Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący SSO Joanna Mrozek (spr.)

Sędziowie SO Natalia Piasta-Serafin

SR del. Iwona Podsiadła

Protokolant protokolant Kalina Ruclak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 września 2017 r. w Warszawie

sprawy z powództwa K. W.

przeciwko M. W. (1)

o zaległe alimenty

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie

z dnia 7 lutego 2017 r., sygn. akt V RC 741/16

I.  prostuje oczywistą niedokładność w zaskarżonym wyroku w ten sposób, że w komparycji po słowie „wyrok” dodaje słowo „częściowy”;

II.  oddala apelację;

III.  zasądza od K. W. na rzecz M. W. (1) kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Iwona Podsiadła Joanna Mrozek Natalia Piasta-Serafin

Sygn. akt IV Ca 972/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 7 lutego 2017 roku w sprawie V RC 741/16 Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie oddalił powództwo K. W. o zasądzenie od M. W. (1) zaległych alimentów za okres od 1 stycznia 2016 roku do 21 kwietnia 2016 roku w kwocie 11.100 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie: od kwoty 3.000 zł od dnia 6 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty, od kwoty 3.000 zł od dnia 6 lutego 2016 roku do dnia zapłaty, od kwoty 3.000 zł od dnia 6 marca 2016 roku do dnia zapłaty, od kwoty 2.100 zł od dnia 5 kwietnia 2016 roku do dnia zapłaty i zasądził od powoda na rzecz pozwanego zwrot kosztów procesu w kwocie 60 zł.

Na podstawie dokumentów oraz przesłuchania stron Sąd Rejonowy ustalił, że małoletni K. W., urodzony (...) jest synem M. W. (2) i M. W. (1), pochodzącym ze związku małżeńskiego stron. W dniu 22 kwietnia 2016 roku do Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie wpłynął pozew M. W. (2) o rozwód. Postępowanie toczy się pod sygnaturą akt I C 462/16. Rodzice małoletniego nie mieszkają razem i nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego od 1 stycznia 2016 roku, kiedy pozwany wyprowadził się ze wspólnego mieszkania stron. Po wyprowadzce pokrywał koszty związane z utrzymaniem mieszkania w kwocie 2.200 zł do czasu, aż M. W. (2) wraz z synem wyprowadziła się i zamieszkała w wynajętym mieszkaniu. Na koszty ponoszone przez M. W. (1) składały się: czynsz, prąd, gaz, telewizja, rata kredytu. Przedstawicielka ustawowa powoda M. W. (2) ma 33 lata, pracuje jako manager z wynagrodzeniem w kwocie 6200 zł netto miesięcznie. Matka powoda wskazała, że od stycznia 2016 roku ponosiła miesięczne koszty utrzymania syna w kwocie 5.000 zł, w tym: 2500 zł plus premie – wynagrodzenie opiekunki, 1000 zł wyżywienie, 250 zł odzież, 100 zł środki czystości. Przedstawicielka ustawowa podała, że dołożyła wszelkich starań, aby synowi nic nie brakowało, aby nie odczuł różnicy poprzez rozstanie rodziców. Wskazała, że na własne utrzymanie przeznaczała w tym okresie niewielkie kwoty, korzystając z pomocy rodziny. Pozwany M. W. (1) wskazał, że od lutego 2016 roku nie mieszkał z żoną i synem, jednak dokładał się do kosztów jego utrzymania poprzez uiszczanie opłat za mieszkanie, jak również przez zwracanie M. W. (2) części kosztów poniesionych na utrzymanie syna, np. za rehabilitację.

Sąd Rejonowy uznał, że powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie, gdyż nie zostało udowodnione, aby jakiekolwiek potrzeby małoletniego K. W. z okresu od 1 stycznia 2016 roku do 21 kwietnia 2016 roku były niezaspokojone. Co więcej, przedstawicielka ustawowa wskazała, że dołożyła wszelkich starań, aby poziom życia powoda nie pogorszył się na skutek rozstania rodziców. Pozwany M. W. (1) uczestniczył w okresie od stycznia do 22 kwietnia 2016 roku w kosztach utrzymania syna poprzez zwracanie matce małoletniego połowy kwot za niektóre poniesione wydatki, a przede wszystkim poprzez ponoszenie kosztów związanych z mieszkaniem, które w tym okresie zajmowała M. W. (2) wraz z synem. W związku z powyższym powództwo o zasądzenie zaległych alimentów Sąd oddalił na podstawie art. 137 § 2 k.r.o. a contrario. O kosztach zastępstwa procesowego postanowiono w punkcie II na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 10 ust. 1 pkt 9 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

Apelację od powyższego wyroku w całości wniosła przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda zarzucając naruszenie art. 137 § 2 k.r.o. poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, że powód nie może dochodzić zaległych alimentów, bo jego potrzeby zostały zaspokojone, naruszenie art.233§1 k.p.c. poprzez przyjęcie, że pozwany uczestniczył w ponoszeniu połowy niektórych kosztów utrzymania dziecka, podczas gdy taka okoliczność nie wynika z zebranego materiału dowodowego, naruszenie art.328§2 k.p.c., albowiem uzasadnienie wyroku nie zawiera ustaleń dotyczących kosztów utrzymania dziecka i udziału pozwanego w ich ponoszeniu, przyczyn uznania zeznań pozwanego za wiarygodne i odmówienia mocy dowodowej zeznaniom przedstawicielki ustawowej powoda, co uniemożliwia kontrolę rozstrzygnięcia.

W apelacji wniesiono o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 11.100 zł z odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu za obie instancje, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, które Sąd Okręgowy w pełni podziela, jak również dokonał właściwej oceny prawnej zgromadzonych dowodów.

Za nieuzasadniony należy uznać zarzut błędnych ustaleń faktycznych w zakresie stwierdzenia, że pozwany uczestniczył w ponoszeniu połowy niektórych kosztów utrzymania dziecka. Wbrew twierdzeniom skarżącej, powyższa okoliczność wynika z zebranego materiału dowodowego w postaci zeznań pozwanego oraz złożonych do akt potwierdzeń przelewów tytułem kosztów rehabilitacji dziecka i wydatków mieszkaniowych (k.85, 87, 89-91, 93-97, 106-107). Pozwany przekonywująco zeznał, że w styczniu 2016 roku pomieszkiwał w lokalu zajmowanym przez syna i jego matkę, dokonując w tym czasie zakupu żywności dla syna, a po definitywnej wyprowadzce w lutym 2016 roku zwracał przedstawicielce ustawowej powoda połowę wydatków poniesionych na wskazane przez nią większe zakupy dla dziecka, ponosząc w dalszym ciągu koszty utrzymania mieszkania. Istotne jest przy tym ustalenie przez rodziców małoletniego, że pozwany będzie ponosił wydatki na lokal, w tym ratę kredytu, natomiast matka powoda będzie wydatkowała zbliżoną kwotę na opiekunkę małoletniego. Okoliczność ta wynika z zeznań M. W. (2) złożonych na rozprawie w dniu 31 stycznia 2017 roku. Przedstawicielka ustawowa powoda stwierdziła wówczas również, że resztę opłat ponosili wspólnie z pozwanym rozliczając paragony ze sklepu. W tej sytuacji nie znajduje uzasadnienia kwestionowanie w apelacji powyższych uzgodnień w kontekście możliwości uwzględniania wpływu wysokości raty kredytu mieszkaniowego na wysokość zobowiązania alimentacyjnego.

Sąd Rejonowy nie naruszył art. 137 § 2 k.r.o., zgodnie z którym podstawą roszczenia o zaległe alimenty może być jedynie istnienie niezaspokojonych potrzeb uprawnionego z czasu przed wniesieniem powództwa o alimenty. Sąd Okręgowy podziela utrwalony w orzecznictwie pogląd (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 1968 r. III CZP 65/68), zgodnie z którym dochodzenie alimentów za okres poprzedzający wytoczenie powództwa jest dopuszczalne tylko w ograniczonym zakresie, tj. w wypadku, gdy pozostały niezaspokojone potrzeby lub zobowiązania zaciągnięte przez uprawnionego względem osoby trzeciej na pokrycie kosztów wychowania i utrzymania, za którego trafnością przemawia charakter świadczeń alimentacyjnych opierający się na bieżącym ich przeznaczeniu na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego.

W przedmiotowej sprawie nie zostało wykazane, by potrzeby małoletniego powoda z okresu poprzedzającego wniesienie powództwa pozostawały niezaspokojone. Również zawarte w apelacji twierdzenia dotyczące pokrywania wydatków małoletniego w okresie objętym pozwem przez dziadków małoletniego nie znalazły oparcia w zgromadzonym materiale dowodowym w zakresie wskazania, jakie konkretnie kwoty zostały przekazane na ten cel i czy przedstawicielka ustawowa powoda jest zobowiązana do ich zwrotu.

Sąd Rejonowy nie naruszył art.328§2 k.p.c. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku zawiera wszystkie niezbędne elementy wyliczone w powyższym przepisie, a orzeczenie poddaje się kontroli instancyjnej. Wbrew twierdzeniom apelacji, Sąd Rejonowy oparł się na zeznaniach matki powoda przy dokonywaniu ustaleń faktycznych dotyczących zaspokojenia potrzeb dziecka we wskazanym w pozwie okresie, ponoszenia przez rodziców małoletniego kosztów jego utrzymania i ich wysokości sięgającej według twierdzeń przedstawicielki ustawowej kwoty 5000 zł miesięcznie. Pozwany trafnie podniósł przy tym w odpowiedzi na apelację, że matka małoletniego nie złożyła dokumentów świadczących o ponoszeniu wydatków na rozrywkę czy odzież dziecka na wskazanym przez nią poziomie.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy na podstawie art.385 k.p.c. oddalił apelację.

W myśl art.370§1 i 3 k.p.c. Sąd sprostował oczywistą niedokładność w wyroku poprzez opatrzenie go słowem „częściowy”, mając na uwadze zawieszenie postępowania za okres od dnia 22 kwietnia 2016 roku.

O kosztach postępowania apelacyjnego, obejmujących koszty zastępstwa prawnego w kwocie 120 zł, postanowiono na podstawie art.98§1 k.p.c. w zw. z art.391§2 k.p.c. oraz §4 ust.1 pkt 9 w zw. z §10 ust.1 pkt 1 ww. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie w brzmieniu obowiązującym w dniu wniesienia apelacji.

SSO Natalia Piasta - Serafin SSO Joanna Mrozek SSR (del.) Iwona Podsiadła