Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2017 r.

Sąd Rejonowy w Krośnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2017 r.

sprawy z powództwa(...)Ltd(...) M. S., V. (...) Malta

przeciwko B. K.

o zapłatę kwoty 4.857,40 zł

I.  Zasądza od pozwanej B. K. na rzecz powoda - (...)Ltd (...) M. S., V. (...) Malta kwotę 3.200,00 zł (trzy tysiące dwieście złotych) z umownymi odsetkami od dnia 2.10.2015 roku do dnia zapłaty, stanowiącymi czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP, przy czym od dnia 01.01.2016 roku nie więcej niż wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie

II.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie

III.  Zasądza od pozwanej B. K. na rzecz powoda - (...)Ltd (...) M. S., V. (...) Malta kwotę 867,64 zł (osiemset sześćdziesiąt siedem złotych 64/100) tytułem zwrotu części kosztów procesu

Sędzia:

Sygn. akt I C 1318/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 17 października 2017r.

Powód (...)Ltd (...) M. S., V. (...) Malta domagał się zasądzenia od pozwanej B. K. kwoty 4 857,40 zł. wraz z odsetkami stanowiącymi czterokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego NBP, przy czym od dnia 01 stycznia 2016 r. nie wyższe niż odsetki maksymalne za opóźnienie, od kwoty 3 817,40 zł. od dnia 2 października 2015 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu podał, że dochodzona przez niego wierzytelność wynika z umowy pożyczki zawartej z pozwaną B. K. przez firmę (...) sp. z o.o., która w dniu 1.09.2015 r. dokonała przelewu pożyczki kwoty 3 200,00 zł. na konto B. K.. Dzień spłaty pożyczki został określony na 01.10.2015 r., a całkowita kwota do spłaty wyniosła 3 817,40 zł. Powódka wskazała, że kwota 617,40 zł. stanowi całkowity koszt pożyczki i składa się z opłaty administracyjnej nie zawierając w sobie kosztów ubezpieczenia ani oprocentowania. Pozwana nie spłacała zadłużenia, wobec (...) sp. z o.o. podjęła działania windykacyjne i w związku z nimi, obciążyła stronę pozwaną kosztami tych działań w kwocie wynikającej z tabeli opłat, tj. 1 040,00 zł. W dniu 31 grudnia 2015 r., (...) sp. z o.o. zawarła ze stroną powodową umowę cesji wierzytelności, której przedmiotem była m.in. wierzytelność przysługująca pierwszej z nich w stosunku do pozwanej B. K.. (...) Ltd z siedzibą na Malcie zawiadomiła pozwaną o przelewie, a następnie podjęła liczne próby kontaktu z nią, celem spłaty zadłużenia, lecz pozostały one bez odzewu, co spowodowało konieczność wystąpienia na drogę sądową.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy w Krośnie w dniu 29 czerwca 2016 r. sygn. akt I Nc 1192/16, którym uwzględniono żądanie pozwu, B. K. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od strony powodowej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych.

Pozwana zaprzeczyła wszelkim faktom podniesionym przez stronę powodową, wskazując, że dochodzone roszczenie jest całkowicie bezzasadne, ponieważ powód nie wykazał jego istnienia względem niej, a z załączonej do pozwu dokumentacji w żaden sposób nie wynika, aby była ona zobowiązana do jakiegokolwiek świadczenia na rzecz strony powodowej.

W uzupełnieniu swojego stanowiska pozwana B. K. podniosła, że sama kwota żądania pozwu jest zawyżona. Chybione jest bowiem domaganie się przez powoda kwoty 1 657,40 zł., na którą składa się 617,40 zł. tytułem opłaty administracyjnej oraz 1 040,00 zł. tytułem podjętych działań windykacyjnych, zgodnie z § 14 ust. 3 ramowej umowy pożyczki oraz tabelą opłat, na które powód powołuje się w niniejszej sprawie. Pozwana wskazała, iż opłata administracyjna oraz opłaty za czynności windykacyjne są rażące wygórowane, przez co winny zostać uznane za niedozwolone klauzule umowne. Koszty czynności windykacyjnych są zbyt wysokie w świetle doświadczenia życiowego i ewidentnie naruszają interesy konsumenta oraz kształtują jego prawa w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, a tym samym stanowią klauzulę niedozwoloną w rozumieniu art. 385 ¹ k.c. Ponadto, nawet gdyby przyjąć dopuszczalność naliczenia wskazanych kosztów windykacyjnych w wysokości określonej treścią załącznika nr 4 ramowej umowy pożyczki, to strona powodowa i tak nie udowodniła należycie swojego żądania w dochodzonej wysokości, albowiem nie wykazała faktycznego ich poniesienia. Również zastrzeżenie opłaty administracyjnej wynoszącej 16% kwoty pożyczki, należy uznać za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego w rozumieniu art. 58 § 2 k.c., art. 385 ¹ k.c. oraz art. 5 k.c.

Dodatkowo wskazała, że sprawa winna być rozpatrywana w oparciu o przepisy materialne prawa Republiki Malty. Podniosła, że z racji tego, że pozwana będąca konsumentem rezyduje w Rzeczypospolitej Polskiej, a powód ma swoją siedzibę na terytorium Republiki Malty, nie posiadając przy tym swych oddziałów w Polsce, w niniejszej sprawie zastosowanie znajduje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 593/2008 z dnia 17.06.2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych, w szczególności art. 6 ust. 1 w zw. z art. 4 ust. 1 lit. b. Precyzując na wezwanie Sądu, czy podnosi zarzut braku jurysdykcji krajowej czy że ocena umowy łączącej strony postępowania winna być oparta o przepisy Republiki Malty, B. K. wskazała, że chodzi o ocenę zapisów łączącej strony umowy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25.09.2014 r. pozwana B. K. dokonała rejestracji w systemie informatycznym poprzednika prawnego powodowej spółki - (...).pl sp. z o.o. i złożyła wniosek o udzielenie jej pożyczki za pośrednictwem formularza zamieszczonego na stronie internetowej spółki. We wniosku należało podać takie dane jak imię i nazwisko, numer PESEL, serię i nr dowodu osobistego, adres zamieszkania, adres korespondencyjny, adres poczty elektronicznej, aktualny numer telefonu komórkowego oraz nazwę banku, z którego klient zamierzał dokonać przelewu potwierdzającego rejestrację (§ 6 ust. 3 ramowej umowy pożyczki). Rejestrując się na stronie internetowej pożyczkodawcy i składając wniosek, pożyczkobiorca jednocześnie oświadczał, że zapoznał się z ramową umową pożyczki, oraz że jego zamiarem jest zawarcie umowy na odległość w rozumieniu ustawy o kredycie konsumenckim. Składając wniosek o udzielenie pożyczki pożyczkobiorca potwierdzał, że w dniu złożenia wniosku o udzielenie pożyczki, spełniał warunki wynikające z ramowej umowy pożyczki m.in., że jest konsumentem. Pożyczkodawca dokonując wstępnej analizy wniosku o udzielenie pożyczki, w szczególności miał zweryfikować prawdziwość oraz kompletność danych zawartych we wniosku na podstawie publicznie dostępnych danych, list i rejestrów oraz zbadać aktualny stan zadłużenia wobec pożyczkodawcy z tytułu pożyczek oraz wobec innych podmiotów na podstawie informacji zawartych w bazach danych prowadzonych przez (...) S.A., Krajowy Rejestr Długów Biuro (...) S.A., Rejestr Dłużników (...) S.A i innych bazach niesolidnych dłużników.

Po wygenerowaniu profilu klienta, elektronicznie wysłano B. K. ramową umowę pożyczki, regulującą zasady udzielania pożyczek z wygenerowanym do tej umowy numerem. Po poprawnym wypełnieniu formularza internetowego klientowi były przekazywane za pośrednictwem strony internetowej dane niezbędne do dokonania przelewu potwierdzającego rejestrację: dane odbiorcy, numer rachunku bankowego odbiorcy, kwota przelewu oraz tytuł przelewu. Zgodnie z § 6 ust. 8 ramowej umowy pożyczki w celu potwierdzenia rejestracji klient zobowiązany był dokonać przelewu potwierdzającego rejestrację na konto bankowe pożyczkodawcy, wpisując w tytule przelewu tekst zgodny z komunikatem otrzymanym drogą elektroniczną po poprawnym wypełnieniu formularza internetowego. Po otrzymaniu przelewu potwierdzającego rejestrację, uważano ją za zakończoną, klient otrzymywał tymczasowe hasło do logowania na stronie internetowej na adres poczty elektronicznej podany w formularzu internetowym, a także zyskiwał status pożyczkobiorcy.

Taki przelew rejestracyjny na kwotę 0,01 zł. został zlecony przez B. K. w dniu 25 września 2014 r. W przelewie podano takie dane osobowe pozwanej jak imię i nazwisko (B. K.), miejsce zamieszkania ((...)-(...) R., P. ul. (...)), PESEL ( (...)) oraz numer konta bankowego, na które ma zostać przelana kwota pożyczki ( (...)). Pożyczce został nadany numer (...). Z dniem 01 stycznia 2015 r. firma (...).pl sp. z o.o. zmieniła nazwę na (...) sp. z o.o.

W dniu 01 września 2015 r. na konto pozwanej wpłynęła tytułem pożyczki o numerze (...) kwota 3 200,00 zł. Jako termin wymagalności pożyczki wskazano datę 01 października 2015 r. Oprócz kapitału pozwana zobowiązana została do zapłaty na rzecz powoda opłaty administracyjnej w wysokości 617,40 zł.

W ramowej umowie pożyczki, w jej § 1 zawierającym definicje, wskazano, że opłata administracyjna oznacza opłatę należną pożyczkodawcy od pożyczkobiorcy w wysokości określonej w umowie pożyczki z tytułu przygotowania, udzielenia i uruchomienia pożyczki. Tabela opłat (§ 1 ust. 26 ramowej umowy pożyczki) oznaczała określenie całkowitych kwot pożyczek, a także stawek opłat, prowizji i oprocentowania jakie stosował pożyczkodawca przy zawieraniu umowy pożyczki, stanowiąc integralną część ramowej umowy pożyczki. Załącznik nr 1 do ramowej umowy pożyczki stanowiła tabela opłat administracyjnych w relacji kwota do wypłaty (w PLN) do długości pożyczki (ilość dni). I tak na przykład, w przypadku kwoty minimalnej pożyczki tj. 100 zł. na minimalna ilość dni tj. 5, opłata administracyjna wynosiła 27,00 zł. natomiast w przypadku maksymalnej kwoty tj. 3 600,00 zł. na maksymalną ilość dni tj. 30, opłata administracyjna wynosiła 992,00 zł.

Jako indywidualne warunki umowy (§ 1 ust. 6 ramowej umowy pożyczki) zdefiniowano warunki uzgodnione indywidualnie przez pożyczkobiorcę z pożyczkodawcą, i za takie uważa się kwotę pożyczki, okres, na jaki została udzielona pożyczka, liczba rat oraz termin spłaty pożyczki. Kwotę pożyczki stanowiła kwota do wypłaty powiększona o opłatę administracyjną, kwota do spłaty to kwota do wypłaty powiększona o opłatę administracyjną, o której mowa w ramowej umowie pożyczki, a w przypadku nieterminowej płatności powiększona o opłaty i odsetki naliczane za nieterminową płatność, kwota do wypłaty – kwota wypłacona na indywidualne konto bankowe pożyczkobiorcy z tytułu umowy pożyczki (§ 1 ust. 10, 11 i 12 ramowej umowy pożyczki).

Przy umowie pożyczki na kwotę udzielonej pozwanej tj. 3 200,00 zł. opłaty administracyjne w zależności od długości pożyczki (ilość dni), zostały określone na - 480,00 zł. (5 dni), 608,00 zł. (10 dni), 672,00 zł. (15 dni), 736,00 zł. (20 dni), 800,00 zł. (25 dni) i 882,00 zł. (30 dni).

Strony ponadto ustaliły, że kwoty, które pożyczkobiorca wpłaci pożyczkodawcy zostaną w kolejności zaliczone na: opłaty za upomnienia wysyłane zgodnie z treścią ramowej umowy pożyczki, odsetki za nieterminową płatność pożyczki, opłatę administracyjną oraz kwotę do wypłaty (§ 12 ust. 10 umowy). Jeżeli pożyczka lub jej część nie zostałaby uiszczona w terminie, pożyczkobiorca zobowiązany był do zapłaty oprócz kwoty pożyczki odsetek za nieterminową płatność to jest za okres od daty kiedy winna nastąpić spłata pożyczki do dnia zaksięgowania kwoty pożyczki na koncie bankowym pożyczkodawcy. Odsetki za nieterminową płatność pożyczki naliczane są w wysokości odsetek maksymalnych określonych w art. 359 § 2 ¹ kc. W przypadku, gdy pożyczka lub jej część nie zostanie uiszczona w terminie, pożyczkobiorca zapłaci pożyczkodawcy opłatę za upomnienia drogą telefoniczną, elektroniczną, w formie sms oraz w formie pisemnego monitu w kwocie wynikającej z tabeli opłat stanowiącej załącznik do niniejszej umowy ramowej pożyczki, jak również znajdującej się na stronie internetowej pożyczkodawcy. W przypadku opóźnienia w spłacie pożyczki pożyczkodawca ma prawo do podjęcia działań mających na celu odzyskanie swojej wierzytelności, w tym w szczególności do przekazania tej wierzytelności do obsługi przez zewnętrzny podmiot (§ 14 ust. 1, 2, 3 i 4 ramowej umowy pożyczki). Pożyczkodawca zastrzegł sobie także prawo do dokonania cesji wierzytelności, w tym niewymagalnych, wynikających z tytułu umowy pożyczki, na rzecz osób trzecich (§ 14 ust. 11 ramowej umowy pożyczki).

W załączniku nr 4 do ramowej umowy pożyczki zamieszczono tabelę opłat za upomnienia drogą telefoniczną oraz elektroniczną w formie sms. Wysokość opłat została uzależniona od wysokości kwoty do wypłaty oraz od ilości dni opóźnienia w spłacie pożyczki; poszczególne wysokości opłat podlegały sumowaniu. W przypadku najniższej kwoty pożyczki tj. - 100,00 zł. opłata w przypadku opóźnienia łącznie do 40 dni wynosiła 65,00 zł. natomiast w przypadku najwyższej kwoty pożyczki tj. od 3 000,00 do 3 600,00 zł. wynosiła 1 040,00 zł. Opłatą w takiej wysokości została obciążona pozwana.

Po zawarciu umowy pożyczki zostało wygenerowane elektronicznie potwierdzenie zawarcia umowy pożyczki, załącznikiem do umowy omówiono wyżej wskazane tabele opłat, w tym administracyjnych oraz opłat za upomnienie.

W dniu 31 grudnia 2015 r. (...) sp. z o.o. zawarła umowę cesji wierzytelności z (...) Ltd. z siedzibą na Malcie. Transakcja obejmowała wierzytelności wymienione w potwierdzeniu transakcji kredytowego instrumentu pochodnego nr PL (...). W § 1 cedent oświadczył, że przysługują mu bezsporne i wymagalne wierzytelności pieniężne szczegółowo określone w załączniku nr 1. W przedmiotowym załączniku został wymieniony numer umowy łączący pierwotnego wierzyciela z pozwaną tj. (...) oraz należna od niej kwota w wysokości 4 951,90 zł. (3 200,00 zł. – kwota kapitału 617,40 zł. – opłata administracyjna, 94,50 zł. – kwota odsetek karnych oraz 1 040,00 zł. – kwota opłat windykacyjnych).

W dniu 09 maja 2016 r. strona powodowa za pośrednictwem kancelarii prawno – windykacyjnej wezwała pozwaną do spłaty pożyczki nr (...) w łącznej kwocie 5 128,12 zł.

/Dowody:

⚫

potwierdzenie wpłaty z dnia 25.09.2014 r. – /k. 5/;

⚫

potwierdzenie przelewu z dnia 01.09.2015 r. na kwotę 3 200,00 zł. tytułem pożyczki (...) /k. 6/;

⚫

informacja z profilu klienta i wydruku z (...) sp. z o.o. na nazwisko B. K. – /k. 7/;

⚫

przesądowe wezwanie do zapłaty z dnia 09.05.2016 r. z dowodem nadania przesyłki - /k. 8, 9/;

⚫

ramowa umowa pożyczki z 19.03.2015 wraz z załącznikami – /k. 10-16/;

⚫

umowa pożyczki nr (...) /k. 17/;

⚫

umowa cesji wierzytelności z dnia 31 grudnia 2015 r. wraz z załącznikami – /k. 24-29/, /k.28-29/

⚫

odpis pełny z KRS (...) – /k. 30-31/;

⚫

wydruk z systemu z wykazem czynności windykacyjnych – /l. 49/ /

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie powołanych wyżej dowodów. Przedłożone w sprawie dokumenty Sąd uznał za wiarygodne jako, że zostały one sporządzone przez osoby do tego uprawnione i brak jest okoliczności podważających ich wiarygodność.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w przeważającej części zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy podnieść, że nie sposób podzielić stanowiska pozwanej, że ocena łączącej strony umowy, winna odbywać się na podstawie prawa Republiki Malty.

B. K. zawarła umowę pożyczki z firmą (...) sp. z o.o. dawniej L..pl. sp.z o.o. Firma ta miała siedzibę w W. przy ul. (...), była zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców pod numerem KRS (...) , prowadzonym przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego.

Zgodnie z § 17 ust.11 Ramowej Umowy P., umowa pożyczki podlega prawu polskiemu i zgodnie z nim winna być interpretowana. Ponadto strony umowy wskazały w § 17 ust.12, że sądem właściwym do rozstrzygania sporów jest sąd powszechny miejsca zamieszkania lub siedziby pozwanego lub sąd miejsca wykonania zobowiązania.

Na mocy umowy cesji z dnia 31.12.2015 r. wierzytelność została nabyta przez stronę powodową, która ma rzeczywiście swoją siedzibę na Malcie, jednakże przelew wierzytelności nie wyłącza stosowania przepisów prawa polskiego do umowy.

Zresztą także w umowie cesji wierzytelności w § 4 ust. 3 strony zastrzegły, że umowa podlega prawu polskiemu oraz § 4 ust. 4, iż wszelkie spory wynikające z wypełnienia niniejszej umowy będą rozpatrywane przez właściwy – pod względem miejsca siedziby cedenta – sąd powszechny.

Zgodnie z art. 509 i następne k.c. wierzytelność, czyli ogół uprawnień stosunku zobowiązaniowego, polegających na możliwości żądania od dłużnika spełnienia świadczenia, jako prawo podmiotowe, o charakterze majątkowym, może być przedmiotem obrotu. Skutkiem cesji wierzytelności wynikającej ze stosunku dwustronnie zobowiązującego będzie przekształcenie tego stosunku w stosunek trójstronny.

I tak w przedmiotowej sprawie powód (...) Ltd z siedzibą na Malcie wykazał, że poprzez umowę cesji wierzytelności z dnia 31.12.2015 roku nabył od (...) sp. z o.o. w W. wierzytelność pieniężną przysługującą względem pozwanej. Zbycie wierzytelności miało charakter zindywidualizowany, dla którego wystarczające jest, aby z treści stosunku prawnego wynikały kryteria umożliwiające określenie przelewanej wierzytelności (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5.11.1999 r., III CKN 423/98, OSNC 2000/8/92).

Strona pozwana podnosiła, że do umowy łączącej strony winny mieć zastosowanie przepisy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 593/2008 z dnia 17.06.2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych, w szczególności art. 6 ust. 1 w zw. z art. 4 ust. 1 lit. b. Powołane przepisy, wg stanowiska pozwanej, wobec nie dokonania przez strony wyboru prawa, jakiemu ma podlegać wykonanie umowy zawartej przez strony, przesądzają, że roszczenie powoda czerpie swe źródło w porządku prawnym Republiki Malty.

W ocenie Sądu stanowisko pozwanej jest błędne. Zgodnie z art. 1 ust. 1 powołanego rozporządzenia, stosuje się go do zobowiązań umownych w sprawach cywilnych i handlowych powiązanych z prawem różnych państw. W niniejszym stanie faktycznym z taką sytuacją nie mamy do czynienia, o czym była mowa powyżej. W myśl wskazanego przez stronę pozwaną art. 6 ust. 1 w zw. z art. 4 ust. 1 lit. b, bez uszczerbku dla art. 5 i 7 umowa zawarta przez osobę fizyczną w celu, który można uznać za niezwiązany z jej działalnością gospodarczą lub zawodową („konsument”), z inną osobą wykonującą działalność gospodarczą lub zawodową („przedsiębiorca”) podlega prawu państwa, w którym konsument ma miejsce zwykłego pobytu, pod warunkiem że przedsiębiorca: wykonuje swoją działalność gospodarczą lub zawodową w państwie, w którym konsument ma miejsce zwykłego pobytu; lub w jakikolwiek sposób kieruje taką działalność do tego państwa lub do kilku państw z tym państwem włącznie, a umowa wchodzi w zakres tej działalności. W zakresie, w jakim nie dokonano wyboru prawa właściwego dla umowy zgodnie z art. 3 i bez uszczerbku dla art. 5–8, prawo właściwe dla umowy ustala się następująco: umowa o świadczenie usług podlega prawu państwa, w którym usługodawca ma miejsce zwykłego pobytu. Powołane przez stronę pozwaną przepisy nie mają zastosowania, gdyż B. K. (jako konsument) zawarła umowę pożyczki z firmą mającą siedzibę na terenie Polski, a strony w umowie zawarły zapisy o stosowaniu do jej postanowień przepisów prawa polskiego.

W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE), o którym mowa wyżej (R. I) w preambule przyjęto, że swoboda wyboru przez strony prawa właściwego powinna stanowić jeden z fundamentów systemu norm kolizyjnych w odniesieniu do zobowiązań umownych (11). Zasada ta powtórzona została w rozdziale II artykule 3 ust. 1, gdzie podkreślono, iż umowa podlega prawu wybranemu przez strony.

Jak już wspomniano wcześniej wybór prawa właściwego dla stosunku łączącego strony niniejszego postępowania nastąpił, tak na podstawie ramowej umowy pożyczki, jak i umowy przelewu wierzytelności, co konsekwentnie pomija pozwana B. K. w swoich zarzutach.

Należy pamiętać, że skutkiem prawnym dokonania przelewu jest przejście na cesjonariusza nie tylko samej wierzytelności, ale także wszelkich związanych z nią praw (art. 509 §2 k.c.). Dlatego też wejście cesjonariusza do stosunku prawnego na miejsce cedenta oznacza, że pierwszy z nich będzie związany zapisami zawartymi w ramowej umowie pożyczki, będącej przedmiotem niniejszego postępowania (tak- wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3.09.1998 r., I CKN 822/97, OSNC 1999/2/39).

Podstawą odpowiedzialności pozwanej B. K. jest zawarta przez nią ze spółką (...) sp. z o.o. umowa pożyczki nr (...). Na mocy wskazanej umowy B. K. była zobowiązana do zapłaty na rzecz pożyczkodawcy kwoty 3 200,00 zł. tytułem kapitału głównego oraz kwoty 617,40 zł. jako opłaty administracyjnej. Na wypadek nieterminowej spłaty zastrzeżono w umowie możliwość naliczania odsetek umownych w wysokości czterokrotności wysokości kredytu lombardowego NBP oraz obciążenia pożyczkobiorcy opłatami za podjęte działania windykacyjne.

Zgodnie z art. 720 k.c., przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki, której wartość przenosi pięćset złotych, powinna być stwierdzona pismem.

Natomiast w myśl art. 3 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (t.j. Dz. U. z 2016 roku, poz. 1528 ze zm.) przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, przy czym za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności między innymi umowę pożyczki.

W ocenie Sądu fakt zawarcia umowy przez pozwaną nie budzi żadnych wątpliwości. Bezsprzecznym jest również, że B. K. otrzymała od (...) sp. z o.o. środki pieniężne w wysokości 3 200,00 zł., na podstawie przelewu z dnia 01 września 2015 r.

B. K. w sprzeciwie podnosiła, że dochodzone roszczenie jest całkowicie bezzasadne, ponieważ powód nie wykazał jego istnienia względem niej, a z załączonej dokumentacji nie wynika, aby była ona zobowiązana do jakiegokolwiek świadczenia na rzecz powoda. W szczególności przedłożony przez stronę powodową wyciąg z rachunku bankowego nie dowodzi, aby pozwana otrzymała jakiekolwiek środki pieniężne od poprzednika prawnego powoda. W uzupełnieniu swojego stanowiska pozwana wskazała, że z załączonej do pozwu dokumentacji nie wynika, aby stroną stosunku zobowiązaniowego był poprzednik prawny powoda, który zrealizował oznaczone świadczenie na rzecz pozwanej.

W ocenie Sądu zarzut powyższy jest niezasadny. Strona powodowa w sposób szczegółowy opisała i wykazała procedurę zawarcia umowy, dotyczącej usług finansowych zawieranych na odległość, zgodnie z ustawą o prawach konsumenta z dnia 30.05.2014 r. (tj. z 9.03.2017 r. Dz. U. 2017, poz. 683), która ostatecznie doprowadziła do przekazania pozwanej środków pieniężnych w wysokości 3 200,00 zł. Pozwana nie wskazywała, aby dane takie jak imię i nazwisko, i inne (PESEL, adres zamieszkania, nr dowodu osobistego, nr rachunku bankowego) nie były jej danymi osobowymi i identyfikacyjnymi. Nie zarzucała, że to nie ona wprowadziła do systemu informatycznego pierwotnego wierzyciela powyższe dane, że nie zawierała umowy, a co najważniejsze, że rachunek bankowy, na który zostały przekazane środki pieniężne w wysokości 3 200,00 zł. nie należy do niej. Strona powodowa jako dowód przekazania pozwanej środków pieniężnych wskazała polecenie przelewu z dnia 01 września 2015 r. (k. 6), w którym jako tytuł przelewu podano numer umowy przypisany B. K. przez system informatyczny oraz jej dane osobowe, imię i nazwisko oraz adres zamieszkania.

Uznając, że zarzut niewykazania istnienia zobowiązania po stronie pozwanej jest niezasadny, należy przejść do kolejnych zarzutów podniesionych przez B. K.. Pozwana wskazała, że kwota żądania dochodzona pozwem została przez stronę powodową zawyżona, tj. chybione jest domaganie się od niej kwoty 1 657,40 zł., na którą składa się - 617,40 zł. tytułem opłaty administracyjnej (§ 11 ust. 1 ramowej umowy pożyczki oraz tabele opłat) oraz kwota 1 040,00 zł. tytułem podjętych działań windykacyjnych (§ 14 ust. 3 ramowej umowy pożyczki oraz tabele opłat). B. K. podniosła, że wskazane opłaty są rażąco wygórowane i stanowią niedozwolone klauzule umowne.

Art. 385 ¹ -385 ³ k.c. wprowadzają zakaz stosowania niedozwolonych postanowień umownych (klauzul niedozwolonych) w obrocie konsumenckim, który sankcjonowany jest brakiem mocy wiążącej tych klauzul. Przepisy zawarte w tych artykułach znajdują zastosowanie do umów obligacyjnych zawieranych przez przedsiębiorców z konsumentami, z użyciem lub bez użycia wzorców, ale także do klauzul wzorców umownych używanych przy zawieraniu umów (por. wyrok SN z dnia 9 października 2003 r., V CK 277/02, OSNC 2004, nr 11, poz. 184 oraz z dnia 7 grudnia 2006 r., III CSK 266/06, LEX nr 238949). Nie każde postanowienie umowy (lub wzorca umownego) zawartej z konsumentem podlega ocenie, co do uznania go za klauzulę niedozwoloną. Przepis art. 385 ¹ § 1 k.c. nie dopuszcza możliwości uznania za klauzulę niedozwoloną postanowień uzgodnionych indywidualnie z konsumentem oraz postanowień określających jednoznacznie główne świadczenia stron.

W myśl art. 22 ¹ k.c. za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Klauzulą niedozwoloną jest postanowienie umowy zawartej z konsumentem (lub wzorca umownego), które spełnia (łącznie) wszystkie przesłanki określone w przepisie art. 385 ¹ k.c.: 1) nie jest postanowieniem uzgodnionym indywidualnie; 2) nie jest postanowieniem w sposób jednoznaczny określającym główne świadczenia stron; 3) kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.

Przesłanka braku indywidualnego uzgodnienia została przez ustawodawcę bliżej określona w przepisie art. 385 ¹ § 3 k.c., który nakazuje uznać za nieuzgodnione indywidualnie te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta. Dokonanie oceny wymaga więc zbadania okoliczności związanych z procesem kontraktowania.

Najczęściej będą to sytuacje, gdy umowa zawierana była z użyciem wzorca umownego i kwalifikowane postanowienie albo jest tylko elementem tego wzorca, albo zostało przejęte do umowy (w całości lub części) z wzorca umownego.

W doktrynie powszechnie przyjmuje się, że za wzorzec umowy uważa się wzór postanowień umownych powstały przed zawarciem umowy, który jest w określony sposób wykorzystywany przy zawieraniu umowy. Przepis art. 384 § 1 kc. stanowi, że wzorzec ma być ustalony przez jedną ze stron, co należy rozumieć w ten sposób, że służy tej właśnie stronie do ukształtowania treści stosunku obligacyjnego jako instrument prawny związania drugiej strony postanowieniami, które chce im narzucić. Cechą wzorca jest możliwość posłużenia się nim wielokrotnie, nie zawiera on bowiem oznaczeń indywidualizujących drugą stronę umowy, lecz powtarzalne klauzule, które będą uzupełniać treść zobowiązań powstałych z umów. Wykładnia przepisu art. 385 ¹ § 3 k.c., posiłkując się regułą interpretacyjną a fortiori, nakazuje przyjąć, że skoro ustawodawca zwraca szczególną uwagę na przypadki przejęcia postanowień wzorca przez umowę, to tym bardziej rozciąga ochronę konsumenta na sytuacje, gdy postanowienia wzorca wiążą konsumenta na mocy art. 384 k.c., nie zostały bowiem objęte konsensem stron.

Za nieuzgodnione indywidualnie należy także uznać postanowienia umów niezawieranych przy użyciu wzorca, jeżeli nie były one przedmiotem pertraktacji między stronami (klauzule narzucone). Zważywszy na wskazane w przepisie art. 385 ¹ § 3 k.c. kryterium „rzeczywistego wpływu” konsumenta na treść postanowienia, za nieuzgodnione indywidualnie trzeba uznać postanowienie, które konsument wybrał spośród kilku zaproponowanych przez przedsiębiorcę. Przeciwna kwalifikacja prowadziłaby bowiem do akceptacji sytuacji, gdy drogą takich alternatyw przedsiębiorca mógłby praktycznie pozbawić konsumenta ochrony przewidzianej przepisami art. 385 ¹ –385 ³ k.c. Stąd „rzeczywisty wpływ” konsumenta na treść postanowienia nie ma miejsca, jeżeli jest ograniczony przez przedsiębiorcę w ten sposób, że konsument dokonuje wyłącznie wyboru spośród alternatywnych klauzul sformułowanych przez przedsiębiorcę (por. M. Bednarek (w:) System prawa prywatnego, t. 5, s. 762–763; M. Jagielska, Nowelizacja Kodeksu cywilnego...,s. 700; M. Lemkowski, Materialna ochrona...,s. 79).

W niniejszej sprawie uzgodnione indywidualnie z klientem, zgodnie z § 1 ust. 6 ramowej umowy pożyczki mogły być jedynie: kwota pożyczki, okres na jaki została udzielona, liczba rat oraz termin spłaty pożyczki. Wysokość opłaty administracyjnej oraz opłat windykacyjnych wynika z załączników (tabel) do ramowej umowy. Z uwagi na fakt, że umowa pożyczki była zawierana za pośrednictwem internetu, pozwana nie miała styczności bezpośrednio z pracownikiem firmy pożyczkowej. Załączniki do umowy stanowiły więc wzorce, na których treść B. K. nie miała żadnego wpływu. Wysokości opłat, zarówno administracyjnej i za czynności windykacyjne, były uzależnione od wysokości kwoty pożyczki oraz ilości dni na którą ją udzielono, ewentualnie ilości dni opóźnienia w spłacie pożyczki. Należy więc stwierdzić, że wysokość opłat, którymi została obciążona B. K. nie została uzgodniona indywidualnie.

Drugim warunkiem uznania klauzuli za niedozwoloną jest stwierdzenie, że zapis nie dotyczy głównych świadczeń stron. W umowie pożyczki głównymi świadczeniami są: po stronie pożyczkodawcy udostępnienie określonych środków finansowych do korzystania na określony okres czasu, a ze strony pożyczkobiorcy, zwrot tych środków (tak zwany depozyt nieprawidłowy). W niniejszej sprawie, kwestionowane przez pozwaną postanowienia umowy nie dotyczą głównych świadczeń stron, gdyż odnoszą się do opłaty administracyjnej oraz za podjęte czynności windykacyjne.

Zgodnie z przepisem art. 385 ¹ § 1 k.c., kolejnym kryterium oceny decydującym o uznaniu klauzuli za niedozwoloną jest kształtowanie praw i obowiązków konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Uznanie konkretnej klauzuli umownej za niedozwolone postanowienie umowne wymaga więc stwierdzenia łącznego wystąpienia obu przesłanek – „sprzeczności z dobrymi obyczajami” oraz „rażącego naruszenia interesów konsumenta” (por. wyrok SN z dnia 29 sierpnia 2013 r., I CSK 660/12, LEX nr 1408133).

W piśmiennictwie oraz judykaturze dominuje pogląd, że klauzula dobrych obyczajów, podobnie jak klauzula zasad współżycia społecznego, nakazuje dokonać oceny w świetle norm pozaprawnych, przy czym chodzi o normy moralne i obyczajowe, powszechnie akceptowane albo znajdujące szczególne uznanie w określonej sferze działań, na przykład w obrocie profesjonalnym, w określonej branży, w stosunkach z konsumentem itp. Nie można abstrahować od ich treściowego i funkcjonalnego podobieństwa do zasad współżycia społecznego.

Dla uznania klauzuli za niedozwoloną, zgodnie z przepisem art. 385 ¹ § 1 k.c., poza kształtowaniem praw i obowiązków konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, musi ona rażąco naruszać jego interesy. Należy uwzględnić nie tylko interesy o wymiarze ekonomicznym, ale inne, zasługujące na ochronę dobra konsumenta, jak jego zdrowie, czas, dezorganizacja zajęć, prywatność, poczucie godności osobistej czy satysfakcja z zawarcia umowy o określonej treści (por. M. Bednarek (w:) System prawa prywatnego, t. 5, s. 768–769; E. Łętowska, Prawo umów konsumenckich, s. 341).

W stosunkach z konsumentami szczególne znaczenie mają te oceny zachowań podmiotów w świetle dobrych obyczajów, które odwołują się do takich wartości jak: szacunek wobec partnera, uczciwość, szczerość, zaufanie, lojalność, rzetelność i fachowość. Im powinny odpowiadać zachowania stron stosunku, także w fazie przedumownej. Postanowienia umów, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta, nie pozwalając na realizację tych wartości, będą uznawane za sprzeczne z dobrymi obyczajami. Tak w szczególności kwalifikowane są wszelkie postanowienia, które zmierzają do naruszenia równorzędności stron stosunku, nierównomiernie rozkładając uprawnienia i obowiązki między partnerami umowy. Właśnie brak równowagi kontraktowej jest najczęściej wskazywanym przejawem naruszenia dobrych obyczajów drogą zastosowania określonych klauzul umownych.

Działanie wbrew dobrym obyczajom w zakresie kształtowania treści stosunku obligacyjnego wyraża się w tworzeniu przez partnera konsumenta takich klauzul umownych, które godzą w równowagę kontraktową tego stosunku (tak: wyrok SN z dnia 13.07.2005 r., I CK 832/04, Pr. Bankowe 2006, nr 3 s.8).

Przyjmuje się, że postanowienia umowy rażąco naruszają interes konsumenta, jeżeli poważnie, znacząco odbiegają od sprawiedliwego wyważenia praw i obowiązków stron a rażące naruszenie interesów konsumenta oznacza nieusprawiedliwioną dysproporcję praw i obowiązków na jego niekorzyść w określonym stosunku obligacyjnym.

W niniejszym stanie faktycznym, w ocenie Sądu zostały łącznie spełnione obie przesłanki uznania zapisów umownych dotyczących opłat administracyjnej oraz za czynności windykacyjne za klauzule niedozwolone, tj. zapisy umowy są sprzeczne z dobrymi obyczajami oraz rażąco naruszają interes konsumenta.

W § 1 ust. 14 ramowej umowy pożyczki, opłata administracyjna została zdefiniowana jako opłata należna pożyczkodawcy od pożyczkobiorcy w wysokości określonej w umowie pożyczki z tytułu przygotowania, udzielenia i uruchomienia pożyczki. Jak dalej wskazywała strona powodowa, opłata administracyjna to opłata pobrana za czynności operacyjne związane z udzieleniem pożyczki, w tym za weryfikację wniosku o udzielenie pożyczki, jak również za zapytania w bazach (...) Informator, (...) i (...) itd. (k. 45/2). Należy więc stwierdzić, że pod nazwą opłaty administracyjnej została ukryta opłata przygotowawcza.

Wypada w tym miejscu zauważyć, że za klauzulę niedozwoloną, zarejestrowaną pod pozycją 4114 w rejestrze klauzul niedozwolonych prowadzonym przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uznano postanowienie umowne: na mocy którego opłatę przygotowawczą za przygotowanie i zawarcie umowy pożyczki strony zgodnie ustaliły na 5% wartości pożyczki (por. wyrok Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z 12 kwietnia 2012 r., sygn. akt XVII Amc 4877/11, (...)).

Broniąc się przed zarzutem, że opłata administracyjna jest zawyżona i stanowi niedozwoloną klauzulę umowną, strona powodowa podniosła, że zapisy umowne były pozwanej B. K. przesłane przed zawarciem umowy i zostały przez nią zaakceptowane. Ponadto, strony umowy o kredyt konsumencki mogą zastrzec obowiązek ponoszenia przez pożyczkobiorcę innych kosztów wynikłych ze zdarzeń mających miejsce po zawarciu umowy, w tym kosztów monitów i innych czynności pożyczkodawcy.

Należy stwierdzić, że w art. 30 ust. 1 pkt 10 powołanej powyżej ustawy o kredycie konsumenckim wskazano, że umowa taka winna zawierać informację o innych kosztach, które konsument zobowiązany jest ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, w szczególności opłatach, prowizjach, marżach oraz kosztach usług dodatkowych, jeżeli są znane kredytodawcy, oraz warunki na jakich koszty te mogą ulec zmianie. Sąd nie neguje, że firma kredytowa nie jest przedsiębiorstwem charytatywnym, lecz nastawionym na generowanie zysku, jednakże w umowie jej wszystkie elementy winny zostać określone w sposób jednoznaczny i nie budzić wątpliwości.

W przypadku zawarcia odpłatnej umowy pożyczki, wynagrodzenie powinno zostać wyraźnie określone w umowie. Zwyczajowo formą wynagrodzenia za korzystanie z cudzego kapitału stanowią odsetki, ewentualnie zapłata prowizji. Ustawodawca, aby przeciwdziałać ocenianemu negatywnie w świetle zasad współżycia społecznego zjawisku lichwy oraz aby chronić konsumentów, wprowadził do ustawy – Kodeks cywilny instytucję odsetek maksymalnych, których wysokość winna stanowić podstawowe odniesienie do oceny wysokości wynagrodzenia pożyczkodawcy ustalonego w umowie. Odsetki, obok prowizji za udzielenie pożyczki, stanowią wynagrodzenie pożyczkodawcy za korzystanie przez kredytobiorcę z jego środków finansowych. Umowa pożyczki, sporządzona zgodnie z zasadami uczciwego i rzetelnego obrotu na rynku kapitałowym, powinna jasno określać, które opłaty i prowizje stanowią zysk pożyczkodawcy, a które są pobierane na pokrycie konkretnych kosztów ponoszonych przez niego w związku z zawartą umową i jej obsługą. Za niedozwolone klauzule umowne, należy więc uznać te postanowienia umowne, które pod postacią opłaty pobieranej formalnie na poczet pokrycia kosztów konkretnych czynności, w rzeczywistości stanowią dla pożyczkodawcy źródło dodatkowego zysku, pozwalającego mu omijać przepisy dotyczące wysokości odsetek maksymalnych oraz niedopuszczalności kary umownej na niespełnienie świadczenia pieniężnego.

W ocenie Sądu strona powodowa nie wykazała, jakie konkretnie czynności, w rozpoznawanym przypadku spowodowały, że koniecznym było naliczenie opłaty administracyjnej (przygotowawczej) w kwocie 617,40 zł. Powód nie podnosił, jakoby w związku zawarciem umowy z pozwaną przeprowadzana była weryfikacja klienta, gdzie i w jakiej instytucji oraz jakie z tego tytułu zostały poniesione koszty. Należy zaznaczyć, że pierwotny wierzyciel zawodowo zajmuje się udzieleniem pożyczek za pośrednictwem internetu, posługując się wzorcami dokumentów analogicznymi w przypadku każdego klienta. Ramowa umowa pożyczki i załączniki są takie same, zachodzi jedynie potrzeba podstawienia danych konkretnego klienta, wygenerowania potwierdzenia zawarcia umowy, a następnie dokonania przelewu. W ocenie Sądu te wszystkie czynności nie generują aż tak dużych kosztów, że miałyby stanowić, aż 19,3% kwoty pożyczki do spłaty (617,40 zł – w stosunku do pożyczki w kwocie 3.200,00 zł). Tak więc z zasad doświadczenia życiowego wynika, że dla firmy zajmującej się profesjonalnie udzielaniem pożyczek osobom fizycznym, koszty przygotowania umowy, wykonania przelewu oraz ewentualnie sprawdzenia zdolności kredytowej pożyczkobiorcy nie będą wynosiły 617,40 zł. Takie postanowienia umowne należy uznać za rażąco naruszające interes konsumenta i świadczące o nierówności stron stosunku zobowiązaniowego.

Na marginesie należy zauważyć, że powód z tytułu opłaty administracyjnej dochodzi w niniejszym postępowaniu kwoty 617,40 zł. Z tabeli opłat dla kwoty pożyczki udzielonej pozwanej tj. 3 200,00 zł., opłaty administracyjne zostały uzależnione od ilości dni, na które została udzielona pożyczka i wynoszą: 480,00 zł. (5 dni), 608,00 zł. (10 dni), 672,00 zł. (15 dni), 736,00 zł. (20 dni), 800,00 zł. (25 dni) i 882,00 zł. (30 dni). Powód nie udowodnił więc i nie wskazał, z czego i z jakiej postawy umownej, dochodzona kwota tytułem opłaty administracyjnej w rzeczywistości wynika.

W ocenie Sądu, takie różnicowanie opłaty za przygotowanie umowy w zależności od wysokości kwoty pożyczki oraz od ilości dni, na które była zawierana narusza interes konsumenta i jest praktyką nieuzasadnioną. Strona powodowa nie wskazała, czym różni się przygotowanie umowy pożyczki na niższą kwotę w stosunku do tej na wyższą, a co powoduje, że zawarcie umowy pożyczki na dłuższy okres, generuje wyższe koszty. Należy założyć, że treść umowy jest zawsze taka sama, zmienia się tylko kwota pożyczki, ilość rat, termin spłaty oraz dane osobowe. Dysproporcja między najniższą a najwyższą opłatą administracyjną wynosi ponad 900,00 zł. co w ocenie Sądu nie jest czymkolwiek uzasadnione. Należy założyć, że procedura udzielania pożyczki jest zawsze taka sama, przynajmniej powód nie wskazywał, by było inaczej.

Podobnie również postanowienia umowy pożyczki dotyczące kosztów monitów i czynności windykacyjnych, należy uznać za klauzule niedozwolone. Takie postanowienia umowne były wpisywane przez Sąd Okręgowy – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów do rejestru klauzul niedozwolonych (m.in. wyrok wskazanego Sądu z dnia 06.08. (...). sygn. akt XVII AmC 624/09, z dnia 21.06.2012 r. sygn. akt XVII AmC 2905/11).

Jak już wyżej wskazano, wysokość opłat została umieszczona w załączniku nr 4 do ramowej umowy pożyczki, stanowiącym tabelę opłat za upomnienia drogą telefoniczną oraz drogą elektroniczną w formie sms. Wysokość została uzależniona od sumy kwoty pożyczki oraz ilości dni opóźnienia w spłacie, i kwoty te podlegały sumowaniu. W przypadku pozwanej, została ona obciążona opłatą w wysokości 1 040,00 zł., i tak: 1- 3 dni opóźnienia koszt opłaty to 0,00 zł., 4-10 dni – 280 zł., 11-15 dni – 260 zł., 16-21 dni – 180,00 zł., 21-30 dni – 180 zł., 31-40 dni – 140 zł.

Jako dowód poniesienia tych kosztów strona powodowa przedstawiła wyciąg wiadomości (sms i e-mail) i połączeń telefonicznych kierowanych na numer telefonu pozwanej (k. 49). Jednocześnie w ocenie Sądu nie wykazała, że rzeczywiście takie koszty poniosła i koszt tych czynności windykacyjnych musi opiewać na kwotę aż 1.040,00 zł. co stanowi ponad 1/3 kwoty pożyczki. Powszechnie wiadomo, że koszt wysłania smsa i wykonania połączenia telefonicznego to kwota kilkudziesięciu groszy, a poczta e – mail jest bezpłatna. Niczym nieuzasadnione jest obciążanie pozwanej kwotami rzędu kilkuset złotych za wykonanie w okresie 40 dni 20 połączeń telefonicznych, wysłaniu 16 wiadomości typu sms oraz 11 typu e-mail. Za te 40 dni, które obejmuje tabela, pozwanej naliczono wygórowaną zdaniem Sądu opłatę. Sąd nie neguje, że strona powodowa ponosi określone koszty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, lecz nie może przerzucać tego obciążenia finansowego na swoich klientów. Przedsiębiorca może oczywiście naliczać koszty czynności windykacyjnych, lecz ich wysokość winna odpowiadać kosztom rzeczywiście poniesionym i nie stanowić dodatkowego zysku dla pożyczkodawcy. Taki zapis umowny stanowi rażące naruszenie interesów B. K., oznacza rażącą dysproporcję na jej niekorzyść praw i obowiązków wynikających z umowy oraz kształtuje jej obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami.

Skutkiem zastosowania w umowie lub wzorcu klauzuli niedozwolonej jest brak mocy wiążącej tego postanowienia, przy zachowaniu skuteczności innych części umowy lub wzorca. Przepis art. 385 ¹ § 2 k.c. stanowi bowiem, że jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie. Oznacza to, że niedozwolone postanowienia umowne są nieskuteczne, przy czym ich brak mocy wiążącej z reguły nie ma wpływu na skuteczność umowy (lub wzorca), gdyż szczególna regulacja dla umów konsumenckich nie przewiduje możliwości oceny, czy bez tych postanowień strony zawarłyby umowę (art. 58 § 3 k.c. nie znajduje zastosowania).

Wobec powyższego, uznając że zapisy umowne dotyczące opłaty administracyjnej oraz opłat za czynności windykacyjne nie wiążą pozwanej B. K., Sąd zasądził od niej na rzecz powoda kwotę należności głównej wynikającej z umowy pożyczki nr (...) w wysokości 3 200,00 zł. (trzy tysiące dwieście złotych 00/100) z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP, a od 01.01.2016 r. nie wyższymi niż odsetki maksymalne za opóźnienie, od dnia 2 października 2015 r. do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałym zakresie (pkt I i II wyroku).

B. K. była zobowiązana do zwrotu kwoty pożyczki do dnia 01.10.2015r. Umowa pożyczki była umową terminową, więc nie zachodziła konieczność wezwania pozwanej do zapłaty celem naliczania odsetek umownych. W tym zakresie Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu, w myśl art. 481 §1 k.c.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 100 kpc. w myśl zasady ich stosunkowego rozdzielenia. Powód wygrał sprawę w 65,88 %, a pozwana w 34,12 %.

Koszty procesu wyniosły 1 317,00 zł., na co składają się koszty poniesione przez stronę powodową, tj. opłata od pozwu w wysokości 100,00 zł., opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł. oraz wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 1 200,00 zł. (§ 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych Dz. U. 2015, poz. 1804). Pozwana nie poniosła w niniejszym postępowaniu żadnych kosztów, więc zobowiązana jest do zwrotu powodowi kwoty 867,64 zł. w części, w jakiej proces przegrała (65,88 % x 1 317,00 zł.).

B. K. domagała się wprawdzie zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, jednakże w sprawie nie występowała z profesjonalnym pełnomocnikiem, tym samym nie poniosła kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego, które podlegałyby rozliczeniu w ramach niniejszego postępowania.

Tak więc w pkt III wyroku Sąd zasądził od pozwanej B. K. na rzecz powoda (...)Ltd (...) M. S. V. (...) Malta kwotę 867,64 zł. tytułem zwrotu części kosztów procesu.

Mając na względzie powyższe rozważania orzeczono jak w części dyspozytywnej wyroku, w myśl powołanych wyżej przepisów ustawy.