Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2013 r. na rozprawie w Szczecinie

sprawy z powództwa M. Ś.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej w S.

o uchylenie uchwały

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie

z dnia 29 listopada 2012 r., sygn. akt I C 761/11

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  powództwo oddala,

2.  zasądza od powódki na rzecz pozwanej 332 (trzysta trzydzieści dwa) złote tytułem zwrotu kosztów procesu,

II.  zasądza od powódki na rzecz pozwanej 335 (trzysta trzydzieści pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA M.Sawicka SSA M.Gołuńska SSA E.Buczkowska- Żuk

Sygn.akt I Ca 125/13

UZASADNIENIE

Powódka M. Ś. wniosła o uchylenie uchwały Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej w S. zwołanego w częściach w dniach od 12 do 23 czerwca 2010 roku w przedmiocie powołania na członka Rady Nadzorczej M. K..

Zarzuciła, że projekt tej uchwały nie był znany spółdzielcom na 15- dni przed pierwszą częścią Walnego Zgromadzenia, nie był wyłożony w administracjach Spółdzielni do zapoznania ani zamieszczony w internecie. Zarzuciła nadto, że poprzedni członkowie Rady Nadzorczej wybrani na kadencję 2006 – 2010 zrezygnowali przed upływem kadencji a nowe wybory przeprowadzono na kadencję 2009 – 2013. W piśmie z dnia 5 września 2010 r. dodatkowo podniosła , że sporna uchwała nie była przegłosowana na wszystkich częściach Walnego Zgromadzenia.

Pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa w S. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu .

Pozwana wyjaśniła, że zachodziła konieczność przeprowadzenia wyborów uzupełniających do Rady Nadzorczej z uwagi na rezygnację niektórych jej członków z pełnienia funkcji w Radzie. Wybory uzupełniające do Rady zostały zamieszczone w porządku obrad Walnego Zgromadzenia a konieczne projekty uchwał wyłożone w terminach wynikających z obowiązujących w tym zakresie przepisów i każdy członek Spółdzielni mógł się z nimi zapoznać.

Pozwana twierdziła ,że nie było potrzeby podania nazwisk kandydatów na członków Rady Nadzorczej ,zresztą kandydatury te mogły być zgłaszane jeszcze na Walnym Zgromadzeniu. Zarzucił nadto braku interesu prawnego po stronie powódki w zaskarżeniu uchwały.

Wyrokiem z dnia 3 lutego 2011 r. Sąd Okręgowy w Szczecinie powództwo oddalił zasądzając od powódki na rzecz pozwanej kwotę 237 zł tytułem zwrotu kosztów procesu , nadto nakazał ściągnąć od powódki na rzecz Skarbu Państwa -Sądu Okręgowego w Szczecinie kwotę 200 zł nieuiszczonych kosztów sądowych.

Powódka zaskarżyła powyższy wyrok w części, a mianowicie co do rozstrzygnięć zawartych w punktach I. i II. Podała ,że nie oczekiwała by w porządku obrad podawanym do wiadomości członków tj. w treści zawiadomień o Walnym Zgromadzeniu kierowanych do każdego członka indywidualnie były podawane z imienia i nazwiska kandydatury członków do Rady Nadzorczej, oczekiwała natomiast, zgodnie z obowiązującymi w tej mierze regulacjami prawnymi mającymi charakter przepisów szczególnych w stosunku do ustawy prawo spółdzielcze, by projekty uchwał, które mają być poddane pod głosowanie podczas Walnego Zgromadzenia na wszystkich jego częściach były uprzednio wyłożone do zapoznania się z nimi przez spółdzielców . Według powódki projekty uchwał powinny być kompletne, a zatem jeszcze przed rozpoczęciem pierwszej części Walnego Zgromadzenia musi dojść do ich sporządzenia co oznacza ,że kandydaci na członka Rady Nadzorczej powinni być wskazani z imienia i nazwiska , przy czym kandydatura taka mogła być zgłoszona tylko w trybie określonym w art.8 ³ ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Pozwana Spółdzielnia wnosiła o oddalenie apelacji domagając się jednocześnie zasądzenie od powódki zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie wyrokiem z dnia 30 czerwca 2011 r. uchylił wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 30 czerwca 2011 r. w zaskarżonej części (tj. w pkt I. i II.) i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Szczecinie, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego. Sąd Apelacyjny uznał, że Sąd Okręgowy w zakresie roszczenia powódki o uchylenie uchwały nie zbadał istoty sprawy oceniając jedynie i bez związku z przedmiotem sporu w tej sprawie, że skarżona uchwała nie jest sprzeczna z ustawą oraz to, że powódka nie miała interesu prawnego w wytoczeniu powództwa. Sąd Apelacyjny podkreślił, że Sąd I instancji nie badał materialnej podstawy roszczenia powódki tj. żądania uchylenia uchwały, nie oceniał twierdzeń powódki co do uchybienia przez pozwaną obowiązkom statutowym przez brak sporządzenia projektu uchwały o powołaniu M. K. na członka Rady Nadzorczej i podanie do wiadomości członków w określonym czasie przed rozpoczęciem pierwszej części walnego Zgromadzenia tego projektu, nie odnosił stanu faktycznego przedmiotowej sprawy do postanowień statutu pozwanej, nie ustalił w konsekwencji czy działania pozwanej (bądź ich brak ) stanowiły naruszenie regulacji statutowych, były sprzeczne z dobrymi obyczajami bądź miały na celu pokrzywdzenie członka spółdzielni.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy obie strony podtrzymały swoje stanowisko.

.

Wyrokiem z dnia 29 listopada 2012 Sąd Okręgowy w Szczecinie r . uchylił uchwałę nr (...) Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowej w S. zwołanego w okresie od 12 czerwca 2010 r. do 23 czerwca 2010 r. w części dotyczącej wyboru M. K. na członka Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej w S. na 3-letnią kadencję w latach 2009 – 2012 i zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 380 zł (trzysta osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Orzeczenie to zostało oparte na następujących ustaleniach.

M. Ś. jest członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej w S..

Pismem z dnia 10 maja 2010 r. zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej w S. zawiadomił o zwołaniu Walnego Zgromadzenia spółdzielni w 6 - częściach. W zawiadomieniu podano do wiadomości projekt porządku obrad, który w pkt 8 przewidywał wybory uzupełniające członków Rady Nadzorczej na 3-letnią kadencję w latach 2009 – 2012 r.

Walne Zgromadzenie miało odbyć się w sześciu częściach w dniach od 12 do 23 czerwca 2010 r. W zawiadomieniu Zarząd poinformował członków Spółdzielni, że wyłożenie wszystkich sprawozdań i projektów uchwał, które będą przedmiotem Walnego Zgromadzenia nastąpi do dnia 28 maja 2010 r. podając miejsce ich wyłożenia oraz informację o prawie członków do zapoznania się z tymi dokumentami i o tym , że mają prawo zgłaszać projekty uchwał i żądania zamieszczenia oznaczonych spraw w porządku Walnego Zgromadzenia do dnia 27 maja 2010 r.

Ponadto w zawiadomieniu wskazano, że w związku z wyborami do Rad Osiedli oraz wyborami uzupełniającymi do Rady Nadzorczej członkowie mają prawo zgłaszać kandydatów do w/w organów z podaniem imienia i nazwiska osoby kandydującej w każdym czasie pisemnie w sekretariacie Spółdzielni albo bezpośrednio na pierwszej części Walnego Zgromadzenia w dniu 12 czerwca 2010 r. Zawiadomienie o terminie i porządku obrad Walnego Zgromadzenia zostało przesłane członkom Spółdzielni , w tym też powódce ,w terminie .

Przed terminem Walnego Zgromadzenia wyznaczonym na 12 – 23 czerwca 2010 r. w administracjach poszczególnych osiedli wchodzących w skład Spółdzielni Mieszkaniowej w S. oraz w siedzibie Spółdzielni zostały wyłożone materiały dotyczące zwołanego Walnego Zgromadzenia (projekty uchwał i sprawozdania) i członkowie spółdzielni mogli się z nimi zapoznać. Materiały te zamieszczone zostały również w formie elektronicznej na stronie internetowej Spółdzielni. Wśród wyłożonych materiałów były także projekty uchwał, które miały być poddane pod głosowanie na Walnym Zgromadzeniu, w tym projekt uchwały o wyborze członków Rady Nadzorczej na kadencję 2009 – 2012 r., z tym iż projekt tej uchwały nie zawierały imion i nazwisk konkretnych kandydatów .

W dniach od 12 czerwca 2010 r. do 23 czerwca 2010 r. odbyło się Walne Zgromadzenie Członków Spółdzielni Mieszkaniowej w S. .Przebiegało ono w sześciu częściach w następujących dniach : 12 czerwca 2010 r. dla Osiedla (...),14 czerwca 2010 r. dla Osiedla (...),16 czerwca 2010 r. dla Osiedla (...),17 czerwca 2010 r. dla Osiedla (...),18 czerwca 2010 r. dla Osiedla (...) i w dniu 23 czerwca 2010 r. dla Osiedla (...). M. Ś. była obecna na pierwszej części Walnego Zgromadzenia. Na wszystkich częściach Walnego Zgromadzenia zostało przeprowadzone głosowanie w sprawie wyborów uzupełniających do Rady Nadzorczej na kadencję 2009 – 2012. Wybory poprzedzone zostały odczytaniem przez przewodniczących zebrań poszczególnych części listy zgłoszonych kandydatów. Wszystkie kandydatury zostały zgłoszone pisemnie do pierwszej części Walnego Zgromadzenia .Kandydatura M. K. została zgłoszona na piśmie w dniu 11 czerwca 2010 r. Komisje mandatowo – skrutacyjne na poszczególnych częściach Walnego Zgromadzenia wydały obecnym członkom karty do glosowania w sprawie wyborów uzupełniających do Rady Nadzorczej na kadencję 2009 – 2012 oraz karty do głosowania w sprawie wyborów członków Rad Osiedli na kadencję 2010 – 2013 r. . Niektórzy pobrali karty do głosowania, lecz nie oddali głosów, samo głosowanie było tajne Po wrzuceniu kart do urny członkowie komisji mandatowo – skrutacyjnych udawali się na obrady celem liczenia głosów.

W wyniku głosowań przeprowadzonych na sześciu częściach Walne Zgromadzenie Członków Spółdzielni Mieszkaniowej w S. podjęło w dniu 23 czerwca 2010 r. uchwałę nr (...)w sprawie wyboru pięciu członków Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej w S. w wyborach uzupełniających na 3-letnią kadencję w latach 2009 – 2012. Wybrani to : M. K., E. D., A. L., J. W. i H. B.. W głosowaniu brało udział 319 członków. Za wyborem M. K. do Rady Nadzorczej oddano 191 głosów, przeciw 88 głosów. Na poszczególnych częściach Walnego Zgromadzenia wyniki głosowania były następujące:

- na 1 części głosowało 75 osób, za głosowało 47 osób, przeciw – 21 osób,

- na 2 części głosowało 74 osoby, za głosowało 50 osób, przeciw – 17 osób,

- na 3 części głosowało 49 osób, za głosowały 22 osoby, przeciw – 15 osób,

- na 4 części głosowały 23 osoby, za głosowało 11 osób, przeciw – 11 osób,

- na 5 części głosowało 40 osób, za głosowało 27 osób, przeciw – 5 osób,

- na 6 części głosowało 58 osób, za głosowało 34 osoby, przeciw – 19 osób.

Pod treścią uchwały nr (...) podpisali się sekretarze oraz przewodniczący poszczególnych części Walnego Zgromadzenia.

Spółdzielnia Mieszkaniowa w S. liczy ponad 10.000 członków ,jest podzielona na sześć osiedli: (...), (...) , (...) , (...) , (...) i (...) .

Ustalił dalej Sad ,że w czerwcu 2010 r. w Spółdzielni obowiązywał Statut uchwalony uchwałą Zebrania Przedstawicieli Członków Spółdzielni Mieszkaniowej nr (...) z dnia 5 stycznia 2008 r. Statut ten stanowi, że organami Spółdzielni są: Walne Zgromadzenie,Rada Nadzorcza, Rady Osiedli i Zarząd.

Do wybieralnych organów Spółdzielni wchodzą kandydaci, którzy uzyskali kolejno największą liczbę głosów. Przy obliczaniu wymaganej większości głosów dla podjęcia uchwały przez organ Spółdzielni uwzględnia się tylko głosy oddane za i przeciw uchwale. Tryb zwoływania posiedzeń organów Spółdzielni oraz sposób i warunki podejmowania uchwał przez te organy określa statut oraz regulaminy wydane na jego podstawie. Do wyłącznej właściwości Walnego Zgromadzenia należy m.in. wybór i odwołanie członków Rady Nadzorczej i Rad Osiedlowych.

Zgodnie ze Statutem o czasie miejscu i porządku obrad każdej części Walnego Zgromadzenia zawiadamiani są pisemnie co najmniej na 21 dni przed terminem posiedzenia jego pierwszej części: członkowie spółdzielni, związek rewizyjny, w którym Spółdzielnia jest zrzeszona, Krajowa Rada Spółdzielcza. Zawiadomienie powinno zawierać czas, miejsce i porządek obrad oraz informację o miejscu wyłożenia wszystkich sprawozdań i projektów uchwał, które będą przedmiotem obrad oraz informację o prawie członka do zapoznania się z tymi dokumentami. Projekty uchwał i żądania zamieszczenia oznaczonych spraw w porządku obrad Walnego Zgromadzenia mają prawo zgłaszać: Zarząd, Rada Nadzorcza i członkowie. Projekty uchwał w tym uchwał przygotowanych w wyniku tych żądań, powinny być wykładane na co najmniej 14 dni przed terminem pierwszej części Walnego Zgromadzenia. Członkowie mają prawo zgłaszać projekty uchwał i żądania w terminie: do 15 dni przed dniem posiedzenia pierwszej części Walnego Zgromadzenia. Projekt uchwały zgłaszanej przez członków Spółdzielni musi być poparty, przez co najmniej 10 członków. Członek ma prawo zgłaszania poprawek do projektów uchwał nie później niż na 3 dni przed posiedzeniem pierwszej części Walnego Zgromadzenia. Zarząd jest zobowiązany do przygotowania pod względem formalnym i przedłożenia pod głosowanie na każdej części Walnego Zgromadzenia projektów uchwał i poprawek zgłoszonych przez członków Spółdzielni.

Walne Zgromadzenie może podejmować uchwały jedynie w sprawach objętych porządkiem obrad podanym do wiadomości członków w sposób określony w § 39 statutu. Walne Zgromadzenie jest zdolne do podejmowania uchwał bez względu na liczbę obecnych członków Spółdzielni na poszczególnych częściach Walnego Zgromadzenia. Każdy projekt uchwały poddaje się głosowaniu na każdej części Walnego Zgromadzenia. Walne Zgromadzenie podejmuje uchwały z reguły zwykłą większością głosów, większość kwalifikowana jest wymagana w określonej kategorii spraw .

Po tak poczynionych ustaleniach , po szerokim przytoczeniu regulacji statutowych , Sąd uznał ,że powództwo jest uzasadnione aczkolwiek nie wysokie zarzuty formułowane przez powódkę znalazły swoje potwierdzenie .

Powódka domagająca się uchylenie uchwały Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej w S. ,której jest członkiem , w przedmiocie powołania na członka Rady Nadzorczej M. K. posiadała niewątpliwie w sprawie legitymacje czynną.

Kwestionowana uchwałę należało ocenić pod kątem jej sprzeczności z postanowieniami statutu , z dobrymi obyczajami a nadto zbadać czy godzi ona w interes spółdzielni bądź czy ma na celu pokrzywdzenie jej członka (art. 42 prawa spółdzielczego ). Powódka wskazywała dla uzasadnienia swojego roszczenia wyraźnie na pierwszą przesłankę i ewentualnie jeszcze drugą. Podnosiła, że projekt zaskarżonej uchwały nie był znany członkom Spółdzielni na 15- dni przed pierwszą częścią Walnego Zgromadzenia, gdyż nie został wyłożony w administracjach Spółdzielni do zapoznania ani zamieszczony w internecie. Dodatkowo wskazywała, że sporna uchwała nie była przegłosowana na wszystkich częściach Walnego Zgromadzenia.

Sąd stwierdził ,że ten ostatni zarzut jest oczywiście niesłuszny bowiem przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało w sposób niesporny ,że na każdej z sześciu części Walnego Zgromadzenia przeprowadzone był głosowanie w wyborach uzupełniających do Rady Nadzorczej. Wynika to po pierwsze z dokumentów ( protokoły z poszczególnych części WZ) , a nadto z dowodów osobowych , w tym z zeznań świadka A. R., która była obecna na wszystkich częściach Walnego Zgromadzenia z czerwca 2010 r. Sąd podkreślił ,że tylko jedna osoba zeznawała odmiennie, Sąd nie dał jej wiary szeroko i przekonująco takie swoje stanowisko uzasadniając.

Co do zarzutu powódki , że projekt zaskarżonej uchwały nie był znany członkom Spółdzielni na 15 dni przed pierwszą częścią Walnego Zgromadzenia:

pozwana wskazywała, że w materiałach wyłożonych do wglądu przed Walnym Zgromadzeniem znajdował się projekt uchwały w sprawie wyborów do Rady Nadzorczej przy czym projekt ten miał charakter blankietowy, nie zostały na nim podane imiona i nazwiska kandydatów ze względu na to, że dodatkowe kandydatury mogły być zgłaszane jeszcze na Walnym Zgromadzeniu.

Sąd w pierwszej kolejności badał czy projekt uchwały w sprawie wyborów do Rady Nadzorczej został w ogóle wyłożony w wymaganym (tj. 14 dni przed Walnym Zgromadzeniem) terminie do wglądu dla członków Spółdzielni, a jeśli tak czy blankietowa forma tego projektu była wystarczająca.

Podkreślił ,że z zeznań świadka A. R. wynika, że ogólny projekt uchwały w sprawie wyborów do Rady Nadzorczej bez wskazania imion i nazwisk kandydatów został wyłożony w wymaganym terminie administracjach osiedli. Sąd ostatecznie , po dokładnej ocenie dowodów osobowych , przyjął zgodnie z twierdzeniem strony pozwanej, że rzeczywiście na 14 dni przed 1 częścią Walnego Zgromadzenia został wyłożony projekt spornej uchwały, przy czym w projekcie tym nie zostały wskazane nazwiska kandydatów .

Dalej badał Sąd czy wyłożenie projektu uchwały w formie blankietowej było prawidłowe oraz czy spełniało wymogi statutowe i nie było sprzeczne z dobrymi obyczajami.

Zauważył ,że niezgodność uchwały z postanowieniami statutu może się wyrażać zarówno w treści uchwały , jak i w wadach postępowania prowadzącego do jej wydania. Oznacza to, że członek spółdzielni wytaczając powództwo oparte na art. 42 § 3 prawa spółdzielczego może powoływać zarzutu zarówno merytoryczne tj. odnoszące się co do niezgodności treści uchwały z postanowieniami statutu, jak i formalne (wskazywać wady postępowania). Dodał przy tym ,że w ramach rozpoznawania powództwa o uchylenie uchwały Sąd ma nie tylko prawo, ale i obowiązek badania, czy podjęte uchwały najwyższego organu spółdzielni są zgodne z postanowieniami statutu.

Sąd wskazał następnie ,że zgodnie z §39 i następnymi przepisami Statutu o czasie miejscu i porządku obrad każdej części Walnego Zgromadzenia zawiadamiani są pisemnie co najmniej na 21 dni przed terminem posiedzenia jego pierwszej części: członkowie spółdzielni, związek rewizyjny, w którym Spółdzielnia jest zrzeszona, Krajowa Rada Spółdzielcza. Zawiadomienie powinno zawierać czas, miejsce i porządek obrad oraz informację o miejscu wyłożenia wszystkich sprawozdań i projektów uchwał, które będą przedmiotem obrad oraz informację o prawie członka do zapoznania się z tymi dokumentami. Projekty uchwał i żądania zamieszczenia oznaczonych spraw w porządku obrad Walnego Zgromadzenia mają prawo zgłaszać: Zarząd, Rada Nadzorcza i członkowie. Projekty uchwał powinny być wykładane na co najmniej 14 dni przed terminem pierwszej części Walnego Zgromadzenia. Zarząd jest zobowiązany do przygotowania pod względem formalnym i przedłożenia pod głosowanie na każdej części Walnego Zgromadzenia projektów uchwał i poprawek zgłoszonych przez członków Spółdzielni.

Walne Zgromadzenie jako organ spółdzielni mieszkaniowej wyraża swoją wolę w postaci uchwał, przyjmowanych większością głosów. Uchwały są emanacją woli organu i są przezeń wypracowywane. To ostatnie stwierdzenie oznacza, że podejmowanie uchwał nie może być redukowane tylko do aktu glosowania za lub przeciw uchwale, ale powinno być powiązane z mechanizmem uczestnictwa członków walnego zgromadzenia w akcie wypracowania treści uchwały: oceny projektu, dyskusji nad nimi, modyfikacji, poprawiania, odrzucania i przyjmowania poprawek. W przypadku podzielenia walnego zgromadzenia na części poszczególni członkowie nie mogą uczestniczyć w jednym spotkaniu i we wspólnej dyskusji, tym samym nie posiadają informacji dotyczących tego jakie ustalenia poczyniono podczas odbywania poszczególnych części walnego zgromadzenia. Sąd odwołując się orzecznictwa Sądu Najwyższego (uchwała z dnia 29.04.2011 r. ,III CZP 111/10 oraz wyrok z dnia 15.077.2010, IV CSK 24/10) podkreślił, że poddaniem uchwały pod głosowanie wszystkich części walnego zgromadzenia jest objęcie jej projektu porządkiem obrad walnego zgromadzenia przy czym projekt uchwały musi być należycie sformułowany i podany do wiadomości w taki sposób by członkowie mogli się z nim zapoznać I musi to nastąpić w określonym terminie przed rozpoczęciem pierwszej części walnego zgromadzenia.

Przenosząc to wszystko do rozpoznawanej sprawy stwierdził Sąd ,że jego ocenie projekt spornej uchwały nie spełniał wymogów wskazanych powyżej, albowiem nie zawierał danych kandydata, którego miało dotyczyć głosowanie, a oznaczenie kandydata stanowi istotę tej uchwały, która dotyczy wyboru określonej osoby do organu Spółdzielni. Skoro więc wyłożony przez pozwaną projekt uchwały nie zawierał jej pełnej treści, gdyż nie wskazywał imienia i nazwiska kandydata zasadny jest zarzut powódki, że do podjęcie uchwały doszło w sposób niezgodny z procedurą przewidziana w Statucie.

Za chybioną uznał Sąd argumentację Spółdzielni , że regulacje statutowe nie wymagają w odniesieniu do projektów uchwał w sprawie wyborów do Rady Nadzorczej zamieszczania nazwisk kandydatów w wyłożonych projektach uchwał w terminach wskazanych w Statucie.

Podkreślił Sąd , że żaden z przepisów statutowych nie wyłącza stosowania zasad określonych w § 40 Statutu w odniesieniu do uchwał w sprawie wyborów do Rady Nadzorczej. Również treść przywołanego § 50 pkt 6 nie pozwala na wyciągniecie wniosków sugerowanych przez pozwaną. Z postanowienia tego wynika jedynie, że osoba zgłaszająca kandydata do danego organu Spółdzielni, podaje swoje nazwisko, imię i numer mandatu oraz imię i nazwisko kandydata. Regulacja ta dotyczy tylko i wyłącznie wymaganej treści zgłoszenia, natomiast w ogóle nie odnosi się do tego w jakim terminie kandydatury mogą być zgłaszane. Pozwana podnosiła, że skoro zgłoszenie kandydata wymaga wskazania numeru mandatu to oznacza, że kandydaci mogą być zgłaszani w czasie Walnego Zgromadzenia (na pierwszej jego części) a w konsekwencji umieszczenie danych takiego kandydata w projekcie uchwały sporządzonym jeszcze przed Walnym Zgromadzeniem nie jest możliwe. Niewątpliwie logiczny jest wniosek, że jeśli kandydat zgłoszony został dopiero w czasie trwania Walnego Zgromadzenia umieszczenie jego nazwiska w projekcie uchwały wyłożonym 14 dni wcześniej jest niemożliwe.

Sąd zauważył ,że § 50 pkt 6 ani żaden inny przepis Statutu nie wskazuje , że kandydaci do Rady Nadzorczej mogą być zgłaszani już po rozpoczęciu obrad Walnego Zgromadzenia. Choć żaden przepis statutu nie wprowadza wprost zakazu zgłaszania kandydatów na pierwszej części Walnego Zgromadzenia to skoro jednak § 40 Statut nakłada wymóg wykładania projektów uchwał z 14 dniowym wyprzedzeniem logiczną konsekwencją tego wymogu jest wniosek, że kandydaci mogą być zgłaszani w takim terminie by ich nazwiska były znane w momencie wykładania projektów uchwał przed Walnym Zgromadzeniem.

W ocenie Sądu w razie poznania nazwisko kandydata dopiero na Walnym Zgromadzeniu członek spółdzielni nie ma już możliwości zaczerpnięcia się z innych źródeł informacji na temat chociażby prowadzenia działalności konkurencyjnej wobec Spółdzielni przez kandydata i członków jego rodziny czy powiązań rodzinnych z osobami zatrudnionymi w spółdzielni i jest zdany tylko na informację zawartą w prezentacji kandydata , nie ma realnych możliwości podjęcia jakichkolwiek czynności sprawdzających w tym zakresie, których wynik mógłby mieć wpływ na jego decyzję w przedmiocie głosowania na konkretnego kandydata. Istnienie takiej możliwości jest, w ocenie Sądu, szczególnie istotne w dużych spółdzielniach (takich jak pozwana), gdzie członkowie nie znają się nawzajem.

Reasumując poczynione wyżej wywody Sąd stwierdził ,że taki sposób przeprowadzenia wyborów do Rady Nadzorczej, gdzie nazwisko kandydata nie jest wskazane w projekcie uchwały wyłożonej na 14 dni przed Walnym Zgromadzeniem jest nie tylko sprzeczne z regulacją statutową, ale również z dobrymi obyczajami, gdyż pozbawia członków spółdzielni realnej możliwości zweryfikowania zgłoszonej kandydatury. Konsekwencją naruszenie norm statutowych i dobrego obyczaju było w oparciu o art. 42 prawa spółdzielczego uchylenie uchwały w zaskarżonej części.

Za chybione uznał Sąd zarzuty powódki , że wybory uzupełniające dotyczyły wyborów na niewłaściwą kadencję. Poza sporem w niniejszej sprawie pozostawała okoliczność, że w związku z rezygnacją członków rady zaistniała konieczność przeprowadzenia wyborów uzupełniających. Wybory uzupełniające dotyczyły kadencji 2009 – 2012, co wynika zarówno z treści zawiadomienia o Walnym Zgromadzeniu, jak i treści zaskarżonej uchwały oraz protokołów z poszczególnych części Walnego Zgromadzenia. Powódka dowodowo nie wykazała , że było inaczej .

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z jego wynikiem , na podstawie art. 98 k.p.c.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego złożyła pozwana .

Zarzuciła zaskarżonemu wyrokowi :

1. naruszenie prawa materialnego tj. § 40, § 50 pkt. 6 Statutu Spółdzielni Mieszkaniowej w S. w brzmieniu obowiązującym w chwili podejmowania uchwały, art. 65 k.c., art. 1 i 5 Prawa Spółdzielczego w związku z art. 42 § 3 k.c. poprzez ich błędną wykładnię i przyjęcie, iż przepisy te zawierają wymóg formalny, aby projekty uchwał wykładanych w spółdzielni zawierały nazwiska kandydatów do rady nadzorczej a także poprzez błędną wykładnię i przyjęcie, iż zapis § 50 pkt. 6 Statutu Spółdzielni w żaden sposób nie wskazuje na termin zgłoszenia kandydata do danego organu spółdzielni pomimo, iż z przepisów tych wynika, że osoba zgłaszająca kandydata powinna podać między innymi numer mandatu, co wskazuje na fakt, iż do zgłoszenia kandydatury może dojść dopiero na Walnym Zgromadzeniu Spółdzielni po ukonstytuowaniu się komisji mandatowej i wydaniu osobom uprawnionym do głosowania mandatów- gdyż Walne Zgromadzenie członków spółdzielni jest najwyższym organem spółdzielni i tylko w ten sposób dochodzi do pełnej realizacji zasady samorządności,

2. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 42 § 2 i 3 ustawy Prawo Spółdzielcze poprzez ich błędną wykładnię i przyjęcie, że zaskarżona uchwała narusza dobre obyczaje w sytuacji, gdy powódka nie wykazała w jaki sposób ewentualne uchybienie formalne mogłoby mieć wpływ na treść zaskarżonej uchwały.

W konsekwencji tak sformułowanych zarzutów pozwana wnosiła o zmianę wyroku przez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki zwrotu kosztów procesu.

Skarżąca uzasadniając zarzuty apelacyjne podkreśliła ,że dla oceny tego czy skarżona uchwała narusza w ogóle statut należy szerzej rozważyć charakter tej regulacji . W jej ocenie statut spółdzielni jest szczególnym rodzajem umowy, albo trzecią kategorią czynności prawnych obok umowy i czynności prawnych jednostronnych. Umożliwia to stosowanie do statutu przepisów kodeksu cywilnego dotyczących czynności prawnych . Pozwana zauważając ,że treść statutu może być regulowana w różny sposób stwierdziła ,że obecnie prawo spółdzielcze stosuje klasyczny system enumeracyjny, na co wskazuje aktualne brzmienie art. 5 ustawy Prawo spółdzielcze. Postanowienia wskazane w tym przepisie nie tworzą minimalnej treści statutu. Statut powinien zawierać postanowienia, których ustanowienia wymagają bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa spółdzielczego. Postanowienia obligatoryjne nie wyczerpują jednakże całej treści statutu. Prawo spółdzielcze w wielu przepisach pozwala uregulować kwestie w sposób odmienny niż w ustawie lub szerszy. Często w tym celu ustawodawca posługuje się przepisami semiimperatywnymi wyznaczając pewne minimalne standardy. Jako przykład takich przepisów pozwana podała art. 15 § 1, 2, 3 , 4, art. 17 § 3, art 20 § 1 i 2 Prawa spółdzielczego podkreślając ,że statut spółdzielni może także zawierać postanowienia zależne wyłącznie od woli założycieli czy członków, na które to wskazują bezpośrednio przepisy prawa spółdzielczego ( art. 5 § 2 ustawy prawo spółdzielcze) .

Tak wykładając przepisy dotyczące statutu pozwana argumentowała ,że miała prawo uchwalić statut w takiej właśnie treści jak to uczyniła ,z zapisami § 40 i § 50 pkt. 6, który stał się podstawą powództwa.

Podkreśliła dalej ,że żaden z przepisów statutu nie wymagał by w projektach uchwał na walne zgromadzenie umieszczane były nazwiska kandydatów do organów spółdzielni, w sytuacji, gdy wybory tychże kandydatów odbywają się na walnym zgromadzeniu zauważając ,że również przepisy prawa spółdzielczego jak i ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych nie wymaga typowania kandydatów przed rozpoczęciem obrad walnego zgromadzenia .

Według pozwanej wszelkie zapisy statutu, które nie pozwalałyby na zgłoszenie kandydata do rady nadzorczej na pierwszej części walnego zgromadzenia byłyby naruszeniem ustawowych zasad prawa spółdzielczego.

Według pozwanej ,zaskarżona uchwała nie może też w żaden sposób naruszać dobrych obyczajów. Aby postawić taki zarzut zaskarżonej uchwale, sama treść uchwały musiałaby naruszać dobre obyczaje. Według Spółdzielni sama procedura do podejmowania zaskarżonej uchwały nie była też sprzeczna z dobrymi obyczajami. Spółdzielnia powtórzyła - kandydatura członka rady nadzorczej M. K. zgłoszona została w trybie § 50 pkt. 6 Statutu Spółdzielni. Członek rady nadzorczej będąc kandydatem dokonał swojej prezentacji stosownie do § 50 ust. 10 statutu spółdzielni. Członkowie spółdzielni mogli zadawać kandydatowi przed głosowaniem nad jego kandydaturą pytania. Procedura ta nie tylko pozwala na zapoznanie się z kandydatami do piastowania funkcji w organach spółdzielni, lecz jest charakterystyczna dla wszystkich spółdzielni w Polsce. Członkowie spółdzielni mieszkaniowej uchwalając statut uznali tę procedurę za wystarczającą, oznacza to ,ze brak podstaw dla których Sąd miałby wprowadzać normę etyczną, z której wynikałby obowiązek sprawdzania tychże kandydatów przez członków spółdzielni jeszcze przez Walnym Zgromadzeniem.

Pozwana na koniec zarzuciła ,że ani sama powódka w toku procesu , ani Sąd I instancji uchylając zaskarżoną uchwałę nie wskazali w jaki sposób omawiane powyżej rzekome uchybienie miało w ogóle wpływ na treść zaskarżonej uchwały. Marginalnie już tylko pozwana zauważyła ,że kadencja tego członka rady nadzorczej upłynęła w grudniu 2012 r. ,M. K. uczestniczył w posiedzeniach rady nadzorczej, posiadał czynny wpływ na wykonywania przez radę jej ustawowych i statutowych obowiązków i uprawnień. Spółdzielnia zarzuciła nadto samej powódce ,że nie wskazywała nawet na to by członkowie spółdzielni wybraliby na walnym zgromadzeniu inną osobę w miejsce M. K. podkreślając ,że kandydatura M. K. została przyjęta zdecydowaną większością głosów. Według Spółdzielni oznacza to ,że nawet gdyby przyjąć, że nazwisko kandydata na członka rady nadzorczej musi być wykładane przez projektanta uchwały i nie może być zgłaszane na walnym zgromadzeniu (wtedy skład rady nadzorczej kreują projektanci uchwał a nie członkowie spółdzielni na walnym zgromadzeniu) to zaskarżona uchwała mimo rzekomego uchybienia i tak zostałaby podjęta przez członków spółdzielni. Podniosła też apelująca ,że żaden inny z członków spółdzielni poza powódką nie domagał się powtórzenia wyborów do rady nadzorczej, czy też odwołania M. K. z przyczyn opisanych przez Sąd w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Powódka w odpowiedzi na apelację wnosiła o jej oddalenie oraz o zasądzenie od pozwanej zwrotu kosztów postępowania w sprawie w tym kosztów zastępstwa radcowskiego wg norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje :

apelacja pozwanej spółdzielni podlegała ostatecznie uwzględnieniu.

Powódka w przedmiotowej sprawie domagała się uchylenia uchwały Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej w S. , zwołanego w sześciu częściach od 12 do 23 czerwca 2010 r. , o wyborze konkretnego , wskazanego z imienia i nazwiska, członka rady nadzorczej spółdzielni , a mianowicie M. K. .

Powódka zasadniczo zarzucała ,że kandydatury na członków do rady nadzorczej nie zostały zgłoszone na 15 - dni przed pierwszą częścią Walnego Zgromadzenia , a projekty uchwał w sprawie powołania tych osób nie zostały wyłożone zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych i statutem w budynku Spółdzielni oraz na administracji ( k.6) .

Zaskarżonym wyrokiem Sąd I instancji uchylił uchwałę o wyborze członka rady nadzorczej spółdzielni uznając ,że kwestionowana uchwała jest sprzeczna ze statutem spółdzielni i dobrymi obyczajami. Sąd ustalił ,że pozwana w terminie przewidzianym statutem wyłożyła w ogóle projekty uchwał dotyczące wyboru członków rady nadzorczej spółdzielni z tym ,iż projekty te nie zawierały imienia i nazwiska osoby, która jest kandydatem członków spółdzielni do piastowania funkcji członka rady nadzorczej.

Dokonując wykładni postanowień statutu Sąd I instancji wyprowadził obowiązek umieszczania imion i nazwisk kandydatów w projektach uchwał przed walnym zgromadzeniem wyłączając możliwość zmiany osoby kandydata na samym walnym zgromadzeniu. Wniosek taki Sąd wyprowadził z zapisu § 40 statutu spółdzielni , przyznając jednocześnie ,że sam statut nie określa wprost daty końcowej zgłaszania kandydatur i podkreślając ,że uregulowania w tym zakresie nie zawiera też § 50 pkt 10 . Sąd w konsekwencji uznał , że przygotowanie projektu uchwały bez wskazania w niej kandydatów na członków Rady Nadzorczej przez podanie ich z imienia i nazwiska narusza regulacje statutowe. Sąd jednocześnie uznał, że narzucanie innego (późniejszego) sposobu poznania kandydatów na członka do rady nadzorczej jest sprzeczne z dobrymi obyczajami jako, że nie daje możliwości osób tych wcześniej poznać, sprawdzić , ocenić.

Pozwana w apelacji zarzucała Sądowi Okręgowemu ,że ten dokonał niewłaściwej wykładani postanowień statutu ,który to powinien być wykładany z uwzględnieniem art. 65 k.c. oraz przepisów prawa spółdzielczego . Pozwana nadto twierdziła , że Sąd Okręgowy nie analizował wpływu przyjętych uchybień formalnych na samą treść uchwały , w każdym razie nie podał szerzej w czym konkretnie przejawia się sprzeczność skarżonej uchwały z dobrymi obyczajami.

Powódka wnosząc o oddalenie apelacji twierdziła że kwestię zgłaszania kandydatów i składania projektów uchwał w określonym terminie przed Walnym Zgromadzeniem Członków reguluje ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych , a nie przepisy ustawy prawo spółdzielcze stąd sięganie do nich jest zbędne w tej sprawie . Według powódki istotne w sprawie było tylko jedno - czy był projekt uchwały z nazwiskiem M. K. na 14 dni przed I częścią Walnego Zgromadzenia czy też go nie było nie było.

Zgodnie z treścią art. 42 ustawy prawo spółdzielcze moc prawną uchwał walnego zgromadzenia określają trzy zasady - uchwały te obowiązują wszystkich członków oraz organy spółdzielni. Uchwały sprzeczne z ustawą są nieważne ex lege. Uchwała niesprzeczna z przepisem prawa ,ale w inny sposób naruszająca porządek prawny ,a mianowicie sprzeczna z postanowieniami statutu, dobrymi obyczajami, godząca w interesy spółdzielni ,wydana w celu krzywdzenia członka podlega uchyleniu przez sąd. W sytuacji gdy powódka konsekwentnie wnosiła o uchylenie zaskarżonej uchwały , a Sąd z mocy art. 321 §1 k.p.c. tym żądaniem był związany oznacza to ,że w toku tego procesu M. Ś. mogła zarzucać jedynie to ,iż kwestionowana uchwała jest sprzeczna z postanowieniami statutu bądź dobrymi obyczajami lub godzi w interesy spółdzielni albo ma na celu pokrzywdzenie członka .

Art. 42 § 3 prawa spółdzielczego stanowi ,że uchwała sprzeczna z postanowieniami statutu bądź dobrymi obyczajami lub godząca w interesy spółdzielni albo mająca na celu pokrzywdzenie jej członka jest dotknięta względną nieważnością .Oznacza to ,że osoby ,którym przysługuje legitymacja czynna do wniesienia powództwa o uchylenie uchwały, mogą podważać jej moc obowiązującą zasadniczo w trybie powództwa o uchylenie. Sama niezgodność uchwały z postanowieniami statutu może się wyrażać zarówno w treści uchwały , jak i wadach postępowania prowadzącego do jej wydania. Oznacza to ,że członek spółdzielni wytaczając powództwo na podstawie art. 42 § 3 prawa spółdzielczego może powoływać zarzuty o charakterze merytorycznym (odnoszące się do niezgodności treści uchwały z postanowieniami statutu ) , jak i formalne (wskazywać wady postępowania ). Jednakże uchybienia natury formalnej ,tak jak to podkreśliła apelująca , które miały miejsce przy podjęciu uchwały uzasadniają uchylenie tej uchwały jeżeli miały lub mogły mieć wpływ na jej istotną treść.

Sąd Okręgowy w sposób bardzo dokładny ustalił stan faktyczny sprawy , a mianowicie ustalił za pomocą szeregu dowodów , w tym z dokumentów oraz dowodów osobowych ( a które to po kolei omówił wskazując , którym z nich daje wiarę , a którym jej odmawia ) ustalił , że pozwana spółdzielnia w terminie przewidzianym statutem wyłożyła projekty uchwał dotyczące wyboru członków rady nadzorczej spółdzielni ,które nie zawierały imienia i nazwiska osoby, która jest kandydatem członków spółdzielni do piastowania funkcji członka rady nadzorczej. Sąd jednocześnie ustalił , że porządkiem obrad przedmiotowego Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej w S. były objęte wybory uzupełniające członków rady nadzorczej na 3-letnią kadencję w latach 2009-2012 . Ustalił też Sąd ,że uchwała o wyborze uzupełniającym członków Rady Nadzorczej była poddana pod głosowanie na wszystkich częściach Walnego Zgromadzenia .Nie miał też Sąd , po dokładnym przeanalizowaniu przebiegu poszczególnych części Walnego Zgromadzenia , zastrzeżeń co do sposobu przygotowania i przeprowadzenia głosowania ani też co do ustalenia jego wyników oraz samego podjęcia kwestionowanej uchwały , zresztą sama powódka żadnych zastrzeżeń w tym kierunku nie zgłaszała

Apelująca spółdzielnia zasadniczo zarzucała Sądowi Okręgowemu naruszenie prawa materialnego w konsekwencji czego Sąd ten miał błędnie przyjąć ,że z postanowień statutu wynika obowiązek umieszczania imion i nazwisk kandydatów w projektach uchwał przed walnym zgromadzeniem , aczkolwiek pozwana zarzucała Sądowi pewne niedostatki w uzasadnieniu wydanego orzeczenia . Oznacza to ,że w sytuacji braku zarzutów procesowych Sąd Apelacyjny ustalonym stanem faktycznym jest związany ( art. 378§ 1 k.p.c.). Przeto już tylko dla porządku , przy braku w apelacji nowych twierdzeń i dowodów na ich poparcie , Sad Apelacyjny zauważa , że podstawą jego wyrokowania są ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy ( art. 382 k.p.c.) , które to ustalenia Sąd Odwoławczy przyjmuje za własne ,stąd ich nie powtarza.

Co do zarzutów powódki do kwestionowanej uchwały to w zasadzie ograniczały się one , co sama strona zresztą celnie wypunktowała w odpowiedzi na apelację ,do zarzutu ,iż na 14 dni przed pierwszą częścią Walnego Zgromadzenia nie było projektu uchwały z nazwiskiem M. K. . Powódka zarzucała ,że powyższe było sprzeczne z przepisami ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

W tym miejscu już tylko dla porządku Sąd Apelacyjny stwierdza ,że w przypadku zbiegu podstaw z art. 42 § 2 i 3 ustawy prawo spółdzielcze pierwszeństwo ma nieważność bezwzględna będąca wynikiem sprzeczności uchwały z ustawą. Oznacza to, że sprzeczność uchwały ze statutem może stanowić podstawę uchylenia uchwały tylko wówczas, gdy nie jest ona równocześnie sprzeczna z ustawą. Uchwała sprzeczna z prawem jest bowiem nieważna z mocy prawa, co może być tylko przedmiotem ustalenia. Żądanie uchylenia takiej uchwały jest natomiast bezprzedmiotowe.

Ustawa z 15 grudnia 2001 roku o spółdzielniach mieszkaniowych weszła w życie w dniu 24 kwietnia 2001 roku .Ustawa ta zasadniczo uregulowała stosunki majątkowe pomiędzy spółdzielnią mieszkaniową , a jej członkami ( i innymi osobami ) .W zakresie nieuregulowanym u.s.m. stosuje się do spółdzielni mieszkaniowych przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 roku prawo spółdzielcze - art. 1 ust. 6. Przepis art. 8 u.s.m. reguluje jedynie konieczną treść statutu spółdzielni mieszkaniowej. Niezależnie od jego postanowień wprowadzającego wymogi specyficzne dla spółdzielni mieszkaniowej statut takiej spółdzielni zawierać musi oczywiście także inne postanowienia, charakterystyczne dla spółdzielni w ogóle, o których mowa w prawie spółdzielczym , a mianowicie w art. 5 §1. Stąd argumentacja powódki zawarta w odpowiedzi na apelację , że dla oceny roszczenia , w szczególności pod kątem oceny postanowień statutu pozwanej spółdzielni , należy brać pod uwagę wyłącznie przepisy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych jest oczywiście niesłuszna. Istotna w sprawie jest też oczywiście sama ocena charakteru statutu pozwanej. Apelująca zawarła w tym zakresie obszerne wywody , dla ich niejako podsumowania Sąd Apelacyjny przytacza wyrok Sądu Najwyższego z 2008 roku ,który zawiera doskonałe zdefiniowanie statutu. Syntetycznie rzecz ujmując wynika z niego ,że „ W piśmiennictwie w kwestii charakteru prawnego statutu spółdzielni zostały przedstawione cztery koncepcje teoretyczne, z których w orzecznictwie są reprezentowane dwie: teoria umowy i teoria normatywna. Zgodnie z pierwszą koncepcją statut jest umową, którą zawierają założyciele przez złożenie podpisów pod statutem. Według drugiej statut jest aktem normatywnym prawa przedmiotowego, tzw. wewnętrznym prawem spółdzielni. Spór ten został rozstrzygnięty na korzyść teorii umowy z dniem wejścia w życie Konstytucji RP z 1997 r., która w art. 87 określiła źródła powszechnie obowiązującego prawa. O postanowieniach statutu spółdzielni można zatem mówić jedynie w znaczeniu prawa umownego (legis contractus), które podlega interpretacji właściwej dla wykładni oświadczeń woli -art. 65 k.c. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2008 r. IV CSK 515/07,Lex 394771). Sąd Apelacyjny z takim rozumieniem statutu jak najbardziej się zgadza , w tej sytuacji skoro statut jest umową to strony takiej umowy mogą odmiennie od regulacji ustawowych ,nie mających charakter bezwzględnie obowiązujących ,zawrzeć w statucie określone postanowienia ( zob.też wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12.03.2003 r.,III CKN 201/00 ,Lex nr 78854). Prawo spółdzielcze , do którego stosowania ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych wprost odsyła , nie reguluje też wyczerpująco wszystkich kwestii , w tym dotyczących wykładani umowy , i w tym zakresie mają zastosowanie przepisy prawa cywilnego ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15.02.2001 r.,I CKN 705/00 ,Lex nr 52780).

Przepisem art. 8 ³ ust. 1 u.s.m. obowiązującym od dnia 31.07.2007 roku wprowadzono możliwość podzielenia walnego zgromadzenia spółdzielni na części : jeżeli statut tak stanowi, w przypadku gdy liczba członków spółdzielni mieszkaniowej przekroczy 500 , walne zgromadzenie może być podzielone na części . I taka też sytuacja prawna miała miejsce w przypadku pozwanej spółdzielni mieszkaniowej. Oznacza to ,że zarząd musiał zawiadomić członków o czasie , miejscu i również o samym porządku obrad walnego zgromadzenia lub jego części na piśmie co najmniej 21 - dni przed terminem pierwszej części walnego zgromadzenia . Zawiadomienie musiało zawierać też informację o wyłożeniu projektów uchwał , które będą przedmiotem obrad z pouczeniem ,że projekty uchwał i żądania zamieszczenia określonych spraw w porządku obrad walnego zgromadzenia lub jego wszystkich części mają prawo zgłaszać : zarząd, rada nadzorcza i członkowie , w liczbie co najmniej 10. Projekty wszystkich uchwał , w tym przygotowanych w wyniku tych żądań , powinny być z kolei wykładane co najmniej 14 dni przed terminem walnego zgromadzenia lub jego pierwszej części ( ust. 10 art. 8 ³). Z brzmienia wskazanych wyżej przepisów wynika w sposób jednoznaczny obowiązek wyłożenia projektów wszystkich uchwał ,które będą następnie przedmiotem obrad .

Statut pozwanej spółdzielni w zakresie organizacji Walnego Zgromadzenia w istocie powtarzał zapisy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zawarte w art.8 ³ , w tym w ust. 6 - §39 i w ust. 10 - § 40. Oznacza to , że ustalenie , iż skarżona uchwała narusza postanowienia statutu skutkowałoby niejako automatycznym wnioskiem , że uchwała ta jest też sprzeczna z ustawą , a to z kolei by oznaczało , że powództwo o uchylenie jest bezzasadne jako , że w grę wchodziłaby nieważność uchwały sprzecznej z ustawą.

Jeżeli jednak przyjąć ,że wykładni § 40 należy dokonywać w zw. z §50 ust. 10 statutu , ewentualnym uwzględnieniem innych przepisów prawa wewnętrznego ( regulaminy ) to powraca zgodności uchwały ze statutem . Dokonując zaś wykładni postanowień statutowych należy przypomnieć ,że w orzecznictwie i piśmiennictwie podkreśla się, że już likwidacja zebrań przedstawicieli w dużych spółdzielniach mieszkaniowych przez art. 8 ³ ust. 1 u.s.m. powoduje paraliż działania spółdzielni, albo sankcjonuje fakt, że większość członków nie wpływa na losy spółdzielni (niezależnie od tego, czy podzielono walne zgromadzenie na części). Bo jeśli nie podzielono, to albo zgromadzenie nie może funkcjonować ze względu na zbyt wielką liczbę uczestników, albo gdy frekwencja jest mała (co jest częste w spółdzielniach mieszkaniowych), o najważniejszych sprawach spółdzielni decyduje mniejszość członków. Zauważa się przy tym ,że pozostałe przepisy art. 8 ³ u.s.m. zostały tak skonstruowane, by utrudnić lub wręcz uniemożliwić podejmowanie uchwał przez podzielone na części walne zgromadzenie, a także mogą prowadzić do naruszania praw członków (por. komentarz Ewy Bończak –Kucharczyk do ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych , Lex.2013 r. do art. 8 ³ ). Stąd dokonując wykładni postanowień statutu pozwanej spółdzielni mieszkaniowej nie należy dokonywać tego w sposób bardziej rygorystyczny niż przewidział to sam ustawodawca w regulacjach ustawowych. Spółdzielnia mieszkaniowa jest przecież dobrowolnym zrzeszeniem ,które prowadzi działalność w interesie swoich członków i działa w oparciu m.in. o przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 roku prawo spółdzielcze, ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 roku oraz prawo wewnętrzne ( statuty, regulaminy). Obowiązujący w niej statut , o czym była już mowa przecież wyżej , jest rodzajem umowy , umowa ta zaś powinna być wykładana w taki sposób by możliwie szeroko zachować jak największy wpływ spółdzielców na funkcjonowanie spółdzielni , na podejmowane na Walnym Zgromadzeniu uchwały.

Przenosząc to wszystko do rozpoznawanej sprawy Sąd Apelacyjny uważa ,że skoro statut pozwanej spółdzielni stanowił jedynie ,że projekty wszystkich uchwał powinny być wykładane co najmniej na 14 - dni przed terminem pierwszej części walnego zgromadzenia , nie definiując przy tym jakie dane projektowanej uchwały muszą być koniecznie zawarte , w wyłożonych stosownie do regulacji statutowych , projektach uchwał to brak obecnie podstaw by stanowczo przyjąć ,że koniecznym elementem projektu uchwały o wyborze kandydatów do rady nadzorczej było podanie z imienia i nazwiska osoby ( osób) , która jest kandydatem członków spółdzielni do piastowania funkcji członka rady nadzorczej. Wzmocnieniem takiego rozumienia zapisów statutowych jest uchwała WALNEGO ZGROMADZENIA pozwanej w sprawie regulaminu Obrad Walnego Zgromadzenia Spółdzielni Mieszkaniowej w S.. Z regulaminu tego wynika mianowicie ,że zgłoszenie kandydatów na członków do rady nadzorczej dokonuje się na pierwszej części Walnego Zgromadzenia lub pisemnie do zarządu na 15 dni- przed pierwsza częścią Walnego Zgromadzenia. Zgłoszenie powinno zawierać zgodę na kandydowanie i uwzględniać postanowienia statutu - § 50 . Komisja mandatowo –skrutacyjna dokonuje wpisu na listę kandydatów podanych na sali , jak i zgłoszonych do zarządu w kolejności alfabetycznej (§ 8 regulaminu ).

W konsekwencji Sąd Odwoławczy przyjmuje ,że skarżona uchwała nie naruszała statutu, a gdyby nawet hipotetycznie założyć ,że jednak to czyniła to powódka powinna wykazać ,że takie uchybienie przełożyło się na treść samej uchwały .Powódka natomiast , tak jak to słusznie w wypunktowała apelująca , w żaden sposób tego nie zrobiła , a dokładniej - kwestią powyższą się w ogóle się nie zajęła . W ustalonym zaś w sprawie stanie faktycznym Sąd nie dostrzegł by ewentualny brak wskazania nazwiska M. K. w projekcie uchwały przełożył się na treść samej uchwały . W konsekwencji Sąd zgadza się też z pozwaną ,że sposób podjęcia kwestionowanej uchwały , w tym okoliczności związane z przedstawieniem jej projektu , oraz sama treść uchwały nie naruszają dobrych obyczajów. Zresztą choć z treści twierdzeń powódki mogło wynikać ,że zarzuca ona również i to ,że uchwała jest sprzeczna z dobrymi obyczajami to sama powódka tej kwestii szerzej nie rozwinęła. Sąd Odwoławczy zasadniczo nie podziela obaw Sądu Okręgowego ,że przy takiej jak przyjęta powyżej wykładni postanowień statutu powstaje ryzyko ,że osoby kandydujące do Rady Nadzorczej będą niesprawdzalne .Odmienna argumentacja pozwanej zawarta w apelacji jawi się jako przekonująca .

Sąd Apelacyjny w takim stanie faktycznym i prawnym jak wyżej przedstawiony zasadniczo zarzuty apelacji pozwanej co do naruszenia prawa uznał za uzasadnione . Już tylko to skutkowało uwzględnieniem apelacji i zmianą zaskarżonego wyroku przez oddalenie powództwa - art. 386 § 1 k.p.c. W tej sytuacji nie ma potrzeby odnoszenia się do zarzutów pozwanej spółdzielni ,iż działania Pani M. Ś. , w tym skarżenie kolejnych uchwał Walnych Zgromadzeń , jest podyktowane wyłącznie względami osobistymi , a nie merytoryczna ich oceną.

Orzekając o kosztach procesu przed Sądem I instancji Sąd zasądził od powódki na rzecz pozwanej, jako wygrywającej, ich zwrot .Na koszty te składało się wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika procesowego spółdzielni za postępowanie przed sądami obu instancji - w kwocie 180 zł i 135 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa procesowego w kwocie 17 zł - art. 98§ 1 i 3 , art. 108 §1 w zw. z art. 391 §1 k.p.c. oraz przepisy rozporządzenia MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI z dnia 28 września 2002 r.w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, (Dz.U.2013.461 j.t.) - §11 i§ 13.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł mając na uwadze wynik tego postępowania, z uwzględnieniem przepisów przytoczonych wyżej ( tu na koszty te po stronie pozwanej składała się opłata od apelacji - 200 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w kwocie 135 zł.)

M.Sawicka M.Gołuńska E.Buczkowska -Żuk