Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 września 2015 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodnicząca: SSA Iwona Biedroń (spr.)

Sędziowie: SSA Sławomir Jurkowicz

SSA Dariusz Kłodnicki

Protokolant: Marta Perucka

po rozpoznaniu w dniu 8 września 2015 r. we Wrocławiu na rozprawie

sprawy z powództwa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
w W.

przeciwko P. S.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy

z dnia 26 stycznia 2015 r. sygn. akt VI GC 398/13

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punktach I i III w ten sposób, że powództwo wobec pozwanego P. S. oddala, zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanego kwotę 11.200 zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz nakazuje stronie powodowej, aby uiściła na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Legnicy kwotę 1.632,20 zł tytułem wydatków poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa;

2.  zasądza od strony powodowej na rzecz pozwanego kwotę 16.367 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy w Legnicy zasądził od pozwanego P. S. pozwanego solidarnie z pozwanym G. R. co do którego nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym się uprawomocnił kwotę 219.332,03 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 lutego 2013 r. do dnia zapłaty, dalej idące powództwo oddalił oraz zasądził od pozwanego P. S. na rzecz strony powodowej kwotę 18.184 zł z zaznaczeniem, że w zakresie kwoty
9.959 zł pozwany zobowiązany jest solidarnie z pozwanym G. R..

Istotne dla rozstrzygnięcia sprawy ustalenia faktyczne przedstawiały się następująco:

Funkcję organu zarządzającego w Przedsiębiorstwie Usług (...) sp. z o.o. od 08 października 1993 r. do 22 marca 2006 r. sprawował P. S., jako Dyrektor, a od 22 marca 2006 r. do 08 listopada 2010 r. G. R., jako Prezes Zarządu.

W dniu 23 kwietnia 2004 r. Przedsiębiorstwo Usług (...) spółka z o.o. w L. reprezentowane przez Dyrektora P. S.
zawarło ze stroną powodową Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
w W. umowę, na mocy której strona powodowa udzieliła Przedsiębiorstwu Usług (...) sp. z o.o. pomocy finansowej z funduszy
Unii Europejskiej i programu (...) w ramach „Tworzenia miejsc pracy na obszarach wiejskich” na realizację, w terminie najpóźniej do dnia 30.09.2004 r. przedsięwzięcia polegającego na „(...)
z parkingiem oraz baru szybkiej obsługi” w miejscowości W., M. nr (...), woj. (...).

Udzielona pomoc finansowa stanowiła zwrot części kosztów kwalifikowanych poniesionych przez Przedsiębiorstwo Usług (...) sp. z o.o. na realizację w/w przedsięwzięcia w wysokości 210.000 zł, nie więcej niż 30,97% kwalifikowanych kosztów przedsięwzięcia wynoszącego 678.172,00 zł.

W ramach tej umowy Przedsiębiorstwo Usług (...) sp. z o.o. zobowiązało się m.in. do poddania kontroli dokumentów związanych
z realizacją przedsięwzięcia oraz poddania wizytacjom terenowym na miejscu realizacji przedsięwzięcia i w swej siedzibie, dokonywanym przez urzędy kontroli skarbowej, a także prowadzonym przez upoważnionych przedstawicieli strony powodowej.

W § 9 umowy zatytułowanym „Utrata pomocy finansowej” strony ustaliły,
że strona powodowa w przypadku wcześniejszej wypłaty pomocy może zobowiązać Przedsiębiorstwo Usług (...) sp. z o.o. do jej zwrotu
w całości, jeżeli wystąpi choćby jeden z przypadków wymienionych w tym paragrafie, jak m.in.: uniemożliwienie dokonania kontroli lub wizytacji terenowych, o których mowa w § 6 ust. 4 umowy, złożenia przez spółkę fałszywych lub stwierdzających nieprawdę dokumentów lub nieprawdziwych bądź nierzetelnych oświadczeń, które miały istotny wpływ na przyznanie pomocy.

Zgodnie z § 10 ust. 1 umowy strony ustaliły, że w razie wystąpienia
choćby jednego z przypadków określonych w § 9, strona powodowa ma prawo wypowiedzieć umowę ze skutkiem natychmiastowym i wezwać Przedsiębiorstwo Usług (...) sp. z o.o. do zwrotu kwoty otrzymanej pomocy finansowej na jej rachunek (…) wraz z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych liczonych od daty przekazania przez stronę powodową pomocy finansowej na rzecz spółki w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania do zapłaty. W § 10 ust. 2 strony przyjęły, iż rozwiązanie umowy następować będzie
z dniem doręczenia wypowiedzenia na adres Przedsiębiorstwa Usług (...) sp. z o.o., jeśli spółka nie powiadomi Oddziału (...) strony powodowej o zmianie miejsca zamieszkania lub siedziby, oświadczenie wysłane przez stronę powodową na ostatni znany adres zamieszkania lub siedziby, strony uznały za doręczone.

Prawne zabezpieczenie wykonania przez Przedsiębiorstwo Usług (...) sp. z o.o. zobowiązania wynikającego z przedmiotowej umowy stanowił weksel własny in blanco wraz z deklaracją wekslową.

Dnia 23 kwietnia 2004 r. Przedsiębiorstwo Usług (...) sp. z o.o. działające przez P. S. złożyło do dyspozycji Agencji weksel
in blanco upoważniając, w deklaracji do weksla, do wypełnienia w każdym czasie
w wypadku niedotrzymania terminu spłaty zobowiązania wobec Agencji na sumę całkowitego zobowiązania wynikającego z zawartej umowy określającej warunki
i tryb udzielenia przez Agencję pomocy finansowej z funduszy unijnych i krajowych
− Program S., łącznie z odsetkami, prowizjami i opłatami powstałymi
z jakiegokolwiek tytułu.

Deklaracja wekslowa zawierała upoważnienie Agencji do opatrzenia weksla datą płatności według swego uznania oraz uzupełnienia go brakującymi elementami w tym klauzulą „bez protestu”, a nadto zobowiązanie się (...) do zapłacenia sumy wekslowej na żądnie posiadacza weksla jako pokrycie długu wynikającego
z umowy z dnia 23.04.2004 r. Jednocześnie (...) zobowiązał się do informowania Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji rolnictwa o każdorazowej zmianie adresu
z tym skutkiem, że list skierowany według ostatnich znanych danych i pod ostatnio znany adres będzie uważany za skutecznie doręczony.

Aneksem nr (...) zawartym do umowy z dnia 24 września 2004 r., strony zmieniły m.in. termin realizacji przedsięwzięcia przez Przedsiębiorstwo Usług (...) sp. z o.o., na termin najpóźniej do dnia 30.10.2004 r. Zakres rzeczowy, terminy realizacji i koszty kwalifikowane przedsięwzięcia, które mogą zostać objęte finansowaniem określał harmonogram rzeczowo-finansowy stanowiący załącznik nr 1 do umowy. Beneficjent miał składać osobiście wniosek o płatność według określonego przez Agencję wzoru w Oddziale (...), terytorialnie właściwym dla miejsca realizacji przedsięwzięcia, po dokonaniu odbioru całości przedsięwzięcia, najpóźniej do dnia 10.11.2004 r.

Przedsiębiorstwo Usług (...) sp. z o.o.
nie wywiązało się z zobowiązań wynikających z zawartej umowy z dnia
23 kwietnia 2004 r., tj. m.in. nie poddało się kontroli oraz nie poinformowało
o zmianie adresu, dlatego strona powodowa wypełniła weksel in blanco i w dniu
1 września 2010 r. ostatecznie wezwała spółkę − na adres jej siedziby i adres realizowanego przedsięwzięcia − do zapłaty sumy wekslowej w kwocie
219.332,03 zł, w terminie do dnia 28 września 2010 r. Wezwania te, wobec zmian adresowych Przedsiębiorstwa Usług (...) sp. z o.o. zostały stronie powodowej zwrócone.

W oparciu o wystawiony weksel, strona powodowa w dniu 15 marca 2011 r. wniosła przeciwko Przedsiębiorstwu Usług (...) sp. z o.o. w L. powództwo o zapłatę kwoty 219.333 zł. Pozew uzasadniała niewywiązaniem się przez (...) z zobowiązań wynikających z zawartej z Agencją umowy, m.in. niepoddaniem się kontroli, niepoinformowaniem o zmianie
adresu wskazując, że pismem z dnia 1.09.2010 r. znak: (...) kierowanym na adres (...) wskazany w umowie oraz na adres z (...) został on wezwany do osobistego stawiennictwa w dniu 28.09.2010 r. w siedzibie Agencji
w celu zapłaty sumy wekslowej w kwocie 219.332,03 zł z weksla stanowiącego zabezpieczenie zwrotu należności Agencji z tytułu umowy z 23.04.2004 r.
i tym samym wykupu weksla, co nie zostało wykonane.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu, w sprawie o sygn. akt I Nc 208/11, w dniu
07 kwietnia 2011 r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, w którym orzekł, że Przedsiębiorstwo Usług (...) sp. z o.o.
w L. winno zapłacić Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa
w W. kwotę 219.332,03 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia
29 września 2010 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 9.959 zł tytułem zwrotu
kosztów postępowania, w tym kwotę 7.217 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Nakazowi zapłaty Sąd Okręgowy we Wrocławiu nadał klauzulę wykonalności.

Na podstawie uzyskanego tytułu wykonawczego przeciwko Przedsiębiorstwu Usług (...) sp. z o.o. w L., z wniosku strony powodowej prowadzone było postępowanie egzekucyjne o sygn. KM 1523/11.
W jego toku, komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Legnicy prowadził egzekucje z ruchomości, wierzytelności i kont bankowych spółki. Postępowanie egzekucyjne wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji z majątku spółki zostało przez komornika postanowieniem z dnia 5 września 2012 r. umorzone.

Strona powodowa w dniu 28 stycznia 2013 r., na podstawie art. 299 k.s.h. wezwała pozwanego G. R. i P. S. do zapłaty zadłużenia Przedsiębiorstwa Usług (...) sp. z o.o. w L.
w łącznej kwocie 295.925,90 zł, w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania.

Według sprawozdań finansowych Przedsiębiorstwo Usług (...) sp. z o.o. w L.:

- na dzień 31.12.2001 r. – posiadało: aktywa trwałe o wartości 1.378.741,34 zł, aktywa obrotowe o wartości 3.464.064,77 zł, kapitał własny o wartości 378.484,99 zł, zobowiązania o wartości 4.464.371,12 zł, w tym zobowiązania: długoterminowe
o wartości 234.685,07 zł, a krótkoterminowe o wartości 3.858.062,64 zł; prowadzona działalność zakończyła się zyskiem w wysokości 72.647,18 zł netto;

- na dzień 31.12.2002 r. – posiadało: aktywa trwałe o wartości 1.773.322,08 zł, aktywa obrotowe o wartości 2.902.724,47 zł, kapitał własny o wartości 449.514,74 zł, zobowiązania o wartości 4.226.531,81 zł, w tym zobowiązania: długoterminowe
o wartości 185.859,74 zł, a krótkoterminowe o wartości 3.721.658,70 zł; prowadzona działalność zakończyła się zyskiem w wysokości 7.079,75 zł netto;

- na dzień 31.12.2003 r. – posiadało: aktywa trwałe o wartości 1.994.367,58 zł, aktywa obrotowe o wartości 3.542.848,37 zł, kapitał własny o wartości 458.948,48 zł, zobowiązania o wartości 5.078.267,47 zł, w tym zobowiązania: długoterminowe
o wartości 212.734,29 zł, a krótkoterminowe o wartości 4.599.129,85 zł; prowadzona działalność zakończyła się zyskiem w wysokości 9.433,74 zł netto, pomimo iż na podstawowej działalności spółka poniosła stratę w wysokości − 60.885,52 zł.

Po sporządzeniu sprawozdania za rok 2003, spółka uzyskała informację
o istotnych błędach lat ubiegłych, które wykazała w sprawozdaniu roku 2004
w pasywach bilansu, jako „Strata z lat ubiegłych”, w wysokości − 314.266,08 zł;

- na dzień 31.12.2004 r. – posiadała: aktywa trwałe o wartości
2.550.445,05 zł, aktywa obrotowe o wartości 1.965.178,40 zł, kapitał własny
o wartości − 220.676,51 zł, zobowiązania o wartości 4.736.299,96 zł, w tym zobowiązania: długoterminowe o wartości 172.848,22 zł, a krótkoterminowe
o wartości 4.349.658,45 zł; prowadzona działalność zakończyła się stratą
w wysokości − 365.358,91 zł netto, przy czym na podstawowej działalności spółka poniosła stratę w wysokości − 311.628,72 zł;

- na dzień 31.12.2005 r. – posiadała: aktywa trwałe o wartości 67.544,47 zł, aktywa obrotowe o wartości 1.151.242,10 zł, kapitał własny o wartości
− 334.506,61 zł, zobowiązania o wartości 1.553.293,18 zł, w tym tylko zobowiązania krótkoterminowe o wartości 1.529.618,92 zł; prowadzona działalność zakończyła się stratą w wysokości − 113.830,10 zł netto, przy czym na podstawowej działalności spółka poniosła stratę w wysokości − 538.145,08 zł.

Według bilansu Przedsiębiorstwo Usług (...)
sp. z o.o. w L.:

- na dzień 31.12.2004 r. – posiadało majątek o wartości 4.515.623,45 zł, zobowiązania o wartości 4.736.299,96 zł, niedobór majątku nad zobowiązaniami wynosił 220.676,51 zł;

- na dzień 31.12.2005 r. – posiadało majątek o wartość 1.240.903,92 zł, wartość zobowiązań wynosiła 1.553.293,18 zł, a niedobór majątku nad zobowiązaniami wyniósł − 312.389,26 zł.

Wskaźniki zyskowności Przedsiębiorstwa Usług (...) sp. z o.o. w L. od roku 2001 do roku 2003 znajdowały się w granicach bliskich zera, a w 2004 roku uległy pogorszeniu i wykazywały wartości ujemne. Od roku 2004 zobowiązania spółki zaczęły przekraczać wartość majątku. Wskaźnik płynności spółki w roku 2004 osiągnął wartość 0,45.

W roku 2004 spółka zakupiła budynki w kwocie 1.244.000 zł, a w roku 2005 dokonała sprzedaży budynków o wartości brutto 2.508.000 zł oraz wysprzedaży większości posiadanych przez spółkę środków trwałych.

Przedsiębiorstwo Usług (...) sp. z o.o. w L.:

- w dniu 14 czerwca 2005 r. sprzedało Przedsiębiorstwu (...) sp. z o.o. w R. nieruchomości położone we wsi M. za cenę brutto 1.800.000 zł, przy czym kwota 1.780.000 zł miała zostać zapłacona wierzycielowi spółce (...) S.A. w P., a kwota 20.000 zł pomniejszona
o wysokość wpisu sądowego z tytułu wykreślenia hipoteki kaucyjnej miała zostać zapłacona spółce do dnia 14.08.2005 r.;

- w dniu 01 grudnia 2005 r. sprzedało P. S. nieruchomość położoną we wsi P. za cenę 1.830.000 zł brutto. Na poczet ceny kupujący zapłacił kwotę 630.000 zł, pozostała część ceny w kwocie 1.200.000 zł miała zostać zapłacona: w wysokości 92.106,44 zł na rzecz Banku (...). S.A. tytułem spłaty reszty zobowiązania zabezpieczonego hipoteką umowną, a w wysokości 1.107.893,56 zł na konto spółki w terminie do 07.12.2005 r.;

- na mocy postanowienia z dnia 30 stycznia 2006 r. Sądu Rejonowego
w Ś. (...) uzyskał przysądzenie własności nieruchomości niezabudowanej położonej w B.. Przedmiotowa nieruchomość w dniu 12.09.2006 r.
została sprzedana wierzycielowi spółki − Przedsiębiorstwu Produkcyjno-Usługowemu (...) sp. z o.o. w P. za cenę 120.000 zł, przy czym zapłata kwoty 100.000 zł następowała przez potrącenie przysługującej stronie kupującej od spółki posiadanych w stosunku do niej wierzytelności, a kwota 20.000 zł miała zostać zapłacona gotówką do 03.10.2006 r.;

- w dniu 02 lutego 2006 r. sprzedało M. C., H. S.
i R. S., jako wspólnikom spółki cywilnej nieruchomość położoną we wsi W. za kwotę 265.000 zł. Na poczet ceny kupujący zapłacili kwotę 95.000 zł, pozostała część ceny w kwocie 170.000 zł miała zostać zapłacona
z kredytu bankowego przyznanego kupującym.

W zestawieniu podpisanym przez przekazującego (ustępującego
ze swej funkcji) Dyrektora P. S. i przyjmującego Prezesa Zarządu
G. R. wartość majątku Przedsiębiorstwa Usług (...) sp. z o.o. w L. na dzień 22 marca 2006 r. określono na kwotę 1.604.695,46 zł i wskazano, że składały się na nią: wartość nieruchomości
− położonej w miejscowości B. o wartości 466.125 zł; wartość ruchomości − dziesięciu środków transportowych o wartości 169.700 zł; wartość stanów magazynowych o wartości 145.763,29 zł; należności od odbiorców handlowych
w kwocie 823.107,17 zł. Wartość zobowiązań spółki bez odsetek na ten dzień wskazano na kwotę 874.641,27 zł. Nadwyżka majątku nad zobowiązaniami wynosiła 730.054,19 zł.

W dniu 18 maja 2006 r. oraz 04 kwietnia 2013 r. na zlecenie pozwanego P. S. (...) wydali opinie w sprawie sytuacji finansowej i wypłacalności Przedsiębiorstwa Usług (...)
(...) sp. z o.o. w L. według stanu na dzień 22 marca 2006 r.
Opinie powyższe sporządzone zostały w oparciu o przekazane przez pozwanego P. S. dokumenty dotyczące przekazania majątku spółki nowemu prezesowi.

Zobowiązania spółki na dzień 31.12.2005 r. wynosiły 548.196,97 zł
i obejmowały zobowiązania za rok: 2003 w wysokości ok. 35.000 zł, 2004
w wysokości ok. 77.000 zł i 2005 w wysokości ok. 436.000 zł.

Z zobowiązań spółki, wymienionych na zestawieniu z dnia 22 marca 2006 r.
w kwocie 874.641,27 zł, wobec 28 wierzycieli Przedsiębiorstwo Usług (...) sp. z o.o. do dnia 08.05.2006 r. uregulowało kwotę 15.169,62 zł,
co stanowiło 1,73% wszystkich zobowiązań wykazanych w tym zestawieniu. Ponadto spółka uregulowała zobowiązanie w kwocie 100.000 zł wobec Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Usługowego (...) Sp. z o.o. w P., co nastąpiło
w drodze sprzedaży nieruchomości niezabudowanej położonej w B. dnia
12 września 2006 r.

Na zestawieniu należności spółki z dnia 22 marca 2006 r. widniały należności przedawnione w wysokości 365.543,97 zł oraz przeterminowane w wysokości 269.224,73 zł, które po odpisie aktualizującym wynosiły 134.612,37 zł.

Przy takich ustaleniach faktycznych Sąd Okręgowy uznał powództwo
wobec pozwanego P. S. za uzasadnione w przeważającej części.
Zdaniem Sądu Okręgowego strona powodowa wykazała wszystkie przesłanki odpowiedzialności pozwanego jako członka zarządu spółki, przewidziane
w art. 299 k.s.h. Sąd Okręgowy przyjął, że zobowiązanie zabezpieczone wekslem,
w oparciu o który został wydany nakaz zapłaty w sprawie Sądu Okręgowego we Wrocławiu sygn. akt I Nc 208/11, wynikało z umowy z dnia 23.04.2004 r., zawartej
w czasie kiedy pozwany pełnił funkcję członka zarządu. Skoro podstawą do
zwrotu udzielonej spółce pomocy była umowa z dnia 23.04.2004 r., od której strona powodowa odstąpiła w 2010 r., to zdaniem Sądu Okręgowego, podstawa do zwrotu udzielonej spółce pomocy powstała z chwilą zawarcia umowy z dnia 23.04.2004 r., czyli w czasie gdy pozwany był członkiem zarządu spółki.

Sąd Okręgowy uznał, że strona powodowa wykazała za pomocą nakazu zapłaty istnienie wierzytelności wobec spółki oraz bezskuteczność egzakcji tej wierzytelności z majątku spółki. W ocenie Sądu Okręgowego pozwany nie wykazał żadnej z przesłanek przewidzianych w art. 299 § 2 k.s.h. zwalniających go od odpowiedzialności wobec wierzyciela za zobowiązania spółki.

Sąd Okręgowy przyjął, że z dniem 31.12.2004 r. Przedsiębiorstwo Usług (...) sp. z o.o. zaprzestało wykonywania swych wymagalnych zobowiązań. Gdyby pozwany zgłosił wniosek o ogłoszenie upadłości najpóźniej do dnia 14.01.2005 r., to mając na uwadze, że spółka w tym czasie posiadała znaczny majątek o wartości około 4,9 mln zł, a jej zobowiązania wynosiły około 4,7 mln zł,
to wierzytelność strony powodowej zostałaby w całości zaspokojona. Powyższe prowadzi w ocenie Sądu Okręgowego do wniosku, że pozwany nie wykazał, że nie zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki nie wywołało szkody u strony powodowej.

A zatem Sąd Okręgowy powództwo uwzględnił w oparciu o art. 299 k.s.h.,
art. 455 k.c. i art. 481 § 1 k.c.

Powyższy wyrok w części uwzględniającej powództwo zaskarżył pozwany zarzucając:

- nieuprawnione przeprowadzenie dowodu − także bez wydania formalnego postanowienia w tym zakresie − z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy zakończonej przed Sądem Okręgowym we Wrocławiu, I Wydział Cywilny,
o sygn. akt I Nc 208/11, w sytuacji gdy wniosek taki nie został przez powoda zgłoszony we właściwym czasie i jako taki powinien być objęty prekluzją dowodową,

- błędne ustalenie, że podstawą roszczeń powoda jest umowa z dnia
23 kwietnia 2004 r., a ponadto dowolne ustalenie, że strona powodowa wypowiedziała umowę z dnia 23.04.2004 r. i przyjęcie, że „skoro strona powodowa wypowiedziała umowę (…) to umowa z dnia 23 kwietnia 2004 r. stanowiła podstawę zapłaty dochodzonej niniejszym powództwem kwoty” (str. 16 uzasadnienia),

- błędne ustalenie, iż pozwany P. S. był członkiem zarządu spółki Przedsiębiorstwo Usług (...) sp. z o.o. w L. w czasie istnienia zobowiązania, którego powód dochodzi niniejszym pozwem,

- nieuprawnione zakwestionowanie opinii biegłej w zakresie wymagającym wiadomości specjalnych i rozstrzygnięcie wbrew tej opinii,

- błędne ustalenie, że przesłanki ogłoszenia upadłości spółki nastąpiły na dzień 31.12.2004 r.

W oparciu o powyższe zarzuty pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt I i III poprzez oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania za obie instancje.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie.

Sad Apelacyjny przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego,
gdyż opierają się na prawidłowo zebranym i ocenionym materiale dowodowym, zaś pozwany we wniesionej apelacji nie zdołał skutecznie ich podważyć.

Strona powodowa w pozwie powołała się na wierzytelność stwierdzoną tytułem wykonawczym – nakazem zapłaty wydanym przez Sąd Okręgowy we Wrocławiu w dniu 7.04.2011 r. w sprawie sygn. akt I Nc 208/11, zaopatrzonym
w klauzulę wykonalności. W związku z podniesionymi przez pozwanego w niniejszej sprawie zarzutami, strona powodowa wniosła o dopuszczenie dowodu
z akt sprawy Sądu Okręgowego we Wrocławiu sygn. akt I Nc 208/11. Wbrew zarzutom apelacji, iż dowód z akt sprawy sygn. akt I Nc 208/11 nie został dopuszczony, Sąd Okręgowy dowód z tych akt dopuścił postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 10.02.2014 r. (e-protokół 00:18:13). Sąd Apelacyjny podziela ocenę Sądu Okręgowego, że potrzeba powołania dowodów mających wykazać,
czy zobowiązanie objęte nakazem zapłaty powstało w czasie, gdy pozwany był członkiem zarządu spółki Przedsiębiorstwo Usług (...), powstała w związku z podniesionymi przez pozwanego zarzutami. Z tego względu zarzuty pozwanego, który twierdził, że wniosek dowodowy powoda był spóźniony,
nie mogły zostać uwzględnione.

Jednak mimo dokonania prawidłowych ustaleń faktycznych Sąd Okręgowy wyciągnął z nich błędne wnioski uznając, że strona powodowa wykazała,
że zobowiązanie objęte tytułem egzekucyjnym, jakim jest nakaz zapłaty wydany
w sprawie Sądu Okręgowego we Wrocławiu sygn. akt I Nc 208/11, powstało w czasie gdy pozwany był członkiem zarządu spółki Przedsiębiorstwo Usług (...).

Przesłanką odpowiedzialności członka zarządu przewidzianej
w art. 299 § 1 k.s.h. jest istnienie określonego zobowiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powstałego w czasie gdy dana osoba była członkiem zarządu spółki oraz bezskuteczność egzekucji tego zobowiązania przeciwko spółce, czy to
w czasie pozostawania przez tę osobę członkiem zarządu, czy to już po jej odwołaniu z zarządu (por. wyrok SN z dnia 16.05.2002 r., IV CKN 933/00,
LEX nr 55500, wyrok SN z dnia 25.03.2015 r., II CSK 402/14). Ciężar wykazania
tych okoliczności zgodnie z reguła przewidzianą w art. 6 k.c. spoczywa na stronie powodowej, pozwanego członka zarządu obciąża natomiast ciężar wykazania przesłanek ekskulpujących przewidzianych w art. 299 § 2 k.s.h. W ocenie Sądu Apelacyjnego, jeżeli wierzytelność powoda ma oparcie w wekslu, który był wystawiony w czasie gdy pozwany był członkiem zarządu spółki jako weksel
in blanco, to pozwany może dowodzić, że zobowiązanie, które weksel miał zabezpieczać nie powstało w czasie, gdy był członkiem zarządu spółki.

Z ustaleń faktycznych dokonanych przez Sąd Okręgowy opartych
na treści pozwu wniesionego w sprawie Sądu Okręgowego we Wrocławiu
sygn. akt I Nc 208/11 wynika, że weksel w oparciu, o który wydano nakaz zapłaty był wekslem in blanco mającym zabezpieczać zobowiązania wynikające z umowy zawartej przez stronę powodową ze spółką Przedsiębiorstwo Usług (...)
W. w dniu 23.04.2004 r. Weksel in blanco jest dokumentem zawierającym co najmniej podpis wystawcy bądź akceptanta złożony w zamiarze zaciągnięcia zobowiązania wekslowego, któremu świadomie brak niektórych istotnych elementów weksla określonych w art. 1 lub art. 101 Prawa wekslowego, co do którego istnieje porozumienie między wystawcą a osobą, której wystawca wręczył weksel, dotyczące warunków późniejszego uzupełnienia brakujących elementów. Zobowiązanie wekslowe, wynikające z weksla własnego, niezupełnego, wystawionego i wręczonego remitentowi w związku z zawarciem określonego stosunku prawnego powstaje, w zakresie wyznaczonym treścią nadaną mu wskutek jego uzupełnienia, z chwilą wręczenia. Ma ono charakter samodzielny i abstrakcyjny, niezwiązany z podstawą prawną przyjęcia zobowiązania. W dacie wydania jest nieukształtowane, co zakłada upoważnienie do jego ukształtowania przez każdoczesnego posiadacza. Uzupełnienie weksla stanowi warunek realizacji praw wekslowych z weksla wydanego w stanie niezupełnym (zob. post. SN z dnia 13.02.2009 r., II CSK 452/08). Jednak samo wręczenie stronie powodowej weksla
in blanco, do czego bezspornie doszło w czasie gdy pozwany P. S. był członkiem zarządu spółki, nie jest wystarczające do przyjęcia, że zobowiązanie, które weksel miał zabezpieczać powstało w czasie, gdy pozwany był członkiem zarządu spółki. Sąd Apelacyjny nie podziela stanowiska Sądu Okręgowego, że zobowiązanie do zwrotu dotacji udzielonej spółce Przedsiębiorstwo Usług (...)
W. powstało z chwilą zawarcia umowy z dnia 23.04.2004 r. Zobowiązanie do zwrotu udzielonej dotacji powstało dopiero z chwilą wypowiedzenia przez stronę powodową umowy z dnia 23.04.2004 r. Strona powodowa nie twierdziła, aby wypowiedziała umowę z dnia 23.04.2004 r. w czasie gdy pozwany P. S. był członkiem zarządu spółki. Strona powodowa nie twierdziła nawet, że w czasie gdy P. S. był członkiem zarządu spółki powstały przyczyny uzasadniające wypowiedzenie tej umowy. Zgodnie z § 10 umowy z dnia 23.04.2004 r. w przypadku wystąpienia okoliczności przewidzianych w § 9 umowy strona powodowa mogła wypowiedzieć umowę i wezwać beneficjenta, tj. spółkę Przedsiębiorstwo Usług (...), do zwrotu kwoty otrzymanej pomocy finansowej. Strona powodowa twierdziła, że przyczyną wypowiedzenia umowy z dnia 23.04.2004 r. było niepoddanie się przez spółkę Przedsiębiorstwo Usług (...) obowiązkowi kontroli. Strona powodowa przyznała (k. 441), że pierwsze wezwanie do zwrotu udzielonej dotacji miało miejsce w dniu 29.03.2010 r. Materiał dowodowy nie pozwala więc na przyjęcie, aby w czasie gdy P. S. był członkiem zarządu spółki, strona powodowa zwracała się do spółki z żądaniem poddania się kontroli, czyli aby w tym czasie wystąpiły okoliczności, uzasadniające wypowiedzenie umowy i zażądanie zwrotu kwoty otrzymanej pomocy finansowej. Wręcz przeciwnie, okoliczność iż dopiero w 2010 roku wezwano spółkę do zwrotu udzielonej pomocy, z powołaniem się na niepoddanie się kontroli, uzasadnia wniosek, że dopiero w 2010 roku powstały okoliczności uzasadniające wypowiedzenie umowy z dnia
23.04.2004 r. i w konsekwencji żądanie zwrotu udzielonej spółce pomocy.
Zauważyć przy tym trzeba, że ustalenie kiedy powstało zobowiązanie
objęte tytułem egzekucyjnym nie oznacza kwestionowania zobowiązania spółki objętego tym tytułem, lecz jest konieczne dla określenia przesłanek odpowiedzialności członka jej zarządu. Tym samym podnoszony przez
stronę powodową zarzut, iż badanie tej okoliczności jest niedopuszczalne w świetle art. 365 § 1 k.p.c., nie może zostać uznany za trafny.

A zatem, skoro materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia,
aby zobowiązanie wobec spółki objęte tytułem egzekucyjnym powstało w czasie gdy P. S. był członkiem zarządu spółki, powództwo wobec niego nie mogło zostać uwzględnione.

W świetle powyższego nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy zarzuty apelacji dotyczące błędnego, zdaniem skarżącego, ustalenia czasu właściwego
dla zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki Przedsiębiorstwo Usług (...), z tego względu Sąd Apelacyjny uznał za zbędne odnoszenie się do tych zarzutów.

W konsekwencji Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w pkt I i powództwo wobec pozwanego P. S. oddalił oraz
w pkt III zasądzając od strony powodowej na rzecz pozwanego koszty procesu
w kwocie została oparta na treści art. 98 k.p.c. Na zasądzona z tego tytułu kwotę złożyły się koszty wynagrodzenia pełnomocnika procesowego w kwocie 7.200 zł obliczone na podstawie § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu oraz zaliczka uiszczona na poczet kosztów opinii biegłej w kwocie 4.000 zł. Ponadto Sąd Apelacyjny nakazał stronie powodowej uiszczenie dalszej kwoty wydatków związanych z przeprowadzonym dowodem z opinii biegłej w kwocie 1.632,20 zł
na podstawie art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. Na zasadzona z tego tytułu kwotę złożyły się opłata od apelacji w wysokości
10.967 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 5.400 zł obliczone na podstawie § 6 pkt 7 i § 13 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
z urzędu.