Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 listopada 2013r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 listopada 2013r. w Suwałkach

sprawy M. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o wcześniejszą emeryturę

w związku z odwołaniem M. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 20 czerwca 2013 r. znak (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20.06.2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O., powołując się na przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 ze zm.) oraz ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2013r. poz.1440) odmówił M. W. prawa do wcześniejszej emerytury z uwagi na niewykazanie na dzień 01.01.1999r. 25 lat okresów składkowych, nieskładkowych i uzupełniających oraz 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Pod względem pracy w warunkach szczególnych organ rentowy nie uwzględnił okresu zatrudnienia od 18.06.1974r. do 31.05.1992r. w (...) Ś. (...) w P., gdyż w świadectwie pracy nie został określony charakter prac według zapisów Wykazu A, oraz okresu od 01.07.1993r. do 30.09.1996r. gdyż z zaświadczeń wynika, iż był wówczas zatrudniony na podstawie umowy zlecenia, a nie umowy o pracę.

W odwołaniu M. W. domagał się zmiany zaskarżonej decyzji, uwzględnienia spornych okresów do stażu pracy w warunkach szczególnych i przyznania wcześniejszej emerytury. Podniósł, iż w lata 1993-1996 był zarządcą tymczasowym i stosunek łączący go z (...) nosił znamiona umowy o pracę.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymał podstawy skarżonej decyzji i dodatkowo wskazał, iż po zapoznaniu się z treścią odwołania do ogólnego stażu pracy uwzględnił częściowo okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców i na dzień 01.01.1999r. wyniósł on 24 lata 9 miesięcy i 26 dni, czego wyraz dał w decyzji z dnia 01.08.2013r. Pozostałe argumenty przedstawione w odwołaniu uznał za nieuzasadnione.

Sąd ustalił, co następuje:

M. W. (ur. (...)) w dniu 07.06.2013r. wystąpił z wnioskiem o emeryturę. Na dzień 01.01.1999r. organ rentowy zaliczył 24 lata 9 miesięcy i 26 dni okresów składkowych, nieskładkowych i uzupełniających.

Jako okres uzupełniający organ rentowy uwzględnił okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 24.03.1969r. do 31.08.1969r. (5 miesięcy 8 dni).

Rozpoznając żądanie uzupełnienia stażu ubezpieczeniowego o pozostałe okresy pracy w gospodarstwie rolnym rodziców po ukończeniu 16 roku życia Sąd ustalił, iż po ukończeniu Szkoły Podstawowej, od 01.09.1969r. odwołujący rozpoczął naukę w (...) Szkole (...)w B., którą ukończył w dniu 24.06.1974r. Następnie od 01.09.1971r. do 30.04.1974r. kontynuował naukę w Technikum (...) w B. (zaświadczenie k.12 akt ZUS). W okresie od 07.05.1965r. do 21.012.1981r. był zameldowany we wsi M. (gmina Ś.), gdzie jego rodzice prowadzi gospodarstwo rolne o powierzchni ok. 15 ha. W dniu 23.04.1975r. gospodarstwo zostało przejęte na rzecz Skarbu Państwa (karta gospodarstwa k. 15 akt ZUS). Rodzice wnioskodawcy hodowali trzodę chlewną, owce, krowy, konie oraz drób. Nie posiadali maszyn rolniczych więc prace w polu wykonywano przy pomocy koni a pozostałe ręcznie. Odwołujący był drugim z pięciorga dzieci. Po rozpoczęciu nauki w szkole zawodowej przyjeżdżał do domu na sobotę i niedziele i wówczas pomagał w pracach w gospodarstwie. Natomiast w wymiarze przekraczającym 4 godziny dziennie pracował w okresach wakacji, pomagając przy wszystkich pracach związanych z hodowlą zwierząt, czy też w polu przy żniwach, sianokosach czy orce. Gospodarstwo było nastawione głównie na produkcję zboża i ziemniaków. Powyższe ustalono na podstawie zeznań świadków, byłych bliskich sąsiadek rodziców odwołującego - E. K. (07:42-15:37) i S. M. (16:00-21:54), które wielokrotnie widziały odwołującego pracującego w gospodarstwie rodziców.

W związku z powyższym okres 24 lat 9 miesięcy i 26 dni uzupełniono do wymaganych 25 lat o okresy pracy w gospodarstwie rolnym rodziców przydające na lata 1970 i 1971 w miesiącach wakacyjnych.

Rozpoznając wniosek o wcześniejszą emeryturę organ rentowy na dzień 01.01.999r. nie uwzględnił żadnego okresu pracy w warunkach szczególnych.

Pierwszy z wnioskowanych przez M. W. okresów pracy w warunkach szczególnych dotyczył zatrudnienia w (...)w Ś. w okresie od 18.06.1974r. do 31.05.1992r. Z akt osobowych wynikało, iż po ukończeniu nauki w Technikum (...) został skierowany do odbycia wstępnego stażu w (...) w Ś. od 15.06.1974r. do 14.06.1975r. Na ten okres przypadało jednak odbycie przez odwołującego zasadniczej służby wojskowej (od 25.01.1974r. do 06.10.1976r.). W dniu 02.11.1976r. zawarto z wnioskodawcą kolejną umowę o pracę na czas próbny do 01.01.1977r. na stanowisku młodszego specjalisty ds. produkcji rolnej, a od dnia 03.01.1977r. na czas nieokreślony. Z zakresu obowiązków specjalisty ds. produkcji rolnej wynikało, iż podlegał on bezpośrednio kierownikowi rejonu, miał obowiązek uczestniczenia w opracowywaniu planów finansowo – gospodarczych rejonu oraz odpowiadał za ich realizację w zakresie produkcji rolnej, wspólnie z kierownikiem rejonu organizował brygadowy system pracy polowej i nadzorował pracę w zakresie agrotechnicznym, nadzorował plantacje w okresie wegetacji, czuwał nad terminowym wykonaniem zabiegów agrotechnicznych, zbiorów, przygotowania i terminowej wysyłki materiałów siewnych na zewnątrz, czuwał nad prawidłowym przechowywaniem ziemniaków, wspólnie z kierownikiem organizował zabiegi ochrony roślin.

Z dniem 01.09.1978r. przeniesiono odwołującego na stanowisko starszego specjalisty ds. przemysłu rolnego p.o. kierownika. Natomiast od 01.10.1980r. zaangażowano go do pracy na stanowisku kierownika (...)w Zakładzie (...). Zakres czynności i obowiązków na tym stanowisku wskazywał, iż odwołujący podlegał bezpośrednio dyrektorowi Przedsiębiorstwa. Do jego zadań należało organizowanie produkcji pasz treściowych zgodnie z wytycznymi dyrekcji (...), ustanawianie prawidłowego procesu produkcji, opracowywanie receptur roboczych wspólnie ze służbą zootechniczną (...), nadzorowanie magazynu surowców i produktu gotowego, prowadzenie dzienniczka pracy załogi, opracowywanie i składanie zamówień do działu zaopatrzenia na brakujące komponenty, nadzorowanie pobierania prób z poszczególnych partii mieszanej i surowców i prowadzenie ewidencji analiz, sporządzanie sprawozdań, planowanie i nadzór na remontami urządzeń mieszalni. Był odpowiedzialny za całość działania mieszalni, pełne wykonanie zadań produkcyjnych, wyniki ekonomiczne oraz powierzone mu mienie, odpowiadał za właściwą jakość przyjmowanych surowców i produkowanych mieszanek (zakres obowiązków – akta posłowe koperta k. 10).
W dniu 05.07.1988r. odwołujący otrzymał zgodę na podjęcie nauki na 3-letnich studiach stacjonarno – zaocznych Akademii (...)w O. .

Ze świadectwa pracy z dnia 30.05.1992r. (akta osobowe) wynikało, iż w spornym okresie odwołujący zajmował kolejno następujące stanowiska: stażysty, młodszego specjalisty ds. produkcji rolnej i kierownika mieszalni pasz. Uprawnienia na stanowisku kierownika mieszalni pasz nabył w 1979. Odwołujący przedłożył również świadectwo pracy w warunkach szczególnych, wydane przez Agencję Nieruchomości Rolnych (...)w O. Filie w S., z którego wynikało, iż w okresie od 01.09.1978r. do 31.05.1992r. odwołujący był zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku kierownika mieszalni pasz i wykonywał prace wymienione w Wykazie A dziale XIV poz. 24 związane z kontrolą jakości produkcji i dozorem inżynieryjno-technicznym.

Zeznające w sprawie J. J. (38:55-48:10) i T. Ł. (48:50-54:30) pracowały w spornym okresie w (...), jako pracownice fizyczne. Potwierdziły jedynie, iż odwołujący był ich przełożonym, organizował im codzienną pracę, sprawdzał listy obecności. Wskazały, iż podczas dnia pracy przebywał na terenie zakładu razem z pracownikami, w razie potrzeby brał udział w za i rozładunku towarów oraz z komisją pobierał próbki.

Powyższego okresu pracy nie uwzględniono do stażu pracy w warunkach szczególnych.

Drugi okres wnioskowany przez odwołującego do stażu pracy w warunkach szczególnych dotyczył okresu pełnienia obowiązków zarządcy tymczasowego w ramach umowy zlecenia, jaka łączyła go w okresie od 01.07.1993r. do 30.09.1996r. z Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Jak wynika z dokumentacji z tego okresu (akta koperta k. 10) w dniu 18.06.1993r. odwołujący wystąpił z podaniem o przyjęcie na stanowisko tymczasowego zarządu. Umową zawartą w dniu 30.06.1993r. na okres od 01.07.1993r. do 31.07.1993r. pomiędzy wnioskodawcą a Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa odwołujący zobowiązał się do tymczasowego zarządu, w imieniu i na rzecz Agencji, Gospodarstwem Rolnym (...) Skarbu Państwa w Ś., którego skład obejmowało mienie zlikwidowanego (...) w Ś., Do jego obowiązków należało w szczególności współdziałanie z Agencją w realizacji zatwierdzonego programu restrukturyzacji, a szczególności przygotowanie organizacyjne, prawne i finansowe gospodarstwa do prywatyzacji w czasie trwania umowy, wykonywanie niezbędnych prac przygotowawczych do sprzedaży mieszkań i ogródków przydomowych, informowanie Agencji o stanie gospodarstwa i stopniu przygotowania do prywatyzacji do dnia 10-go każdego miesiąca. Odwołujący, jako tymczasowy zarządca miał prowadzić gospodarstwo na zasadach samofinansowania, był zobowiązany do terminowego uiszczania należności publiczno – prawnych związanych z prowadzeniem gospodarstwa oraz składek na ubezpieczenia społeczne. Był zobowiązany do wykonywania bieżących remontów budynków i ich części, budowli, maszyn i urządzeń. Umowa ustalała wysokość miesięcznego wynagrodzenia oraz premii należnych zarządcy, a które pokrywane były z przychodów uzyskiwanych z prowadzonego gospodarstwa. Tymczasowy zarządca miał prawo zaciągać w imieniu Agencji zobowiązania, w tym kredyty. Był zobowiązany do prowadzenia rzetelnej, prawidłowej i bieżącej rachunkowości oraz sporządzania rocznych bilansów i rachunku wyników.

W dniu 01.07.1993r. podpisano aneks do tej umowy i przedłużono tymczasowy zarząd do dnia 30.09.1993r. W dniu 01.07.1993r. trony zawarły również umowę o używanie przez zarządcę tymczasowego na czas trwania umowy o tymczasowy zarząd, samochodu służbowego do celów służbowych.

W dniu 01.10.1993r. strony zawarły kolejną umowę tymczasowego zarządu Gospodarstwem Rolnym (...) Skarbu Państwa w P. na okres od 01.10.1993r. do 31.12.1993r. W ramach tej umowy odwołujący był zobowiązany w szczególności do faktycznego przejęcia nieruchomości wraz z ich częściami składowymi i należnymi w formie protokołu zdawczo – odbiorczego w terminie do dnia 20.10.1993r., sporządzenia bilansu na dzień podjęcia decyzji o likwidacji przedsiębiorstwa państwowego w terminie do dnia 31.10.1993r., bieżącego zarządzania gospodarstwem, z tym że czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu w rozumieniu Kodeksu cywilnego wymagały uzyskanie zgody Agencji, opracowania w terminie do dnia 01.11.1993r. , w porozumieniu z Agencją, programu restrukturyzacji gospodarstwa w celu przygotowania prywatyzacji czy opracowania wykazów nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży i dzierżawy w terminie do dnia 01.11.1993r. Kolejnymi aneksami (...) przedłużono okres trwania umowy do 30.11.1994r., natomiast aneksem nr (...) rozszerzono zakres umowy o tymczasowy zarząd Gospodarstwem Rolnym (...) Skarbu Państwa w O.od 28.11.1994r. do 31.12.1994r. Kolejnymi aneksami przedłużono czas trwania tymczasowego zarządu (...) w P..

Z zaświadczenia, jakie znajduje się w aktach, a zostało wydane odwołującemu celem przedłożenia w postępowaniu kwalifikacyjnym przed Państwową Komisją Kwalifikacyjną o uzyskanie licencji zawodowej zarządu nieruchomości, wyszczególniono zakres obowiązków odwołującego, jaki obowiązywał go w okresie od 01.07.1993r. do 31.03.1996r.

Jak wynika z umów o zarząd tymczasowy pracownicy zarządzanych przez odwołującego gospodarstw stawali się pracownikami Gospodarstwa Rolnego (...) Skarbu Państwa odpowiednio w Ś. lub P., a tymczasowy zarządca zatrudniał ich w liczbie i na warunkach określonych przez Agencję.

Za powyższy okres odwołujący przedłożył świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach w którym Agencja Nieruchomości Rolnych (...) w O. wskazała, iż w okresie o 01.07.1993r. do 30.09.1996r. odwołujący jako tymczasowy zarządca wykonywał prace wymienione w Wykazie A Dziale XIV poz. 24 w ramach kontroli i dozoru inżynieryjno – technicznego (k. 10 akt ZUS).

Zeznająca w sprawie była księgowa Gospodarstwa w P. – H. F. (22:22-38:38) potwierdziła, że inni pracownicy zlikwidowanego (...), w tym ona zostali zatrudnieni na podstawie umów o pracę. Ona wykonywała prace księgowej, przygotowywała listy płac, naliczała i odprowadzała składki na ubezpieczenia społeczne. Odwołujący nadzorowała prace i produkcje na terenie gospodarstwa, które zatrudniało średnio 15-20 osób. Reprezentował również zarządzane gospodarstwo. Nie potrafiła dokładnie opisać jakie prace wykonywał odwołujący, gdyż ona pracowała w biurze.

Powyższego okresu nie zaliczono do stażu pracy w warunkach szczególnych.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 184 ust.1 i 2 w zw. z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227) prawo do emerytury w obniżonym wieku przysługuje ubezpieczonym urodzonym - tak jak wnioskodawca – po 31.12.1948r., jeżeli pracowali w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, posiadają staż ubezpieczeniowy w wymiarze 25 lat i ukończyli 60 rok życia
(w przypadku mężczyzn). Ilość lat pracy warunkach szczególnych oraz wymaganych okresów składkowych i nieskładkowych jest badana na dzień wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, czyli 01.01.1999r.

Zgodnie z dyspozycją art. 32 ust.2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS za pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych uważa się osoby, które były zatrudnione przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagającej wysokiej sprawności psychofizycznej, ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Przepis art. 32 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS odnośnie wieku, stażu pracy oraz charakteru wykonywanej pracy, uprawnionych do emerytury odsyła do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r. Nr 8, poz. 43 ze zm.). §3 i 4 rozporządzenia, prawo do emerytury uzależniają od spełniania łącznie następujących warunków: posiadanie 25-letniego okresu zatrudnienia, w tym 15 lat pracy w szczególnych warunkach
i ukończenie 60 roku życia. Zgodnie z §2 ust.1 rozporządzenia w sprawie wieku…, zaliczeniu do okresów pracy w warunkach szczególnych podlegają te, w których praca była świadczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W pierwszej kolejności Sąd rozważał, czy odwołujący wykazał wymagany, co najmniej 25 letni staż ubezpieczeniowy, przypadający na dzień 01.01.1999r.

Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 153 poz.1227 ze zm.) przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględnia się również okresy, traktując je jak okresy składkowe, przypadające przed dniem 1.01.1983r. a dotyczące pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem w kwestii uzupełnienia stażu ubezpieczeniowego o okresy pracy w gospodarstwie rolnym przypadające przed dniem 01.01.1983r., należy mieć na uwadze, iż okresy takiej pracy uwzględnia się przy ustalaniu uprawnień emerytalnych, gdy była ona wykonywana w wymiarze nie niższym niż połowa ustawowego czasu pracy. Ponadto możliwość zaliczenia tych okresów uwarunkowane jest uprzednim ustaleniem charakteru tego gospodarstwa oraz prac koniecznych do jego prowadzenia. Jeżeli praca w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, świadczona była przed dniem 1.01.1983r. w wymiarze co najmniej połowy pełnego wymiaru czasu pracy, to przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględnia się ten okres, niezależnie od tego, czy przypadał on w trakcie roku szkolnego, czy też w czasie wakacji i ferii szkolnych. Stwierdzenie rozmiaru takiej pracy uzależnione jest od okoliczności faktycznych danego przypadku, a więc nie należy od sfery prawa, lecz faktów (por. uzasadnienie wyroku SN z dnia 19.12.2000r. sygn. II UKN 155/00 LEX 46840; wyroku SA w Krakowie sygn. III AUa 1423/12 LEX 1239960).

Odwołujący wykazał ponad wszelką wątpliwość, iż w okresie wakacji pracował w gospodarstwie rolnym rodziców. Potwierdza to fakt zamieszkiwania w miejscu, gdzie rodzice prowadzili gospodarstwo, jego areał oraz zeznania bliskich sąsiadek. Dowody te były wystarczające do uzupełnienia stażu ubezpieczeniowego do wymaganych 25 lat. Natomiast argumentację organu rentowego w tej kwestii należało uznać za nielogiczną. Decyzja z dnia 01.08.2013r. stanowi jednoznacznie o uzupełnieniu przez ZUS stażu ubezpieczeniowego właśnie o okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 24.03.1969r. do 31.08.1969r. Zaliczeniu polegał również okres wakacyjny i nie padały wówczas argumenty, iż praca w gospodarstwie rolnym rodziców była obowiązkiem dzieci i dlatego nie należy tych okresów zaliczać. Takie stanowisko organ rentowy prezentował odmawiając zaliczenia pozostałych okresów, jednak jest ono błędne i sprzeczne z powołanymi wyżej przepisami i ugruntowanym w tym zakresie orzecznictwem.

Pomimo uzupełnienia stażu do wymaganych 25 lat odwołujący nie udowodnił jednak żadnego okresu pracy w warunkach szczególnych. Fakt, że odwołujący dysponował świadectwami pracy w warunkach szczególnych za oba wnioskowane okresy, to należało mieć na względzie, iż świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach oraz świadectwo pracy nie są dokumentami urzędowymi w rozumieniu art. 244 § 1 i 2 kpc, gdyż podmiot wydający te świadectwa nie jest organem państwowym, ani organem wykonującym zadania z zakresu administracji państwowej. Tylko dokumenty wystawione przez te organy stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Natomiast świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach oraz świadectwo pracy w postępowaniu sądowym traktować należy, jako dokumenty prywatne w rozumieniu art. 245 kpc, które stanowią dowód tego, że osoba, która je podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.

Za oba sporne okresy Sąd dysponował kompletną i niebudzącą wątpliwości, dokumentacją.

W oparciu o akta osobowe za okres pracy w (...) w Ś. udało się ustalić przebieg zatrudnienia, rodzaje zajmowanych stanowisk oraz zakresy czynności. Nie wynikało z nich, aby odwołujący stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w warunkach szczególnych wykonując nadzór na stanowiskami, na których była wykonywana praca w warunkach szczególnych. Sąd miał na uwadze stanowisko prezentowane w judykaturze np. w uzasadnieniu wyroku z dnia 24.09.2009r. sygn. II UK 31.09 (LEX 559949), iż czynności ogólnie pojętej kontroli oraz dozoru inżynieryjno-technicznego wykonywane są stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na stanowisku pracy związanym z określoną w pkt 24 działu XIV wykazu A rozporządzenia z dnia 07.02.1983r. kontrolą lub dozorem inżynieryjno-technicznym, to okres wykonywania tej pracy jest okresem pracy uzasadniającym prawo do świadczeń na zasadach przewidzianych w rozporządzeniu, niezależnie od tego ile czasu pracownik poświęca na bezpośredni dozór pracowników, a ile na inne czynności ściśle związane ze sprawowanym dozorem i stanowiące jego integralną część, takie jak sporządzanie związanej z nim dokumentacji. W przypadku odwołującego nie można jednak mówić, iż do jego stałych obowiązków należał nadzór na pracownikami, którzy pracowali w warunkach szczególnych. Pomijając kwestie administracyjne (biurowe) odwołujący nie wykazał, aby jego codzienna praca na stanowisku specjalisty ds. produkcji rolnej czy kierownika mieszalni wiązała się ze stałym nadzorem na pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach. Przeczą temu zakresy czynności, które w sposób szczegółowy i wyraźny wskazywały jakiego rodzaju obowiązki ciążyły na wnioskodawcy. Zeznania świadków, na które powoływał się odwołujący - J. J. i T. Ł., nie potwierdziły wersji odwołującego. Ich zeznania nie wniosły do sprawy nic istotnego, gdyż ograniczyła się do stwierdzenia, że odwołujący był „przez cały czas z pracownikami”. Sąd nie kwestionuje, iż odwołujący nadzorował prace pracowników mieszalni, którzy pracowali w warunkach szczególnych. Niezaprzeczalnie praca w pomieszczeniach zapylonych jest pracą w warunkach szkodliwych dla zdrowia. Jednak należy mieć na uwadze, że samo przebywanie w takich warunkach nie świadczy o pracy w warunkach szczególnych. O pracy w warunkach szczególnych świadczy jej stałość. Zeznające w sprawie byłe pracownice Mieszalni nie potrafiły jednak wskazać konkretnych czynności, które odwołujący wykonywał stale w ramach nadzoru. Dokumentacja pracownicza wskazuje jednak, iż odwołujący nie wykonywał stałego i osobistego nadzoru nad pracownikami.

Odnosząc się do drugiego okresu, którego zaliczenia domagał się odwołujący do stażu pracy w warunkach szczególnych to Sąd również nie znalazł podstaw do jego uwzględnienia. Po pierwsze w oparciu kompletną dokumentację, przedłożona przez Agencje Nieruchomości Rolnych, nie znalazł podstaw do przyjęcia, iż w okresie od 01.07.1993r. do 30.09.1996r. wnioskodawca w rzeczywistości pracował w ramach umowy o pracę. Sąd dysponował wszystkimi umowami zlecenia odwołującemu tymczasowego zarządu gospodarstwami rolnymi i ich analiza nie dawała podstaw do odmiennej oceny ich prawnego charakteru. Trudno, aby tylko konieczność uzyskania dodatkowych okresów pracy w warunkach szczególnych mogła stanowić podstawę do negowania prawnego charakteru tych umów. Odwołujący nie przedstawił żadnych dowodów, dających podstawę do odmiennej ocenach tych umów. W opinii Sądu w spornym okresie wykonywał zarząd w ramach umowy cywilnej, a nie był pracownikiem w ramach umowy o pracę. Ponadto nawet teoretyczne uznanie, iż odwołujący pracował w tym okresie na podstawie umowy o pracę, w żadnym wypadku nie dawało podstaw do ustalenia, że pracę w warunkach szczególnych. Rodzaj obowiązków, do wykonania których został zobligowany w ramach zarządu, w żadnym elemencie nie ma związku z nadzorem nad pracownikami wykonującymi pracę w warunkach szczególnych (Wykaz A Dział XIV poz. 24). Przyjmując, iż podlegali mu kierowcy ciągników czy kombajnów, nie można uznać za wystarczające do przyjęcia, że i w pełnym wymiarze czasu pracy nadzorował ich prace. Analiza umów i wyszczególnione w nich obowiązki, niejednokrotnie ze ścisłym terminem ich wykonania, w żadnym wypadku nie wiązały się z nadzorem na pracownikami pracującymi w warunkach szczególnych.

Konkludując, pomimo iż odwołujący wykazał wymagany staż ubezpieczeniowy to jednak nie spełnił wszystkich warunków do uzyskania prawa do wcześniejszej emerytury, gdyż nie wykazał 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

W związku z powyższym, na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 kpc orzeczono, jak w sentencji.

mt