Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 11 września 2017 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, sygn. akt I C 65/16 w sprawie z powództwa J. W. przeciwko A. D./ (...) SA przedsiębiorcy zagranicznemu, działającemu przez Oddział w Polsce z siedzibą w W.:

1)  zasądził od A. D. / (...) S.A. przedsiębiorcy zagranicznego, działającego przez Oddział w Polsce z siedzibą w W. na rzecz J. W. kwoty:

a)  8.525,96 z ustawowymi odsetkami od dnia 18 grudnia 2012 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty,

b)  820 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 24 czerwca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty,

2)  oddalił powództwo w pozostałym zakresie,

3)  zasądził od A. D. / (...) S.A. przedsiębiorcy zagranicznego, działającego przez Oddział w Polsce z siedzibą w W. na rzecz J. W. kwotę 1.495,32 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu,

4)  zasądził na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych:

a)  od J. W. kwotę 123,52 złote,

b)  od A. D. / (...) S.A. przedsiębiorcy zagranicznego, działającego przez Oddział w Polsce z siedzibą w W. kwotę 210,31 złotych.

Od wskazanego wyroku apelację złożył pozwany w części: zasądzającej od pozwanego na rzecz powódki kwotę 4.801,92 zł z odsetkami ustawowymi od 18.12.2012 do dnia 31.12.2015 r. oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty tj. co do części pkt. 1 a) wyroku, zasądzającej od pozwanego na rzecz powódki kwotę 16,87 zł tytułem odsetek ustawowych od kwoty 370 zł za zamknięty okres od dnia 24.06.2014 r. do dnia 29.10.2014 r. tj. co do części pkt. 1 b) wyroku, rozstrzygającej o kosztach procesu tj. co do całego pkt. 3 i 4 wyroku.

- art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego, dokonanie wybiórczej oceny tego materiału i pominięcie części wniosków opinii Biegłego A. G. z dnia 24.01.2017 r. oraz opinii uzupełniającej Biegłego A. G. z dnia 07.04.2017 r. co prowadziło do pominięcia okoliczności istotnej z punktu widzenia rozstrzygnięcia, iż zastosowanie do naprawy części zamiennych o jakości porównywalnej z częściami oryginalnymi, które nie są opatrzone logo producenta (części alternatywnych - zamienników) zgodnie z pkt. 5.4 opinii z dnia 24.01.2017 r., pozwoliłoby na przywrócenie właściwości technicznych oraz użytkowych w/w samochodu jak i wartości pojazdu do stanu sprzed zdarzenia szkodowego, co oznacza, że skoro już kwota 7.921,20 zł pozwalała na przywrócenie właściwości technicznych oraz użytkowych samochodu jak i wartości pojazdu do stanu sprzed zdarzenia szkodowego to należy stwierdzić, że kwota ta odpowiadała ekonomicznie uzasadnionym i celowym kosztom przywrócenia pojazdu T. do stanu poprzedniego,

- art. 361 § 1 i 2 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu, iż ekonomicznie uzasadnionymi i celowymi kosztami naprawy winna być kwota 12.723,12 zł, podczas gdy skoro już kwota 7.921,20 zł pozwalała na przywrócenie właściwości technicznych oraz użytkowych samochodu jak i wartości pojazdu do stanu sprzed zdarzenia szkodowego to należy stwierdzić, że kwota ta odpowiadała ekonomicznie uzasadnionym i celowym kosztom przywrócenia pojazdu T. do stanu poprzedniego,

- 481 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych z dnia 22 maja 2003 r. (Dz.U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na zasądzeniu odsetek ustawowych od kwoty 370 zł dnia 24.06.2014 r., podczas gdy brak było podstaw do zasądzenia odsetek ustawowych od wskazanej daty, bowiem szkoda z tytułu kosztów holowania (370 zł) została pozwanemu zgłoszona dopiero w pozwie, co oznacza, że termin 30 dni na spełnienie świadczenia należy liczyć od dnia doręczenia odpisu pozwu tj. od 29.09.2014 r., a więc odsetki ustawowe mogą być należne dopiero od dnia 30.10.2014 r.

Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia, poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonym zakresie oraz zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania przed Sądem I instancji według spisu kosztów z dnia 28.08.2017 r., zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania przed Sądem II instancji według norm przypisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego, opłaty od apelacji oraz kwoty 5,20 zł tytułem kosztów korespondencji.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o oddalenie apelacji pozwanej oraz o zasądzenie na rzecz powódki kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

Skarżący przypisuje Sądowi Rejonowemu uchybienia tak na płaszczyźnie prawa materialnego, jak i przepisów proceduralnych. Zarzuty odnoszące się do prawa materialnego można analizować wyłącznie na gruncie niekwestionowanych ustaleń faktycznych, z tej przyczyny w pierwszym rzędzie należy odnieść się do zarzutów natury procesowej.

Sąd Rejonowy oceniając wiarygodność i moc zebranych dowodów poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne w oparciu o zgromadzone dowody, które Sąd Okręgowy w pełni podziela i przyjmuje za własne.

Zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. jest nietrafny. W doktrynie i judykaturze panuje zgoda co do tego, że z uwagi na przyznaną sądowi swobodę w ocenie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. może być uznany za zasadny jedynie wtedy, gdy podstawą rozstrzygnięcia uczyniono rozumowanie sprzeczne z zasadami logiki bądź wskazaniami doświadczenia życiowego. Dlatego w sytuacji, gdy na podstawie zgromadzonych dowodów możliwe jest wyprowadzenie konkurencyjnych wniosków co do przebiegu badanych zdarzeń, dla podważenia stanowiska orzekającego sądu nie wystarcza twierdzenie skarżącego o wadliwości poczynionych ustaleń odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest wskazanie jakich to konkretnie uchybień w ocenie dowodów dopuścił się orzekający sąd naruszając w ten sposób opisane wyżej kryteria, wiążące w ramach swobodnej oceny dowodów (tak np. K. Flaga - Gieruszyńska w: Kodeks postępowania cywilnego, pod red. A. Zielińskiego, Warszawa 2006, tom I, s. 794, 795, por. także wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 9 kwietnia 2008r., I ACa 205/08, Legalis, w którym stwierdzono: „Fakt, że określony dowód został oceniony niezgodnie z intencją skarżącego, nie oznacza naruszenia art. 233 § 1 KPC. Ocena dowodów należy bowiem do sądu orzekającego i nawet w sytuacji, w której z dowodu można było wywieść wnioski inne niż przyjęte przez sąd, nie dochodzi do naruszenia art. 233 § 1 KPC”; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2005r., III CK 314/05, Orzecznictwo w Sprawach Gospodarczych 2006/10/, w którego tezie stwierdzono, że: „Do naruszenia przepisu art. 233 § 1 KPC mogłoby dojść tylko wówczas, gdyby skarżący wykazał uchybienie podstawowym regułom służącym ocenie wiarygodności i mocy poszczególnych dowodów, tj. regułom logicznego myślenia, zasadzie doświadczenia życiowego i właściwego kojarzenia faktów”).

Odnosząc powyższe do stanowiska skarżącego uznać trzeba, iż nie sprostał on opisanym wymogom formułowania analizowanego zarzutu, a jego stanowisko dotyczące tego, że Sąd Rejonowy pominął okoliczność, wynikającą z opinii biegłego sądowego, iż zastosowanie do naprawy części zamiennych o wartości 7.921,20 zł o jakości porównywalnej z częściami oryginalnymi nie jest słuszne. Sąd Rejonowy w oparciu o opinię biegłego sądowego ustalił, że uzasadnione koszty naprawy samochodu powódki, wynikającej ze szkody z dnia 14 listopada 2012 roku wynosiły 12.723,12 zł brutto przy użyciu oryginalnych części zamiennych i 7.921,20 zł brutto przy użyciu tzw. zamienników. Wartość pojazdu w dacie szkody w stanie nieuszkodzonym wynosiła 21.800 zł, zaś w stanie uszkodzonym 14.200 zł. Natomiast, kwestia przyjęcia przez Sąd za zasadne kosztów naprawy przy zastosowaniu oryginalnych części zamiennych stanowi ocenę prawną a nie dotyczy błędu w ustaleniach faktycznych.

Niezasadny jest zarzut naruszenia art. 361 § 1 i 2 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu, że ekonomicznie uzasadnionymi i celowymi kosztami naprawy winna być kwota 12.723,12 zł obejmująca wartość oryginalnych części zamiennych.

W tym zakresie należy wskazać na ugruntowane w orzecznictwie Sądu Najwyższego stanowisko, że dopuszczalne jest stosowanie nowych części przy naprawie samochodów używanych. Odszkodowanie obejmuje niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty naprawy pojazdu ustalone według cen występujących na lokalnym rynku, które to ceny zazwyczaj będą cenami autoryzowanych warsztatów obsługi pojazdów i cen nowych oryginalnych części (tak uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2003 r., III CZP 32/03). Bez znaczenia przy tym jest okoliczność, że ceny części oryginalnych są cenami maksymalnymi. Jak to wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 maja 1980 r. w sprawie o sygnaturze III CRN 223/80, przywrócenie rzeczy uszkodzonej do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu jej do stanu używalności w takim zakresie, jaki istniał przed wyrządzeniem szkody. Jeżeli do osiągnięcia tego celu konieczne jest użycie nowych elementów, to poniesione na nie wydatki wchodzą w skład kosztów naprawienia szkody przez przywrócenie rzeczy do stanu poprzedniego. W konsekwencji powyższe wydatki obciążają osobę odpowiedzialną za szkodę (por też wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 października 1972 r. II CR 425/72, OSNC 1973/6/11). W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się przy tym, że odszkodowanie należne w ramach ubezpieczenia obejmuje wszystkie koszty przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego. O przywróceniu pojazdu do stanu poprzedniego można zaś mówić jedynie wówczas, gdy stan pojazdu po naprawie, pod każdym względem (stan techniczny, zdolność użytkową części składowe, trwałość, wygląd estetyczny itp.) odpowiada stanowi tego pojazdu sprzed wypadku (por wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 10 listopada 1992 r. I ACr 410/92 OSA 1993/8/57). W rezultacie przywrócenia do stanu poprzedniego pojazd winien odzyskać takie same walory użytkowe i estetyczne, jakie miał przed wyrządzeniem szkody.

Skarżący stoi na stanowisku, że do obliczenia kosztów naprawy samochodu w zakresie uszkodzonych części należało przyjąć ceny części nieoryginalnych. Powyżej przytoczone orzecznictwo wskazuje, że taka kalkulacja szkody jest nieuzasadniona i powinna być dokonana w oparciu o części oryginalne, jak również stawki stosowane w autoryzowanych warsztatach samochodowych. Zdaniem Sądu Okręgowego słusznie przyjął Sąd Rejonowy za zasadne koszty naprawy przy zastosowaniu oryginalnych części zamiennych. Zwłaszcza, że koszty naprawy uszkodzonego pojazdu (12.723,12 zł) nie przewyższają jego wartości sprzed wypadku (21.800 zł).

Niezasadny jest zarzut naruszenia art. 481 k.c. w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych poprzez niewłaściwie zastosowanie i zasądzenie odsetek ustawowych od dnia 24 czerwca 2014 roku (tj. daty wytoczenia powództwa) od kwoty 370 zł (z tytułu kosztów holowania pojazdu).

Podstawę prawną roszczenia odsetkowego stanowi przepis art. 481 § 1 k.c. zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jak wynika z poczynionych ustaleń faktycznych, powódka wezwała pozwanego do zapłaty pismem z dnia 29 marca 2013 roku dalszej części odszkodowania. Następnie powódka wniosła pozew. Żądanie powódki zasądzenia odsetek od dnia wytoczenia powództwa w przedmiotowej sprawie należy zatem uznać za w pełni zasadne. Nic nie stało na przeszkodzie, by wyjaśnienie okoliczności co do kosztów holowania uszkodzonego pojazdu nastąpiło w drodze tzw. likwidacji szkody przeprowadzonej przez organy zakładu ubezpieczeń. Celem postępowania likwidacyjnego jest m.in. ustalenie wysokości szkody i świadczenia zakładu ubezpieczeń. To właśnie w postępowaniu likwidacyjnym winno nastąpić ustalenie wysokości odszkodowania, a rolą sądu w ewentualnym procesie jest jedynie kontrola prawidłowości ustalenia wysokości odszkodowania (por. wyrok Spółce Akcyjnej w P. z dnia 8 stycznia 1997 roku, I ACa 52/96, OSA 1997/6/38). W analogiczny sposób wypowiedział się Sąd Najwyższy akcentując w wyroku z dnia 10 stycznia 2000 roku (III CKN 1105/98, OSNC 2000/7-8/134), że obowiązku ustalenia przesłanek swojej odpowiedzialności oraz zbadania okoliczności dotyczących wysokości szkody, jako należącego do istoty działalności ubezpieczeniowej, ubezpieczyciel nie może przerzucić na inne podmioty. Działalność ubezpieczeniowa ma bowiem charakter profesjonalny, dlatego wypada przyjąć, że zakład ubezpieczeń jest w stanie sprawnie przeprowadzić postępowanie likwidacyjne we własnym zakresie, korzystając z wyspecjalizowanej kadry, oraz - w razie potrzeby - z pomocy rzeczoznawców. W konsekwencji żądanie zapłaty odsetek od dnia wytoczenia powództwa od kwoty stanowiącej koszty holowania Sąd uznał za w pełni uprawnione.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że zaskarżony wyrok jest prawidłowy.

Skoro, jak wynika z powyższych rozważań, wszystkie z zarzutów apelacji okazały się nietrafne i jednocześnie nie ujawniono okoliczności, które winny być uwzględnione przez Sąd II instancji z urzędu, należało oddalić apelację stosownie do regulacji art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd orzekł zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik sporu zasądzając od pozwanego na rzecz powódki kwotę 450 zł. Na kwotę tę złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego powódki w postępowaniu odwoławczym, ustalone w oparciu o § 10.1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. 2015.1804).