Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 537/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31 stycznia 2017 r Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił J. M. prawa do wcześniejszej emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca na wymagane 15 lat okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach, udokumentował jedynie 5 lat, 2 miesiące i 23 dni. Wobec odwołania wnioskodawcy od tej decyzji organ rentowy decyzją z dnia 8 marca 2017 roku uchylił decyzję z dnia 31 stycznia 2017 roku i ponownie odmówił J. M. prawa do wcześniejszej emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż wnioskodawca na wymagane 15 lat okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach, udokumentował jedynie 5 lat, 2 miesiące i 23 dni czyli taki sam okres jak w pierwszej decyzji korekta dotyczyła wskazania okresu jaki nie został wnioskodawcy zaliczony do pracy w szczególnych warunkach. (decyzje - k. 72 i 78 akt ZUS).

W odwołaniu od powyższych decyzji wnioskodawca wniósł o zmianę zaskarżonych decyzji i przyznanie mu prawa do emerytury poprzez zaliczenie do stażu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony w (...) -Usługowej Spółdzielni Pracy (...) w P. w okresie od 23 maja 1979r. do 31 grudnia 1990r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podnosząc, że świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych z w/w okresu zatrudnienia błędnie została wpisana pozycja wykonywanej pracy .

Postanowieniem z dnia 21 lipca 2017r. Sąd zarządził połączenie spraw z odwołań J. M. od obydwu decyzji organu rentowego do łącznego rozpoznania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca – J. M. urodził się w dniu (...) Odwołujący złożył wniosek o emeryturę w dniu 27 grudnia 2016 r. oświadczając w nim, że nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego / bezsporne, a nadto wniosek k. 1 – 6 akt ZUS/.

W toku postępowanie przed organem rentowym wnioskodawca wykazał ogólny staż pracy w wymiarze w wymiarze 27 lat 2 dni. Na wymagane do dnia 1 stycznia 1999 r. 15 lat stażu pracy w warunkach szczególnych odwołujący udowodnił przed Zakładem jako bezsporny staż w wymiarze 5 lat, 2 miesiące i 123dni. / bezsporne, uzasadnienie decyzji – k. 73 i 78 akt ZUS /

Zaskarżoną decyzją z dnia 31 stycznia 2017 roku następnie uchyloną decyzją z dnia 8 marca 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił J. M. prawa do wcześniejszej emerytury z uwagi na to, że wnioskodawca nie wykazał co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach (decyzje - k. 73 i 78 akt ZUS).

Wnioskodawca posiada prawo jazdy kat. A,B, C, E wystawione w dniu 17.01.2003 r., zgodnie, z którym odwołujący posiada uprawnienia do kierowania pojazdami ciężarowymi, od 28.01.1978 r. /okazane prawo jazdy - protokół rozprawy 1 min.55 sek. - k.15/.

W okresie od 23 maja 1979r. do 31 grudnia 1990r. odwołujący był zatrudniony w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony w (...) -Usługowej Spółdzielni Pracy (...) w P.. W okresie pracy jaklo kierowca odwołujący pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wyłącznie jako kierowca samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Wnioskodawca kierował samochodami ciężarowymi o tonażu powyżej 3,5 tony – były to samochody S. (...) i S. (...) / zeznania wnioskodawcy w charakterze strony 1 min.55 sek. do 5 min. 01 sek. protokół rozprawy k.14-15, świadectwa pracy – k.20 świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach k. 20 i 19 akt ZUS/.

W oryginalnym świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach pracodawca wnioskodawcy wskazał nieprawidłowo pozycję stanowiska kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony co zdaniem ZUS dawało podstawę do zakwestionowania tej pracy / bezsporne- świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach k. 19 akt ZUS//.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej powołanych dokumentów, zeznań przesłuchanego w sprawie w charakterze strony wnioskodawcy. Sąd uznał, że osobowe źródła dowodowe w postaci zeznań wnioskodawcy w charakterze strony nie budzą wątpliwości co do ich wiarygodności. Zeznania tworzą spójną, logiczną całość. Organ rentowy nie podważył przy tym w toku postępowania zeznań złożonych przez wnioskodawcy. Zeznania te są spójne z dokumentacją pracowniczą odwołującego znajdującą się w jego aktach emerytalnych i kapitałowych. W ocenie Sądu błąd pracodawcy co do wskazania prawidłowego punktu czy pozycji wykazu prac w szczególnych warunkach nie ma żadnego wpływu na ocenę charakteru pracy wykonywanej przez odwołującego w spornym okresie. Sąd nie rozstrzygał nadto kwestii krótkiego okresu zatrudnienia wnioskodawcy w Zakładach (...) gdyż zatrudnienie w charakterze kierowcy samochodu ciężarowego w Spółdzielni (...) łącznie z niespornym okresem pracy w szczególnych warunkach daje ponad 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach tj. 16 lat 10 miesięcy i 1 dzień.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie i jako takie skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

W myśl art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy tj. w dniu 1 stycznia 1999 r. osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat – dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Zaś ust. 2 w/w przepisu stanowi, że emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Zgodnie z § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle § 2 ust. 1 i 2 tegoż rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić (por. wyrok SN z 15.12.1997 r. II UKN 417/97 – (...) i US (...) i wyrok SN z 15.11.2000 r. II UKN 39/00 Prok. i Prawo (...)).

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, iż wnioskodawca spełnia przesłanki ustawowe co do wieku oraz lat okresów składkowych i nieskładkowych. W ocenie Sądu wnioskodawca spełnia również warunek co do posiadania 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Analiza treści wykazu A do powołanego rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. wskazuje, że wymieniona w pkt 2 działu VIII praca kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony jest pracą w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Stosownie do § 2 ust. 1 okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. W myśl § 2 ust. 2 okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

Regulacja § 2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma jednak zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym zeznaniami świadków (por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. sygn. III UZP 5/85, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84). Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na okoliczność pracy wykonywanej przez wnioskodawcę w szczególnych warunkach dopuścił dowód z zeznań wnioskodawcy w charakterze strony uznając, ze zastrzeżenia organu rentowego są nieuzasadnione i błąd we wskazaniu pozycji rozporządzenia czy wykazu prac w szczególnych warunkach przy braku sporu co do stanowiska pracy nie ma wpływu na ocenę charakteru pracy wnioskodawcy jako kierowcy samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony..

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał, że skarżący udowodnił 5 lat, 2 miesiące i 23 dni stażu pracy w warunkach szczególnych na wymaganych 15 lat.

W ocenie Sądu na uwagę zasługuje okoliczność, iż pomimo tego, że w złożonym świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach wydanym przez uprawniony podmiot nie wskazano prawidłowego podstawy prawnej to jednak zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwalają bez najmniejszej wątpliwości stwierdzić należy, że wnioskodawca wykonywał pracę kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony w okresie od 23 maja 1979r. do 31 grudnia 1990r. w (...) -Usługowej Spółdzielni Pracy (...) w P.. Wskazują na to jednoznacznie zeznania wnioskodawcy w charakterze strony, świadectwo pracy, świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Bezspornym jest, że stanowisko kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony zaliczane jest do pracy w szczególnych warunkach.

Reasumując, w ocenie Sądu, w przedmiotowej sprawie z zebranego materiału dowodowego wynika jasno, iż w spornym okresie od 23 maja 1979r. do 31 grudnia 1990r. pracując na stanowisku kierowcy w wnioskodawca stale, a wiec w sposób ciągły w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy wykonywał czynności kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony określone w pkt. 2 działu VIII wykazu A zarządzenia nr 7 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm) określającego prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego. W związku z tym, że organ rentowy uznał w zaskarżonej decyzji, że wnioskodawca udowodnił 16 lat, 10 miesięcy i 1 dzień okresu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, stwierdzić należy, że w sumie odwołujący przepracował ponad 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Stwierdzić pozostaje, że wnioskodawca spełnił wszystkie przesłanki do przyznania emerytury: wieku tj. ukończył 60 rok życia, posiadania co najmniej 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego w tym co najmniej 15 - letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach (co zostało udokumentowane i udowodnione przed Sądem).

Na mocy art. 129 ust. 1 ustawy świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w wyroku.

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć organowi rentowemu wypożyczając akta emerytalne wnioskodawcy