Sygn. akt I ACa 1100/15
Dnia 22 czerwca 2016 r.
Sąd Apelacyjny w Poznaniu I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: SSA Jerzy Geisler
Sędziowie: SSA Ewa Staniszewska /spr./
SSA Bogdan Wysocki
Protokolant: st. sekr. sąd. Agnieszka Paulus
po rozpoznaniu w dniu 22 czerwca 2016 r. w Poznaniu
na rozprawie
sprawy z powództwa Z. L., A. C., K. K., R. M. i B. G.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej "Osiedle (...)" w P.
o ustalenie nieważności uchwały
na skutek apelacji powodów Z. L., A. C., R. M.
od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu
z dnia 29 czerwca 2015 r. sygn. akt I C 2979/11
1. oddala apelację;
2. zasądza od powodów Z. L., A. C. , R. M. solidarnie na rzecz pozwanej 135 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.
Bogdan Wysocki Jerzy Geisler Ewa Staniszewska
Sygn. akt I ACa 1100/15
Powodowie Z. L., A. C., K. K., R. M. i B. G. wnieśli przeciwko pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej „Osiedle (...)” w P. o stwierdzenie nieważności uchwały (...) Walnego Zgromadzenia Członków pozwanej spółdzielni o uzupełniającym wyborze członka Rady Nadzorczej w osobie B. W. na kadencję obejmująca lata 2008 - 2011 i obciążenie pozwanej kosztami procesu. Powodowie podnieśli, że zaskarżona uchwała jest nieważna, albowiem nie została podjęta większością głosów, a nadto z powodu zwołania zebrania w częściach zarówno bez zawiadomienia wszystkich członków o wszystkich częściach Walnego Zgromadzenia Członków i bez ważnej uchwały Rady Nadzorczej ważnie wybranej w pełnym składzie wymaganym ustawą i statutem.
Pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu.
Postanowieniem z dnia 26 kwietnia 2013 r. sąd zawiesił postępowanie w sprawie do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie tutejszego sądu prowadzonego pod sygn. akt I C 220/08.
Na rozprawie w dniu 15 kwietnia 2015 r. powodowie wskazali, że wobec uprawomocnienia się wyroku w sprawie I C 220/08 podtrzymują żądanie pozwu, lecz zmieniają jego podstawę. Oświadczyli, że w chwili obecnej zarzucają, iż zaskarżona uchwała została podjęta niezgodnie z postanowieniem art. 8 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w połączeniu z postanowieniami zmienionego statutu pozwanej.
Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy powództwo oddalił oraz orzekł o kosztach postępowania.
Podstawą powyższego rozstrzygnięcia były następujące ustalenia faktyczne.
Uchwałą nr (...)zarządu pozwanej spółdzielni z 27 września 2007 r. zarządzono zwołanie w dniach od 8 października 2007 r. do 29 października 2007 r. Zebrań Grup Członkowskich działających na terenie spółdzielni. Terminy i miejsca zebrań poszczególnych grup stanowiły załącznik do uchwały. Uchwałą nr (...) zarząd pozwanej zwołał Zebranie Przedstawicieli na dzień 28, 29 i 30 listopada 2007 r. ustalając jednocześnie porządek obrad. W pkt. 6 porządku obrad przewidziano podjęcie uchwały w sprawie zmiany statutu.
W dniach 28 i 29 listopada 2007 r. odbyło się Zebranie Przedstawicieli, podczas którego podjęto m.in. uchwałę nr (...) w sprawie zmiany statutu pozwanej spółdzielni.
Prawomocnym wyrokiem z dnia 16 lipca 2013 r., wydanym w sprawie o sygn. akt I C 220/08, Sąd Okręgowy w Poznaniu uchylił uchwałę nr (...) Zebrania Przedstawicieli Członków Spółdzielni „Osiedle (...)” w P. z dnia 28 listopada 2007 r. w części, tj. w punkcie 49 dodającym w § 101 statutu pkt 2 2 oraz w punkcie 38 dotyczącym § 77 9 pkt 2. W pozostałym zakresie sąd powództwo o uchylenie tej uchwały i ustalenie jej nieważności oddalił. Postanowienia zmienionego statutu spółdzielni zostały zarejestrowane z dniem 28 listopada 2008 r.
W dniu 23 kwietnia 2008 r. odbyło się Zebranie Przedstawicieli pozwanej spółdzielni, które podjęło uchwałę nr (...) o wyborze 21 członków Rady Nadzorczej pozwanej na kadencję 2008-2011. Prawomocnym wyrokiem z dnia 15 kwietnia 2009 r., wydanym w sprawie o sygn. akt I C 1356/08, Sąd Okręgowy w Poznaniu stwierdził nieważność powyższej uchwały w zakresie wyboru na członka Rady Nadzorczej na kadencję 2008-2011 z grupy członkowskiej obejmującej osiedle (...).
Uchwałą nr (...) Rada Nadzorcza pozwanej spółdzielni dokonała zaliczenia członków spółdzielni do poszczególnych dwudziestu jeden części Walnego Zgromadzenia.
Uchwałą nr (...) zarząd pozwanej spółdzielni zwołał na dni od 4 maja 2010 r. do 9 czerwca 2010 r. Walne Zgromadzenie Spółdzielni Mieszkaniowej „Osiedle (...)” w P. w dwudziestu jeden częściach. W załączniku nr 1 do tej uchwały zawarto terminarz posiedzeń poszczególnych części Walnego Zgromadzenia, natomiast w załączniku nr 2 - porządek obrad (obejmujący m.in. wybory uzupełniające do Rady Nadzorczej pozwanej z 7. części Walnego Zgromadzenia obejmującej osiedle (...)).
Powodowie zostali prawidłowo zawiadomieni o czasie, miejscu i porządku obrad zwołanego w sposób powyżej opisany Walnego Zgromadzenia.
Uchwałą nr (...) Walne Zgromadzenie pozwanej spółdzielni wybrało w wyborach uzupełniających do Rady Nadzorczej kadencji 2008-2011 B. W..
Wobec powyższych ustaleń Sąd powództwo oparte na art. 189 k.p.c. uznał za niezasadne. W jego ocenie powodowie mieli w rozpoznawanej sprawie interes prawny w domaganiu się stwierdzenia (ustalenia) nieważności zaskarżonej uchwały, jednakże ich żądanie nie zasługiwało na uwzględnienie. Zgodnie z art. 42 § 3 Prawa spółdzielczego, nieważna jest uchwała sprzeczna z ustawą.
Przepis art. 8 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. 2013.1222 j.t.) w obowiązującym aktualnie brzmieniu został wprowadzony do ustawy na podstawie art. 1 pkt. 9 ustawy z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. 2007.125.873). Zgodnie z jego nowym brzmieniem Walne Zgromadzenie spółdzielni mieszkaniowej nie może być zastąpione przez zebranie przedstawicieli, jednakże, jeżeli statut tak stanowi, w przypadku, gdy liczba członków spółdzielni mieszkaniowej przekroczy 500, Walne Zgromadzenie może być podzielone na części. Ustawa zmieniająca weszła w życie z dniem 31 lipca 2007 r., przy czym w jej art. 9 uregulowano kwestię zmiany statutów tak, aby dostosować je do nowych uregulowań prawnych. Przepis art. 9 ust. 1 powołanej wyżej ustawy z dnia 14 czerwca 2007 r. stanowi, że spółdzielnie istniejące w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy dokonują zmian swoich statutów nie później niż do dnia 30 listopada 2007 r. Zgłoszenia do Krajowego Rejestru Sądowego tych zmian dokonuje się zaś w ciągu 30 dni od podjęcia uchwały, nie później niż do dnia 30 grudnia 2007 r., stosownie do wymagań ustawy i w trybie przewidzianym w ustawie z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze.
W pozwanej spółdzielni w dniach 28 - 30 listopada 2007 r. odbywało się Zebranie Przedstawicieli, będące w tym czasie organem istniejącym, które podjęło uchwałę na mocy której dostosowano statut spółdzielni do nowych przepisów. Uchwała ta była przedmiotem postępowania w sprawie I C 220/08, w którym prawomocnie oddalono żądania uchylenia lub stwierdzenia nieważności przepisów statutu, które mają znaczenie przy rozstrzyganiu żądania powodów w niniejszej sprawie. Sąd zaś wyrażoną w tej sprawie oceną prawną był w niniejszym postępowaniu związany (art. 365 § 1 k.p.c.).
Obowiązujący w dacie podejmowania zaskarżonej przez powodów uchwały Walnego Zgromadzenia nr 15/2010 statut spółdzielni wskazywał, że organami pozwanej są: Walne Zgromadzenie, Rada Nadzorcza, Zarząd i Rady Osiedli, przy czym Walne Zgromadzenie jest podzielone na części, w przypadku gdy liczba członków spółdzielni przekroczy 500 (§ 77 ust. 1 statutu). To ostatnie rozwiązanie zgodne jest z art. 8 3 ust. 1 powołanej wcześniej ustawy. W § 77 1 ust. 3 statutu wskazanym zostało, że ponieważ w spółdzielni liczba członków przekroczyła 500, Walne Zgromadzenie zostało podzielone na części, na zasadach określonych w statucie. Dalej wskazać należy, że zgodnie z § 77 4 ust. 2 statutu, do wyłącznej właściwości Walnego Zgromadzenia należy wybór i odwołanie członków Rady Nadzorczej. Zaskarżona przez powodów uchwała została zatem podjęta w zakresie kompetencji Walnego Zgromadzenia.
Choć powodowie podnosili, że za nieważnością zaskarżonej uchwały przemawia to, iż podjęta ona została przez podzielone na części Walne Zgromadzenie, przy czym nie zostało określone która część jest którą, to żaden przepis ustawy (nieważna jest zaś uchwała niezgodna z ustawą) nie nakłada na spółdzielnię dokonania takiego oznaczenia. Również powodowie nie wykazali, w jaki sposób brak takiego oznaczenia miałby wpływać na ważność zaskarżonej uchwały. Z uchwały Rady Nadzorczej pozwanej nr (...) i załączników do niej wynika zaś jednoznacznie, w jaki sposób członkowie spółdzielni zaliczani są do poszczególnych części Walnego Zgromadzenia.
W ocenie Sądu I instancji chybiony był również zarzut powodów odnoszący się do zaliczania członków spółdzielni do poszczególnych części Walnego Zgromadzenia. Na rozprawie w dniu 15 kwietnia 2015 r. powodowie przyznali, że zaliczenia takiego dokonała Rada Nadzorcza pozwanej, która - w ocenie powodów - nie była do tego uprawniona. Tymczasem zgodnie z § 77 2 ust. 3 statutu pozwanej spółdzielni, zaliczenie do poszczególnych części Walnego Zgromadzenia następuje właśnie na mocy uchwały Rady Nadzorczej. Ponadto z § 92 ust. 17 statutu wynika, że do zakresu działania Rady Nadzorczej należy również ustalania zasad zaliczania członków do poszczególnych części Walnego Zgromadzenia.
Sąd Okręgowy podkreślił, że zaskarżoną przez powodów uchwałą dokonano uzupełniającego wyboru członka Rady Nadzorczej kadencji 2008-2011, a więc wybranej już po wejściu w życie zmian statutu stosowanie do dyspozycji art. 9 ust. 1 ustawy zmieniającej ustawę o spółdzielniach mieszkaniowych. Jak wynika choćby z dokumentów zgromadzonych w aktach tutejszego sądu o sygn. I C 1356/08, wybór członków Rady Nadzorczej na kadencję 2008-2011 dokonany został uchwałą nr (...) Zebrania Przedstawicieli pozwanej spółdzielni (k. 9-10 akt I C 1356/08). W piśmie z dnia 11 kwietnia 2015 r. i na rozprawie w dniu 17 czerwca 2015 r. powodowie przyznali, że zmiany statutu pozwanej wymuszone powołaną wyżej ustawą nowelizującą zostały zarejestrowane w dniu 28 listopada 2008 r. Do czasu zarejestrowania tychże zmian postanowienia dotychczasowego statutu regulujące funkcjonowanie Zebrania Przedstawicieli (które dokonało wyboru Rady Nadzorczej powołaną wcześniej uchwałą nr (...)) pozostawały w mocy. Oznacza to, że - wbrew twierdzeniom powodów - po wejściu w życie nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych Zebranie Przedstawicieli pozwanej nie przestało istnieć jako organ. Brak jest podstaw do uznania, iż w dacie podjęcia uchwały nr (...) (tj. w dniu 23 kwietnia 2008 r.) Zebranie Przedstawicieli było organem nieistniejącym i nieumocowanym do podjęcia skutecznych decyzji. Dokonanie uzupełniającego wyboru do Rady Nadzorczej B. W. nastąpiło zaś w 2010 r., a więc już po zarejestrowaniu zmian statutu, a przy tym - stosowanie do jego postanowień - zostało dokonane przez właściwy organ, a mianowicie przez Walne Zgromadzenie. Brak było przy tym obowiązku dokonywania wyboru nowej Rady Nadzorczej po wejściu w życie opisanej wcześniej zmiany ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i zarejestrowaniu zmian statutu spółdzielni, skoro Rada Nadzorcza wybrana została w sposób ważny przez uprawniony organ. Późniejsza likwidacja organu, który tego dokonał (tj. Zebrania Przedstawicieli) nie powodowała automatycznie nieważności wcześniej podjętych przez ten organ uchwał. Nie wiązała się też ona z koniecznością dokonania wyboru nowej Rady Nadzorczej.
Ponadto Sąd wskazał, że uchwała Zebrania Przedstawicieli nr (...) została w sprawie o sygn. I C 1356/08 uznana za nieważną jedynie w zakresie wyboru na członka Rady Nadzorczej J. P.. Sąd rozpoznający powołaną sprawę uznał zaś, że brak jest podstaw do zakwestionowanie przedmiotowej uchwały w pozostałej części i tą oceną sąd orzekający w niniejszej sprawie był związany. Stwierdzenie nieważności wyboru do Rady Nadzorczej J. P. nie oznaczało, że Rada Nadzorcza nie mogła dalej funkcjonować i ważnie podejmować uchwał. Nadal jej członkami pozostawało bowiem 20 osób (uchwałą nr (...) dokonano wyboru 21 członków), a zatem zgodnie z dyspozycją § 88 ust. 2 statutu. Tym samym brak było podstaw do orzeczenia przez sąd „generalnej nieważności” wszystkich uchwał Rady Nadzorczej. Brak zresztą było podstawy prawnej do uwzględnienia tak sformułowanego żądania.
W konsekwencji Sąd I instancji uznał, że zaskarżona przez powodów uchwała nie jest sprzeczna z ustawą, a tym samym brak jest podstaw do stwierdzenia jej nieważności. Ponadto Sąd wskazał, że Walne Zgromadzenie, które podjęło zaskarżoną uchwałę zostało zwołane w sposób prawidłowy. Na rozprawie w dniu 6 czerwca 2012 r. powodowie przyznali, iż zostali prawidłowo zawiadomieni o czasie, miejscu i porządku obrad Walnego Zgromadzenia. Skoro zawiadomienie o powyższym zostało dokonane terminarzem stanowiącym załącznik do uchwały Zarządu nr (...) z dnia 23 marca 2010 r., to - mając na uwadze jego treść - powodowie musieli też wiedzieć, gdzie i kiedy odbędą się pozostałe części Walnego Zgromadzenia. Z porządku obrad Walnego Zgromadzenia stanowiącego załącznik nr 2 do uchwały Zarządu nr (...) z dnia 23 marca 2010 r. jednoznacznie wynika, że objęty nim został również uzupełniający wybór członka Rady Nadzorczej. Sąd wskazał także, że zarzuty sprzeczności zaskarżonej uchwały z postanowieniami statutu pozwanej spółdzielni nie mogły stanowić podstawy do uwzględnienia powództwa, albowiem tego rodzaju uchybienia stanowić mogą co najwyżej podstawę do uchylenia uchwały w trybie art. 42 Prawa spółdzielczego, zaś takie żądanie nie zostało przez powodów w niniejszym postępowaniu zgłoszone.
Za bezzasadny Sąd uznał również zarzut jakoby zaskarżona uchwała nie została podjęta większością głosów. Z niekwestionowanego przez powodów dokumentu uchwały nr (...) wynika, że za wyborem B. W. głosowała większość zgromadzonych, co uzasadniało przyjęcie, że została ona ważnie i skutecznie wybrana do Rady Nadzorczej pozwanej spółdzielni.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c., obciążając nimi w całości powodów jako przegrywających proces.
W apelacji od powyższego wyroku powodowie zarzucili:
- naruszenie art. 1 ust 7 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w zw. z art. 1, 2 i 35 prawa spółdzielczego, polegającą na bezpodstawnym przyjęciu, że w dniu 23.04.2007 r. doszło do podjęcia przez Zebranie Przedstawicieli Członków pozwanej Spółdzielni uchwały o wyborze Członków Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni,
- naruszenie art. 1 ust 7 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w związku z treścią art. 1,2 i 35 prawa spółdzielczego, polegającą na bezpodstawnym przyjęciu, w dniu 23 .04.2007 r. doszło do podjęcia przez Zebranie Przedstawicieli Członków pozwanej Spółdzielni zgodnej z ustawą uchwały o wyborze Członków Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni,
- obrazę art. 12a § 3 prawa spółdzielczego w związku z art. 1 ust 7 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz w związku z treścią art. 1, 2 i 35 oraz art. 45 § 1 prawa spółdzielczego i § 88 ust 1 Statutu pozwanej Spółdzielni, polegającą na bezpodstawnym przyjęciu, że z chwilą uchwalenia i sądowego zarejestrowania Statutu pozwanej Spółdzielni może działać prawnie ważnie i skutecznie jako jej statutowy organ Rada Nadzorcza w składzie osobowym nie wybranym zgodnie ze wskazanymi przepisami,
- obrazę art. 1 i art. 1 ust 7 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w związku z art. 112 prawa spółdzielczego polegającą na prawnie bezpodstawnym obejmowaniu przez pozwaną Spółdzielnię jako spółdzielnię mieszkaniową tzw. „członków oczekujących” z uprawnieniami członkowsko–statutowymi,
- obrazę art. 1 ust 7 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w związku z art. 1 i 2, art. 42 § 2, art. 35 i 46 § 2 prawa spółdzielczego i w związku z § 92 Statutu Spółdzielni polegającą na prawnie bezpodstawnym podejmowaniu przez Radę Nadzorczą uchwał o zaliczaniu członków do poszczególnych części Walnych Zgromadzeń.
Wobec powyższego apelujący wnieśli o zmianę zaskarżonego orzeczenia i uwzględnienie powództwa oraz zasądzenie na ich rzecz zwrotu kosztów postępowania za obie instancje.
Pozwana wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje.
Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie
Sąd I instancji przeprowadził postępowanie dowodowe z należytym uwzględnieniem treści art.227 k.p.c. wyjaśniając okoliczności faktyczne mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.
Poczynione przez ten Sąd ustalenia faktyczne nie budzą zastrzeżeń, ponieważ zostały wywiedzione ze zgodnej z zasadami logiki i doświadczenia życiowego ocenie materiału dowodowego. Ustalenia te Sąd Apelacyjny w pełni podzielił, przyjął za własne i uczynił integralną częścią swoich rozważań.
Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie była uchwała nr (...) Walnego Zgromadzenia powódki z dnia 22.06.2010r. w sprawie wyborów uzupełniających do Rady Nadzorczej na kadencję obejmującą lata 2008 – 2011r.
Tymczasem apelacja koncentruje się na podważaniu uchwały nr(...) Zebrania Przedstawicieli pozwanej z dnia 23.04.2008r. w przedmiocie wyboru 21 członków do Rady Nadzorczej i to pomimo niewątpliwego faktu, że wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 15 kwietnia 2009r. sygn. akt I C 1356/08 stwierdzono jej nieważność jedynie w zakresie wyboru na członka Rady Nadzorczej na kadencję 2008 – 2011 z grupy członkowskiej obejmującej osiedle (...) w osobie J. P., a nadto, że właśnie takiej treści wyrok legł u podstaw konieczności podjęcia uchwały nr (...)
Odwołując się do zgromadzonych w tej sprawie dowodów skarżący zdają się przy tym pomijać, że w treści uzasadnienia wyroku z dnia 23.04.2008r. wskazano jasno, że komisja skrutacyjna popełniła wiele błędów z tym, że jedynie w przypadku wyboru członka grupy członkowskiej osiedla (...), pozostali zostali zaś wybrani prawidłowo ( str.4 i 7 uzasadnienia).
Nade wszystko, niezależnie od faktu, że uchwała nr (...) nie była w ogóle przedmiotem sporu w rozpatrywanej sprawie wskazać należy, że nie mają racji skarżący wywodząc, że Sąd nie jest związany treścią wyroku z dnia 23.04.2008r. w tym znaczeniu, że przy okazji badania uchwały nr (...) może niejako przesłankowo stwierdzać nieważność uchwały nr (...)w zakresie w jakim nie stwierdzono jej nieważności także z tego powodu, że nie był objęty żądaniem.
Uchwała o wyborze członków do Rady Nadzorczej spółdzielni mieszkaniowej jest uchwałą obowiązującą wszystkich członków spółdzielni i organy spółdzielni. Ustawodawca w art. 42 ustawy z dnia 16 września 1989r. Prawo spółdzielcze przewidział dla członków spółdzielni i zarządu roszczenia przeciwko uchwałom w postaci roszczenia o ustalenie nieważności albo nieistnienia uchwały bądź jej uchylenia. Zgodnie z art. 42 par.9 orzeczenie sądu ustalające nieistnienie albo nieważność uchwały walnego zgromadzenia bądź uchylające uchwałę ma moc prawną względem wszystkich członków spółdzielni oraz wszystkich jej organów. Z treści tego przepisu wynika więc (a contrario ), że wszelkie ewentualne ustalenia sądu odnoszące się do innych niż przedmiot sprawy uchwał, nie miałyby mocy prawnej względem wszystkich członków i organów spółdzielni. Celem spółdzielni mieszkaniowych jest zaspakajanie potrzeb mieszkaniowych – szczególnie chronionego dobra. Już z uwagi na oczywistą konieczność pewności podstaw działania spółdzielni mieszkaniowej wykluczona jest sytuacja, w której niewiążące prawnie członków spółdzielni i jej organów stanowisko sądu w przedmiocie niezaskarżonej bądź niepodważonej wyrokiem uchwały, miałoby decydować o bycie uchwały podjętej zgodnie z przepisami ustawy i statutu. Przyjęcie odmiennej oceny prowadziłaby w skrajnych przypadkach do niemożności podjęcia koniecznej uchwały, a co najmniej ( jak w niniejszej sprawie, w której zaskarżona uchwała dotyczy składu Rady Nadzorczej w okresie już przeszłym i zamkniętym kadencją obowiązująca do 2011r.) dezorganizacji działalności spółdzielni.
Z tych przyczyn Sąd Apelacyjny uznał za nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy zarzuty naruszenia prawa materialnego skierowane przeciwko uchwale nr (...) tj. zarzuty naruszenia art.1 ust.7 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w zw. z art. 1, 2 i 35 Prawa spółdzielczego.
W konsekwencji niecelowe procesowo było prowadzenie ewentualnych dowodów zmierzających do ustalenia prawidłowości zwołania Walnego Zgromadzenia w dniu 23.04.2008r.
Nie zasługują na podzielenie zarzuty naruszenia art.12 a par.3 Prawa spółdzielczego w zw. z art.1 ust.7 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz art. 1,2,35, 45 par.1, 42 par.2 i 9 Prawa spółdzielczego, albowiem trafnie Sąd I instancji przyjął, że wybrani przed nowelizacją ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i zarejestrowaniem nowego statutu członkowie Rady Nadzorczej nie utracili z mocy prawa mandatu do działania do czasu zakończenia swej kadencji. W odniesieniu do Rady Nadzorczej jako organu przewidzianego w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych zarówno przed jak i po nowelizacji, nie da się wyprowadzić odmiennej oceny prawnej z przytoczonych w apelacji przepisów. Wniosku takiego nie uzasadniają też przepisy przejściowe z ustawy z dnia 14 czerwca 2007r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw. W art.9 ust.2 tej ustawy mowa jest tylko o zebraniach przedstawicieli. Działanie Rady Nadzorczej miało przy tym także umocowanie w postanowieniu par.88 ust.2 statutu po jego zmianach i rejestracji, który zresztą był przedmiotem kontroli przez Sąd Okręgowy i Apelacyjny w P. w przywołanej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku sprawie o sygn. akt I C 220/08 ( sygn. S.A. – I A Ca 973/14).
Prawdą jest, że wyrokiem z dnia 5.02.2015r. wydanym w sprawie K 60/13 Trybunał Konstytucyjny uznał, że art.3 ust.1 i 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w zakresie w jakim dopuszcza członkowstwo w spółdzielni mieszkaniowej podmiotów, którym nie przysługuje prawo do lokalu jest niezgodny z art.64 ust.1 Konstytucji i niezgodny z art.32 ust.1 oraz art.64 ust.2 Konstytucji.
Zarzut ten został podniesiony po raz pierwszy w apelacji i to głównie w odniesieniu do uchwał Walnego Zgromadzenia pozwanej Spółdzielni, które nie zostały zaskarżone i nie były przedmiotem sporu w niniejszej sprawie. W odniesieniu zaś do uchwały nr (...) w ocenie Sądu Apelacyjnego wyrok Trybunału nie mógł już wywrzeć ujemnych skutków prawnych. Uchwała ta została podjęta w dacie obowiązywania przepisu z art.3 ust.1 i 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Co więcej, jako dotycząca wyboru członka Rady Nadzorczej na kadencje do 2011r. funkcjonowała wyłącznie w okresie obowiązywania tego przepisu. W ówczesnym stanie prawnym nie była ona sprzeczna z przepisami ustawy. Skuteczności wyroków Trybunału Konstytucyjnego jest zagadnieniem złożonym na co wielokrotnie zwracał uwagę Sąd Najwyższy, ostatnio chociażby w uchwale z dnia 16.10.2014r. sygn. akt III CZP 67/14. M.in. w wyroku z dnia 23.01.2004r. sygn. III CZP 112/03 słusznie Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, że z uwagi na bogactwo i złożoność problematyki, której dotykają wyroki Trybunału Konstytucyjnego, nie sposób mierzyć ich skutków czasowych jedną miarą; niezbędna jest tu elastyczność rozwiązań. Sąd Apelacyjny uznał, że nie znajduje żadnego logicznego uzasadnienia celowość stwierdzania nieważności uchwały nr (...) już po okresie jej obowiązywania chociażby z powodu niemożności zrekonstruowania jej stanu prawnego zgodnie z Konstytucją. Jest bowiem oczywiste, że bezprzedmiotowe byłyby obecnie jakiekolwiek próby podjęcia nowej uchwały o uzupełniającym wyborze członka do Rady Nadzorczej na kadencje 2008 – 2011.
Nie mają w końcu racji skarżący upatrując nieważność uchwały w nieprawidłowym zwołaniu Walnego Zgromadzenia w dniu 22.06.2010r. Ani z art.1 ust.7 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ani z art.1,2, 42 par.2, 35 czy 46 par.2 Prawa spółdzielczego nie wynika wyłączne uprawnienie Walnego Zgromadzenia do podejmowania uchwał o zaliczaniu członków do poszczególnych części Walnego Zgromadzenia bądź zakaz powierzenia tego zadania w statucie Radzie Nadzorczej. Przeciwnie, w art.8 ze zn.3 ust.1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wprost przewidziano uprawnienie właśnie Rady do ustalania zasad zaliczania członków do poszczególnych części walnego zgromadzenia.
Sąd Apelacyjny w pełni podzielił i przyjął za własne rozważania Sądu I instancji i wyprowadzone na ich podstawie wnioski prawne.
Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. apelację oddalił. O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł na podstawie art.98 par.1 i 3 w zw. z par.10 ust.1 pkt. i par. 12 ust.1 pkt.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.
Bogdan Wysocki Jerzy Geisler Ewa Staniszewska