Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 4 października 2016r.

Sąd Rejonowy w Sanoku, Wydział IV Pracy w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Elżbieta Domańska

Ławnicy: Agata Niemiec

E. Z.

Protokolant: Izabela Cieślik

po rozpoznaniu w dniu w 27 września 2016 roku w S.

sprawy z powództwa D. K. (PESEL (...))

przeciwko S. P.w S. (NIP (...))

o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenie umowy o pracę i zasądzenie wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy

I.  P r z y w r a c a powoda D. K. do pracy u pozwanego w S. P.w S. na dotychczasowych warunkach pracy i płacy.

II.  Z a s ą d z a od pozwanego S. P.w S. na rzecz powoda D. K. kwotę 2100 zł (słownie: dwa tysiące sto złotych) brutto za czas pozostawania bez pracy w razie podjęcia przez powoda pracy u strony pozwanej.

III.  Z a s ą d z a od pozwanegoS. P.w S. na rzecz powoda D. K. kwotę 630 zł (słownie: sześćset trzydzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

IV. Z a s ą d z a od pozwanego S. P.w S. na rzecz Skarbu Państwa kasy Sądu Rejonowego w Sanoku kwotę 126 zł (słownie: sto dwadzieścia sześć złotych) tytułem części opłaty sądowej od pozwu, odstępując od obciążania pozwanego opłatą sądową w pozostałym zakresie.

Sygn. akt IV P 184/15

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Sanoku z dnia 4 października 2016 r.

Pozwem z dnia 4 listopada 2015 r., skierowanym przeciwko pozwanemu – S. P.w S., powód D. K. wniósł o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia stosunku pracy dokonanego w dniu 28 października 2015 r., a w przypadku, gdyby stosunek pracy uległ już rozwiązaniu o przywrócenie do pracy na dotychczasowych warunkach pracy i płacy oraz o zasądzenie odszkodowania w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy w razie podjęcia pracy u pozwanego. W toku postępowania powód wniósł również o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu według obowiązujących przepisów prawa.

W uzasadnieniu żądania powód podniósł w szczególności, że pracuje u strony pozwanej od dnia 4 maja 2010 r. na podstawie umowy na czas nieokreślony i świadczył pracę w Wydziale Komunikacji i (...), ostatnio na stanowisku młodszego referenta. W dniu 28 października 2015 r. pozwany wypowiedział mu umowę o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia z przyczyn leżących po stronie pozwanego. Powyższego wypowiedzenia pozwany dokonał w sposób wadliwy, albowiem w oświadczeniu o wypowiedzeniu stosunku pracy nie podał kryteriów, które zadecydowały o zwolnieniu jego osoby, przez co przyczyna rozwiązania stosunku pracy została wskazana w sposób zbyt ogólny, niepełny.

W uzasadnieniu swojego odwołania powód podniósł także, iż wymuszona względami ekonomiczno – organizacyjnymi redukcja zatrudnienia uzasadnia wypowiedzenie umów o pracę tylko przy zastosowaniu obiektywnych, równych i sprawiedliwych kryteriów wyboru do zwolnienia z pracy pracowników wytypowanych spośród ogółu zatrudnionych, których dotyczyły przyczyny zmuszające pracodawcę do dokonywania zwolnień z pracy. Tymczasem przyjęte przez pozwanego kryterium nieprawidłowego zatrudnienia jest nieuzasadnione, ponieważ nie może być kwalifikowany do zwolnienia w oparciu o kryterium, które jest wyłącznym zaniedbaniem pozwanego i tym samym nie może wywoływać negatywnych skutków dla niego.

Powód podał również, iż pozwany nigdy nie poinformował go o wyniku oceny (z kartą oceny zapoznał się dopiero w toku postępowania sądowego),
a poprzestanie w kartach ocen na wskazaniu liczby punktów w ramach kryteriów z pominięciem okoliczności uzasadniających taką a nie inną ocenę nie pozwala stwierdzić i co najmniej budzi uzasadnione wątpliwości czy pracownik został poddany ocenie i w oparciu o jakie przesłanki. Analiza poszczególnych kart ocen wskazuje na to, że Naczelnicy poszczególnych wydziałów sporządzali oceny pracowników, w tym jego, w sposób dowolny i nieobiektywny. W kwestii ocen powód zaprzeczył by jego nieobecności miały charakter długotrwałych, czy też częstych i dezorganizowały pracę wydziału, w którym wykonywał swoje obowiązki pracownicze. Wskazał, że przeprowadzona ocena w ramach kryterium wykształcenia i kwalifikacji zawodowych uwzględniała jedynie wykształcenie formalne. Ocena kryterium stażu pracy również była dowolna, ponieważ pracownicy z krótszym od niego stażem pracy u pozwanego, a mianowicie R. W. i E. N. uzyskali o jeden punkt więcej od niego. Co również istotne Naczelnik Wydziału, w którym pracował nie dokonał oceny pracowników w kryterium sytuacji rodzinnej, materialnej, życiowej i socjalnej.

W ocenie powoda zbyt ogólnie wskazana w oświadczeniu pracodawcy przyczyna wypowiedzenia stosunku pracy oraz nieprawidłowości przy ocenie i typowaniu pracowników do zwolnienia przesądzają o wadliwości wypowiedzenia stosunku pracy i uzasadniają przywrócenie go do pracy. /pozew – k. 2 – 4; dalsze stanowiska procesowe – k. 122, 167 – 169, 215;/

W odpowiedzi na powyższe pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko pozwany podniósł, że zmniejszenie zatrudnienia w S. P.w S. jest rzeczywiste i dokonane zostało zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Wytypowanie powoda do rozwiązania stosunku pracy zostało przeprowadzone prawidłowo, bezstronnie i było w pełni uzasadnione. Zastosował obiektywne, rzeczywiste, realne, konkretne i sprawiedliwe kryteria doboru pracownika do zwolnienia. Przeprowadzona weryfikacja wykazała, że powód posiada, w porównaniu z innymi pracownikami, bardzo krótki staż pracy, a jego wykształcenie i kwalifikacje zawodowe w zakresie biologii nie odpowiadają obowiązkom wykonywanym na zajmowanym stanowisku w Wydziale Komunikacji i (...). Na ogólną możliwą maksymalnie do uzyskania liczbę 35 punktów powód uzyskał tylko 20 punktów.

/odpowiedź na pozew z załącznikami – k. 56 – 60; kolejne stanowiska procesowe pozwanego – k. 112, 132, 215,/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód D. K. ma 33 lata, z wykształcenia jest magistrem biologii. Od dnia 4 maja 2010 r. do dnia 31 stycznia 2016 r. zatrudniony był w S. P.w S., w pełnym wymiarze czasu pracy. Początkowo powód zatrudniony był na podstawie umów o pracę zawartych na czas określony, przy czym porozumieniem stron z dnia 18 grudnia 2012 r. zmieniono warunki zatrudnienia powoda na umowę o pracę na czas nieokreślony od dnia
4 maja 2010 r.

Powód od początku zatrudnienia u strony pozwanej pracował w Wydziale Komunikacji i (...), najpierw na stanowisku młodszego referenta, następnie na stanowisku pomocy administracyjnej, a od dnia 1 marca 2013 r. ponownie na stanowisku młodszego referenta.

W Wydziale Komunikacji i (...) powód podlegał bezpośrednio Naczelnikowi tego wydziału w osobie Z. S.. Powód został przeszkolony i już po trzech miesiącach pracy był w ocenie Naczelnika przygotowany do uzyskania upoważnienia do wydawania decyzji administracyjnych w imieniu Starosty (...) w indywidulanych sprawach z zakresu administracji publicznej, związanych z rejestracją pojazdów, wydawaniem dowodów rejestracyjnych, nabiciem numerów nadwozia, dokonywaniem wpisów w dowodach rejestracyjnych, wycofywaniem pojazdów z ruchu, wyrejestrowaniem pojazdów, wydawaniem i zatrzymaniem praw jazdy, w tym do wydawania decyzji administracyjnych, postanowień i zaświadczeń w przedmiotowym zakresie oraz podpisywania w imieniu Starosty pism i dokumentów w tych sprawach. W dniu 9 sierpnia 2010 r. Z. S. wystąpił do ówczesnego Starosty W. K. o upoważnienie powoda do wykonywania tych czynności i upoważnienie takie Starosta udzielił powodowi zarządzeniem nr 53A/2010 r. z dnia 13 września
2010 r. na czas nieokreślony.

Powód został przeniesiony ze stanowiska pomocy administracyjnej na stanowisko urzędnicze młodszego referenta w ramach awansu wewnętrznego z pominięciem procedury naboru na stanowisko urzędnicze. Powód został awansowany z pominięciem tej procedury w 2013 r., przez ówczesnego Starostę S. N.. Nieprawidłowość ta została stwierdzona w ramach audytu przeprowadzonego po nastaniu nowego Starosty R. K..

W trakcie zatrudnienia w Wydziale Komunikacji i (...) do obowiązków powoda, zgodnie z zakresem czynności, należały sprawy z zakresu praw jazdy, rejestracji pojazdów i sprawy z zakresu obsługi wydziału.

Powód był dobrym pracownikiem, służył pomocą w trudnych sytuacjach, zawsze wykonywał polecenia Naczelnika Wydziału. Pracował na stanowisku, na którym obsługiwał klientów i czasami miewał problemy interpersonalne z klientami. W ocenie Z. S. wszyscy zatrudnieni w Wydziale Komunikacji i (...) byli bardzo dobrymi pracownikami.

(dowody: dokumenty w aktach osobowych powoda przy aktach sprawy; zeznania świadków: I. S. – k. 208 – 212, Z. S. – k. 212 – 213; przesłuchanie powoda D. K. – k. 213 - 215;)

Na podstawie uchwały nr 190/2015 Zarządu Powiatu (...) z dnia
25 sierpnia 2015 r. w sprawie wprowadzenia nowego regulaminu organizacyjnego S. P.w S. dokonana została zmiana w strukturze organizacyjnej polegająca na połączeniu niektórych wydziałów: z wydziału oświaty oraz wydziału promocji, kultury i rozwoju powstał jeden wydział o nazwie wydział oświaty, promocji kultury i rozwoju, z wydziału inwestycji oraz biura pozyskiwania środków pomocowych powstał jeden wydział o nazwie inwestycji i zamówień publicznych. Utrzymano w strukturze organizacyjnej Starostwa Wydział Komunikacji i (...).

Na podstawie § 7 ust. 3 nowego regulaminu organizacyjnego, Starosta sprawujący zgodnie z art. 35 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2015 r., poz. 1445) funkcję kierownika S. P.uzyskał prawo określania w drodze zarządzenia ilości etatów w S. P.z podziałem na poszczególne komórki organizacyjne, niezbędnych do wykonania zadań S. P.. Korzystając z tego uprawnienia, w związku z powyższymi zmianami oraz po dokonaniu oceny zakresu zadań realizowanych w S. P.w S. przez poszczególne komórki, Starosta zarządzeniem nr (...) z dnia 17 września 2015 r. w sprawie ustalania etatyzacji w S. P.w S. i zarządzeniem nr (...) z dnia 12 października 2015 r., określił nowy stan zatrudniania w S. P., w tym w Wydziale Komunikacji i (...). W wydziale tym Starosta ustalił w miejsce 19 etatów 17 etatów, co spowodowało konieczność rozwiązania stosunku pracy z dwoma pracownikami zatrudnionymi w tym wydziale. Generalnie Starosta ustalił łączną ilość etatów w S. P.na 107,25 etatów. W porównaniu do poprzedniej powszechnej etatyzacji, ustalonej przez Zarząd Powiatu na posiedzeniu w dniu 23 października
2014 r. (na podstawie poprzedniego regulaminu organizacyjnego S. P., którego tekst jednolity stanowił załącznik do uchwały nr XXXI/358/2012 Rady Powiatu (...) z dnia 14 grudnia 2012 r.) i przewidującej zatrudnienie w S. P.w S. 124 osób na 122,75 etatach, zatrudnienie w S. P.w S. uległo zmniejszeniu o 15,5 etatu, co skutkowało koniecznością rozwiązania stosunku pracy z kilkunastoma pracownikami S. P.w S.. Do zwolnienia przewidziano grupę 10 osób, z uwagi na to, że w 2016 r. 5 osób miało przejść na emeryturę.

W związku z koniecznością redukcji zatrudnienia i wytypowania pracowników do rozwiązania stosunków pracy Starosta wydał zarządzenie
nr (...) z dnia 12 października 2015 r. w sprawie wprowadzenia procedury doboru do zwolnienia z pracy z przyczyn organizacyjnych pracowników S. P.w S.. Zarządzeniem tym, w celu weryfikacji – wskazania pracownika, z którym konieczne będzie rozwiązanie stosunku pracy powołał komisję w składzie: starosta (...), wicestarosta (...), naczelnicy wydziałów starostwa, w których przewidziano zmniejszenie stanu zatrudnienia, przedstawiciele związku zawodowego, pracownik kadr. Zgodnie z paragrafem 5 zarządzenia komisja miała wskazać pracownika do zwolnienia w oparciu o kryteria doboru do zwolnienia, określone w załączniku nr 1 do zarządzenia oraz w oparciu o kartę oceny pracownika sporządzoną przez Naczelnika Wydziału, zgodnie ze wzorem karty określonym w załączniku nr 2 do zarządzenia. W paragrafie 6 ust. 3 zarządzenia zapisano, że wytypowanie pracowników do zwolnienia winno być poprzedzone poinformowaniem pracowników o zamiarze redukcji zatrudnienia oraz o kryteriach doboru pracowników do zwolnienia.

Jako kryteria doboru pracowników do zwolnienia przyjęto:

1. Nieprawidłowe zatrudnienie pracowników na stanowisku urzędniczym, tj. zatrudnienie na stanowisku urzędniczym z pominięciem procedury naboru lub awansowanie pracownika ze stanowiska obsługi na stanowisko urzędnicze, w tym kierownicze stanowisko urzędnicze z pominięciem procedury naboru.

2. Posiadanie przez pracownika uprawnienia do emerytury lub renty.

3. Ocena pracy pracownika oraz jego dalszej przydatności dla pracodawcy przeprowadzona przez naczelnika wydziału w oparciu m.in. o – ocenę jakości pracy, efektywności, znajomości zagadnień, dyscypliny pracy, dyspozycyjności, osobistego zaangażowania, sumienności, dokładności, terminowości, samodzielności i profesjonalizmu pracownika. Wskazano, że ocena pracy powinna zawierać uzasadnienie. Naczelnik wydziału zobowiązany został m.in. do wskazania konkretnych powodów najniższej oceny pracy pracownika wskazanego do zwolnienia. Wskazano, że powód (przyczyna) nie może być określona w sposób ogólnikowy np. „nieefektywność pracy pracownika”.

4. Długotrwałe lub częste nieobecności pracownika w pracy, które dezorganizują pracę wydziału.

5. Wykształcenie oraz kwalifikacje zawodowe. Zaznaczono, iż porównując wykształcenie oraz kwalifikacje zawodowe pracowników, jako kryterium wyboru do zwolnienia z pracy należy uwzględnić nie tylko formalny poziom wykształcenia, ale także umiejętności wykorzystywania kierunkowej wiedzy teoretycznej w pracy, doświadczenie zawodowe pracownika, kwalifikacje dodatkowe oraz uzupełniające. Należy brać pod uwagę wykształcenie, kwalifikacje zawodowe, kompetencje istotne z punktu widzenia pracodawcy i niezbędne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

6. Staż pracy w S. P..

7. Sytuacja rodzinna, materialna, życiowa i socjalna pracowników.

O sposobie i zasadach przeprowadzania zwolnień Starosta zawiadomił działającą w Starostwie zakładową organizacje związkową – Komisję Międzyzakładową (...) przy S. P.w S., której przedstawiciele ostatecznie nie wzięli udziału w pracach komisji.

W przypadku typowania pracowników do rozwiązania stosunku pracy w Wydziale Komunikacji i (...) Starosta (...) R. K. powołał komisję w skład której wszedł on sam, Wicestarosta (...) W. K., Naczelnik Wydziału (...) i (...) Z. S. i Pracownik Kadr Starostwa Powiatowego, a to Główny Specjalista do Spraw Osobowych I. S..

Oceny pracy wszystkich pracowników z Wydziału Komunikacji i (...) dokonał Naczelnik tego wydziału Z. S.. Karta ocen przewidywała w każdy z kryterium określoną liczbę punktów. W kryterium nr 1 w przypadku prawidłowego zatrudnienia 5 pkt, natomiast w sytuacji nieprawidłowego zatrudnienia 0 pkt. W tym kryterium powód otrzymał ocenę punktową 0. Taką samą ocenę co powód otrzymali: B. A., P. O., M. P. i E. S.; pozostali pracownicy otrzymali każdy po 5 punktów. W kryterium nr 2 „posiadanie przez pracownika uprawnień do emerytury lub renty” powód podobnie jak pozostali pracownicy wydziału otrzymał maksymalną liczbę punktów – tj. 5 pkt (brak prawa do emerytury/renty). Kryteria nr 3, 4, 5, 6 i 7 przewidywały ocenę punktową w skali od 1 do 5 punktów. W kryterium nr 3
„ocena pracy pracownika i jego dalszej przydatności dla pracodawcy” powód otrzymał punktów 4, w opisie naczelnik wydziału wskazał, że powód właściwie wykonuje swoje obowiązki wynikające z zakresu czynności. W tym kryterium wszyscy pracownicy wydziału otrzymali punktację zbliżoną - od 4 do 5 punktów. W kryterium nr 4 „długotrwałe lub częste nieobecności pracownika w pracy, które dezorganizują pracę” Z. S. wystawił powodowi ocenę 4 pkt wskazując w opisie kryterium cyt. „pracownik korzysta z niezapowiedzianych wcześniej urlopów”. Zgodnie z przyjętymi zasadami przez długotrwałe lub częste nieobecności pracownika w pracy, które dezorganizują pracę należało rozumieć częste nieobecności chorobowe dezorganizujące pracę. W przypadku powoda takich sytuacji nie było i powód powinien był otrzymać 5 punktów. W tym kryterium pracownicy wydziału otrzymali punktację od 4 do 5 punktów. W 5 kryterium „wykształcenie oraz kwalifikacje zawodowe pracownika” powód otrzymał 4 pkt, w opisie oceny naczelnik wydziału wskazał cyt. „studia wyższe II stopnia mgr biologii”. W tym kryterium o jeden punkt więcej od powoda otrzymały osoby legitymujące się studiami wyższymi II stopnia o kierunku prawo bądź administracja, a także osoby posiadające studia wyższe II stopnia z zakresu historii lub wychowania fizycznego, ale jednocześnie posiadający studia podyplomowe z zakresu administracji. Posiadająca wykształcenie II stopnia mgr inż. rolnictwa E. S. otrzymała tyle punktów co powód, natomiast B. A. (inż. rolnictwa), M. B. (studia wyższe I stopnia nieadministracyjne) i A. R. (studia wyższe I stopnia licencjat z kulturoznawstwa) po 3 pkt. A. B. posiadająca wykształcenie średnie policealne otrzymała 2 pkt, natomiast H. F. posiadająca wykształcenie zawodowe z zakresu rolnictwa 1 pkt. W 6 kryterium „staż pracy w Starostwie Powiatowym” powód posiadający 6 lat pracy otrzymał 3 pkt, podobnie jak B. A., M. P. i E. S. (posiadający 5 – cio letni staż pracy), A. G. i P. O. (staż 6 lat), M. B. (staż 7 lat). O jeden punkt więcej od powoda otrzymali pracownicy posiadający 8 – letni (A. C., D. R.) i 9 - letni staż pracy (K. W., A. L., A. R.). Po 5 pkt otrzymali pracownicy mający 11 – letni (A. B.), 15 – letni ( L. S.), 20 – letni ( A. S. (1)), 23 – letni (H. F.) i 25 – letni (G. C.) staż pracy u pozwanego. Naczelnik Z. S. nie ocenił pracowników w ramach 7 kryterium „sytuacja rodzinna, materialna, życiowa i socjalna pracowników”, wskazując w opisie: brak wiedzy niezbędnej do oceny kryterium.

Po zsumowaniu wszystkich punktów powód D. K. i M. P. otrzymali po 20 pkt, B. A. otrzymał 21 pkt, E. S. – 22 pkt, P. O. – 23 pkt, H. F. – 25 pkt, M. B. – 26 pkt, A. B., A. R., G. C. i A. S. (2) – 27 pkt; A. C., A. D., K. W., A. L., D. R. i L. S. – 28 pkt.

Zarówno przed, jak i po sporządzeniu oceny powoda, Z. S. nie zapoznał go z kryteriami oceny i z wynikami oceny.

W dniu 21 października 2015 r. komisja podjęła decyzję o rozwiązaniu stosunku pracy z powodem.

Z Wydziału Komunikacji i (...) oprócz powoda do zwolnienia wytypowano B. A. i M. P..

(dowody: uchwała XXXI/358/2012 Rady Powiatu w S. z dnia 14 grudnia 2012 r. w sprawie zmiany Regulaminu Organizacyjnego Starostwa Powiatowego w S. –
k. 63 – 85; uchwała nr 190/2015 Zarządu Powiatu (...) z dnia 25 sierpnia 2015 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu Organizacyjnego S. P.w S. – k. 86 – 100; zarządzenie nr (...) Starosty (...) z dnia 12 października 2015 r. w spawie wprowadzenia procedury doboru do zwolnienia z pracy z przyczyn organizacyjnych pracowników S. P.w S. wraz z kryteriami doboru do zwolnienia z przyczyn organizacyjnych pracowników S. P.w S. – k. 103 - 106, zarządzenie nr (...) Starosty (...) z dnia 17 września 2015 r. w sprawie ustalenia etatyzacji w S. P.w S. – k. 100, zarządzenie nr (...) Starosty (...) z dnia 12 października 2015 r. – k. 101, pismo z dnia 19 października 2015 r. do Komisji Międzyzakładowej (...) przy S. P.w S. – k. 59, pismo Komisji Międzyzakładowej (...) przy S. P.w S. z dnia 20 października 2015 r. – k. 107, pismo z dnia 21 października 2015 r. – k. 108, karta oceny pracy powoda z decyzją komisji – k. 113 – 116; karty ocen pracowników – segregatory przy aktach sprawy; zeznania świadków: I. S. – k. 208 – 212, Z. S. – k. 212 – 213; przesłuchanie powoda D. K. – k. 213 - 215; )

W dniu 23 października 2015 r. pozwany S. P.w S. zawiadomił zakładowy związek zawodowy, którego członkiem w tej dacie był powód D. K. o zamiarze rozwiązania z nim umowy o pracę za wypowiedzeniem, informując, że bezpośrednią przyczyną wypowiedzenia są zmiany organizacyjne, w wyniku których doszło do zmniejszenia zatrudnia, w tym w wydziale, w którym był zatrudniony powód oraz wskazując, że powyższe zmniejszenie zatrudnienia powoduje, że nie ma etatu, na którym powód mógłby zostać zatrudniony.

W odpowiedzi na powyższe w dniu 27 października 2015 r. pozwany otrzymał pismo związku zawodowego z wnioskiem o ponowną analizę zasadności wypowiedzenia powodowi umowy o pracę. Organizacja związkowa uzasadniła swoje stanowisko tym, że z posiadanych przez nią informacji nie wynika, aby powód wywiązywał się źle z swoich obowiązków, zaniedbywał je, niewłaściwie odnosił się do klientów.

(dowody: pismo do związku zawodowego – k. 159 – 160; stanowisko związku zawodowego – k. 161; akta osobowe powoda przy aktach sprawy;)

W dniu 28 października 2015 r. pozwany wręczył powodowi oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenie, który upływał z dniem 31 stycznia 2016 r. W wypowiedzeniu tym wskazał, iż bezpośrednią przyczyną wypowiedzenia są zmiany organizacyjne spowodowane zmianą regulaminu organizacyjnego S. P.w S. wprowadzone mocą uchwały zarządu Powiatu (...) z dnia 25 sierpnia 2015 r., w wyniku których nastąpiło zmniejszenie dotychczasowego zatrudnienia w następujących wydziałach Starostwa Powiatowego w S.: w wydziale oświaty i w wydziale promocji, kultury i rozwoju (w wyniku zmian organizacyjnych nastąpiła likwidacja tych wydziałów i powstał jeden wydział o nazwie: wydział oświaty, promocji, kultury i rozwoju), w wydziale geodezji i gospodarki nieruchomościami, w wydziale zarządzania kryzysowego, w wydziale inwestycji oraz w biurze pozyskiwania środków pomocowych (w wyniku zmian organizacyjnych nastąpiła likwidacja tych wydziałów i powstał jeden wydział o nazwie: wydział inwestycji i zamówień publicznych), w wydziale komunikacji i transportu, w biurze rzecznika konsumentów, w wydziale organizacyjnym, w wydziale ochrony środowiska, rolnictwa i leśnictwa. Wskazane zmniejszenie zatrudnienia powoduje, że w chwili obecnej w S. P.w S. brak jest etatu, na którym powód mógłby być zatrudniony.

Oświadczenie zostało wręczone powodowi przez Starostę R. K., w obecności I. S.. Powód potwierdził wręczenie wypowiedzenia własnoręcznym podpisem wraz z datą na oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu stosunku pracy. Starosta i I. S. nie rozmawiali z powodem na temat przyczyn wręczenia mu wypowiedzenia, nie podali powodowi kryteriów jakimi kierowano się przy wyborze pracowników do zwolnienia, nie wyjaśnili dlaczego właśnie on został wytypowany do rozwiązania stosunku pracy. Nie zapoznali powoda z kartą oceny.

Oświadczenie o wypowiedzeniu stosunku pracy zawierało pouczenie o możliwości odwołania się od tej decyzji pracodawcy w terminie 7 dni od dnia doręczenia wypowiedzenia do Sądu Rejonowego – Sądu Pracy w S..

Odwołanie od wypowiedzenia stosunku pracy powód wniósł do Sądu Rejonowego – Sądu Pracy w S. w dniu 4 listopada 2015 r.

Powód jest kawalerem, osobą bezrobotną i obecnie już bez prawa do zasiłku dla osób bezrobotnych. Mieszka z rodzicami, którzy wspierają go finansowo, pomaga rodzicom w prowadzeniu gospodarstwa rolnego. Powód spłaca kredyt zaciągnięty w czasie zatrudnienia u strony pozwanej. Do spłaty pozostało jeszcze około 25 000 zł, w ratach po 540 zł miesięcznie. Praca u pozwanego satysfakcjonowała powoda, powód czuł się potrzebny i doceniany przez ludzi.

Ostatnie miesięczne wynagrodzenie powoda u pozwanego obliczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło 2 100,00 zł.

Z wytypowanym do zwolnienia B. A. pozwany rozwiązał stosunek pracy, natomiast M. P. przebywała na długotrwałym zwolnieniu chorobowym (4 miesiące) i po powrocie do pracy pozwany nie wręczył jej wypowiedzenia.

Z powodu przebywania 3 osób z Wydziału Komunikacji i (...) na zasiłkach macierzyńskich do wykonywania czynności administracyjnych w tym wydziale oddelegowani zostali pracownicy z innych wydziałów.

(dowody: oświadczenie o wypowiedzeniu stosunku pracy k. B – 37 akt osobowych powoda przy aktach sprawy; pozew z prezentatą - k. 2 – 7; zeznania świadka: I. S. –
k. 208 – 212; przesłuchanie powoda D. K. – k. 213 - 215; zaświadczenie wystawione przez pozwanego – k. 62; )

Dokonane w niniejszej sprawie ustalenia faktyczne Sąd oparł o wskazany wyżej materiał dowodowy, uznając go za wystarczający do poczynienia stosownych ustaleń i rozstrzygnięcia na tej podstawie przedmiotowej sprawy.

Przede wszystkim Sąd dał wiarę dokumentom zebranym w aktach osobowych powoda oraz pozostałym przedłożonym przez strony dokumentom dotyczącym wykształcenia powoda i przebiegu zatrudnienia u strony pozwanej, albowiem dokumenty te nie budzą żadnych wątpliwości zarówno co do ich formy, jak i treści, znalazły potwierdzenie w zeznaniach przesłuchanych w sprawie osób, w tym w zeznaniach powoda.

Na zeznaniach przesłuchanych w sprawie świadków: I. S. i Z. S. Sąd oparł się jako jasnych, konkretnych, korelujących z zebranymi w sprawie dowodami z dokumentów. Zeznania tych osób w powiązaniu z dowodami z dokumentów tworzą logiczną, przekonywującą całość.

Na zeznaniach powoda D. K. Sąd oparł się w zakresie niespornych między stronami faktów oraz faktów znajdujących potwierdzenie w pozostałych zebranych dowodach.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo D. K. w ocenie Sądu jest uzasadnione i jako takie zasługuje na uwzględnienie.

Bezsporne w sprawie jest, że powód był zatrudniona u pozwanego od dnia 4 maja 2010 r. na podstawie umowy zawartej na czas nieokreślony, jak również, że pozwany wypowiedział powodowi tę umowę o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu, który upłynął z dniem 31 stycznia 2016 r. Oświadczenie wypowiadające stosunek pracy pozwany wręczył powodowi w dniu 28 października 2015 r., a powód od tej decyzji pracodawcy odwołał się do Sądu pracy w dniu 4 listopada 2015 r., czyli w przewidzianym przepisami prawa terminie, wnosząc o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia, a w przypadku, gdyby stosunek pracy uległ już rozwiązaniu o przywrócenie do pracy na dotychczasowych warunkach pracy i płacy oraz o zasądzenie odszkodowania w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy w razie podjęcia pracy u pozwanego.

Swoje pierwsze żądanie powód oparł na treści art. 45 k.p., zgodnie z którym w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Z regulacją art. 45 § 1 k.p. koresponduje art. 30 § 4 k.p., w myśl którego w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie umowy, która musi być konkretna i prawdziwa. Przyczyna jest „konkretna” wówczas, gdy została przez pracodawcę wskazana w sposób zrozumiały i komunikatywny dla pracownika, umożliwiający sądową kontrolę poprawności formalnej i zasadności wypowiedzenia w granicach stwierdzeń podanych w wypowiedzeniu. Przyczyna wypowiedzenia powinna być tak sformułowana, aby pracownik wiedział i rozumiał, z jakiego powodu pracodawca dokonuje wypowiedzenia i mógł zadecydować o ewentualnym wniesieniu lub zaniechaniu wniesienia odwołania do sądu. W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalone jest stanowisko, że pracodawca w celu wypełnienia wynikającego z art. 30 § 4 k.p. obowiązku wskazania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie stosunku pracy powinien wskazać nie tylko podstawową przyczynę wypowiedzenia, jaką jest reorganizacja zatrudnienia i redukcja etatu, lecz także przyczynę wyboru danego pracownika do zwolnienia z pracy, chyba, że jest ona oczywista lub znana pracownikowi. W sytuacji, gdy rozwiązanie umowy o pracę dotyczy pracownika wybranego przez pracodawcę z większej liczby osób zatrudnionych na takich samych lub podobnych stanowiskach pracy, przyczyną tego wypowiedzenia są bowiem nie tylko zmiany organizacyjne wymuszające redukcję etatów, ale także określona kryteriami doboru do zwolnienia sytuacja danego pracownika. W takiej sytuacji pracodawca musi podając przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę wyjaśnić dlaczego wytypował do zwolnienia określonego pracownika.

Wynikający z art. 30 § 4 k.p. wymóg wskazania przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest ściśle związany z możliwością oceny zasadności rozwiązania stosunku pracy w tym trybie w rozumieniu art. 45 § 1 k.p., gdyż zakreśla granice kognicji sądu rozstrzygającego powstały na tym tle spór. Wskazanie w wypowiedzeniu kryteriów doboru pracowników do zwolnienia prowadzi do oczywistego wniosku, że pracodawca stanął przed koniecznością wyboru pracownika do zwolnienia, co z kolei oznacza ograniczenie stanowisk w grupie stanowisk o analogicznym charakterze. W konsekwencji zasadność wypowiedzenia należy oceniać przez pryzmat zastosowanych kryteriów typowania do zwolnienia odnoszonych do ogółu pracowników zatrudnionych na analogicznych stanowiskach. Na pracodawcy spoczywa ciężar dowodu, że zastosował kryteria doboru oraz, że były one właściwe, w tym w szczególności, że odpowiadały wymaganiu zastosowania obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów oceny pracowników i wyników ich pracy (wyroki Sądu Najwyższego z dnia: 23.06.2016 r. II PK 152/15, 25 lutego 2016 r. (...) 357/14, 2 marca 2016 r. III PK 76/15, 11 marca 2015 r. III PK 115/14, 10 września 2013 r. I PK 61/13;)

Wymóg „prawdziwości” przyczyny to stwierdzenie, że okoliczność podana w wypowiedzeniu obiektywnie istnieje i w okolicznościach danej sprawy uzasadniała dokonanie wypowiedzenia stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 września 2013 r., I PK 61/13, LEX nr 1427709).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy, stwierdzić trzeba, że wypowiadając powodowi umowę o pracę pozwany nie dochował wszystkich wymogów formalnych jakie prawo przewiduje dla tego typu sytuacji. Co prawda oświadczenie pracodawcy zostało złożone powodowi na piśmie, zawierało prawidłowe pouczenia, decyzja pracodawcy została poprzedzona pisemnym powiadomieniem o zamiarze wypowiedzenia reprezentującą powoda zakładową organizację związkową i pozwany nie naruszył zakazów wypowiedzenia, ale nie dopełnił wymogu formalnego z art. 30 § 4 k.p., albowiem w oświadczeniu nie wyjaśnił dlaczego wytypował do zwolnienia właśnie powoda, nie wskazał jakimi kryteriami kierował się typując powoda do zwolnienia. Z powyższych względów, pomimo że postępowanie dowodowe wykazało, że pozwany faktycznie (tak jak podał w oświadczeniu) przeprowadził reorganizację i zredukował liczbę etatów w Wydziale Komunikacji i (...), w którym pracował powód, to nie wypełniając tego warunku naruszył art. 30 § 4 k.p. i tym samym wypowiedział powodowi umowę o pracę z naruszeniem przepisów regulujących tryb rozwiązania stosunku pracy, co przesądza o zasadności żądania powoda opartego na treści art. 45 § 1 k.p.

Złożone powodowi wypowiedzenie było niezgodne z prawem, gdyż pozwany podał w piśmie zawierającym oświadczenie przyczynę w sposób niepełny i co więcej nie wykazał, aby w momencie składania (wręczania) powodowi oświadczenia o rozwiązaniu z nim stosunku pracy Starosta R. K. bądź obecna przy tej czynności I. S. wyjaśnili powodowi dlaczego to właśnie z nim, a nie z innym pracownikiem rozwiązuje się stosunek pracy. Wynika to jednoznacznie z zeznań powoda, który stwierdził, że do doprecyzowania przyczyny nie doszło, a także z zeznań świadka I. S., zajmującej się u pozwanego sprawami kadrowymi. Są to na tyle istotne okoliczności z punktu widzenia pozwanego, że gdyby wówczas do skonkretyzowania przyczyny doszło to I. S. zeznając przed Sądem zapewne okoliczności te podniosłaby. Z kolei treść zeznań Z. S. wskazuje na to, że poinformował powoda jedynie o tym, że został przez niego najniżej oceniony i wskazany do zwolnienia, ale nie zapoznał powoda z kartą oceny, nie omówił z nim kryteriów oceny i przyczyn przyznania takich, a nie innych ocen punktowych. Powody, które jego zdaniem, uzasadniały zwolnienie z pracy właśnie powoda spośród grupy rozpatrywanych pracowników pozwany wskazał dopiero w postępowaniu sądowym, co zgodnie z linią orzeczniczą Sądu Najwyższego jest spóźnione, nie może uchylać wadliwości formalnej wypowiedzenia (np. stanowisko Sądu Najwyższego zajęte w wyroku z dnia 10.11.1998 r. I PKN 423/98 w sprawie rozwiązania stosunku pracy w trybie dyscyplinarnym, które znajduje całkowite zastosowanie także do przyczyny rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem).

Zważywszy zatem powyższe Sąd uznał, że wypowiedzenie narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę zawartych na czas nieokreślony, co przesądza o zasadności żądania powoda opartego na treści art. 45 § 1 k.p.

Dodatkowo zauważyć należy, iż pozwany w procedurze wytypowania pracowników do zwolnienia nie ocenił pracowników w ramach 7 kryterium, po pierwsze naruszając zasady określone przez samego pozwanego przyjęte do typowania pracowników do zwolnienia, po drugie powodując, że w przypadku formalnej poprawności wypowiedzenia Sąd (a wcześniej powód) nie jest w stanie ustalić, czy rzeczywiście pozwany dokonał obiektywnej oceny pracowników według tego kryterium. Jest to o tyle istotne, że różnice punktowe między częścią pracowników były niewielkie i ocena w tym kryterium mogła przesądzić o pozostaniu powoda w zatrudnieniu, zwłaszcza w sytuacji powoda jako osoby samotnej, a przyczynić się do wytypowania do zwolnienia innego pracownika. W kryterium tym można było uzyskać maksymalnie 5 punktów, co w sposób istotny mogło zmienić ocenę powoda na korzyść w stosunku do pozostałych pracowników Wydziału Komunikacji I (...). Podkreślenia także wymaga, że w kryterium nr 4 „długotrwałe lub częste nieobecności pracownika w pracy, które dezorganizują pracę” Z. S. przyznał powodowi 4 pkt, natomiast powinien był przyznać 5 pkt. Zgodnie bowiem z przyjętymi zasadami przez długotrwałe lub częste nieobecności pracownika w pracy dezorganizujące pracę należało rozumieć częste nieobecności chorobowe dezorganizujące pracę (zeznania świadka I. S.). W przypadku powoda takich sytuacji nie było. Treść karty oceny powoda w tym kryterium, dokumenty zebrane w aktach osobowych powoda i zeznania świadka Z. S. wskazują na to, że ta ocena punktowa jest dowolna i należy w tej kwestii przyznać rację powodowi (k. 168 akt).

Końcowo w kwestii przyjętych przez pozwanego kryteriów nadmienić trzeba, że ustalane przez pracodawcę kryteria powinny być właściwe, w tym w szczególności powinny odpowiadać wymaganiu zastosowania obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów oceny pracowników i wyników ich pracy. Ustalane przez pracodawcę zasady typowania pracowników do zwolnienia powinny uwzględniać zasady współżycia społecznego. Z tych względów w sytuacji zbliżonych ocen powoda i innych pracowników z Wydziału Komunikacji i (...) w kryterium nr 3 „ocena pracy i dalszej przydatności dla pozwanego” i dość mocnej oceny powoda (bo na poziomie 4 pkt z 5 maksymalnie) w kryterium nr 5 „wykształcenie oraz kwalifikacje zawodowe pracownika” ustalenie wagi kryterium 1 „nieprawidłowe zatrudnienie” na 5 pkt wydaje się kłócić z wyżej wskazanymi zasadami ustalania kryteriów wytypowania pracowników do zwolnienia. Jest krzywdzące dla powoda w sytuacji, gdy za ogłaszanie naboru i zatrudnianie pracowników urzędu odpowiada pracodawca i ujawniona nieprawidłowość nie powinna powodować tego rodzaju negatywnych konsekwencji dla powoda.

Podsumowując zatem, wobec ustalenia, że wypowiedzenie narusza przepisy o wypowiedzeniu umowy zawartej na czas nieokreślony oraz jest nieuzasadnione z wyżej podanych względów Sąd, zgodnie z żądaniem powoda D. K. orzekł o przywróceniu go do pracy u pozwanego w S. P.w S. na dotychczasowych warunkach pracy i płacy (pkt I wyroku). Sąd przywrócił powoda do pracy, albowiem okoliczności faktyczne nie uprawniają stwierdzenia, że przywrócenie to było niecelowe lub niemożliwe.

Ponadto w pkt II wyroku, zgodnie z żądaniem pozwu, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2100 zł brutto za czas pozostawania bez pracy w razie podjęcia przez powoda pracy u strony pozwanej, a to po myśli
art. 47 kodeksu pracy, zgodnie z którym pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 2 miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące – tak jak w przypadku powoda – nie więcej niż za miesiąc. Wynagrodzenie to oblicza się jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy i zgodnie z wyliczeniem przedłożonym przez pozwanego wynosi ono 2100 zł (k. 62 akt).

W pkt III wyroku Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda D. K. kwotę 630 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, a to na podstawie
art. 98 § 1 kodeksu postępowania cywilnego (zwanego dalej: k.p.c.) w zw.
z art. 13 k.p.c. w zw. z § 11 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 w zw. z § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (w brzmieniu obowiązującym na dzień wniesienia pozwu). Zgodnie z treścią art. 98 § 1 k.p.c., mającym zastosowanie również w sprawach rozpatrywanych przez Sąd pracy, strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W niniejszej sprawie kosztami poniesionymi przez powoda były koszty wynagrodzenia reprezentującego go profesjonalnego pełnomocnika, a powód złożył wniosek o ich zwrot w wysokości przewidzianej przez obowiązujące przepisy prawa.

W pkt IV wyroku Sąd obciążył pozwanego jedynie częścią opłaty sądowej od pozwu na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w S.na zasadzie
art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 102 k.p.c., uznając, iż niekorzystna sytuacja finansowa pozwanego uzasadnia obciążenie pozwanego jedynie częścią tej opłaty (przy wartości przedmiotu sporu 25200 zł cała opłata wynosi 1260 zł).

Sędzia Sądu Rejonowego

Elżbieta Domańska

Zarządzenie: proszę),

1.  Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron.

2.  K.. 14 dni.

Sędzia Sądu Rejonowego

E. D.