Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lipca 2017 roku

Sąd Rejonowy w Golubiu-Dobrzyniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 lipca 2017 roku w G.-D.

sprawy z powództwa:

(...) Sp. z o.o. w G.-D.

przeciwko:

G. M.

o zapłatę

1. zasądza od pozwanej G. M. solidarnie z pozwanym M. M., wobec którego wydany został dnia 31 marca 2017 roku nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie I Nc 308/17, na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w G.-D. kwotę 21.893,07 zł (dwadzieścia jeden tysięcy osiemset dziewięćdziesiąt trzy złote siedem groszy) z odsetkami:

a) umownymi w wysokości czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w stosunku rocznym od kwoty 21.197,99 zł (dwadzieścia jeden tysięcy sto dziewięćdziesiąt siedem złotych dziewięćdziesiąt dziewięć groszy) poczynając od dnia 9 października 2016 roku do dnia zapłaty z tym zastrzeżeniem, że wysokość odsetek umownych nie może przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w stosunku rocznym,

b) ustawowymi za opóźnienie od kwoty 695,08 zł (sześćset dziewięćdziesiąt pięć złotych osiem groszy) poczynając od dnia 27 marca 2017 roku do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanej G. M. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w G.-D. kwotę 4.712,00 zł (cztery tysiące siedemset dwanaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, płatną w części tj. w kwocie 2.690,75 zł (dwa tysiące sześćset dziewięćdziesiąt złotych siedemdziesiąt pięć groszy) solidarnie z pozwanym M. M..

sędzia

Krzysztof Rogalewicz

I C 312/17

UZASADNIENIE

Powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G.-D. wniósł o zasądzenie od pozwanych kwoty 21.894,00 złote z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym, liczonymi od kwoty 21.893,07 złote od dnia 9 października 2016 roku do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie, liczonymi od kwoty 695,08 złotych, liczonymi od dnia wniesienia pozwu, tj. 27 marca 2017 roku do dnia zapłaty. Ponadto zażądał zwrotu kosztów procesu.

W dniu 31 marca 2017 roku referendarz sądowy w tutejszym sądzie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, uwzględniając w całości roszczenie powoda.

W zakreślonym terminie pozwana G. M. wniosła sprzeciw od wydanego nakazu, zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa. Orzeczenie wydane w stosunku do pozwanego M. M. uprawomocniło się.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

(...) Sp. z o.o. w G.-D. w dniu 27 stycznia 2016 roku zawarł z M. M. i G. M. umowę współpracy, na podstawie której (...) Sp. z o.o. zobowiązał się, między innymi, sprzedawać pozwanym towary do produkcji roślinnej i zwierzęcej. Z kolei pozwani, zobowiązali się, między innymi, do poinformowania przydzielonego im opiekuna o swoich potrzebach związanych z produkcją rolną oraz wybrania oferty A., o ile będzie korzystniejsza lub równa w stosunku do innych dostawców. Zgodnie z warunkami umowy pozwani zobowiązali się zapłacić za zakupione towary w terminie określonym w fakturze. Za nieterminową zapłatę należności pozwani zobowiązali się zapłacić odsetki umowne w wysokości czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w stosunku rocznym. Dodatkowo strony uzgodniły, że wszelkie spory wynikające pomiędzy stronami rozstrzygać będzie sąd właściwy dla siedziby powódki (umowa współpracy – k. 7-9, uchwała nr 2 zarządu (...) Sp. z o. o. – k. 51).

W ramach zawartej umowy współpracy pozwani zakupili u powoda towary do produkcji rolnej, na potwierdzenie czego zostały wystawione następujące faktury VAT:

- (...) z dnia 1 lutego 2016 roku, na kwotę 33.273,24 zł, z terminem płatności do 8 października 2016 roku,

- (...) z dnia 25 maja 2016 roku, na kwotę 1.192,06 zł, z terminem płatności do 2 września 2016 roku,

- (...) z dnia 1 sierpnia 2016 roku, na kwotę 1.732,69 zł, z terminem płatności do 27 września 2016 roku.

Pozwani osobiście odebrali dostarczone do ich gospodarstwa produkty. Płatność za kupiony towar miała nastąpić przelewem w terminach wskazanych w poszczególnych fakturach (faktury VAT nr: (...) – k. 10, (...) – k. 13, (...) – k. 15, potwierdzenia odbioru towarów – k. 11, 14 i 16).

Mimo upływu terminów płatności wynikających z faktur, pozwani nie dokonali płatności. Pismem z 11 stycznia 2017 roku powód wezwał pozwanych do zapłaty kwoty 36.197,99 złotych (pismo z dnia 11 stycznia 2017 roku z potwierdzeniem nadania przesyłki – k. 20-21).

Uzasadniając swoje roszczenie, powód wskazał, iż na podstawie umowy współpracy sprzedała pozwanym towary do produkcji rolnej na potwierdzenie czego zostały wystawione faktury VAT. Pozwani zapłacili z opóźnieniem należności wynikające z części faktur. Pozostała część należności wynikającej z faktury VAT (...) w kwocie 21.197,99 złotych nie została uiszczona. W związku z opóźnieniem w płatności należności powódka wystawiła notę odsetkową w kwocie 695,08 złotych.

Pozwana, wnosząc o oddalenie powództwa, podniosła zarzut bezzasadności roszczenia z uwagi na to, że stroną umowy nie była ona, lecz wyłącznie Gospodarstwo Rolne (...). Ponadto kwestionowała moc dowodową i dopuszczalność wykorzystania w procesie kserokopii załączonych do pozwu dokumentów, w tym kserokopii faktur VAT, z uwagi na ich niepotwierdzenie za zgodność z oryginałem oraz niepodpisanie faktur przez wystawcę. Dodatkowo G. M. wskazała, iż umowa łącząca strony jest nieważna, gdyż nie została zawarta przez członka zarządu powoda, działającej jako sp. z o.o. lub upoważnionego przedstawiciela. Zwróciła również uwagę na sprzeczność pomiędzy wagą towaru podaną na fakturze (...) (500 kg) a wagą podaną na dokumencie WZ (24.000 kg). W dalszej części sprzeciwu wskazała, iż wyprowadziła się od pozwanego w sierpniu 2016 roku, wobec czego nie ma wiedzy odnośnie prowadzonej przez niego działalności. Pozwana zgłosiła również zarzut niewłaściwości miejscowej tutejszego sądu (sprzeciw – k. 38).

W odpowiedzi na sprzeciw pozwanej powód wskazał, iż umowa współpracy została zawarta również przez pozwaną, na co wskazuje podpisanie tejże umowy przez pozwaną. Jednocześnie powód podniósł, iż fakt wystawienia faktur VAT wyłącznie na pozwanego i potwierdzenie odbioru towarów również tylko przez niego nie może zwalniać pozwanej z odpowiedzialności za powstałe zobowiązanie. Powód wskazał również na bezzasadność zarzutu niewłaściwości miejscowej tutejszego sądu, wskazując, iż zgodnie z zwartą umową wszelkie spory wynikające między stronami rozstrzygać będzie sąd właściwy dla siedziby powódki, którą jest G.. Odnosząc się do kwestii mocy dowodnej kserokopii dokumentów dołączonych do pozwu, powód podkreślił, iż kserokopie te zostały potwierdzone za zgodność z oryginałem przez pełnomocnika powódki. Natomiast załączone do pozwu odpisy pozwu oraz załączników nie wymagają potwierdzenia za zgodność, co potwierdza stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w postanowieniu z dnia 18 października 2002 roku wydanym w sprawie V CKN 1830/00. Powód zaznaczył jednocześnie, że faktury dołączone do pozwu zawierają niezbędne elementy wymienione w art. 106e ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W odpowiedzi na sprzeciw zwrócono również uwagę, iż (...) Sp. z o.o. z siedzibą w G.-D. był prawidłowo reprezentowany przy zawieraniu umowy współpracy, co potwierdza uchwała zarządu powódki z dnia 4 lutego 2014 roki (odpowiedź na sprzeciw – k. 46-50).

Stan faktyczny niniejszej sprawy sąd ustalił w oparciu o przedłożone przez stronę powodową dokumenty w postaci umowy współpracy, uchwały zarządu, faktur VAT, noty odsetkowej, potwierdzenia przelewu oraz potwierdzeń odbioru sprzedanych pozwanym towarów. Zdaniem sądu, autentyczność tych dokumentów nie budziła wątpliwości, stąd sąd nie miał żadnych podstaw, aby uznać te dowodu za niewiarygodne, mimo, że pozwana kwestionowała autentyczność tych dokumentów, wskazując, iż są to jedynie kserokopie. Odnosząc się do tych twierdzeń i zarzutów, sąd zwrócił uwagę, iż są one gołosłowne. Należy jednoznacznie podkreślić, iż wbrew twierdzeniom pozwanej powód załączył do pozwu notę odsetkową, faktury VAT, potwierdzenia wpłat, potwierdzenia odbioru towarów przez pozwanego w formie odpisów poświadczonych za zgodność z oryginałem przez profesjonalnego pełnomocnika powoda. W świetle tej okoliczności zarzuty pozwanej dotyczące niewykazania roszczenia okazały się chybione. W zakresie formy odpisów faktur przesłanych pozwanej z odpisem pozwu, należy podkreślić, na co zwróciła uwagę również strona powodowa, że nie wymagają one potwierdzenia za zgodność z oryginałem (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2002 roku, V CKN 1830/00, Legalis nr 56266). Zarzut rozbieżności w ilości towaru wskazanego w fakturze nr (...) oraz w dokumencie wydania tego towaru również okazał się nietrafiony. Należy zwrócić uwagę, że zarówno na fakturze, jak i w dokumencie wydania (WZ) wskazano 24.000 kg nawozu. Zarzut pozwanej co do waloru dowodowego faktur dołączonych do pozwu w związku z brakiem ich podpisu przez wystawcę również nie mógł zostać uwzględniony. Faktury VAT stanowiące dowody w niniejszej sprawie w istocie nie zostały podpisane przez wystawcę. Nie oznacza to jednak, że dokumenty te są nieważne w świetle obowiązujących przepisów, a zatem nie mogą stanowić dokumentów potwierdzających sprzedaż towarów. Zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2017 r. poz. 1221) do niezbędnych elementów faktury nie należy podpis osoby, która ją wystawiła.

Zgodnie z art. 354 § 1 Kc dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego. W myśl art. 481 § 1 kc jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W okolicznościach niniejszej sprawy pozwani w ramach zawartej umowy współpracy zakupili towary do produkcji rolnej, na potwierdzenie czego powód wystawił faktury VAT. Mimo upływu terminów płatności w tych dokumentach należności wynikające z faktur VAT nr: (...) oraz (...) zapłacili po upływie terminów określonych w tych dokumentach. Należność wynikającą z faktury nr (...) również zapłacili po upływie ustalonego terminu płatności i jedynie do kwoty 12.075,25 złotych. W związku z nieterminową spłatą należności powód obciążył pozwanych skapitalizowanymi odsetkami w kwocie 695,08 złotych.

Zgodnie z art. 366 § 1 Kc kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników). Zobowiązanie jest solidarne, jeżeli to wynika z ustawy lub z czynności prawnej – art. 369 Kc.

W ocenie sądu całkowicie bezzasadny okazał się zarzut bezzasadności roszczenia skierowanego pod adresem pozwanej. Zgodnie z art. 65 § 1 i 2 Kc oświadczenia woli należy tak tłumaczyć jak wymagają ze względu na okoliczności, w których zostało złożone, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. W niniejszej sprawie faktycznie w części wstępnej umowy (k. 7) wskazano, że umowa zostaje zawarta pomiędzy (...) Sp. z o.o. a Gospodarstwem Rolnym (...), reprezentowanym przez M. M. i G. M.. Nie można jednak mieć wątpliwości, że stroną tej umowy nie było Gospodarstwo Rolne (...), które nie ma osobowości prawnej, a zatem nie może być stroną stosunku cywilno-prawnego, a osoby wymienione w umowie wskazane jako reprezentujące to gospodarstwo. Umowa ta została podpisana, wbrew twierdzeniom pozwanej, zarówno przez M. M., jak i G. M.. Należy zatem przyjąć, iż są oni stroną tejże umowy.

Odnosząc się do zarzutu pozwanej co do nieprawidłowej reprezentacji powoda przy zawieraniu umowy, wskazać należy, że również ten zarzut okazał się chybiony. Z treści uchwały zarządu powódki z dnia 4 lutego 2014 roku wynika, iż E. W., która podpisała umowę z pozwanymi, posiadała upoważnienie do jednoosobowego podpisywania umów współpracy (k. 51).

Zarzut niewłaściwości miejscowej tutejszego sądu również okazał się nieuzasadniony w świetle uregulowań umowy łączącej strony. Należy zwrócić uwagę, iż w zawartej umowie strony zastrzegły, że wszelkie spory pomiędzy stronami będzie rozstrzygać sąd właściwy dla siedziby A., którym jest tutejszy sąd. Zgodnie z art. 46 § 1 Kpc strony mogą umówić się na piśmie o poddanie sądowi pierwszej instancji, który według ustawy nie jest miejscowo właściwy, sporu już wynikłego lub sporów mogących w przyszłości wyniknąć z oznaczonego stosunku prawnego. Sąd ten będzie wówczas wyłącznie właściwy, jeżeli strony nie postanowiły inaczej lub jeżeli powód nie złożył pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Strony mogą również ograniczyć umową pisemną prawo wyboru powoda pomiędzy kilku sądami właściwymi dla takich sporów. Jednocześnie sąd zważył, iż zasadą w procesie cywilnym jest, że powództwo wytacza się przed sąd pierwszej instancji, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania – art. 27 § 1 Kpc. Uprawnieniem powoda jest jednak wytoczenie powództwa przed sąd według właściwości przemiennej (art. 31-37 Kpc). Zgodnie z art. 34 Kpc powództwo o zawarcie umowy, ustalenie jej treści, o zmianę umowy oraz o ustalenie istnienia umowy, o jej wykonanie, rozwiązanie lub unieważnienie, a także o odszkodowanie z powodu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy można wytoczyć przed sąd miejsca jej wykonania. W razie wątpliwości miejsce wykonania umowy powinno być stwierdzone dokumentem. Zgodnie z art. 454 § 1 zd. 2 Kc świadczenie pieniężne powinno być spełnione w miejscu zamieszkania lub w siedzibie wierzyciela w chwili spełnienia świadczenia. Świadczenie dochodzone pozwem niewątpliwie ma charakter świadczenia pieniężnego mającego bezpośredni związek z wykonaniem umowy sprzedaży towarów do produkcji rolnej. W tym stanie rzeczy tutejszy sąd, jako sąd właściwy ze względu na miejsce położenia siedziby wierzyciela (G.) okazał się również sądem właściwym miejscowo dla rozpoznania niniejsze sprawy.

Zdaniem sądu dla zasadności roszczenia powódki bez znaczenia pozostawała okoliczność, że pozwana wyprowadziła się od pozwanego w sierpniu 2016 roku, zwłaszcza, iż umowa współpracy pomiędzy stronami została zawarta w dniu 27 stycznia 2016 roku, zaś ostatnia transakcja zakupu towarów miała miejsce 1 sierpnia 2016 roku.

Biorąc pod uwagę powyższe, sąd uwzględnił powództwo w całości, zasądzając od pozwanej G. M. solidarnie z pozwanym M. M., wobec którego wydany został dnia 31 marca 2017 roku nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie I Nc 308/17, na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. w G.-D. kwotę 21.893,07 złote z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w stosunku rocznym od kwoty 21.197,99 złotych, stanowiącej część niezapłaconej należności wynikającej z faktury VAT nr (...), poczynając od dnia 9 października 2016 roku do dnia zapłaty, z tym zastrzeżeniem, że wysokość odsetek umownych nie może przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w stosunku rocznym. Ponadto sąd zasądził od kwoty 695,08 złotych, stanowiącej odsetki za opóźnienie wynikające z zapłaty po terminie należności wynikających z faktur nr: (...), (...) oraz (...), stosownie do art. 482 § 1 Kc.

O kosztach orzeczono stosownie do treści art. 98 § 1 i 3 Kpc w zw. z art. 99 Kpc, zasądzając od pozwanej na rzecz powódki kwotę 4.712,00 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, ustalając, iż kwota ta w części, tj. w kwocie 2.690,75 złotych płatna jest solidarnie z pozwanym M. M., który na podstawie nakazu zapłaty z dnia 31 marca 2017 roku został zobowiązany do zwrotu kosztów na rzecz powódki właśnie w tej kwocie. Na zasądzoną od pozwanej kwotę złożyły się: opłata sądowa w kwocie 1.095,00 złotych, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.600,00 złotych - § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804) oraz opłata skarbowa od udzielonych pełnomocnictw w kwocie 17,00 złotych.

sędzia

Krzysztof Rogalewicz