Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt I C 226/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Wysokiem Mazowieckiem I Wydział Cywilny

w składzie :

Przewodniczący: SSR E. P.

Protokolant: M. B.

po rozpoznaniu w dniu 19 czerwca 2017 roku w Wysokiem Mazowieckiem

na rozprawie

sprawy z powództwa T. G., R. G. (1)

przeciwko W. G.

o roszczenia z umowy dożywocia

I.  Zamienia część uprawnień ustanowionych w umowie dożywocia zawartej 3 lipca 2003 r., w Kancelarii Notarialnej w W. (...) przed notariuszem M. F., Rep. A. Numer (...), przysługujących pozwanemu W. G. od każdoczesnego właściciela nieruchomości polegających na: przyjęciu w charakterze domownika, zapewnieniu wyżywienia, ubrania i obuwia na dożywotnią rentę w wysokości 540 zł (pięćset czterdzieści złotych), płatną solidarnie przez powodów R. G. (1) i T. G. na rzecz pozwanego W. G. z góry do 10- tego każdego dnia kolejnego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności w spełnieniu któregokolwiek z miesięcznych świadczeń.

II.  Zasądza od pozwanego W. G. na rzecz powodów R. G. (1) i T. G. kwotę 340 zł (trzysta czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów sądowych.

III.  Pozostałe koszty procesu wzajemnie znosi.

IV.  Zasądza na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w W. M. od powodów R. G. (1) i T. G. solidarnie kwotę 80,30 zł (osiemdziesiąt 30/100 złotych) oraz od pozwanego W. G. kwotę 80,30 zł (osiemdziesiąt 30/100 złotych) tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygnatura akt I C 226/16

UZASADNIENIE

Powódka R. G. (1) – reprezentowana przez pełnomocnika będącego adwokatem – wniosła o zamianę części świadczeń dożywotnich przysługujących pozwanemu W. G. – tj. przyjęcia w charakterze domownika, zapewnienia wyżywienia, ubrania i obuwia, opieki w razie choroby, objętych treścią prawa dożywocia w umowie z 3 lipca 2003 r. sporządzonej w formie aktu notarialnego przed notariusz M. F. w Kancelarii Notarialnej w W. (...)Rep. A Nr (...), na dożywotnią rentę w wysokości 400 zł miesięcznie płatna przez powodów na rzecz pozwanego do 16-tego dnia każdego miesiąca począwszy od daty uprawomocnienia się wyroku. Wnosili o zasadzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

Powód T. G. przychylił się do stanowiska powódki.

Pozwany W. G. reprezentowany przez pełnomocnika będącego adwokatem wniósł o oddalenie powództwa, ewentualnie zamianę niektórych świadczeń dożywotnich przysługujących pozwanemu W. G. tj. zapewnienia wyżywienia, ubrania i obuwia na rentę w wysokości 600 zł miesięcznie oraz zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów postepowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 3 lipca 2003 r. W. G. i H. G. darowali na rzecz T. i R. małżonków G. własność nieruchomości rolnych z lasem i zabudowaniami o powierzchni (...) ha, oznaczonych numerami: (...),(...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...) wraz z inwentarzem żywym i martwym w zamian za świadczenia z tytułu dożywocia tj. przyjęcie w charakterze domowników, zapewnienia wyżywienia, ubrania i obuwia, opieki w razie choroby i do urządzenia pogrzebów według przyjętych zwyczajów miejscowych, a nadto T. i R. małżonkowie G. ustanowili na rzecz W. i H. małżonków G. służebność osobistą polegająca na prawie dożywotniego bezpłatnego zamieszkiwania na całym piętrze budynku mieszkalnego i korzystania z klatki schodowej.

W 1981 r. W. G. wyjechał do S. (...). Kilkakrotnie przyjeżdżał do Polski, a w kwietniu 2016 r. W. G. wrócił do Polski ze S. (...) na stałe. Pomiędzy W. G. a R. i T. małżonkami G. dochodzi do kłótni. Strony są skonfliktowane. Głównym powodem kłótni są rozbieżne stanowiska w przedmiocie utrzymywania porządku w domu. W dniach: 13.06.2016 r., 14.06.2016 r., 20.10.2016 r., 29.10.2016 r., 08.11.2016 r., 17.11.2016 r., 21.11.2016 r. zostały przeprowadzone interwencje Policji zgłoszone przez R. G. (1). Główną przyczyną interwencji są nieporozumienia pomiędzy R. G. (1) a W. G. o czystość w domu i higienę podawania posiłków. Dochodzi pomiędzy nimi na tym tle do awantur. W sierpniu 2016 r. z inicjatywy T. i R. G. (1) została wybudowana ścianka działowa w budynku mieszkalnym oddzielająca lokale mieszkalne mieszczące się na parterze budynku od klatki schodowej prowadzącej na piętro budynku celem odseparowania W. G. od pomieszczeń zajmowanych przez rodzinę T. i R. G. (1). Pomieszczenia zajmowane przez rodzinę T. i R. G. (1) są oddzielone od pozostałych w budynku mieszkalnym, a wejście do nich było zamykane na klucz od 22.00 do 5.30 następnego dnia. W. G. okazjonalnie spożywa alkohol. Będąc pod wpływem alkoholu wszczyna kłótnie z synem i synową. W październiku 2016 r. powyrzucał przez okno z pietra budynku mieszkalnego meble, które uznał za niepotrzebne. Połamane meble po kilku miesiącach uprzątnął T. G..

Istniejący konflikt pomiędzy stronami ma wpływ na rozwój małoletnich dzieci powodów.

Postanowieniem z 22 grudnia 2016 r. prokurator Prokuratury Rejonowej w W. (...) odmówił wszczęcia śledztwa w sprawie fizycznego i psychicznego znęcania się nad rodzina w okresie od 11.04.2016 r. do 07.12.2016 r. w miejscowości K. woj. (...) przez W. G. tj. o czyn z art. 207 § 1 k.k. wobec braku danych dostatecznie uzasadniających popełnienie przestępstwa.

T. G. ma 43 lata. Jest synem W. i H. G.. Wraz z żoną R. G. (1), która ma 41 lat, prowadzi gospodarstwo rolne o powierzchni ponad (...) ha. Hoduje bydło mleczne – aktualnie 21 sztuk. Utrzymuje się z kwot uzyskanych ze sprzedaży mleka. I tak: w marcu 2016 r. otrzymał z tego tytułu 6303,86 zł; w kwietniu 2016 r. kwotę 6.042,94 zł; w maju 2016 r. 6.044,11 zł; w maju 2016 r, w czerwcu 2016 r. 5.676,54 zł; w lipcu 2016 r. kwotę 8.272,97 z;, w sierpniu 6.091,64 zł; we wrześniu 7.645,50 zł. Otrzymuje dopłaty bezpośrednie do gruntów w wysokości około 17.000 zł rocznie. Ma podstawowe maszyny służące do prowadzenia gospodarstwa rolnego (poza kombajnem do koszenia kukurydzy). Ma na utrzymaniu troje dzieci: w wielu 17 lat, 12 lat i 5 lat. Najstarszy syn M. uczy się w technikum w B., jego utrzymanie kosztuje około 800 zł miesięcznie. Dwaj młodsi synowie: M. i A. uczą się w Szkole Podstawowej w K.. Obiady wykupowane w szkole kosztują ponad 100 zł miesięcznie. Dzieci nie chorują przewlekle. M. przyjmuje szczepionkę przeciw alergii, a jej koszt to od 4 zł do 90 zł. Rodzina pobiera świadczenie 500+ oraz zasiłek rodzinny w wysokości 128 zł na każde dziecko oraz otrzymuje kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdu do szkoły podstawowej.

W. G. ma 74 lata. Utrzymuje się z emerytury rolniczej w wysokości 1000 zł oraz pobiera świadczenie 1500 USD miesięcznie. Ma oszczędności. Zamieszkuje na piętrze budynku mieszkalnego w K. (...) i korzysta z klatki schodowej. Jest tam pięć pomieszczeń, w tym łazienka. T. i R. G. (1) zapewniają mu wyżywienie. Nie potrafi sam gotować. Nie kupują mu ubrań i obuwia. Nie partycypuje w kosztach utrzymania domu. Jest w dobrym stanie zdrowia. Nie wymaga i opieki przy czynnościach dnia codziennego.

W jednoosobowym gospodarstwie domowym koszt wyżywienia i wydatków wynosi średnio 428,41 zł miesięcznie, koszt odzieży i obuwia 46,91 zł miesięcznie, koszt wyposażenia mieszkania 66,20 zł miesięcznie - jako wydatki emeryta w jednoosobowym gospodarstwie domowym.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie:

Częściowo zeznań powoda T. G. (nagranie audio-video z 14.11.2016 r., znacznik czasowy 00:09:01; z 10.06.2017 r., znacznik czasowy 00:07:39); częściowo zeznań powódki R. G. (1) (nagranie audio-video z 14.11.2016 r., znacznik czasowy 00:35:24; z 10.06.2017 r., znacznik czasowy 00:35:01); częściowo wyjaśnień pozwanego W. G.(nagranie audio-video z 14.11.2016 r., znacznik czasowy 00:56:50); zeznań świadków: W. D. (nagranie audio-video z 14.11.2016 r., znacznik czasowy 01:25:04); K. D. (nagranie audio-video z 14.11.2016 r., znacznik czasowy 01:37:19); częściowo zeznań świadków: R. G. (2) (nagranie audio-video z 13.02.2017 r., znacznik czasowy 00:05:57); A. G. (nagranie audio-video z 13.02.2017 r., znacznik czasowy 00:38:16); opinii biegłego z zakresu rolnictwa (k. 92-94); umowy o dożywocie z 03.07.2013 r. (k. 5); informacji PP w S. (k. 50); dokumentów przedłożonych przez strony (k. 35-42, 55, 60,104-113).

Sąd zważył, co następuje:

Art. 913 par. 1 k.c. stanowi, iż jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.

Podstawą żądania jest wytworzenie się takiej sytuacji, która uniemożliwia stronom dalsze pozostawanie w osobistej styczności, bez względu na przyczynę, o ile stan taki nie ma charakteru cech przejściowych. Nie maja znaczenia przyczyny wytworzenia się takich stosunków miedzy stronami – w tym zwłaszcza strona podmiotowa (wina za taki stan) a także inne elementy poddające się ocenie obiektywnej ( w tym waga konfliktu czy jego przyczyny) - natomiast ważne jest istnienie takich stosunków , w których nie można wymagać od stron, żeby nadal pozostawały w osobistej styczności.

W ocenie Sądu z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie.

Powodowie T. G. i R. G. (1) wskazywali, iż od powrotu ze S. (...)w kwietniu 2016 r. W. G. wszczyna awantury domowe, których skutki najmocniej dotykają małoletnie dzieci, które boją się dziadka. Jak zeznał T. G. na korytarzu w domu postawił ściankę oddzielającą pomieszczenia zajmowane przez jego rodzinę i wejście na piętro budynku, które zajmuje pozwany, gdyż chciał by dzieci czuły się bezpieczniej. R. G. (1) wskazywała, iż do awantur dochodzi kilka razy dziennie. Pozwany wskazywał, iż „jest wojna o brud”. Przyznał, iż wyrzucał meble z piętra budynku, chcąc uporządkować piętro budynku. Świadek W. D. zeznał, iż był świadkiem awantury domowej, powódka wezwała go do pomocy, pozwany był agresywny, stanął pomiędzy nimi, żeby nie doszło do bójki. Świadek wykonywał ściankę działową w budynku na zlecenie powoda. Zeznał także, iż powód skarżył się na sytuację w domu, był w bardzo złym stanie psychicznym. Świadek K. D. zeznała w szczególności, że słyszała wyzwiska kierowane przez pozwanego w stosunku do powodów. Sąd podzielił zeznania powyższych świadków, poza przedstawianymi przez nich własnymi ocenami faktów. Z kolei zeznania świadków R. G. (2) i A. G. Sąd podzielił jedynie w części. Dostrzec należy, iż świadkowie Ci na stałe przebywają w Niemczech, o sytuacji między stronami wiedzieli przede wszystkim z przekazu pozwanego. Widocznie są też zaangażowani w konflikt, zajmując stanowisko po stronie pozwanego. Sąd podzielił zeznania świadka R. G. (2) w tej części, w której świadek zeznał, iż przed rozprawą sądową w listopadzie 2016 r. była rozmowa rodzinna na temat sprawy sądowej. Pomiędzy stronami jest niezgoda. Przyczyną awantur jest brak porządku w domu. Potwierdziła to w swoich zeznaniach świadek A. G.. Na fakt istniejącego konfliktu pomiędzy stronami wskazują też odbyte interwencje Policji: 13.06.2016 r., 20.10.2016 r., 29.10.2016 r., 08.11.2016 r., 17.11.2016 r., 21.11.2016 r. (k. 50). Jak wskazała powódka Policja nadal jest wzywana w związku z nieporozumieniami z pozwanym. W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy uprawnia do stwierdzenia, iż z uwagi na istniejące stosunki między stronami nie można od nich wymagać aby pozostawały w bezpośredniej styczności. W trakcie wykonywania umowy dożywocia - ze względu na osobiste stosunki, które zachodzą między stronami - konflikt pomiędzy nimi rzutuje na ocenę ze utrzymanie umowy w stanie niezmienionym jest niemożliwe. Wykonywanie umowy wymaga bowiem współdziałania stron i co za tym idzie pozostawania przez nie w osobistej styczności. O istniejącym głębokim konflikcie pomiędzy R. i T. małżonkami G. a W. G., a w szczególności pomiędzy powódką R. G. (1) i pozwanym W. G., świadczy, iż powstała ścianka działowa celem odseparowania pozwanego od pomieszczeń zajmowanych przez powodów. Nie powiodła się interwencja rodzinna w listopadzie 2016 r. podjęta celem zażegnania sporu. Bez skutku były też próby podjęte przez Sąd celem ugodowego zakończenia sporu – nie powiodła się przeprowadzona mediacja przez profesjonalnego mediatora. W ocenie Sądu oznacza to, iż konflikt nie jest przejściowy i nie można wymagać w takiej sytuacji od stron by pozostawały w bezpośredniej ze sobą styczności. Sąd miał też na uwadze, iż relacje między stronami wpływają negatywnie na dobro małoletnich dzieci powodów. Z przedstawionej prywatnej opinii psychologa wynika, iż sytuacja psychologiczna rodziny jest zdestabilizowana z powodu zachowań W. G.. Od czasu jego powrotu zapanowała atmosfera zagrożenia i lęku o życie. Zachowanie W. G. niekorzystnie wpływa na kondycję psychiczną wszystkich członków rodziny. Rozwój dzieci, w takiej atmosferze, nie może przebiegać prawidłowo. Przemoc w rodzinie wpływa na kształtowanie osobowości dzieci i ich postaw życiowych w przyszłości. W dzieciach utrwalają się mechanizmy reagowania na zagrożenie – lękowe lub agresywne. Ich przyszłe relacje w życiu dorosłym będą napiętnowane wpływem traumatycznych doświadczeń, dlatego należy, w miarę możliwości, ograniczyć wpływ demoralizującej postawy dziadka na zdrowie psychiczne członków rodziny oraz na rozwój psychiczny i społeczny dzieci. Jak wiadomo przedstawiony dokument stanowi dowód jedynie tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie, to jednak Sąd podzielił zeznania powódki R. G. (1), iż w związku z konfliktem z W. G. zmieniło się zachowanie 5-letniego A., co zostało dostrzeżone przez nauczyciela w szkole. Bez wątpienia atmosfera kłótni, wyzwisk i awantur ma wpływ na rozwój małoletnich dzieci. Nie miały istotnej wartości dowodowej przedstawione fotografie, jako że w większości pozwany przyznał co przedstawiają i w jakich okolicznościach zostały wykonane.

Treść umowy dożywocia została określona w art. 908 k.c. W ramach umowy dożywocia nabywca zobowiązany jest zwykle do zapewnić dożywotnikowi utrzymania, to jest przyjęcie jako domownika, zapewnienie wyżywienia ubrania, światła opału zapewnić pomoc i pielęgnacje w chorobie. Obowiązkiem nabywcy nieruchomości w ramach tego stosunku jest w zasadzie spełnienia takich świadczeń na rzecz dożywotnika, które zaspokoją jego potrzeby w taki sposób, aby nie musiał przyczyniać się do zdobywania środków na zaspokojenie niezbędnych wymagań życiowych. Obowiązek dostarczania już gotowych środków egzystencji wymaga zazwyczaj utrzymania bliskich stosunków osobistych miedzy stronami. Ponieważ właściwe wykonywanie obowiązków stron dożywocia wymaga w pewnym zakresie kontaktu osobistego ustawodawca przewidział możliwość zmiany jego treści, gdy z jakichkolwiek powodów wytworzą się pomiędzy dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki ze nie można wymagać aby pozostawali w bezpośredniej styczności ( por wyrok SO w Ł. z 05.05.2016 r., I C 790/15).

W ocenie Sądu w związku z istniejącymi relacjami pomiędzy stronami nie jest możliwe właściwe wykonywanie niektórych ze świadczeń dożywotnich z umowy z 03.07.2013 r.

Bezspornie W. G. bezpłatnie zamieszkuje na piętrze budynku mieszkalnego stanowiącego własność T. i R. G. (1) i korzysta z klatki schodowej. Powodowie zapewniają mu wyżywienie. Nie kupują mu obuwia i ubrań. W. G. aktualnie jest w dobrym stanie zdrowia, nie potrzebuje pomocy osób trzecich.

Powodowie wnosili o zamianę części uprawnień świadczeń dożywotnich przysługujących pozwanemu W. G. – tj. przyjęcia w charakterze domownika, zapewnienia wyżywienia, ubrania i obuwia, opieki w razie choroby. Pozwany ewentualnie wnosił o zamianę części świadczeń dożywotnich tj. zapewnienia wyżywienia, ubrania i obuwia.

Analizując zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd doszedł do wniosku, iż zasadnym jest zamiana świadczeń w postaci: przyjęcia jako domownika, zapewnienia wyżywienia, ubrania i obuwia. Jak wskazano powyżej powodowie nie zapewniają pozwanemu ubrania i obuwia. Utrzymanie obowiązku zapewnienia wyżywienia W. G. powodowałoby nadal pozostawanie stron w bezpośredniej codziennej styczności, a jak wynika z zebranego materiału dowodowego konflikty są generowane w szczególności na tle sposobu podawania żywności i jej jakości. Odnosi się to również do uprawnienia przyjęcia jako domownika – które to uprawnienie w nieniejszej sprawie sprowadza się do zapewnienia wyposażenia mieszkania, transportu, łączności, rekreacji, kultury, ubezpieczenia, środków czystości itp. Należy bowiem pamiętać, iż w umowie o dożywocie z 03.07.2003 r. T. i R. G. (1) ustanowili na rzecz W. G. służebność osobistą polegającą na prawie dożywotniego, bezpłatnego zamieszkiwania na całym piętrze budynku mieszkalnego i korzystania z klatki schodowej. W sprawie niniejszej zamianie nie podlega służebność mieszkania ustalona w umowie celem pewniejszego zagwarantowania warunków mieszkaniowych W. G.. Zamiana niektórych składników umowy prawa dożywocia nie skutkuje rozwiązaniem całej umowy, gdyż pozostawione uprawnienie odpowiadające co prawda treścią służebności mieszkania – wynika ciągle z trwającej umowy o dożywocie – i podlega nadal reżimowi umowy dożywocia, a nie przepisom o ograniczonych prawach rzeczowych. Wykonywanie tej służebności na warunkach jak w umowie o dożywocie ma zapewnić dożywotnikowi oczekiwane w tej umowie korzyści, a to oznacza, iż ma być wykonywana nieodpłatnie, z zapewnieniem kosztów utrzymania mieszkania ( por. wyrok SO w Ł.z 29.08.2013 r., I Ca 210/13).

Biorąc pod uwagę, iż jak wynika z zeznań T. G. oraz zeznań świadka R. G. (2), które Sąd w tej części podziela, nie ma innych - poza powodem osób zamieszkujących w K. lub najbliżej okolicy, które mogłyby świadczyć pozwanemu pomoc w razie choroby - która nota bene aktualnie nie jest konieczna - a co więcej inne dzieci W. G. (poza powodem i jedną z córek - przebywają na stałe poza granicami kraju - Sąd uznał za niezasadne żądanie zamiany uprawnienia w postaci opieki w razie choroby na dożywotnią rentę.

Z art. 913 par 1 k.c. wynika iż dożywotnia renta ma odpowiadać wartości uprawnień. W judykaturze przyjmuje się ze renta ta ma charakter ekwiwalentu a nie alimentacyjny i powinna być obliczona wg uprawnień wynikających z umowy a nie według potrzeb dożywotnika ( SA w (...).10.2015, ACa 527/15 lex 1927529). Sąd podzielił opinię biegłego z zakresu rolnictwa, w której biegły ustalił wartość świadczeń dożywotnich: wyżywienia na kwotę 428,41 zł miesięcznie jako wydatki emeryta w jednoosobowym gospodarstwie domowym, koszt odzieży i obuwia na kwotę 46,91 zł jako wydatki emeryta w jednoosobowym gospodarstwie domowym, koszt wyposażenia mieszkania – prowadzenia gospodarstwa domowego na kwotę 66, 20 zł jako wydatki emeryta w jednoosobowym gospodarstwie domowym – łącznie na kwotę 541,52 zł. Opinia jest jasna, logiczna i sporządzona przez osobę której profesjonalizmu nie sposób zakwestionować. Żadna ze stron nie zgłosiła zastrzeżeń do opinii, Sąd również nie znalazł podstaw by odmówić jej wiary. Powodowie ostatecznie wnosili o zasądzenie renty w zamian za zamianę wskazanych świadczeń w wysokości 400 zł miesięcznie, pozwany ewentualne o zasądzenie renty w zamian za zamianę wskazanych świadczeń w wysokości 600 zł miesięcznie. Zwrócić należy uwagę, iż żadna ze stron nie przedstawiła żądanych przez Sąd dokumentów dotyczących ich sytuacji majątkowej (k. 46, 99). Powód zeznał, iż sytuacja powodów i pozwanego jest porównywalna. Jak wynika z zeznań powodów utrzymują się z prowadzenie około (...) ha gospodarstwa rolnego. Uzyskują dochód ze sprzedaży mleka w granicach 6-8 tyś zł miesięcznie. Aktualnie mają 21 sztuk bydła mlecznego. Otrzymują dopłaty bezpośrednie do gruntów w wysokości około 17.000 zł rocznie. Mają podstawowe maszyny służące do prowadzenia gospodarstwa rolnego (poza kombajnem do koszenia kukurydzy). Mają na utrzymaniu troje dzieci: w wielu 17 lat, 12 lat i 5 lat. Najstarszy syn M. uczy się w technikum w B., jego utrzymanie kosztuje około 800 zł miesięcznie. Dwaj młodsi synowie: M. i A. uczą się w Szkole Podstawowej w K.. Obiady wykupowane w szkole kosztują ponad 100 zł miesięcznie. Dzieci nie chorują przewlekle. M. przyjmuje szczepionkę przeciw alergii, a jej koszt to od 4 zł do 90 zł. Rodzina pobiera świadczenie 500+ oraz zasiłek rodzinny w wysokości 128 zł na każde dziecko oraz otrzymuje kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdu do szkoły podstawowej.

Pozwany jest emerytem i jak wskazał pobiera emeryturę z ubezpieczenia społecznego rolników w wysokości około 1000 zł miesięcznie i świadczenie z USA w wysokości 1500 USD miesięcznie.

Analizując powyższe stwierdzić należy, iż sytuacja materialna obu stron postępowania jest dobra, osiągany przez nich dochód ma charakter stały, wydatki także są co do zasady przewidywalne.

Biorąc pod uwagę zamieniane uprawnienia, ich wartość i sytuację osobistą i majątkową stron Sąd uznał , iż kwota 540 zł miesięcznej renty dożywotniej od powodów na rzec pozowanego jest odpowiednia.

Sąd na podstawie art. 302 k.p.c. pominął dowód z przesłuchania nieobecnego na rozprawie pozwanego. Wezwanie skierowane do pozwanego zostało doręczone w sposób prawidłowy. Jakkolwiek wezwanie to odebrał T. G., to adres, na który wysłano przesyłkę został wskazany przez pozwanego, który był reprezentowany przez pełnomocnika będącego adwokatem. Powód T. G. zeznał, iż przekazał korespondencję pozwanemu. Tym niemniej Sąd zauważa, iż jeśli pozwany miałby jakiekolwiek obawy, iż korespondencja nie zostanie mu przekazana przez domowników mógł wskazać inny adres do doręczeń, jak choćby adres swego pełnomocnika. Ubocznie wskazać też należy, iż pozwany został wysłuchany na rozprawie w dniu 14 listopada 2016 r. Nieprzesłuchanie pozwanego w trybie art. 299 k.p.c. w ocenie Sądu nie miało wpływu na wynik sprawy, jako że dowód z przesłuchania stron nie był jedynym dowodem w sprawie jakim dysponował Sąd ( por. wyrok SO w Ł.z 29.08.2013 r., I Ca 204/13, Legalis Numer 1532803).

O kosztach Sąd orzekł w myśl art. 100 k.p.c. Biorąc pod uwagę wynik sprawy Sąd uznał, iż strona powodowa wygrała w 50 %. Na koszty sądowe złożyła się opłata od pozwu w wysokości 180 zł uiszczona przez powodów (k. 10); wydatek w postaci wynagrodzenia mediatora w wysokości 289,79 zł ,biegłego w wysokości 660,60 zł (do kwoty 500 zł uiszczonej z zaliczki wpłaconej przez powodów). I tak Sad zasądził od pozwanego na rzecz pozwanych kwotę 340 zł (1/2*[180 zł +500 zł]). Nieuiszczone koszty sądowe w sprawie obejmują wydatki w postaci wynagrodzenia biegłego sądowego ponad kwotę 500 zł tj. 160,60 zł oraz wynagrodzenie mediatora. Sąd zasądził stosownie do wyniku postępowania od obu stron na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w W. M.kwoty po 80,30 zł tytułem zwrotu nieuiszczonej części wynagrodzenia biegłego, zaś od obciążania stron wynagrodzeniem mediatora Sąd odstąpił z uwagi na charakter i cechy mediacji. Koszty zastępstwa prawnego zostały zniesione wzajemnie.