Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lutego 2018 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Arkadiusz Łata (spr.)

Sędziowie SSO Kazimierz Cieślikowski

SSO Grażyna Tokarczyk

Protokolant Aleksandra Studniarz

przy udziale Grzegorza Popławskiego

Prokuratora Prokuratury Rejonowej wT.

po rozpoznaniu w dniu 23 stycznia 2018 r.

sprawy skazanego Z. W. ur. (...) w P., syna H. i B.

w przedmiocie wydania wyroku łącznego

na skutek apelacji wniesionej przez skazanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach

z dnia 19 października 2017 r. sygnatura akt VI K 178/17

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk i art. 624 § 1 kpk

1.  zmienia punkt 1 zaskarżonego wyroku w ten sposób, że z podstawy wymiaru kary łącznej eliminuje art. 4 § 1 kk i wymierzoną karę łączną obniża do 6 (sześciu) lat i 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

2.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. J. kwotę 147,60 zł (sto czterdzieści siedem złotych i sześćdziesiąt groszy) obejmującą kwotę 27,60 zł (dwadzieścia siedem złotych i sześćdziesiąt groszy) podatku VAT, tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów obrony skazanego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

4.  zwalnia skazanego od ponoszenia wydatków postępowania odwoławczego obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt VI Ka 1031/17

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy stwierdził, co następuje

Apelacja skazanego okazała się skuteczna o tyle, iż w następstwie jej wywiedzenia należało zmienić zaskarżony wyrok łączny poprzez wyeliminowanie z podstawy wymiaru kary łącznej art. 4 § 1 kk oraz obniżenie orzeczonej kary łącznej do 6 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności.

W pierwszym rzędzie podkreślić jednak potrzeba, że Sąd I instancji ze wszech miar zasadnie zastosował przepisy ustawy karnej dotyczące zbiegu przestępstw oraz łączenia kar w wersji obowiązującej przed datą 1 lipca 2015 r., kiedy to weszły w życie fundamentalne zmiany w tymże zakresie wprowadzone na mocy ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 396). Wszystkie bowiem badane wyroki „cząstkowe” zapadły i uprawomocniły się jeszcze przed dniem, od którego wspomniany akt prawny zaczął obowiązywać. Co więcej, wszystkich czynów, jakich wyroki te dotyczyły Z. W. dopuścił się przed 1 lipcem 2015 r.

Zgodnie z uregulowaniem art. 19 ust. 1 ustawy z 20 lutego 2015 r. przepisów rozdziału IX Kodeksu karnego w brzmieniu nadanym tą ustawą nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia jej w życie, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie powyższej ustawy.

Ta ostatnia sytuacja nie miała miejsca w przedmiotowym przypadku, a tym samym nie ulegało wątpliwości, iż zastosowanie znajdowały wyłącznie zasady przewidziane w art. 85 kk i następnych kk – w wersji sprzed nowelizacji. W konsekwencji nie występował tu problem względności ustaw oraz ocen, które brzmienie odpowiednich przepisów Kodeksu karnego będzie in concreto dla skazanego korzystniejsze. Niczym nieuzasadnione pozostawało tym samym powoływanie art. 4 § 1 kpk w podstawie prawnej wymiaru kary łącznej.

Sąd Okręgowy w ramach kontroli instancyjnej przepis ten zatem wyeliminował.

Przechodząc do istoty rzeczy, Sąd I instancji starannie i prawidłowo przeprowadził postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego, trafnie ustalając, że podstawowa przesłanka z art. 85 kk (w brzmieniu sprzed dnia 1 lipca 2015 r.) by poszczególne przestępstwa, za które skazania „cząstkowe” nastąpiły, były popełnione zanim zapadł pierwszy, choćby nieprawomocny wyrok, co do któregokolwiek z nich, jak również przesłanka, by za czyny te wymierzone zostały kary tego samego rodzaju – zostały spełnione jedynie w odniesieniu do skazań wyrokami „jednostkowymi” opisanymi szczegółowo w punktach: II, III i IV części wstępnej zaskarżonego wyroku łącznego (wyroki Sądów Rejonowych: w Tarnowskich Górach z dnia 12.11.2013 r. - sygn. akt VI K 556/13, w Kluczborku z dnia 18.06.2013 r. – sygn. akt VI K 209/13 i w Jaworznie z dnia 19.12.2014 r. - sygn. akt II K 84/12).

Łączeniu podlegały tym samym wszystkie kary „cząstkowe” (nie kary łączne) orzeczone wspomnianymi wyrokami za zbiegające się przestępstwa. Zasadnie nie brano pod uwagę kar łącznych pozbawienia wolności, gdyż te traciły moc z chwilą wydania aktualnego wyroku łącznego.

Słusznie zarazem Sąd Rejonowy umorzył – po myśli art. 572 kpk – postępowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego w odniesieniu do kar wymierzonych wyrokami, o których mowa w punktach: I i V części wstępnej (wyroki: Sądu Rejonowego w Myszkowie z dnia 20.12.2012 r. – sygn. akt II K 18/09 oraz Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 22.01.2015 r. - sygn. akt VI K 1025/14). Przestępstwa objęte tymi wyrokami nie mieściły się bowiem w granicach zbiegu, o jakim owa wyżej.

Sąd I instancji prawidłowo również określił granice, w których mogła być ukształtowana kara łączna w rozpatrywanym przypadku, a to od 2 lat do 9 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolości, a także trafnie wskazał na dyrektywy orzeczenia takiej kary, a mianowicie w postaci stopnia podmiotowych i przedmiotowych związków między pozostającymi w zbiegu występkami oraz w postaci wzglądu na prewencyjne oddziaływanie kary łącznej.

Dokonanie przez wielokrotnie karanego Z. W. aż dwunastu przestępstw, z których przytłaczająca większość to czyny skierowane przeciwko mieniu przemawiało zdecydowanie za przyjęciem negatywnej w stosunku do skazanego prognozy kryminologiczno-społecznej oraz za wymierzeniem kary łącznej w wysokości zdecydowanie wyższej aniżeli wynikałoby to z zasady pełnej absorpcji – jak życzyłby sobie tego apelujący. Ustalenia poczynione w postępowaniu rozpoznawczym jednoznacznie przekonywały, iż właśnie ze względów prognostycznych i prewencyjnych tego rodzaju kara łączna stanowiłaby dla skazanego nieuzasadnioną niczym nagrodę, gdy tymczasem instytucja kary łącznej nie została pomyślana jako swoista premia dla sprawcy popełniającego większą liczbę przestępstw (vide: np. postanowienie SN z dnia 4 lipca 2007 r. - V KK 419/06, OSNKW z 2007 r., Nr 10, poz. 74 wraz z uzasadnieniem). W przeciwnym wypadku jej rola byłaby wręcz demoralizująca i utwierdzająca przekonanie o opłacalności takiego procederu.

Z. W. był karany wielokrotnie. Pierwszy w ogólności wyrok wydany został w marcu 1992 r., a zatem przed dwudziestu sześciu laty. Do obecnej chwili skazany miał bardzo dużo czasu na zmianę postawy życiowej oraz na ukształtowanie prawidłowego stosunku do porządku prawnego. Wiele razy odbywał kary typu izolacyjnego. Kolejne wyroki skazujące świadczą jednak, że nie skorzystał z szansy na resocjalizację.

Wszystko to przemawiało za stosunkowo surowym potraktowaniem go przy orzekaniu kary łącznej.

Odnosząc się natomiast do zagadnienia przedmiotowych i podmiotowych podobieństw pomiędzy zbiegającymi się w badanej sprawie przestępstwami skazanego, Sąd odwoławczy uznał, że występowały one ze znacznie większym jednak natężeniem aniżeli odczytał to Sąd jurysdykcyjny.

Skazany dopuszczał się ich regularnie w odstępach czasowych kilku miesięcy począwszy od maja 2010 r. do lutego 2013 r. Zasadnicza większość tych czynów godziła w cudze mienie, przedstawiając równocześnie zbliżony sposób działania oraz zbliżoną kwalifikację prawną. Podobieństwa zatem wykazywała również motywacja skazanego i pobudki jego działania. Wszystkich czynów dopuścił się on też z winy umyślnej w zamiarze bezpośrednim.

Omówione przesłanki nakazywały z kolei – jakkolwiek z wykorzystaniem zasady asperacji i to w stopniu zbliżonym wręcz do sumy kar – na korzystniejsze ukształtowanie rozmiaru kary łącznej aniżeli uczynił to Sąd orzekający.

Sąd Okręgowy modyfikując pkt 1 zaskarżonego wyroku wymierzył ją zatem na poziomie 6 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności, uznając że taka kara należycie spełni swe cele zapobiegawcze i wychowawcze oraz w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

W pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymany został w mocy. O wydatkach postępowania odwoławczego orzeczono jak w pkt 4 wyroku niniejszego.