Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lipca 2018 roku.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący SSO Antoni Smus

Sędziowie SO Katarzyna Powalska

SR del. Magdalena Kościarz

Protokolant st. sekr. sąd. Elwira Kosieniak

po rozpoznaniu w dniu 11 lipca 2018 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa S. G.

przeciwko Spółdzielczej (...) im. F. S. z siedzibą w G.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Sieradzu

z dnia 21 listopada 2017 roku, sygn. akt I C 473/17

I.  zaskarżony wyrok zmienia w całości na następujący:

„1. oddala powództwo;

2. zasądza od powoda S. G. na rzecz pozwanej Spółdzielczej (...) im. F. S. z siedzibą w G. 5417 (pięć tysięcy czterysta siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.”;

II.  zasądza od powoda S. G. na rzecz pozwanej Spółdzielczej (...) im. F. S. z siedzibą w G. 5522 (pięć tysięcy pięćset dwadzieścia dwa) złote tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.”;

Sygn. akt I Ca 143/18

UZASADNIENIE

W dniu 10 kwietnia 2017 roku (data stempla pocztowego) powód S. G., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, złożył do Sądu Rejonowego w Sieradzu pozew przeciwko (...) (...)Funduszowi Inwestycyjnemu Zamkniętemu z siedzibą w W., w którym wystąpił o:

1.  pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Wieluniu z dnia 20 kwietnia 2016 roku, wydanego w sprawie o sygn. akt I C 227/13, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 22 czerwca 2016 roku, zasądzającego od powoda na rzecz Spółdzielczej (...) S. z siedzibą w G. (dalej: (...) w G.), kwotę 53.750,88 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w stosunku rocznym od dnia 12 grudnia 2012 roku wraz z kosztami procesu w kwocie 2.688,00 zł,

2.  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych,

3.  zabezpieczenie powództwa przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego, prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Sieradzu M. S., sygn. akt MS Km 3930/16, do czasu prawomocnego rozpoznania sprawy, a ponadto wniósł o zwolnienie go od kosztów sądowych w całości.

W uzasadnieniu wskazano, iż powód postanowieniem Sądu Rejonowego w Wieluniu z dnia 29 lipca 2014 roku, w sprawie o sygn. akt I Ns 732/13, na podstawie ustawy nabył w całości spadek z dobrodziejstwem inwentarza, po zmarłej dnia 22 grudnia 2009 roku w W. matce D. G.. (...) w G. wytoczyła powództwo przeciwko spadkobiercy S. G., co doprowadziło do wydania wyroku przez Sąd Rejonowy w Wieluniu I Wydział Cywilny, w sprawie o sygn. akt I C 227/13, w którym to zasądzono od S. G. kwotę 53.750,88 zł wraz z odsetkami umownymi, z ograniczeniem odpowiedzialności pozwanego do wartości stanu czynnego majątku spadkowego pozostałego po D. G. oraz koszty postępowania. (...) w G., po nadaniu wyrokowi klauzuli wykonalności, wystąpiła do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Sieradzu, z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, które prowadzone było z renty po zmarłej D. G.. Wskazano również, iż pismem z dnia 22 marca 2017 roku (...) w G. poinformowała, że dokonała przeniesienia, przysługującej Kasie wobec powoda, wierzytelności wynikającej z niespłaconej umowy pożyczki nr (...) na rzecz wierzyciela (...) (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W..

Postanowieniami z dnia 08 maja 2017 roku, Sąd Rejonowy w Sieradzu umorzył postępowanie w przedmiocie rozpoznania wniosku o udzielenie zabezpieczenia poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego, wobec jego zawieszenia na wniosek wierzyciela oraz zwolnił powoda S. G. od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w sprawie w całości.

W odpowiedzi na pozew, pismem z dnia 02 czerwca 2017 roku (data wpływu) pełnomocnik pozwanego (...) (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych oraz opłaty od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł.

W uzasadnieniu strona pozwana zarzuciła brak legitymacji procesowej biernej, podnosząc, iż stronami w procesie opozycyjnym mogą być wierzyciel i dłużnik wymienieni w tytule wykonawczym oraz małżonek dłużnika i następcy prawni dłużnika – po nadaniu przeciwko nim klauzuli wykonalności, tymczasem przedmiotowy tytuł wykonawczy – wyrok Sądu Rejonowego w Wieluniu z dnia 20 kwietnia 2016 roku, wydany w sprawie o sygn. akt I C 227/13, zaopatrzony w klauzulę wykonalności z dnia 22 czerwca 2016 roku, nie dotyczy pozwanego, lecz powoda i Spółdzielczej (...) S. z siedzibą w G.. Pozwany przyznał przy tym, iż nabył przedmiotową wierzytelność od pierwotnego wierzyciela – (...) w G. w drodze cesji. Zarzucił jednak, iż nie został w stosunku do niego wydany tytuł wykonawczy pozwalający na rozpoczęcie egzekucji cedowanej wierzytelności i tym samym nie zaistniały przesłanki do wytoczenia przeciwko niemu powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego.

Pismem z dnia 05 czerwca 2017 roku powód - w nawiązaniu do odpowiedzi na pozew - wniósł o:

1.  wezwanie do udziału w sprawie, w trybie art. 194 § 1 k.p.c., w miejsce dotychczasowego pozwanego – wierzyciela wymienionego w tytule wykonawczym tj. Spółdzielczej (...) S. z siedzibą w G.,

2.  nieuwzględnienie wniosku dotychczasowego pozwanego o zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych oraz opłaty od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł w związku z błędnym oznaczeniem strony pozwanej.

Postanowieniem z dnia 28 lipca 2017 roku, wydanym na rozprawie, Sąd Rejonowy w Sieradzu, na podstawie art. 194 § 1 k.p.c., wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanego Spółdzielczą (...) S. z siedzibą w G. oraz zwolnił, za zgodą stron, dotychczasowego pozwanego (...) (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W., od udziału w sprawie.

W odpowiedzi na pozew, pismem z dnia 10 sierpnia 2017 roku (data stempla pocztowego), pełnomocnik pozwanej (...) w G. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych oraz opłaty od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 21 listopada 2017 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt I C 473/17, z powództwa S. G. przeciwko Spółdzielczej (...) S. z siedzibą w G., Sąd Rejonowy w Sieradzu Wydział I Cywilny:

- w pkt 1 pozbawił w całości wykonalności tytuł wykonawczy w postaci wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy w Wieluniu I Wydział Cywilny w dniu 20 kwietnia 2016 roku, sygn. akt I C 227/13, zaopatrzony w klauzulę wykonalności w dniu 22 czerwca 2016 roku,

- w pkt 2 zasądził od pozwanej Spółdzielczej (...) S. z siedzibą w G. na rzecz powoda S. G. kwotę 5.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 5.400,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

- w pkt 3 nakazał ściągnąć od pozwanej Spółdzielczej (...) S. z siedzibą w G. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Sieradzu kwotę 2.822,00 zł tytułem zwrotu opłaty od pozwu, od obowiązku uiszczenia której powód został zwolniony.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło po następujących ustaleniach i wnioskach:

W dniu 16 czerwca 2008 roku D. G. (nr członkowski (...)) zawarła z pozwaną Spółdzielczą (...) S. z siedzibą w G. umowę pożyczki konsumenckiej. Na mocy tej umowy udzielono D. G. pożyczki w wysokości 40.000,00 zł. W dniu 22 grudnia 2009 roku pożyczkobiorczyni zmarła, nie regulując w pełni należności wynikających z zawartej umowy. Jak ustalił Sąd pierwszej instancji, postanowieniem z dnia 29 lipca 2014 roku Sąd Rejonowy w Wieluniu I Wydział Cywilny stwierdził, iż spadek po zmarłej w dniu 22 grudnia 2009 roku w W., ostatnio stale zamieszkałej w P., D. G. nabył w całości na podstawie ustawy, z dobrodziejstwem inwentarza jej syn – S. G..

Następnie, wyrokiem z dnia 20 kwietnia 2016 roku, Sąd Rejonowy w Wieluniu I Wydział Cywilny zasądził od S. G. na rzecz Spółdzielczej (...) S. z siedzibą w G. kwotę 53.750,88 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w stosunku rocznym od dnia 12 grudnia 2012 roku do dnia zapłaty, z ograniczeniem odpowiedzialności S. G. do wartości stanu czynnego majątku spadkowego pozostałego po D. G., zmarłej w dniu 22 grudnia 2009 roku oraz zasądził od S. G. na rzecz (...) w G. kwotę 2.688,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, nie obciążając przy tym S. G. kosztami postępowania w pozostałej części. Z dokonanych ustaleń wynika, iż postanowieniem z dnia 22 czerwca 2016 roku Sąd Rejonowy w Wieluniu I Wydział Cywilny nadał wyrokowi z dnia 20 kwietnia 2016 roku klauzulę wykonalności.

W dalszej części pisemnych motywów wydanego orzeczenia Sąd pierwszej instancji wskazał, iż w dniu 07 września 2016 roku (data nadania przesyłki) Spółdzielcza (...) S. z siedzibą w G. zwróciła się do Sądu Rejonowego w Wieluniu z zapytaniem, czy sporządzono spis inwentarza majątku spadkowego odziedziczonego przez S. G. po D. G.. Po uzyskaniu informacji z Sądu, iż nie sporządzono takiego spisu inwentarza, (...) w G., w dniu 15 października 2016 roku, wystąpiła do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Sieradzu M. S. o wszczęcie i przeprowadzenie - na podstawie tytułu wykonawczego z dnia 22 czerwca 2016 roku (sygn. akt I C 227/13) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności - postępowania egzekucyjnego przeciwko S. G..

Jak podkreślił Sąd Rejonowy, w dniu 15 października 2016 roku, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Sieradzu M. S. wszczął egzekucję przeciwko powodowi, która była prowadzona z renty, jaką S. G. otrzymał po zmarłej matce od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Sąd pierwszej instancji zwrócił również uwagę na fakt, iż w dniu 29 grudnia 2016 roku została zawarta umowa przelewu wierzytelności pomiędzy Spółdzielczą (...) S. z siedzibą w G. i (...) 1 Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym z siedzibą w W..

Następnie, pismem z dnia 29 grudnia 2016 roku, powód zwrócił się do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wieluniu E. J. z wnioskiem o sporządzenie spisu inwentarza po zmarłej D. G.. Po czym, pismem z dnia 02 stycznia 2017 roku, wezwał Spółdzielczą (...) S. z siedzibą w G. do złożenia wniosku o zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego pod sygn. akt MS Km 3930/16 - do czasu przedstawienia przez S. G. protokołu spisu inwentarza. Odpis przedmiotowego pisma został przesłany Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Sieradzu M. S..

W dniu 13 stycznia 2017 roku Sąd Rejonowy w Wieluniu I Wydział Cywilny postanowił dokonać spisu inwentarza majątku spadkowego pozostałego po zmarłej D. G., a w dniu 21 lutego 2017 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Wieluniu E. J. sporządziła protokół spisu inwentarza, z treści którego wynikało, iż stan czynny (aktywa) odziedziczonego przez S. G. majątku spadkowego wynosi 0,00 zł.

Jak ustalił Sąd pierwszej instancji, w dniu 22 marca 2017 roku powód zwrócił się ponownie do (...) w G. o wystąpienie do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Sieradzu M. S. z wnioskiem o zawieszenie postępowania egzekucyjnego, prowadzonego pod sygn. akt MS Km 3930/16. Do wezwania został załączony protokół spisu inwentarza. Odpis pisma z dnia 22 marca 2017 roku wraz z załącznikami został przesłany przez powoda sądowemu organowi egzekucyjnemu. W piśmie z dnia 22 marca 2017 roku, (...) w G. powiadomiła powoda o cesji wierzytelności, jaka miała miejsce w dniu 29 grudnia 2016 roku.

Sąd Rejonowy w Sieradzu zwrócił uwagę, iż postanowieniem z dnia 25 kwietnia 2017 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Sieradzu M. S., na wniosek (...) w G., zawiesił postępowanie egzekucyjne w sprawie o sygn. MS Km 3930/16, a następnie postanowieniem z dnia 10 października 2017 roku, na podstawie art. 825 pkt 1 k.p.c., umorzył zawieszone postępowanie egzekucyjne.

Przedstawiony stan faktyczny, Sąd pierwszej instancji ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, jak również w załączonych aktach Sądu Rejonowego w Wieluniu o sygn. I Ns 732/13, I C 227/13, I Ns 41/17, a także w załączonych aktach egzekucyjnych o sygn. MS Km 2930/16 i Km 1/16, których autentyczności nie kwestionowała żadna ze stron. Oparł się również na zeznaniach samego powoda, które nie zawierały wewnętrznych sprzeczności i tworzyły logiczną całość w kontekście pozostałych dowodów z dokumentów.

Po dokonaniu powyższych ustaleń faktycznych, Sąd Rejonowy w Sieradzu zważył, iż powód wykazując zasadność swojego powództwa odwoływał się do przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza po matce D. G. i do dokonania spisu tego inwentarza, z którego wynika, iż wśród majątku pozostawionego przez spadkodawczynię brak jest aktywów, które mogłyby posłużyć do pokrycia zaciągniętych przez nią zobowiązań. Jednocześnie zwrócił uwagę, iż powód wskazywał również na dokonanie cesji przedmiotowej wierzytelności w całości z dotychczasowego wierzyciela – Spółdzielczej (...) S. z siedzibą w G. na rzecz (...) (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W.. W ocenie powoda, zachodziły tym samym okoliczności uniemożliwiające egzekwowanie roszczenia.

W tej sytuacji, Sąd pierwszej instancji przyjął, iż powód swoje roszczenie oparł na przepisie art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.

Jak podkreślił Sąd Rejonowy w Sieradzu, zgodnie z treścią art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., dłużnik może żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło, albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, z którymi pozytywne przepisy prawa materialnego łączą wygaśnięcie zobowiązań, albo które powodują niemożność egzekwowania świadczeń wynikających z tytułu egzekucyjnego. Przytoczenie w pozwie o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności zdarzeń następuje w formie zarzutów. W pozwie, opartym na art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., zarzuty stanowią środki zmierzające do obrony dłużnika, przed tytułem wykonawczym przez pozbawienie w całości lub w części, albo ograniczenie jego wykonalności, w których powód – dłużnik może powoływać się na zdarzenia powodujące wygaśnięcie zobowiązania, objętego tym tytułem lub niemożność egzekwowania. Zarzuty te należą do kategorii merytorycznych, a nie formalnych, gdyż nie mogą się opierać na przepisach prawa procesowego i na powołaniu braku przesłanek procesowych, lecz atakują podstawę egzekucji przez wykazanie, że zobowiązanie nie istnieje lub (z przyczyn materialnoprawnych) nie może być egzekwowane.

W ocenie Sądu pierwszej instancji, należało uznać, że podniesiony przez powoda zarzut cesji wierzytelności – jaka nastąpiła w dniu 29 grudnia 2016 roku - jest zdarzeniem prawnym, na podstawie którego dłużnik egzekwowany może, na mocy art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., wytoczyć powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności. Uwzględnienie takiego powództwa otworzy bowiem, nabywcy wierzytelności drogę do zgłoszenia żądania ponownego nadania klauzuli wykonalności na jego rzecz. Skutki wyroku uwzględniającego powództwo opozycyjne w niczym nie podważają prawomocności tytułu egzekucyjnego (wyroku) zasądzającego świadczenie. Tym samym, zdaniem Sądu Rejonowego, powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Jednocześnie Sąd pierwszej instancji, jak podkreślił jedynie dla porządku, odniósł się także do drugiego zarzutu przedstawionego przez powoda, a mianowicie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza i dokonania spisu inwentarza.

Według Sądu Rejonowego, zarzut ten nie mógł doprowadzić do uwzględnienia powództwa. W pierwszej kolejności należało, w ocenie Sądu, dokonać interpretacji sformułowania „zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło”. Dokonując tej interpretacji, rozróżnić trzeba pojęcie długu od odpowiedzialności za dług, gdyż jedynie wygaśnięcie zobowiązania uzasadnia powództwo z art. art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. Ograniczenie odpowiedzialności osoby nie oznacza wygaśnięcia w całości lub w części zobowiązania w sensie długu. Do zdarzeń powodujących wygaśnięcie zobowiązania należy m.in. przedawnienie, wykonanie zobowiązania, świadczenie w miejsce wypełnienia ( datio in solutum), potrącenie, dobrowolne zwolnienie z długu, odnowienie itp. Jeżeli natomiast chodzi o dalszą treść pkt 2 § 1 art. 840 k.p.c., tj. zobowiązania, które „nie mogą być egzekwowane”, Sąd wskazał, iż będą tu wchodziły w rachubę wszystkie omówione zdarzenia, a ponadto odroczenie uiszczenia świadczenia przez wierzyciela oraz przemijająca niemożliwość świadczenia, która nie zwalnia dłużnika, lecz powoduje tylko odroczenie zobowiązania.

Jak podkreślił Sąd Rejonowy, nabycie spadku z dobrodziejstwem inwentarza daje podstawę do powoływania się na to zdarzenie w toku postępowania egzekucyjnego, jako na podstawę do ograniczenia odpowiedzialności. W orzecznictwie zaprezentowano pogląd, iż zastrzeżenie pozwanemu w wyroku prawa do powoływania się w toku postępowanie egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności (art. 319 k.p.c.) nie może stanowić podstawy powództwa opozycyjnego z art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. Natomiast dłużnik może, w toku postępowania egzekucyjnego, powołać się na istniejące ograniczenia jego odpowiedzialności, prowadzące do umorzenia postępowania – art. 837 i art. 825 pkt 3 in fine k.p.c. Czym innym są bowiem, podstawy wskazane w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., a czym innym ograniczenia odpowiedzialności dłużnika wynikające z tytułu egzekucyjnego czy tytułu wykonawczego, które gwarantują dłużnikowi ograniczenie odpowiedzialności, i na które może się on powoływać w postępowaniu egzekucyjnym, a czym innym przesłanki mogące stanowić podstawy pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w całości, czy części przewidziane w powoływanym przepisie. Sąd Rejonowy w Sieradzu podkreślił, iż powołanie się w toku postępowania egzekucyjnego na istniejące ograniczenia w tytule wykonawczym (a więc i tak w tytule egzekucyjnym lub w samej klauzuli wykonalności – art. 837 k.p.c.) prowadzi do umorzenia postępowania egzekucyjnego, gdyż „prowadzenie egzekucji pozostaje z innych powodów w oczywistej sprzeczności z treścią tytułu wykonawczego” (art. 825 pkt 3 k.p.c.), ale w żadnym razie istnienie tych ograniczeń nie może skutkować uwzględnieniem powództwa opartego na podstawie art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.

Z uwagi na powyższe, Sąd pierwszej instancji, doszedł do przekonania, iż okoliczność, na którą powoływał się w pozwie powód, a więc - ograniczenie jego odpowiedzialności za długi spadkowe do wysokości stanu czynnego spadku nie mogła stanowić podstawy do uwzględnienia powództwa przeciwegzekucyjnego na mocy art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. Mając jednak na względzie, że inna podniesiona przez powoda okoliczność, a mianowicie cesja wierzytelności, stanowiła podstawę do uwzględnienia powództwa, Sąd orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku.

Z kolei, kosztami procesu Sąd w całości obciążył pozwanego, na zasadzie art. 98 § 1 k.p.c. Koszty zasądzone na rzecz powoda obejmują koszt wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 5.400,00 zł oraz opłatę skarbową od udzielonego pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł. Poniesione przez Skarb Państwa koszty sądowe z tytułu opłaty od pozwu, od obowiązku uiszczenia której powód został zwolniony, a które wyniosły 2.822,00 zł, Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego.

Z takim rozstrzygnięciem nie zgodziła się pozwana Spółdzielcza (...) S. z siedzibą w G., która działając przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła apelację, w której zaskarżyła wyrok w całości.

Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucono naruszenie przepisów postępowania, a w tym:

1.  art. 843 § 3 k.p.c. przez jego pominięcie i na skutek tego pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w oparciu o twierdzenia, które nie zostały zgłoszone w pozwie z dnia 10 kwietnia 2017 roku, a dopiero w toku sprawy – po złożonej przez pozwaną odpowiedzi na pozew – w piśmie procesowym powoda z dnia 30 października 2017 roku,

2.  art. 328 § 2 k.p.c. przez niepodanie w uzasadnieniu wyroku przyczyn, dla których Sąd Rejonowy uznał, że przepis art. 843 § 3 k.p.c. nie ma w tej sprawie zastosowania.

Mając powyższe na uwadze pełnomocnik skarżącej wniósł o:

1.  zmianę wyroku w pkt I przez oddalenie powództwa,

2.  zmianę wyroku w pkt II poprzez zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kwoty 5.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed Sądem I instancji,

3.  uchylenie pkt III wyroku,

4.  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów postępowania za postępowanie apelacyjne, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu apelacji, pełnomocnik pozwanej wskazał, iż powód w pozwie z dnia 10 kwietnia 2017 roku wytoczył powództwo przeciwko (...) (...) Funduszowi Inwestycyjnemu Zamkniętemu z siedzibą w W., a swoje żądanie uzasadniał przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza oraz spisem inwentarza równym 0, gdyż w jego przekonaniu, po powstaniu tytułu egzekucyjnego, nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło, albo nie może być egzekwowane. W ocenie skarżącego, powództwo przeciwko nabywcy wierzytelności okazało się przedwczesne, ponieważ powód wnosił o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Wieluniu z dnia 20 kwietnia 2016 roku, sygn. akt I C 277/13, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 22 czerwca 2016 roku na rzecz Spółdzielczej (...) S. z siedzibą w G.. Skoro więc wierzytelność została przelana na rzecz nabywcy, ale nie dysponował on jeszcze tytułem wykonawczym przeciwko powodowi, który stanowiłby podstawę do niniejszego powództwa, to powództwo zasługiwało na oddalenie. Pomimo zmiany jaka, na podstawie art. 194 § 2 k.p.c, nastąpiła po stronie pozwanej, pozew z dnia 10 kwietnia 2017 roku, który został doręczony pozwanemu Spółdzielczej (...). S. z siedzibą w G., celem zajęcia stanowiska, nie został przez powoda ani uzupełniony, ani rozszerzony. S. G. nadal powoływał się na argumenty związane z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza, co w jego ocenie uzasadniałoby pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności. W związku z tym zatem, pozwany udzielił adekwatnej do tych zarzutów, odpowiedzi na pozew pismem z dnia 08 sierpnia 2017 roku. Podobnie, w kolejnym piśmie procesowym powoda z dnia 22 września 2017 roku podniesione zostały tożsame zarzuty. Bezspornym zatem było, zdaniem skarżącego, że do tego momentu powód powoływał się jedynie na fakt przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza i zerowy skład masy czynnej spadku. Pozwana odniosła się do tych twierdzeń, wskazując na ich niezasadność i zgłaszając stosowne wnioski dowodowe. Obowiązkiem pozwanej było bowiem, ustosunkowanie się wyłącznie do zarzutów zgłoszonych w pozwie, a nie jakichkolwiek innych. Z kolei, zarzuty dotyczące cesji wierzytelności jako zdarzenia uzasadniającego powództwo przeciwegzekucyjne pojawiły się dopiero w piśmie procesowym powoda z dnia 30 października 2017 roku, a doręczonym pozwanej w dniu 09 listopada 2017 roku oraz na rozprawie w dniu 07 listopada 2017 roku. Zdaniem pełnomocnika skarżącego, niewatpliwie były to nowe zarzuty, a pozwana została pozbawiona szansy na zajęcie stanowiska, ponieważ Sąd Rejonowy zamknął rozprawę w dniu 07 listopada 2017 roku i odroczył publikację wyroku na dzień 21 listopada 2017 roku.

Jak podkreślił skarżący, w myśl art. 843 § 3 k.p.c., powód w pozwie powinien przytoczyć wszystkie zarzuty, jakie w tym czasie mógł zgłosić pod rygorem utraty prawa korzystania z nich w dalszym postępowaniu. Powyższy przepis ustanawia bowiem, prekluzję zarzutów i ma na celu niedopuszczenie do przewlekania procesu. Nałożony obowiązek wyczerpującego przytoczenia w pozwie zarzutów ma charakter bezwzględny, jego stosowanie nie zależy od dowolnego uznania Sądu. Uchybienie temu obowiązkowi powoduje pozbawienie prawa zgłaszania tych zarzutów w dalszym toku postępowania. Po stronie zaś sądu rozpoznającego sprawę rodzi obowiązek pominięcia spóźnionych zarzutów jako sprekludowanych. Tak więc, jak podniósł skarżący, pomimo iż zarzut cesji wierzytelności był zasadną podstawą skutkującą pozbawieniem tytułu wykonawczego wykonalności, to był to jednak zarzut spóźniony i nie powinien podlegać badaniu przez Sąd. Natomiast, Sąd Rejonowy pominął całkowicie treść przepisu art. 843 § 3 k.p.c. i rozpoznał sprawę w oparciu o zarzuty, które w pozwie nie zostały zgłoszone. Zdaniem skarżącego, Sąd pierwszej instancji nie wyjaśnił także w uzasadnieniu wyroku, dlaczego przepis art. 843 § 3 k.p.c. w tej sprawie nie ma zastosowania.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik powoda wniósł o odrzucenie apelacji pozwanej w całości, względnie o oddalenie apelacji pozwanej w całości oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania apelacyjnego wraz z kosztami zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Pełnomocnik powoda uzasadniając wniosek o odrzucenie apelacji wskazał, iż przedmiotowy środek zaskarżenia nie został opłacony, zgodnie z wymogami ustawowymi. Z kolei, odnosząc się do zarzutu skarżącej naruszenia wskazanych w apelacji przepisów postępowania, pełnomocnik S. G. podniósł, iż pierwszym pismem inicjującym proces przeciwko Spółdzielczej (...) S. z siedzibą w G. i powodującym jej przystąpienie do procesu, było dopozwanie tegoż pozwanego, czyli pismo z dnia 05 czerwca 2017 roku. W ocenie pełnomocnika powoda, dopiero od wniesienia tego pisma proces zaczął toczyć się pomiędzy aktualnymi stronami postępowania i to właśnie pismo należy oceniać jako pierwsze, „traktowane de facto jako pozew w rozumieniu art. 843 § 3 k.p.c.”. Tak więc, pełnomocnik pozwanej już w chwili wstąpienia do procesu miał wiedzę o zarzucie przelewu wierzytelności, gdyż stanowił on podstawę dopozwania. Tym samym, „gdyby nie zarzut cesji wierzytelności i dopozwanie, to Spółdzielczej (...) S. z siedzibą w G. w procesie by nie było. Z tego prosty i logiczny wniosek, że wstępując do procesu w charakterze dopozwanego pełnomocnik tego podmiotu miał pełną wiedzę o wywiedzionym zarzucie przelewu wierzytelności (…)”. Dodatkowo, „Stawiając już przysłowiową kropkę nad „i” w powyższej argumentacji”, pełnomocnik S. G. podniósł, iż w punkcie XII pozwu jest mowa o owej cesji, „co czyni zarzut rzekomego naruszenia art. 843 § 3 k.p.c. zupełnie niezasadnym, pozbawionym racjonalności i wynikającym najprawdopodobniej z braku dokładnej lektury treści pozwu przez apelaującego”.

Z uwagi na niewłaściwe określenie przedmiotu zaskarżenia, postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 09 maja 2018 roku, w sprawie o sygn. akt I Ca 143/18, Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny sprawdził wartość przedmiotu zaskarżenia i w miejsce podanej przez pozwaną kwoty 8.222,00 zł, określił tę wartość na kwotę 56.438,88 zł oraz wezwał pełnomocnika pozwanej do uzupełnienia opłaty od apelacji poprzez uiszczenie kwoty 2.410,00 zł w terminie tygodnia pod rygorem odrzucenia. W zakreślonym terminie pełnomocnik skarżącej uiścił brakującą część opłaty od apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja strony pozwanej okazała się trafna i zasługiwała na uwzględnienie.

Zdaniem Sądu Okręgowego zasadny jest bowiem, podniesiony przez skarżącą, zarzut naruszenia art. 843 § 3 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie.

Na wstępie należy zważyć, że w pozwie o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności i o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji powód powinien przytoczyć wszystkie zarzuty, jakie w tym czasie mógł zgłosić, pod rygorem utraty prawa korzystania z nich w dalszym toku postępowania. Przepis art. 843 § 3 k.p.c., stanowiąc o przytoczeniu zarzutów, ma na względzie powołanie się na określone zdarzenia mogące stanowić podstawy powództwa przeciwegzekucyjnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 września 2007 roku, V CSK 141/07, Legalis Nr 108780). Zatem określony w przywołanym przepisie system prekluzji dowodowej polega na nałożeniu na strony określonego postępowania ciężaru przedstawienia sądowi wszystkich znanych mu faktów, dowodów i zarzutów w określonym terminie, pod rygorem utraty możliwości późniejszego ich przytaczania lub powoływania, a celem systemu prekluzji jest podwyższenie sprawności konkretnego postępowania (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2004 roku, III CZP 115/03, Legalis Nr 61428). Należy również podkreślić, że obowiązek przytoczenia w pozwie wszystkich zarzutów dotyczy wyłącznie tych zarzutów, które powód mógł już w pozwie przytoczyć, tj. takich, o których wiedział i mógł je zgłosić. Z przepisu art. 843 § 3 k.p.c. wynika zatem, prekluzja w odniesieniu do zarzutów możliwych do zgłoszenia w pozwie. W rezultacie można później przytoczyć zarzut, jednak tylko taki, który powstał po wniesieniu pozwu. Nie można również pozbawić dłużnika zarzutu, wprawdzie istniejącego już wcześniej, ale którego nie mógł on zgłosić w pozwie, ponieważ dowiedział się o nim dopiero w toku procesu z powództwa przeciwegzekucyjnego. Reasumując, należy stwierdzić, że po wniesieniu pozwu powód może zgłosić zarzuty, których wcześniej nie mógł podnieść, gdyż one nie istniały lub o nich nie wiedział. Powód musi jednak wówczas wykazać, że zarzutów tych nie mógł zgłosić wcześniej. Przez pojęcie zarzutów w rozumieniu przywołanego przepisu rozumieć należy środki, które zmierzają bezpośrednio do realizacji celu powództw przeciwegzekucyjnych, tj. okoliczności uzasadniające żądanie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności, albo żądanie zwolnienia spod egzekucji. Obowiązek ten jest przejawem tzw. systemu prekluzji, który ma na celu usprawnienie postępowania przez zobowiązanie powoda do przytoczenia w pozwie wszystkich znanych mu faktów (zdarzeń), mogących stanowić podstawę powództwa przeciwegzekucyjnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2007 roku, I CSK 412/06, Legalis Nr 107602). System ten stanowi jeden ze sposobów realizacji zasady koncentracji materiału procesowego. Z punktu widzenia ekonomiki postępowania jest to ważny instrument, polegający na wyraźnym określeniu chwili, do której można gromadzić materiał procesowy. Konsekwencją naruszenia obowiązku przytoczenia wszystkich zarzutów jest wykluczenie możliwości korzystania przez sąd w toku postępowania, w którym doszło do naruszenia przywołanego przepisu, z zarzutów niepowołanych w pozwie (przytoczonych już po wniesieniu pozwu), przy czym w tym wypadku wykluczenie następuje ex lege (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 1998 roku, I CKN 522/97, Legalis Nr 32266).

W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy w Sieradzu, wprawdzie słusznie wskazał, iż okoliczność na którą powód powoływał się w pozwie czyli piśmie z dnia 10 kwietnia 2017 roku (data stempla pocztowego k. 2-5), a nie piśmie z dnia 05 czerwca 2017 roku zatytułowanym „Dopozwanie” (k. 79-81) - przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza czyli ograniczenie jego odpowiedzialności za długi spadkowe do wysokości stanu czynnego spadku oraz dokonanie spisu inwentarza, z którego wynikało, iż stan czynny majątku spadkowego wynosił 0,00 zł, nie mogły stanowić podstawy do uwzględnienia powództwa przeciwegzekucyjnego, na mocy art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., jednak błędnie Sąd pierwszej instancji oparł swoje rozstrzygnięcie na zarzucie cesji wierzytelności, którego to zarzutu powód nie powołał w pozwie, a dopiero w ostatnim piśmie procesowym z dnia 30 października 2017 roku oraz na rozprawie w dniu 07 listopada 2017 roku i do którego pozwany nie miał możliwości ustosunkowania się.

Zdaniem Sądu Okręgowego, w okolicznościach niniejszej sprawy, nastąpiła zgodnie z treścią art. 193 k.p.c., zmiana powództwa, która polegała na zmianie okoliczności faktycznych powództwa. Zmianą powództwa, w rozumieniu art. 193 § 1 k.p.c., może być bądź zastąpienie dotychczasowej podstawy faktycznej inną, przy zachowaniu niezmienionego żądania, bądź zmiana żądania przy niezmienionej podstawie faktycznej, bądź też zmiana obu tych elementów. W ocenie Sądu Odwoławczego, w rozpoznawanej sprawie doszło do zmiany okoliczności faktycznych, która zachodzi, gdy powód żąda tego samego co pierwotnie, lecz żądanie to wywodzi z innego stosunku prawnego. Najdalej idącym przekształceniem powództwa jest właśnie zmiana jego rodzaju, która z reguły łączy się ze zmianą podstawy faktycznej powództwa. Zmiana podstawy powództwa polega na wymianie okoliczności faktycznych przytoczonych na uzasadnienie żądania pozwu (art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c.), czyli na odwołaniu przytoczeń zawartych w pozwie i na równoczesnym przytoczeniu innych okoliczności faktycznych, mających – z reguły na mocy innych przepisów prawa materialnego uzasadniać żądanie pozwu. Powód, tak jak w rozpatrywanej sprawie, dokonuje zazwyczaj takiej wymiany przytoczeń, gdy przekonuje się, że oparcie żądania na pierwotnych przytoczeniach nie rokuje nadziei wygranej (por. Uchwała Połączonych Izby Cywilnej oraz Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 24 kwietnia 1972 r., III PZP 17/70, Legalis Nr 16212).

Powód S. G., działający przez profesjonalnego pełnomocnika, w pozwie żądał pozbawienia w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Wieluniu z dnia 20 kwietnia 2016 roku, wydanego w sprawie o sygn. akt I C 227/13, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 22 czerwca 2016 roku. Jako podstawę faktyczną żądania pozwu wskazywał, iż w dniu 22 grudnia 2009 roku nabył w całości po zmarłej matce D. G. spadek z dobrodziejstwem inwentarza, a sporządzony przez Komornika Sądowego spis inwentarza wykazał, iż stan czynny odziedziczonego przez niego majątku spadkowego wynosił 0,00 zł.

Z kolei, jak słusznie podniósł apelujący, zarzut dotyczący cesji wierzytelności jako zdarzenie uzasadniające powództwo przeciwegzekucyjne pojawił się jako zarzut spóźniony, gdyż powód podniósł go dopiero w piśmie procesowym z dnia 30 października 2017 roku, a doręczonym pozwanemu w dniu 09 listopada 2017 roku. Drugi raz zarzut ten został przywołany na rozprawie w dniu 07 listopada 2017 roku. Za powodem „Stawiając już przysłowiową kropkę nad „i” powyższej argumentacji” i bez dodatkowego komentarza podkreślić należy, że za całkowicie chybione trzeba uznać twierdzenia profesjonalnego pełnomocnika powoda wskazujące, iż w okolicznościach rozpoznawanej sprawy za pozew należy uznać pismo o dopozwaniu, a zapis zawarty w punkcie XII pozwu, będący jedynie stwierdzeniem określonego faktu dotyczącego przeniesienia wierzytelności między określonymi podmiotami, należałoby traktować jako zgłoszenie skutecznego w sprawie zarzutu przelewu wierzytelności. W ocenie Sądu Okręgowego, jakość zaprezentowanego stanowiska jest raczej nieskuteczną i nie mającą szans powodzenia próbą uniknięcia za wszelką cenę przegrania przedmiotowej sprawy i pewnego w takiej sytuacji obciążenia kosztami procesu. Skoro bowiem, przepis art. 843 § 3 k.p.c. używa słowa „pozew”, to oznacza, że pismo procesowe w sprawie powinno odpowiadać wymaganiom przewidzianym dla pozwu, łącznie z oznaczeniem wartości przedmiotu sporu. Natomiast, z istoty, charakteru i funkcji powództwa ekscydencyjnego oraz prekluzji określonej w art. 843 § 3 k.p.c. płynie nakaz dokładnego wskazania żądania z przytoczeniem okoliczności faktycznych uzasadniających to żądanie.

W dalszej części rozważań, wskazać należy, iż zmiana powództwa jest dopuszczalna jeżeli nie wpłynie na właściwość sądu i może nastąpić w formie pisemnej lub ustnie na rozprawie. W każdym jednak wypadku pozwany musi mieć możność podjęcia obrony przed zmienionym powództwem. Jeżeli zatem zmiana powództwa nastąpiła pod nieobecność pozwanego (art. 193 k.p.c.), to posiedzenie należy odroczyć w celu doręczenia pozwanemu pisma zawierającego zmianę. Pismo to powinno odpowiadać wymaganiom pisma procesowego (art. 126 k.p.c. i nast.), a w zakresie osnowy wymaganiom pozwu (art. 843 § 3 k.p.c.) (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 lipca 1974 roku, III CRN 343/73, Legalis Nr 18179). Do zmiany powództwa nie jest potrzebna zgoda pozwanego. Jednak obowiązujące przepisy zabezpieczają interes pozwanego w ten sposób, że umożliwiają mu podjęcie obrony w zakresie zmienionego powództwa. Sposób tej obrony zależy od konkretnej sytuacji procesowej. Jeżeli powód rozszerza powództwo poza rozprawą (w piśmie procesowym) odpis pisma, zgodnie z treścią art. 206 k.p.c., należy doręczyć pozwanemu. Jeżeli powód rozszerza powództwo na rozprawie w obecności pozwanego, może on żądać odroczenia rozprawy. Wniosek taki jest dla sądu wiążący. Natomiast w razie zmiany powództwa, wprawdzie na rozprawie, ale pod nieobecność pozwanego, sąd musi odroczyć rozprawę w celu powiadomienia pozwanego o dokonanej zmianie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 lipca 1974 roku, III CRN 343/73, Legalis Nr 18179, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 listopada 1982 roku, III CRN 271/82, Legalis Nr 23423). Jeżeli sąd nie odroczy rozprawy, może nawet w określonych przypadkach dojść do pozbawienia strony możności obrony jej praw i w konsekwencji do nieważności postępowania. W pozostałych wypadkach zmiany, ustawa wymaga doręczenia pozwanemu pisma zawierającego zmianę i odpowiadającego wymogom pozwu, co zabezpiecza interesy pozwanego i umożliwia mu podjęcie obrony (por. postanowienie Sądu Najwyzszego z dnia 18 lipca 1974 r., III CRN 343/73, Legalis Nr 18179). Tak więc, jeżeli pozwany prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy, celem umożliwienia mu zajęcia stanowiska, nie stawił się na rozprawę, to brak odroczenia rozprawy stanowi uchybienie procesowe, które jeśli miało wpływ na wynik sprawy, może stanowić zarzut środka odwoławczego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 09 lipca 1971 r., II CR 220/71, Legalis Nr 15545). Jak słusznie wskazał pełnomocnik skarżącego, podniesiony przez powoda zarzut, był zarzutem nowym, a pozwana została pozbawiona szansy na zajęcie stanowiska, ponieważ Sąd Rejonowy zamknął rozprawę w dniu 07 listopada 2017 roku i odroczył publikację wyroku na dzień 21 listopada 2017 roku.

Zdaniem Sądu drugiej instancji, system prekluzji wprowadzany jest z reguły w sprawach, które ze względu na swój charakter wymagają podwyższonej sprawności postępowania. Podkreślana już potrzeba przeciwdziałania przewlekłości postępowania w sprawach wymienionych w art. 843 k.p.c. jest oczywista, jeśli uwzględnić korzyści wynikające dla wierzycieli z realizacji prawomocnie zasądzonej należności i ewentualne uwolnienie dłużnika od dotkliwych skutków prowadzonej egzekucji, pomimo że materialnoprawny obowiązek oświadczenia już nie istnieje. Można zatem stwierdzić, że nałożone w art. 843 § 3 k.p.c. zobowiązanie wzmacnia elementy kontradyktoryjności procesu w sposób umożliwiający skupienie i przedstawienie wszystkich zarzutów oraz zapewnia realizację obowiązków procesowych przez pozwanego. Przywołany przepis nie ogranicza przy tym prawa żadnej ze stron. Stanowi bowiem, że powód powinien przytoczyć w pozwie wszystkie zarzuty, jakie w tym czasie mógł zgłosić, pod rygorem utraty prawa korzystania z nich w dalszym postępowaniu. Z przytoczonego sformułowania wynika, jak słusznie zwrócił na to też uwagę apelujący, iż nałożony obowiązek wyczerpującego wskazania w pozwie zarzutów ma charakter bezwzględny. Uchybienie temu obowiązkowi powoduje pozbawienie prawa zgłaszania ich w dalszym toku postępowania. Po stronie zaś sądu rozpoznającego sprawę rodzi obowiązek pominięcia spóźnionych zarzutów jako sprekludowanych. Sąd ma traktować je, jakby nie zostały w ogóle zgłoszone (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 1998 r., I CKN 522/97, Legalis Nr 32266). Z powołaniem się na ustanowioną w art. 843 § 3 k.p.c. prekluzję do zgłaszania zarzutów i potrzebę szybkiego prowadzenia egzekucji oraz ochronę interesów wierzyciela, należy przyjąć, że zmiana podstawy powództwa przeciwegzekucyjnego jest niedopuszczalna. Pamiętać, jednak także trzeba, że wprowadzone w przywołanym przepisie ograniczenie dotyczy wyłącznie zarzutów. Nie odnosi się do środków dowodowych, które mogą być zgłaszane w czasie właściwym (art. 217 k.p.c.) (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2006 r., IV CSK 24/06, Legalis Nr 173794).

Nietrafny natomiast jest, podnoszony przez pełnomocnika strony pozwanej, zarzut naruszenia przez Sąd pierwszej instacji prawa procesowego w postaci art. 328 § 2 k.p.c. Zgodnie bowiem z treścią powołanego przepisu motywy wyroku powinny zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia tj. wskazanie faktów, które Sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł oraz przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, a także wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa. Z kolei sporządzenie uzasadnienia w sposób nie w pełni odpowiadający stawianym mu wymaganiom może stanowić usprawiedliwioną podstawę apelacji jedynie wtedy, gdy z tego powodu orzeczenie nie poddaje się kontroli sądu drugiej instancji (por. wyroki Sądu Apelacyjnego w Warszawie - z dnia 20 listopada 2008 r., VI ACa 384/08, LEX Nr 504051, z dnia 10 stycznia 2013 r., III APa 63/12, LEX Nr 1254543). W niniejszej sprawie, zdaniem Sądu Okręgowego, taka sytuacja nie zachodzi. Nie ulega bowiem wątpliwości, że uzasadnienie zaskarżonego wyroku odpowiada wymogom wskazanego przepisu, zawierając wszystkie konieczne elementy, co pozwoliło na merytoryczną kontrolę orzeczenia. Samo subiektywne przekonanie pełnomocnika skarżącej, iż dokonano tego w sposób niedostateczny, nie może w żadnej mierze stanowić uzasadnienia dla efektywnego postawienia zarzutu naruszenia art. 328 § 2 k.p.c.

W świetle powyższych rozważań właściwym było uznać, iż zarzut apelacji odnoszący się do braku zastosowania przez Sąd Rejonowy w Sieradzu normy art. 843 § 3 k.p.c., jest zasadny. W tym stanie rzeczy, w ocenie Sądu Odwoławczego, należało zmienić zaskarżony wyrok i oddalić powództwo, uznając zarzut dokonania cesji wierzytelności z dnia 29 grudnia 2016 roku, wskazany dopiero w piśmie pełnomocnika powoda z dnia 30 października 2017 roku, za jakkolwiek słuszny, jednak spóźniony, a pierwotny zarzut podnoszony w pozwie – przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza i dokonania spisu tego inwentarza jako bezzasadny, co wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku.

Na marginesie wskazać należy, iż w okolicznościach rozpoznawanej sprawy paradoksalnie oba rozstrzygnięcia – uwzględniające oraz oddalające powództwo – są nieprzydatne dla stron. Powód, w celu pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Wieluniu z dnia 20 kwietnia 2016 roku, wydanego w sprawie o sygn. akt I C 227/13 i tak musi wystąpić z kolejnym powództwem przeciwegzekucyjnym, jeżeli nowy wierzyciel (...) (...) Fundusz Inwestycyjny Z. siedzibą w W. uzyska klauzulę wykonalności przeciwko S. G.. Z kolei, wyrok uwzględniający powództwo, także nie rodzi negatywnych konsekwencji po stronie pozwanej, gdyż (...) w G. zbyła już tę wierzytelność i nie jest zainteresowana dochodzeniem należności, objętej zakwestionowanym tytułem wykonawczym.

Zmiana zaskarżonego wyroku, co do istoty sprawy, spowodowała konieczność zmiany wyroku także w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu i dlatego, w oparciu o zasadę odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 k.p.c.), należało zasądzić od powoda na rzecz pozwanego sumę 5.417,00 zł, na którą złożyły się:

- kwota 5.400,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego (§ 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r., Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm. w brzmieniu obowiązującym w dacie wytoczenia powództwa), gdyż taka kwota odpowiada charakterowi sprawy, nakładowi pracy pełnomocnika i jest zgodna z obowiązującymi stawkami,

- kwota 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa procesowego ustalona przy uwzględnieniu części IV tabeli stanowiącej załącznik do ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, (tj. Dz. U. z 2016 r., poz. 1827 ze zm.).

Z kolei, o kosztach postępowania apelacyjnego, Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c., w myśl którego powód, jako strona przegrywająca sprawę na żądanie pozwanego, obowiązany jest do zwrotu kosztów w łącznej kwocie 5.522,00 zł, na którą składają się:

- kwota 2.700,00 zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego (§ 2 pkt 6 i § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 265), gdyż taka kwota odpowiada charakterowi sprawy, nakładowi pracy pełnomocnika i jest zgodna z obowiązującymi stawkami,

- kwota 2.822,00 zł tytułem opłaty sądowej od apelacji (art. 13 ust. 1 i art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 300 ze zm.).