Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 1405/15

II Cz 1877/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 maja 2016 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Sławomir Krajewski

Sędziowie:

SO Tomasz Szaj

SO Tomasz Sobieraj (spr.)

Protokolant:

stażysta Anna Grądzik

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 maja 2016 roku w S.

sprawy z powództwa Syndyka Masy Upadłości Centrum (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej w S.

przeciwko J. J.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim z dnia 16 czerwca 2015 roku, sygn. akt I C 2303/14

oraz zażalenia pozwanej na postanowienie o kosztach zawarte w punkcie II. wyroku Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim z dnia 16 czerwca 2015 roku, sygn. akt I C 2303/14

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a.  w punkcie pierwszym zasądza od pozwanej J. J. na rzecz powoda Syndyka Masy Upadłości Centrum (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej w S. kwotę 42.860,75 zł [czterdziestu dwóch tysięcy ośmiuset sześćdziesięciu złotych siedemdziesięciu pięciu groszy] wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 lutego 2014 roku i oddala powództwo w pozostałym zakresie;

b.  w punkcie drugim zasądza od pozwanej J. J. na rzecz powoda Syndyka Masy Upadłości Centrum (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej w S. kwotę 2417 zł [dwóch tysięcy czterystu siedemnastu złotych] tytułem kosztów procesu;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  oddala zażalenie;

4.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1200 zł [jednego tysiąca dwustu złotych] tytułem kosztów postępowania apelacyjnego;

5.  nakazuje pobrać od pozwanej J. J. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w S. kwotę 4288 zł [czterech tysięcy dwustu osiemdziesięciu ośmiu złotych] tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

SSO Tomasz Szaj SSO Sławomir Krajewski SSO Tomasz Sobieraj

Sygn. akt II Ca 1408/15, II Cz 1877/15

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Stargardzie Szczecińskim po rozpoznaniu sprawy z powództwa Syndyka Masy Upadłości Centrum (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. przeciwko J. J. o zapłatę wyrokiem z dnia 16 czerwca 2015 roku:

-

w punkcie pierwszym oddalił powództwo;

-

w punkcie odstąpił od obciążenia powoda kosztami procesu.

Sąd Rejonowy oparł swoje rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

W dniu 29 czerwca 2011 roku J. J. zawarła z Centrum (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. umowę inwestycyjną nr Im/01d/2/06/11. W myśl § 1 umowy Klient postawi do dyspozycji Centrum (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. środki pieniężne w wysokości 15.000,00 złotych na okres 6 miesięcy ze stałą stopą zwrotu 15 % w skali miesiąca. W myśl § 2 umowy Klient w celu realizacji umowy środki pieniężne winien wpłacić na rachunek Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. w ciągu 2 dni od dnia zawarcia umowy. W myśl § 3 umowa obowiązuje od dnia zaksięgowania środków pieniężnych na rachunku bankowym Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.. W myśl § 4 umowy kapitalizacja środków pieniężnych klienta odbywa się 1 raz w miesiącu zgodnie z oprocentowaniem zwartym w § 1 umowy. W myśl § 5 umowy zwrot pomnożonych środków pieniężnych nastąpi co miesiąc do końca trwania umowy, ostatnim miesiącu nastąpi zwrot kapitału. W myśl § 6 umowy kwota stałej stopy zwrotu środków pieniężnych dla klienta za czas jednego miesiąca trwania umowy wynosi 2.250,00 złotych (brutto). W myśl § 7 umowy od kwoty zysku kapitałowego Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. potrąci podatek od zysków kapitałowych w wysokości obowiązującej w dniu wypłaty, który przekaże do właściwego Urzędu Skarbowego. W myśl § 8 umowy kwotę netto w wysokości 1822,50 złotych Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. przekaże na rachunek bankowy Klienta prowadzony w (...). W myśl § 9 umowy w przepadku odstąpienia od umowy przez Klienta przed umownym terminem klientowi zostaną potrącone koszty w zależności od czasu realizacji umowy. W pierwszym roku zostanie potrącone 60 % włożonego wkładu + zysk w pierwszym roku. Wypowiedzenie umowy przez Klienta w formie pisemnej nastąpi z 14 dniowym terminem wypłaty środków. W myśl § 10 umowy Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zobowiązało się realizować inwestycje na terenie kraju oraz oświadczyło, że powierzonych środków pieniężnych nie będzie lokowało na Giełdzie Papierów Wartościowych oraz w Funduszach Inwestycyjnych. W myśl § 11 umowy Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. gwarantuje zwrot kapitału wraz ze stopą zwrotu określonej w umowie w § 1. Wysokość gwarancji obejmuje 100% powierzonych środków pieniężnych wraz ze stopą zwrotu.

Umowa została przez strony wykonana w całości, tj. J. J. uzyskała od upadłej spółki kwotę 15.000 złotych jako zwrot kapitału. Łącznie upadła spółka wypłaciła na rzecz pozwanej kwotę 25.936 złotych, w tym 10.935 złotych z tytułu oprocentowania.

W dniu 30 czerwca 2011 roku J. J. zawarła z Centrum (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kolejną umowę inwestycyjną nr 1b/01d/02/06/11. W myśl § 1 umowy Centrum (...)Oddłużeniowe w ramach bonusu postawi środki w celu realizacji w wysokości 500 złotych na okres 5 lat ze stałą stopą zwrotu w skali roku. W myśl § 2 umowa obowiązuje od dnia zaksięgowania środków pieniężnych na rachunku bankowym Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.. W myśl § 3 umowy kapitalizacja środków pieniężnych klienta odbywa się 1 raz w roku zgodnie z oprocentowaniem zawartym w umowie w § 1. W myśl § 4 umowy zwrot pomnożonych środków pieniężnych wraz ze stałą stopą zwrotu określoną w § 1 nastąpi w ostatnim dniu trwania umowy. W myśl § 5 umowy kwota zwrotu środków pieniężnych dla klienta za czas trwania umowy wynosi 16.000 złotych brutto. W myśl § 6 umowy od kwoty zysku kapitałowego Centrum (...)Oddłużeniowe potrąci podatek od zysków kapitałowych w wysokości obowiązującej w dniu wypłat, który przekaże do właściwego urzędu skarbowego. W myśl § 7 kwotę netto Centrum (...)Oddłużeniowe przekaże na rachunek bankowy klienta. W myśl § 8 umowy klient nie ma możliwości odstąpienia od umowy. W myśl § 9 umowy Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zobowiązuje się realizować inwestycje na terenie kraju oraz oświadcza, że nie będzie powierzonych środków pieniężnych lokował na Giełdzie Papierów Wartościowych oraz Funduszach Inwestycyjnych. W myśl § 10 umowy Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. gwarantuje zwrot kapitału wraz ze stopą zwrotu określoną w umowie w § 1. Wysokość gwarancji obejmuje 100 % powierzonych środków pieniężnych wraz ze stopą zwrotu.

W dniu 24 sierpnia 2011 roku J. J. zawarła z Centrum (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kolejną umowę inwestycyjną nr Im/01a/36/08/11. W myśl § 1 umowy Klient postawi do dyspozycji Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. środki pieniężne w wysokości 15.000,00 złotych na okres 12 miesięcy ze stałą stopą zwrotu 15 % w skali miesiąca. W myśl § 2 umowy Klient w celu realizacji umowy środki pieniężne winien wpłacić na rachunek Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. w ciągu 2 dni od dnia zawarcia umowy. W myśl § 3 umowa obowiązuje od dnia zaksięgowania środków pieniężnych na rachunku bankowym Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.. W myśl § 4 umowy kapitalizacja środków pieniężnych klienta odbywa się 1 raz w miesiącu zgodnie z oprocentowaniem zawartym w umowie w § 1. W myśl § 5 umowy zwrot pomnożonych środków pieniężnych nastąpi w okresach miesięcznych od dnia zaksięgowania środków, w ostatnim miesiącu nastąpi zwrot kapitału. W myśl § 6 umowy kwota stałej stopy zwrotu środków pieniężnych dla klienta za czas jednego miesiąca trwania umowy wynosi 2.250 złotych (brutto). W myśl § 7 umowy od kwoty zysku kapitałowego Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. potrąci podatek od zysków kapitałowych w wysokości obowiązującej w dniu wypłaty, który przekaże do właściwego Urzędu Skarbowego. W myśl § 8 umowy kwotę netto w wysokości 1.822,50 złotych Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. przekaże na rachunek bankowy Klienta. W myśl § 9 umowy w przypadku odstąpienia od umowy przez Klienta przed umownym terminem klientowi zostaną potrącone koszty w zależności od czasu realizacji umowy. W pierwszym roku zostanie potrącone 60 % włożonego wkładu + zysk w pierwszym roku. Wypowiedzenie umowy przez Klienta w formie pisemnej nastąpi z 14 dniowym terminem wypłaty środków. W myśl § 10 umowy Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zobowiązało się realizować inwestycje na terenie kraju oraz oświadczyło, że powierzonych środków pieniężnych nie będzie lokowało na Giełdzie Papierów Wartościowych oraz w Funduszach Inwestycyjnych. W myśl § 11 umowy Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. gwarantuje zwrot kapitału wraz ze stopa zwrotu określonej w umowie w § 1. Wysokość gwarancji obejmuje 100% powierzonych środków pieniężnych wraz ze stopą zwrotu.

Pozwana wywiązała się z warunków umowy wpłacając na rzecz upadłej spółki kwotę 15.000 złotych. Upadła spółka wypłaciła odsetki, nie wypłaciła natomiast kwoty kapitału.

W dniu 14 grudnia 2011 roku J. J. zawarła z Centrum (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kolejną umowę inwestycyjną „grudniową” nr I./01c/05/02/12. W myśl § 1 umowy Klient postawi do dyspozycji Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. środki pieniężne w wysokości 20.000,00 złotych na okres 6 miesięcy ze stałą stopą zwrotu 20 % w skali miesiąca. W myśl § 2 umowy Klient w celu realizacji umowy środki pieniężne winien wpłacić na rachunek Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. w ciągu 2 dni od dnia zawarcia umowy. W myśl § 3 umowa obowiązuje od dnia zaksięgowania środków pieniężnych na rachunku bankowym ,,Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.. W myśl § 4 umowy kwota stałej stopy zwrotu środków pieniężnych dla klienta za czas jednego miesiąca trwania umowy wynosi 4.000,00 złotych (brutto). W myśl § 5 umowy zwrot pomnożonych środków pieniężnych nastąpi co 2 miesiące do końca trwania umowy, w ostatnim miesiącu nastąpi zwrot kapitału. W myśl § 6 umowy od kwoty zysku kapitałowego Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. potrąci podatek od zysków kapitałowych w wysokości obowiązującej w dniu wypłaty, który przekaże do właściwego Urzędu Skarbowego. W myśl § 7 umowy kwotę netto w wysokości 6.480 złotych Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. przekaże na rachunek bankowy Klienta. W myśl § 8 umowy w przypadku odstąpienia od umowy przez Klienta przed umownym terminem klientowi zostaną potrącone koszty w zależności od czasu realizacji umowy. W pierwszym roku zostanie potrącone 60% włożonego wkładu + zysk w pierwszym roku. Wypowiedzenie umowy przez Klienta w formie pisemnej nastąpi z 14 dniowym terminem wypłaty środków. W myśl § 9 umowy Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zobowiązało się realizować inwestycje na terenie kraju oraz oświadczyło, że powierzonych środków pieniężnych nie będzie lokowało na Giełdzie Papierów Wartościowych oraz w Funduszach Inwestycyjnych. W myśl § 10 umowy Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. gwarantuje zwrot kapitału wraz ze stopą zwrotu określoną w umowie w § 1. Wysokość gwarancji obejmuje 100% powierzonych środków pieniężnych wraz ze stopą zwrotu.

Pozwana wywiązała się z warunków umowy wpłacając na rzecz upadłej spółki kwotę 15.000 złotych. Upadła spółka nie wypłaciła odsetek, ani kapitału.

W dniu 15 lutego 2012 roku J. J. zawarła z Centrum (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kolejną umowę inwestycyjną „walentynkową” nr Iw/01c/05/02/12. W myśl § 1 umowy Klient postawi do dyspozycji Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. środki pieniężne w wysokości 20.000,00 złotych na okres 6 miesięcy ze stałą stopą zwrotu 20 % w skali miesiąca. W myśl § 2 umowy Klient w celu realizacji umowy środki pieniężne winien wpłacić na rachunek Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. w ciągu 2 dni od dnia zawarcia umowy. W myśl § 3 umowa obowiązuje od dnia zaksięgowania środków pieniężnych na rachunku bankowym Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.. W myśl § 4 umowy kwota stałej stopy zwrotu środków pieniężnych dla klienta za czas jednego miesiąca trwania umowy wynosi 4.000,00 złotych (brutto). W myśl § 5 umowy zwrot pomnożonych środków pieniężnych nastąpi co 2 miesiące do końca trwania umowy, w ostatnim miesiącu nastąpi zwrot kapitału. W myśl § 6 umowy od kwoty zysku kapitałowego Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. potrąci podatek od zysków kapitałowych w wysokości obowiązującej w dniu wypłaty, który przekaże do właściwego Urzędu Skarbowego. W myśl § 7 umowy kwotę netto w wysokości 39.440 złotych Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. przekaże na rachunek bankowy Klienta. W myśl § 8 umowy w przypadku odstąpienia od umowy przez Klienta przed umownym terminem klientowi zostaną potrącone koszty w zależności od czasu realizacji umowy. W pierwszym roku zostanie potrącone 60% włożonego wkładu + zysk w pierwszym roku. Wypowiedzenie umowy przez Klienta w formie pisemnej nastąpi z 14 dniowym terminem wypłaty środków. W myśl § 9 umowy Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zobowiązało się realizować inwestycje na terenie kraju oraz oświadczyło, że powierzonych środków pieniężnych nie będzie lokowało na Giełdzie Papierów Wartościowych oraz w Funduszach Inwestycyjnych. W myśl § 10 umowy Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. gwarantuje zwrot kapitału wraz ze stopą zwrotu określoną w umowie w § 1. Wysokość gwarancji obejmuje 100% powierzonych środków pieniężnych wraz ze stopą zwrotu.

Pozwana wywiązała się z warunków umowy wpłacając na rzecz upadłej spółki kwotę 20.000 złotych. Upadła spółka wypłaciła odsetki, nie wypłaciła natomiast kwoty kapitału.

W dniu 14 czerwca 2012 roku J. J. zawarła z Centrum (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kolejną umowę inwestycyjną (...) nr Ir/01d/17/06/12. W myśl § 1 umowy Klient postawi do dyspozycji Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. środki pieniężne w wysokości 20.000,00 złotych na okres 6 miesięcy ze stałą stopą zwrotu 17 % w skali miesiąca. W myśl § 2 umowy Klient w celu realizacji umowy środki pieniężne winien wpłacić na rachunek Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. w ciągu 2 dni od dnia zawarcia umowy. W myśl § 3 umowa obowiązuje od dnia zaksięgowania środków pieniężnych na rachunku bankowym Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.. W myśl § 4 umowy zgromadzone środki pieniężne podlegają comiesięcznej kapitalizacji. Stopa zwrotu środków pieniężnych dla klienta za czas trwania umowy wynosi 31.303,28 złotych. W myśl § 5 umowy zwrot pomnożonych środków pieniężnych wraz z kapitałem nastąpi w ostatnim miesiącu trwania umowy. W myśl § 6 umowy od kwoty zysku kapitałowego Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. potrąci podatek od zysków kapitałowych w wysokości obowiązującej w dniu wypłaty, który przekaże do właściwego Urzędu Skarbowego. W myśl § 7 umowy kwotę netto w wysokości 45.355,66 złotych Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. przekaże na rachunek bankowy Klienta prowadzony w Bank (...) SA. W myśl § 8 umowy w przypadku odstąpienia od umowy przez Klienta przed umownym terminem klientowi zostaną potrącone koszty w zależności od czasu realizacji umowy. W pierwszym roku zostanie potrącone 60% włożonego wkładu + zysk w pierwszym roku. Wypowiedzenie umowy przez Klienta w formie pisemnej nastąpi z 14 dniowym terminem wypłaty środków. W myśl § 9 umowy Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zobowiązało się realizować inwestycje na terenie kraju oraz oświadczyło, że powierzonych środków pieniężnych nie będzie lokowało na Giełdzie Papierów Wartościowych oraz w Funduszach Inwestycyjnych. W myśl § 10 umowy Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. gwarantuje zwrot kapitału wraz ze stopa zwrotu określonej w umowie w § 1. Wysokość gwarancji obejmuje 100% powierzonych środków pieniężnych wraz ze stopą zwrotu.

Pozwana wywiązała się z warunków wyżej wymienionej umowy, gdyż dokonała przelewu w dniu 24 czerwca 2012 roku na rzecz spółki kwoty 10.000 złotych. Upadła spółka nie wypłaciła pozwanej ani kapitału ani odsetek.

Zawierając umowy i otrzymując wypłaty J. J. nie wiedziała, iż świadczenie jest częściowo nienależne.

Wniosek o ogłoszenie upadłości Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. obejmującą likwidację majątku dłużnika został złożony w dniu 27 grudnia 2012 roku Postanowieniem z dnia 3 lipca 2013 roku Sąd Rejonowy Szczecin - Centrum w Szczecinie ogłosił upadłość dłużnika Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. obejmującą likwidację majątku dłużnika. Wyznaczył syndyka masy upadłości w osobie P. W. (sygn. akt XII GU 2/13).

Pismem z dnia 12 listopada 2013 roku pozwana J. J. zgłosiła wierzytelność w postępowaniu upadłościowym. Pozwana określiła kwotę wierzytelności na 113.551,97 złotych. Wskazała że na ww. kwotę składają się:

1.  kwota 19.196,34 złotych, w tym: 15.000,00 złotych - należność główna, 2.293,15 złotych - odsetki umowne (15% m-c) od dnia 26.07.2012 roku do dnia 25.08.2012 roku; 1.903,19 złotych - odsetki ustawowe od 26.08.2012 roku do 2.07.2013 roku od kwoty 17.293,15 złotych;

2.  kwota 48 941,55 złotych, w tym: 20.000,00 złotych - należność główna, 18.147,95 złotych - odsetki umowne (20% m-c) od dnia 16.02.2012 roku do dnia 2.07.2012 roku 5.786,30 złotych - odsetki umowne (20% m-c) od dnia 3.07.2012 roku do dnia 15.08.2012 roku; 5.007,30 złotych - odsetki ustawowe od dnia 16.08.2012 roku do dnia 2.07.2013 roku od kwoty 43 934,25 złotych;

3.  kwota 43.414,08 złotych, w tym 20.000,00 złotych - należność główna, 2.012,05 złotych - odsetki umowne (17 % m-c) od dnia 15.06.2012 roku do dnia 2.07.2012 roku; 18.555,62 złotych - odsetki umowne (17 % m-c) od dnia 3.07.2012 roku do dnia 15.12.2012 roku; 2.946,41 złotych - odsetki ustawowe od dnia 16.12.2012 roku do dnia 2.07.2013 roku od kwoty 40 567,67 złotych;

4.  kwota 2.000,00 złotych, - w tym: 500,00 złotych - należność główna /bonus/; 500,00 złotych - odsetki umowne (100 %) od 1.07.2011 roku do 30.06.2012 roku; 1.000,00 złotych - odsetki umowne (100 %) od 1.07.2012 roku do 30.06.2013 roku

Pismem z dnia 7 stycznia 2014 roku Syndyk Masy Upadłości Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wezwał pozwaną J. J. do zapłaty kwoty 83.966,50 złotych w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy podniósł, iż powództwo okazało się niezasadne z uwagi na podniesiony przez pozwaną zarzut potrącenia, który okazał się skuteczny.

Na wstępie Sąd Rejonowy stwierdził, iż podstawy prawne wskazane przez powoda w pozwie, wzajemnie się wykluczają. Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, iż analizując przesłanki z art. 127 ust. 1 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, uznać należy je za spełnione na gruncie przedmiotowej sprawy. Umowa z dnia 31 grudnia 2011 roku była zawarta bowiem w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, który został złożony w dniu 27 grudnia 2012 roku W zastrzeżonej umowie upadły rozporządził majątkiem odpłatnie (albowiem miał możliwość dysponowania kapitałem wpłaconym przez pozwanej), ale wartość świadczenia upadłego przewyższa w rażącym stopniu wartość świadczenia otrzymanego przez upadłego lub zastrzeżonego dla upadłego lub dla osoby trzeciej. Upadły bowiem dysponował majątkiem pozwanej przez okres 6 miesięcy i z tego powodu zobowiązał się zwrócić pozwanej odsetki w kwocie 20 % w skali miesiąca.

W ocenie Sądu Rejonowego to jednak nie przepisy art. 127 ust. 1 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, stanowią podstawę rozstrzygnięcia w sprawie. Sąd Rejonowy zauważył, iż powołanie się na te przepisy miałoby znaczenie wówczas, gdyby czynność prawna, tj. umowa z dnia 31 grudnia 2011 roku była ważna. Tymczasem umowy zawarte przez strony są częściowo bezwzględnie nieważne. W tym znaczeniu sprzeczne z powołaniem się na powyższe przepisy prawa upadłościowego i naprawczego jest więc stanowisko strony powodowej, w której powołała się ona na treść art. 359 § 2 2 k.c. w związku z art. 58 § 1 k.c., a w konsekwencji podniosła, że świadczenie wypłacone pozwanej przez upadłego w zakresie przewyższającym wysokość odsetek maksymalnych jest świadczeniem nienależnym. Strona powodowa podniosła więc dalej idący zarzut.

Zdaniem Sądu Rejonowego powyższe twierdzenie strony powodowej jest zasadne, wobec czego stwierdzić należy, że do masy upadłości na podstawie art. 61-62 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze weszła wierzytelność wobec pozwanej z tytułu nienależnego świadczenia.

Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, iż ocena tego czy świadczenie jest nienależne, uzależniona jest od charakteru umowy z dnia 31 grudnia 2011 roku Według Sądu Rejonowego wbrew nazwie tej umowy „umowa inwestycyjna”, umowa z dnia 31 grudnia 2011 roku nie miała charakteru inwestycyjnego. Z treści umowy wynika bowiem, że pozwana nie była obciążana jakimkolwiek ryzykiem utraty środków finansowych wpłaconych na rzecz Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S., która uzasadniałoby przyznanie pozwanej wysokiej stopy wzrostu na poziomie 20 % w skali miesiąca. Wręcz przeciwnie z § 10 umowy wynika, że spółka gwarantuje zwrot kapitału wraz ze stopą wzrostu, przy czym ta gwarancja obejmuje 100 % kapitału powierzonego oraz stopę wzrostu. Powyższe prowadzi do wniosku, że umowa z dnia 31 grudnia 2011 roku miała charakter oprocentowanej pożyczki, przy czym dłużnikiem w następstwie tej umowy było Centrum (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S., a wierzycielem była J. J..

Sąd Rejonowy stwierdził, iż konstrukcja zawartych przez strony umów przemawia za tezą, że w następstwie tej umowy to J. J. jest wierzycielem, a Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. staje w pozycji dłużnika, który otrzymał kapitał i który zobowiązał się do zwrotu kapitału wraz z odsetkami. Dodał, iż umowy te są umowami, w których Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. złożyło oświadczenie, że jest dłużnikiem J. J., co do określonej w tych umowach kwot.

Sąd Rejonowy zaznaczył, iż w jego ocenie, świadczenie w zakresie „zysku” z wyżej wskazanych umów miały charakter świadczenia nienależnego w części przewyższającej kwotę odsetek maksymalnych. W tym zakresie bowiem świadczenie było nieważne na podstawie art. 58 § 1 k.c. Nadmienił, iż ustawodawca wprowadził w art. 359 § 2 2 k.c. inny skutek w rozumieniu art. 58 § 1 k.c. jedynie co do wysokości odsetek maksymalnych.

Zdaniem Sądu Rejonowego powód wykazał więc, że świadczenie na rzecz pozwanej miało charakter świadczenia nienależnego. Nie budziło również wątpliwości wzbogacenie po stronie pozwanej i zubożenie po stronie upadłego, jak również związek pomiędzy wzbogaceniem, a zubożeniem wynikający ze spełnienia świadczenia nienależnego. Pozwana przyznała bowiem w toku przesłuchania, że uzyskała zwrot części wpłaconej kwoty oraz zwrot części odsetek zgodnie z umową.

Sąd Rejonowy podkreślił, iż skutecznym natomiast okazał się zarzut potrącenia złożony przez pozwaną.

Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, iż jak stanowi art. 96 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, wierzyciel, który chce skorzystać z prawa potrącenia, składa o tym oświadczenie nie później niż przy zgłoszeniu wierzytelności. Sąd Rejonowy wskazał jednak, iż nie ma przeszkód do złożenia oświadczenia o potrąceniu w trakcie procesu i jednoczesne podniesienie zarzutu potrącenia. Poza tym Sąd dodał, iż przepis art. 96 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, nie reguluje wszelkich możliwych stanów faktycznych.

Według Sądu Rejonowego co prawda samo roszczenie było nienależne od początku, niemniej jednak strona powodowa nie wykazała, że pozwana wiedziała o istnieniu roszczenia w dniu zgłoszenia swojej wierzytelności wobec upadłej spółki. Zaznaczył w szczególności, iż wezwanie jej do zapłaty przez syndyka nastąpiło później, a zatem brak było podstaw do uznania, że w tej sytuacji potrącenie jest niedopuszczalne. Sąd Rejonowy podzielił przy tym pogląd doktryny, iż przy braku wiedzy co do dochodzonego przez syndyka roszczenia, potrącenie może być dokonane także później.

Sąd Rejonowy stwierdził, iż sama kwota kapitału stanowiąca zadłużenie upadłej spółki wobec pozwanej opiewająca na kwotę 55.500 złotych (10.000 złotych + 20.000 złotych + 20.000 złotych + 500 złotych) przekracza kwotę roszczenia powoda, czyli 42.860,75 złotych, do której, jako niższej, nastąpiło umorzenie wzajemnych wierzytelności. Dodał, iż potrącenia dokonuje się przez oświadczenie złożone drugiej stronie, które ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe (art. 499 k.c.). Z tego względu powództwo podlegało oddaleniu w całości, ponieważ pozwana podniosła w toku postępowania skuteczny zarzut potrącenia.

O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 102 k.p.c., uznając, iż w sprawie zachodzą szczególne okoliczności, o których mowa w tym przepisie, które powinny skutkować odstąpieniem od obciążania powoda, który jest stroną przegraną w niniejszym procesie obowiązkiem uiszczenia kosztów sądowych. Sąd Rejonowy zauważył, iż powód wszczynając niniejszy proces nie mógł przewidywać, że strona przeciwna zgłosi skutecznie zarzut potrącenia, zwłaszcza, że roszczenie powoda co do zasady było słuszne. Sąd Rejonowy nadmienił, iż syndyk ma przy tym prawny obowiązek, aby z należytą starannością dokonać likwidacji masy upadłości, w tym przez ściągnięcie wierzytelności od dłużników upadłego a zatem wytoczenie powództwa było konieczne. Według Sądu Rejonowego, w związku z brakiem możliwości prawnych dla zasądzenia zwrotu kosztów na rzecz powoda, jako strony przegrywającej, należało odstąpić do obciążania strony powodowej kosztami postępowania.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód Syndyk Masy Upadłości Centrum (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. , który zaskarżył wyrok w części tj. co do punktu I i wniósł o jego zmianę w zaskarżonej części poprzez uwzględnienie powództwa, to jest zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kwoty w wysokości 42.860,75 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 25 stycznia 2014 roku do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Apelujący zarzucił wyrokowi:

1)  dokonanie błędnych, sprzecznych z zebranym materiałem dowodowym ustaleń faktycznych, w szczególności ustalenie, że pozwana nie wiedziała o istnieniu roszczenia upadłej spółki w postaci nienależnego świadczenia z tytułu otrzymania oprocentowania w wysokości przewyższającej poziom odsetek maksymalnych podczas, gdy postanowienia zawartych pomiędzy upadłą spółką a pozwaną umów zastrzegające wynagrodzenie z tytułu korzystania z przekazanych przez pozwaną upadłej spółce środków pieniężnych w wysokości ponad odsetki maksymalne dotknięte jest wadą nieważności bezwzględnej od początku, tj. od momentu zawarcia poszczególnych umów pomiędzy stronami;

2)  naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. w szczególności:

-

przepisu art. 96 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze w związku z przepisem art. 505 pkt 4 k.c., poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, że złożone przez pozwaną oświadczenie o dokonaniu potrącenia przysługującej pozwanej wierzytelności co do której pozwana dokonała zgłoszeniu w postępowaniu upadłościowym w toku postępowania z powództwa syndyka o zwrot do masy upadłości nienależnego świadczenia z tytułu otrzymania oprocentowania w wysokości przewyższającej poziom odsetek maksymalnych jest dopuszczalne i skuteczne pomimo, iż pozwana nie złożyła oświadczenia o potrąceniu przy zgłoszeniu swojej wierzytelności;

-

przepisu art. 359 § 2 3 k.c., poprzez jego niezastosowanie, które w konsekwencji doprowadziło do błędnego przyjęcia, iż pozwana nie miała świadomości i wiedzy, że świadczenie otrzymywane od upadłej spółki w postaci oprocentowania przewyższa maksymalny dopuszczalny prawem poziom wynagrodzenia za możliwość dysponowania powierzonymi środkami pieniężnymi.

W uzasadnieniu skarżący podniósł, iż odnośnie kwestii ustalenia wiedzy pozwanej co do tego, że otrzymane przez nią od upadłej spółki oprocentowanie w sposób rażący przewyższa dopuszczalne przez ustawodawcę maksymalne wynagrodzenie za korzystanie z cudzych środków pieniężnych, wskazać należy, że wysokość stopy procentowej kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, a tym samym wysokości odsetek maksymalnych jest faktem powszechnie znanym. Wskazał, iż stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego uchwalane są przez Radę Polityki Pieniężnej, której uchwały publikowane są Dzienniku Urzędowym Narodowego Banku Polskiego, a dodatkowo informacje o aktualnych stopach procentowych Narodowego Banku Polskiego dostępne są na stronie internetowej www.nbp.pl. (...) apelujący stwierdził, iż w okresie kilku ostatnich lat, a w szczególności w 2011 roku oprocentowanie lokat bankowych nie przekraczało 10 % w stosunku rocznym, z czego pozwana musiała zdawać sobie sprawę, czemu dała wyraz w swoich zeznaniach wskazując na atrakcyjność oferty upadłej spółki, jak również z uwagi na okoliczność posiadanego wykształcenia, gdyż pozwana jest z zawodu technikiem-ekonomistą.

Według skarżącego poziom odsetek ustalony w zawartych umowach, tj. 15 % i 20 % w skali miesiąca był w sposób oczywisty zupełnie oderwany od poziomu, jakiego racjonalnie pozwana mogła oczekiwać zwłaszcza, gdy postanowienia umów zapewniały pozwanej inwestycję bez obawy ryzyka utraty środków. Apelujący zaznaczył, iż możliwym jest uzyskanie nawet wyższego zysku, jednakże zawsze jest to związane z powodzeniem inwestycji wiążących się z dużym ryzykiem, nie zaś jak w niniejszej sprawie, w których kwota świadczenia upadłej spółki miała charakter gwarantowany i czynnik ryzyka nie występował, gdyż wynagrodzenie nie było uzależnione od jakichkolwiek cen, kursów, wskaźników itp., ale przybierało postać stałej procentowo określonej w skali miesiąca kwoty.

Skarżący za błędne i sprzeczne z zebranym materiałem dowodowym uznał ustalenie Sądu Rejonowego, że pozwana w momencie dokonywania zgłoszenia wierzytelności w postępowaniu upadłościowym (pismem z dnia 12 listopada 2013 roku) nie wiedziała, że otrzymane przez nią od upadłej spółki oprocentowanie rażąco przewyższa poziom odsetek maksymalnych i w tym zakresie stanowi świadczenie, które pozwana otrzymała nienależnie. Wskazał, iż podniesiony przez pozwaną w postępowaniu przed Sądem Rejonowym zarzut potrącenia został złożony z pominięciem właściwego terminu do jego zgłoszenia, a uznanie przez Sąd Rejonowy, iż zarzut ten został przez pozwaną złożony skutecznie stanowi obejście przepisu art. 96 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze i jest niedopuszczalne.

Według apelującego w stanie faktycznym niniejszego postępowania, pozwana pismem z dnia 12 listopada 2013 roku dokonała zgłoszenia Sędziemu Komisarzowi przysługującej jej w stosunku do upadłej spółki wierzytelności (ZW 614), jednakże nie złożyła oświadczenia o dokonaniu potrącenia zgłaszanych wierzytelności z uzyskanymi od upadłej spółki środkami pieniężnymi przewyższającymi poziom odsetek maksymalnych. Skarżący uznał zatem, iż w świetlne treści przepisu art. 96 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze złożone przez pozwaną oświadczenie o potrąceniu w okresie po tym jak dokonała zgłoszenia wierzytelności, a zatem również oświadczenie o potrąceniu zawarte w odpowiedzi na pozew uznać należy za bezskuteczne, bowiem wierzyciel (pozwana) uchybiła terminowi jego złożenia. Zdaniem apelującego złożenie przedmiotowego oświadczenia dopiero w postępowaniu o zapłatę wszczętym przez syndyka masy upadłości nie doprowadziło do umorzenia obydwu wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej, w związku z czym procesowy zarzut potrącenia złożony przez pozwaną w niniejszym postępowaniu nie może zostać uwzględniony.

Skarżący zwrócił uwagę, iż potrącenie długu upadłego z długiem wzajemnym jego wierzyciela jest swego rodzaju egzekucją roszczenia wierzyciela poza postępowaniem obejmującym wszystkie długi upadłego i wyłącza z masy upadłości aktywa, w postaci wierzytelności, które ulegają umorzeniu, dlatego prawo upadłościowe szczegółowo reguluje dopuszczalność potrącenia. Umożliwienie bowiem wierzycielowi potrącenia stanowi przywilej, który może być wykorzystywany jako sposób dyskryminacji pozostałych wierzycieli. Dodał, iż instytucja potrącenia w prawie upadłościowym stwarza obawę o ochronę praw wierzycieli upadłościowych, gdyż potrącenie w postępowaniu upadłościowym to szczególny rodzaj uprzywilejowania i wyjątkowe odstępstwo od zasady równowagi udziału wierzycieli w postępowaniu upadłościowym.

Apelujący podkreślił, iż postępowania upadłościowe mają na celu równomierne zaspokojenie wierzycieli z tego, co może służyć na spłatę zobowiązań. Choć nie gwarantuje to świadczenia dla wszystkich uprawnionych i przede wszystkim oznacza to zaspokojenie ograniczone, w zasadzie proporcjonalne. W tej sytuacji ze szczególną wyrazistością ujawnia się funkcja egzekucyjna potrącenia. Dzięki niej wierzyciel wykorzystując wzajemną wierzytelność na spłacenie swych długów wobec masy upadłości miałby szanse uzyskać pełnie zaspokojenie, nie wnosząc przy tym żadnych aktywów do masy majątkowej przeznaczonej na spłatę pozostałych zobowiązań. Według skarżącego dopuszczenie w postępowaniu upadłościowym potrącenia jest niewątpliwie odstępstwem od zasady równego traktowania wierzycieli. Taka możliwość nie została przez prawo wyłączona, jednak podlega istotnym ograniczeniom. Apelujący zaznaczył, iż regulacja zawarta w prawie upadłościowym jest wyrazem kompromisu między dwoma sprzecznymi założeniami, tj. z jednej strony zasadą równości wierzycieli upadłościowych a z drugiej strony wymaganiami sprawiedliwości. Dlatego też w pełni uzasadniony jest postulat rygorystycznego stosowania przepisów prawa upadłościowego ograniczających potrącenie bowiem przywilej ten nie może być rozszerzany tak, by stał się narzędziem dyskryminacji pozostałych wierzycieli.

Skarżący zwrócił uwagę, iż potrącenie także dokonywane w toku postępowania upadłościowego, będąc potrąceniem ustawowym, musi odpowiadać co do zasady wszystkim warunkom określonym w bezwzględnie obowiązujących przepisach Kodeksu cywilnego, statuujących przesłanki dokonywania tej czynności i pociąga za sobą skutki tam przewidziane. Dodał, iż wzajemność roszczeń, jednorodzajowość świadczeń, wymagalność i zaskarżalność obowiązują przy potrąceniu w upadłości tak samo jak w każdym innym przypadku. Apelujący zauważył jednak, iż przepis art. 96 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze wymaga, aby wierzyciel, który chce skorzystać z prawa potrącenia złożył oświadczenie najpóźniej w chwili zgłaszania wierzytelności. Zdaniem skarżącego powyższe wymaganie niewątpliwie ma na celu stworzenie stabilnych podstaw dla dalszego postępowania upadłościowego, gdyż pozwala ocenić rzeczywisty stan aktywów i pasywów, gdyż przepis ten zmusza wierzycieli upadłościowych do ujawnienia własnych długów wobec upadłego.

Apelujący zaznaczył, iż ograniczenie okresu, w którym można skutecznie złożyć oświadczenie woli o potrąceniu określone jako dodatkowa przesłanka pozytywna skorzystania w toku postępowania upadłościowego z potrącenia stanowi dodatkowy warunek, który powinien być spełniony w określonym czasie i od którego zależy skutek w postaci umorzenia wierzytelności. Zaniechanie złożenia oświadczenia o potrąceniu we wskazanym momencie wynikającym z przepisu art. 96 p.u.n. tj. nie później niż przy zgłoszeniu wierzytelności, pozbawia wierzyciela prawa potrącenia a zatem pociąga takie skutki jak niespełnienie pozytywnej przesłanki potrącenia.

Skarżący podniósł, iż pozwana zgłosiła swoją wierzytelność w postępowaniu upadłościowym Centrum (...) Sp. z o.o. pismem z dnia 12 listopada 2013 roku, ale nie złożyła oświadczenia o potrąceniu wierzytelności, a dokonała tego dopiero w odpowiedzi na pozew. Dlatego też zasadnym jest twierdzenie, że pozwana zgodnie ze swoją wolą skorzystała z uprawnienia do dochodzenia wierzytelności poprzez zgłoszenie wierzytelności na listę wierzytelności w postępowaniu upadłościowym, natomiast nie skorzystała z uprawnienia do złożenia oświadczenia o potrąceniu. Dlatego też, apelujący przyjął, że pozwana zrezygnowała z przysługującego jej prawa do dokonana potrącenia w postępowaniu upadłościowym i tym samym utraciła prawo do złożenia oświadczenia o potrąceniu w procesie wytoczonym przez syndyka masy upadłości.

W ocenie skarżącego uznanie przez Sąd Rejonowy, iż zarzut potrącenia został przez pozwaną złożony skutecznie stanowi obejście przepisu art. 96 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze i jest niedopuszczalne. Wobec bowiem wcześniejszego zgłoszenia przez pozwaną wierzytelności w postępowaniu upadłościowym bez jednoczesnego potrącenia, nie jest możliwe uwzględnienie zarzutu potrącenia zgłoszonego przez pozwaną w postępowaniu zainicjowanym przez syndyka masy upadłości o zwrot do masy upadłości nienależnego świadczenia otrzymanego przez pozwaną z tytułu wykonania obarczonych wadą bezwzględnej nieważności postanowień umownych. Apelujący dodał, iż nie ulega wątpliwości, że potrącenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym stanowi wyjątek od przepisanych reguł zaspokajania wierzycieli, dlatego też możliwe jest tylko z zachowaniem reżimu wynikającego z regulacji przepisów postępowania upadłościowego. Jednym z ograniczeń jest termin i sposób zgłoszenia wierzytelności do potrącenia, o którym stanowi przepis art. 96 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze, a wyjątków nie należy interpretować rozszerzająco.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o oddalenie apelacji w całości oraz zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu za postępowanie przed sądem obu instancji, z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Ponadto pozwana J. J. wniosła zażalenie, w którym zaskarżyła postanowienie zawarte w punkcie II wyroku Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim z dnia 16 czerwca 2015 roku i wniosła o jego zmianę poprzez zasądzenie od powoda na swoją rzecz tytułem kosztów procesu przed Sądem I instancji kwoty 2.417,00 złotych, oraz zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sadowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Skarżąca zarzuciła postanowieniu naruszenie przepisów prawa procesowego:

1.  art. 102 k.p.c. poprzez jego zastosowanie przez sąd przy rozstrzyganiu o kosztach procesu, podczas gdy sytuacja wyjątkowa, określona w przedmiotowym przepisie jako wypadek szczególnie uzasadniony, nie zachodzi w niniejszej sprawie, tak więc Sąd winien przy rozstrzyganiu kosztów procesu zastosować ogólną regułę określoną w art. 98 k.p.c. i w konsekwencji od strony przegrywającej proces zasądzić koszty procesu w tym koszty zastępstwa procesowego w kwocie 2.417 złotych,

2.  art. 328 § 2 k.p.c. w zw. z art. 361 k.p.c. poprzez niewyjaśnienie w sposób precyzyjny, wyczerpujący i przekonywający zastosowania zasady słuszności określonej w art. 102 k.p.c. przy rozstrzyganiu o kosztach procesu, podczas gdy jej zastosowanie jako wyjątku od zasady nie może być interpretowane rozszerzająco, zaś sąd wykładnie taką zastosował nie wyjaśniając motywów jej zastosowania, co w konsekwencji doprowadziło do odstąpienia strony powodowej od obciążenia kosztami procesu mimo oddalenia powództwa w całości,

W uzasadnieniu skarżąca podniosła, iż analiza sprawy, w tym treści pozwu i odpowiedzi na pozew a także przeprowadzonego postępowania dowodowego, nie wskazuje na to, aby w sprawie zachodziła wyjątkowa sytuacja, skłaniająca Sąd do zastosowania zasady słuszności. Przeciwnie, skarżąca wskazała, iż powództwo wytoczył profesjonalny podmiot domagający się od pozwanej zasądzenia dość znacznej kwoty, co ostatecznie okazało się bezpodstawne, wobec oddalenia powództwa. Co więcej, pozwana nie przyczyniła się w żadnym stopniu do przedłużenia postępowania, nie zachowywała się nielojalnie, po prostu broniła swych praw.

Skarżąca podkreśliła, że Sąd Rejonowy stosując zasadę słuszności nie uzasadnił w sposób wyczerpujący, logiczny i przekonywający motywów jakimi się przy tym rozstrzygnięciu kierował. Stwierdziła, iż Sąd dokonał uzasadnienia w sposób lakoniczny, nie wyjaśniając jakie szczególne okoliczności miał na względzie w przedmiotowej sprawie, ewentualnie która ze stron procesu zachowała się w sposób który przemawiał za zastosowaniem zasady słuszności. Według skarżącej Sąd I instancji wskazał jedynie, że syndyk wytoczył powództwo bowiem ciąży na nim prawny obowiązek skutecznej likwidacji majątku dłużnika, statuując tym samym nierówność stron tego procesu, faworyzując syndyka masy upadłości i przyznając mu nieuzasadniony przywilej nie ponoszenia kosztów przegranego procesu. Skarżąca zaznaczyła, iż nie zachodzi zależność pomiędzy ustawowym zwolnieniem syndyka od ponoszenia opłat sądowych z jego odpowiedzialnością za wynik procesu, bowiem strona zwolniona z kosztów sądowych, nawet ustawowo, nie jest automatycznie zwolniona z obowiązku zwrotu kosztów procesu pomienionych przez wygrywającego proces.

Skarżąca nadmieniła, iż przepis art. 102 k.p.c. jest przepisem wyjątkowym, niepodlegającym wykładni rozszerzającej, wykluczającym stosowanie wszelkich uogólnień, wymagającym do swego zastosowania wystąpienia okoliczności szczególnych, jak np. dotyczących stanu majątkowego czy też sytuacji życiowej strony. Stanowi on swoistą „furtkę”, pozostawiając sądowi pewną swobodę w przyznawaniu zwrotu kosztów procesu, gdyby stosowanie zasady odpowiedzialności za wynik (art. 98 k.p.c.) nie dało się pogodzić z zasadami słuszności.

Skarżąca dodała, iż zgodnie z art. 19 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 19 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, od zażalenia pobiera się jedną piątą część opłaty, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej, przy czym nie może ona wynosić mniej niż 30 złotych. Skarżąca podniosła, iż z uwagi na okoliczność, że wartość przedmiotu zaskarżenia wynosi 2.400 złotych, 5% wartości przedmiotu sporu wynosi 120 złotych, zaś jedna piąta część tej opłaty - 24 złotych. Skoro jednak opłata od zażalenia nie może być niższa od 30 złotych, należy tym samym uiścić opłatę w kwocie 30 złotych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda okazała się niemal w całości zasadna, natomiast zażalenie pozwanej nie zasługiwało na uwzględnienie.

Na wstępie wskazać trzeba, że sąd pierwszej instancji w granicach wyznaczonych wnioskami stron przeprowadził pełne postępowanie dowodowe konieczne do rozstrzygnięcia sprawy, zgromadzone dowody poddał ocenie mieszczącej się w granicach dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c. i z tak zgromadzonego i ocenionego materiału dowodowego wyprowadził prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy w pełni akceptuje i przyjmuje za własne.

Nie zasługuje na uwzględnienie zarzut apelacji, iż sąd dokonał błędnych, sprzecznych z zebranym materiałem dowodowym ustaleń faktycznych w zakresie ustalenia, że pozwana nie wiedziała o istnieniu roszczenia upadłej spółki w postaci nienależnego świadczenia z tytułu otrzymania oprocentowania w wysokości przewyższającej poziom odsetek maksymalnych. Stosownie do dyspozycji art. 6 k.c. ciężar dowodu posiadania przez pozwaną wiedzy o istnieniu powyższego roszczenia spoczywał na powodzie, albowiem on wywodził z tego faktu skutki prawne. Strona powodowa nie naprowadziła natomiast żadnego obiektywnego dowodu pozwalającego obalić odmienne twierdzenia pozwanej. Podkreślenia wymaga, że nie można utożsamiać pozytywnej wiedzy pozwanej w tym zakresie z możnością jej powzięcia. Sama okoliczność, że pozwana mogła – przy zachowaniu należytej staranności – ustalić, że zawierane przez nią umowy z Centrum (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. stanowiły w istocie umowy pożyczki, których postanowienia pozostawały w sprzeczności z przepisami kodeksu cywilnego o odsetkach maksymalnych, nie oznacza, że pozwana miała wiedzę o charakterze dokonywanych przez nią czynności prawnych i w konsekwencji – w dacie zgłaszania wierzytelności w postępowaniu upadłościowym – była świadoma istnienia roszczenia po stronie upadłej spółki o zwrot nienależnego świadczenia z tytułu części wypłaconych jej odsetek. Zauważyć trzeba, że – wbrew twierdzeniom strony powodowej – nie można przyjąć, że wiedza o wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego oraz o wysokości odsetek maksymalnych, a tym bardziej świadomość zakazu zastrzegania w czynnościach prawnych odsetek wyższych niż maksymalne, ma charakter na tyle powszechny, że można z tego faktu wyprowadzić domniemanie faktyczne, że także pozwana w chwili zawierania umów z Centrum (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. taką wiedzę posiadała, a tym samym, że zdawała sobie sprawę, że pomimo otrzymania świadczeń na podstawie powyższych umów będzie zobowiązana do jej zwrotu na rzecz Syndyka Masy Upadłości Centrum (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.. Z tego względu – wobec braku jakiekolwiek dowodu potwierdzającego fakt, że pozwana w dacie zgłoszenia przysługujących jej wierzytelności w postępowaniu upadłościowym wiedziała, że stronie powodowej przysługuje roszczenie o zwrot części wypłaconego jej świadczenia z tytułu odsetek – uznać trzeba, że sąd pierwszej instancji w tym zakresie dokonał trafnych ustaleń faktycznych.

Sąd Okręgowy akceptując ustalenia faktyczne poczynione przez sąd pierwszej instancji nie podziela jednak częściowo wyprowadzonych na ich podstawie rozważań prawnych dotyczących skuteczności podniesionego przez pozwaną zarzutu potrącenia. W tym zakresie skarżący trafnie podniósł, że Sąd Rejonowy dopuścił się naruszenia przepisu art. 96 ustawy Prawo upadłościowe poprzez jego błędną wykładnię.

Na wstępie wskazać trzeba, że zgodnie z przepisami art. 498 i 499 k.c., gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Potrącenia dokonuje się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Wyłączenia wierzytelności, które podlegają umorzeniu przez potrącenie, przewiduje art. 505 k.c., wskazując, że ograniczenia mogą wprowadzać przepisy szczególne (art. 505 pkt 5 k.c.). Z uwagi na toczące się postępowanie upadłościowe likwidacyjne Centrum (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. przy ocenie dopuszczalności dokonania potrącenia wierzytelności w stosunku do masy upadłości, koniecznym było uwzględnienie obowiązujących wówczas przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 233). W myśl powołanej ustawy, dopuszczalne jest potrącenie wierzytelności upadłego z wierzytelnością wierzyciela, jeżeli obie wierzytelności istniały w dniu ogłoszenia upadłości, chociażby termin wymagalności jednej z nich jeszcze nie nastąpił (art. 93 ust. 1 tejże ustawy). Do potrącenia przedstawia się całkowitą sumę wierzytelności upadłego, a wierzytelność wierzyciela tylko w wysokości wierzytelności głównej wraz z odsetkami naliczonymi do dnia ogłoszenia upadłości (art. 93 ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe). Przepis art. 96 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku - Prawo upadłościowe przewiduje, że wierzyciel, który chce skorzystać z prawa potrącenia, składa o tym oświadczenie nie później niż przy zgłoszeniu wierzytelności. Potrącenie nie jest jednakże dopuszczalne, jeżeli dłużnik upadłego nabył wierzytelność w drodze przelewu lub indosu po ogłoszeniu upadłości albo nabył ją w ciągu ostatniego roku przed dniem ogłoszenia upadłości, wiedząc o istnieniu podstawy do ogłoszenia upadłości (art. 94 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe), a także jeżeli wierzyciel stał się dłużnikiem upadłego po dniu ogłoszenia upadłości (art. 95 ustawy Prawo upadłościowe). W pozostałym zakresie stosuje się zasady przewidziane w przytoczonych wyżej przepisach Kodeksu cywilnego dotyczących potrącenia wzajemnych wierzytelności.

Wykładnia art. 96 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku - Prawo upadłościowe wskazuje, że termin zgłoszenia oświadczenia o potrąceniu ma charakter prekluzyjny, o świadczy użycie sformułowania „nie później niż”, co jest tożsame z wyznaczeniem ostatecznego terminu do dokonania powyższej czynności. Zgodnie z utrwalonym poglądem tego rodzaju termin zawity nie podlega zaś przywróceniu, nawet wówczas, gdy jego niedochowanie był następstwem okoliczności niezależnych od danego podmiotu.

W konsekwencji więc wierzyciel ten zostanie zaspokojony na zasadach ogólnych na podstawie podziału funduszy masy, natomiast swoje zobowiązanie powinien spełnić na rzecz syndyka. Utrata prawa skorzystania z potrącenia w postępowaniu upadłościowym oznacza również niemożność skorzystania z zarzutu potrącenia wierzytelności w toku procesu wytoczonego przez syndyka w celu zasądzania należności wchodzącej w skład masy upadłości [vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 stycznia 2007 roku, II CSK 315/06 , Lex nr 503235]. Dopuszczalne jest jedynie zgłoszenie zarzutu potrącenia przez wierzyciela upadłego w procesie wytoczonym przeciwko niemu przez syndyka masy upadłości w sytuacji, gdy przedstawiona do potrącenia wierzytelność została przed wytoczeniem powództwa zgłoszona w postępowaniu upadłościowym wraz z zarzutem potrącenia z wierzytelnością aktualnie dochodzoną przez syndyka [vide wyrok Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2007 roku, III CZP 125/2006 , OSNC 2007, nr 11, poz. 162].

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawało, że pozwana zgłaszając wierzytelność przysługującą jej w stosunku do Centrum (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. nie złożyła oświadczenia o potrąceniu tej wierzytelności z wierzytelnością dochodzoną w niniejszym postępowaniu przez powoda, a dopiero w toku niniejszego procesu podniosła zarzut potrącenia powyższych wierzytelności. Jak wskazano wyżej – skoro termin określony w art. art. 96 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku - Prawo upadłościowe ma charakter terminu zawitego, to złożenie oświadczenie o potrąceniu wierzytelności po dacie zgłoszenia wierzytelności objętej potrąceniem, nie wywołuje skutków prawnych w postaci umorzenia obydwu wierzytelności. Dodać jednocześnie trzeba, że terminu, o którym mowa w powyższym przepisie, nie można utożsamiać z terminem zgłoszenia wierzytelności, o którym mowa w art. 51 ust. 1 pkt 4 przywołanej wyżej ustawy Zgodnie bowiem z art. 262 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe wierzytelność może być zgłoszona po terminie wyznaczonym do zgłoszenia wierzytelności. Chodzi więc o to, że oświadczenie o potrąceniu nie może być złożone później niż została zgłoszona faktycznie wierzytelność, której potrącenie dotyczy [vide wyrok Sądu Najwyższego z 15 lutego 2002 roku, III CKN 476/2000 , Biul. SN 2002, nr 6, s. 16, L..pl nr (...)].

W ocenie Sądu Okręgowego bez znaczenia w tym zakresie pozostaje kwestia wiedzy pozwanej o przysługiwaniu powodowi wierzytelności w stosunku do pozwanej i tym samym możliwości złożenia oświadczenia o potrąceniu obydwu wierzytelności. Odmienne poglądy przedstawicieli doktryny, do których odwołał się sąd pierwszej instancji, nie znajdują żadnego jurydycznego uzasadnienia w treści analizowanego przepisu. Ustawodawca nie uzależnia bowiem terminu do skorzystania przez wierzyciel z prawa potrącenia, o którym mowa w art. 96 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze, od jakichkolwiek elementów subiektywnych związanych ze stanem świadomości wierzyciela.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, iż zgłoszony przez pozwaną zarzut potrącenia przysługującej jej wierzytelności w stosunku do powoda nie był skuteczny i nie mógł doprowadzić do umorzenia wierzytelności powoda z uwagi na ograniczenia wynikającego z przywołanych wyżej unormowań zawartych w art. 96 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe.

To zaś oznacza, że powód może domagać się od pozwanej spełnienia świadczenia objętego żądaniem pozwu. W tym zakresie Sąd Rejonowy trafnie ustalił bowiem, że powodowi przysługiwała w stosunku do pozwanej wierzytelność z tytułu nienależnego świadczenia.

Z niekwestionowanych przez żadną ze stron ustaleń faktycznych sądu pierwszej instancji wynika bowiem, że pozwana J. J. zawarła z Centrum (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. szereg wymienionych w pozwie umów inwestycyjnych. Wbrew stanowisku Sądu Rejonowego powyższe umowy nie można zakwalifikować jako umowy pożyczki, albowiem odpowiadały one charakterem w istocie umowom terminowym wkładu pieniężnego. Z umów tych wynikało bowiem, że pozwana zobowiązała się do przekazania do dyspozycji spółki określonych środków pieniężnych, zaś spółka zobowiązywała się wobec pozwanej po upływie oznaczonego czasu do zwrotu tych środków wraz z oprocentowaniem. W tym miejscu należy zaznaczyć, że zawarte przez spółkę umowy konstruowane wedle przywołanego modelu, były ważne na gruncie prawa cywilnego, pomimo tego, że stanowiły czynności bankowe sensu stricte i jako takie mogą być wykonywane co do zasady wyłącznie przez banki [vide art. 5 ust. 1 pkt 1 i ust. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Prawo bankowe (Dz. U. z 2012 roku, poz. 1376)]. Zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie przyjmuje się jednak, że zawarcie tego rodzaju umowy przez podmiot nie będący bankiem nie powoduje jej nieważności, gdyż swoistą sankcję wprowadza w tym zakresie art. 170 Prawa bankowego który stanowi, iż: „1. Wykonywanie czynności bankowych bez zezwolenia nie stanowi podstawy do pobierania oprocentowania, prowizji, opłat ani innego wynagrodzenia. 2. Kto otrzymał oprocentowanie, prowizję, opłatę lub inne wynagrodzenie za czynności, o których mowa w ust. 1, jest zobowiązany do ich zwrotu” Jak się wskazuje, kontrahent podmiotu wykonującego nielegalnie czynności bankowe objęte monopolem banków nie jest w ogóle zobowiązany do spełnienia na rzecz tego podmiotu tytułem wynagrodzenia świadczenia pieniężnego, jeśli świadczenie takie zostało już spełnione, ten, kto otrzymał wynagrodzenie, jest zobowiązany do jego zwrotu. Jednocześnie norma wynikająca z przywołanego przepisu nie narusza w pozostałym zakresie ważności i skuteczności czynności prawnej, z którą wiązał się obowiązek zapłaty wynagrodzenia. Z tego względu, chociaż prowadzenie działalności zastrzeżonej dla banków jest sprzeczne z prawem jako naruszające wyraźny zakaz ustawowy, to wzgląd na ochronę interesów klientów przemawia za traktowaniem zawartych umów jako ważnych, a sankcjonowania samego zaangażowania się w działalność niezgodną z wymogami ustawy [vide D. R., Komentarz do art. 170 ustawy – Prawo bankowe, Lex 2005]. Tym samym zawarte przez powodową spółkę z pozwaną umowy są ważne, a spółka jest zobowiązana do wypełnienia wszystkich wynikających z nich świadczeń (z wyjątkiem tych, co do których ich nieważność wynika z innych przepisów prawa). W niniejszej sprawie – jak słusznie zauważył Sąd Rejonowy - istotne znaczenie ma okoliczność, że powodowa spółka zawarła z pozwaną umowy, w których oprocentowanie środków pieniężnych udzielonych spółce znacznie przekraczało dopuszczalną wysokość odsetek maksymalnych. Artykuł 359 § 2 1 k.c. stanowi, że: „Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego (odsetki maksymalne)” W okresie objętym żądaniem spółki odsetki maksymalne wynosiły 24 % w skali roku. Tymczasem jak wynika z załączonych do akt sprawy umów, odsetki zastrzegane przez spółkę były znacznie wyższe. Zgodnie z art. 359 § 2 2 k.c. „Jeżeli wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej przekracza wysokość odsetek maksymalnych, należą się odsetki maksymalne”. W doktrynie wskazuje się, że w sytuacji, gdy wysokość odsetek byłaby nadmierna i przewyższałaby wysokość odsetek maksymalnych, prowadziłoby to do sprzeczności postanowienia czynności prawnej, dotyczącego wysokości odsetek, z ustawą. Nie powoduje to jednak nieważności całej czynności prawnej, ale ograniczenie jej skutków, polegające na tym, że zakres zobowiązania dłużnika z tytułu odsetek wynikających z czynności prawnej jest ograniczony do wysokości odsetek maksymalnych. Nie znajduje przy tym zastosowanie art. 58 § 3 in fine k.c., zgodnie z którym jeżeli nieważnością jest dotknięta tylko część czynności prawnej, czynność pozostaje w mocy co do pozostałych części, chyba że z okoliczności wynika, iż bez postanowień dotkniętych nieważnością czynność nie zostałaby dokonana. W konsekwencji pominięcie woli stron w przedmiocie wysokości odsetek nie skutkuje sankcją nieważności, nawet w sytuacji, z której wynikałoby, że bez bezskutecznego postanowienia umowa w ogóle nie byłaby zawarta [vide A. G., Komentarz do art. 359 Kodeksu cywilnego, Lex 2014]. Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należało zauważyć, że powodowa spółka mogła się zobowiązać do wypłacenia pozwanej co najwyżej takiego zysku, który w skali roku odpowiadałyby odsetkom maksymalnym od przekazanego przez nich spółce kapitału. Tym samym zobowiązanie do zapłaty odsetek przekraczających wysokość odsetek maksymalnych było nieważne, zaś świadczenie spełnione przez spółkę na rzecz pozwaną z tego miało charakter nienależny w rozumieniu art. 410 § 2 k.c. W związku z tym Sąd Rejonowy trafnie przyjął, że powodowi na tej podstawie prawnej przysługiwała wierzytelność o zwrot powyższego świadczenia, wynoszącego według niekwestionowanych przez stronę pozwaną wyliczeń kwotę 42860,75 złotych. Biorąc pod uwagę, że – jak wskazano wyżej – zarzut potrącenia podniesiony przez pozwaną nie mógł doprowadzić do umorzenia powyższej wierzytelności, powództwo o zapłatę kwoty 42860,75 złotych powinno zostać uwzględnione. To samo dotyczy co do zasady roszczenia o świadczenia odsetkowe od należności głównej. Zgodnie z art. 481 § 1 i 2 k.c. w związku z art. 455 k.c. uznać trzeba, że pozwana popadła w stan opóźnienia niezwłocznie po wezwaniu jej do zapłaty. W niniejszej sprawie powód wezwał pozwaną do zapłaty świadczenia wysyłając stosowne wezwanie przesyłką pocztową, którą można uznać za doręczoną najpóźniej w dniu 24 stycznia 2014 roku. Biorąc pod uwagę, że sam powód wyznaczył pozwanej termin siedmiodniowy na zapłatę żądanego świadczenia, przyjąć należy, że pozwana powinna spełnić je do dnia 31 stycznia 2014 roku. Tym samym odsetki za opóźnienie przysługiwały od dnia 1 lutego 2014 roku.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, należało na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienić zaskarżony wyrok w punkcie pierwszym poprzez zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 42860,75 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 lutego 2014 roku, oddalając powództwo jedynie w zakresie odsetek za okres od dnia 25 stycznia 2014 roku do dnia 31 stycznia 2014 roku.

Konsekwencją zmiany zaskarżonego wyroku co do istoty sprawy była również konieczność zmiany orzeczenia o kosztach procesu zawartego w punkcie drugim wyroku. Wprawdzie powód zaskarżył jedynie punkt pierwszy wyroku, jednak orzeczenie o oddalenie powództwa obejmowało także negatywne rozstrzygnięcie o zgłoszonym przez powoda żądaniu zwrotu kosztów procesu. Biorąc pod uwagę, że orzeczenie o kosztach procesu sąd pierwszej instancji zawarł w punkcie drugim wyroku, to stosowna zmiana rozstrzygnięcia o kosztach procesu powinna dotyczyć tego samego punktu zaskarżonego wyroku. Z uwagi na to, że powód wygrał sprawę niemal w całości, należało na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz art. 100 in fine k.p.c. obciążyć pozwaną obowiązkiem zwrotu całości kosztów procesu należnych powodowi za postępowanie przed sądem pierwszej instancji wynoszących 2417 złotych [w tym 2400 złotych tytułem wynagrodzenia radcowskiego ustalonego na podstawie § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2013 roku poz. 490) oraz 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa].

Kierując się powyższymi przesłankami orzeczono jak w punkcie pierwszym sentencji.

Apelację w pozostałym zakresie [w to jest w części dotyczącej rozstrzygnięcia o odsetkach od dnia 25 stycznia 2014 roku do dnia 31 stycznia 2014 roku] jako bezzasadną należało oddalić, o czym orzeczono w punkcie drugim sentencji na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz art. 100 in fine k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c., kierując się tymi samymi przesłankami jak przy orzekaniu o kosztach procesu za postępowanie przed sądem pierwszej instancji. Pozwana, z uwagi na to, że przegrała sprawę niemal w całości, powinna zwrócić powodowi wszystkie poniesione koszty postępowania apelacyjnego. Koszty te wyniosły 1.200 złotych, obejmując wyłącznie wynagrodzenie radcy prawnego, ustalone na podstawie przepisów § 6 pkt 5 w związku z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz.U. z 2013 roku poz. 490).

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w punkcie czwartym sentencji.

O nieuiszczonych kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 108 § k.p.c. w związku z art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. W rozpoznawanej sprawie nieuiszczone koszty sądowe obejmowało opłatę od pozwu w kwocie 2144 złotych i opłatę od apelacji w kwocie 2144 złotych. Z uwagi na to, że pozwana przegrała sprawę niemal w całości, ją należało obciążyć obowiązkiem poniesienia powyższych kosztów sądowych.

Z tego względu orzeczono jak w punkcie piątym sentencji.

Zażalenie pozwanej na zawarte w zaskarżonym wyroku orzeczenie o kosztach procesu nie zasługiwało na uwzględnienie. Z uwagi na wynik postępowania apelacyjnego zarzuty podniesione w zażaleniu w żaden sposób nie mogły zmienić rozstrzygnięcia o kosztach procesu, skoro apelacja doprowadziła do rozstrzygnięcia o istocie sprawy na niekorzyść pozwanej.

Kierując się powyższymi przesłankami orzeczono jak w punkcie trzecim sentencji.

SSO Tomasz Sobieraj SSO Sławomir Krajewski SSO Tomasz Szaj