Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia z dnia 31 marca 2017 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. ustalił wartość kapitału początkowego Z. S. na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 81902,92 zł. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 50,53% i został ustalony w oparciu o zarobki za lata 1988-1997.

(decyzja – k. 38 - 40 akt ZUS)

Odwołanie od decyzji złożył Z. S.. Wniósł o zmianę decyzji i uwzględnienie zarobków od 1974 roku, w szczególności z lat 1980-1987.

(odwołanie – k. 2 – 4)

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. wniósł o jego oddalenie.

(odpowiedź na odwołanie – k.5 – 5 verte)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny

Z. S. urodził się w dniu (...).

W okresie od 2.09.1974 do 30.04.1987 roku był zatrudniony w (...).

Od 2.09.1974 wnioskodawca pracował na stanowisku montera konstrukcji i urządzeń metalowych i otrzymywał 8,5 zł/godz, od 28.11.1974 – 9,5 zł/godz, od 28.01.1976 – 10,50 zł/godz, 28.01.1977 – 12 zł/godz, od 1.05.1979 – 13 zł/godzinę.

Wnioskodawca przebywał na budowie eksportowej od 27.01.1983 do 24.06.1985 roku.

W okresie od 26.06.1985 do 20.11.1985 roku wnioskodawca korzystał z urlopu dewizowego i innych dni wolnych.

W tym czasie, w zakładzie był zatrudniony S. B. (1), na takim samym, jak wnioskodawca stanowisku pracy, w pełnym wymiarze godzin.

Od 21.11.1985 roku wnioskodawca został zatrudniony na stanowisku kierownika obiektu, z wynagrodzeniem 16.000 złotych plus 2000 zł dodatku funkcyjnego, od 1.03.1986 – 16.500 zł plus 2500 zł dodatku funkcyjnego.

Zachowały się karty płacowe wnioskodawcy za lata 1980-1987 oraz S. B..

(akta osobowe i karty wynagrodzeń wnioskodawcy k 18 i 46, karty wynagrodzeń S. B. k 18)

Zarobki S. B. (1), jako montera urządzeń i konstrukcji metalowych, wynosiły: za 1983 rok – 192603,81 zł, za 1984 rok – 239880,45 zł, za 1985 rok – 146147,65 zł.

(karty wynagrodzeń S. B. k 18)

Uwzględniając karty wynagrodzeń wnioskodawcy oraz zarobki zastępcze S. B. - za okres pracy eksportowej wnioskodawcy, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 99,49%, z 10 kolejnych lat kalendarzowych tj. 1980 – 1989 przy przyjęciu stażu ubezpieczeniowego 22 lata 8 miesięcy i 5 dni okresów składkowych oraz 1 miesiąc okresów nieskładkowych. Kapitał początkowy wynosi 118 653,48 złotych.

(pismo i hipotetyczne wyliczenie k 50 - 65)

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 174 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2017 r. poz. 1383), kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53, z uwzględnieniem ust. 2-12.

Natomiast zgodnie z ust. 2 tego przepisu, przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

1) okresy składkowe, o których mowa w art. 6,

2) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 5,

3) okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7 pkt 1-3 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2.

W myśl ust. 3 w/w przepisu, podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18 z tym, że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r.

Zgodnie z § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz. 1412), środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Wskazana regulacja niewątpliwie wyznacza kierunek postępowania dowodowego, nie oznacza jednak, iż zarówno okres zatrudnienia jak i wysokość uzyskiwanego uposażenia nie może być wykazana w inny sposób, tak przy pomocy pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków (por. wyrok Sądu Najwyższego z 25.07.1997 r. II UKN 186/97, OSNAPiUS 1998/11/342, a także wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 1997-03-04, III AUa 105/97 opubl: OSA w W. rok 1997, Nr. 2, poz. 7; wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 1993-08-18, III AUr 294/93 opubl: P.. Sąd. rok 1994, Nr. 3, poz. 6).

Mając to na uwadze Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe, obejmujące analizę dostępnej dokumentacji związanej ze spornymi okresami zatrudnienia wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 15 w związku z art. 174 ust. 3 i 3b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjmuje się przeciętną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z lat poprzedzających 01.01.1999 roku, albo – na wniosek ubezpieczonego przeciętną podstawę wymiaru składki z 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem złożenia wniosku, wybranych z całego okresu ubezpieczenia.

W rozpoznawanej sprawie wnioskodawca domagał się uwzględnienia zarobków za okres od 1974 do 1987 roku.

Do wnioskodawcy mają nadto zastosowanie przepisy rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru emerytur i rent, z dnia 1 kwietnia 1985 r. (t.j. Dz.U. z 1989 r., Nr 11, poz. 63, ze zm.).

W myśl § 10 powołanego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1985 r., jeżeli w okresie, z którego wynagrodzenie przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru, pracownik był zatrudniony za granicą, do ustalenia podstawy wymiaru przyjmuje się za okresy tego zatrudnienia:

1) kwoty, od których za te okresy opłacono składkę na ubezpieczenie społeczne w kraju, albo

2) jeżeli okres zatrudnienia za granicą przypada przed dniem 1 stycznia 1991 r. - kwoty wynagrodzenia przysługującego w tych okresach pracownikowi zatrudnionemu w kraju w takim samym lub podobnym charakterze, w jakim pracownik był zatrudniony przed wyjazdem za granicę.

W niniejszej sprawie wnioskodawca jako okresy, z których ma być obliczona podstawa wymiaru jego kapitału początkowego, wskazał okres pracy za granicą wykonywanej w pełnym wymiarze czasu. Niekwestionowanym było, że za pracę wykonywaną za granicą w wymiarze pełnego etatu wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie. Tym samym, na podstawie przywołanego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 kwietnia 1985 roku, dopuszczalnym stało się zastąpienie rzeczywistego wynagrodzenia wnioskodawcy, którego nie był on w stanie udowodnić dokumentami płacowymi, wynagrodzeniem innego pracownika zatrudnionego w tym okresie w kraju w takim samym lub podobnym charakterze.

Mając powyższe na uwadze Sąd w niniejszej sprawie przeprowadził postępowanie dowodowe, obejmujące analizę dokumentacji znajdującej się w aktach osobowych ubezpieczonego, aktach płacowych S. B. (1), zatrudnionego - podobnie jak powód na stanowisku montera konstrukcji i urządzeń metalowych.

Zdaniem Sądu nie zachodziły przeszkody do przyjęcia zarobków S. B., bowiem załączona do akt dokumentacja płacowa tej osoby potwierdziła, że był on zatrudniony na takim samym – jak wnioskodawca – stanowisku pracy.

Sąd może przyjąć do ustalenia kapitału początkowego tylko te składniki wynagrodzenia, których wysokość została ustalona w postępowaniu, w sposób niewątpliwy.

Ponadto, Sąd uznał za udowodnione zarobki wnioskodawcy z lat 1980-1987, bowiem zachowały się oryginalne listy płac oraz karta zasiłkowa. Pozwoliło to na wiarygodne ustalenie wynagrodzenia za te lata oraz wyliczenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego w sposób najkorzystniejszy, czyli z 10 kolejnych lat 1980-1989.

Sąd uznał za uzasadnione pomniejszyć staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy o okresy urlopu dewizowego, związanego z pracą zagranicą i powrotem do kraju. Był to okres nieskładkowy i dlatego został odliczony. Nie wpłynęło to jednak niekorzystnie na wysokość kapitału początkowego.

Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem i pouczeniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS, wypożyczając akta rentowe.