Sygn. akt IV U 90/18
Dnia 28 marca 2018 r.
Sąd Okręgowy w Rzeszowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: SSO Anna Guniewska
Protokolant: st. sekr. sądowy Magdalena Rykała-Płodzień
po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2018 r. w Rzeszowie
sprawy z wniosku Z. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.
o emeryturę
na skutek odwołania Z. K.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.
z dnia 30/11/2017 r. znak (...)
zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 30/11/2017r. znak: (...) w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy Z. K. prawo do emerytury poczynając od dnia (...). oraz ustala brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.-
Sygn. akt IV U 90/18
wyroku z dnia 28 marca 2018 r.
Decyzją z dnia 30.11.2017 r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił Z. K. prawa do emerytury wskazując, iż nie został udowodniony przez niego okres 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Nie uznano jako pracy w takich warunkach zatrudnienia od 1.09.1975 r. do 31.12.1998 r. w (...) Zakładach (...) w S.A. w R., gdyż brak formalnego świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych.
Od powyższej decyzji odwołanie złożył Z. K.. Podniósł, iż zakład pracy został zlikwidowany dlatego nie jest w stanie przedłożyć świadectwa pracy w warunkach szczególnych wymaganego przez ZUS.
W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wniósł o jego oddalenie z przyczyn identycznych jak wskazane w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Raz jeszcze organ rentowy podał, iż nie uznał okresu zatrudnienia w Zakładach (...) S.A. w R. jako pracy w warunkach szczególnych.
Bezspornym w sprawie pozostaje, iż na dzień 1 stycznia 1999 r. wnioskodawca posiadał 25 lat stażu ubezpieczeniowego.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Z. K. urodził się (...)
W okresie od 1 września 1975 r. do 31 października 2000r. zatrudniony była w (...) S.A. w R. jako jeliciarz. Była to praca bezpośrednio przy uboju zwierząt dostarczanych do Zakładów (...) i polegała na oczyszczaniu jelit. Wykonywana była w narażeniu na szkodliwe czynniki jak wysoka temperatura, woda, para, hałas. Nadto niezbędne były ochronne gumowce. Prace takie wnioskodawca wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu.
(dowód: zeznania wnioskodawcy, zeznania świadka G. S. k. 12, zeznania świadka Z. W. k. 12 – 13, zeznania świadków M. O., L. S., dokumentacja w aktach ZUS: świadectwo pracy)
W dniu 20.11.2017r. Z. K. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wniosek o emeryturę. W oparciu o zgromadzone dokumenty organ emerytalno - rentowy w dniu 30.11.2017r. wydał zaskarżoną decyzję, którą odmawiał w/w prawa do emerytury.
Wnioskodawca nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego.
(dowód: zeznania wnioskodawcy, dokumentacja w aktach ZUS, decyzja z dn. 30.11.2017r.)
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane dowody.
Nie budzą wątpliwości zeznania samej wnioskodawczyni odnośnie charakteru wykonywanych przez nią czynności, które zostały złożone w jasny i konsekwentny sposób. W powiązaniu z innymi dowodami, na których Sąd oparł się czyniąc ustalenia w sprawie, nie sposób odmówić im atrybuty wiarygodności. Podobnie rzecz się ma wobec zeznań świadków: M. O. i L. S., które w spornym okresie pracowały razem z Z. K. w (...) Zakładach (...) w R. i które posiadały istotne w niniejszym postępowaniu wiadomości.
Sąd dał wiarę zebranym w sprawie dokumentom, albowiem nie budzą wątpliwości co do swej treści. Dokumentacja pracownicza w korelacji z osobowymi źródłami dowodowymi, w pełni daje podstawę do ustalenia charakteru zajmowanego przez wnioskodawczynię stanowiska pracy, faktycznie wykonywanych czynności, jak i ram czasowych pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.
Sąd zważył, co następuje:
Istotą sporu w przedmiotowej sprawie pozostawało ustalenie uprawnień Z. K. do emerytury w wieku obniżonym ze względu na rodzaj wykonywanej pracy przy uwzględnieniu, iż w/w urodził się (...)
Zauważyć należy, iż w strukturze ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r., Nr 39, poz. 353), w dziale II warunki przechodzenia na emeryturę zostały zróżnicowane według kryterium urodzenia: dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. (rozdział 1), dla ubezpieczonych urodzonych przed dniem 1 stycznia 1949 r. (rozdział 2) oraz dla niektórych ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. a przed dniem 1 stycznia 1969 r. (rozdział 3).
Dalej ustawa w obejmującym przepisy przejściowe rozdziale 2 działu X zawiera szczególną regulację przejściową dotyczącą niektórych ubezpieczonych zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przed dniem 1 stycznia 1999 r. Mianowicie w art. 184 zostało przewidziane prawo do wcześniejszej emerytury dla zamkniętego katalogu ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy do końca 1998 r. spełnili ustawowo określone wymogi stażowe. Zróżnicowanie warunków przechodzenia na emeryturę ubezpieczonych, o których mowa w powoływanym przepisie ustawy w stosunku do innych ubezpieczonych dokonane zatem zostało nie tylko według kryterium urodzenia, ale także według dodatkowego kryterium posiadania na dzień 1 stycznia 1999 r. wymaganego stażu "zawodowego" i ubezpieczeniowego (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2007 r. II UZP 14/06 OSNP 2007/13 – 14/199).
Art. 184 dotyczy więc tylko tych ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy w dniu wejścia ustawy w życie tj.1 stycznia 1999 r. osiągnęli:
1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz
2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn).
Takim ubezpieczonym przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 ustawy pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.
Po rozstrzygnięciu kwestii podstawy ubiegania się przez wnioskodawcę o prawo do świadczenia ważkie znaczenie ma ustalenie czy okres nie uznany przez organ rentowy za czas pracy w warunkach szczególnych rzeczywiście nim nie jest.
W niniejszej sprawie bezsprzecznie zastosowanie znajdą przepisy wydanego przez Radę Ministrów w dniu 7 lutego 1983 r. rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43). Stosowne do jego § 4 ust. 1, kobieta, która wykonywała prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli osiągnęła wiek emerytalny wynoszący 55 lat i ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmawia Z. K. uznania okresu zatrudnienia od 1 września 1975 r. do 31.12.1998r. w Zakładach (...) S.A. w R. za czas pracy wykonywanej w szczególnych warunkach z uwagi na brak świadectwa pracy w warunkach szczególnych.
Tymczasem wypada stwierdzić, iż brak jest podstaw ku przyjęciu tego stanowiska za słuszne. Zgromadzony bowiem w sprawie materiał dowodowy w pełni daje podstawę do uznania wskazanego okresu za czas zatrudnienia w szczególnych warunkach. Dowody z dokumentów korelujące z zeznaniami wnioskodawcy oraz osób z nim współpracujących pozwoliły w jasny i precyzyjny sposób ustalić zarówno charakter wykonywanych przez w/w prac jak i czas ich trwania.
Z. K. zatrudniony była jako jeliciarz i pracował bezpośrednio przy uboju zwierząt. Z samej istoty pracy jeliciarza , która polegała na pozyskiwaniu i oczyszczaniu jelit ubitych zwierząt wynika w sposób niezbity, że musiała być ona wykonywana bezpośrednio przy uboju zwierząt. Tym samym należało uznać, że wnioskodawca wykonywał prace uznane za wykonywane w szczególnych warunkach przez cały okres zatrudnienia w Zakładach (...). Prace te wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, co wykazało przeprowadzone postępowanie dowodowe. Istotna jest również okoliczność, że prace takie ujęte są w rozporządzeniu Rady Ministrów w dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43) w wykazie A dziale X pod poz. 8.
Poczynione wyżej ustalenia bezsprzecznie pozwalają na przyjęcie, iż w/w w dacie wejścia w życie ustawy a to 1 stycznia 1999 r. wnioskodawca spełniał wymóg stażu zatrudnienia w szczególnych warunkach oraz ogólnego stażu ubezpieczeniowego. Wobec osiągnięcia z dniem 28.11.2017r. wymaganego wieku, mógł występować o ustalenie prawa do emerytury. Nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego oraz nie pozostaje w zatrudnieniu.
Wobec powyższego Sąd Okręgowy uwzględnił odwołanie i stosownie do art. 477 14 § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję przyznając Z. K. prawo do emerytury poczynając od dnia (...). tj od dnia osiągnięcia 60 lat po uprzednim złożeniu wniosku o emeryturę.