Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 marca 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w II Wydziale Karnym w składzie

przy udziale prokuratora Małgorzaty Gasińskiej-Werpachowskiej

po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2018 r.

sprawy K. K.

oskarżonego z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

z powodu apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach

z dnia 9 listopada 2017 r. sygn. akt II K 8/17

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  zasądza od oskarżyciela posiłkowego (...) Spółka Jawna w Z. kwotę 240 złotych tytułem opłaty na rzecz Skarbu Państwa, kwotę 600 złotych na rzecz K. K. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym oraz obciąża go pozostałymi kosztami postępowania odwoławczego.

UZASADNIENIE

K. K. został oskarżony o to, że: okresie od dnia 05 maja 2015r. do dnia 14 lipca 2015r. w O., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru dokonał przywłaszczenia cudzej rzeczy ruchomej w postaci pieniędzy, w ten sposób, że na prowadzony w Banku (...) Oddział w E. rachunek bankowy otrzymał środki pieniężne w postaci przelewów nadanych w dniu 04 maja 2015r. na kwotę 500 000 zł oraz w dniu 21 maja 2015r. na kwotę 400 000 zł omyłkowo przekazanych przez firmę (...) s.j. w Z. w wyniku błędnego wprowadzenia numeru konta ich beneficjenta- firmy (...) s.j. z/s w K., po czym dokonał ich częściowego zwrotu w kwocie 355 490 zł powodując tym samym straty w kwocie łącznej 544 510 zł, co stanowi mienie znacznej wartości na szkodę S. s.j. z/s w Z. tj. o czyn z art. 284 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

Sąd Okręgowy w Suwałkach wyrokiem z dnia 9 listopada 2017r. w sprawie II K 8/17:

I.  Oskarżonego K. K. uznał za winnego tego, że w okresie od dnia 05 maja 2015r. do dnia 14 lipca 2015r. w O., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w celu osiągnięcia korzyści majątkowej dokonał przywłaszczenia cudzej rzeczy ruchomej w postaci pieniędzy, w ten sposób, że na prowadzony w Banku (...) Oddział w E. rachunek bankowy otrzymał środki pieniężne w postaci przelewów nadanych w dniu 04 maja 2015r. na kwotę 500 000 zł oraz w dniu 21 maja 2015r. na kwotę 400 000 zł omyłkowo przekazanych przez firmę (...) s.j. w Z. w wyniku błędnego wprowadzenia numeru konta ich beneficjenta - firmy (...) s.j. z/s w K., po czym dokonał ich częściowego zwrotu w kwocie 355 490 zł a następnie 280 000 zł powodując tym samym straty w kwocie łącznej 264 510 zł, na szkodę S. s.j. z/s w Z., co stanowi mienie znacznej wartości, to jest popełnienia czynu z art. 284 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 12 kk i za to na podstawie art. 284 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 33 § 1, 2 i 3 kk skazał go na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych przyjmując wysokość jednej stawki dziennej za równoważną kwocie 30 (trzydziestu złotych),

II.  Na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk art. 70 § 1 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego K. K. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata,

III.  Zasądził od oskarżonego K. K. na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) spółka jawna kwotę 2000 zł (dwa tysiące złotych) tytułem zwrotu kosztów ustanowienia w sprawie pełnomocnika z wyboru w postępowaniu przygotowawczym i sądowym,

IV.  Zasądził od oskarżonego K. K. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 780 zł (siedemset osiemdziesiąt złotych) tytułem opłaty oraz obciążył go pozostałymi kosztami sądowymi w sprawie.

Wyrok powyższy na niekorzyść oskarżonego zaskarżył pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego – spółki (...), spółki jawnej w Z., w zakresie rozstrzygnięcia o karze i środkach karnych. Orzeczeniu zarzucił rażącą niewspółmierność kary oraz nieuzasadnione zastosowanie warunkowego zawieszenia wykonania kary orzeczonej poprzez naruszenie art. 53§1 i §2 k.k. oraz art. 69§1 k.k. a polegającą na:

1.  orzeczeniu kary zbyt łagodnej, to jest kary w wymiarze 1 roku pozbawienia wolności oraz kary grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych przy przyjęciu, iż jedna stawka wynosi 30 złotych, w sytuacji gdy społeczna szkodliwość czynu oskarżonego oraz stopień winy oskarżonego, a także względy prewencji ogólnej i indywidualnej nakazują wymierzenie kary surowszej, która będzie realnie odczuwalną sankcją dla oskarżonego za popełnienie przestępstwa,

2.  zastosowanie wobec kary orzeczonej warunkowego zawieszenia jej wykonania, w sytuacji, gdy okoliczności niniejszej sprawy, w tym postawa oskarżonego po popełnieniu przestępstwa, a także w toku postępowania, brak skruchy i krytycznego nastawienia do popełnionego czynu i własnego zachowania, inicjowanie przeciwko pokrzywdzonemu szeregu niecelowych postępowań sądowych związanych z przywłaszczonymi przez oskarżonymi środkami, brak naprawienia szkody w całości, wskazują, iż zastosowanie wobec oskarżonego środka probacyjnej nie zrealizuje celów kary, a w szczególności nie wzbudzi w oskarżonym przekonania o konieczności przestrzegania porządku prawnego oraz nieuchronności odpowiedzialności za popełnione przestępstwo.

Wskazując na powyższe wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach II Wydział Karny z dnia 9 listopada 2017 roku na niekorzyść oskarżonego w pkt. I poprzez orzeczenie wobec oskarżonego kary surowszej oraz uchylenie pkt. II odnoszącego się do warunkowego zawieszenia orzeczonej wobec oskarżony kary pozbawienia wolności,

ewentualnie:

2.  uchylenie zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach II Wydział Karny z dnia 9 listopada 2017 roku na niekorzyść oskarżonego w pkt. I w części dotyczącej orzeczenia o karze oraz w pkt. II w całości i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Suwałkach do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżyciela posiłkowego nie zasługuje na uwzględnienie.

Rozważając przedmiotową skargę należy podkreślić, iż żadna ze stron nie kwestionowała ustaleń faktycznych sądu meriti w części dotyczącej odpowiedzialności karnej oskarżonego i jej zakresu.

Skarżący w swojej apelacji w istocie stawia zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego kary ( art. 438 pkt 4 kpk ), poprzez orzeczenie kary pozbawienia wolności w najniższym wymiarze i warunkowym zawieszeniu jej wykonania.

W uzasadnieniu swojej skargi wskazał, iż oskarżony nie przyznał się do popełnienia przypisanego mu czynu, nie naprawił w całości wyrządzonej szkody, działał w sposób umyślny, przemyślany i z zamiarem bezpośrednim. Nie wyraził też skruchy i pomimo prawomocnych wyroków nie zwrócił przywłaszczonych pieniędzy, ukrywa też przed komornikiem swój majątek.

Odnosząc się do tak sformułowanego zarzutu stwierdzić należy, iż rażąca niewspółmierność kary zachodzi wtedy, gdy nie uwzględnia w sposób należyty stopnia społecznej szkodliwości czynu i winy sprawcy oraz nie realizuje w wystarczającej mierze celu kary w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa oraz celów zapobiegawczych i wychowawczych jakie kara ma osiągnąć w stosunku do sprawcy przestępstwa. Innymi słowy, gdy kara wymierzona jest karą niesprawiedliwą.

W przypadku oskarżonego orzeczona kara pozbawienia wolności i kara grzywny w żadnym wypadku za taką uznaną być nie może. Brak jakichkolwiek podstaw do oceny, że kary wymierzone oskarżonemu są niesprawiedliwe. Kara pozbawienia wolności jak i kara grzywny uwzględniają okoliczności obciążające jak i okoliczności łagodzące, a także sytuację materialną oskarżonego (wobec majątku oskarżonego prowadzone są liczne egzekucje komornicze, a lista wierzycieli jest długa) . Sąd pierwszej instancji prawidłowo ustalił wskazane okoliczności. Analiza pisemnego uzasadnienia skarżonego wyroku pozwala na ocenę, iż sąd pierwszej instancji właściwie uwzględnił ustawowe dyrektywy wymiaru kary, przeanalizował okoliczności wpływające na jej wymiar i nadał im odpowiednie znaczenie. Orzeczona kara jest wynikiem wszechstronnej analizy okoliczności przedmiotowych i podmiotowych czynu oraz właściwości i warunków osobistych oskarżonego i jako współmierna do stopnia winy i stopnia społecznej szkodliwości udowodnionego przestępstwa zasługuje na pełną aprobatę.

Podnieść też należy, że wskazywane przez niego okoliczności związane z działaniem oskarżonego w warunkach umyślności, w zamiarze bezpośrednim, które to zdaniem obrońcy uzasadniają wyższy wymiar kary pozbawienia wolności, nalezą do znamion zarzucanego oskarżonemu przestępstwa z art. 284 §1 k.k. Przypomnieć należy, iż strona podmiotowa przestępstwa z art. 284 § 1 k.k. ma charakter umyślny i kierunkowy, a sprawca musi działać w ściśle określonym celu, jakim jest przywłaszczenie powierzonej mu rzeczy. Sprawca musi więc obejmować świadomością nie tylko fakt, że rozporządza cudzym mieniem, ale także to, że chce zatrzymać to mienie dla siebie ( wyrok Sądu Najwyższego z 06.01.1978 r., V KR 197/77, OSN PG 1978, nr 6, poz. 64 ). Tym samym powyższe okoliczności nie mają wpływu na wymiar orzeczonej kary pozbawienia wolności i nie uzasadniają orzeczenia wobec oskarżonego kary surowszej, jak chciałby skarżący. Orzeczona w stosunku do oskarżonego kara w dolnych graniach ustawowego zagrożenia tj. 1 roku pozbawienia wolności jest w pełni uzasadniona.

Także wbrew zarzutom skarżącego, w ocenie Sądu Apelacyjnego, w realiach niniejszej sprawy, wystąpiły podstawy do warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary w stosunku do oskarżonego. Przepis art. 69 § 1 k.k. odwołuje się do elementów prognostycznych, wskazujących na możliwość osiągnięcia celów kary pozbawienia wolności nie orzekając jej w bezwzględnym wymiarze, a zatem jest to swoisty środek polityki karnej wobec sprawców nadających się do oddziaływań resocjalizacyjnych w warunkach wolnościowych, wobec istnienia po ich stronie uzasadnionego przekonania, że nie powrócą na drogę przestępstwa. W stosunku do oskarżonego takie przekonanie można wysnuć. Trzeba mieć bowiem na uwadze, że oskarżony, który w przeszłości pracował i prowadził działalność gospodarczą, nie był dotychczas karany sądownie. W swoich zeznaniach, pomimo braku formalnego przyznania się do zarzucanego mu czynu, nie kwestionował faktu, iż na jego konto wpłynęły dwa przelewy na łączną kwotę 900.000 złotych. Oskarżony w początkowym okresie wraz z rodziną dążył także do spłaty długu polubownie poprzez m.in. sprzedaż działek - część tej kwoty została zwrócona spółce (...).

W świetle powyższego uznać należy, że w stosunku do oskarżonego zachodzi pozytywna prognoza i zasługuje on na to, żeby dać mu szansę poprzez warunkowe zawieszenie wymierzonej mu kary pozbawienia wolności. Kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania spowoduje na tyle pożądaną zmianę w zachowaniu oskarżonego, że zrozumie on naganność i szkodliwość społeczną swojego postępowania, będzie przestrzegać porządku prawnego i nie powróci do przestępstwa. W przypadku oskarżonego w okolicznościach niniejszej sprawy wykonanie wymierzonej mu kary nie jest konieczne. Niewykonanie wymierzonej mu w wyroku kary pozbawienia wolności, nie spowoduje, że cele kary nie zostaną osiągnięte, jak uważa skarżący. Zauważyć też należy , iż przebywając i pracując na wolności na pewno łatwiej będzie mu spłacić długi (wykonać wydane wyroki ) w tym także wobec oskarżyciela posiłkowego.

Nadmienić też należy, iż Sąd Okręgowy słusznie w swoim orzeczeniu nie nałożył na oskarżonego obowiązku naprawienia szkody, mając na uwadze treść art. 415 § 1 kpk ( co też w swoim uzasadnieniu k. 20 wskazał a którą to argumentację należy w pełni podzielić ).

W tym stanie rzeczy orzeczonych wobec oskarżonego kar nie można postrzegać jako rażąco łagodnych i niewspółmiernych.

Wobec braku stwierdzenia rażącej niewspółmierności kary wymierzonej oskarżonemu należało na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. orzec, jak w punkcie I wyroku.

O kosztach postepowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 636 §1 k.p.k. , który mówi, iż w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego wniesionego wyłącznie przez oskarżyciela posiłkowego koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi na ogólnych zasadach ten, kto wniósł środek odwoławczy.

Na podstawie zaś art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych ( Dz. U. Nr 27, poz. 152 z późn. zmianami ) wymierzono oskarżycielowi posiłkowemu za postępowanie odwoławcze opłatę w kwocie 240 zł – z przyczyn jak wyżej.

(...)/ms /bz