Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 514/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2017r.

Sąd Okręgowy w Koszalinie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Iwona Hansz

Protokolant: Katarzyna Marciniak

po rozpoznaniu w dniu 13 października 2017r. w Koszalinie

sprawy

J. P.

przeciwko

Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K.

o emeryturę

na skutek odwołania J. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K.

z dnia 6 czerwca 2017r. znak (...)

z dnia 29 czerwca 2017r. znak (...)

zmienia zaskarżone decyzje w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu J. P. prawo do emerytury poczynając od 30 maja 2017r.

/SSO Iwona Hansz/

Sygn. akt: IV U 514/17

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. decyzją z dnia 6 czerwca 2017r. odmówił ubezpieczonemu J. P. prawa do emerytury z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych. W uzasadnieniu wskazał, że ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999r. nie udowodnił wymaganego 25 letniego okresu składkowego i nieskładkowego oraz nie wykazał 15 letniego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych.

Ubezpieczony J. P. nie zgodził się z przedmiotową decyzją organu rentowego. Wniósł o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do emerytury z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych. Podniósł, że za okres od 1 lipca 1977r. do 30 sierpnia 1983r. zostały za niego opłacone składki na ubezpieczenie społeczne rolników. Ponadto wskazał, że w okresie od 4 marca 1983r. do 31 grudnia 1998r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych na stanowisku traktorzysty w Gospodarstwie Rolnym Skarbu Państwa w S., a następnie w (...) Spółka z o.o. z siedzibą w S..

Po przedłożeniu przez ubezpieczonego nowych dokumentów, organ rentowy w dniu 29 czerwca 2017r. wydał kolejną decyzję odmowną w zakresie ustalenia prawa do wcześniejszej emerytury dla J. P.. Organ rentowy do wymiaru okresów składkowych i nieskładkowych uwzględnił uzupełniająco okres opłacenia składki za J. P. na ubezpieczenia społeczne rolników od 1 lipca 1977r. do 30 sierpnia 1983r. i uznał za udowodniony przez ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999r. 25 letni okres składkowy i nieskładkowy. Organ rentowy ponownie odmówił uwzględnienia okresu pracy od 4 marca 1983r. do 31 grudnia 1998r. do stażu pracy w warunkach szczególnych, wskazując, że przedłożone przez ubezpieczonego dokumenty nie potwierdzają wykonywania stale i w pełnym wymiarze czasu pracy kierowcy ciągnika przy pracach transportowych.

Ubezpieczony zaskarżył powyższą decyzję organu rentowego. Wniósł o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do emerytury z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych. Wskazał, że w okresie od 4 marca 1983r. do 31 grudnia 1998r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych na stanowisku traktorzysty w Gospodarstwie Rolnym Skarbu Państwa w S., a następnie w (...) Spółka z o.o. z siedzibą w S..

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołania wniósł o ich oddalenie oraz zasądzenie od ubezpieczonego na rzecz organu rentowego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych prawem. Podniósł, że z treści przedłożonych świadectw pracy nie wynika, że ubezpieczony w spornym okresie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę kierowcy ciągnika kołowego w transporcie.

Sąd zarządził połączenie spraw z obu odwołań w celu ich łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony J. P. urodził się (...) Uzyskał wykształcenie zawodowe. Pracę zawodową podjął w roku 1972.Od 26 kwietnia 1973r. do 11 kwietnia 1975r. odbywał zasadniczą służbę wojskową. Po odbyciu służby wojskowej, rozpoczął pracę w gospodarstwie rolnym rodziców. Pracował w tym gospodarstwie rolnym od 12 kwietnia 1975r. do 3 marca 1983r.Za okres od 1 lipca 1977r. do 30 sierpnia 1983r. rodzice z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego opłacili składki na ubezpieczenie społeczne rolników.

(dowód-akta ZUS)

Z dniem 4 marca 1983r. został przyjęty do pracy na stanowisku traktorzysty w produkcji zwierzęcej w Państwowym Ośrodku (...) w S.. W dniu 3 marca 1984r. zawarł umowę z powyższym zakładem pracy na czas nieokreślony na stanowisku pracownika na stanowisku robotniczym – kierowcy ciągnika w produkcji rolniczej i zwierzęcej. Następnie zakład pracy został przekształcony w Gospodarstwo Rolne Skarbu Państwa z siedzibą w S.. Stosunek pracy ubezpieczonego został rozwiązany z dniem 31 maja 1993r. na mocy porozumienia stron.

J. P. w okresie od 1 czerwca 1993r. do 31 sierpnia 1999r. był zatrudniony w (...) z o.o. z siedzibą w S.. Spółka (...) przejęła majątek po Gospodarstwie Rolnym SP w S. oraz jego pracowników.

W tym okresie ubezpieczony był zatrudniony na stanowiskach kierownika fermy bydła i traktorzysty. Stosunek pracy z ubezpieczonym został rozwiązany z przyczyn dotyczących zakładu pracy. Syndyk masy upadłości wystawił ubezpieczonemu w dniu 31 sierpnia 1999r. świadectwo pracy w warunkach szczególnych, w którego treści wskazano, że od 1 czerwca 1993r. do 31 sierpnia 1999r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę kierowcy ciągnikowego, wymienioną w wykazie A dziale VIII poz. 3 wykazu stanowiącego załącznik do Zarządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarski Żywnościowej z dnia 31 marca 1988r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu rolnictwa.

(dowód: akta osobowe, akta ZUS - świadectwo pracy z 31 sierpnia 1999r.)

Zakład pracy ubezpieczonego był fermą tuczu bydła. W okresie zatrudnienia w zakładzie pracy od 4 marca 1983r. do 31 grudnia 1998r. ubezpieczony współpracował z J. J., L. K. (1) i S. M.. J. J. była w latach 1994-1998r. kierownikiem fermy. S. M. pracował jako traktorzysta przy obsłudze inwentarza. L. K. (1) pracował w latach 1980-1999 jako pracownik produkcji zwierzęcej. Na fermie znajdowało się tysiąc sztuk bydła i ponad tysiąc sztuk trzody chlewnej. Ubezpieczony jako traktorzysta dowoził paszę, kiszonki, słomę, siano, śrutę, wywoził nieczystości po czyszczeniu wybiegów. Poruszał się ciągnikiem w obrębie fermy, wielokrotnie w ciągu dnia dowoził wodę do bydła, które było na pastwiskach. Wtedy poruszał się po drogach publicznych. Drogami publicznymi jeździł także do biura, rzeźni, na warsztat, kiedy dowoził paszę z mieszalni pasz z S.. P. dostarczał również z magazynu do obór znajdujących się na terenie fermy. Prace polowe były wykonywane, co drugi tydzień albo dwa razy w tygodniu w zależności do pogody. Wtedy ubezpieczony rozsiewał nawóz na łąkach i podkaszał trawę.

Gdy J. J. rozpoczęła urlop wychowawczy, ubezpieczonemu powierzono dodatkowo pełnienie obowiązków kierownika fermy. Powierzenie obowiązków nastąpiło od 10 marca 1998r. Prowadził wtedy dokumentację paszową i książkę stanu inwentarza żywego i martwego. W ramach dokumentacji paszowej ustalał dzienną normę żywieniową dla każdej sztuki inwentarza. Zajmowało mu to dziennie od 30 minut do jednej godziny. Gdy nie zdążył sporządzić dokumentacji, zabierał pracę do domu. Nadal wykonywał pracę traktorzysty.

(dowód: zeznania świadków L. K. (2), S. M. i J. T. k.35-36 akt sądowych, potwierdzenie zmiany stanowiska pracy k.4 a.s.)

J. P. ukończył wiek 60 lat w dniu 14 lutego 2014r. W dniu 29 maja 2017r. złożył wniosek o emeryturę. Na dzień złożenia wniosku był członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego, ale złożył jednocześnie wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE na dochody budżetu państwa.

Przed organem rentowym na dzień 1 stycznia 1999r. udowodnił ostatecznie okresy:

Składkowe -18 lat 2 miesiące i 9 dni;

Nieskładkowe - 28 dni;

Uzupełniające -praca w gospodarstwie rolnym-7 lat 10 miesięcy i 22 dni;

Staż sumaryczny -25 lat.

Organ rentowy nie uznał żadnego okresu zatrudnienia ubezpieczonego do stażu pracy w warunkach szczególnych na dzień 1 stycznia 1999r. Organ rentowy decyzjami z dnia 6 i 29 czerwca 2017r. dwukrotnie odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych.

(dowód-akta ZUS)

Sąd zważył, co następuje:

odwołania ubezpieczonego zasługują na uwzględnienie.

Sytuację osób ubiegających się o wcześniejszą emeryturę, urodzonych po dniu 31 grudnia 1948r. normuje przepis art.184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.jedn. Dz.U. z 2016r. poz 887 z ze zm.), który stanowi, że ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1 przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy – w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Przepis ten ma charakter przejściowy, bowiem zawarty został w rozdziale 2 działu X ustawy zawierającym przepisy intertemporalne. Dotyczy on wyłącznie tych ubezpieczonych, którzy w dniu wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych już legitymowali się wymaganym okresem składkowym i nieskładkowym - a w tym wymaganym okresem pracy w warunkach szczególnych, lecz nie osiągnęli wieku emerytalnego.

W przypadku ubezpieczonego J. P. bezsporną okolicznością jest, że legitymuje się on wymaganym 60 letnim wiekiem emerytalnym oraz na dzień 1 stycznia 1999r. udowodnił wymagany 25 letni okres składkowy i nieskładkowy. Natomiast wniosek o wykreślenie członkostwa w OFE i przekazanie środków tam zgromadzonych na dochody budżetu państwa został przez ubezpieczonego złożony w dniu 29 maja 2017r.

Organ rentowy nie uznał jednak żadnego okresu zatrudnienia ubezpieczonego do stażu pracy w warunkach szczególnych na dzień 1 stycznia 1999r.

W odwołaniach od decyzji odmawiającej prawa do emerytury ubezpieczony domagał się uznania za okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach okresu pracy od 4 marca 1983r. do 31 grudnia 1998r. na stanowisku traktorzysty w Gospodarstwie Rolnym Skarbu Państwa w S., a następnie w (...) Spółka z o.o. z siedzibą w S., gdzie stale i w pełnym wymiarze czasu wykonywał pracę traktorzysty-kierowcy ciągnika kołowego.

Analizując zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd uznał, że ubezpieczony wykazał przed Sądem, iż w dniu wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z FUS tj. 1 stycznia 1999r. posiadał okres zatrudnienia w szczególnych warunkach wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn.

Dotychczasowymi przepisami były przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. nr 8 poz.43 ze zm.), które w § 4 ust.1 stanowiły, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Stosownie do treści § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w wyżej wymienionym rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Stosownie do treści § 2 pkt 2 rozporządzenia okresy pracy wykonywanej w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze uzasadniające prawo do otrzymania uprzywilejowanego wcześniejszego świadczenia emerytalnego stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 wskazanego rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.

W niniejszej sprawie ubezpieczony nie przedłożył świadectw stwierdzających, że w spornych okresach wykonywał prace w szczególnych warunkach wskazaną w w/w rozporządzeniu, posiadał tylko świadectwa ogólne lub świadectwa pracy w szczególnych warunkach w których nie powołano podstawy prawnej wynikającej z treści w/w Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r, a jedynie podstawę resortową w postaci zarządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarski Żywnościowej z dnia 31 marca 1988r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach pracy resortu rolnictwa.

Okoliczność, że ubezpieczony nie dysponuje oryginalnymi świadectwami potwierdzającym wykonywanie pracy w warunkach szczególnych nie ma zasadniczego znaczenia.

O charakterze pracy nie decyduje bowiem tylko i wyłączne formalne jej poświadczenie w świadectwie pracy, ale przede wszystkim faktyczne okoliczności pracy i zakres wykonywanych obowiązków. Świadectwo pracy jest jedynie oświadczeniem wiedzy, a nie oświadczeniem woli. Sam fakt istnienia świadectwa bądź jego brak nie wywołuje skutków materialnoprawnych.

Świadectwo ma przymiot dokumentu prywatnego i służy wyłącznie do celów dowodowych, zaś jego treść może być skutecznie zakwestionowana przez strony w postępowaniu o ustalenie uprawnienia do wcześniejszej emerytury.

Świadectwo pracy nie jest dokumentem abstrakcyjnym i w związku z tym musi znajdować oparcie w dokumentacji pracowniczej, a w konsekwencji może być przez tę dokumentację weryfikowane (wyrok Sądu Apelacyjnego w Wrocławiu z dnia 19 kwietnia 2012 roku, III AUa 226/12).

Tym samym sąd ubezpieczeń społecznych władny jest dokonać samodzielnej oceny zasadności potraktowania poszczególnych okresów pracy jako pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na podstawie całokształtu materiału dowodowego i w oparciu o wszelkie środki dowodowe, w tym zeznania świadków, zgodnie z zasadami obowiązującej procedury cywilnej. Tym bardziej, że dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj faktycznie powierzonej mu i wykonywanej pracy.

Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. (vide: wyrok Sądu Najwyższego z 24 marca 2009r., sygn. I PK 194/08, opubl. LEX nr 528152).

Mając na względzie przedstawione wyżej zasady Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe stosowne do okoliczności sprawy. Zapoznał się zarówno z szczątkową dokumentacją pracowniczą ubezpieczonego jak również przesłuchał zawnioskowanych przez ubezpieczonego świadków.

W ocenie Sądu przeprowadzone postępowanie dowodowe w sprawie w sposób jednoznaczny wykazało, że ubezpieczony w okresie od 4 marca 1983r. do 9 marca 1998r. stale i w pełnym wymiarze czasu wykonywał pracę traktorzysty-kierowcy ciągnika kołowego w transporcie wymienioną w Wykazie A Dziale VIII poz.3 VIII poz.3 stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Ubezpieczony jako traktorzysta zajmował się stale i w pełnym wymiarze czasu pracy dowozem produktów rolnych, pasz, wody, kiszonki słomy, siana, śrutu, wywoził nieczystości po czyszczeniu wybiegów. Z reguły poruszał się w obrębie fermy, ale wielokrotnie w ciągu dnia dowoził wodę do bydła, które było na pastwiskach. Wtedy poruszał się po drogach publicznych. Po drogach publicznych jeździł również do biura, rzeźni, na warsztat, kiedy dowoził paszę z mieszalni pasz z S.. P. dostarczał również z magazynu do obór znajdujących się na terenie fermy. Prace polowe były jedynie wykonywane, co drugi tydzień albo dwa razy w tygodniu w zależności do pogody. Wtedy ubezpieczony rozsiewał nawóz na łąkach i podkaszał trawę.

Sąd dał wiarę przesłuchanym w sprawie świadkom, albowiem ich zeznania były logiczne, jednoznaczne w swej treści, a co więcej uzupełniały złożone w sprawie wyjaśnienia samego ubezpieczonego i były z nimi zgodne.

Z powyższego opisu czynności ubezpieczonego wynika, że zajmował się stale i w pełnym wymiarze czasu pracami transportowymi za pomocą ciągnika kołowego.

Jego praca wielokrotnie wymagała poruszania się po drogach publicznych, gdzie był narażony na stres związany z uczestnictwem w ruchu drogowym jako kierowca pojazdu wolnobieżnego. Prace typowo rolnicze były przez ubezpieczonego wykonywane bardzo rzadko i miały charakter incydentalny. Charakter wykonywanych przez ubezpieczonego czynności traktorzysty uległ zmianie po powierzeniu mu przez zakład pracy dodatkowej pracy związanej z kierowaniem fermą (od 10 marca 1998r.) Te czynności zajmowały mu dziennie jedynie od 30 minut do jednej godziny. Gdy nie zdążył sporządzić dokumentacji, zabierał pracę do domu. Nadal jednak wykonywał pracę traktorzysty w swoim zakładzie pracy.

Niewątpliwie zakład pracy ubezpieczonego nie należał do przedsiębiorstw z branży transportowej. Nie stanowi to jednak przesłanki rozstrzygającej o przyznaniu prawa do emerytury z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych. W tym zakresie warto zwrócić uwagę na poniżej wskazane rozważania prawne.

Sąd podzielił w tym zakresie pogląd wyrażony w wyrokach Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 17 maja 2016r. (sygn.akt Aua 731/15) i z dnia 27 kwietnia 2017r. (sygn. akt III AUa 646/16), w których wskazano, że nie ma znaczenia prawnego okoliczność, że prace kierowców ciągników ujęte zostały w dziale VIII rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. – w transporcie.

Nie ma przeszkód do takiego zakwalifikowania pracy świadczonej przez odwołującego się na stanowisku traktorzysty - kierowcy ciągnika, mimo, że dział VIII dotyczy transportu, a zakład pracy odwołującego się należał do branży rolniczej, gdyż umiejscowienie pracy kierowców ciągników we wspomnianym wykazie z pewnością uwzględniało charakter pojazdu, bez względu na branżę, dla jakiej wykonywali pracę. Nie ma znaczenia czy odwołujący się kierował ciągnikiem na drodze czy też w trakcie prac polowych, bo wykonywał również i w tym czasie takie same czynności kierowcy pojazdu jak podczas wykonywania usług transportowych. Rodzaj wykonywanych usług nie może odbierać szczególnego charakteru wykonywanej pracy tylko z uwagi na miejsce jej wykonywania.

Przyjąć należy, że ustawodawca, regulując ten rodzaj pracy w dziale VIII, pod pozycją 3, wykazu A cytowanego rozporządzenia, wziął pod uwagę to, że pracą w szczególnych warunkach jest też praca traktorzysty, kierowcy ciągnika rolniczego, kombajnu i kierowcy pojazdu gąsienicowego, które są typowymi, klasycznymi pracami w rolnictwie. Zauważyć należy, iż prawodawca, obok prac kierowców ciągników, wymienił prace kierowców kombajnów lub pojazdów gąsienicowych. Oczywistym jest zaś, że urządzenie, jakim jest kombajn jest maszyną rolniczą wykonującą prace polowe.

Zestawienie tych trzech rodzajów prac (kierowca ciągnika, kombajnu i pojazdu gąsiennicowego) łącznie pod poz. 3 działu VIII – w transporcie spowodowane było uznaniem tych prac za prace w warunkach szczególnych właśnie ze względu na samo kierowanie tymi pojazdami, a nie ze względu na wykonywanie takiej pracy wyłącznie „w transporcie” – rozumianym jako „w ruchu publicznym”.

Ustawodawca wziął pod uwagę to, że praca kierowcy ciągnika w polu (a więc w rolnictwie), który może i w istocie wykonuje te same lub zbliżone przedmiotowo czynności co kierowca kombajnu czy kierowca pojazdu gąsiennicowego, jest też pracą w szczególnych warunkach. Przeciwna wykładnia wskazanych przepisów zaprzeczałaby bowiem istocie pracy w szczególnych warunkach związaną z wpływem szkodliwych czynników na organizm pracownika.

W tym miejscu wskazać należy również, że obniżenie wieku emerytalnego niektórym grupom zawodowym uzasadnia się narażeniem tych osób na szybsze niż przeciętne zrealizowanie się emerytalnego ryzyka z powodu wystąpienia w ich zawodach czynników negatywnych (szkodliwych dla zdrowia lub obniżających sprawność psychofizyczną), które doprowadzają do wcześniejszej niż powszechnie utraty sił do wykonywania dotychczasowej pracy.

Prawo do emerytury w wieku niższym wynika więc ze szczególnych właściwości wykonywanej pracy. Charakter pracy kierowcy ciągnika rolniczego przystosowanego do transportu i wykonującego wyłącznie transport oraz kierowcy ciągnika wykonującego prace polowe za pomocą ciągnika i współpracujących z nim maszyn i urządzeń rolniczych jest tożsamy, polega bowiem na kierowaniu określonym pojazdem mechanicznym.

Dlatego też nie ma znaczenia, że prace kierowców ciągników ujęte zostały w dziale VIII rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. – w transporcie. Co więcej podkreślić należy, że praca polowa może być bardziej uciążliwa, gdyż może być wykonywana w znacznie cięższych warunkach niż praca kierowcy wykonującego transport (np. na pochyło umiejscowionych polach i łąkach, na błotnistych terenach, przy użyciu maszyn wytwarzających duży hałas). Przy tej konstatacji podkreślić należy raz jeszcze, iż – wbrew twierdzeniom organu rentowego – nie ma znaczenia, że prace kierowców ciągników ujęte zostały w dziale VIII rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. – „W transporcie”.

Z powyższych względów Sąd nie podzielił stanowiska wyrażonego przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 3 grudnia z 2013 r., sygn. I UK 172/13(Lex nr 1467146), w którym Sąd ten zaprezentował stanowisko, iż wykonywanie przez kierowcę ciągnika prac innych niż transportowe – np. polowych – wyklucza zaliczenie takiego zatrudnienia do stażu pracy w warunkach szczególnych, gdyż nie są to prace wymienione w wykazie A dziale VIII załącznika do rozporządzenia. Podkreślić przy tym należy, iż w dotychczasowym orzecznictwie Sąd Najwyższy nie miał wątpliwości, że praca kierowcy ciągnika, także wykonującego prace polowe, jest pracą w szczególnym charakterze wymienioną w wykazie A dziale VIII poz. 3 załącznika do rozporządzenia (np. wyrok SN z dnia 22 października 2013 r., III UK 144/12 Lex nr 1455745).

Natomiast przyjęcie, że tylko kierowcy ciągników, kombajnów i pojazdów gąsienicowych zatrudnieni w firmach transportowych wykonywali pracę w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 32 ust. 2 ustawy FUS, wypaczałoby sens tej regulacji, gdyż te specyficzne pojazdy wykorzystywane są przede wszystkim do określonego rodzaju prac polowych, wojskowych, ziemnych, a nie jako środek transportu.

Umieszczenie tych prac w dziale dotyczącym transportu a nie w dziale rolnictwo świadczy o tym, że prace traktorzystów mogły być wykonywane nie tylko w rolnictwie, ale również w innych działach gospodarki. Istotne jest to, aby ubezpieczony świadczył pracę kierowcy wskazanego pojazdu.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że ubezpieczony w postępowaniu sądowym udowodnił na dzień 1 stycznia 1999r., co najmniej 15 letni staż pracy w warunkach szczególnych na stanowisku kierowcy ciągnika kołowego (od 4 marca 1983r. do 9 marca 1998r.) spełnił wszystkie wymagane prawem warunki do przyznania prawa do emerytury. Ostatni wymagany warunek ubezpieczony spełnił z upływem 29 maja 2017r., kiedy to jako członek OFE wraz z wnioskiem o emeryturę złożył wniosek o przekazanie środków tam zgromadzonych na dochody budżetu państwa.

Z tych przyczyn Sąd na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone decyzje organu rentowego w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu J. P. prawo do emerytury od dnia 30 maja 2017r.- kiedy to ubezpieczony spełnił wszystkie wymagane prawem warunki do przyznania wnioskowanego świadczenia.

/SSO I. H./

ZARZĄDZENIE

1.Odnotować;

2.Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi organu rentowego;

3.Przedłożyć z wpływem lub za 18 dni.