Sygn. I ACo 14/18
Dnia 8 marca 2018 r.
Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział I Cywilny w składzie:
Przewodniczący: SSA Jan Kremer
Sędziowie: SA Andrzej Struzik (spr.)
SA Paweł Czepiel
po rozpoznaniu w dniu 8 marca 2018 r. w Krakowie na posiedzeniu niejawnym
sprawy z wniosku T. J., J. J., B. W.
z udziałem M. G., B. G., L. G. i K. G.
o zniesienie współwłasności (sygn. akt. I Ns 1383/05/K, II Ca 386/17)
na skutek wniosku uczestnika K. G. o wyłączenie sędziów orzekających w Sądzie Okręgowym w Krakowie: SSO E. B. SSO E. B., SSOI. D., SSO M. F., SSO K. G., SSO M. N., SSO E. O., SSO P. P., SSO A. R., SSO J. P., SSO A. W., SSO M. W., SSO B. G., SSOI. S., SSO A. Ż., SSO W. Ż., SSR (del.) Z. D., SSR (del.) K. H., SSO K. J., SSO A. K., SSO J. C., SSOK. D., SSO I. F., SSO A. K., SSO E. K., SSO B. K., SSO B. K., SSO K. L., SSO M. P., SSO A. N., SSO W. O., SSO K. O., SSO L. R., SSO K. T., SSO R. S., SSO B. T., SSO J. T., SSO K. W., SSO Z. Z., SSO W. Ż., SSO M. C., SSO J. G., SSO B. G., SSO B. J., SSO W. K., SSO S. K., SSO J. M., SSO D. M., SSO B. P., SSO A. S., SSO J. S., SSO A. Ł., SSO A. W., SSO I. B., SSO K. C., SSO T. G., SSO U. G., SSO L. H., SSO E. M., SSO J. K., SSO T. K., SSO R. L., SSO W. M., SSO A. M., SSO B. M., SSOS. N., SSO G. G., SSO K. W., SSO K. W., SSO J. Ż., SSO K. M., SSO B. K., SSO K. M., SSO M. M., SSO A. S., SSO A. A., SSO A. Z., SSO Z. D., SSO M. F., SSO B. J.SSO B. G., SSO B. M., SSO M. C., SSO D. P., SSO K. W., SSO E. S., SSR (del.) I. P., SSR (del.) M. T., SSR (del.) Ł. W., SSO D. A., SSO G. B., SSOT. B., SSO K. G., SSO A. G., SSO M. H., SSO J. Ł., SSO J. M., SSO A. M., SSO U. R., SSO G. S., SSO W. Z., SSO S. W., SSR (del.) A. Ż., SSR (del.) A. K., SSO G. D., SSO G. M., SSO H. P., SSO D. P., SSO M. P., SSO M. P., SSO M. S., SSO E. T., SSO B. W., SSR (del.) M. D., SSR (del.) K. W., SSR (del.) Z. M., SSO G. B., SSO J. B., SSO W. D., SSO I. D., SSO I. G., SSO R. K., SSOL. K., SSO M. K., SSO J. K., SSO M. N., SSO B. S., SSO I. S., SSOP. S., SSO A. G., SSO A. J., SSO A. M., SSO M. K., SSO M. Ł., SSO P. M., SSO A. N., SSO A. R., SSO R. R., SSO R. S., SSO M. S., SSO S. S., SSO I. S., SSO A. K., SSO P. W., SSO M. M., SSO R. Z., SSR (del.) K. D., SSR (del.) I. B., SSO J. B., SSO B. P., SSO J. H., SSO B. K., SSO A. P., SSO A. S., SSO A. S.
postanawia:
1. umorzyć postępowanie wobec sędziów Sądu Okręgowego: A. R., I. F., D. P., A. S., J. K., W. O., SSR (del.) K. H.
2. oddalić zażalenie wobec pozostałych objętych wnioskiem sędziów orzekających w Sądzie Okręgowym w Krakowie.
SSA Andrzej Struzik SSA Jan Kremer SSA Paweł Czepiel
Sygn. akt I ACo 14/18
Uczestnik K. G. wniósł o wyłączenie sędziów orzekających w Sądzie Okręgowym w Krakowie (k. 1140, 1158, 1179, 1188 i 1207), których imienną listę dołączył (k. 1207-1210).
Wniosek uzasadniał tym, że afery ujawnione w sądzie (...) nie pozwalają na przeprowadzenie procesu bez naruszenia prawa do bezstronnego orzekania sędziów. Wskazał, że wnioskodawcy mieli adwokata – Dziekana Izby Adwokackiej, a uczestniczka M. G. ma adwokata – byłego sędziego sądu (...). Po wizycie uczestnika u Prezesa Sądu Okręgowego w Krakowie w dniu 31 października 2017 r. prezes została odwołana. To samo stało się z Prezesem Sądu Apelacyjnego w Krakowie po jego wizycie u niego w dniu 24 listopada 2016 roku. Podał też, że posiada siedem prawomocnych postanowień, których sąd od lat nie wykonuje. Podkreślił n koniec, że mógłby podać szereg argumentów dlaczego sędziowie winni zostać wyłączeni, ale ich nie przedstawił.
Wszyscy sędziowie, z wyjątkiem dwóch sędziów orzekających w VII Wydziale Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, tj. SSO T. B.i SSO M. H.złożyli oświadczenia o braku podstaw do ich wyłączenia od rozpoznania sprawy.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Stosownie do art. 52 § 1 k.p.c. o wyłączeniu sędziego rozstrzyga sąd, w którym sprawa się toczy, a gdyby sąd ten nie mógł wydać postanowienia z powodu braku dostatecznej liczby sędziów sąd nad nim przełożony. Sąd Apelacyjny w Krakowie jest sądem przełożonym nad Sądem Okręgowym w Krakowie (w rozumieniu art. 52 § 1 k.p.c.) i w odniesieniu do sędziów orzekających w tym sądzie jest właściwy kompetencyjnie do rozpoznania wniosku uczestnika. Zaznaczyć też należy, że wniosek obejmował wyłączenie sędziów orzekających w Sądzie Okręgowym, stąd mimo dołączonych wydruków z listami tak sędziów, jak i referendarzy tego sądu, rozstrzygnięcie nie dotyczyło referendarzy sądowych.
Ograniczając się zatem do rozpoznanie wniosku w przedmiocie wyłączenia sędziów orzekających w Sądzie Okręgowym w Krakowie wskazanych przez uczestnika, po pierwsze, w odniesieniu do kilku z nich (pkt 1 sentencji) postępowanie należało umorzyć jako bezprzedmiotowe na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. Na obecnym etapie postępowania sędziowie ci nie mogą zostać wyznaczeni do orzekania w niniejszej sprawie z racji delegowania ich do innych czynności (do pracy w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, w Ministerstwie Sprawiedliwości), przejścia w stan spoczynku, bądź przebywania na długotrwałym zwolnieniu lekarskim.
Odnosząc się do pozostałych sędziów orzekających w Sądzie Okręgowym w Krakowie wniosek uczestnika należy uznać za niezasadny.
Zgodnie z art. 49 k.p.c. sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności sędziego w danej sprawie. W hipotezie tego przepisu mieści się przypadek prowadzenia postępowania w sposób stronniczy, gdy wykazane zostanie, że istnieje między jedną ze stron procesu a wskazanym sędzią określony stosunek, który jednak co istotne dla każdego obiektywnego obserwatora (a nie jedynie w subiektywnym odczuciu strony) na podstawie doświadczenia życiowego, mógłby wywołać wątpliwość co do bezstronności sędziego. Jednocześnie podkreślić należy, że w świetle akceptowanych przez obecny skład Sądu Apelacyjnego poglądów judykatury samo niezadowolenie strony z przebiegu prowadzenia procesu, a nawet wadliwe prowadzenie procesu wskutek uchybień proceduralnych nie uzasadniają wyłączenia sędziego (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2010 r., sygn. II PK 344/09, OSNP 2011/21-22/271).
W niniejszej sprawie powody, które miałyby uzasadniać wyłączenie wszystkich sędziów Sądu Okręgowego w Krakowie, opierają się po pierwsze na przekonaniu uczestnika, że bezstronne orzekanie jest wyłączone w związku z nieprawidłowościami związanymi z funkcjonowaniem wymiaru sprawiedliwości w tym sądzie („aferami”). Takie ogólne argumenty, które nie przekładają się na indywidualnie umotywowane przyczyny, mogące być podstawą wyłączenia poszczególnych sędziów, są z pewnością niewystarczające w świetle wymogów art. 49 k.p.c. Nie są to rzeczywiste podstawy, które mogłyby dyskwalifikować sędziów od orzekania, z uwagi na brak wątpliwości co do bezstronnego orzekania przez sędziego w tej konkretnej sprawie. Jak wskazano wyżej także wszelkie nieprawidłowości merytoryczne (proceduralne) w zakresie prowadzonego postępowania (wcześniejszych postępowań – na co uczestnik zwracał uwagę) nie stanowią podstawy do wyłączenia sędziego od orzekania w sprawie. Takie nieprawidłowości mogą i winny być eliminowane w drodze kontroli instancyjnej orzeczeń. Uczestnik zaznaczył, że ma szereg argumentów, które świadczą o nieprawidłowości w działaniu sądu, jednak ich nie podał, a z taką argumentacją trudno polemizować.
Uczestnik wskazał też na reprezentowanie wnioskodawców przez Dziekana Okręgowej Izby Adwokackiej, a uczestniczki M. G. przez pełnomocnika będącego byłym sędzią sądu (...). Sam ten fakt bez wskazania okoliczności wskazujących na określone, stronnicze zachowania w stosunku do stron reprezentowanych przez tych pełnomocników (korzystne z uwagi na znajomość z sędzią, utrzymywanie z nim kontaktów osobistych, czy innego rodzaju mogących w odczuciu społecznym budzić zastrzeżenia co do jego bezstronności) jest jednak niewystarczający do wyłączenia sędziów.
Co istotne, sędziowie, których dotyczy rozpoznawany obecnie wniosek w swoich oświadczeniach nie znajdowali podstaw do ich wyłączenia od orzekania w sprawie, z wyjątkiem dwóch z nich: SSO T. B.i SSO M. H., które jednak nie podały przyczyn mających uzasadniać ich wyłączenie, a w ramach podziału czynności (Wydział VII Pracy i Ubezpieczeń Społecznych) nie są one także predystynowane do rozstrzygania sprawy w toku instancji. Dlatego także w ich przypadku nie było podstaw do uznania wniosku za uzasadniony.
Z uwagi na powyższe Sąd Apelacyjny orzekł jak w pkt 2 sentencji na zasadzie art. 49 k.p.c. w zw. z art. 52 § 1 k.p.c.
SSA Andrzej Struzik SSA Jan Kremer SSA Paweł Czepiel