Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 2 marca 2017 roku Sąd Rejonowy w Zgierzu, w sprawie o sygn. akt I C 780/16 z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w L. przeciwko R. O. o zapłatę oddalił powództwo.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o ustalenie, że w dniu 16 lutego 2015 roku powód nadał do pozwanego przesyłkę pocztową zawierającą oświadczenie powoda o wypowiedzeniu umowy na dostawę energii elektrycznej z dniem 31 marca 2015 roku wobec nieuregulowania należności na kwotę 1017,05 złotych. Pozwany nie otrzymał wypowiedzenia umowy. Powód wystawił polecenia wyłączenia energii elektrycznej pozwanemu, które nie zostały wykonane. Pozwany w lipcu 2015 roku otrzymał pocztą elektroniczną powiadomienia o planowanym wyłączeniu energii elektrycznej i zawarł nową umowę z powodem.

W dniu 28 lipca 2015 roku pracownicy (...) S.A. Oddział Ł.-Miasto przeprowadzili kontrolę układu pomiarowo-rozliczeniowego, prawidłowości rozliczeń oraz dotrzymania warunków zawartej umowy u pozwanego pod adresem S. ulicy (...).

Na podstawie ustaleń zawartych w protokole kontroli nr (...) powód stwierdził, że pozwany pobierał energię elektryczną bez zawarcia umowy na sprzedaż usług przesyłowych i energii elektrycznej. Powód wystawił pozwanemu notę księgową nr (...) na kwotę 1.413,05 złotych. W dniu 22 września 2015 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 1.413,05 złotych w terminie do dnia 17 sierpnia 2015 roku.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy uznał, że powództwo podlegało oddaleniu jako nieudowodnione. Powód dochodził od pozwanego opłaty w wysokości określonej w Taryfie dla Usług (...) S.A. zatwierdzonej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w dniu 16 grudnia 2014 roku.

Zgodnie z przepisem art. 57 ust. 1 prawa energetycznego (tekst jedn. Dz. U. z 2017 roku poz. 220 ze zm.), w razie nielegalnego pobierania paliw lub energii, przedsiębiorstwo energetyczne może: 1) pobierać od odbiorcy, a w przypadku, gdy pobór paliw lub energii nastąpił bez zawarcia umowy, może pobierać od osoby lub osób nielegalnie pobierających paliwa lub energię, opłatę w wysokości określonej w taryfie, chyba, że nielegalne pobieranie paliw lub energii wynikało z wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą odbiorca nie ponosi odpowiedzialności albo 2) dochodzić odszkodowania na zasadach ogólnych.

Nielegalnym pobieraniem paliw lub energii, w rozumieniu przepisu art. 3 pkt 18 prawa energetycznego jest przy tym pobieranie paliw lub energii bez zawarcia umowy, z całkowitym albo częściowym pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego lub poprzez ingerencje w ten układ mającą wpływ na zafałszowanie pomiarów dokonywanych przez układ pomiarowo-rozliczeniowy.

Powód dochodził od pozwanego zapłaty kwoty 1.413,05 złotych za pobór energii elektrycznej bez zawartej umowy na sprzedaż energii elektrycznej. Przyznał przy tym, że pozwany miał zawartą umowę o dostawę energii elektrycznej z (...) S.A, która jednak została rozwiązana z dniem 31 marca 2015 roku. Pozwany zaprzeczał, aby otrzymał wypowiedzenie umowy. W myśl 61 § 1 k.c. oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła się zapoznać z jego treścią. Powód na dowód wypowiedzenia umowy o dostawę energii elektrycznej przedstawił dowód nadania przesyłki nr (...). Nie przedstawił jednak żadnego dowodu doręczenia tego pisma pozwanemu, zaś pozwany zaprzeczył, jakoby je otrzymał. Tym samym nie wykazał, aby oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kiedykolwiek dotarło do pozwanego. W tym celu konieczne było załączenie dowodu doręczenia w/w przesyłki, czego powód nie uczynił. Stosownie do treści art. 6 k.c. ciężar wykazania faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Konstrukcja ciężaru dowodu ma na celu ustalenie, po czyjej stronie leży ryzyko poniesienia ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Konsekwencją nie wykazania przez stronę prawdziwości określonych twierdzeń mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy jest niemożność oparcia na nich sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem. Wskazuje się, iż w świetle art. 6 k.c. rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (por. wyr. SN z 17.12.1996 r., I CKU 45/96, OSN 1997, Nr 6–7, poz. 76; K. Pietrzykowski, Komentarz do art. 6 KC [w:] K. Pietrzykowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. T. 1, Wyd. 8, Warszawa 2015).

Sąd Rejonowy wskazał, iż strona powoda jest profesjonalistą w obrocie, zawodowo i na dużą skalę trudniącą się świadczeniem usług związanych z dostawą energii elektrycznej. Na szczególną uwagę zasługuje również fakt, iż w niniejszej sprawie strona powodowa była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika. Stopień znajomości sprawy oraz potencjalnych możliwości obrony swych praw i dochodzenia roszczeń był zatem nieporównywalny, a należy wręcz uznać, iż przewagę w tym zakresie posiadała strona powodowa. Sąd zarządzeniem z dnia 9 września 2016 roku doręczył odpis sprzeciwu pełnomocnikowi powoda zobowiązując go do złożenia w terminie 14 dni pisma procesowego, w którym podniesie wszystkie twierdzenia, zarzuty i dowody pod rygorem późniejszego ich pominięcia. Pomimo zobowiązania Sądu pełnomocnik powoda nie przedstawił dowodu doręczenia pozwanemu wypowiedzenia umowy. Sąd Rejonowy przyjął, że zarzut bezskuteczności wypowiedzenia umowy na dostawę energii elektrycznej jest uzasadniony, a w konsekwencji do nielegalnego poboru energii elektrycznej w ogóle nie doszło. Pozwany nie otrzymał, bowiem oświadczenia woli powoda o wypowiedzeniu umowy na dostawę energii elektrycznej z dniem 31 marca 2015 roku, a o planowanym terminie odłączenia energii elektrycznej do jego lokalu przy ulicy (...) w S. dowiedział się dopiero z informacji przesłanej mu pocztą elektroniczną w lipcu 2015 roku. Niezwłocznie potem udał się do siedziby powoda i zawarł nową umowę na dostawę energii elektrycznej. Tym samym w ocenie Sądu Rejonowego została zachowana ciągłość umów o świadczenie usług w oparciu o kolejne umowy na dostawę energii elektrycznej do lokalu pozwanego. W konsekwencji także naliczenie opłaty w wysokości pięciokrotności stawek opłat określonych w taryfie powoda nie było zasadne.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wniosła strona powodowa, zaskarżając je w całości. Rozstrzygnięciu Sądu Rejonowego skarżący zarzucił naruszenie:

- art. 233 k.p.c. polegające na dowolnej, a nie swobodnej ocenie dowodów poprzez:

- uznanie, iż powód był stroną umowy kompleksowej na sprzedaż i dostawę energii elektrycznej,

- uznanie za nieudowodnione otrzymanie przez pozwanego oświadczenia spółki (...) SA o rozwiązaniu umowy kompleksowej,

- art. 61 ust. 1 k.c. poprzez uznanie, iż nadanie listu poleconego zawierającego oświadczenie woli nie jest wystarczające dla stwierdzenia, iż pozwany miał możliwość zapoznania się z tym oświadczeniem i tym samym dla uznania skuteczności tego oświadczenia,

- art. 57 ust. 1 ustawy prawo energetyczne poprzez ustalenie, iż nie doszło do nielegalnego poboru energii elektrycznej przez pozwanego.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę wyroku Sądu I instancji poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 1.413,05 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 sierpnia 2015 roku do dnia zapłaty, ewentualnie o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji w przypadku stwierdzenia, że Sąd I instancji nie rozpoznał istoty sprawy, zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, za I i II instancję od pozwanego na rzecz powoda.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane w wyniku prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, które to ustalenia Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne, jak również w następstwie prawidłowo zastosowanych przepisów prawa materialnego.

Wbrew twierdzeniom apelacji, Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie nie naruszył dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną (dokonaną z pominięciem zasad logicznego rozumowania, wiedzy i doświadczenia życiowego), a nie swobodną, ocenę zgromadzonego materiału dowodowego. Niezasadny jest zdaniem Sądu Okręgowego zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. W doktrynie i judykaturze panuje zgoda co do tego, że z uwagi na przyznaną sądowi swobodę w ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. może być uznany za zasadny jedynie wtedy, gdy podstawą rozstrzygnięcia uczyniono rozumowanie sprzeczne z zasadami logiki bądź wskazaniami doświadczenia życiowego. Dlatego w sytuacji, gdy na podstawie zgromadzonych dowodów możliwe jest wyprowadzenie konkurencyjnych wniosków co do przebiegu badanych zdarzeń, dla podważenia stanowiska orzekającego sądu nie wystarcza twierdzenie skarżącego o wadliwości poczynionych ustaleń odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest wskazanie jakich to konkretnie uchybień w ocenie dowodów dopuścił się orzekający sąd naruszając w ten sposób opisane wyżej kryteria, wiążące w ramach swobodnej oceny dowodów (tak np. K. F. - G. w: Kodeks postępowania cywilnego , pod red. A. Z., W. 2006, tom I, s. 794, 795, por. także wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 9 kwietnia 2008r., I ACa 205/08, L., w którym stwierdzono: „Fakt, że określony dowód został oceniony niezgodnie z intencją skarżącego, nie oznacza naruszenia art. 233 § 1 KPC. Ocena dowodów należy bowiem do sądu orzekającego i nawet w sytuacji, w której z dowodu można było wywieść wnioski inne niż przyjęte przez sąd, nie dochodzi do naruszenia art. 233 § 1 KPC”; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2005r., III CK 314/05, Orzecznictwo w Sprawach (...)/, w którego tezie stwierdzono, że: „Do naruszenia przepisu art. 233 § 1 KPC mogłoby dojść tylko wówczas, gdyby skarżący wykazał uchybienie podstawowym regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów, tj. regułom logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów”. Odnosząc powyższe do stanowiska strony skarżącej uznać trzeba, iż nie sprostała ona opisanym wymogom formułowania analizowanego zarzutu, a jej stanowisko jest wyrazem polemiki ze stwierdzeniem Sądu Rejowego przyjętym u podstaw zaskarżonego wyroku, po dokonanej ocenie prawnej, iż powód był stroną umowy na sprzedaż i dostawę energii elektrycznej, gdyż umowa ta nie została skutecznie wypowiedziana. A następnie została zawarta między stronami nowa umowa.

Nie zasadny jest zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 61 § 1 k.c. poprzez uznanie, iż nadanie listu poleconego zawierającego oświadczenie woli o wypowiedzeniu umowy nie jest wystarczające dla stwierdzenia, iż pozwany miał możliwość zapoznania się z tym oświadczeniem i tym samym dla uznania skuteczności tego oświadczenia.

Dowód nadania przesyłki rejestrowanej stanowi uprawdopodobnienie doręczenia jej adresatowi, który może to domniemanie obalić wykazując, że nie miał możliwości zapoznania się z jej treścią (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 17 marca 2010 r. II CSK 454/09, L.).

Wbrew twierdzeniom skarżącego słusznie ocenił Sąd Rejonowy, że powód nie przedstawił żadnego dowodu doręczenia wypowiedzenia umowy o dostawę energii elektrycznej. Dowodu na tę okoliczność nie stanowił dowód nadania przesyłki nr (...), albowiem uprawdopodabnia jedynie doręczenie pisma pozwanemu. Domniemanie to zostało obalone. Pozwany bowiem zaprzeczył otrzymanie przesyłki. Okoliczność braku otrzymania wypowiedzenia przez pozwanego potwierdziły także zeznania świadka W. O.. W takiej sytuacji miarodajnym dowodem byłby dowód doręczenia przesyłki, którego powód nie przedstawił. Zasadnie zatem Sąd Rejonowy przyjął, że nie doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy na dostawę energii elektrycznej, z uwagi na to, że pozwany nie otrzymał oświadczenia o wypowiedzeniu umowy.

Konsekwencją wyżej dokonanej oceny prawnej jest uznanie przez Sąd Rejonowy, że nie doszło do nielegalnego poboru energii elektrycznej. Poniesiony przez skarżącego zarzut naruszenia art. 57 ust. 1 ustawy prawo energetyczne jest chybiony. W sytuacji kiedy strony łączyła umowa o dostawę energii elektrycznej, która nie została skutecznie wypowiedziana, a następnie została zawarta nowa umowa, prawidłowe było uznanie przez Sąd Rejonowy, że nie doszło do nielegalnego poboru energii elektrycznej. Tym samym powodowi nie przysługuje roszczenie o zapłatę oparte na art. 57 ust. 1 prawa energetycznego.

Podsumowując: zarzuty skarżącego mają charakter polemiczny z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji i trafną oceną prawną dochodzonego przez powoda roszczenia. Nie mogło odnieść zamierzonego skutku procesowego forsowanie przez powoda alternatywnego stanu faktycznego czy oceny prawnej, korzystnego dla niego, nawet jeśli był on mocno osadzony w jego subiektywnym przekonaniu. Powództwo nie zostało udowodnione. Dlatego rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego było prawidłowe.

Mając na uwadze powyższe, apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu na podstawie przepisu art. 385 k.p.c.