Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 366/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Głubczycach, I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Daria Dusanowska

Protokolant: sekretarz sądowy Barbara Kaźmierczak

po rozpoznaniu w dniach 21 lipca 2016 roku, 22 grudnia 2016 roku w G.

na rozprawie

sprawy z powództwa B. R.

przeciwko J. S. (1), A. M. (1), R. S., S. S.

o dopuszczenie do współposiadania nieruchomości

I.  nakazuje pozwanym J. S. (1), A. M. (1), R. S., S. S., aby dopuścili powódkę B. R. do współposiadania nieruchomości stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) położoną w K. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy
w G. prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...), w części zaznaczonej w opinii i mapie wstępnego projektu podziału sporządzonego przez biegłego sądowego M. S. (1) z dnia 20 sierpnia 2016 roku, jako projektowana działka nr (...) o powierzchni 0,0501 ha wraz z budynkiem oznaczonym na mapie wstępnego projektu podziału nr 13, która to mapa wstępna projektu podziału stanowi integralną część niniejszego orzeczenia, poprzez wydanie powódce kluczy do bramy wyjazdowej i furki wejściowej, usytuowanych na działce nr (...), a także wydanie powódce kluczy do budynku oznaczonego na mapie wstępnego projektu podziału nr 13,

II.  zasądza solidarnie od pozwanych na rzecz powódki kwotę 476,00 zł (czterysta siedemdziesiąt sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 240,00 zł (dwieście czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 366/15

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym do tutejszego Sądu powódka B. R. wniosła o nakazanie pozwanym J. S. (1), A. M. (1), R. S. i S. S. dopuszczenia powódki do współposiadania wchodzącej w skład spadku po W. S. i A. S. (1) nieruchomości, a to lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w K. przy ul. (...), o pow. 97 m 2, zapisanego w księdze wieczystej (...) Sądu Rejonowego w Głubczycach i związanego z nim udziału 1/2 w prawie użytkowania wieczystego działek gruntowych nr (...) oraz we współwłasności części wspólnych budynków znajdujących się na tych działkach, dla których prowadzona jest księga wieczysta nr (...) poprzez dopuszczenie jej do współposiadania części działki gruntowej nr (...), w obszarze zaznaczonym w opinii i mapie projektu podziału sporządzonego przez biegłego A. M. (2) jako projektowana działka (...) o powierzchni 500 m 2 oraz budynku mieszkalnego adaptowanego z budynku gospodarczego zaznaczonego na wyrysie mapy numerem 13, a nadto poprzez nakazanie pozwanym wydania powódce kluczy do bramy wjazdowej i furtki wejściowej, usytuowanej na działce (...) oraz kluczy do budynku mieszkalnego adaptowanego z budynku gospodarczego.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, iż postanowieniem tutejszego Sądu z dnia 9.03.2004 r. stwierdzono prawa do spadku po W. S., J. S. (2) i A. S. (1), z czego B. R. nabyła 1/4 część spadku po W. S. i 2/4 części spadku po A. S. (1). B. R. podniosła, iż do września 2006 roku korzystała z budynku gospodarczego zaadaptowanego na celem mieszkalne wraz z przyległym gruntem, dopóki pozwani uniemożliwili jej dostępu do tej nieruchomości, zamykając bramy i furtki na klucz, co związane było z toczącą się sprawą o zasiedzenie. Ponadto wskazała, iż przed tutejszym Sądem toczy się sprawa o podział majątku wspólnego i dział spadku po spadkodawcach.

Postanowieniem z dnia 2 grudnia 2015 roku Sąd skierował strony do mediacji.

W odpowiedzi na pozew pozwani wnieśli o oddalenie powództwa w całości, obciążenie powódki kosztami postępowania w sprawie, a nadto o zawieszenie postępowania do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia postępowania zawisłego przez tut. Sądem sygn. akt I Ns 12/15. Jednocześnie pozwani oświadczyli, iż nie wyrażają zgody na mediację.

W uzasadnieniu wskazali, iż rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie jest uzależnione od rozstrzygnięcia toczącej się sprawy o sygn. akt I Ns 12/15, wobec czego postępowanie w niniejszej sprawie winno być zawieszone. Ponadto zarzucono, iż dopuszczenie B. R. do współposiadania byłego budynku mieszkalnego jest niemożliwe, albowiem budynek winien być rozebrany ze względu na stan zagrażający bezpieczeństwu.

Na rozprawie z dnia 22 grudnia 2016 roku /karta 110 akt/ strona powodowa sprecyzowała swoje stanowisko wnosząc o dopuszczenie do współposiadania części działki nr (...) stanowiącej projektowaną do wydzielenia działkę nr (...) wraz z budynkiem zgodnie z opinią biegłego M. S. (2) oraz nakazanie wydania kluczy zgodnie z pozwem. Pozwani podtrzymali swoje dotychczasowe stanowiska procesowe w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Postanowieniem z dnia 9 marca 2004 roku sygn. akt I Ns 36/04 Sąd Rejonowy w Głubczycach w sprawie z wniosku R. S. o stwierdzenie nabycia spadku po W. S., J. S. (2) i A. S. (1) stwierdził, że:

- spadek po W. S. na podstawie ustawy dziedziczą dzieci J. S. (2), B. R. i S. S. po 1/4 części każde z nich oraz żona A. S. (1) w 1/4 części,

- spadek po J. S. (2) na podstawie ustawy nabywają dzieci R. S. i A. M. (1) po 1/3 części każde z nich oraz żona J. S. (1) w 1/3 części,

- spadek po A. S. (1) na podstawie ustawy dziedziczą córka B. R. w 2/4 częściach oraz wnuki R. S. i A. M. (1) po 1/4 części każde z nich.

dowód: - postanowienie Sądu Rejonowego w Głubczycach znajdujące się w aktach sprawy o sygn. akt I Ns 36/04,

J. S. (3) i J. S. (2) oraz A. S. (1) i W. S., na podstawie aktu notarialnego z dnia 3 stycznia 1968 roku Rep. A 2/1968, nabyli od Skarbu Państwa odpowiednio prawo własności lokalu mieszkalnego nr (...), znajdujących się w budynku przy ul. (...) w K. wraz z udziałem po 1/2 części w prawie użytkowania wieczystego działki nr (...) i we współwłasności wspólnych części budynku znajdującego się na tej działce.

dowód: - dokumenty znajdujące się w aktach sprawy Sądu Rejonowego w Głubczycach o sygn. I Ns 243/06,

W skład majątku wspólnego W. S. i A. S. (2) wchodzi prawo własności lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w K. przy ul. (...), składającego się z 2 kuchni, pięciu pokoi i pokoju na poddaszu, o powierzchni 97,0000m 2, dla którego Sąd Rejonowy w Głubczycach prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...), z którego w własnością związany jest udział w 1/2 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi prawo użytkowania wieczystego oraz części budynku i urządzenia które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Głubczycach prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...).

dowód: - odpis zwykły księgi wieczystej Kw nr (...) – k. 22-24 akt,

- wypis z rejestru lokali – k. 62 akt,

- okoliczność bezsporna,

W skład majątku wspólnego J. S. (2) i J. S. (1) wchodzi prawo własności lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w K. przy ul. (...), składającego się z dwóch kuchni i dwóch pokoi, o powierzchni 85,0000m 2, dla którego Sąd Rejonowy w Głubczycach prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...), z którego w własnością związany jest udział w 1/2 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi prawo użytkowania wieczystego oraz części budynku i urządzenia które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, dla której to nieruchomości Sąd Rejonowy w Głubczycach prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...).

dowód: - odpis zwykły księgi wieczystej Kw nr (...) – k. 25-28 akt

-wypis z rejestru lokali – k. 63 akt

- okoliczność bezsporna

Sąd Rejonowy w Głubczycach prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...) dla nieruchomości gruntowej położonej w K., przy ul. (...) stanowiącej działki ewidencyjne: nr (...) o powierzchni 0,1228 ha, stanowiącej zurbanizowane tereny niezabudowane i nr (...) o powierzchni 0,0716 ha stanowiącej tereny mieszkaniowe oraz zurbanizowane tereny niezabudowane, łącznie o powierzchni 0,1944 ha, zabudowanej budynkiem o kubaturze 544 m 3 przeznaczonym na cele mieszkalne z którego wyodrębniono 2 lokale stanowiące odrębne nieruchomości. W dziale II przedmiotowej księgi wieczystej jako właściciel ujawniona jest Gmina K., zaś jako użytkownicy wieczyści i właściciele budynku stanowiącego odrębną nieruchomość właściciele wyodrębnionych lokali nr (...), dla którego prowadzona jest Kw nr (...) oraz nr 2 dla którego prowadzona jest Kw nr (...)

Według wypisu i wyrysu sporządzonego według stanu na dzień 24 września 2015 r. działki nr (...) położone są w K. przy ul. (...)

dowód: - odpis zwykły księgi wieczystej nr (...) – k. 29-33 akt,

- wypis i wyrys z operatu ewidencyjnego – k. 64 akt,

Działka nr (...) zabudowana jest budynkiem mieszkalnym dwukondygnacyjnym, oznaczonym na mapie numerem 13 adaptowanym z budynku gospodarczego, garażem oznaczonym numerem 306t oraz domkiem letniskowym adaptowanym z kurnika, który na mapach oznaczony jest jako silos. Działka nr (...) ma zapewniony dostęp do drogi publicznej nr (...) (ul. (...)). Działka znajduje się na terenie oznaczonym symbolami 69 MNUu – teren dla zabudowy mieszkaniowo-usługowej o niskiej intensywności (ukształtowane) oraz 39U – teren dla zabudowy usługowej (ukształtowany i projektowany).

dowód: - opinia biegłego A. M. (2) – k. 214-217 znajdująca się aktach sprawy Sądu Rejonowego w Głubczycach, sygn. I Ns 12/15,

- opinia biegłego M. S. (2) z dnia 20 sierpnia 2016 r.– k. 1000- 1006 akt znajdująca się w aktach Sądu Rejonowego w Głubczycach, sygn. I Ns 12/15,

- opinia uzupełniająca biegłego M. S. (2) z dnia 30.10.2016 r. znajdująca się w aktach Sądu Rejonowego w Głubczycach, sygn. I Ns 12/15

W dniu 8 lipca 2008 roku B. R. złożyła do Sądu Rejonowego w Głubczycach wniosek o podział majątku wspólnego W. S. i A. S. (2) oraz J. S. (2) i J. S. (1) i o dział spadku po W. S., J. S. (2) i A. S. (1), domagając się przyznania jej na wyłączną własność działki gruntu wydzielonej z działki nr (...) obejmującej grunt pod budynkiem oraz przylegającym do niego ogródkiem znajdującym się za budynkiem z jednoczesnym dostępem do ulicy (...). W toku przedmiotowego postępowania, prowadzonego aktualnie pod sygn. akt I Ns 12/15, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego A. M. (3), który na zlecenie Sądu sporządził opinię w dniu 15 września 2010 r. oraz z opinii biegłego M. S. (2), który sporządził opinię w dniu 20 sierpnia 2016 r. oraz opinię uzupełniającą w dniu 30 października 2016 r.

Zgodnie z w/w opiniami, z działki (...) istnieje możliwość wydzielenia dwóch odrębnych działek, który to podział byłby zgodny z przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami jak i ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Otrzymana w wyniku podziału projektowana działka nr (...) miałaby mieć powierzchnię 0,0501 ha, przy czym zachowana zostałaby odpowiednia odległości od ścian budynku. Projektowana działka przylega do działki nr (...), która stanowi własność J. S. (1). Druga z działek powstałych po wydzieleniu - projektowana działka nr (...) - miałaby powierzchnię 729m 2. Według oceny biegłego na projektowanej działce możliwe będzie wybudowanie domu jednorodzinnego bądź od strony działki nr (...) lub po wydzieleniu z działek (...). Działka zachowałaby również dostęp do garażu oznaczonego nr 306t, od strony działki nr (...). Obie wydzielone działki zachowałyby dostęp do drogi publicznej tj. ul. (...). Dla działki nr (...) urządzony jest wjazd, natomiast działka nr (...) wymagałaby urządzenia takiego wjazdu. Pomiędzy działkami występuje nieznaczna różnica terenu wynosząca maksymalnie 0,70 metra, nie występują przeszkody terenowe w postaci skarp, rowów itp. uniemożliwiające swobodną komunikację.

dowód: - opinia biegłego A. M. (2) – k. 214-217 znajdująca się w aktach sprawy Sądu Rejonowego w Głubczycach sygn. I Ns 12/15,

- opinia biegłego M. S. (2) z dnia 20 sierpnia 2016 r.– k. 1000- 1006 akt znajdująca się w aktach Sądu Rejonowego w Głubczycach, sygn. I Ns 12/15,

- opinia uzupełniająca biegłego M. S. (2) z dnia 30.10.2016 r. znajdująca się w aktach Sądu Rejonowego w Głubczycach, sygn. I Ns 12/15,

Do 2006 r. powódka korzystała z budynku gospodarczego znajdującego się na działce nr (...) wraz z przyległym do niego gruntem. Następnie pomiędzy powódką B. R., a pozostałymi współspadkobiercami w/w nieruchomości lokalowych tj. S. S., J. S. (1), A. M. (1) i R. S. powstał konflikt związany z korzystaniem z przedmiotowych nieruchomości. Z wniosku J. S. (1), A. M. (1) i R. S. przed Sądem Rejonowym w Głubczycach pod sygn. akt I Ns 243/06 toczyła się sprawa o zasiedzenie własności lokalu nr (...) położnego w K. przy ul. (...) objętego księgą wieczystą Kw nr (...), w której prawomocnym postanowieniem wniosek został oddalony.

Powódka B. R. nie jest dopuszczona do współposiadania nieruchomości wchodzących w skład spadku, brama wjazdowa na działkę nr (...), jak również budynek mieszkalny adaptowany z budynku gospodarczego zostały zamknięte, a B. R. nie posiada do nich kluczy. Uczestnicy postępowania odmawiają wnioskodawczyni wstępu na teren przedmiotowej nieruchomości, samodzielnie ją posiadając.

dowód: dokumenty znajdujące się w aktach sprawy Sądu Rejonowego w Głubczycach o sygn. I Ns 243/06

- okoliczności bezsporne

Powódka pismem z dnia 19 grudnia 2014 roku wezwała pozwanych o dopuszczenie jej do współposiadania i korzystania z nieruchomości należących do spadku po W. S. i A. S. (1) oraz o wydanie kluczy do nieruchomości znajdujących się na projektowanej działce nr (...).

dowód: - pisma z dnia 19.12.2014r. – k. 12-16 akt

Sąd zważył co następuje:

Powództwo B. R. zasługuje na uwzględnienie.

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez powódkę, a także znajdujących się w aktach spraw tutejszego Sądu o sygn. I Ns 36/04, I Ns 243/06 oraz I Ns 12/15, których wiarygodność nie budziła wątpliwości Sądu. W szczególności Sąd uwzględnił opinie biegłych sądowych A. M. (2) i M. S. (2), sporządzone na zlecenie Sądu Rejonowego w Głubczycach do sprawy o sygn. akt I Ns 12/15, albowiem wykonane zostały przez biegłych sądowych posiadających niezbędną wiedzę, kwalifikację i doświadczenie zawodowe, a nadto były jasne, rzeczowe, spójne i logiczne, wzajemnie się potwierdzając.

W niniejszej sprawie w istocie wszystkie okoliczności faktyczne pozostawały bezsporne. Strony nie kwestionowały, iż objęte pozwem nieruchomości, dla których prowadzone są księgi wieczyste Kw nr (...), Kw nr (...) są ich współwłasnością z tytułu dziedziczenia ustawowego po W. S., A. S. (1), a powódka nie jest dopuszczona w jakiejkolwiek części do posiadania w/w nieruchomości – brama wjazdowa, furta wejściowa do działki nr (...) oraz drzwi do budynku mieszkalnego nr (...) są zamknięte, powódka nie dysponuje do nich kluczami, zaś pozwani odmawiają B. R. wstępu na teren nieruchomości. Nie ulega również wątpliwości, iż pomiędzy stronami na tle korzystania z przedmiotowych nieruchomości istnieje konflikt, a przed Sądem Rejonowym w Głubczycach od 2008 roku toczy się sprawa o podział majątku wspólnego W. S. i A. S. (2) oraz J. S. (2) i J. S. (1) i o dział spadku po W. S., J. S. (2) i A. S. (1) sygn. akt I Ns 12/15.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się natomiast do oceny zasadności odmowy pozwanych dopuszczenia B. R. do współposiadania z uwagi na toczącą się sprawę o podział majątku sygn. akt I Ns 12/15 oraz ze względu na istniejący pomiędzy stronami konflikt.

W pierwszej kolejności zważyć należy, iż pomimo toczącego się postępowania o podział majątku wspólnego i dział spadku powództwo w niniejszej sprawie jest dopuszczalne. Zgodnie z treścią art. 618 k.p.c. w postępowaniu o zniesienie współwłasności sąd rozstrzyga także spory o prawo żądania zniesienia współwłasności i o prawo własności, jak również wzajemne roszczenia współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy. Z chwilą wszczęcia postępowania o zniesienie współwłasności odrębne postępowanie w sprawach wymienionych w paragrafie poprzedzającym jest niedopuszczalne. Z kolei art. 688 k.p.c. stanowi, iż do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zniesienia współwłasności, a w szczególności art. 618 § 2 i 3.

Realizując zasadę kompleksowego ujęcia postępowania o zniesienie współwłasności, w którym nie tylko dokonuje się podziału przedmiotów, lecz równocześnie rozpoznaje się cały kompleks stosunków między właścicielami i wypływające stąd prawa, ustawodawca w art. 618 k.p.c. wymienił trzy rodzaje sporów, które w tym postępowaniu powinny lub muszą być rozpoznane. Są to: 1) spory o prawo żądania zniesienia współwłasności, 2) spory o prawo własności, 3) spory o wzajemne roszczenia współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy. Zasada kompleksowego rozpoznawania spraw, które wiążą się z postępowaniem o zniesienie współwłasności, nie oznacza jednak, że tym postępowaniem objęte są wszelkiego rodzaju spory, które w jakikolwiek sposób wiązałyby się ze zniesieniem współwłasności. Przeciwko takiemu rozumieniu art. 618 k.p.c. przemawia przede wszystkim gramatyczna wykładnia tego przepisu. Podkreślić bowiem należy, że wyliczenie spraw określonych w art. 618 § 1 k.p.c. nie jest przykładowe, ale wyczerpujące. Tylko sprawy które mogą być zaliczone do jednej z trzech kategorii, muszą być objęte toczącym się postępowaniem o zniesienie współwłasności.

Sąd w niniejszym składzie w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego, w myśli którego do kategorii spraw wymienionych w art. 618 k.p.c. nie można zaliczyć roszczenia współspadkobiercy o współposiadanie rzeczy wspólnej oraz korzystanie z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współspadkobierców (vide: uchwała SN z dnia 12 października 1973 r. III CZP 56/73 OSNC 1974 Nr 7-8, poz. 125).

W konsekwencji powyższego stwierdzić należy, iż okoliczność wszczęcia pomiędzy współspadkobiercami postępowania o podział majątku i dział spadku pozostaje bez wpływu na możliwość wszczęcia odrębnego postępowania o dopuszczenie jednego ze spadkobierców do współposiadania przedmiotów spadkowych przez pozostałych współspadkobierców.

Mając na względzie powołane okoliczności, w ocenie Sądu na uwzględnienie nie zasługiwał zatem wniosek pozwanych o zawieszenie niniejszego postępowania do czasu rozstrzygnięcie sprawy o sygn. akt I Ns 12/15. Wbrew bowiem twierdzeniom pozwanych, w analizowanej sprawie przepis art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. nie znajduje zastosowania – rozstrzygnięcie sprawy nie zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia sprawy o podział i dział spadku. Wręcz przeciwnie, rozstrzygnięcie sprawy o podział majątku i dział spadku w gruncie rzeczy dezaktualizuje roszczenie powódki o dopuszczenie do współposiadania, które istnieje w zasadzie dopóty, dopóki istnieje współwłasność. Sprawa o dopuszczenie do współposiadania ma byt niezależny od sprawy o podział majtku i dział spadku, a jego celem jest określenie stosunków wzajemnych między współwłaścicielami/współspadkobiercami do czasu zniesienia współwłasności. Z uwagi na wskazaną swoistość niniejszego postępowania, uwzględniając prawną dopuszczalność odrębnego postępowania w sprawie o roszczenie z art. 206 k.c. w stosunku do roszczeń z art. 618 k.p.c., w ocenie Sądu wniosek o zawieszenie postępowania podlegał oddaleniu, o czym orzeczono postanowieniem z dnia 21 lipca 2016 r. /karta 82 akt/.

Przechodząc do merytorycznej oceny zgłoszonego żądania, w ocenie Sądu powództwo B. R. zasługuje na uwzględnienie.

W myśl przepisu art. 206 k.c. każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.

Przepis art. 206 k.c. przewiduje określony ustawowo model współposiadania i korzystania z rzeczy wspólnej. Współposiadanie, według tego modelu, oznacza łączne władanie do niepodzielnej ręki (pro indiviso). Polega ono na wykonywaniu władztwa faktycznego nad całą rzeczą przez każdego ze współwłaścicieli, ale w zakresie, który nie wyłącza takiego korzystania z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli. Tak określone uprawnienie jest niezależne od wielkości przysługującemu współwłaścicielowi udziału. Inny od przewidzianego w ustawie (art. 206 k.c.) sposób współposiadania i korzystania z rzeczy wspólnej np. korzystania przez jednego lub kilku ze współwłaścicieli wyłącznie z określonej części rzeczy wspólnej, współwłaściciele mogą wprowadzić umową (podział quod usum) zawartą chociażby w sposób konkludentny albo może zostać określony orzeczeniem sądu. W przeciwnym przypadku, współwłaściciel, który pozbawia możliwości wykonywania innych współwłaścicieli możliwości wykonywania uprawnień wynikających z art. 206 k.c. przez wyłączne korzystanie z całej bądź części rzeczy wspólnej, czyni to bezprawnie. Granicą uprawnienia współwłaściciel do posiadania rzeczy jest takie samo uprawnienie każdego pozostałych współwłaścicieli ( por. uchwały Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2013r. III CZP 88/12, z dnia 10 maja 2006 r., III CZP 9/06, z dnia 29 listopada 2007 r., III CZP 94/07, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2013r. II CSK 459/12).

Nie ma wątpliwości, że uprawnienia współwłaściciela do współposiadania i korzystania z rzeczy wspólnej podlegają ochronie. W doktrynie wskazuje się, że art. 206 k.c. stanowi wystarczającą podstawę formułowania właściwego roszczenia ochronnego, którego celem jest zapewnienie współwłaścicielowi niezakłóconego stanu współposiadania i korzystania z rzeczy wspólnej w ramach stosunku współwłasności. Mimo, iż treść roszczenia współwłaściciela może w danym przypadku przypominać roszczenie windykacyjne lub negatoryjne, nie ma konieczności posiłkowania się regulacją właściwą dla ochrony samego prawa własności. Poszukiwanie podstaw ochrony uprawnień współwłaściciela w art. 222 KC wydaje się przy tym nie tylko zbędne, ale i szkodliwe ( vide: Kodeks cywilny. Komentarz, red. prof. dr hab. E. G., prof. dr hab. P. M., 2016).

W sytuacjach, gdy współwłaściciel nie wszedł w posiadanie rzeczy wspólnej lub je utracił, przysługuje mu w zasadzie roszczenie o dopuszczenie go do współposiadania. Roszczenie takie można realizować tylko wtedy, gdy ze względu na charakter współposiadania Sąd może skonkretyzować w wyroku, na czym mają polegać obowiązki pozwanego, których wykonanie zapewni powodowi współposiadanie, a więc gdy wyrok nadaje się do egzekucji. Nie byłoby natomiast dopuszczalne, jako nie nadające się do egzekucji, ogólnikowe przyznanie współwłaścicielowi współposiadania bez określenia, na czym konkretnie to współposiadanie ma polegać ( vide: uchw. (...) z 28.3.1963 r., III CO 33/62, OSNCP 1964, Nr 2, poz. 22).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, stwierdzić należy, iż B. R. przysługuje w trybie art. 206 k.c. roszczenie o dopuszczenie jej do współposiadania nieruchomości, albowiem jako współwłaścicielowi i współużytkownikowi wieczystemu przysługuje jej uprawnienie do współposiadania nieruchomości objętej Kw nr (...), którego została pozbawiona, co w istocie nie było w sprawie kwestionowane. Otóż pozwani na rozprawach z dnia 21 lipca 2016 r. i dnia 22 grudnia 2016 r. zgodnie potwierdzili, iż powódka od czasu wszczęcia postępowania w sprawie o sygn. akt I Ns 12/15, czyli od 2008 roku nie korzysta z nieruchomości, albowiem pozwani nie dopuszczają jej do współposiadania poprzez zamknięcie bramy, furtki oraz drzwi budynku. Przy czym w ocenie Sądu, posiadanie i korzystanie przez każdego ze współspadkobierców z nieruchomości stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) w zakresie projektowanej w opinii biegłego M. S. (2) do wydzielenia działki nr (...), możliwe jest niezależnie od takiego posiadania i korzystania przez pozostałych współspadkobierców. Mając bowiem na względzie charakter i przeznaczenie rzeczy, uwzględniając treść sporządzonych w sprawie o sygn. akt I Ns 12/15 opinii biegłych sądowych w przedmiocie możliwości fizycznego podziału działki nr (...), zdaniem Sądu dopuszczenie powódki do współposiadania, zgodnie z żądaniem pozwu, daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współspadkobierców i w tym zakresie nie wymaga ich zgodnego współdziałania.

W ocenie Sądu zasadności niniejszego powództwa nie podważa sama okoliczność wzajemnych negatywnych relacji pomiędzy stronami. Osobisty stosunek pozwanych do powódki nie może sankcjonować pozbawienia jej ustawowego prawa do korzystania i posiadania wchodzących w skład spadku nieruchomości, których jest współspadkobiercą, przy jednoczesnym stałym i wyłącznym korzystaniu z w/w nieruchomości przez stronę pozwaną. Od ponad 8 lat pozwani odmawiają B. R. wykonywania uprawnień współwłaścicielskich, podczas gdy sami zajmują nieruchomości objęte księgami wieczystymi Kw nr (...), Kw nr (...), stale je posiadając. Co więcej, zauważyć należy, iż zakres dopuszczenia powódki do współposiadania części nieruchomości, a mianowicie w zakresie projektowanej do wydzielenia działki nr (...) umożliwia bezkolizyjne korzystanie z niej przez każdego ze współspadkobierców. Skoro bowiem możliwy jest fizyczny podział działki nr (...), to tym bardziej możliwe jest korzystanie z tejże nieruchomości odrębnie przez każdego ze współwłaścicieli. Zdaniem Sądu, również okoliczność złego stanu technicznego budynku mieszkalnego adaptowanego z budynku gospodarczego pozostaje w istocie bez znaczenia dla oceny zasadności zgłoszonego powództwa. To czy powódka faktycznie będzie korzystać z budynku i w jaki sposób będzie realizować to uprawnienie mając na względzie jego stan techniczny w istocie nie ma znaczenia, w sprawie chodzi bowiem o przywrócenie powódce utraconego przez nią prawa do posiadania i korzystania.

Reasumując poczynione rozważania, w ocenie Sądu w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i podniesionych zarzutów, brak jest podstaw do odmowy uwzględnienia żądań strony powodowej. Strona powodowa wykazała, iż pomimo przysługującego jej tytułu prawnego do nieruchomości z uwagi na działania pozwanych pozbawiona została prawa do współposiadania i korzystania z nieruchomości, określając zakres w jakim domaga się dopuszczenia do współposiadania. W konsekwencji Sąd uwzględniając powództwo nakazał pozwanym J. S. (1), A. M. (1), R. S., S. S., aby dopuścili powódkę B. R. do współposiadania nieruchomości stanowiącej działkę ewidencyjną nr (...) położoną w K. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy w Głubczycach prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...), w części zaznaczonej w opinii i mapie wstępnego projektu podziału sporządzonego przez biegłego sądowego M. S. (1) z dnia 20 sierpnia 2016 roku, jako projektowana działka nr (...) o powierzchni 0,0501 ha wraz z budynkiem oznaczonym na mapie wstępnego projektu podziału nr 13, która to mapa wstępna projektu podziału stanowi integralną część niniejszego orzeczenia, poprzez wydanie powódce kluczy do bramy wyjazdowej i furki wejściowej, usytuowanych na działce nr (...), a także wydanie powódce kluczy do budynku oznaczonego na mapie wstępnego projektu podziału nr 13.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania uzasadnia przepis art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę jest obowiązana zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Roszczenie powódki uwzględniono w całości, a w ocenie Sądu brak było podstaw do odstąpienia od ogólnej reguły wyrażonej w przepisie art. 98 k.p.c. przewidującej zasadę odpowiedzialności za wynik sprawy. W tym stanie w pkt II wyroku Sąd zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powódki kwotę 476,00 zł, na którą składa się: kwota 219,00 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, kwota 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz kwota 240,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, zgodnie z § 8 pkt 7 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (tj. Dz.U. z 2013 r. poz. 461). Obowiązek solidarnego uiszczenia przez pozwanych kosztów postępowania wynika z treści przepisu art. 105 §2 k.p.c.

Mając na względzie powołane okoliczności, na podstawie wskazanych przepisów, orzeczono jak w sentencji wyroku.