Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie IX Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2017 r. w Olsztynie na rozprawie

sprawy z powództwa Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. (...) w L.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w L.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej od wyroku Sądu Rejonowego w Lidzbarku Warmińskim z dnia 19 maja 2017 r., sygn. akt I C 180/16,

oddala apelację.

Krystyna Skiepko Bożena Charukiewicz Dorota Ciejek

Sygn. akt IX Ca 835/17

UZASADNIENIE

Powódka Wspólnota Mieszkaniowa przy ulicy (...) w L., po ostatecznym sprecyzowaniu żądania, wniosła o zasądzenie od pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w L. kwoty 8459,59 zł oraz skapitalizowanych odsetek w wysokości 455,87 za okres od lipca 2015 r. do listopada 2016 r.

W uzasadnieniu wskazała, że począwszy od lipca 2015 r. pozwana dokonuje bezpodstawnie z należnych od niej zaliczek miesięcznych kompensaty swoich należności określonych w wystawionych fakturach jako bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni. Powódka podniosła, że opłata za mienie Spółdzielni przeznaczone do wspólnego korzystania przysługuje pozwanej, ale jest to konkretne roszczenie względem poszczególnych członków Wspólnoty. Jako podstawę prawną roszczenia powódka wskazała przepisy o nienależnym świadczeniu.

Pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w L. wniosła o oddalenie powództwa.

W uzasadnieniu wskazała, że nie otrzymała od powódki żadnej kwoty ani jakiegokolwiek świadczenia, nie ma więc mowy o nienależnym świadczeniu na rzecz powódki. Pozwana zgłosiła zarzut potrącenia swojej wierzytelności o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości Spółdzielni przez powódkę z wierzytelnością powódki. W związku z podjęciem uchwały na podstawie art. 24 ¹ ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych od czerwca 2015 r. nie stosuje się do właścicieli lokali nieruchomości przy ul (...) w L. przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Tym samym właściciele tych lokali nie ponoszą żadnych opłat na rzecz spółdzielni, mimo że nadal korzystają z jej mienia: dróg wewnętrznych, chodników, przejścia, parkingów, zatok postojowych, placów zabaw i terenów zielonych, terenów, na których są postawione pojemniki na odpady. Opłaty są ustalane na podstawie sporządzonej kalkulacji proporcjonalnie do powierzchni lokalu, na podstawie kosztów poniesionych na osiedlu (...) za 2014 r. Zgodnie z postanowieniami uchwały rady nadzorczej pozwanej, zasady ponoszenia tych kosztów winna regulować umowa. W sytuacji, gdy powódka nie zawarła umowy i korzysta z mienia Spółdzielni, jest zobowiązana do zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia.

Wyrokiem z dnia 19 maja 2017 r. Sąd Rejonowy w Lidzbarku Warmińskim umorzył postępowanie co do odsetek ustawowych od kwoty 3066,39 zł od dnia 1 grudnia 2016 r. do dnia zapłaty. Zasądził od pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w L. na rzecz powódki Wspólnoty Mieszkaniowej ul. (...) w L. kwotę 8334,53 zł. Oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 438,76 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania. Oddalił wniosek powódki o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.

Sąd Rejonowy ustalił, że budynek mieszkalny położony w L. przy ul. (...) należał do zasobów Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w L.. W czerwcu 2015 r. właściciele lokali podjęli uchwałę, że w zakresie ich praw i obowiązków oraz zarządu nieruchomością wspólną będą miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, a uchwałą numer (...) z dnia 9 czerwca 2015 r. został powołany zarząd Wspólnoty Mieszkaniowej Astronomów(...) w L.. Udział Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w nieruchomości wspólnej wynosił 0,2432.

W dniu 19 grudnia 2013 r. Rada Nadzorcza pozwanej podjęła uchwałę numer (...), w której stwierdziła, że nowo tworzona wspólnota obciążona zostanie kosztami utrzymania mienia w danym osiedlu, w którym jest położona nieruchomość wspólnoty, proporcjonalnie do powierzchni użytkowej lokali według procentowego udziału, gdzie 100 % stanowi powierzchnia użytkowa lokalu danego osiedla łącznie ze wspólnotą. Do kosztów mienia zaliczono: opłatę roczną za użytkowanie wieczyste, podatek od nieruchomości, opłatę za sprzątanie dróg wewnętrznych, chodników, parkingów, opłatę za zabezpieczenie przed gołoledzią, za odśnieżanie, koszty energii elektrycznej za oświetlenie ulic, parkingów, chodników, opłatę za naprawę i konserwację placów zabaw, dróg wewnętrznych, chodników i parkingów, koszty transportu dotyczące prac konserwacyjnych terenów, opłaty za utrzymanie i konserwację miejsc i terenów przeznaczonych pod pojemniki na odpady komunalne. W paragrafie 5 uchwały zaznaczano, że Spółdzielnia zawiera ze wspólnotą umowę za korzystanie z mienia Spółdzielni i pokrywanie kosztów utrzymania mienia przez wspólnotę. Podstawą ustalenia kosztów miała być kalkulacja sporządzona w oparciu o koszty danego osiedla za ostatni rok obrachunkowy. Spółdzielnia miała co miesiąc wystawiać dla wspólnoty faktury za korzystanie z mienia Spółdzielni, niezależnie od podpisania umowy.

W lipcu 2015 r. pozwana sprawowała zarząd nieruchomością powódki, nie pobierając za ten miesiąc ani wynagrodzenia za prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia ani wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości.

W oparciu o uchwałę numer (...) rady nadzorczej z dnia 19 grudnia 2013 r. pozwana sporządziła kalkulację, wedle której opłata miesięczna za korzystanie z mienia spółdzielni obciążająca powódkę winna wynosić 613,86 zł, w tym podatek VAT.

W dniu 31 sierpnia 2015 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 613,86 zł (w tym podatek VAT) za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za sierpień 2015 r.

W dniu 30 września 2015 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 613,86 zł (w tym podatek VAT) za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za wrzesień 2015 r.

W dniu 4 listopada 2015 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 613,86 zł (w tym podatek VAT) za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za październik 2015 r.

Pozwana zwróciła powódce kwotę 344,37 zł stanowiącą równowartość podatku VAT ujętego w fakturach z dnia 31 sierpnia 2015 r., z dnia 30 września 2015 r. i z dnia 4 listopada 2015 r.

W dniu 4 grudnia 2015 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 499,07 zł za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za listopad 2015 r.

W dniu 8 grudnia 2015 r. pozwana wystawiła 3 faktury korygujące, obniżające należności stwierdzone fakturami z dnia 31 sierpnia 2015 r., z dnia 30 września 2015 r. i z dnia 4 listopada 2015 r. o podatek VAT, tj. do kwoty 499,07 zł każda z nich.

W dniu 31 grudnia 2015 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 499,07 zł za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za grudzień 2015 r.

W dniu 4 lutego 2016 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 499,07 zł za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za styczeń 2016 r.

W dniu 2 marca 2016 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 499,07 zł za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za luty 2016 r.

W dniu 5 kwietnia 2016 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 499,07 zł za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za marzec 2016 r.

W dniu 5 maja 2016 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 499,07 zł za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za kwiecień 2016 r.

W dniu 3 czerwca 2016 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 499,07 zł za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za maj 2016 r.

W dniu 5 lipca 2016 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 499,07 zł za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za czerwiec 2016 r.

W dniu 1 sierpnia 2016 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 499,07 zł za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za lipiec 2016 r.

W dniu 2 września 2016 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 499,07 zł za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za sierpień 2016 r.

W dniu 30 września 2016 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 490,07 zł za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za sierpień 2016 r.

W dniu 2 listopada 2016 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 490,07 zł za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za wrzesień 2016 r.

W dniu 2 grudnia 2016 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 490,07 zł za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za październik 2016 r.

W dniu 30 grudnia 2016 r. pozwana wystawiła fakturę VAT numer (...) na kwotę 490,07 zł za bezumowne korzystanie z mienia Spółdzielni za grudzień 2016 r.

Pismem numer L.dz. (...) pozwana uznała, że powódce przysługuje wobec niej wierzytelność w łącznej wysokości 3624,64 zł, a jej przysługuje wobec powódki wierzytelność w łącznej wysokości 5039,50 zł, w tym 613, 86 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia. Pozwana potrąciła swoją wierzytelność do kwoty 3624,64 zł z wierzytelnością powódki.

Pismem numer L.dz. (...) pozwana uznała, że powódce przysługuje wobec niej wierzytelność w łącznej wysokości 3182,33 zł, a jej przysługuje wobec powódki wierzytelność w łącznej wysokości 1200,59 zł, w tym 499,07 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia w październiku 2015 r. Pozwana potrąciła swoją wierzytelność do kwoty 1200,59 zł z wierzytelnością powódki.

Pismem numer L.dz. (...) pozwana uznała, że powódce przysługuje wobec niej wierzytelność w łącznej wysokości 3633,44 zł, a jej przysługuje wobec powódki wierzytelność w łącznej wysokości 1040,82 zł, w tym 499,07 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia w listopadzie 2015 r. Pozwana potrąciła swoją wierzytelność do kwoty 1040,82 zł z wierzytelnością powódki.

Pismem numer L.dz. (...) pozwana uznała, że powódce przysługuje wobec niej wierzytelność w łącznej wysokości 2725,17 zł, a jej przysługuje wobec powódki wierzytelność w łącznej wysokości 1160,33 zł, w tym 499,07 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia w grudniu 2015 r. Pozwana potrąciła swoją wierzytelność do kwoty 1160,33 zł z wierzytelnością powódki.

Pismem numer L.dz. (...) pozwana uznała, że powódce przysługuje wobec niej wierzytelność w łącznej wysokości 2776,73 zł, a jej przysługuje wobec powódki wierzytelność w łącznej wysokości 1080,64zł, w tym 499,07 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia w styczniu 2016 r. Pozwana potrąciła swoją wierzytelność do kwoty 1098,01 zł z wierzytelnością powódki.

Pismem numer L.dz. (...) pozwana uznała, że powódce przysługuje wobec niej wierzytelność w łącznej wysokości 2750,95 zł, a jej przysługuje wobec powódki wierzytelność w łącznej wysokości 1098,01zł, w tym 499,07 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia w lutym 2016 r. Pozwana potrąciła swoją wierzytelność do kwoty 1080,64 zł z wierzytelnością powódki.

Pismem numer L.dz. (...) pozwana uznała, że powódce przysługuje wobec niej wierzytelność w łącznej wysokości 2750,95 zł, a jej przysługuje wobec powódki wierzytelność w łącznej wysokości 1103,10zł, w tym 499,07 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia w marcu 2016r., oraz nadpłata w kwocie 1097,28 zł. Pozwana potrąciła swoją wierzytelność do kwoty 2200,38 zł z wierzytelnością powódki.

Pismem numer L.dz. (...) pozwana uznała, że powódce przysługuje wobec niej wierzytelność w łącznej wysokości 2750,95 zł, a jej przysługuje wobec powódki wierzytelność w łącznej wysokości 1392,65 zł, w tym 499,07 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia w kwietniu 2016r. Pozwana potrąciła swoją wierzytelność do kwoty 1392,65 zł z wierzytelnością powódki.

Pismem numer L.dz. (...)pozwana uznała, że powódce przysługuje wobec niej wierzytelność w łącznej wysokości 2750,95 zł, a jej przysługuje wobec powódki wierzytelność w łącznej wysokości 1048,83 zł, w tym 499,07 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia w maju 2016r. Pozwana potrąciła swoją wierzytelność do kwoty 1048,83 zł z wierzytelnością powódki.

Pismem numer L.dz. (...) pozwana uznała, że powódce przysługuje wobec niej wierzytelność w łącznej wysokości 2750,95 zł, a jej przysługuje wobec powódki wierzytelność w łącznej wysokości 1048,83 zł, w tym 499,07 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia w czerwcu 2016r. Pozwana potrąciła swoją wierzytelność do kwoty 1048,83 zł z wierzytelnością powódki.

Pismem numer L.dz. (...)pozwana uznała, że powódce przysługuje wobec niej wierzytelność w łącznej wysokości 2965,01 zł, a jej przysługuje wobec powódki wierzytelność w łącznej wysokości 1180,45 zł, w tym 499,07 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia w lipcu 2016r. Pozwana potrąciła swoją wierzytelność do kwoty 1180,45 zł z wierzytelnością powódki.

Pismem numer L.dz. (...) pozwana uznała, że powódce przysługuje wobec niej wierzytelność w łącznej wysokości 2750,95 zł, a jej przysługuje wobec powódki wierzytelność w łącznej wysokości 1040,63 zł, w tym 490,87 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia w sierpniu 2016r. Pozwana potrąciła swoją wierzytelność do kwoty 1048,83 zł z wierzytelnością powódki.

Pismem numer L.dz. (...) pozwana uznała, że powódce przysługuje wobec niej wierzytelność w łącznej wysokości 2750,95 zł, a jej przysługuje wobec powódki wierzytelność w łącznej wysokości 1040,63 zł, w tym 490,87 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia we wrześniu 2016r. Pozwana potrąciła swoją wierzytelność do kwoty 1040,63 zł z wierzytelnością powódki.

Pismem numer L.dz. (...) pozwana uznała, że powódce przysługuje wobec niej wierzytelność w łącznej wysokości 2887,15 zł, a jej przysługuje wobec powódki wierzytelność w łącznej wysokości 1010,04 zł, w tym 499,07 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia w październiku 2016r. Pozwana potrąciła swoją wierzytelność do kwoty 1010,04 zł z wierzytelnością powódki.

Pismem numer L.dz. (...) pozwana uznała, że powódce przysługuje wobec niej wierzytelność w łącznej wysokości 2750,95 zł, a jej przysługuje wobec powódki wierzytelność w łącznej wysokości 1040,63 zł, w tym 490,87 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia w listopadzie 2016r. Pozwana potrąciła swoją wierzytelność do kwoty 1040,63 zł z wierzytelnością powódki.

Pismem numer L.dz. (...) pozwana uznała, że powódce przysługuje wobec niej wierzytelność w łącznej wysokości 2328,96 zł, a jej przysługuje wobec powódki wierzytelność w łącznej wysokości 1040,63 zł, w tym 490,87 zł wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z mienia w grudniu 2016r. Pozwana potrąciła swoją wierzytelność do kwoty 1040,63 zł z wierzytelnością powódki.

W ocenie Sądu Rejonowego pozwana uznała roszczenie dochodzone pozwem poprzez przyznanie, że jest obowiązana płacić kwoty z tytułu i w wysokości dochodzonej pozwem. Pozwana nie wykazała natomiast zasadności podniesionego zarzutu potrącenia. Nie udowodniła bowiem przesłanek warunkujących odpowiedzialność powódki za bezumowne korzystanie z nieruchomości pozwanej. W szczególności nie wykazała by powódka korzystała z nieruchomości oraz nie udowodniła jakie wynagrodzenie według stawek wolnorynkowych można byłoby uzyskać za korzystanie z tego rodzaju nieruchomości. W odniesieniu do kosztów zarządu Sąd Rejonowy stwierdził, że na podstawie uchwały własnego organu i sporządzonej przez siebie i niepodlegającej weryfikacji kalkulacji, pozwana nie może jednostronnie ukształtować obowiązki innego, równorzędnego w stosunku do niej podmiotu, czy też zmusić go– bez wyraźnego przepisu ustawy - do zawarcia umowy. Powództwo zostało oddalone co do kwoty 499,07 zł za lipiec 2016 r., z zapłaty której pozwana była zwolniona na mocy porozumienia stron. O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c.

Powyższy wyrok w części, tj. co do punktów 1 i 4 zaskarżyła pozwana. W apelacji zarzuciła:

I. nieważność postępowania, tj. art. 379 pkt 2 k.p.c. w związku z art. 87 § 1 k.p.c. będącą skutkiem braku możliwości reprezentowania powódki przez J. K. - osobę pozostającą z powodem w stałym stosunku zlecenia, w sytuacji gdy przedmiot pozwu nie wchodzi w zakres zlecenia,

II naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy:

1.art. 217 § 1 i 2 w związku z art. 227 k.p.c. poprzez uznanie, że powód przytoczył okoliczności faktyczne i dowody uzasadniające wniesione powództwo, a w konsekwencji zasądzenie kwoty objętej pozwem,

2. art. 227 w zw. z art. 232 k.p.c. poprzez uznanie, że powód wskazał dowody dla stwierdzenia faktów z których wywodził skutki prawne i bezpodstawne uznanie, że obowiązek wskazania takich dowodów obciąża pozwanego, co skutkowało wydaniem wyroku pomimo nieustalenia stanu faktycznego sprawy;

3. art. 229 k.p.c. poprzez uznanie, że strona pozwana przyznała fakty, których obowiązek udowodnienia obciążał powoda,

4. art. 230 k.p.c. poprzez przyjęcie za udowodnione twierdzeń powoda, w tym w szczególności w zakresie wysokości dochodzonej należności, w sytuacji kiedy pozwana kwestionowała te twierdzenia;

5. art. 231 k.p.c. poprzez dowolne przyjęcie, że zasadność roszczenia powoda wynika z uznania roszczenia przez pozwaną,

6. art. 233 k.p.c. poprzez dokonanie oceny dowodów w sposób dowolny, sprzeczny z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, tj.,

- błędne uznanie, że powód udowodnił zasadność oraz wysokość dochodzonej należności, pomimo że powód dołączył do pozwu wyłącznie wezwania do zapłaty, które nie stanowią wystarczających dowodów potwierdzających zasadność roszczenia,

- błędne przyjęcie, że z pism pozwanej wynika uznanie roszczenia, podczas gdy pozwana konsekwentnie zaprzeczała istnieniu roszczenia powoda,

- błędną ocenę, że pozwana nie udowodniła władania przez powoda nieruchomością pozwanej, podczas gdy dołączone do sprawy dokumenty, twierdzenia powoda, jak i doświadczenie życiowe wskazują, że mieszkańcy budynku zlokalizowanego na nieruchomości pozbawionej miejsc parkingowych, dojazdów, chodników, terenów zielonych i miejsc na usytuowanie pojemników na odpady komunalne muszą w tym zakresie korzystać nieruchomości sąsiedniej należącej do pozwanej;

- błędną ocenę, że zeznania świadka J. K. przeczą twierdzeniom pozwanej o korzystaniu przez członków Wspólnoty będącej powodem z mienia pozwanej, podczas gdy świadek ten nie był w stanie nawet określić mienia, z którego korzystają członkowie Wspólnoty,

7. art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niedostateczne wyjaśnienie przez Sąd I instancji podstawy faktycznej oraz podstawy prawnej w zakresie wysokości zasądzonego roszczenia oraz wysokości zasądzonych odsetek, co utrudnia pozwanej należyte odniesienie się do kwestionowanego rozstrzygnięcia;

8. art. 100 k.p.c. poprzez błędne uznanie, że powódka uległa co do nieznacznej części swego żądania i nałożenie na pozwaną obowiązek zwrotu wszystkich kosztów procesu;

II. naruszenie prawa materialnego:

1.art. 6 kodeksu cywilnego poprzez błędną wykładnią polegającą na przyjęciu, iż powód nie jest zobowiązany udowodnić fakty uzasadniające jego roszczenie i zamiast tego pozwana winna udowodnić, w jakim zakresie powódka włada nieruchomością pozwanej i sposób wyliczenia wynagrodzenia za korzystanie z tej nieruchomości;

2. art. 26 ust. 2 ustawy o spółdzielniach w związku z art. 6 ustawy własności lokali poprzez jego błędną wykładnią polegającą na przyjęciu, że znajduje on zastosowanie do właścicieli lokali, którzy podjęli uchwałę w trybie art. 241 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz że zobowiązanymi do zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z mienia spółdzielni mieszkaniowej są właściciele lokali funkcjonujących dotychczas w ramach tej spółdzielni, podczas gdy przepis ten dotyczy sytuacji określonej w art. 26 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, tj. wyodrębnienia własności wszystkich lokali w budynku w obrębie danej nieruchomości, a podmiotem zobowiązanym do zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z mienia spółdzielni mieszkaniowej po wyodrębnieniu jest wspólnota mieszkaniowa jako ogół właścicieli lokali;

3. art. 224 § 2 i art. 225 w związku z art. 230 kodeksu cywilnego i art. 6 ustawy o własności lokali poprzez jego niezastosowanie i błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że wspólnota mieszkaniowa jako ogół właścicieli lokali nie jest zobowiązana i nie może być pozwana w sprawie o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości sąsiedniej;

4. art. 498 k.c. poprzez jego niezastosowanie.

Wskazując na powyższe zarzuty pozwana wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części, zniesienia postępowania w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania według norm przepisanych. Ewentualnie wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych, ewentualnie wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że Sąd I instancji prawidłowo i dokładnie przeprowadził postępowanie dowodowe oraz orzekł na podstawie wszystkich zaoferowanych przez strony dowodów, dokonując trafnej ich oceny. Ocena wiarygodności i mocy dowodów została przeprowadzona w granicach przysługującej Sądowi I instancji z mocy art. 233 § 1 k.p.c. swobody osądu.

Ustalenia faktyczne w sprawie poczynione zostały na podstawie wszechstronnej analizy dowodów, których ocena nie wykazała błędów natury faktycznej, czy logicznej, znajdując swoje odzwierciedlenie w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia. Sąd Rejonowy wskazał, jakie fakty uznał za udowodnione, na czym oparł poszczególne ustalenia. Sąd I instancji wskazał również wnioski, jakie wyprowadził z dokonanych ustaleń, opierając na nich swoje merytoryczne rozstrzygnięcie, co zostało zawarte w obszernych, dokładnych i logicznych wywodach uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia.

Ustalenia faktyczne i ich ocenę Sąd Okręgowy przyjął za własne, zwracając uwagę, że nie ma wobec tego potrzeby procesowej przeprowadzania na nowo w uzasadnieniu tego orzeczenia oceny każdego ze zgromadzonych dowodów, a wystarczy odnieść się do tych ustaleń i ocen, które zostały zakwestionowane w apelacji (por. wyroki Sądu Najwyższego z 10 października 1998r., III CKN 650/98, z 4 kwietnia 2003r., III CKN 1217/00, z 27 listopada 2003r., II UK 156/03, z 27 kwietnia 2010r., II PK 312/09 oraz z 9 lutego 2012r., III CSK 179/11).

W dalszej części należy podkreślić, że sąd drugiej instancji rozpoznający sprawę na skutek apelacji nie jest związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi naruszenia prawa materialnego, wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego (uchwała Sądu Najwyższego 31 stycznia 2008r., III CZP 49/07), dlatego powoływanie się w zarzutach na naruszenie prawa procesowego, ma skutek procesowy tylko do wymienionych w odwołaniu konkretnych zarzutów naruszenia procedury, z wyjątkiem powodujących nieważność postępowania.

W szczególności nie jest trafny zarzut nieważności postępowania związany z nieprawidłową reprezentacją powódki. W orzecznictwie wyjaśniono już, iż w braku odmiennego zastrzeżenia osoba, której właściciele lokalu w umowie lub uchwale (art. 18 ust. 1 i ust. 2a. ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, jedn. tekst: Dz. U. 2015.1892) powierzyli zarząd nieruchomością wspólną, jest w granicach tego zarządu umocowana do reprezentowania wspólnoty mieszkaniowej w postępowaniach sądowych (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2017 r. III CZP 106/16 i wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 14 stycznia 2015 r., VI ACa 458/14). Okoliczności faktyczne powołane w pozwie wskazują, niezależnie od przytoczonej podstawy prawnej, iż dochodzone w niniejszej sprawie roszczenia o zapłatę kosztów zarządu nieruchomością, mieszczą się w granicach zarządu powierzonego zarządcy przez Wspólnotę. W konsekwencji nie można stwierdzić, jak chce tego skarżąca, że powódka była nienależycie reprezentowana w niniejszej sprawie.

Prawidłowo przyjął Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie, iż zobowiązanym do zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy może być ten kto z tej rzeczy korzysta. W niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości, iż z mienia spółdzielni nie korzystała powodowa Wspólnota, jako podmiot prawny lecz poszczególni właściciele lokali. Do nich zatem co do zasady powinny być kierowane roszczenia związane z zapłatą wynagrodzenia za korzystanie z mienia pozwanej. W tej sytuacji za trafne należało uznać stanowisko Sądu Rejonowego, który uznał, że oświadczenie o potrąceniu należności wynikających z korzystania z mienia pozwanej, skierowane do powódki, nie może być skuteczne.

Podzielić należy również pogląd Sądu I instancji, który uznał, za udowodnione roszczenie powódki co do wysokości. W tej kwestii doszło po stronie pozwanej do tak zwanego uznania niewłaściwego.

W doktrynie i judykaturze przyjmuje się, że uznanie roszczenia może być dokonane w dwóch formach: jako uznanie właściwe oraz uznanie niewłaściwe. Pierwsze stanowi nieuregulowaną odrębnie umowę ustalającą co do zasady i zakresu istnienie albo nieistnienie jakiegoś stosunku prawnego, drugie zaś określone jest jako przyznanie przez dłużnika wobec wierzyciela istnienia długu. Uznanie niewłaściwe jest więc oświadczeniem wiedzy a nie woli dłużnika (wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 1997 r., sygn. akt II CKN 46/97, OSNC 1997/10/143, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 28 listopada 2013 r., sygn. akt I ACA 684/13). Uznanie niewłaściwe jest to każdy przypadek wyraźnego oświadczenia woli lub też innego jednoznacznego zachowania się dłużnika wobec wierzyciela, z którego wynika, że dłużnik uważa roszczenie za istniejące (wyrok Sądu najwyższego z dnia 7 marca 2003 r., sygn. akt I CKN 11/01, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 8 stycznia 2013 r., sygn. akt V ACa 913/12).

W pismach kierowanych przez pozwaną do powódki zawierających oświadczenie o potrąceniu należności pozwanej z należnościami powódki, wskazana została wysokość należności powódki wobec pozwanej, która jest przedmiotem roszczenia w niniejszej sprawie. Oświadczenia te są wyraźnym przyznaniem przez pozwaną wobec powódki istnienia długu co do zasady oraz co do wysokości. W konsekwencji za niezasadne należało uznać zarzuty naruszenia art. 224 § 2 i art. 225 w zw. z art. 230 k.c. oraz art. 6 ustawy o własności lokali.

Oczywiście bezzasadny jest zarzut naruszenia przez Sąd Rejonowy art. 328 § 2 k.p.c. W judykaturze przeważa pogląd, w myśl którego strona może powołać się na zarzut wadliwego sporządzenia uzasadnienia i zarzut taki można ocenić jako zasadny, gdy z powodu braku w uzasadnieniu elementów wskazanych w art. 328 § 2 k.p.c. zaskarżony wyrok nie poddaje się kontroli instancyjnej (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 1999 r., III CKN 460/98, oraz z dnia 26 lipca 2007 r., V CSK 115/07). Uzasadnienie zaskarżonego wyroku zawiera wszystkie wymagane przez ustawodawcę elementy, w szczególności wskazana została podstawa prawna rozstrzygnięcia. W oparciu o jego treść Sąd Okręgowy mógł przeprowadzić kontrolę orzeczenia. Ponadto zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c., mógłby być skuteczny tylko wtedy, gdyby skarżący wykazał, że wadliwości uzasadnienia miały wpływ na wynik sprawy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 kwietnia 1997 r., I PKN 97/97).

Nie można podzielić również zasadności naruszenia art. 100 k.p.c. Powódka uległa jedynie w nieznacznej części roszczenia i w związku z tym pozwana powinna zwrócić powódce całość kosztów. Za "nieznaczną część żądania" w literaturze uznaje się wartość majątkową lub kwotę pieniężną tak nieznaczną, że strona nie wdałaby się w proces, gdyby miała tylko takiego roszczenia dochodzić lub przed takim roszczeniem się bronić (przy uwzględnieniu jej konkretnej sytuacji życiowej) - por. glosa K. Lipińskiego do orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 1957 r., 2 CZ 79/56, OSPiKA 1958, z. 33, poz. 69; glosa aprobująca E. Wengerka do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 1963 r., III CR 191/62, OSNC 1964, nr 1, poz. 64).

Roszczenie, co do którego powódka uległa dotyczyło jedynie części odsetek, a zatem roszczenia ubocznego, które stanowiło nieznaczną część dochodzonego roszczenia.

Mając zatem na uwadze wskazane wyżej okoliczności Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł, jak w wyroku.

Dorota Ciejek Bożena Charukiewicz Krystyna Skiepko