Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 634/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

Przewodniczący: SSO Juliusz Ciejek

Protokolant: sekr. sąd. Aleksandra Bogusz

po rozpoznaniu w dniu 3 października 2017 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa A. W.

przeciwko Powiatowi (...)

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 246.056 zł 24 gr (dwieście czterdzieści sześć tysięcy pięćdziesiąt sześć złotych dwadzieścia cztery grosze) z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwoty 165.996 zł 48 gr (sto sześćdziesiąt pięć tysięcy dziewięćset dziewięćdziesiąt sześć złotych czterdzieści osiem groszy) od dnia 16 sierpnia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienia liczonymi od tej kwoty od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty,

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 9.028 zł 48 gr (dziewięć tysięcy dwadzieścia osiem złotych czterdzieści osiem groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu,

IV.  nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Olsztynie) kwotę 10.744 zł 90 gr (dziesięć tysięcy siedemset czterdzieści cztery złote dziewięćdziesiąt groszy) tytułem brakującej opłaty sądowej w części, w jakiej przegrał proces,

V.  nakazuje ściągnąć od powoda na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Okręgowego w Olsztynie) z zasądzonego na jego rzecz roszczenia kwotę 4.047 zł 10 gr (cztery tysiące czterdzieści siedem złotych dziesięć groszy) tytułem brakującej opłaty sądowej w części, w jakiej przegrał proces.

Sygn. akt I C 634/16

UZASADNIENIE

Powód A. W. w dniu 2 września 2016 r. złożył pozew przeciwko Powiatowi (...) o zapłatę 335.840,49 zł na którą składały się:

a)  kwota 231.680 zł tytułem naprawienia szkody polegającej na utracie przez powoda dochodu (zarobków) za okres od dnia (...) r. do 8 lipca 2015 r. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 sierpnia 2015 r. do dnia zapłaty,

b)  kwota 25.340 zł tytułem naprawienia szkody polegającej na utracie przez powoda dodatkowego wynagrodzenia rocznego za 2012, 2013, 2014 rok i ½ wysokości za 2015 rok,

c)  kwota 19.800 zł tytułem naprawienia szkody polegającej na utracie przez powoda polisy (...),

d)  kwota 2.134,44 zł tytułem naprawienia szkody polegającej na utracie przez powoda utraconego przyrostu wartości polisy (...),

e)  kwoty 56.886,05 zł tytułem naprawienia szkody polegającej na utracie preferencyjnych warunków kredytu hipotecznego.

Nadto wniósł o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, o ile nie zostanie zgłoszony wniosek odmienny.

Argumentując swoje stanowisko wskazał, że piastował stanowisko Skarbnika Powiatu (...). Uchwałą z dnia (...) r. Rada Powiatu w W. odwołała go ze stanowiska z powodu naruszenia zakazu członkostwa w zarządzenie stowarzyszenia prowadzącego działalność gospodarczą. Powyższe odwołanie było równoznaczne z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia. Na mocy wyroków sądów administracyjnych, podjętą uchwałę uznano za nieważną i niepodlegającą wykonaniu. Odwołanie powoda ze stanowiska skarbnika pozbawiło go możliwości uzyskania zatrudnienia, w szczególności odpowiadającego jego kwalifikacjom. Na skutek podjętych działań powód został pozbawiony wynagrodzenie i nagrody rocznej w latach 2012 - 2015. Zmuszony był wypłacić swoje oszczędności w wysokości 19.800 zł, utracił tym samym zabezpieczenie emerytalne. Nadto utracił przyrost polisy w wysokości 2.134,44 zł i preferencyjne warunki kredytu, co spowodowało konieczność zapłaty większej kwoty z tytułu odsetek w wysokości 56.886,05 zł. Zatrudnienie powoda stało się możliwe dopiero po wydaniu wyroku w NSA, ostatecznie stwierdzającego nieważność uchwały z dnia (...) r. (k. 3-28).

W odpowiedzi na pozew, Powiat (...) wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu.

W uzasadnieniu zakwestionował powództwo co do zasady i co do wysokości. Wskazał, że w obrocie prawnym funkcjonuje wyrok Sądu Rejonowego w Giżycku, uznający zwolnienie z pracy powoda za zgodne z prawem. Utrudnienia związane ze znalezieniem pracy nie leżą po stronie Starostwa Powiatowego w W. – jako pracodawcy powoda. W ocenie pozwanego, powód nie udowodnił aby z winy pozwanego nie uzyskał zatrudnienia u innych pracodawców. Powód rozpoczął w 2014 r. prowadzenie działalności gospodarczej - szkoleniowej. Dlatego przysporzenia finansowe, które powód otrzymał od (...) r. do 8 lipca 2015 r. winny pomniejszyć odszkodowanie zgodnie z zasadą kompensacji. Zdaniem strony pozwanej, skoro zwolnienie z pracy jest zgodne z prawem, nie można pozwanemu przypisać winy w tym, że powód utracił promocyjne warunki wcześniej wziętego kredytu (k. 346-350).

Pismem z dnia 8 sierpnia 2017 r. pełnomocnik powoda rozszerzył powództwo w ten sposób, że:

a)  zamiast pierwotnie dochodzonej kwoty 2.134,44 zł zażądał 2.185,12 zł tytułem naprawienia szkody polegającej na utracie przyrostu wartości polisy „(...)”,

b)  zamiast pierwotnie dochodzonej kwoty 56.886,05 zł zażądał 59.718,78 zł tytułem utraty preferencyjnych warunków kredytu hipotecznego (k. 600-601).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód pozostaje w związku małżeński z J. W. (1) od 1986 r. Z tego związku powód posiada dwoje dzieci – dwóch pełnoletnich synów. Powód z wykształcenia jest ekonomistą. Swoje doświadczenie zawodowe budował między innymi na stanowiskach sekretarzy lub skarbników gmin. Podnosił swoje kwalifikacje uczęszczając w szkoleniach związanych z tematyką finansów publicznych, zarządzania budżetami jednostek samorządu terytorialnego.

(dowód: dokumenty obrazujące doświadczenie i dorobek zawodowy powoda k. 84-111, zeznania świadka J. W. (1) k. 500v)

Powód w 1998 r. zawarł umowę ubezpieczenia z opcją emerytalną pod nazwą (...) nr (...) w (...) U. ((...) A. Towarzystwo (...) S.A w W.). Umowa oprócz ubezpieczenia na życie zawierała gromadzenie środków na przyszłą emeryturę poprzez uczestnictwo w Funduszu Stabilnego Wzrostu (...). Wpłaty były corocznie indeksowane. Miesięczna rata początkowo wynosiła 120 zł, z czasem 180 zł.

(niezaprzeczone, a nadto zeznania powoda k. 633v, polisa nr (...) k. 115 - 118, umowa ubezpieczenia (...)k. 120, 121, ogólne warunki ubezpieczenia k. 126-135)

Powód rozpoczął pracę w Starostwie Powiatowym. W okresie od 1 czerwca 2007 r. do 4 października 2007 r. pracował na stanowisku zastępcy głównego księgowego. Następnie od 5 października 2007 r. na stanowisku skarbnika na podstawie uchwały Rady Powiatu w W. nr (...) z dnia 20 września 2007 r. Umowa o pracę była zawarta na czas nieokreślony. Nie było zastrzeżeń do jego pracy. Uposażenie powoda obejmowało:

- płacę zasadniczą – średnio w wysokości 4.400 zł,

- dodatek funkcyjny – od 1.540 zł do 1.600 zł,

- dodatek za wysługę lat w wysokości 20% miesięcznego wynagrodzenia w zależności od wysokości wynagrodzenia - 880 zł,

- dodatek specjalny – 420 zł,

- roczna nagroda w wysokości 1.000 zł.

Wysokość otrzymywanych dodatków regulowało Rozporządzenie Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych oraz Zarządzenie nr (...) Starosty (...) z dnia 17 kwietnia 2009 r. w sprawie regulaminu wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w Starostwie Powiatowym w W.. Dochody powoda były jedynym źródłem utrzymania. Dochód z tytułu zatrudnienia powoda w Starostwie Powiatowym za 2010 r. wyniósł 94.168,37 zł brutto. W tym czasie żona powoda prowadziła małe, domowe przedszkole w B., które nie przynosiło zysków. Za zgodą pracodawcy, powód podejmował działalność szkoleniową. Prowadzenie szkoleń odbywało się nieregularnie, gdyż dużo czasu zajmowała mu praca zawodowa. Z tego tytułu powód osiągnął:

a)  w 2010 r. dochód 1.080 zł netto,

b)  w 2011 r. dochód 1.416 zł netto,

c)  w 2012 r. dochód – 1.000 zł netto.

(bezsporne, a nadto zeznania powoda k. 633v, umowa o pracę k. 47, informacja dla pracowników k. 48, zeznania świadka J. W. (1) k. 500v-501, wydruki kartoteki wynagrodzenia powoda k. 515-530 i 355, dokumenty obrazujące przyznawania wynagrodzenia i dodatkowego uposażenia k. 356-366 i k. 408-418, zeznania PIT powoda k. 78-81, w szczególności część D. poz. 5, historia rachunku bankowego powoda k. 157-164, oświadczenie majątkowe k. 362-363, umowa o dzieło k. 81, przyznane - protokół z rozprawy z dnia 3 października 2017 r. k. 633-633v)

W dniu 21 października 2011 r. powód wraz z małżonką J. W. (1) i synem M. W. zawarli z bankiem (...) umowę kredytu hipotecznego nr (...). Celem kredytu był zakup mieszkania z rynku wtórnego w kwocie 225.000 zł oraz cel dodatkowy w kwocie 5.271,35 zł. Zakupione mieszkania miało być przeznaczona dla M. W. - syna powoda. M. W. był wówczas na studiach na Uniwersytecie G.. Kredyt był indeksowany w euro. Został udzielony na 334 miesiące. Jedną z zasadniczych przyczyn wyboru właśnie tego kredytu była jego promocja cenowa. Preferencyjny warunki dotyczyły wysokości marży, która została z poziomu 3,3% obniżona do poziomu 1,4%. Warunkiem umowy było zasilenia rachunku bankowego kwotą minimalną 5.000 zł albo utrzymanie w banku aktywów w wysokości minimum 50.000 zł przez minimum 5 lat od daty pierwszego uruchomienia kredytu. Tylko dochody powoda zapewniały spełnienie warunków preferencyjnego kredytu.

Zgodnie z § 7 umowy kredytobiorca zobowiązany był do zapewnienia na rachunku wystarczającej ilości środków w walucie indeksacji do pokrycie należności wymagalnych banku z tytułu kredytu. Przeliczenie raty wyrażonej w walucie obcej na złote następowało według kursu sprzedaży waluty – euro, obowiązującego w Banku w dniu faktycznej spłaty raty, zgodnie z Tabelą, przy czym pod uwagę brano ostatnią Tabelę z tego dnia.

(dowód: umowa k. 136-151, zeznania powoda k. 633v-634, zeznania świadka J. W. (1) k. 500v, zeznania świadka D. R. k. 556v, zeznania świadka W. W. k. 557, zeznania świadka J. W. (2) k. 557-557v, harmonogram kredytu k. 166-177, bankowy kurs euro k. 178-187 )

W dniu 13 kwietnia 2012 r. w S. w siedzibie Stowarzyszenia (...) w S. odbyło się zebranie członków zarządu. Na zebraniu tym prezes H. S. zaproponował kandydaturę powoda na członka zarządu. Zarząd jednogłośnie kandydaturę przyjął. Tego samego dnia kandydatura powoda została jednogłośnie przyjęta podczas walnego zebrania członków Stowarzyszenia. Powoda na zebraniu nie było. Tego dnia był na wyjeździe służbowym razem ze Starostą (...) pod W.. Po zakończeniu obrad, powód otrzymał telefoniczne gratulacje. Jeszcze w tym samym dniu na ręce prezesa Stowarzyszenia złożył rezygnację z funkcji członka zarządu.

(dowód: zeznania powoda k. 633-634, dowód z akt SR w Giżycku IV P 103/12 k. 163-177)

Rada Powiatu w W. w dniu (...) r. podjęła uchwałę nr (...), w której:

- w § 1. odwołała powoda z powyższego stanowiska. Powodem podjęcia decyzja było naruszenie zakazu członkostwa w zarządzie Stowarzyszenia (...) w S., prowadzącego działalność gospodarczą,

- w § 2. stwierdziła, że odwołanie jest równoznaczne z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p.

Następnego dnia będąc w pracy, powód otrzymał świadectwo pracy. Na prośbę Starosty, jego Zastępców i członków Zarządu Powiatu, powód dokończył prace nad budżetem powiatu. Nie otrzymał za to wynagrodzenia.

W okresie od 1 stycznia 2012 r. do 31 października 2012 r. powód osiągnął dochód z tytułu pracy na stanowisku skarbnika w Starostwie Powiatowym w wysokości 90.654,10 zł.

(dowód: świadectwo pracy k. 45-46, zeznania powoda k. 633-634, oświadczenia majątkowe k. 364-365, k. 366-367)

Odwołanie powoda ze stanowiska skarbnika Powiatu opisywały lokalne media, między innymi (...) (...) i w (...).

(dowód: kserokopie artykułów prasowych k. 51-59)

Dyscyplinarny tryb rozwiązania stosunku pracy pozbawił powoda prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Sytuacja materialne powoda i jego rodziny uległa drastycznej zmianie. Pożyczał pieniądze od znajomych. W celu pozyskania środków na bieżące utrzymanie, powód wystosował w dniu 23 listopada 2012 r. pismo do (...) Towarzystwa (...) S.A. w W. o wypłatę zgromadzonych na rachunku środków. W dniu 6 grudnia 2012 r. powód otrzymał na wskazane w piśmie konto kwotę 19.800 zł. Na skutek wycofania kapitału wartość jednostek uczestnictwa w (...) (...) w liczbie 8.267,5686 została umorzona. Otrzymane pieniądze w kwocie 19.800 zł zostały przeznaczone na bieżącą konsumpcję i spłatę kredytu hipotecznego.

(dowód: pismo z dnia 23 listopada 2012 r. k. 122, przelew k. 123, opinii biegłego z zakresu rachunkowości dr. J. M. k. 572-584, w szczególności k. 574, zeznania świadka J. W. (1) k. 500v, zeznania powoda k. 633-634, zeznania świadka D. R. k. 556v, świadka W. W. k. 557).

W dniu 21 listopada 2012 r. powód złożył pozew przeciwko Starostwu Powiatowemu w W. o odszkodowania za niezgodne z prawem odwołanie ze stanowiska skarbnika powiatu w wysokości 27.196,23 zł. Sprawa wpłynęła do Sądu Rejonowego w Giżycku i została zarejestrowana pod sygnaturą akt IV P 103/12. Wyrokiem z dnia 26 lutego 2013 r. Sąd Rejonowy w Giżycku oddalił powództwo o odszkodowanie. W uzasadnieniu wskazał, że wypowiedzenie stosunku pracy w trybie art. 52 k.p. było zgodne z prawem albowiem obowiązywała w obrocie prawnym ważna uchwała Rady Powiatu w tym przedmiocie. Apelacja nie była składana. Wyrok uprawomocnił się w dniu 17 kwietnia 2013 r.

(dowód: z akta sprawy IV P 103/12 SR w Giżycku k. 163-177 i 160)

W marcu 2013 r. powód wezwał Radę Powiatu do zmiany uchwały. Brak oczekiwanej reakcji spowodował, że powód zaskarżył uchwałę odwołującą go ze stanowiska skarbnika do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w O.. Sąd ten wyrokiem z dnia 21 maja 2013 r. orzekł:

1.  nieważność uchwały Rady Powiatu w W. z dnia (...) r. nr (...) w przedmiocie odwołania powoda ze stanowiska Skarbnika Powiatu,

2.  nie podleganie wykonaniu zaskarżonej uchwały.

W uzasadnieniu Sąd ten stwierdził, że powołanie i odwołanie skarbnika następuje na wniosek starosty. Jego odwołanie bez wiedzy (wniosku) starosty jest niedopuszczalne. Rada Powiatu w W. podjęła inicjatywę odwołania powoda z pominięciem wniosku starosty – z istotnym naruszeniem prawa. Nadto Sąd ten wskazał, że nie można przyjąć, że powód nawet w krótkim czasie prowadził zabronioną działalność, gdyż powód zrzekł się funkcja członka zarządu stowarzyszenia tego samego dnia, w którym zaocznie został wybrany. Wpis osoby powoda w Krajowym Rejestrze Sądowym ma charakter deklaratoryjny i nie świadczy o prowadzonej działalności. Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że powyższa uchwała jako sprzeczna z prawem jest uchwałą nieważną na mocy art. 79 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym.

Od powyższego wyroku, skargę kasacyjną złożył Powiat (...). Wyrokiem z dnia 10 marca 2015 r. Naczelny Sąd Administracyjny w W. w sprawie II OSK 1946/13 oddalił skargę i zasądził na Powiatu na rzecz powoda koszty postępowania kasacyjnego.

W uzasadnieniu swojego stanowiska nie podzielił poglądu WSA w O., aby przy odwołaniu skarbnika powiatu wymagany był wniosek starosty. Wskazał nadto, że ujęcie A. W. w KRS odnośnie jego członkostwa we władzach statutowych Stowarzyszenia nie dowodzi naruszenia przez powoda zakazu z art. 4 pkt 6 ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej. Niewykazanie prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej A. W. nie daje uprawnienia do stwierdzenia, że naruszył on przepisy ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności.

(bezsporne, a nadto dowód z akt: kserokopia wyroku WSA k. 33 -39 w sprawie II SA/Ol 263/13, świadectwo pracy k. 45-46, umowa o pracę k. 47, kserokopia wyroku i uzasadniania NSA w W. w sprawie II OSK 1946/13 z dnia 10 marca 2015 r. k. 40-44, zeznania powoda k. 633-636)

Od chwili dyscyplinarnego zwolnienie powód prowadził szkolenia z zakresu rachunkowości, prawa pracy, zatrudnienia pracowników samorządowych, pozyskiwania datacji i ich rozliczania. W tym czasie pracował na umowach zlecenia lub dzieło. Nie posiadał statusu przedsiębiorcy. Praca ta miała charakter okazjonalny. Szkolenia odbywały się raz lub dwa razy w miesiącu. Odbywały się na terenie całej Polski. W 2013 r. z tego tytułu powód osiągnął dochód około 40.000 zł. Połowę tej kwoty pochłaniały dojazdy i noclegi.

Powód od 2012 r. poszukiwał pracy w takich instytucjach jak Najwyższa Izba Kontroli, Centralne Biuro Antykorupcyjne, w administracji publicznej na stanowiska związane z kontrolą gospodarki finansowej, analityka finansów publicznych, zastępcę księgowego. Na stanowisko w NIK przeszedł bardzo trudny egzamin. Na ostatecznych rozmowach kwalifikacyjnych odmawiano powodowi zatrudnienia z uwagi na tryb rozwiązania umowy o pracę.

W dniu 25 marca 2014 r. powód zarejestrował działalność gospodarczą pod nazwą (...) A. W.. Wykonywana działalność polegała na edukacji i działalność szkoleniowej. Otrzymał dotację z urzędu pracy. Była to kwota 40.000 zł. Środki zostały wykorzystane na rozpoczęcie działalności, zakup sprzętu. Powód z otrzymanych pieniędzy był rozliczany. Nie zostały one przeznaczona na utrzymanie jego rodziny. Wpływy z działalności nie były regularne.

(dowód: zeznania powoda k. 635-636, wydruk z CEIDG k. 112-113, zeznania świadka J. W. (1) k. 500v-501, listy motywacyjne do instytucji państwowych k. 60-73, zeznania świadka D. R. k. 556v, świadka W. W. k. 557, umowa o dzieło k. 82-83, umowa o dofinansowanie k. 419-422, 423, 424-425)

Utrata pracy i stałego dochodu na rachunek bankowy, w którym zaciągnięty był kredyt hipoteczny, spowodowało przywrócenie wyższego oprocentowania kredytu na poziomie 3,3%. Podniesiona marża kredytu wiązała się ze wzrostem oprocentowania kredytu i zwrotem odsetek. W okresie od 5 czerwca 2017 r. (od kiedy bank naliczał wyższą marżę) do 5 września 2039 r. (do ostatniej raty kredytu) strata powoda z tego tytułu wyniosła 59.718,78 zł, przy ustaleniu, że w całym tym okresie wartość euro wynosiła 4,3715 zł.

W okresie od grudnia 2012 r. (od momentu wypłaty kwoty z polisy) do końca grudnia 2015 r. nastąpił wzrost wartość jednostek uczestnictwa polisy (...). Wzrost jednostek spowodował stratę aktywów powoda na kwotę 2.185,12 zł.

(dowód: opinia biegłego dr. J. M. k. 572-584, w szczególności k. 574, 583 i 589)

Po rozstrzygnięciu sprawy przez Naczelny Sąd Administracyjny w sprawie II OSK 1946/13, powód pismem z dnia 24 kwietnia 2015 r. wezwał Starostę Powiatowego do podjęcie negocjacji w sprawie odszkodowania za okres bezprawnego pozostawania powoda bez pracy. W odpowiedzi na powyższe Starosta wezwał powoda do sprecyzowania wysokości swojego żądania.

Pismem z dnia 31 lipca 2015 r. powód wezwał Starostę do zapłaty odszkodowania w wysokości 335.840,49 zł zakreślając termin 14 dni, pod rygorem skierowania sprawy do postepowania sądowego.

Pismem z dnia 24 sierpnia 2015 r. Starosta odmówił wypłaty odszkodowania.

(dowód: pisma k. 188, 189, 190-191, 193)

Po zakończonej procedurze administracyjnej związanej z uchyleniem uchwały odwołującej powoda ze stanowiska skarbnika, powód znalazł zatrudnienie w instytucjach publicznych. Uchwałą Rady Gminy w G. nr (...) z dnia 29 grudnia 2015 r. powoda powołano na skarbnika Gminy z dniem 1 stycznia 2016 r. Jednocześnie nawiązano z nim stosunek pracy na czas nieokreślony.

(dowód: uchwała Rady Gminy w G. k. 74)

W 2016 r. z inicjatywy powoda zostało wszczęte postępowanie o zawezwanie do próby ugodowej pozwanego, jednak bezskutecznie.

(niezaprzeczone)

Sąd zważył, co następuje:

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny, powództwo podlegało uwzględnieniu, aczkolwiek w wysokości mniejszej niż żądana.

Strona powodowa zasadność swoich roszczeń wiązała z uznaniem przez sądy administracyjnego nieważności uchwały, mocą której powód został odwołany ze stanowiska skarbnika Powiatu.

Strona pozwana brak zasadności wytoczenia niniejszego powództwa wywodziła natomiast z istnieniu prawomocnego wyroku Sądu Pracy uznającego wypowiedzenie w trybie art. 52 k.p. za zgodne z prawem. Tym samym żądania określone w pozwie jako bezzasadne, w jej ocenie winny ulec oddaleniu.

W świetle zapadłego przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym wyroku, w niniejszej sprawie nie ulega już obecnie wątpliwości, że skutkiem uchwały podjętej niezgodnie z prawem powód został pozbawiony pracy, a w konsekwencji wynagrodzenia. Brak płynności finansowej spowodowało utratę dogodnych warunków kredytu, konieczność zrezygnowania z polisy na życie, tym samym powodując po stronie powodowej stratę majątkową. W niniejszej sprawie spór koncentrował się wokół ustalenia, czy w związku z prawomocnym wyrokiem Sądu Pracy przysługują powodowi jakiekolwiek roszczenie, jeśli tak, to czy powód poniósł szkodę i w jakiej wysokości.

Roszczenie dochodzone w niniejszej sprawie nie jest roszczeniem ze stosunku pracy. Powiat (...) nie był pracodawcą powoda. Sprawa o ochronę praw powoda wynikających ze stosunku pracy w Starostwie Powiatowym w W. została prawomocnie rozstrzygnięta przed wytoczeniem niniejszego powództwa. Sąd Rejonowy w Giżycku oddalił powództwo powoda o odszkodowanie, wskazując, że wypowiedzenie umowy o pracę było zgodne z prawem, jako oparte na nieuchylonej uchwale.

W tym miejscu wskazać należy, że roszczenie dochodzone przed Sądem Pracy ze stosunku pracy miało charakter kary za bezprawne zwolnienie. Roszczenia tego typu nie wyłączają możliwości dochodzenia od jednostki samorządu terytorialnego odszkodowania na podstawie przepisów prawa cywilnego regulujących odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez wydanie decyzji niezgodne z prawem (art. 417 § 1 i art. 417 1 § 2 k.c.). Roszczenie o odszkodowanie za bezprawne zwolnienie z pracy nie jest więc roszczeniem tożsamym co w niniejszej sprawie. Nie tylko z uwagi na odmienny charakter, ale również na inny podmiot, do którego jest kierowane. W ocenie Sądu nie są to, to samo roszczenie, a mianowicie zakres sporu jest inny zarówno co do samego pozwanego, jak i przedmiotu roszczenia rozumianego jako rzeczywista strata w stanie majątkowym powoda.

Zanim powód wystąpił z roszczeniem odszkodowawczym przeciwko pozwanemu uzyskał w postępowaniu administracyjnym, prawomocne orzeczenie stwierdzające nieważności uchwały odwołującej powoda ze stanowiska skarbnika Powiatu. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Powiatu (...), wskazując, że nie było rzeczywistego prowadzenia działalności gospodarczej przez powoda, a tym samym swoim zachowaniem powód nie naruszył ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej.

W niniejszej sprawie chodzi o odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu władzy publicznej, w której stroną pozwaną jest, będąca osobą prawną, jednostka samorządu terytorialnego. Powód domaga się odszkodowania właśnie w związku z uznaniem, że podjęta uchwała jest nieważna. Skierowanie roszczenia przeciwko Powiatowi (...) – jednostce samorządu terytorialnego, z powodu rzeczywistej szkody wyrządzonej przez Radę Powiatu w W., na skutek wydania niezgodnej z prawem uchwały (ostatecznej decyzji) uzasadnia dokonania oceny zasadności niniejszego powództwa w świetle przepisów kodeksu cywilnego (o czynach niedozwolonych określających odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez władzę publiczną).

Zgodnie z art. 417 § 1 k.c. za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej odpowiedzialność ponosi Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Zakresem przedmiotowym odpowiedzialności według art. 417 § 1 k.c. objęto wszelkie niezgodnie z prawem działania lub zaniechania zaistniałe przy wykonywaniu władzy publicznej. W zbiorze tak ogólnie i szeroko określonych źródeł szkody znajdą się zatem akty władcze wynikające z różnorodnych stosunków publicznoprawnych istniejących między państwem, a jednostką. Należy jednak zauważyć, że z tego przepisu (rozumianego jako ogólny zbiór aktów władzy publicznej) wyłączono do osobnych unormowań akty najważniejsze, charakterystyczne dla funkcjonowania państwa jak: akty normatywne (art. 417 1 §1 k.c.), prawomocne orzeczenia, ostateczne decyzje (art. 417 1 § 2 k.c.). Zgodnie z tym ostatnim przepisem, jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydania prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej naprawienie można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej.

W okolicznościach niniejszej sprawy nie ulega wątpliwości, że podstawą prawną stanowić będzie art. 417 1 § 2 k.c. w zw. z art. 417 § 1 k.c., w szczególności, gdy zważyć, że powód wskazał na uchwałę Rady Powiatu w W. odwołującą go ze stanowiska skarbnika, jako na zachowanie pozwanego, które wyrządziło mu szkodę.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w O., a następnie wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w W. przesądza o wystąpieniu przesłanki bezprawności dla ustalenia odpowiedzialności pozwanego za ewentualną szkodę wyrządzoną powodowi bezprawnym odwołaniem go z funkcji skarbnika. Bezsprzecznie, bowiem odwołanie powoda było działaniem pozwanego Powiatu przy wykonywaniu władzy publicznej, to jest wykonywaniu funkcji władczych wynikających z art. 12 pkt 3 i art. 37 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym i przy realizacji zadań publicznych (zadań własnych powiatu). Oznacza to spełnienie przesłanek wynikających z art. 417 § 1 k.c. Odwołanie powoda nastąpiło uchwałą Rady Powiatu (ostateczną decyzją). Nieważność tej uchwały stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny, a następnie Naczelny Sąd Administracyjny, co wypełniło przesłankę wymienioną w art. 417 ( 1 )§ 2 k.c. Na wstępie zostało już wskazane uprawnieniu powoda do dochodzenia od jednostki samorządu terytorialnego odszkodowania na podstawie przepisów o czynach niedozwolonych określających odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez władzę publiczną. W tych okolicznościach rzeczą powoda pozostawało wykazanie szkody (i jej rozmiar), pozostającej w adekwatnym związku przyczynowym z bezbarwną uchwałą Rady Powiatu – strony pozwanej, odwołującego powoda z funkcji skarbnika.

W okresie od (...) r. pozwany na skutek podjęcie nieważnej uchwały Rady Powiatu, pozbawił powoda możliwości zarobkowania na powyższym poziomie. Stanowisko powoda było więc co do zasady słuszne i zasługiwało na uwzględnienia. Faktycznie gdyby Rada Powiatu nie podjęła uchwały odwołującej go ze stanowiska to z dużym prawdopodobieństwem można przyjąć, że powód nadal wykonywałby powyższą funkcję. Przemawia za tym w szczególności fakt pięcioletniej nienagannej pracy. W okresie zatrudnienia nie było uwag co do jakości, rzetelności wykonywanych czynności skarbnika. Nawet, gdy już zostało przesądzone odwołanie powoda, został przez Starostę poproszony o dokończenie budżetu powiatu. Świadczyć to może o zaufaniu do powoda i do powierzonych mu obowiązków. Warto też wskazać, że powód otrzymywał nagrody, dodatki specjalne. Nadto nigdy wcześniej nie była rozważana możliwość odwołania powoda ze stanowiska skarbnika przez Radę Powiatu.

Na skutek podjęcia uchwały odwołującej go ze stanowiska, powód został faktycznie pozbawiony dochodów z tytułu wykonywanej pracy. Z uwagi na dyscyplinarny tryb zwolnienia powoda (art. 52 § 1 pkt1 k.p.) organ strony pozwanej uniemożliwił tym samym w praktyce powodowi podjęcia pracy zarobkowej zgodnie z możliwości i kwalifikacjami powoda oraz wynagrodzeniem na poziomie stanowiska skarbnika powiatu. W okresie od podjęcia uchwały z dnia (...) r. do czasu rozstrzygnięcia skargi powoda na tę uchwałę, powód nie mógł znaleźć pracy. Przechodził trudne testy aplikacyjne jak na przykład w Najwyższej Izbie Kontroli, a mianowicie test kompetencyjny, językowy i analizy i oceny formalnej dokumentów. Ubiegał się o zatrudnienie na stanowiskach odpowiadających jego kwalifikacjom i doświadczeniu zawodowemu. W jednostkach administracji publicznej nie znalazł akceptacji do powierzenia mu finansów publicznych. Odwołania z funkcji i rozwiązanie umowy w trybie dyscyplinarnym powodowało, że rzetelność powoda była niewiarygodna, co przekreślało jego szanse na zatrudnienie na stanowiskach, na których była wymagana.

Powód po wydaniu przez Naczelny Sąd Administracyjny w W.wyroku ostatecznie stwierdzającego nieważność uchwały z dnia 8 listopada 2012 r. zwrócił się do pozwanego z prośbą o ugodowe załatwienie niniejszego sporu. Próba podjęcia negocjacji nie przyniosła oczekiwanego rezultatu.

Powód znalazł zatrudnienie odpowiadające jego kwalifikacjom zawodowym i doświadczeniu dopiero po wyroku NSA. Z dniem 1 stycznia 2016 r. został powołany na stanowiska skarbnika Gminy G. na czas nieokreślony. Jednoznacznie dowodzi to związku przyczynowego pomiędzy trybem rozwiązania umowy o pracę, a niemożliwością jej późniejszego znalezienia.

W tym miejscu warto odnieść się do podniesionego zarzutu strony pozwanej, a mianowicie, że przysporzenia finansowego w okresie 32 miesięcy, które w ocenie pozwanego powinno pomniejszyć odszkodowania, zgodnie z zasadą zredukowania szkody o wielkość uzyskanych korzyści (compesatio lucri cum damno).

Powód zarówno w trakcie wykonywania pracy na rzecz Powiatu, jak i w okresie po podjęciu nieważnej uchwały, podejmował pracę szkoleniowo-dydaktyczną. Działalność ta była podejmowana własnymi staraniami powoda. Dochody z niej, w okresie pracy w charakterze skarbnika, były dużo niższe niż wynagrodzenie głównego księgowego Powiatu. Praca ta była wykonywana niesystematycznie, a dochody z niej miały dla powoda charakter poboczny. Głównym źródłem utrzymania powoda i jego rodziny stanowiło wynagrodzenie z Powiatu. W okresie po zwolnieniu powoda, w dalszym ciągu powód niewiele zarabiał na szkoleniach. Często musiał wyjeżdżać do innego województwa. Otrzymywane wynagrodzenie w części pochłaniał dojazd na miejsce szkolenia i nocleg. W momencie, gdy rozpoczął działalność gospodarczą w zakresie organizacji szkoleń, głównie związanej z tematyką finansów publicznych, dochody były nieznacznie większe. Jednak, nie rekompensowały utraty głównego źródła utrzymania powoda i jego rodziny.

Sąd dokonując powyższej oceny roszczeń i sytuacji powoda przeprowadził postępowanie dowodowe opierając się o zgromadzone w aktach dokumenty, zeznania świadków i strony powodowej. Dokonując ustaleń przyczyn odwołania powoda ze stanowiska Sąd oparł się na niekwestionowanych przez żadną ze stroną wyrokach sądów administracyjnych. W zakresie zaś trudności w znalezieniu zatrudnienia, problemów ekonomicznej powoda, Sąd oparł się na przedłożonych przez stronę powodową dokumentach w postaci listów motywacyjnych, zeznań świadków i powoda. Sąd miał na uwadze, że świadkowie J. W. (1) i J. W. (2) z racji bliskich więzi rodzinnych mogliby zeznawać z korzyścią dla powoda. Jednak Sąd nie dopatrzył się okoliczności przemawiających za uznaniem ich za niewiarygodne. Zeznania te korelowały nie tylko z zeznaniami powoda, lecz także zeznania świadka D. R. w zakresie sytuacji powoda po rozwiązaniu z nim stosunku pracy i trudności w znalezieniu zatrudnienia. Zeznania świadków, jako spójne, wzajemnie się uzupełniające i nie zawierające wewnętrznych sprzeczności, Sąd dał w pełni wiarę.

Uznając zatem, że określona przez powoda szkoda, pozostawała w adekwatnym związku przyczynowym w postaci podjęcia nieważnej uchwały o jego odwołaniu, należało w dalszej kolejności rozważyć zakres zgłoszonych roszczeń.

Powód domagał się odszkodowania za okres od (...) r. do 8 lipca 2015 r. w łącznej kwocie 231.680 zł (32 miesiące x 7.240 zł brutto). Wynagrodzenie powoda składało się z wynagrodzenia zasadniczego, dodatku funkcyjnego, stażowego, specjalnego i nagrody rocznej.

W myśl art. 36 ustawy o pracownikach samorządowych, pracownikowi takiemu przysługuje wynagrodzenie stosowne do zajmowanego stanowiska oraz posiadanych kwalifikacji, a także dodatek za wieloletnią pracę, nagrodę jubileuszową, dodatkowe wynagrodzenie roczne. Pracownikowi może być przyznany dodatek funkcyjny i dodatek specjalny w razie okresowego zwiększenie obowiązków służbowych lub powierzenia dodatkowych zadań, a także nagrodę za szczególne osiągnięcia w pracy. Kwestię wysokości dodatków regulowało Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagrodzenia pracowników samorządowych oraz Zarządzenie nr (...) Starosty (...) w sprawie regulaminu wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w Starostwie Powiatowym w W..

W świetle powyższego, oczywistym jest, że powód wskutek bezprawnie podjętej uchwały Rady Powiatu w W. odwołującej go ze stanowiska skarbnika poniósł szkodę. Szkoda obejmuje nieuzyskanie wynagrodzenia wraz z jego częściami składowymi w postaci dodatków i nagród. Tym samym powód utracił dotychczasowe źródło utrzymania, jak również został pozbawiony możliwości otrzymywania dochodu na tym samym poziomie. Gdyby Rada Powiatu nie podjęła bezprawnej uchwały, co skutkowało równocześnie rozwiązaniem stosunku pracy z powodem w trybie dyscyplinarnym, powód nie miałby problemów ze znalezieniem zatrudniania w innej jednostce samorządu terytorialnego. Zwłaszcza, że przed zatrudnieniem w Starostwie pełnił funkcję skarbnika gminy M., sekretarza gminy K..

Podkreślić należy, że z przedłożonych do akt dokumentów i okoliczności ostatecznie przyznanej na rozprawie wynika, że wynagrodzenie powoda na chwilę jego odwołania, składało się z następujących części:

a)  wynagrodzenie zasadnicze - 4.400 zł,

b)  dodatek funkcyjny – 1.540 zł,

c)  dodatek specjalny – 420 zł,

d)  dodatek stażowy – 880 zł,

e)  roczna nagroda w wysokości 1.000 zł (1/12 – 83,33 zł),

łącznie brutto – 7.323,33 zł, netto – 5.187,39 zł.

Z uwagi na cały zgromadzony materiał dowodowy w sprawie, w szczególności przez otrzymywanie przez powoda fakultatywnych dodatków uznać należy, że gdyby powód w dalszym ciągu pracował w pozwanej jednostce, otrzymywał ww. uposażenia wraz z dodatkami.

Strona pozwana kwestionując co do zasady i wysokości roszczenie powoda, nie przedstawiła żadnego dokumentu, z którego wynikać by mogło, że wynagrodzenie powoda jest dużo niższe, a dodatki są nienależne lub w innej wysokości. Pozwany Powiat nie udowodnił, iż niezależnie od nieważnej uchwały z dnia (...) r., powód przestałby pełnić funkcję skarbnika. Nie wykazał także w jakiej ewentualnie dacie zostałby skutecznie powód odwołany z tej funkcji.

W ocenie Sądu, powód wykazał duże prawdopodobieństwa zajmowania stanowiska skarbnika do dnia 8 lipca 2015 r. Należy zauważyć, że stanowisko to zastało przez niego objęte na czas nieokreślony. W okresie pełnienia przez niego funkcji skarbnika Powiatu nie było zastrzeżeń do jego fachowości czy rzetelności. To na stronie pozwanej ciążyło wykazanie, że nawet, gdyby nie nieważna uchwała, powód zostałby odwołany, albo że zajmowałoby to stanowisko krócej i do jakiej daty. Dowodu takiego strona pozwana nie przeprowadziła. Nie mogło tej okoliczności wykazać istniejące w obrocie prawnym świadectwo pracy powoda o jego dyscyplinarnym zwolnieniu. Jedyną okolicznością zwolnienia powoda z pracy była sugestia członków Rady Powiatu o prowadzeniu przez powoda działalności gospodarczej. Wątpliwości na tym tle ostatecznie przesądziły rozstrzygnięcia sądów administracyjnych, uznających powyższą okolicznością za niemającą miejsca. Pozwany Powiat nie wskazał innej podstawy dyscyplinarnego zwolnienia powoda, tym samym nie można uznać, że powód sam przyczynił się do powstania szkody.

W tym miejscu należy rozstrzygnąć kolejny spór strona, więc czy odszkodowanie powinno być przyznane w kwocie brutto czy netto, a więc pomniejszone o składki ZUS i podatek.

Wynagrodzenie w kwocie netto stanowią sumę kwot, jakie powód faktycznie uzyskałby od pracodawcy, gdyby w dalszym ciągu u niego pracował. Kwota ta wyraża czystą wartość dochodu, po dokonanych potrąceniach zaliczek i składek, a które to obligatoryjnie są odprowadzane na rzecz określonych instytucji państwowych. Kwotę tę powód otrzymałby do swobodnego rozdysponowania. Kwotami brutto powód w rzeczywistości nie mógłby dysponować z uwagi na ustawowy obowiązek oddania pewnej części wynagrodzenia przez pracodawcę na rzecz Skarbu Państwa. Dlatego odszkodowanie, którego podstawą jest wyrównanie poniesionego uszczerbku majątkowego (strata, szkoda rzeczywista) musi wyłącznie ograniczyć się do kwot, które powód faktycznie uzyskałby w wyniku świadczenia pracy w czasie, w którym został pozbawiony jej wykonywania. Granice finansowej rekompensaty za nieuzyskane zarobki zakreślone są rzeczywiście utraconymi zarobkami, których powód nie mógł osiągnąć z uwagi na zaistnienie czynu niedozwolonego - podjęcie nieważnej uchwały. Przyznanie powodowi odszkodowania za utracony dochód w kwocie brutto, prowadziłoby do jego nieuzasadnionego wzbogacenie.

W tych okolicznościach, Sąd uznał, że punktem wyjścia przy określania wysokości dochodzonego odszkodowania jest kwota 5.187,39 zł netto. Kwotę tę należało pomnożyć przez okres pozostawiania bez pracy, a więc 32 miesiące od (...) r. do 8 lipca 2015 r. Daje to kwotę 165.996,48 zł.

Konsekwencją zasądzanie na rzecz powoda od pozwanego Powiatu odszkodowania za utracone zarobki, było uwzględnienie jego żądania w zakresie odszkodowania z tytułu utraty nagrody rocznej za 2012, 2013, 2014 i ½ za 2015 rok.

Zgodnie z ustawą z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek budżetowych, pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenie rocznego w wysokości proporcjonalnie do okresu przepracowanego, pod warunkiem, że okres ten wynosi co najmniej 6 miesięcy. Wynagrodzenie roczne jest wypłacane z wyodrębnionych na ten cel środków na wynagrodzenia. Wynagrodzenie roczne wypłaca się, z zastrzeżeniem ust. 3, nie później niż w ciągu pierwszych trzech miesięcy roku kalendarzowego następującego po roku, za który przysługuje to wynagrodzenie. Pracownikowi, z którym rozwiązano stosunek pracy w związku z likwidacją pracodawcy, wynagrodzenie roczne wypłaca się w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Średnie wynagrodzenie powoda netto zostało wyliczone na kwotę 5.187,39 zł x 3,5 – okres nieotrzymania dodatkowego rocznego wynagrodzenia, daje kwotę 18.155,86 zł. Skoro powód został zwolniony w 2012 r. nie mógł otrzymać dodatkowego wynagrodzenia za okres od 2012 do 2015 r. Zatem uwzględnienie w tej części powództwa było zasadne.

Kolejnym żądaniem powoda było żądanie zasądzenia kwoty 19.800 zł tytułem utraty przez powoda polisy (...), oraz zasądzenia kwoty 2.185,12 zł tytułem utraconego przyrostu polisy (...),

Jak już zostało wskazane, zwolnienie powoda wiązało się dla niego z brakiem środków do życia i możliwości ich pozyskania z uwagi na bezprawne rozwiązanie przez pozwanego umowy o pracę w trybie art. 52 k.p. W celu utrzymania siebie i rodziny zmuszony był zrezygnować z polisy na życie. Zwrócił się do Towarzystwa (...), w którym posiadał polisę na życie wraz z wkładem emerytalnym o jej wycofanie. Na polisie nr (...) zgromadzony został kapitał w kwocie 19.800 zł. W dniu 6 grudnia 2012 r. niespełna miesiąc po podjęciu nieważnej uchwały, powyższa kwota została powodowi wypłacona. Jednocześnie w okresie od grudnia 2012 r. do czerwca 2015 r. nastąpił wzrost wartości jednostek uczestnictwa. Gdyby wypłacił polisę w czerwcu 2015 r. otrzymałby kwotę 21.985,12 zł. Wcześniejsza, konieczna wypłata środków spowodowała, że powód stracił kwotę 2.185,12 zł. W konsekwencji likwidacji polisy powód pomniejszył swój majątek właśnie o tę kwotę.

W zakresie wysokości szkody powoda w związku z utratą przyrostu z polisy (...) celowe było dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości.

Z opinii dr. J. M. wynika, że w przypadku polisy (...), wartość jednostek uczestnictwa każdego dnia może być inna, co jest uzależniona od wyceny, które prowadzi Towarzystwo (...). Na dzień 30 czerwca 2015 r. wartość tych jednostek wynosiła 2,6592 zł, co oznacza, że umorzona liczba jednostek w wysokości 8.267,5686 na dzień 30 czerwca 2015 r. była warta 21.985,12 zł. Powyższa kwota wynika z tego, że na dzień umorzenia jednostek wartość jednej jednostki wynosiła 2,3949 zł, natomiast w dniu 30 czerwca 2015 r. byłaby to kwota 2,6592 zł. Powód w związku z rezygnacją z polisy otrzymał kwotę 19.800 zł. Gdyby polisę rozwiązał z datą 30 czerwca 2015 r. otrzymałby kwotę 21.985,12 zł. Różnica to 2.185,12 zł. Opinii tej strony nie kwestionowały. Sąd również ją podzielił, opierając na niej swoje ustalenia w tym przedmiocie.

W ocenie Sądu roszczenie powoda o wypłatę kwoty 2.185,12 zł jest słuszne co do zasady i wysokości. Jednakże roszczenie o wypłatę kwoty 19.800 zł już takie nie jest. Kwota ta została powodowi wypłacone na rachunek w dniu 6 grudnia 2012 r. Nie jest to tym samym strata majątkowa powoda. Szkodę z tytułu konieczności wypłaty posiadanych przez siebie oszczędności rekompensuje powodowi żądanie odszkodowania z tytułu utraconych zarobków. Przyznanie zaś powodowi powyższej kwoty byłoby zasądzeniem tego samego odszkodowania dwukrotnie.

Ostatnim żądaniem powoda było zasądzenia kwoty 59.718,78 zł tytułem utrat preferencyjnych warunków kredytu hipotecznego.

W przypadku odszkodowania z tytułu utraconych preferencyjnych warunków kredytu hipotecznego, została wykazana ponad wszelką wątpliwość szkoda powoda. Powód jako jeden z głównych kredytobiorców uzyskał kredyt na zakup lokalu mieszkalnego. Zgodnie z warunkami umowy marża została obniżona z poziomu 3,3% do 1,4%. Jednym z warunków było zasilanie rachunku kwotą minimum 5.000 zł albo utrzymanie w banku aktywów w wysokości 50.000 zł. Niewywiązania się z postanowień umownych oznaczało przywrócenie marży na poziome 3,3%.

Nie ulega wątpliwości, co nie zostało przez stroną pozwaną skutecznie zakwestionowane, że jedynym dochodem spełniającym powyższe wymagania umowy, był dochód otrzymywany przez powoda. Żona powoda otrzymywała niewielkie dochody z tytułu prowadzonego przez nią przedszkola domowego. Starszy syn był na studiach, a młodszych uczył się w szkole ponadgimnazjalnej. Jedynym żywicielem rodziny, który jednocześnie wywiązywał się ze wszystkich zobowiązań był powód. Z jego bowiem wynagrodzenia pochodziły środki na spłatę kredytu. Jego dochód również spełniał wymagania do uzyskania niższej marży. W szczególności, że kredyt był indeksowany do waluty euro. W związku z niemożnością wpłaty na rachunek banku minimalnej kwoty 5.000 zł, Bank pismem z dnia 30 marca 2015 r. poinformował powoda o podwyższeniu marży do wysokości 3,3%.

W zakresie wysokości szkody powoda w związku z utratą preferencyjnych warunków kredytu Sąd dopuścił dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości. Z opinii dr. J. M. wynika, że utrata preferencyjnych warunków uprzednio otrzymanego kredytu hipotecznego z marży z poziomu 1,4% do poziomu 3,3%, spowodowała wzrost ceny kredytu. Biegły wyliczył, że powyższy wzrost marży, przy założeniu kursu euro w całym okresie kredytowania na poziomie 4,3715 zł od 6 czerwca 2015 r. do 5 września 2039 r. spowodował zwiększenie kosztów kredytu o kwotę 59.718,78 zł.

Powyższa opinia nie było kwestionowana przez żadną ze stronom. Przyjąć zatem należy, że strony nie kwestionowały także wniosków z niej wynikających.

Zgodnie z wyliczeniem dokonanym przez biegłego z zakresu rachunkowości, powód w okresie od 5 czerwca 2015 r. do 5 września 2039 r. w związku z podwyższoną marżą stracił 59.718,78 zł. Biegły wyliczył kwotę przy założeniu hipotetycznego, stałego kursu euro na poziomie 4,3715 zł. Kwota 59.718,78 zł obejmuje odsetki z tytułu wzrostu marży kredytu.

Reasumując powyższe rozważania, stwierdzić należy, że powód udowodnił w powyższym zakresie szkodę rzeczywistą i utraconych korzyści w rozumieniu art. 361 k.c.

Z tego względu, Sąd na podstawie art. 417 1 § 2 k.c., w zw. z art. 417 § 1 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda 246.056,24 zł. Na powyższa kwotę składa się:

a)  odszkodowania za utracony zarobek w okresie od (...) r. do 8 lipca 2015 r. przy założeniu miesięcznego wynagrodzenia na poziomie 5.187,39 zł, co daje kwotę 165.996,48 zł,

b)  odszkodowania za utracone wynagrodzenie roczne, tzw. „13” w okresie 2012,2013, 2014 i ½ z 2015 r., do daje kwotę 18.155,86 zł,

c)  odszkodowanie w zakresie utraty przyrostu z polisy w kwocie 2.184,12 zł,

d)  odszkodowanie w zakresie wzrostu marży i w konsekwencji wzrostu kredytu w kwocie 59.718,78 zł.

Powód domagał się odsetek jedynie od odszkodowania za utracony zarobek. Pismem z dnia 24 kwietnia 2015 r. powód wezwał pozwanego do rozpoczęcia negocjacji mających na celu ugodowe zakończenie sporu. Pismem z dnia 26 maja 2015 r. pozwany wezwał powoda do sprecyzowania swojego żądania poprzez określenie jego wysokości. Pismem z dnia 31 lipca 2015 r. powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 335.840,49 zł zakreślając termin 14 dni do zapłaty, pod rygorem skierowania sprawy na drogę postepowania sądowego. W tych okolicznościach żądania powoda o zasądzenie odsetek od dnia 1 sierpnia 2015 r. jest nieuzasadnione, gdyż w tym dniu pozwany nie był jeszcze w opóźnieniu. Strona pozwana nie kwestionowała faktu otrzymania pisma, o którym mowa wyższej. Uznając zatem, że poznawanemu doręczono to pismo w dniu 1 sierpnia 2015 r. termin zapłaty świadczenia upływałby z dniem 15 sierpnia 2015 r. Dzień ten jest ustawowo wolnym dniem od pracy, zatem Sąd zasądził odsetki na podstawie art. 481 § 1 k.c. od dnia 16 sierpnia 2015 r., w pozostałym zakresie żądanie to było pozbawione podstaw.

Z uwagi na powyższe okoliczności powództwo w pozostałym zakresie zostało oddalone jako bezzasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 1 k.p.c., dokonując ich stosunkowego rozdzielenie, stosownie do wyniku sprawy. Powód ostatecznie żądał kwoty 338.723,90 zł. Utrzymał się z żądaniem na poziomie kwoty 246.056,24 zł. Oznacza to, że wygrał niniejszy proces w 72,64% (246.056,24 x 100 : 338.723,90zł). Pozwany zaś wygrał proces w 27,36%.

Powód poniósł następujące koszty niezbędne do celowego dochodzenie praw: 2.145 zł tytułem opłaty sądowej, w części w której nie był zwolniony, 1.290,87 zł tytułem uiszczonej i wykorzystanej zaliczki na biegłego, 14.400 zł tytułem wynagrodzenie pełnomocnika 17 zł opłaty od pełnomocnictwa, łącznie 17.852,87 zł.

Pozwany zaś poniósł koszty wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 14.400 zł.

Pozwany powinien zatem zwrócić powodowi kwotę 12.968,32 zł (17.852,87 zł x 72,64%). Powód zaś winien jest zwrócić pozwanemu kwotę 3.939,84 zł (14.400 zł x 27,36%). Po dokonaniu stosunkowego rozdzielenia, pozwany winien jest zwrócić powodowi kwotę 9.028,48 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

O nieuiszczonej w niniejszej sprawie opłacie sądowej, Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. W niniejszej sprawie opłata od pozwu wynosiła 16.937 zł. Powód uiścił kwotę 2.145 zł (2.000 zł i od rozszerzonego powództwa kwotę 145 zł). Do rozliczenia pozostała więc kwota 14.792 zł. Z uwagi na fakt, że pozwany przegrał niniejszy spór w 27,36%, na rzecz Skarbu Państwa należało ściągnąć od niego kwotę 10.744,90 zł (14.792 zł x 27,36% zł) o czym orzeczono jak w pkt. IV sentencji wyroku.

Sąd na podstawie art. 113 ust. 2 w zw. z art. 110 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 100 k.p.c. nakazał ściągnąć od powoda z zasądzonego na jego rzecz roszczenia od pozwanego kwotę 4.047,10 zł na rzecz Skarbu Państwa.