Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 28-08-2017 r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Porada-Łaska

Protokolant: sekretarz sądowy Katarzyna Bartosik

po rozpoznaniu w dniu 28-08-2017 r. w Kaliszu na rozprawie

sprawy z powództwa Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W.

przeciwko S. B.

o zapłatę

oddala powództwo.

SSR Katarzyna Porada-Łaska

Sygn. akt I C 568/17

UZASADNIENIE

Prokura Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W., wystąpił z powództwem przeciwko S. B. o zapłatę 4.077,80 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP naliczanymi od dnia 20.09.2016 r. oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód stwierdził, że na podstawie umowy cesji zawartej z (...) Bank S.A., nabył wierzytelność w stosunku do pozwanego z tytułu umowy bankowej z 13.03.2008 r.

Sąd Rejonowy w Lublinie stwierdził bark podstaw do wydania nakazu zapłaty i przekazał sprawę do rozpoznania tutejszemu sądowi.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa, podnosząc zarzut przedawnienia.

Zarządzeniem z 22.05.2017 r. (k. 36v) zobowiązano powoda do podania i wykazania jakie elementy składają się na dochodzona kwotę, do wykazania, iż doszło do zapłaty ceny wynikającej z umowy cesji zawartej pomiędzy powodem a (...) Bank S.A., do przedłożenia umowy bankowej łączącej pozwanego z (...) Bank S.A. (wcześniej (...) Bank (...) S.A.) pod rygorem skutków z art. 6 k.c., a także zobowiązano powoda do zajęcia stanowiska w przedmiocie podniesionego przez pozwanego zarzutu przedawnienia roszczeń w terminie 7 dni pod rygorem skutków z art. 230 k.p.c. tj. przyjęcia za przyznany zarzut przedawnienia.

Powód w żaden sposób nie odniósł się do powyższego zarządzenia.

Na rozprawie w dniu 28.08.2017 r. pozwany oświadczył, że nie potrafi podać jaki był termin wymagalności jego świadczeń wynikających z umowy bankowej. Podał, że od 2009 r. leczy się psychiatrycznie w związku z ciężką depresją i zanikami pamięci. Oświadczył, że w ogóle nie pamięta zawarcia umowy ugody, że nie wie co to jest przedawnienie, czy zrzeczenie się zarzutu przedawnienia, a tylko syn mu „podpowiedział”, żeby na przedawnienie się powołać. Powód nie potrafił także podać, czy otrzymał wypowiedzenie umowy ugody. Kontakt z pozwanym – z uwagi na jego stan zdrowia – był utrudniony.

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwany S. B. zawarł z (...) Bank (...) S.A. (następnie przejętym przez (...) Bank S.A.) dniu 13.03.2008 r. umowę bankową nr (...).

(okoliczności niesporne)

W dniu 2.04.2014 r. została zawarta pomiędzy powodem a (...) Bank S.A. umowa cesji pakietu wierzytelności.

Zgodnie z art. 5.2. tej umowy, zawarta została pod warunkiem uiszczenia przez kupującego całości ceny.

(do wód: umowa cesji k. 21-24 , załącznik do umowy cesji k. 25 )

W dniu 28.05.2014 r. powód zawarł z pozwanym umowę ugody, w której zawarte jest oświadczenie, że pozwany uznaje wierzytelność opisaną w ugodzie.

(dowód: ugoda k. 28-29)

Roszczenia powoda uległy przedawnieniu.

(okoliczność przyznana)

Powód od 2009 r. do chwili obecnej leczy się psychiatrycznie. Skarży się na zaniki pamięci. Zażywa leki antydepresyjne i silne leki uspokajające. Czyni to – zgodnie z zaleceniem lekarza – przy pomocy żony, tzn. żona podaje pozwanemu leki. Pozwany z uwagi na swój stan zdrowia wszelkie czynności urzędowe a także związane z leczeniem, przeprowadza przy udziale członków swojej rodziny. Pozwany w 2009 r. leczył się na oddziale psychiatrycznym, zaś w 2011 r. przebywał w sanatorium dla pacjentów psychiatrycznych.

(dowód: zeznania pozwanego k. 47-47v w zw. z k. 36-36v)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przytoczonych wyżej dowodów, których prawdziwość i wiarygodność nie budzi wątpliwości.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlega oddaleniu.

Po pierwsze zarzut przedawnienia roszczenia podniesiony przez pozwanego jest uzasadniony.

Na podstawie art. 117 § 2 k.c. po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu roszczenie przysługuje, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzekł się zarzutu przedawnienia. W myśl art. 118 k.c., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi 10 lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczenia wynikające z prowadzenia działalności gospodarczej (...) lata.

Termin przedawnienia roszczeń dochodzonych niniejszym pozwem wynosi 3 lata.

Zgodnie z art. 230 k.p.c. gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, Sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane.

Powód, wezwany do zajęcia stanowiska w przedmiocie podniesionego zarzutu przedawnienia, pod rygorem skutków z art. 230 k.p.c. tj. przyjęcia za przyznany zarzut przedawnienia, nie odniósł się do zarzutu pozwanego.

Biorąc pod uwagę wyniki całego postepowania, w tym fakt, że umowa bankowa pochodzi z 13.03.2008 r., uprawnione jest przyjęcie przez Sąd, iż okolicznością przyznaną przez powoda jest przedawnienie jego roszczeń.

Zaznaczyć przy tym należy, iż powód wezwany do przedłożenia umowy bankowej pod rygorem skutków z art. 6 k.c., nie wykonał tego zobowiązania ani się do niego nie odniósł.

Powód nie powoływał się na to, że doszło do przerwy w biegu terminu przedawnienia, a tym bardziej tego nie udowodnił.

Nadto powód nie wykazał, że pozwany zawierając ugodę z 28.05.2014 r. zrzekł się zarzutu przedawnienia. Wprawdzie taka jednostronna czynność prawna jaką jest zrzeczenie się zarzutu przedawnienia może być złożona w sposób dorozumiany, jednakże ma to miejsce jedynie wtedy, gdy okoliczności towarzyszące temu oświadczeniu w niewątpliwy sposób wskazują na taki zamiar dłużnika. Powód takich okoliczności ani takiego zamiaru pozwanego nie wykazał, a pozwany tego nie przyznał.

Z uwagi na brak przedłożenia przez powoda umowy bankowej, nie sposób ustalić, czy uznanie długu –zawarte w ugodzie z 2014 r. - miało miejsce przed, czy po upływie okresu przedawnienia.

W ocenie Sądu Najwyższego uznanie przedawnionego roszczenia może zawierać także zrzeczenie się zarzutu przedawnienia, jeżeli z treści oświadczenia lub okoliczności, w których zostało złożone, wynika taka wola dłużnika (wyroki SN z dnia 21 listopada 2008 roku, VC CSK 164/08,LEX nr 500167, z dnia 17 października 2008 roku, I CSK 105/08, OSNC 2009, nr 11, poz. 153, z dnia 12 października 2006 roku, I CSK 119/06, (...), z 15 października 2004 roku, II CK 68/04, LEX nr 500196, z dnia 21 lipca 2004 roku, V CK 620/03, (...),z5czerwca2002r, IV CKN 1013/00, LEX nr 80261).

Dla przyjęcia uznania niewłaściwego roszczenia, prowadzącego do przerwania biegu terminu przedawnienia, niezbędne jest aby składając swoje oświadczenie dłużnik z rozeznaniem dawał wyraz temu, iż wierzycielowi przysługuje w stosunku do niego wierzytelność wynikająca ze skonkretyzowanego stosunku prawnego (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 16.03.2012 r., IV CSK 366/11, publ. Legalis nr 490955).

Tymczasem w niniejszej sprawie w 2014 r., kiedy to pozwany miał obiecywać powodowi spłatę całego zadłużenia oraz uznać dług, czy też zrzec się zarzutu przedawnienia, pozwany leczył się psychiatrycznie; nie tylko nie pamięta okoliczności zawarcia ugody, ale w ogóle nie rozumie czym jest uznanie długu, przedawnienie, czy zrzeczenie się zarzutu przedawnienia. Nie sposób więc przyjąć, że pozwany działał z rozeznaniem. Z treści ugody nie wynika, że pozwany zrzeka się zarzutu przedawnienia, powód nie wykazał także takich okoliczności, które świadczyłyby o tym, że taka była wola pozwanego; pozwany zaś posiadaniu takiej woli zaprzeczył.

Nie można też uznać, by poprzez podniesienie zarzutu przedawnienia doszło do nadużycia prawa podmiotowego w rozumieniu art. 5 k.c. W myśl tego przepisu nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego; takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Oceniając zarzut pozwanego z punktu widzenia zgodności z zasadami współżycia społecznego, należy stwierdzić, że podniesienie tego zarzutu nie stanowi w przedmiotowej sprawie nadużycia prawa. Przede wszystkim brak jest danych przemawiających za tym, aby pozwany zachowywał się w stosunku do powoda albo zbywcy wierzytelności w sposób nielojalny, przez co doprowadził do przedawnienia roszczenia.

Należy podkreślić, iż powód jest pomiotem profesjonalnym, a pozwany konsumentem. To powód jako podmiot zajmujący się profesjonalnie skupowaniem wierzytelności i ich dochodzeniem nie postąpił lojalnie wobec pozwanego doprowadzając do zawarcia ugody z osobą, która z uwagi na swój stan zdrowia nie działała z rozeznaniem co do treści i skutków takiej ugody.

Zatem biorąc pod uwagę powyższe rozważania oraz okoliczności niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż ugoda zawarta pomiędzy stronami narusza zasady współżycia społecznego i jest nieważna, po myśli art. 58 par. 2 k.c.

Przy odmiennej interpretacji przedmiotowej sytuacji prawej zaznaczyć trzeba, że powód nie udowodnił, iż doszło do wypowiedzenia ugody. Powód przedstawił wprawdzie dowód nadania określonego pisma, ale wobec zaprzeczenia przez pozwanego otrzymania korespondencji zawierającej wypowiedzenie ugody, przedłożenie dowodu nadania jest niewystarczające (powód winien był przedłożyć dowód doręczenia korespondencji pozwanemu).

Po drugie powód nie wykazał, że ma legitymację czynną w przedmiotowym procesie, co podlega z urzędu kontroli Sądu.

Umowa cesji pomiędzy powodem a (...) Bank S.A., zgodnie z art. 5.2. umowy, zawarta została pod warunkiem uiszczenia przez kupującego całości ceny.

Powód został zobowiązany do wykazania, iż zapłacił bankowi cenę wynikającą z umowy cesji, ale otrzymanego zobowiązania nie wykonał – nie przedstawił dowodu zapłaty ceny.

Wprawdzie brak jest wymogu formy pisemnej umowy cesji, jednakże w świetle rodzaju dokumentów przedstawionych przez powoda i braku przedstawienia dowodu zapłaty ceny wynikającej z umowy cesji, można mieć wątpliwości co do faktu nabycia wierzytelności przez powoda. Przedstawił on bowiem jedynie dokument umowy cesji i umowy ugody. Nie przedłożył natomiast, pomimo otrzymanego wezwania również w tym zakresie, umowy bankowej, czy innych dokumentów źródłowych (tj. takich, które są/były w posiadaniu Banku).

Wobec tego, orzeczono jak w sentencji.

SSR Katarzyna Porada - Łaska