Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1733/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11 lipca 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił B. W. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że została ona wydana w oparciu o orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z dnia 6 lipca 2017 r. , która stwierdziła, że B. W. nie jest niezdolna do pracy.

/decyzja k.17 plik I akt ZUS/

W dniu 16 sierpnia 2017 r. do organu rentowego wpłynęło odwołanie B. W. od powyższej decyzji , w którym wskazała , że nie zgadza się z orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS z dnia 6 lipca 2017 r. , gdyż stanowisko to jest odmienne od stanowiska lekarzy u których leczy się wnioskodawczyni.

/odwołanie k.2/

W odpowiedzi na odwołanie , pełnomocnik organu rentowego wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu odpowiedzi przytoczono argumentację jak w treści zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k.3/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni B. W. urodziła się (...) , legitymuje się wykształceniem średnim w zawodzie technika ekonomisty. W swojej karierze zawodowej pracowała jako pracownik biurowy – urzędnik.

/okoliczności bezsporne/

W dniu 27 kwietnia 2017 r. B. W. złożyła wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

/wniosek k. 1 – 6 odwrót plik I akt ZUS/

Lekarz orzecznik ZUS po przeprowadzeniu bezpośredniego badania i dokonaniu analizy dokumentacji medycznej rozpoznał u wnioskodawczyni : chorobę niedokrwienną serca I/II kl. (...) , stan po pCI (...) , GO i (...) (2014 r.) , kontrolowane nadciśnienie tętnicze , (...) o łagodnym przebiegu , nikotynizm , początkowe zmiany zwyrodnieniowe stawów biodrowych bez dysfunkcji ruchowej , otyłość. Orzeczeniem z dnia 29 maja 2017 r. lekarz orzecznik ZUS stwierdził, że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy.

/opinia lekarska z dnia 29 maja 2017 r. k.61 – 63 plik II akt ZUS , orzeczenie k.8 – 8 odwrót plik I akt ZUS/

Od powyższego orzeczenia wnioskodawczyni złożyła sprzeciw.

/bezsporne/

Komisja lekarska ZUS po przeprowadzeniu bezpośredniego badania oraz po dokonaniu analizy dokumentacji medycznej rozpoznała u wnioskodawczyni: przewlekłą chorobę niedokrwienną serca ( obecnie stabilną z przebytym P. (...) , GO , (...) z implantacją stentów w 2014 r.) , dobrze kontrolowane nadciśnienie tętnicze , (...) bez upośledzenia sprawności wentylacyjnej płuc , zmiany zwyrodnieniowe stawów biodrowych i kręgosłupa bez upośledzenia sprawności ruchowej , otyłość. Orzeczeniem z dnia 6 lipca 2017 r. komisja lekarska ZUS uznała, że wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy.

/opinia lekarska z dnia 6 lipca 2017 r. k.72 – 74 plik II akt ZUS , orzeczenie k.15 – 15 odwrót plik I akt ZUS/

Powyższe orzeczenie legło u podstaw wydania zaskarżonej decyzji.

/decyzja k.17 plik I akt ZUS/

U wnioskodawczyni rozpoznano: astmę oskrzelową o łagodnym przebiegu klinicznym z upośledzeniem sprawności wentylacyjnej płuc o charakterze obturacyjnym stopnia umiarkowanego w badaniach spirometrycznych w 2014 r. i 2015 r. z dobrą reakcją na stosowany lek wziewny , niewymagająca intensyfikacji leczenia ambulatoryjnego czy hospitalizacji. W obecnym stopniu zaawansowania ,choroby nie narusza sprawności organizmu wnioskodawczyni w stopniu powodującym długotrwałą niezdolność do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami.

/opinia biegłego sądowego pulmonologa A. M. k.9-10/

U B. W. stwierdzono: wczesne zmiany zwyrodnieniowe stawów kolanowych bez ograniczenia ich ruchomości i z prawidłową mobilnością badanej , przewlekłe zapalenie krętarzy wielkich obu kości udowych pozostające bez wpływu na dobry zakres ruchomości bioder , ostrogi pięty prawej bez ograniczenia funkcji chodu. Powyższe schorzenia wymagają leczenia w ramach zasiłku chorobowego , ale nie upośledzają narządu ruchu badanej w stopniu dającym podstawę do orzekania o niezdolności do pracy. Wnioskodawczyni z III poziomem kwalifikacji zawodowych jest zdolna do pracy zarobkowej.

/opinia biegłego sądowego ortopedy E. B. k.13-15/

U wnioskodawczyni rozpoznano: przewlekłą stabilną chorobę niedokrwienną serca ( (...)) , stan po przebytej koronaroplastyce prawej tętnicy wieńcowej z założeniem stentu ( 23 maja 2014 r.) , stan po przebytej koronaroplastyce gałęzi okalającej ( plus stent) i tętnicy zstępującej przedniej ( plus stent w lipcu 2014 r.) , nadciśnienie tętnicze , przewlekły nikotynizm. Przewlekła stabilna choroba niedokrwienna seraca , po przebytych w 2014 r. i 2015 r. koronaroplastykach trzech naczyń wieńcowych, oraz nadciśnienie tętnicze obniżają sprawność wnioskodawczyni w stopniu niepowodującym długotrwałej niezdolności do pracy w rozumieniu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. W rozpatrywanym , spornym okresie tj. od kwietnia do września 2017 r. schorzenia natury kardiologicznej miały charakter stabilny i nie powodowały obniżenia sprawności organizmu wnioskodawczyni.

/opinia k.21 – 22 odwrót oraz ustna opinia uzupełniająca min.00:02:38 – 00:07:43 rozprawy z dnia 24 maja 2018 r. , płyta CD k.50 biegłego sądowego kardiologa B. Lao – G./

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z dokumentów w postaci orzeczenia lekarza orzecznika i komisji lekarskiej ZUS, wniosku o przyznanie renty oraz opinii lekarskich.

W toku postępowania wnioskodawczyni zakwestionowała ustalenia komisji lekarskiej ZUS wskazujące, że nie jest ona niezdolna do pracy.

Celem weryfikacji stanowiska wnioskodawcy Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych: pulmonologa , ortopedy oraz kardiologa.

Złożone w sprawie opinie są jasne, zostały sporządzone przez biegłych o specjalnościach właściwych z punktu widzenia schorzeń, na jakie cierpi wnioskodawczyni, w oparciu analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej i bezpośrednie badanie wnioskodawczyni. Sąd oceniając zgromadzony materiał dowodowy, w pełni uznał wartość dowodową opinii powołanych w sprawie biegłych. W ocenie Sądu złożone do sprawy opinie nie zawierają żadnych braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Biegli wydali opinie po przeprowadzeniu stosownych badań i analizie dostępnej dokumentacji lekarskiej wnioskodawcy. Określili schorzenia występujące u wnioskodawczyni oraz ocenili ich znaczenie dla jej zdolności do pracy, odnosząc swą ocenę do kwalifikacji zawodowych. Zdaniem Sądu, opinie biegłych są rzetelne, zostały sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot, a wynikające z nich wnioski są logiczne i prawidłowo uzasadnione.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z treścią art.57 ust.1 ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2017 roku, poz.1383) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełni łącznie następujące warunki:

1)  jest niezdolny do pracy,

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność powstała w okresach wymienionych w cytowanym przepisie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Brak choćby jednego z warunków wymienionych w art.57 ww. ustawy powoduje brak prawa do świadczenia.

W niniejszej sprawie spór między stronami ograniczał się do oceny stanu zdrowia wnioskodawczyni pod kątem niezdolności do pracy.

Zgodnie z treścią art.12 ww. ustawy niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania, co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji i możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art.13 ust.1 ww. ustawy).

W definicji niezdolności do pracy ustawodawca dał wyraz powiązaniu prawa do renty z rzeczywistą znaczną utratą zdolności do pracy zarobkowej, jako takiej, a częściową niezdolność do pracy powiązał z niezdolnością do pracy w ramach posiadanych kwalifikacji, przy uwzględnieniu możliwości i sprawności niezbędnych do dalszego zaangażowania w procesie pracy, zaakcentował istnienie potencjalnej przydatności do pracy. Chodzi zatem o zdolność do pracy zarobkowej nie tylko, jako zdolność do wykonywania dotychczasowej pracy, ale zdolność do podjęcia pracy w ogóle, z uwzględnieniem rodzaju i charakteru dotychczas wykonywanej pracy, poziomu wykształcenia, wieku, predyspozycji psychofizycznych.

Zdolność do pracy ma dwa elementy: biologiczny (ogólna sprawność psychofizyczna) i gospodarczy (przydatność na rynku pracy). Należało zatem ustalić, czy ubezpieczona jest zdolna do wykonywania pracy zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami, czy jej kwalifikacje pozwalają na wykonywanie innej pracy, czy też konieczne jest jej przekwalifikowanie.

Niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy nie jest kryterium niezdolności do pracy w rozumieniu art.12 ww. ustawy. Brak możliwości wykonywania dotychczasowej pracy nie jest wystarczający do stwierdzenia częściowej niezdolności do pracy, gdy jest możliwe podjęcie innej pracy (w swoim zawodzie, bez przekwalifikowania lub gdy rokowanie co do przekwalifikowania jest pozytywne). Niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy jest warunkiem koniecznym do ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ale nie jest warunkiem wystarczającym jeżeli wiek, poziom wykształcenia, predyspozycje psychofizyczne dają podstawy do uznania, że jest możliwe podjęcie pracy w zawodzie albo po przekwalifikowaniu. W wyroku z dnia 8 września 2014 roku (I UK 431/14, Legalis nr 1330112) Sąd Najwyższy wskazał, iż „doniosłe znaczenie w konstrukcji częściowej niezdolności do pracy (której definicję zawiera art.12 ust.3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych) ma podkreślenie, że chodzi o ocenę zachowania zdolności do wykonywania nie jakiejkolwiek pracy, lecz pracy „zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji”. R. legis wyodrębnienia tej przesłanki stanowi wyeliminowanie sytuacji, w których ubezpieczeni o wyższych kwalifikacjach po utracie zdolności do ich zarobkowego wykorzystania zmuszeni byliby podjąć pracę niżej kwalifikowaną, do której zachowali zdolność, wobec braku środków do życia.

O częściowej niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, ale ocena czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnie z kwalifikacjami.

Zebrany w niniejszym postępowaniu materiał dowodowy nie pozwolił zakwestionować prawidłowości zaskarżonej przez ubezpieczoną decyzji. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego (opinii biegłych: pulmonologa , ortopedy oraz kardiologa) wynika jednoznacznie, iż ubezpieczona nie jest niezdolna do pracy.

Podkreślić w tym miejscu należy, że przy ocenie opinii biegłych lekarzy Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego. Odmienne ustalenie w tej mierze może być dokonane tylko na podstawie opinii innych biegłych lekarzy, jeżeli ich opinia jest bardziej przekonywująca oraz wszechstronnie przedstawia kwestię nasuwającą wątpliwości w sprawie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1987 r., II URN 228/87). Jednakże opinię innego biegłego sądowego Sąd może dopuścić jedynie wtedy, gdy opinia, która została już złożona do sprawy zawiera istotne braki, względnie nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 r., II CR 817/73).

Należy wskazać, iż przyczyna niezdolności do pracy nie ma wynikać z choroby, a z naruszenia sprawności organizmu, czyli czynnika medycznego, który powoduje utratę zdolności do pracy. Z ustaleń Sądu wynika, że występujące u wnioskodawczyni schorzenia natury pulmonologicznej , ortopedycznej oraz kardiologicznej mogą wprawdzie wpływać na jakość jej życia, tak jednocześnie nie ograniczają w znacznym stopniu zdolności do wykonywania przez nią pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Z całą zatem pewnością wnioskodawczyni może wykonywać prace adekwatne do swoich kwalifikacji i posiadanego wykształcenia, a w przypadku zaostrzenia choroby może być orzekana , w stosunku do jej osoby, czasowa niezdolność do pracy.

Sąd pragnie jednocześnie podkreślić ,że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych obowiązuje zasada oceny prawidłowości decyzji według stanu istniejącego w dacie jej wydania. Mimo, że sąd ubezpieczeń społecznych rozpoznaje sprawę merytorycznie na nowo, to jednak jako organ kontrolny wobec organu rentowego ma obowiązek odniesienia się do stanu rzeczy istniejącego w dacie wydania decyzji. Z tej przyczyny obowiązująca w "klasycznym" procesie cywilnym reguła wyrażona w art. 316 § 1 k.p.c., zgodnie z którą sąd bierze pod uwagę stan rzeczy z chwili zamknięcia rozprawy, doznaje wyjątku w postępowaniu odrębnym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, ze względu na jego szczególny, odwoławczy charakter./tak SA w Szczecinie z dnia 20 lipca 2016 r. ,III AUa 942/15, LEX nr 2121870/. Tym samym Sąd był zobligowany do rozpoznania sprawy pod kątem zdolności wnioskodawczyni do pracy na dzień wydania zaskarżonej decyzji i tym samym nie badał czy po dacie wydania zaskarżonej decyzji jej stan zdrowia uległ pogorszeniu.

W konsekwencji brak jest podstaw do przyznania wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy i Sąd Okręgowy na postawie art.477 14§1 k.p.c. oddalił odwołanie.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawczyni.

S.B.