Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V Ka 351/16

UZASADNIENIE

E. K. został oskarżony o to, że w okresie od 28 lutego 2014 roku do 25 kwietnia 2014 roku w Ł., będąc komandytariuszem i prezesem zarządu (...) sp. z o.o. Spółka Komandytowa z siedzibą w Ł. w krótkich odstępach czasu i z wykorzystaniem takiej samej sposobności, doprowadził do podania nieprawdy w deklaracjach dla podatku od towarów i usług (...) – 7, składanych do Urzędu Skarbowego Ł. za miesiące styczeń, luty i marzec 2014 roku w związku z nierzetelnym prowadzeniem ewidencji VAT za wyżej wymienione okresy rozliczeniowe, polegającym na ujęciu w tych ewidencjach faktur zakupu diamentów oraz wyrobów ze złota i srebra, wystawionych na rzecz (...) sp. z.o.o. Spółka Komandytowa przez W. (...) sp z o.o. o numerach (...) z dnia 15 stycznia 2014 roku, (...) z dnia 24 stycznia 2014 roku, 03 (...) z dnia 21 lutego 2014 roku, (...) z dnia 28 marca 2014 roku oraz faktur dotyczących wewnątrzwspólnotowych dostaw wymienionych towarów na rzecz brytyjskiej firmy (...) wystawionych przez Spółkę (...) o numerach 17/01/2014 z dnia 17 stycznia 2014 roku, 18/01/2014 z dnia 24 stycznia 2014 roku, 20/02/2014 z dnia 21 lutego 2014 roku i 21/03/2014 z dnia 28 marca 2014 roku, które to faktury nie odzwierciedlały rzeczywistych zdarzeń gospodarczych, na skutek (...) Spółka (...) zaniżyła podatek do wpłaty za styczeń 2014 roku o kwotę 403.313,00 zł, a za luty i marzec 2014 roku zawyżyła podatek naliczony do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy o łączną kwotę 304.019,00 zł, przez co podatek od towarów i usług za miesiące od stycznia do marca 2014 roku został uszczuplony i narażony na uszczuplenie łącznie o kwotę 707.332,00 zł

tj. o czyn z art. 56 § 1 k.k.s. w zb. z art. 61 § 1 k.k.s. i art. 62 § 2 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s., art. 7 § 1 k.k.s. i art. 9 § 3 k.k.s.

Wyrokiem z dnia 17 listopada 2015 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu wymierzając mu karę 700 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 100 zł. Ponadto na podstawie art. 22 § 2 pkt 5 k.k.s i art. 34 § 4 k.k.s orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu zajmowania stanowiska członka zarządu w spółkach prawa handlowego przez okres 5 lat. Orzekł także o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu, a nadto zwolnił w całości oskarżonego od ponoszenia kosztów procesu.

Wyroku Sądu Rejonowego zaskarżyła w całości apelacją obrońca oskarżonego zarzucając zaskarżonemu orzeczeniu błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku, który miał wpływ na jego treść, polegający na uznaniu, że działania oskarżonego jako osoby, która zajmowała się sprawami gospodarczymi spółki skutkowały nierzetelnym prowadzeniem ewidencji VAT.

Jako alternatywny został także podniesiony w apelacji zarzut rażącej niewspółmierności wymierzonej oskarżonemu kary.

W konkluzji apelacji obrońca oskarżonego wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu przestępstwa.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy okazała się o tyle zasadna, że inicjując kontrolę instancyjną zaskarżonego wyroku doprowadziła do jego uchylenia i umorzenia postępowania.

W rozpoznawanej sprawie ujawniła się bowiem bezwzględna przyczyna odwoławcza określona w art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k., w postaci braku skargi uprawnionego oskarżyciela. Z tego powodu odnoszenie się do zarzutów zawartych w apelacji obrońcy okazało się bezprzedmiotowe.

Zgodnie z treścią przepisu art. 155 § 1 k.k.s, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2015 roku, w sprawie o przestępstwo skarbowe, w której finansowy organ postępowania przygotowawczego prowadził dochodzenie objęte nadzorem prokuratora, akt oskarżenia sporządzony przez ten organ zatwierdza i wnosi do sądu prokurator.

W niniejszej sprawie postanowieniem z dnia 10 marca 2015 roku Urząd Kontroli Skarbowej w Ł. wszczął dochodzenie.

W dniu 2 września 2015 roku finansowy organ postępowania przygotowawczego skierował do Prokuratury Rejonowej Ł. w Ł. wniosek o przedłużenie okresu dochodzenia na czas oznaczony.

Postanowieniem z dnia 18 września 2015 roku Prokurator Prokuratury Rejonowej Ł. w Ł. uwzględniając wniosek Urzędu Kontroli Skarbowej przedłużył okres dochodzenia do 30 listopada 2015 roku.

W dniu 24 września 2015 r. Urząd Kontroli Skarbowej w Ł. skierował do sądu akt oskarżenia przeciwko E. K..

Należy wskazać, że wydanie przez prokuratora postanowienia o przedłużeniu trwania dochodzenia na podstawie art. 153 k.k.s oznacza objęcie przez prokuratora nadzoru nad prowadzonym dochodzeniem. Stanowisko takie zajął Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów z dnia 28 stycznia 2016 roku w sprawie I KZP 13/15 wskazując, iż czynność przedłużania organom finansowym przez właściwego prokuratora czasu trwania dochodzenia na podstawie art. 153 § 1 zd. 3 k.k.s. nie stanowi wyłącznie czynności technicznej, czy też wpadkowej. W takim przypadku prokurator zobowiązany jest bowiem do zbadania przed podjęciem decyzji w przedmiocie przedłużenia trwania dochodzenia, dotychczasowego jego przebiegu i efektów oraz rozważenia, czy istnieje wymagany przez ustawę szczególnie uzasadniony wypadek nakazujący takie przedłużenie, a przy jego braku - odmówić organowi finansowemu przedłużenia tego dochodzenia.

W rezultacie prokurator musi zapoznać się z całokształtem dokonanych dotąd czynności dochodzeniowych oraz ich rezultatami. Omawiana czynność prokuratora ma tym samym charakter czynności nadzorczej i w swej istocie przesądza o dalszym bycie postępowania przygotowawczego. Decyzja prokuratora o przedłużeniu okresu trwania dochodzenia obliguje go do realizowania uprawnień wynikających z art. 298 § 1 k.p.k. i art. 326 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s.

Uwzględniając treść powołanego już art. 155 § 1 k.k.s należy uznać, że organem właściwym do wniesienia aktu oskarżenia jest w takich wypadkach prokurator.

Z uwagi na fakt, że w niniejszej sprawie akt oskarżenia został wniesiony przez finansowy organ postępowania przygotowawczego należy stwierdzić, że zachodzi ujemna przesłanka procesowa w postaci braku skargi uprawnionego oskarżyciela.

W takim stanie rzeczy bezwzględnym obowiązkiem sądu odwoławczego było zastosowanie, niezależnie od podniesionych w apelacji zarzutów, art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 9 k.p.k., tj. uchylenie zaskarżonego wyroku i umorzenie postępowania.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. obciążając nimi Skarb Państwa.