Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 września 2017 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący SSR Jolanta Dzitowska

Protokolant st. sekretarz sądowy Iwona Ostaszkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 15 września 2017r .w Giżycku na rozprawie

sprawy z powództwa T. R. (1)

przeciwko R. R. (1)

o ustanowienie rozdzielności majątkowej

1.  Ustanawia z dniem 01 sierpnia 2016 roku rozdzielność majątkową pomiędzy małżonkami T. R. (1) nazwisko rodowe R. ur.(...) w B. a R. R. (1) nazwisko rodowe P. ur. (...) w K., wynikającą z zawarcia przez nich w dniu 05 sierpnia 2000r w G. związku małżeńskiego (akt małżeństwa USC w G. Nr (...)).

2.  W pozostałej części powództwo oddala.

3.  Koszty procesu pomiędzy stronami wzajemnie znosi.

Sygn. akt III RC 322/16

UZASADNIENIE

Powód T. R. (1) w pozwie przeciwko R. R. (1) wniósł o ustanowienie z dniem 01 września 2015r rozdzielności majątkowej pomiędzy nim i pozwaną.

W uzasadnieniu pozwu wywodził, że toczy się między nimi postępowanie o rozwód. Strony zaciągnęły kredyt hipoteczny na zakup mieszkania położonego w G. przy ul. (...), które stanowi majątek dorobkowy stron. Pozwana z dniem 1 września 2015r. nie konsultując tego z powodem, porzuciła pracę w G. i wyjechała do Niemiec z zamiarem stałego pobytu. Jej decyzja o wyjeździe nie była akceptowana przez powoda. Ze sobą pozwana zabrała małoletnią córkę stron. Powód nie był informowany odnośnie sytuacji materialnej powódki za granicą, nie wie jakie zobowiązania zaciągnęła na terenie Niemiec i jakie są jej dochody i wydatki, a także plany finansowe. Żadna jej decyzja finansowa nie jest konsultowana z pozwanym. Od 1 września 2015r. strony nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego i żyją w separacji faktycznej.

Uzupełniając pozew wskazał, że w dniu 08 grudnia 2016r. Sąd Okręgowy w Olsztynie orzekł nieprawomocnie rozwiązanie małżeństwa powoda i pozwanej z winy obu stron. Sąd w toku postępowania ustalił, że przyczyną rozpadu więzi emocjonalnej, gospodarczej i społecznej jest to, że pozwana z dniem 1 września 2015r. nie konsultując tego z powodem wyjechała do Niemiec z zamiarem stałego pobytu.

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o ustanowienie rozdzielności małżeńskiej z dniem 1 sierpnia 2016r. i zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zaprzeczyła temu, że strony pozostawały w separacji od września 2015r. i temu, że wyjechała do Niemiec bez zgody powoda, gdyż wyjazd ten strony wspólnie uzgodniły, a pozwany miał przyjechać do niej, gdy znajdzie dla niego odpowiednią pracę. Powód był u niej dwukrotnie - w październiku i grudniu 2015r. W grudniu 2015r. wracając od niej do Polski poznał D. K. (1), z którą z czasem związał się. W maju 2016r. strony pojechały razem nad morze. Podczas jej obecności w kraju przekazała mężowi pieniądze na utrzymanie i spłatę zaciągniętego kredytu. Pozwana finansowała także pobyt powoda w Niemczech. Powód miał zapewnioną pracę na stanowisku stolarza, ale nie skorzystał z tej propozycji, ponieważ związał się z inną kobietą. Po powrocie do Niemiec pozwana otrzymała list z treści którego wynikało, że żąda on rozwodu. Z tych powodów więź gospodarcza między nimi nie ustała we wrześniu 2015r. a dopiero w sierpniu 2016r.

W wyniku przeprowadzonej rozprawy Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

T. R. (1) i R. R. (1) związek małżeński zawarli 05 sierpnia 2000r. w w G. (d: odpis aktu małżeństwa k. 10) i od tego czasu łączy ich ustrój wspólności ustawowej. Nie orzekano dotąd między nimi separacji. Między stronami w trakcie postępowania toczyła się w Sądzie Okręgowym w Olsztynie sprawa o rozwód, zakończona nieprawomocnie rozwiązaniem ich małżeństwa z winy obu stron. Małżonkowie nie zawierali majątkowych umów małżeńskich (d: zeznania T. R. (1) k. 213v – 214v, zeznania R. R. (1) k. 214v – 215, wyrok k. 149, uzasadnienie wyroku, apelacja i inne pisma procesowe k. 150 - 175).

Ze związku małżeńskiego posiadają jedno małoletnie dziecko – I. Z. ur. (...) (d: wyrok k. 149, zeznania stron k. 213v - 215).

Strony w 2011r. kupiły mieszkanie w G. za środki pochodzące ze wspólnie zaciągniętego kredytu hipotecznego (wyjaśnienia T. R. (1) k. 59v).

Powód od wielu lat zatrudniony był w mleczarni, zaś pozwana w ostatnich latach pracowała w G. w przedszkolu. R. R. (1) we wrześniu 2015r. zrezygnowała z dotychczasowej pracy i wyjechała wraz z małoletnią córką do Niemiec w celach zarobkowych, zaś powód pozostał w kraju. Wyjazd ten pozwana uzgodniła z mężem, który zgodził się na niego. Pozwana miała wyjechać wtedy na okres 3 miesięcy, aby rozeznać się w sytuacji.

Powód początkowo wyjaśniając wskazywał, że nie był zdecydowany odnośnie tego wyjazdu, rozważał go, choć był bardziej skłonny do sprzeciwu (wyjaśnienia T. R. (1) k. 59v), by następnie zeznawać, iż decyzja o wyjeździe żony za granicę była wspólna i że miała ona wyjechać na okres 3 miesięcy (d: zeznania T. R. (1) k. 213v). Zauważyć również należy, że wkrótce powód zaczął uczęszczać w Polsce na zajęcia języka niemieckiego (d: zaświadczenie k. 116). Powyższe wskazuje, że rzeczywiście T. R. (1) brał pod uwagę możliwość emigracji. Także część przesłuchanych świadków podnosiła okoliczność, że pozwana wyjeżdżała z kraju, aby rozeznać się w Niemczech i sprawdzić, czy ich dziecko zaakceptuje nowe środowisko, a powód miał po pewnym czasie do nich dołączyć (d: zeznania E. K. k. 62, D. K. (2) k. 62v). Nie można zatem stwierdzić, że wyjazd pozwanej we wrześniu 2015r. był jej wyłączną decyzją, a powód już wówczas nie godził się na niego.

Powódka w Niemczech zamieszkała początkowo u swojej siostry. Podjęła zatrudnienie, zaś małoletnia I. zaczęła uczęszczać do szkoły. Jeszcze we wrześniu 2015r. odwiedził żonę i dziecko zagranicą oraz przywiózł ich rzeczy. Po raz drugi T. R. (1) do Niemiec pojechał w grudniu 2015r. Ze sobą zabrał pieniądze, które strony wspólnie wydatkowały oraz przygotowane paczki żywnościowe. Strony spędziły tam razem święta oraz Sylwestra. Po tej wizycie powód powrócił do Polski, zaś pozwana wraz z córką zostały w ich nowym miejscu zamieszkania. W trakcie podróży do Polski pozwany zapoznał się z D. K. (1), która jechała do O..

Strony utrzymywały ze sobą kontakt i dzwoniły do siebie. W tym czasie pozwana przedstawiła powodowi 5 – 6 ofert wynajmu mieszkania w różnych kwotach. T. R. (1) przesłał wówczas żonie 100 Euro. Powód rozliczał w kraju w 2016r. PIT żony za 2015r. (d: zeznania T. R. (1) k. 213v – 214v, zeznania R. R. (1) k. 214v – 215, zeznania A. W. k. 108v, zdjęcia k. 56 – 58, zaświadczenie k. 116, uzasadnienie wyroku k. 153).

Pieniądze zarobione przez R. R. (1) przeznaczone miały zostać na spłatę kredytu (d: zeznania A. B. k. 109v, D. K. (3) k. 110v, E. K. k. 62 – 62v). Po około pół roku powód dowiedział się od żony, że planuje zostać za granicą na stałe, na co się nie godził (d: zeznania T. R. (1) k. 213v - 214).

W maju 2016r. pozwana przyjechała do Polski i strony spędziły wspólnie urlop, który finansowała R. R. (1). Strony wówczas współżyły i razem wydawały pieniądze. Pozwana informowała męża, że zarabia od 700 do 1.000 Euro. Wyjeżdżając po urlopie przekazała mu kwotę 1.800 zł. na spłatę rat zaciągniętego kredytu, który powód regularnie płacił. Powódka informowała go o kosztach utrzymania córki za granicą (d: zeznania T. R. (1) k. 213v – 214v, zeznania R. R. (1) k. 214v – 215, zeznania Z. R. k. 110, wydruki z konta bankowego k. 176 - 177).

W tym okresie powód utrzymywał kontakt z poznaną na początku 2016r. D. K. (1). Miała miejsce sytuacja, iż wymieniona w kwietniu 2016r. nocowała u niego. Był on również z nią widywany. Z czasem znajomość ta przerodziła się w bardziej zażyłą relację, którą powód określa jako koleżeńską (d: zeznania T. R. (1) k. 214 – 214v, zeznania R. R. (1) k. 214v, zeznania A. W. k. 108v – 109, zeznania E. K. k. 62 – 62v).

T. R. (1) 3 sierpnia 2016r. wniósł pozew o rozwód o czym poinformował pozwaną na początku tego samego miesiąca, gdyż wróciła wówczas do kraju na tydzień. Gdy R. R. (1) przyjeżdżała na sprawy rozwodowe mieszkała w wspólnym mieszkaniu stron, które na czas jej pobytu powód opuszczał. Przekazywał wówczas klucze siostrze pozwanej, żeby ta dała je R. R. (1) (wyjaśnienia T. R. (1) k. 59v – 60, d: zeznania D. K. (2) k. 63, zeznania R. R. (1) k. 215v).

Powodowi z mieszkania zaginąć miał laptop, który odnalazł się później u szwagra pozwanej. Powód dwukrotnie wymieniał zamki w drzwiach, lecz w dalszym ciągu udostępniał lokal pozwanej. (d: zeznania G. B. k. 109v – 110, zeznania D. K. (3) k. 110, zeznania T. R. (1) k. 214).

Sąd, dał wiarę zeznaniom stron, które w zakresie wyżej przytoczonego stanu faktycznego w większości były zgodne. Małżonkowie różnili się przede wszystkim oceną ich pożycia oraz wskazywanymi przyczynami rozpadu małżeństwa, które to okoliczności nie są zbyt istotne z punktu widzenia przedmiotu niniejszego postępowania. Podobnie Sąd podzielił zeznania przesłuchanych w sprawie świadków w zakresie w jakim zeznawali oni o stosunkach majątkowych łączących małżonków, ich spotkaniach w omawianym okresie i zdarzeniach mających miejsce po wniesieniu powództwa o rozwód. Zauważalne jest, iż świadkowie w sposób różny relacjonowali przyczyny rozpadu ich związku, nie byli zgodni, co do takich okoliczności jak np. charakter znajomości powoda z nowo poznaną kobietą, jego zdanie na temat wyjazdu żony za granicę, czy ich stosunek wobec siebie. Dostrzegalnym jest, że świadkowie opowiadali się mocno po tej stronie procesowej, przez którą zostali zawnioskowani. Z tych względów Sąd z dużą ostrożnością podszedł do ich relacji odnoszących się do tych kwestii (które jak już wspomniano nie stanowią meritum sprawy). Sąd podzielił również dowody w postaci dokumentów zgromadzonych w sprawie, których strony nie kwestionowały.

Sąd zważył, co następuje :

Zgodnie z treścią art. 31 § 1 krio z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustrój ustawowej wspólności majątkowej ma na celu ochronę rodziny, zapewnienia małżonkom równych praw w dziedzinie stosunków majątkowych.

Z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej, która powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. „W judykaturze Sądu Najwyższego wskazano, że ważne powody to sytuacja pociągająca za sobą naruszenie lub poważne zagrożenie interesu majątkowego jednego z małżonków i z reguły także dobra rodziny oraz wynikająca z nieporozumień małżeńskich utrata zdolności do wykonywania zarządu majątkiem wspólnym” (Komentarz do art. 52 kr i o T. Sokołowski LEX 2013). Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem ważnym powodem do zniesienia przez Sąd wspólności majątkowej małżeńskiej jest separacja faktyczna małżonków, uniemożliwiająca im współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym. Obojętne przy tym jest, czy zachodzi zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego, gdyż to nie sfera o charakterze rodzinnoprawnym, lecz aspekt prawno – majątkowy nabiera istotnego znaczenia przy wykładni art. 52 krio (por. np. SN w wyroku z dnia 26 stycznia 2000r. sygn. III CKN 585/98). Przesłanką zastosowania tego artykułu zatem jest trwałe zerwanie wszelkich stosunków majątkowych oraz brak możliwości podejmowania wspólnych decyzji gospodarczych (wyrok SN z dnia 14.01.2005r. sygn. III CK 112/04).

Wspólność ustawowa może być zniesiona z datą wcześniejszą, poczynając od chwili powstania ważnych powodów uzasadniających jej zniesienie (wyrok SN z dnia 26 lipca 2000r. sygn. I CKN 293/00).

Zgodne są stanowiska stron, co do samego żądania orzeczenia rozdzielności majątkowej, natomiast powód i pozwana nie zgadzają się, co do określenia daty powstania ważnych powodów ją uzasadniających. Podczas przesłuchania w charakterze strony pozwana przedstawiła, że rozdzielnośc nie powinna być ustalona z data wsteczną.

Powództwo zdaniem Sądu zasługuje na uwzględnienie, lecz brak jest podstaw do orzeczenia rozdzielności z datą 1 września 2015r., o co wnosił T. R. (1). Żądanie to powód uzasadniał okolicznością, iż w tej dacie pozwana wraz z córką wyjechała do Niemiec i to wówczas stracić miał kontrolę nad jej działaniami finansowymi.

Zauważyć należy, że okoliczność, iż R. R. (1) w trakcie trwania małżeństwa wyjechała za granicę nie przesądza jeszcze tego, że w tym czasie strony nie były zdolne do wykonywania wspólnie zarządu majątkiem wspólnym, czy też tego, że zerwały wszelkie stosunki majątkowe je łączące, co mogłoby być podstawą orzeczenia rozdzielności na podstawie art. 52 K.r. i o. W przedmiotowej sprawie w toku przeprowadzonego postępowania ustalono, iż sytuacja taka wówczas nie nastąpiła. Powód godził się na wyjazd pozwanej i sam nie wykluczał we wrześniu 2015r., że będzie pracował w Niemczech. Strony wówczas utrzymywały ze sobą kontakt zarówno osobisty jak i telefoniczny. Powód odwiedzał pozwaną za granicą – pierwszy raz wkrótce po wyjeździe pozwanej z kraju. Spędzili oni ze sobą Święta Bożego Narodzenia i Nowy Rok, a powód na tę okoliczność przywoził z kraju produkty żywnościowe. W czasie ich rozłąki powód przekazał pozwanej także pewną kwotę pieniędzy. Strony pozostawały w kontakcie telefonicznym i porozumiewały się odnośnie stancji jaką pozwana miała wynająć w Niemczech. Spędziły one także w kraju wspólnie urlop w maju 2016r. który sfinansowała pozwana. Pozwana wyjeżdżając przekazała powodowi 1.800 zł, które miał on przeznaczyć na spłatę rat kredytu hipotecznego. Powód był również informowany o kosztach utrzymania ich córki za granicą, a także o tym, że jego żona szuka mu pracy w Niemczech.

Choć z uwagi na opuszczenie kraju przez pozwaną oraz nawiązanie przez powoda znajomości z inną kobietą ich relacje ulegały co raz mocniejszemu osłabieniu, nie można w niniejszej sprawie uznać, że już 1 września 2015r. doszło do zerwania wszelkich stosunków majątkowych je łączących, bądź, że nie były zdolne do wykonywania wspólnie zarządu majątkiem wspólnym. Nie można też stwierdzić, że pozostawały wówczas w separacji faktycznej. Przeczą temu przytoczone wyżej okoliczności.

Zdarzenia uzasadniające ustanowienie przez Sąd rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami nastąpiły później, bo w sierpniu 2016r. kiedy to powód wniósł sprawę rozwodową i poinformował żonę, że kontaktować się będą od tej pory poprzez swoich adwokatów. Strony wówczas już nie współpracowały w zarządzie majątkiem wspólnym. Przestały się ze sobą kontaktować, nie łączyły ich także stosunki majątkowe. Nastąpiła wówczas separacja faktyczna małżonków. W tej sytuacji zasadnym jest ustanowienie pomiędzy stronami rozdzielności majątkowej z dniem 1 sierpnia 2016r., dlatego też w pozostałym zakresie powództwo należało oddalić.

Stosownie do treści art. 100 kpc koszty procesu pomiędzy stronami wzajemnie zniesiono.