Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V ACa 947/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 grudnia 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie V Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Marta Szerel

Sędziowie: SA Ewa Kaniok (spr.)

SA Aleksandra Kempczyńska

Protokolant: sekretarz sądowy Izabela Katryńska

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...)
w W.

przeciwko (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 9 lutego 2016 r., sygn. akt IV C 852/15

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Warszawie, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej.

Aleksandra Kempczyńska Marta Szerel Ewa Kaniok

Sygn. akt V ACa 947/17

UZASADNIENIE

W dniu 11 września 2014 roku powód (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W. wniosła o zasądzenie kwoty 457.417,27 złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 14 stycznia 2011 roku do dnia zapłaty z tytułu pobierania pożytków w związku z zarządzaniem przez pozwaną (...) Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w W. nieruchomościami należącymi do powódki za okres od dnia 1 stycznia 2007 roku do dnia 30 listopada 2010 roku oraz zasądzenie kosztów postępowania.

Powyższe żądanie zostało wyłączone do oddzielnego rozpoznania ze sprawy IV C 1462/11 (protokół rozprawy – k. 229 akt IV C 1462/11).

Powód w sprawie IV C 1462/11 dochodził zasądzenia od (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w W. kwoty 3.839.446,40 złotych z tytułu należnych stronie powodowej funduszy oraz udziału w nadwyżce przychodu nad kosztami - przyznanej stronie powodowej w związku z dokonanym podziałem pozwanej spółdzielni na mocy prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 15 grudnia 2008 roku o sygnaturze akt IV C 104/07 wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 14 stycznia 2011 roku do dnia zapłaty.

Powód w sprawie IV C 1462/11 cofnął pozew ze zrzeczeniem się roszczenia, w związku z czym Sąd Okręgowy w Warszawie postanowieniem z dnia 11 września 2014 roku umorzył postępowanie.

W odpowiedzi na pozew pozwana (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) z siedzibą w W. wniosła o odrzucenie powództwa i zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu, ewentualnie o oddalenie powództwa.

Postanowieniem z dnia 9 lutego 2016 roku Sąd odrzucił pozew w zakresie kwoty 195.778,29 złotych.

Wyrokiem z dnia 9 lutego 2016 roku Sąd Okręgowy w Warszawie w punkcie pierwszym oddalił powództwo, w punkcie drugim zasądził od (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. na rzecz (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. kwotę 7.217 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, że wyrokiem z dnia 15 grudnia 2008 roku Sąd Okręgowy w Warszawie orzekł, iż z dniem 31 grudnia 2006 roku dokonuje podziału (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. poprzez wydzielenie z jej zasobów Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. obejmującej członków i osoby zamieszkałe oraz dysponujące prawami do lokali mieszkalnych i użytkowych znajdujących się w budynku po numerze (...) przy ulicy (...) w W.; przyjął, że podstawą podziału składników majątkowych oraz praw i zobowiązań pomiędzy obiema spółdzielniami jest sprawozdanie finansowe dzielonej spółdzielni sporządzone na dzień 31 grudnia 2006 roku oraz dokonał podziału składników majątkowych oraz praw i zobowiązań (...) Spółdzielni (...) w W., a także w punkcie VI orzekł, iż (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W. zarządzać będzie nieruchomości przejmowanymi przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w W. w okresie od 1 stycznia 2007 roku do końca miesiąca, w którym to nastąpi rejestracja nowej spółdzielni, a za prace związane z zarządzaniem w tym okresie (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W. pobierze opłaty w wymiarze równym wnoszonej opłacie eksploatacyjnej (sygn. akt IV C 1462/11).

Uchwałą numer (...) z dnia 17 grudnia 2008 roku Walnego Zgromadzenia Członków (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. przeznaczono dochód z najmu lokali użytkowych na finansowanie remontów w zasobach Spółdzielni (sygn. akt IV C 1462/11).

Uchwałami o numerach (...) z dnia 10 lipca 2008 roku, (...) z dnia 2 lipca 2009 roku, (...) z dnia 2 lipca 2010 roku oraz (...) z dnia 27 czerwca 2011 roku Walnego Zgromadzenia Członków (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) dokonano podziału nadwyżki bilansowej uzyskanej za lata 2007, 2008, 2009, 2010 (sygn. akt IV C 1462/11).

(...) Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W. została prawomocnie wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 2 listopada 2010 roku (sygn. akt IV C 1462/11).

Porozumieniem z dnia 4 listopada 2010 roku zawartym pomiędzy (...) Spółdzielnią Mieszkaniową (...) z siedzibą w W. a (...) Spółdzielnią Mieszkaniową (...) z siedzibą w W. ustalono, iż datą rozliczenia pomiędzy stronami będzie dzień 30 listopada 2010 roku (sygn. akt IV C 1462/11).

Pismem z dnia 13 października 2011 roku (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W. wezwała do zapłaty (...) Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w W., w wezwaniu tym wskazano, że rozliczenie wynikające z punktu VI wyroku z dnia 15 grudnia 2008 roku związane z zarządzaniem nieruchomościami stanowi odrębne rozliczenia pomiędzy stronami (sygn. akt IV C 1462/11).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w aktach niniejszej sprawy oraz aktach dołączonych. Sąd dał wiarę załączonym do akt sprawy dokumentom. Sąd oddalił wniosek strony powodowej o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z uwagi na fakt, że opinia ta pozostawałaby bez wpływu na treść rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy na wstępie podniósł, iż przedmiotem rozstrzygnięcia było żądanie zapłaty kwoty 261.638,98 złotych, albowiem w pozostałym zakresie Sąd postanowieniem z dnia 9 lutego 2016 roku odrzucił pozew. Powód dochodził należności za okres od 1 lipca 2007 roku do 30 listopada 2010 roku.

Bezsporna pomiędzy stronami jest okoliczność, iż na mocy prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego z dnia 15 grudnia 2008 roku, zastępującego uchwałę walnego zgromadzenia spółdzielni o jej podziale, doszło podziału (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. poprzez wydzielenie (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W., oraz że na mocy tego wyroku ta pierwsza spółdzielnia miała zarządzać nieruchomościami przejmowanymi przez tę drugą spółdzielnię w okresie od 1 lipca 2007 roku do końca miesiąca, w którym nastąpi rejestracja nowej spółdzielni.

Sporne natomiast pozostawały pozostałe okoliczności, pozwana zarzucała bowiem, że żądanie jest nieudowodnione i nieudokumentowane. Nadto pozwana podniosła zarzut przedawnienia.

W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie powód nie udowodnił swojego roszczenia.

Zgodnie z art. 6 k.c. w związku z art. 232 k.p.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne, co więcej strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których dane skutki wywodzą. Przepis art. 6 k.c. wyraża dwie ogólne reguły: pierwszą - generalnie wymagającą udowodnienia powołanego przez stronę faktu, powodującego powstanie określonych skutków prawnych, oraz drugą regułę, która sytuuje ciężar dowodu danego faktu po stronie osoby, która z tego faktu wywodzi skutki prawne.

Sąd I instancji nie miał wątpliwości, że w niniejszym postępowaniu ciężar dowodu istnienia i wysokości dochodzonej należności obciążał powódkę. Winna ona zatem złożyć dokumenty potwierdzające, że w okresie od 1 lipca 2007 roku do 30 listopada 2010 roku określone lokale użytkowe były wynajmowane (umowy najmu), z których to umów wynikałby przedmiot najmu oraz wysokość czynszu. Powódka nie dość, że takich dokumentów nie przedłożyła, to w pozwie nie przedstawiła żadnych okoliczności w tym zakresie, poza stwierdzeniem, że pozwana winna była się rozliczyć z zarządu i że tego nie zrobiła. Przedłożone uchwały dotyczące podziału nadwyżki bilansowej w poszczególnych latach, nie stanowiły wystarczającego dowodu, bo brak wyszczególnienia w nich pomiędzy jaki przedmiotami doszło do zawarcia umów najmu lokali użytkowych, jaka była wysokość czynszu oraz czas jego trwania, a także co stanowiło przedmiot umowy.

Sąd zwrócił uwagę, że powódka celem uzasadnienia swojego roszczenia powoływała się na opinię biegłego sądowego S. P., jak również podtrzymała wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego zgłoszony w sprawie IV C 1462/11. Jednakże opinia biegłej S. P. nie może być podstawą do czynienia ustaleń faktycznych w zakresie przedmiotu umów najmu i wysokości czynszu umówionego pomiędzy stronami. Rolą biegłego nie jest gromadzenie dowodów w postępowaniu sądowym, ani też dokonywanie ustaleń faktycznych, a służenie sądowi wiedzą specjalną, jeżeli taka jest potrzeba, w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 1970 r., II PR 18/69). Opinia biegłego nie może być sama w sobie źródłem materiału faktycznego sprawy, ani tym bardziej stanowić podstawy ustalenia okoliczności będących przedmiotem oceny biegłego. Dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z reguły powinno nastąpić w chwili, gdy został już zgromadzony materiał dowodowy umożliwiający biegłemu wydanie opinii. Nie jest zatem możliwe dopuszczenie dowodu z opinii biegłego w sytuacji braku w aktach materiału źródłowego, który miałby podlegać jego badaniu, co w takim razie nakładałoby na tego biegłego obowiązek poszukiwania materiału dowodowego za stronę i prowadziłoby do substytucji jej obowiązku zgłaszania twierdzeń w zakresie podniesionego żądania.

Nadto powódka wnosiła o dopuszczenie dowodu z ze znajdujących się w aktach IV C 104/07 dokumentów, jednakże nie sprecyzowała, o jakie dokumenty chodzi. Możliwe jest jedynie dopuszczenie w charakterze dowodu określonych dokumentów zawartych w aktach innej sprawy, bowiem art. 244 i następne k.p.c. przewidują tylko dowody z dokumentów, a nie dowód z akt innej sprawy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 maja 2008 r., III CSK 344/07). Powódka również nie wskazała, na jakie okoliczności dokumenty te miały być przeprowadzone. Stąd wniosek ten należało pominąć.

W świetle powyższego Sąd Okręgowy uznał, że twierdzenia i dowody przytoczone przez stronę powodową wskazują jedynie na istnienie stosunku prawnego między stronami. W ocenie Sądu, strona powodowa nie wskazywała odpowiednich dowodów dla stwierdzenia faktów, z których dane skutki wywodzi.

Zdaniem Sądu niezależnie od powyższego powództwo i tak podlegałoby oddaleniu, gdyż w świetle zgłoszonego przez pozwaną zarzutu nastąpiło przedawnienie roszczenia.

Zgodnie z art. 118 k.c. termin przedawnienia dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi trzy lata. Zdaniem sądu przedmiotowe roszczenie jest związane z prowadzeniem działalności gospodarczej związanej ze stosunkiem prawnym powstałym między stronami na skutek wyroku podziałowego.

Jednym ze źródeł stosunku prawnego są orzeczenia sądowe. Orzeczenia te mają charakter konstytutywny, a więc taki, który statuuje nowy stan prawny. Z mocy wyroku Sądu Okręgowego z dnia 15 grudnia 2008 roku, którego podstawą był art. 111 prawa spółdzielczego, powstał miedzy stronami stosunek prawny, polegający na zarządzaniu przez (...) Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w W. nieruchomościami przejmowanymi przez Spółdzielnię Mieszkaniową (...) w W.. W ramach tego stosunku pozwana była obowiązana do zarządzania nieruchomościami przejmowanymi do czasu rejestracji nowej spółdzielni, w zamian za wynagrodzenie, tj. pobieranie opłaty w wymiarze równej wnoszonej opłacie eksploatacyjnej. Zdaniem Sądu ten stosunek prawny łączący strony ma charakter stosunku gospodarczego.

Mając na uwadze, okres za który powódka dochodzi zapłaty w niniejszym postępowaniu, tj. od dnia 1 stycznia 2007 roku do dnia 30 listopada 2010 roku, fakt, że ostateczne rozliczenie nastąpiło w dniu 30 listopada 2010 roku, to tym samym dochodzone roszczenie stało się wymagalne w dniu 1 grudnia 2010 roku, w związku z tym wierzytelności te uległy przedawnieniu w dniu 1 grudnia 2013 roku, a zatem przed wytoczeniem przedmiotowego powództwa.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka zaskarżając go w całości i zarzuciła:

1.  obrazę art. 125 k.c. w zw. z art. 108 § 2 i art. 111 ustawy prawo spółdzielcze poprzez pominięcie tych przepisów i nie w stanie sprawy w sytuacji, gdy roszczenie strony powodowej wynika z prawomocnego wyroku sądowego dotyczącego podziału Spółdzielni z dnia 15.12.2008 r. sygn. akt IV C 104/07, a sąd jest związany tym orzeczeniem;

2.  obrazę:

a)  art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 316 § 1 k.p.c. i w zw. z art. 229 k.p.c. polegającą na dowolnym ustaleniu, że strona powodowa nie udowodniła swojego roszczenia, podczas gdy strona pozwana przyznała fakt pobrania pożytków z tytułu najmu lokali i dachu budynku (...)(kwestionując jedynie ich zasadność z uwagi na ich zużycie), a wysokość tychże wynika z opinii biegłej wydanej na podstawie dokumentów finansowych i umów najmu przedstawionych przez strony w tym i pozwaną, który to dowód Sąd bezzasadnie pominął przy rozstrzyganiu sprawy;

b)  art. 217 § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. poprzez pominięcie dowodu z opinii biegłego księgowego znajdującej się w aktach sprawy sygn. akt IV C 1462/11, który został zgłoszony przez stronę powodową już w piśmie procesowym z dnia 03.10.2014 r. sygn. akt IV C 883/14 i oddalenie wniosku dowodowego o wyliczenie przez biegłego pożytków za okres od dnia 01.01.2010 r. - 30.11.2010 r.;

c)  art. 217 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. i art. 316 § k.p.c. poprzez pominięcie przeprowadzenia dowodów wymienionych w pkt IV pisma procesowego z dnia 03.10.2014 roku, istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a znajdujących się w aktach sprawy sygn. akt IV C 1462/11;

d)  art. 212 k.p.c. poprzez zaniechanie przez Sąd I instancji ustalenia okoliczności bezspornych oraz wyjaśnienia istotnych okoliczności, które pomiędzy stronami są sporne, co między innymi skutkowało nie rozpoznaniem istoty sprawy;

e)  art. 365 § 1 k.p.c. poprzez nieuwzględnienie treści prawomocnego wyroku SO w Warszawie z dn. 15.12.2008 r. sygn. akt IV C 104/07 na mocy którego została wydzielona ze Spółdzielni (...) Spółdzielnia (...) i zostały przyznane nowopowstałej Spółdzielni określone składniki majątkowe i określone zasady wzajemnego rozliczenia;

f)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolne ustalenie, iż przedmiotowe roszczenie dochodzone przez stronę powodową jest związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, podczas gdy na podstawie przedmiotowego wyroku powstał nowy podmiot o charakterze korporacyjnym na podstawie odpowiednich przepisów prawa spółdzielczego i jednocześnie wyrok określił wzajemne prawa i obowiązki stron związane z podziałem spółdzielni, a nie z prowadzoną przez te podmioty działalnością gospodarczą, co przesądza o przedawnieniu roszczeń nabytych na podstawie wyroku podziałowego w terminie 10-cio letnim, a nie 3 letnim jak dowolnie przyjął to Sąd I instancji.

W konkluzji skarżąca wniosła o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego; ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie na rzecz strony powodowej dochodzonej kwoty wraz z kosztami postępowania według norm przepisanych.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

apelacja jest uzasadniona.

Sąd Okręgowy nie rozpoznał istoty sprawy, co uzasadnia uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy temu sądowi do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach procesu za II instancję w oparciu o art. 386 par. 4 k.p.c. i art. 108 par. 2 k.p.c.

Rację ma apelująca, że sąd I instancji nie ustalił, które okoliczności są miedzy stronami sporne, a które bezsporne przez co wadliwie rozłożył obowiązki dowodowe określone w art. 6 k.c.

Całkowicie uszło uwadze sądu, że bezsporna jest okoliczność, iż pozwana w związku z zarządzaniem nieruchomościami przyznanymi powódce w okresie od 1.01.2007r. do 30.11.2010r. pobrała pożytki w kwocie 457.417,27 zł.

W odpowiedzi na pozew pozwana prezentowała stanowisko, iż dokonała prawidłowego rozliczenia pożytków oraz wniosła o dopuszczenie dowodów na okoliczność prawidłowości rozliczenia. Zarzut pozwanej, iż kwota do zapłaty podana została w sposób nieprawidłowy opiera się m. innymi na twierdzeniu, że biegła w sprawie IV C 1462/11 pominęła uchwały Walnego Zgromadzenia Członków o podziale pożytków i kwoty przypadające w tym podziale na rzecz powódki, oraz fakt, że wynagrodzenie z tytułu zawartych przez pozwaną umów najmu zostało przeznaczone na sfinansowanie remontów, zwiększenie funduszu remontowego i zmniejszenie niepokrytych kosztów gospodarki zasobami mieszkaniowymi ( k.43-44). W żadnej części odpowiedzi na pozew pozwana nie wskazuje wysokości pobranych pożytków operując jedynie kwotą „nadwyżki bilansowej do podziału między wszystkich członków powodowej i pozwanej spółdzielni”.

Na mocy wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 15.12.2008r. w sprawie IV C 104/07 pozwana spółdzielnia zarządzała nieruchomościami przejmowanymi przez powodową spółdzielnię w okresie od 1.01.2007r. do 30.11.2010r. ( k.10 akt IV C 1462//11 wyrok). Stosunek łączący strony jest umową, do której należy odpowiednio stosować przepisy o zleceniu ( art. 750 k.c.).

Zgodnie z art. 740 k.c. przyjmujący zlecenie powinien udzielać dającemu zlecenie potrzebnych wiadomości o przebiegu sprawy, a po wykonaniu zlecenia lub po wcześniejszym rozwiązaniu umowy złożyć mu sprawozdanie. Powinien mu wydać wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym.

Sprawozdanie powinno zawierać zestawienie dokonanych w toku wykonywania zlecenia czynności, ich wyników, a także poniesionych wydatków (w tym nakładów) oraz osiągniętych korzyści. Ponadto sprawozdanie powinno zostać udokumentowane w szczególności dowodami dokonanych czynności - umowami, rachunkami czy fakturami. Wreszcie w sprawozdaniu powinno być zawarte rozliczenie z udzielonych zaliczek, z pieniędzy, ewentualnie rzeczy powierzonych przyjmującemu zlecenie przez dającego zlecenie, a także nabytych przez przyjmującego zlecenie w wykonaniu umowy.

Oczywistym jest, że powódka nie dysponuje umowami najmu lokali użytkowych znajdujących się w budynku (...) ani dowodami na okoliczność wysokości pożytków pobranych przez pozwaną z tytułu w/w umów w trakcie sprawowania zarządu przez pozwaną. To na pozwanej jako na zarządcy ciąży obowiązek udzielenia powódce stosownych informacji i przedłożenia stosownych dokumentów w ramach sprawozdania jakie zobowiązana jest złożyć jej ze sprawowanego zarządu.

Powódka swoje twierdzenia na temat wysokości pożytków osiągniętych przez (...) w okresie sprawowania przez nią zarządu opiera na ustaleniach biegłej S. P. poczynionych w ramach opinii sporządzonej w sprawie IV C 1462/11, w tym na załączonym do tej opinii zestawieniu ( k.157-158 akt załączonych). Do zestawienia tego pozwana nie odniosła się. W tej sytuacji, w ocenie Sądu Apelacyjnego, to na pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia, że pobrała pożytki w innej wysokości niż to wynika z zestawienia S. P. opartego na udostępnionych jej przez pozwaną dokumentach księgowych, oraz wykazania że pożytki te zużyła lub rozliczyła i że rozlicznie to nie jest obarczone błędem. Dowód na tę okoliczność został przez pozwaną zgłoszony w odpowiedzi na pozew, jednak Sąd I instancji w/w wniosek dowodowy pominął, bezzasadnie przyjmując, że to powódka nie sprostała ciężarowi dowodzenia wynikającemu z art. 6 k.c. Dlatego istota sprawy nie została rozpoznana.

W niniejszej sprawie nie można zapominać o tym, że między stronami toczyła się sprawa IV C 1462/11, że sprawa niniejsza jest wynikiem wyłączenia roszczenia o zapłatę kwoty 457.417,27 zł. do odrębnego rozpoznania, oraz że obie strony odwołały się do stanowisk prezentowanych w sprawie IV C 1462/11. Dla obu stron sporu oczywistym było, że ewentualny dowód z opinii biegłego przeprowadzony zostanie w oparciu o dokumenty znajdujące się w posiadaniu pozwanej, które biegła uzna za niezbędne do sporządzenia opinii ( tak jak miało to miejsce w sprawie IVC 1462/11 ( k.74 pkt III akt załączonych ).

Jeśli chodzi o kwestię przedawnienia dochodzonego roszczenia, Sąd Apelacyjny podziela stanowisko sądu I instancji, że zastosowanie znajduje art. 118 k.c. w części określającej 3 letni termin przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Błędne jest jednak stanowisko sądu I instancji, że dochodzone roszczenie uległo przedawnieniu. Jak wynika z akt IV C 1462/11 powódka dochodziła w tej sprawie zasądzenia od (...) określonej kwoty pieniężnej między innymi z tytułu „udziału w nadwyżce przychodu nad kosztami” ( k.4). W piśmie procesowym z 20.09.2012r. powódka wyraźnie sprecyzowała, iż domaga się ustalenia wysokości należności przysługujących jej od (...) z tytułu zarządzania nieruchomościami przejmowanymi przez (...), ustalenia pożytków pobranych przez pozwaną w okresie od 1.01.2007r. do 30.11.2010r. ( k. 84 akt załączonych). Sąd Okręgowy w sprawie IV C 1462/11 dopuszczając dowód z opinii biegłego zlecił biegłemu między innymi ustalenie wysokości należności przysługujących powódce od pozwanej z tytułu zarządzania w tym ustalenie wysokości pożytków pobranych przez pozwaną ( k.90) i opinia na tę okoliczność została sporządzona. W tej sytuacji należy przyjąć, że termin przedawnienia roszczenia dochodzonego w niniejszym postępowaniu, który rozpoczął bieg od 1.12.2010r. uległ przerwaniu w dniu wytoczenia powództwa w sprawie IV C 1462/11, albowiem z pisma powódki z 20.09.2012r. wyraźnie wynika, że w ramach rozliczenia „udziału w nadwyżce przychodów nad kosztami” domagała się rozliczenia pożytków pobranych przez pozwaną w ramach sprawowanego zarządu nieruchomościami przejmowanymi przez (...). W ocenie Sądu Apelacyjnego zmiana powództwa w sprawie IV C 1462/11 stanowiła w istocie częściowe ograniczenie dotychczasowego żądania. Wyłączenie tego powództwa do odrębnego rozpoznania było nieprawidłowe. Ostatecznie postępowanie w sprawie IV C 1462/11 uległo prawomocnemu umorzeniu, nie oznacza to jednak, że roszczenie o zapłatę kwoty dochodzonej w niniejszym postępowaniu z tytułu rozliczenia pożytków uległo przedawnieniu, albowiem zgodnie z art. 124 par. 1 k.c. po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo.

Wobec wyłączenia roszczenia o zapłatę pożytków do rozpoznania w sprawie IV C 852/15 termin przedawnienia uległ przerwaniu w dniu 9.11.2011r. ( wniesienie pozwu o zapłatę w sprawie IV C 1462/11) i nie biegnie na nowo do chwili prawomocnego zakończenia niniejszego postępowania – art. 124 par. 2 k.c.

Oparcie rozstrzygnięcia przez sąd I instancji na wadliwej ocenie, iż doszło do przedawnienia roszczenia dodatkowo świadczy o nierozpoznaniu przez sąd I instancji istoty sprawy. Rozpoznając sprawę ponownie Sąd Okręgowy winien dopuścić dowód z opinii biegłego sądowego zgłoszony przez pozwaną i ustalić, czy pożytki uzyskane przez pozwaną zostały prawidłowo rozliczone. Powinien także ustalić, które pożytki objęte zostały postepowaniem w sprawie XVI GC 598/15 albowiem z treści postanowienia o odrzuceniu pozwu ( k.73) i z uzasadnienia zaskarżonego wyroku to nie wynika. Należy dodać, iż wadliwe jest postanowienie sądu I instancji o odmowie połączenia sprawy niniejszej ze sprawą XVI GC 598/15 jako rażąco naruszające zasady ekonomii procesowej.

Z uwagi na powyższe Sąd apelacyjny przyjął, że istota sprawy nie została rozpoznana, co uzasadnia uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania na podstawie art. 396 par. 4 k.p.c.

Ewa Kaniok Marta Szerel Aleksandra Kempczyńska