Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 maja 2016 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 maja 2016 roku w S.

sprawy z powództwa R. M.

przeciwko Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej w S.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego Szczecin - Centrum w Szczecinie z dnia 11 czerwca 2015 roku, sygn. akt I C 553/12

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że punktowi II. nadaje następującą treść: zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w S. na rzecz powoda R. M. kwotę 351,64 zł (trzysta pięćdziesiąt jeden złotych sześćdziesiąt cztery grosze) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14 lutego 2012 roku i oddala powództwo w pozostałym zakresie;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego;

4.  nakazuje pobrać od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 30 (trzydzieści) złotych tytułem nieuiszczonej opłaty od apelacji.

SSO Tomasz Sobieraj SSO Mariola Wojtkiewicz SSR del. Julia Ratajska

Sygn. akt II Ca 1423/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 11 czerwca 2015 roku Sąd Rejonowy Szczecin Centrum w S. po rozpoznaniu sprawy z powództwa R. M. przeciwko Towarzystwu (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. o zapłatę (sygn. akt I C 553/12):

I.  zasądził na rzecz powoda od pozwanego kwotę 351,64 złotych wraz z ustawowymi odsetkami w stosunku rocznym od dnia 14 lutego 2012 roku do dnia zapłaty;

II.  oddalił powództwo w pozostałej części;

III.  zasądził na rzecz pozwanego od powoda kwotę 2.305 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  kosztami sądowymi, których powód nie miał obowiązku uiścić obciążył Skarb Państwa.

Sąd Rejonowy oparł powyższe rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach faktycznych i rozważaniach prawnych:

W dniu 15 czerwca 2011 roku powód zawarł z (...) Bankiem (...) S.A. w W. umowę pożyczki gotówkowej nr (...) z pakietem ubezpieczeniowym. Warunkiem jej uzyskania było przedstawienie przez powoda Bankowi dokumentu potwierdzającego zatrudnienie i uzyskiwane wynagrodzenie. Powód w dacie zawierania umowy pożyczki pozostawał w zatrudnieniu na podstawie umowy z dnia 1 sierpnia 2010 roku - oznaczonej jako umowa zlecenia - zawartej z (...) Spółką z o.o. w S. na czas nieokreślony i dokument tej umowy przedstawił Bankowi. Pracownik Banku ustalający z powodem warunki zawarcia umowy pożyczki i ostatecznie zawierający z powodem tą umowę w imieniu Banku, zaproponował powodowi objęcie ubezpieczeniem na wypadek utraty pracy w związku z zawarciem umowy pożyczki. Powód wyraził na to zgodę.

Umowa przewidywała, że Bank udziela powodowi pożyczki w kwocie 12.294,74 złotych., na którą to kwotę składa się część pożyczki przekazywana do dyspozycji pożyczkobiorcy, prowizja za udzielenie pożyczki w wysokości 526,32 złotych oraz składka ubezpieczeniowa za cały okres kredytowania w wysokości 1768,42 złotych z tytułu przystąpienia do ubezpieczenia, o którym mowa w „Deklaracji zgody”, stanowiącej integralną część umowy, która to składka jest pobierana jednorazowo z kwoty wypłaconej pożyczki przy zawieraniu umowy.

Zgodnie z postanowieniami umowy pożyczki, pożyczkobiorca był zobowiązany do spłaty pożyczki wraz z odsetkami w 48 ratach miesięcznych w wysokości i terminach ustalonych w planie spłaty, który stanowił integralną część umowy. Plan spłaty określał termin płatności rat na 15 dzień każdego miesiąca, poczynając od 15 lipca 2011 roku do 15 czerwca 2015roku, w kwotach po 351,64 złotych., przy czym ostatnią ratę w kwocie 355,57 złotych.

Powód, jako ubezpieczony przystąpił do ubezpieczenia podpisując w dniu 15 czerwca 2011 roku deklarację zgody na objecie grupowym ubezpieczeniem na życie pożyczkobiorców pożyczek gotówkowych udzielonych przez (...) SA oraz grupowym ubezpieczeniem utraty pracy dla pożyczkobiorców pożyczek gotówkowych udzielonych przez (...) SA w wariancie podstawowym do umowy pożyczki gotówkowej nr (...). Ubezpieczającym z tej umowy była (...) Bank (...) S.A. w W., a ubezpieczycielem (...) S.A. lub (...) S.A.

W myśl postanowień Deklaracji zgody powód wyraził zgodę na objęcie go ochroną ubezpieczeniową na podstawie „Warunków ubezpieczenia na życie pożyczkobiorców pożyczek gotówkowych udzielonych przez (...) S.A. od dnia 1.06.2011roku” oraz „Warunków grupowego ubezpieczenia utraty pracy dla pożyczkobiorców pożyczek gotówkowych udzielonych przez (...) S.A. od dnia 1.06.2011roku” na sumy ubezpieczenia określone w tych warunkach, w ramach: umowy ubezpieczenia na życie pożyczkobiorców (...) S.A. w W. zawartej pomiędzy (...) S.A. w W. a (...) Towarzystwem (...) na (...) S.A. w S. oraz umowy ubezpieczenia utraty pracy dla pożyczkobiorców (...) S.A. w W. zawartej pomiędzy (...) S.A. w W. a (...) Towarzystwem (...) na (...) S.A. w S., zwanych łącznie „umowami ubezpieczenia”.

Przed przystąpieniem do umów powód otrzymał tekst „Warunków ubezpieczenia na życie pożyczkobiorców pożyczek gotówkowych udzielonych przez (...) S.A. od dnia 1.06.2011roku” oraz „Warunków grupowego ubezpieczenia utraty pracy dla pożyczkobiorców pożyczek gotówkowych udzielonych przez (...) S.A. od dnia 1.06.2011roku”

Warunki grupowego ubezpieczenia utraty pracy dla pożyczkobiorców pożyczek gotówkowych udzielonych przez (...) S.A. od dnia 1 czerwca 2011 roku w § 2 definiowały poszczególne pojęcia użyte w warunkach w następujący sposób:

- data utraty pracy - dzień następny po upływie 30 dni liczonych od daty rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego, a także ogłoszenia upadłości lub wyrejestrowania działalności gospodarczej, nie wcześniej jednak niż dzień następny po dniu, w którym ubezpieczony zarejestrował się jako bezrobotny,

- stosunek pracy – stosunek służbowy lub umowa o pracę,

- umowa o pracę – umowa w rozumieniu kodeksu pracy lub kontrakt menadżerski,

- stosunek służbowy – zatrudnienie na podstawie powołania, wyboru, mianowania, spółdzielczej umowy o pracę,

- utrata pracy – zdarzenia objęte ubezpieczeniem, polegające na: - utracie zatrudnienia wskutek rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy zawartego z ubezpieczonym lub ogłoszeniu upadłości, bądź wyrejestrowaniu działalności gospodarczej; - niepozostawaniu w innym stosunku pracy lub nieprowadzeniu innej działalności gospodarczej przez okres co najmniej 30 dni liczonych od daty rozwiązania stosunku pracy, ogłoszenia upadłości lub wyrejestrowania działalności gospodarczej; - uzyskaniu w wyniku rozwiązania stosunku pracy, ogłoszenia upadłości lub wyrejestrowania działalności gospodarczej statusu bezrobotnego, przy czym warunki te muszą być spełnione łącznie, z zastrzeżeniem włączeń odpowiedzialności ubezpieczyciela określonych w § 8 – 9.

W myśl § 8 warunków w przypadku utraty pracy odpowiedzialność ubezpieczyciela jest wyłączona, m. in. gdy:

- utrata pracy nastąpiła w związku z rozwiązaniem stosunku pracy za porozumieniem stron, za wyjątkiem porozumienia stron dokonanego w ramach grupowego zwolnienia z przyczyn nie dotyczących pracowników,

- utrata pracy nastąpiła w wyniku zakończenia stosunku pracy z powodu wygaśnięcia stosunku pracy, zawartych na czas określony wskutek upływu terminu, jaki został przewidziany jako termin rozwiązania stosunku pracy.

Warunki stanowiły, że przedmiotem ubezpieczenia, w przypadku każdego wariantu ubezpieczenia, są: - następstwa utraty pracy przez ubezpieczonego powodujące ograniczenie lub niezdolność finansową do wywiązywania się z obowiązku spłat rat pożyczki, albo zgon ubezpieczonego w następstwie nieszczęśliwego wypadku. W przypadku utraty pracy zakres świadczeń obejmował w wariancie podstawowym spłatę zobowiązań ubezpieczonego, wynikających z umowy pożyczki w zakresie określonym warunkami ubezpieczenia.

Zasady objęcia ochroną ubezpieczeniową zostały określone w § 4 Warunków. W myśl zawartych tam postanowień ochroną ubezpieczeniową na wypadek utraty pracy mogła być objęta osoba, która m.in. w dacie składania deklaracji zgody, pozostając w zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę nie pozostawała na dzień przystąpienia do ubezpieczenia w okresie wypowiedzenia umowy o pracę. Zgodnie z regulacjami § 4 ust 3 i 4 Warunków osoba, która w dniu przystąpienia do ubezpieczenia spełnia wymogi wskazane w § 4 ust. 2, jest obejmowana ochroną ubezpieczeniową wyłącznie na wypadek utraty pracy, natomiast osoba, która w dniu przystąpienia do ubezpieczenia nie spełnia tych wymogów jest obejmowana ochroną ubezpieczeniową wyłącznie na wypadek zgonu w następstwie nieszczęśliwego wypadku. W § 4 ust. 5 przewidziano, że ubezpieczony który w dacie składania deklaracji zgody lub w okresie trwania umowy pożyczki spełnił wszystkie przesłanki objęcia ochroną ubezpieczeniową z tytułu utraty pracy, o których mowa w ust 2, obejmowany jest ochroną ubezpieczeniową z tytułu utraty pracy, począwszy od 60 dnia spełnienia tych przesłanek. Z dnie poprzedzającym dzień objęcia ubezpieczonego ochroną ubezpieczeniowa z tytułu utraty pracy kończy się odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu zgonu ubezpieczonego w następstwie nieszczęśliwego wypadku. Do okresu 60 dni, o którym mowa powyżej, wlicza się czas zatrudnienia na podstawie stosunku pracy zawartego na okres próbny, jeżeli bezpośrednio po okresie próbnym nastąpiło zatrudnienie przez tego samego pracodawcę.

W myśl § 4 ust. 7 pożyczkobiorca może zostać objęty ochroną ubezpieczeniową w związku z każdą zawartą z ubezpieczającym umową pożyczki, pod warunkiem, że: - suma kwot pożyczek nie przekracza kwoty 60000 złotych, - umowa pożyczki została zawarta w okresie obowiązywania umowy ubezpieczenia.

Suma ubezpieczenia i wysokość świadczeń zostały określone w § 6 Warunków. Regulacje te przewidywały, że w przypadku utraty pracy sumę ubezpieczenia na wszystkie zdarzenia ubezpieczeniowe, które wystąpiły w okresie ubezpieczenia stanowi - w wariancie podstawowym - maksymalnie 30 rat, nie więcej niż kwota udzielonej pożyczki.

Powyższe świadczenie jest wypłacane miesięcznie w wysokości odpowiadającej kwocie każdej kolejnej raty, której termin płatności przypada po dacie utraty pracy, z zastrzeżeniem że przestaje być wypłacane począwszy od ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, w którym ubezpieczony m.in. – został zatrudniony u nowego pracodawcy bądź przywrócony do pracy u poprzedniego pracodawcy, - utracił status bezrobotnego (ust. 8).

Bank wypłacił powodowi kwotę udzielonej pożyczki i pobrał umówioną składkę ubezpieczeniową.

Pozwem z dnia 4 czerwca 2012 roku skierowanym przeciwko pozwanemu (...) Spółce z o.o. w S. powód wniósł o ustalenie, że umowa zlecenia, zawarta w dniu 1 sierpnia 2010 roku pomiędzy powodem, a pozwaną Spółką stanowiła zatrudnienie na podstawie stosunku pracy, zgodnie z treścią art. 22 § 1 k.p.

Sąd Okręgowy w Szczecinie wyrokiem z dnia 30 maja 2014 roku, w sprawie VII Pa 16/14, zmienił wyrok Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 27 sierpnia 2013 roku, sygn. akt IX P 726/12, w ten sposób, że ustalił, iż w okresie od dnia 1 sierpnia 2010 roku do dnia 31 października 2011 roku pomiędzy powodem a pozwanym (...) S.A. w S. (następca prawny (...) Spółce z o.o. w S.) istniał stosunek pracy.

Powód w w/w okresie był zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony w (...) Spółce z o.o. w S. (obecnie (...) S.A. w S.). Umowa ta uległa rozwiązaniu wskutek wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę.

W okresie 5 grudnia 2011 roku – 31 stycznia 2012 roku powód był zarejestrowany w PUP w S. jako bezrobotny, z prawem do zasiłku.

W okresie od dnia 1 lutego 2012 roku do dnia 11 maja 2012 roku powód był zatrudniony w zakładzie (...), przy czym w okresie od dnia 1 lutego 2012 roku do dnia 30 kwietnia 2012 roku na podstawie umowy o pracę na okres próbny, a w okresie od dnia 1 maja 2012 roku do dnia 11 maja 2012 roku na podstawie umowy o pracę na czas określony.

W okresie 17 maja 2012 roku – 8 lipca 2012 roku powód był zarejestrowany w PUP w S. jako bezrobotny, z prawem do zasiłku.

W okresie od dnia 9 lipca 2012 roku do dnia 25 listopada 2012 roku powód był zatrudniony w zakładzie (...), powyższy stosunek pracy uległ rozwiązaniu za porozumieniem stron.

W okresie 28 listopada 2012 roku – 27 maja 2012 roku powód był zarejestrowany w PUP w S. jako bezrobotny, bez prawa do zasiłku.

Od dnia 28 maja 2013 roku powód pozostaje w zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.

R. M. ma 61 lat, nie posiada uprawnień rentowych ani emerytalnych.

Powód w związku z utratą pracy, w grudniu 2011 roku zwrócił się do pozwanego ubezpieczyciela o wypłatę świadczenia ubezpieczeniowego.

W odpowiedzi, w piśmie z dnia 27 grudnia 2011 roku, pozwany odmówił wypłaty odszkodowania.

Powód spłacił raty kredytu należne za okres od 15 lipca 2011 roku do 15 czerwca 2013 roku

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał powództwo za uzasadnione w niewielkiej części.

Jak podkreślił Sąd Rejonowy, żądanie powoda ma źródło w umowie ubezpieczenia utraty pracy zawartej pomiędzy (...) S.A. w W. a pozwanym i podlega ocenie w oparciu o postanowienia tej umowy i stanowiące jej integralną część Warunki grupowego ubezpieczenia utraty pracy dla pożyczkobiorców pożyczek gotówkowych udzielonych przez (...) S.A. od dnia 1 czerwca 2011 roku oraz regulacje umów ubezpieczenia przewidziane w przepisach kodeksu cywilnego (w tym art. 805 k.c. i art. 808 k.c.). Wskazał, że przedmiotowa umowa należy do umów ubezpieczenia zawartych na cudzy rachunek, które uregulowane zostały w art. 808 k.c. Ubezpieczony nie staje się jej stroną, jednakże jest uprawniony do dochodzenia odszkodowania bezpośrednio od ubezpieczyciela. Konsekwencją związania umową jedynie ubezpieczającego i ubezpieczyciela jest istnienie po stronie ostatniego z nich obowiązku przekazania ogólnych warunków ubezpieczenia wyłącznie ubezpieczającemu. Jednakże w art. 808 § 4 k.c. ustawodawca przyznał osobie ubezpieczonej prawo żądania od ubezpieczyciela udzielenia mu informacji o postanowieniach zawartej umowy oraz ogólnych warunkach ubezpieczenia w zakresie, w jakim dotyczą one jego praw i obowiązków. Dla uznania zatem, że ogólne warunki ubezpieczenia są integralną częścią umowy ubezpieczenia, wiążącą osobę ubezpieczoną, niezbędnym, a zarazem wystarczającym, jest wykazanie przez ubezpieczyciela, że dokument ten przekazał kontrahentowi na etapie poprzedzającym zawarcie umowy (zgodnie z art. 384 § 1 k.c.).

Sąd Rejonowy zważył, iż bezspornie pozwany przed zawarciem umów ubezpieczenia przekazał ubezpieczającemu tekst „Warunków ubezpieczenia na życie pożyczkobiorców pożyczek gotówkowych udzielonych przez (...) S.A. od dnia 1.06.2011roku” oraz „Warunków grupowego ubezpieczenia utraty pracy dla pożyczkobiorców pożyczek gotówkowych udzielonych przez (...) S.A. od dnia 1.06.2011roku” jak również, że powód otrzymał od tekst tych Warunków przed przystąpieniem do przedmiotowego ubezpieczenia. W związku z powyższym stwierdził, że niniejsze (...) znajdują w sprawie zastosowanie i wiążą powoda, jako beneficjenta tych umów.

Jak wskazał Sąd Rejonowy, spór stron koncentrował się wokół tego, czy powód w ogóle objęty był ochroną na wypadek utraty pracy, bowiem pozwany odwołując się do § 4 ust. 2, 4 i § 2 pkt 10 – 12r (...) twierdził, że skoro w dacie przystąpienia do ubezpieczenia powód nie pozostawał w stosunku pracy (był zatrudniony na podstawie umowy cywilno – prawnej), to nie spełniał wymogów do objęcia go ochroną ubezpieczeniową. Sąd zaznaczył, że zagadnienie charakteru zatrudnienia powoda w okresie 1 sierpnia 2010 roku - 31 października 2011 roku zostało rozstrzygnięte wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie wydanym w sprawie VII Pa 16/14, w którym ustalono, że w tym okresie powoda łączył stosunek pracy. Wyrok ten wywołuje skutek ex tunc, a ustalenie to z mocy art. 365 § 1 k.p.c. wiązało sąd w niniejszej sprawie.

Zważywszy, że powód w chwili zawarcia umowy pożyczki gotówkowej i przystąpienia do ubezpieczeń pozostawał od ponad 10 miesięcy w stosunku pracy na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, a zarazem spełniał pozostałe wymogi określone w § 4 ust. 1 i 2 (...), Sąd I instancji uznał, że był objęty ochroną ubezpieczeniową na wypadek utraty pracy.

Dalej Sąd Rejonowy podkreślił, że analiza (...) wskazuje, iż zakład ubezpieczeń w razie wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego w postaci utraty pracy miał spełnić świadczenie w szczególności względem pożyczkobiorców, którzy w dniu podpisania deklaracji zgody na objęcie ochroną byli zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, stosunku służbowego lub prowadzili własną działalność gospodarczą. W myśl § 6 ust. 3 (...) świadczenie zakładu ubezpieczeń w razie utraty pracy (w wariancie podstawowym, do którego powód przystąpił) miało polegać na wypłacie miesięcznie kwot odpowiadających kwotom każdej kolejnej raty, której termin płatności przypada po dacie utraty pracy, zastrzeżeniem ust 8 i 9 § 6. Sąd zważył, iż stosunek pracy łączący powoda od dnia 1 sierpnia 2010 roku z (...) Spółce z o.o. uległ rozwiązaniu za wypowiedzeniem przez zakład pracy z dniem 31 października 2011roku, przy czym powód został zarejestrowany, jako bezrobotny (uzyskał status bezrobotnego) od dnia 5 grudnia 2011 roku Zgodnie zatem z regulacją § 2 pkt 18 (...) utrata pracy przez powoda nastąpiła dopiero od dnia 5 grudnia 2011 roku, w tej bowiem dopiero dacie zostały spełnione łączenie wszystkie warunki określone w w/w postanowieniach (...) wypełniające definicję utraty pracy. Zgodnie jednak z § 2 pkt 2 za datę utraty pracy przez powoda uznać należy dzień następny po dniu, w którym powód zarejestrował się jako bezrobotny. Od tej daty pozwany był obowiązany do wypłacania miesięcznie świadczenia w wysokości odpowiadającej kwocie każdej kolejnej raty tj. w kwotach po 351,64 złotych. - określonych harmonogramem spłat kredytu.

Sąd Rejonowy miał na uwadze, że po dniu 6 grudnia 2011 roku najbliższy termin płatności raty kredytu w wysokości 351,64 złotych przypadał na 15 grudnia 2011 roku Z dniem 31 stycznia 2012 roku powód utracił status bezrobotnego, a od następnego dnia podjął zatrudnienie u kolejnego pracodawcy. Zatem ustał z dniem 31 stycznia 2012 roku obowiązek ubezpieczyciela wypłaty świadczenia, bowiem zgodnie z § 6 ust. 8 pkt 4 (...), w każdym przypadku świadczenie, o którym mowa w ust. 3, 5, 7 przestaje być wypłacane począwszy od ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, w którym ubezpieczony utracił status bezrobotnego.

Dalej Sąd Rejonowy wskazał, że następnie powód był zatrudniony w okresie od 1 lutego 2012 roku do dnia 30 kwietnia 2012 roku na podstawie umowy o pracę na okres próbny, w okresie od dnia 1 maja 2012 roku do dnia 11 maja 2012 roku na podstawie umowy o pracę na czas określony oraz w okresie 9 lipca 2012 roku – 25 listopada 2012 roku, który to stosunek pracy uległ rozwiązaniu za porozumieniem stron. Powyższe umowy uległy rozwiązaniu bądź wskutek upływu czasu, na który zostały zawarte, bądź w drodze porozumienia stron, a więc utrata pracy następowała z przyczyn wyłączających odpowiedzialność ubezpieczyciela w myśl postanowień § 8 (...).

Uwzględniając powyższe oraz fakt, że powód spłacił raty kredytu należne za okres od dnia 15 lipca 2011 roku do dnia 15 czerwca 2013 roku, przysługiwało mu od pozwanego świadczenie obejmujące dwie raty kredytu tj. wymagalne za grudzień 2011 roku i styczeń 2012 roku w łącznej kwocie 703,28 złotych. Sąd jednak wskutek oczywistej omyłki zamiast powyższej kwoty zasądził na rzecz powoda od pozwanego kwotę 351,64 złotych. O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c. mając na uwadze, że termin spełnienia świadczenia określał § 15 (...). Zważywszy na powyższe regulacje i okoliczność, iż ubezpieczyciel już w piśmie z dnia 27 grudnia 2011 roku poinformował powoda o odmowie wypłaty odszkodowania, żądanie odsetek od dnia 14 lutego 2012 roku było uzasadnione.

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o art. 100 k.p.c. w zw. z art. 98 k.p.c., stosunkowo je rozdzielając i mając na uwadze, że powód przegrał sprawę w zakresie 97,7%, a pozwany w zakresie 2,3%. O kosztach sądowych orzeczono z kolei w oparciu o art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód zaskarżając go w części, co do jego pkt II i III sentencji. Wniósł o jego zmianę poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda dalszej kwoty 351,64 złotych wraz z ustawowymi odsetkami w stosunku rocznym od dnia 14 lutego 2012 roku do dnia zapłaty i odstąpienie od obciążania powoda kosztami zastępstwa procesowego pozwanego. Nadto wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania odwoławczego według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Zaskarżonemu orzeczeniu apelujący zarzucił naruszenie:

a)  art. 233 § 1 k.p.c. wyrażające się w tym, że pomimo tego, iż na podstawie zgromadzonych dowodów i wedle ustaleń Sądu powodowi przysługiwało roszczenie o zapłatę 703,28 złotych, zasądzono na rzecz powoda kwotę 351,64 złotych,

b)  art. 102 k.p.c. wobec jego niezastosowania, pomimo zaistnienia w sprawie szczególnego wypadku, który uzasadniał odstąpienie od obciążenia powoda kosztami postępowania w tym kosztami zastępstwa procesowego strony przeciwnej.

W uzasadnieniu apelacji powód odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wskazał, iż znajduje on potwierdzenie w stanowisku Sądu zawartym w uzasadnieniu wyroku. Wskazano w nim bowiem, iż powodowi należy się odszkodowanie w wysokości 703,28 złotych wraz z odsetkami ustawowymi, gdy tymczasem pozwany ma zapłacić kwotę o połowę niższą.

Co do rozstrzygnięcia o kosztach procesu podniósł, iż w sprawie zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek, który pozwala zastosować względem powoda art. 102 k.p.c. Podkreślił, iż sprawa toczyła się, gdyż pozwany odmówił uwzględnienia roszczeń powoda, powołując się na jedną przesłankę, tj. że powód miał nie pozostawać w stosunku pracy. W toku procesu powód wykazał, że stanowisko pozwanego jest niezasadne. Zaznaczył, że już po zamknięciu przewodu sądowego, Sąd otworzył go na nowo i z urzędu podjął inicjatywę dowodową, zobowiązując powoda do przedkładania dowodów, na okoliczności, które nie były sporne. Wobec podjęcia inicjatywy dowodowej i przedłożenia przez powoda żądanych dokumentów, pozwany zmodyfikował stanowisko i powołał się na ogólne warunki ubezpieczenia, na które wcześniej się nie powoływał, ale w świetle dokumentów, które powód był zobowiązany dostarczyć, uzasadniały oddalenie powództwa w przeważającej części. Tym samym powód w przeważającej części przegrał sprawę nie z uwagi na podnoszone wcześniej argumenty strony pozwanej, ale z uwagi na inicjatywę Sądu. Gdyby pozwany przed wytoczeniem powództwa nie powoływał się na niezasadne argumenty, ale na ogólne warunki ubezpieczenia, to powód prawdopodobnie skierowałby do Sądu roszczenie o zapłatę niższej kwoty. Finalnie apelujący podkreślił, że za odstąpieniem od obciążenia go kosztami postępowania przemawiają zasady słuszności, gdyż jest on w trudnej sytuacji majątkowej (pracuje na umowę zlecenia uzyskując dochód na poziomie 826,99 złotych; nie posiada oszczędności ani majątku; żona powoda nie pracuje i jest niepełnosprawna w stopniu lekkim; choruje i ponosi wydatki na leki).

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego co do zasady zasługiwała na uwzględnienie.

Jedynie dla porządku tytułem wstępu wskazania wymaga, iż jako chybiony ocenić należało podniesiony przez apelującego zarzut, jakoby w niniejszej sprawie doszło do naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 233 § 1 k.p.c. stanowiącego, że sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Wymaga bowiem podkreślenia, iż skuteczne podniesienie zarzutu naruszenia przez sąd swobodnej oceny dowodów może mieć miejsce wyłącznie wówczas, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych. Jak słusznie zauważył Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 19 czerwca 2008 roku (I ACa 180/08, LEX nr 468598), jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Dla skuteczności zarzutu naruszenia wyżej wymienionego przepisu nie wystarcza samo stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest tu wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. Skarżący winien wskazać jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im je przyznając. Zwalczanie swobodnej oceny dowodów nie może polegać li tylko na przedstawieniu własnej, korzystnej dla skarżącego wersji zdarzeń, ustaleń stanu faktycznego opartej na własnej ocenie, lecz konieczne jest posłużeniu się argumentami wyłącznie jurydycznym wykazywanie, że wskazane w art. 233 § 1 k.p.c. kryteria oceny wiarygodności i mocy dowodów zostały naruszone, co miało wpływ na wyrok sprawy ( tak Sąd Apelacyjny w Warszawie, wyrok z dnia 10 lipca 2008 roku, VI ACa 306/08).

Tymczasem Sądu Okręgowy w wyniku wnikliwej analizy akt rozpoznawanej sprawy doszedł do przekonania, iż dokonana przez Sąd Rejonowy ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w żadnym razie nie nosi znamion dowolności. Sąd ten dokonał wszechstronnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, poddał go analizie a przyjęte przez siebie stanowisko szeroko i wyczerpująco uzasadnił. Brak jest podstaw do formułowania twierdzeń, iżby ustalenia przezeń zawarte były nielogiczne czy sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego. Uznać zatem należało, że Sąd Rejonowy dokonał zasadniczo właściwej oceny zgromadzonego materiału dowodowego i na jej podstawie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne w sprawie, które Sąd Odwoławczy w pełni podziela i przyjmuje je za własne czyniąc je jednocześnie integralna częścią poniższych rozważań. Co należy podkreślić, mając na uwadze okoliczności sprawy i charakter zarzutów podnoszonych przez apelującego, iż wbrew sformułowanym przez powoda zarzutom apelacyjnym, nie tyle Sąd Rejonowy dokonał w niniejszej sprawie wadliwej oceny zgromadzonego materiału dowodowego (ta została dokonana w sposób odpowiadający normie art. 233 § 1 k.p.c.), co z tak prawidłowo poczynionej analizy zgromadzonych w sprawie dowodów wywiódł częściowo nieprawidłowe wnioski, co do których zresztą jak wynika z lektury uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia, Sąd Rejonowy sam się przyznał.

Należy zauważyć, iż jak prawidłowo ustalono, powód w dniu 15 czerwca 2011 roku zawarł z (...) S.A. w W. umowę pożyczki nr (...) z pakietem ubezpieczeniowym, na podstawie której bank udzielił mu pożyczki gotówkowej w kwocie 12.294,74 złotych (vide § 1 umowy; k. 7). Zgodnie z ustępem 1 „Deklaracji zgody”, stanowiącej w świetle § 2 ust. 1 pkt 3 umowy pożyczki integralną jej część, spłata przedmiotowej pożyczki została objęta ochroną ubezpieczeniową na podstawie „ Warunków (...) pożyczek gotówkowych udzielonych przez (...) S.A. od dnia 1 czerwca 2011 roku” oraz „ Warunków grupowego ubezpieczenia utraty pracy dla Pożyczkobiorców pożyczek gotówkowych udzielonych przez (...) S.A. od dnia 1 czerwca 2011 roku” na sumy ubezpieczenia określone w tych warunkach ubezpieczenia w ramach umowy ubezpieczenia utraty pracy dla pożyczkobiorców zawartej przez bank z pozwanym Towarzystwem (...) (k. 10).

Jak trafnie przyjął Sąd Rejonowy, podstawę wywiedzionego przez powoda w niniejszej sprawie roszczenia o zapłatę stanowiła zatem zawarta między bankiem (...) S.A. a pozwanym towarzystwem ubezpieczeniowym umowa ubezpieczenia na wypadek utraty pracy, w ramach której powód występował w charakterze ubezpieczonego. Była to tzw. umowa ubezpieczenia na cudzy rachunek w rozumieniu art. 808 k.c., co do której ustawodawca wprost przewidział, iż ubezpieczony co do zasady jest uprawniony do żądania należnego świadczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (art. 808 § 3 k.c.).

Wymaga podkreślenia, iż w myśl art. 805 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. W świetle cytowanego przepisu, obowiązek ubezpieczyciela wypłaty świadczenia ograniczony jest treścią umowy ubezpieczenia, a ochroną gwarancyjną objęte są wyłącznie takie zdarzenia, które kwalifikują się do wypadków wskazanych w umowie ubezpieczenia lub innym dokumencie stanowiącym jej integralną część (np. w ogólnych warunkach umów czy regulaminie). Innymi słowy, ubezpieczyciel jest obowiązany do spełnienia określonego w umowie ubezpieczenia świadczenia jedynie w razie zajścia zdarzenia przewidzianego umową, to jest w sytuacji wystąpienia tzw. wypadku ubezpieczeniowego ( A. W., Z.K. N., Prawo ubezpieczeń gospodarczych, W.–P. 1980, s. 46) i w sposób wynikający z treści stosunku ubezpieczenia.

Zdaniem Sądu Odwoławczego, oceny zasadności żądania pozwu i ustalenia, czy w niniejszej sprawie zaistniał wypadek ubezpieczeniowy aktualizujący po stronie powoda roszczenie o wypłatę świadczenia z tytułu umowy ubezpieczenia, należało dokonać przez pryzmat treści załączonego do pozwu dokumentu zatytułowanego „ Warunki Grupowego (...) U. Pracy Dla Pożyczkobiorców (...) przez (...) SA (...) 1 Czerwca 2011 ROKU” (k. 14-17; dalej: (...)), co też zresztą prawidłowo uczynił Sąd I instancji orzekając w niniejszej sprawie.

Dostrzec należało, że ostatecznie bezsporna była okoliczność spełniania przez powoda warunków ujętych w § 4 ust. 1 i 2 (...) (w tym w szczególności warunku pozostawania na dzień przystąpienia do ubezpieczenia w stosunku pracy w rozumieniu przepisów kodeksu pracy), co w świetle dyspozycji § 4 ust. 3 (...) oznaczało, że powód był objęty ochroną ubezpieczeniową na wypadek utraty pracy. Bezspornie także, co nadto znalazło potwierdzenie w załączonym do akt sprawy dokumencie stanowiącym decyzję Prezydenta Miasta S. nr 700/ (...)/12/11 z dnia 13 grudnia 2011 roku (k. 25), powód utracił pracę w wyniku wypowiedzenia jej przez pracodawcę i z dniem 05 grudnia 2011 roku został zarejestrowany jako osoba bezrobotna. Skoro zaktualizowała się przesłanka w postaci utraty przez powoda pracy, to niewątpliwie powstało po jego stronie w stosunku do pozwanego roszczenie o zapłatę świadczenia z tytułu umowy ubezpieczenia utraty pracy.

Co jednak istotne, ubezpieczyciel jest obowiązany do spełnienia określonego w umowie ubezpieczenia świadczenia jedynie w zakresie wynikający z treści stosunku ubezpieczenia. Zgodnie zaś z § 6 ust. 3 (...), „ Świadczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, wypłacane jest miesięcznie w wysokości odpowiadającej kwocie każdej kolejnej raty, której termin płatności przypada po dacie utraty pracy, z zastrzeżeniem ust. 8 i 9.”. Za dzień utraty pracy strony uznawały dzień nie wcześniejszym, niż następujący pod dniu, w którym ubezpieczony zarejestrował się jako bezrobotny (§ 2 pkt 2 (...)). Z kolei na kanwie § 6 ust. 8 (...) przewidziano, że świadczenie przestaje być wypłacane począwszy od ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, w którym ubezpieczony m.in. został zatrudniony u nowego pracodawcy (pkt 3) lub utracił status bezrobotnego (pkt 4).

W świetle powyższych zapisów umowy powód był zatem uprawniony do domagania się zapłaty przez pozwanego świadczenia odpowiadającego wysokości rat pożyczki przypadających w okresie od dnia 6 grudnia 2011 roku (dzień następujący po dniu zarejestrowania powoda jako bezrobotnego) do dnia 31 stycznia 2012 roku (ostatni dzień miesiąca w którym powód utracił status bezrobotnego; k. 200 akt sprawy). Zgodnie z załączonym do akt sprawy harmonogramem spłaty kredyty stanowiący załącznik do umowy pożyczki nr (...), w tym okresie przypadały płatności dwóch rat w kwotach po 351,64 złotych każda, tj. rat których data wymagalności przypadała na dzień 15 grudnia 2011 roku i dzień 15 stycznia 2012 roku (k. 218). Oznacza to, że powodowi przysługiwało w stosunku do pozwanego roszczenie o zapłatę łącznej kwoty 703,28 złotych (2 raty x 351,64 złotych). Skoro – co wynika również z uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia –błędnie Sąd Rejonowy zasądził na rzecz powoda połowę tej kwoty, koniecznym okazała się zmiana zaskarżonego orzeczenia poprzez zasądzenie na rzecz powoda dalszej kwoty 351,64 złotych. Jednocześnie zgodnie z żądaniem pozwu od zasądzonej kwoty przyznano powodowi odsetki ustawowe za opóźnienie od dna 14 lutego 2012 roku do dnia zapłaty. W myśl art. 481 § 1 k.c., odsetki należą się wierzycielowi za sam fakt opóźnienia się dłużnika ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, a zatem należą się od dnia, w którym świadczenie to stało się wymagalne i powinno być zapłacone. Termin zapłaty przez pozwanego świadczenia wynika z kolei z § 13 ust. 2 (...) stanowiącego, iż „ W przypadku utraty pracy Ubezpieczyciel wypłaca świadczenia w terminie wskazanym w § 6 ust. 3 i 5”. W świetle zaś § 6 ust. 3 świadczenie jest wypłacane miesięcznie w wysokości odpowiadającej kwocie każdej kolejnej raty. Skoro płatność poszczególnych rat przypadała na dzień 15 grudnia 2011 roku i 15 stycznia 2012 roku, to żądanie zasądzenia odsetek od dnia 14 lutego 2012 roku musiało podlegać uwzględnieniu.

Mając na uwadze wszystko powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w zakresie jego punktu II sentencji zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 351,64 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14 lutego 2012 roku i oddalając powództwo w pozostałym zakresie, o czym orzeczono w punkcie 1 wyroku.

W pozostałym zaś zakresie, to jest w jakim strona domagała się zmiany rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu zawartego w punkcie III sentencji, apelacja jako niezasadna podlegała oddaleniu. Sąd Okręgowy doszedł bowiem do przekonania, że okoliczności niniejszej sprawy w żadnym razie nie przemawiały za zasadnością odstąpienia od obciążania powoda kosztami postępowania na podstawie art. 102 k.p.c.

Godzi się zauważyć, iż w myśl art. 102 k.p.c., w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Cytowany przepis statuuje regułę słuszności w zakresie orzekania w przedmiocie kosztów procesu, przewidując, iż sąd może w szczególnie uzasadnionych wypadkach odstąpić od obciążania strony przegrywającej proces kosztami postępowania strony przeciwnej. Ustawodawca wprawdzie. nie wskazał jakichkolwiek wskazówek odnośnie tego, co należy rozumieć pod pojęciem „wypadku szczególnie uzasadnionego”, jednakże przyjmuje się, iż przy ocenie wystąpienia przesłanek wynikających z w/w przepisu zwykle brane są pod uwagę zarówno takie okoliczności, które odnoszą się do faktów związanych z samym przebiegiem procesu, jak i takie, które dotyczą stanu majątkowego i sytuacji życiowej strony z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego. Przy czym przez fakty związane z samym przebiegiem procesu należy pojmować takie okoliczności jak np. podstawę oddalenia żądania, zgodność zamiarów stron w sprawach dotyczących stosunku prawnego, który może być ukształtowany tylko wyrokiem, szczególną zawiłość lub precedensowy charakter sprawy albo subiektywne przekonanie strony co do zasadności zgłoszonego roszczenia - trudne do zweryfikowania a limine, a ponadto sposób prowadzenia procesu przez stronę przegrywającą albo niesumienne lub oczywiście niewłaściwe postępowanie strony wygrywającej, która w ten sposób wywołała proces i koszty połączone z jego prowadzeniem ( poroku wyrok SA w Katowicach z dnia 18 lipca 2013 roku, Lex nr 1349918).

Co istotne, w orzecznictwie w zasadzie zgodnie przyjmuje się, że sama sytuacja ekonomiczna strony przegrywającej, nawet tak niekorzystna, że strona bez uszczerbku dla utrzymania własnego i członków rodziny nie byłaby w stanie ponieść kosztów, nie stanowi sama przez się szczególnie uzasadnionego wypadku, o którym mowa w art. 102 k.p.c., chyba że na rzecz tej strony przemawiają dalsze szczególne okoliczności ( poroku postanowienie SN z 5 lipca 2013 roku, IV CZ 58/13, LEX nr 1396462).

Odnosząc powyższe do realiów rozpatrywanej sprawy Sąd Okręgowy uznał, że w nie ujawniły się w niej żadne takie szczególne okoliczności, które mogłyby przemawiać za zastosowaniem względem pozwanych dobrodziejstwa wynikającego z art. 102 k.p.c.

Nade wszystko jak już wyżej wskazano, sama zła sytuacja materialna strony powodowej nie mogła jeszcze sama w sobie stanowić podstaw do odstąpienia od obciążania jej kosztami procesu strony przeciwnej i to nawet wówczas, gdy – jak w niniejszej sprawie – była ona podstawą do zwolnienia strony od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych. Wykazana niewątpliwie w toku postępowania trudna sytuacja materialna powoda tylko wtedy mogłaby skutkować odstąpieniem od obciążania go obowiązkiem zwrotu kosztów procesu pozwanemu, gdyby istniał jeszcze inne dodatkowe okoliczności przemawiającego za zastosowaniem względem powoda dobrodziejstwa wynikającego z treści przepisu art. 102 k.p.c. Tymczasem Sąd Okręgowy w realiach rozpatrywanej żadnych takich szczególnych okoliczności się nie dopatrzył.

Nie można tracić z pola widzenia tego, iż to na powodzie w świetle wynikającej z art. 6 k.c. reguły rozkładu ciężaru dowodu, spoczywał obowiązek wykazania w tym postępowaniu, iż przysługuje mu roszczenie objęte pozwem w dochodzonej przezeń wysokości. Obowiązkiem zaś sądu było dokonanie oceny zasadność zgłoszonego roszczenia pod kątem właściwych przepisów prawa materialnego i przez pryzmat zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego (art. 233 § 1 k.p.c.). Innymi słowy, wobec postawy procesowej prezentowanej w toku postępowania przez pozwanego (kwestionującego przecież od początku żądanie pozwu tak co do zasady jak i wysokości), zadaniem sąd było dokonanie oceny tego, czy roszczenie powoda znajduje uzasadnienie w świetle treści łączącego strony stosunku ubezpieczeniowego oraz przedłożonych w sprawie dowodów czy też nie.

Jak już wyżej wskazano, roszczenie to okazało się być zasadne jedynie w niewielkiej części, a o czym powód winien był zdawać sobie sprawę już w dacie wnoszenia pozwu do sądu. Co należy bowiem podkreślić, powód był w tym postępowaniu reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, który już do pozwu załączył dokument zatytułowany „ Warunki Grypowego (...) Utarty Pracy Dla Pożyczkobiorców (...) przez (...) SA (...) 1 Czerwca 2011 ROKU”. Z treści tego dokumentu, znanego pełnomocnikowi powoda, jasno wynikało w jakich warunkach aktualizował się po stronie pozwanego obowiązek świadczenia na rzecz ubezpieczonego i w jakiej wysokości. Uważna analiza w/w dokumentu niewątpliwie pozwoliłaby powodowi i jego pełnomocnikowi na dokonanie realnej oceny zasadności żądania pozwu i powzięcia w związku z tym świadomości odnośnie tego, iż nie jest ono zasadne we wskazywanej przez nich wysokości. Wszak jasno z treści § 6 ust. 3 (...) wynika, że świadczenie ubezpieczyciela miało charakter periodyczny i aktualizowało się w stosunku do każdej z rat pożyczki co miesiąc wraz z nadejściem terminu płatności danej raty. Nawet zatem gdyby przyjąć, że wystąpiły wszystkie przesłanki składające się na wypadek ubezpieczeniowy, to i tak biorąc pod uwagę datę wniesienia pozwu (14 luty 2012roku), na dzień wytoczenia powództwa nie były jeszcze wymagalne raty pożyczki za okres od 15 lutego 2012 roku do 15 czerwca 2015 roku w łącznej kwocie 14.421,17 złotych (vide harmonogram spłaty pożyczki; k. 218). Oznacza to, że pełnomocnik powoda winien był zdawać sobie sprawę, iż niezależnie od zarzutów pozwanego, zgłoszone roszczenie jest w przeważającej części niezasadne z uwagi na jego niewymagalność w dacie wniesienia pozwu i jako takie będzie oddalone, co z kolie będzie rzutowało na rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu.

Co więcej należy zauważyć, iż nawet okoliczność długotrwałego trwania postępowania mogła zmienić powyższą ocenę jedynie o tyle, że zasądzono by dalsze kwoty odpowiadające wysokości kolejnym ratom pożyczki, które w toku procesu stały się wymagalne (w myśl art. 316 § 1 k.p.c. zasądzeniu roszczenia nie stoi na przeszkodzie okoliczność, że stało się ono wymagalne w toku sprawy), jednak jedynie wówczas, gdyby okazało się, iż łącznie spełnione zostały wszystkie przesłanki aktualizujące po stronie pozwanego obowiązku świadczenia. Z taką sytuacja jednak w niniejszej sprawie nie mieliśmy do czynienia. W świetle bowiem § 6 ust. 8 (...) obowiązek świadczenia przez pozwanego ustawał wraz z podjęciem przez powoda pracy u nowego pracodawcy, a jednocześnie zgodnie z § 6 ust. 9 (...) świadczenie to nie było wypłacane w przypadku rozwiązania stosunku pracy zawartego na czas oznaczony. Już zatem tylko prosta analiza wskazanych wyżej zapisów umowy winna dać pełnomocnikowi powoda asumpt do przyjęcia, że skoro pozwany w okresie 01 luty 2012 roku – 30 kwietnia 2012 roku był zatrudniony w oparciu o umowę o pracę zawartą na okres próby (k.201) a następnie od dnia 1 maja 2012 roku do dnia 11 maja 2012 roku był związany stosunkiem pracy z tytułu umowy o pracę zawartą na czas oznaczony (k.202), która zakończyła się w raz z terminem w niej wskazanym, to roszczenie za ten okres czasu i dalszy mu nie przysługuje. W okresie 01 luty 2012 roku – 11 maja 2012 roku pozostawał on bowiem w stosunku pracy, a ostatnia umowa wygasła wobec upływu terminu na jaki została zawarta, co na gruncie § 6 ust. 8 i 9 (...) nie uprawniało powoda do domagania się zapłaty przez pozwanego kolejnych wymagalnych rat pożyczki.

Reasumując, powód wywodząc w niniejszej sprawie powództwo o zapłatę winien był rzetelnie rozważyć zasadność zgłoszonego przezeń roszczenia przez pryzmat znanej mu treści dokumentu „Warunki Grupowego (...) (…)”, zwłaszcza, że był on w toku całego postępowania reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika. Skoro jednak tego nie uczynił i zgłosił w tym postępowaniu roszczenie, które ostatecznie zostało uwzględnione jedynie w niewielkiej części, to winien on był liczyć się z konsekwencjami tej decyzji, do których należy także obowiązek zwrotu kosztów procesu strony przeciwnej zmuszonej wobec postawy prezentowanej przez powoda do obrony przysługujących jej praw ponosząc przy tym określone wydatki. Uznając zatem, że w niniejszej sprawie nie wystąpiły żadne szczególne okoliczność uzasadniające zastosowanie względem powoda dobrodziejstwa wynikającego z art. 102 k.p.c., Sąd Odwoławczy doszedł do przekonania, iż słusznie stronę powodową uznano za przegrywającą to postępowanie w rozumieniu art. 98 § 1 k.p.c. i stosownie do wyniku sprawy zgodnie z dyspozycją art. 100 k.p.c. obciążono ją obowiązkiem zwrotu stronie przeciwnej kosztów procesu w zakresie, w jakim stanowisko pozwanego zostało uwzględnione.

Tak argumentując Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. apelację strony powodowej w powyższym zakresie oddalił, orzekając jak w punkcie 2 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono w punkcie 3 wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c, stosownie do reguły odpowiedzialności za wynik procesu. Wobec uwzględniania apelacji powoda zasadniczo w całości (istotą wywiedzionej apelacji było zasądzenie dalszej kwoty 351,64 złotych wraz z ustawowymi odsetkami i to roszczenie zostało uwzględnione), jako stronie wygrywającej postępowanie apelacyjne należy się od pozwanego zwrot poniesionych kosztów postępowania, na które składało się wyłącznie wynagrodzenia pełnomocnika powoda w kwocie 60 złotych – wysokość wynagrodzenia ustalona na podstawie § 6 pkt 1 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2013 roku poz. 461 tj.).

Z kolei o nieuiszczonych kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2016 roku, poz. 623 tj.) w myśl którego, kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Biorąc pod uwagę fakt, iż powód był w tym postępowaniu zwolniony od kosztów sądowych, to wobec uwzględnienia jego apelacji w zasadniczej części, zaistniały przesłanki ku temu, by obowiązkiem pokrycia nieuiszczonej opłaty od apelacji w kwocie 30 złotych obciążyć pozwanego, jako stronę przegrywającą postepowanie odwoławcze w rozumieniu art. 98 § 1 k.p.c.

Z powyższych względów Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie 4 sentencji wyroku.

SSO Tomasz Sobieraj SSO Mariola Wojtkiewicz SSR del. Julia Ratajska