. 203 § 2 k.p.c.), że w wypadku cofnięcia pozwu obowiązek
zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego, na jego żądanie, obciąża powoda
bez względu na przyczynę cofnięcia (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
16 lutego 2011 r., II CZ 203/10, niepubl.). Jednakże, zgodnie z utrwaloną linią
orzecznictwa Sądu Najwyższego, dopuszczalne jest odstępstwo od tej zasady
w sytuacji, gdy powód wykaże, że wystąpienie z powództwem było niezbędne dla
celowego dochodzenia praw lub celowej obrony, z uwzględnieniem okoliczności
istniejących w dacie wytoczenia pozwu. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy
cofnięcie pozwu jest konsekwencją zaspokojenia przez pozwanego wymagalnego
w chwili wytoczenia powództwa roszczenia powoda. W rozumieniu przepisów
o kosztach procesu (art. 98 k.p.c.) pozwanego należy uznać wówczas za stronę
przegrywającą sprawę (postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 10 lutego 2010 r.,
3
V CZ 1/10, niepubl. z dnia 10 lutego 2011 r., IV CZ 111/10, niepubl., z dnia
24 sierpnia 2011 r., IV CZ 34/11, niepubl., z dnia 12 stycznia 2012 r., IV CZ 117/11,
niepubl).
Powódka wniosła o nakazanie pozwanej dopuszczenia do
współposiadania części nieruchomości wspólnej obejmującej pomieszczenie
kotłowni. Zważywszy na fakt, że pozwana jeszcze przed wydaniem wyroku przez
Sąd I Instancji oświadczyła, że opróżniła kotłownię i jest ona w stanie wolnym,
wobec czego wniosła o oddalenie powództwa w tym zakresie, a nadto na rozprawie
przed Sądem Okręgowym wskazała na nową okoliczność tj. wyłączne
dysponowanie kluczami do pomieszczenia kotłowni przez powódkę, nie ma
podstaw do przyjęcia zasadności twierdzenia skarżącej, że pomieszczenie kotłowni
zostało zajęte przez powódkę bezprawnie. Również brak przyznania wprost przez
pozwaną, że zaspokoiła roszczenie powódki pozostaje bez wpływu na ocenę, która
ze stron w istocie przegrała proces, skoro to pozwana podniosła w toku procesu,
że powódka już dysponuje pomieszczeniem kotłowni i nie kwestionowała prawnego
wejścia powódki w posiadanie, jak również faktu, że z pomieszczenia już nie
korzysta. Mieć również należy na uwadze, że cofnięcie pozwu przez powódkę
nastąpiło wskutek złożenia przez pozwaną powyższych oświadczeń.
Prawidłowa jest, zatem ocena Sądu Okręgowego, że pozwaną uznać należy
za stronę przegrywającą proces wobec zaspokojenia w jego toku roszczenia
powódki, a w konsekwencji stosując art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.
obciążyć kosztami procesu za instancję apelacyjną.
Mając na uwadze powyższe, należało orzec jak w sentencji na podstawie art.
39814
§ 1 k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.
jw