Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 382/18/3

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 czerwca 2018 roku

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: ------------------------

po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2018 roku w Tychach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa:

(...) S.A. w S.

przeciwko:

(...) sp. z o.o. w K.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanej (...) sp. z o.o. w K. na rzecz powódki (...) S.A. w S. kwotę 1 916,85 zł (słownie: tysiąc dziewięćset szesnaście złotych osiemdziesiąt pięć groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot:

- 537,82 zł od dnia 2 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty,

- 1 043,29 zł zł od dnia 30 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty;

2)  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 647,00 zł (słownie: sześćset czterdzieści siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 600,00 zł (słownie: sześćset złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 382/18/3

UZASADNIENIE

Powódka (...) S.A. z siedzibą w S. wystąpiła przeciwko pozwanej (...) sp. z o.o. w K. z pozwem o zapłatę kwoty 1 916,85 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot:

- 537,82 zł od dnia 2 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty;

- 1 043,29 zł od dnia 30 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty

oraz o zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że strony zawarły umowę na mocy, której powódka zobowiązała się do wykonania na rzecz pozwanej usług transportowych na trasie M.-D. za wynagrodzeniem w kwocie 537,82 zł oraz Niemcy – M. za wynagrodzeniem 1 043,29 zł. Powódka wystawiła z tego tytułu faktury VAT, których pozwana nie opłaciła, w związku z czym pismem z dnia 16 sierpnia 2017 r. wezwała pozwaną do zapłaty. Wezwanie to nie odniosła zamierzonego rezultatu.

W dniu 11 listopada 2017 r. w sprawie o sygn. akt VI GNc 2270/17/6 Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Tychach Wydziale VI Gospodarczym wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W ustawowym terminie pozwana (...) sp. z o.o. wniosła sprzeciw od w/w nakazu zapłaty zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powódki kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwana podniosła zarzut nieistnienia zobowiązania. Wskazała, że faktury VAT załączone przez powódkę do pozwu są jedynie dokumentami księgowymi, a tym samym nie stanowią dowodu zawarcia ani tym bardziej wykonania umowy oraz nie zostały nawet podpisane przez żadną ze stron. Podobne twierdzenia strona pozwana podniosła odnośnie wezwania do zapłaty oraz noty księgowej. Wywiodła, że przedłożone przez stronę powodową dokumenty nie stanowią dowodu zawarcia, a tym bardziej wykonania umowy, w związku z czym powódce nie należy się wynagrodzenie z tego tytułu.

W odpowiedzi na sprzeciw strona powodowa podtrzymała powództwo w całości oświadczając, że przed złożeniem powództwa wzywała pozwaną do zapłaty załączając do tego wezwania faktury VAT oraz zlecenie transportowe i natenczas pozwana nie kwestionowała faktu zawarcia umowy. W ocenie powódki strona pozwana podnosząc tego typu zarzuty zmierza jedynie do przedłużenia postepowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 23 stycznia 2017 r. pozwana (...) sp. z o.o. zleciła powódce (...) S.A. wykonanie transportu towaru na trasie M. (Francja) – D. (Francja). Następnie dnia 21 kwietnia 2017 r. pozwana ponownie zleciła powódce transport towaru, tym razem na trasie W. (Niemcy) – M. (Francja). Powód wykonał obydwa zlecenia transportowe i wystawił z tego tytułu faktury VAT na kwoty odpowiednio 537,82 zł oraz 1 043,29 zł.

Dowód: zlecenie transportowe nr WK (...) (k. 52-54), list przewozowy CMR (k. 55-56), korespondencja pracowników stron (k. 57-58), faktura VAT nr (...) (k. 12, 59), zlecenie transportowe nr (...) (k. 59 verte-60), lit przewozowy CMR (k. 61-63), korespondencja pracowników stron (k. 66-67), faktura VAT nr (...) (k. 9, 49), noty księgowe (k. 10, 13).

Pismami z dnia 29 maja 2017 r. i 16 sierpnia 2017 r. powódka wezwała pozwaną do zapłaty. Pozwana nie uregulowała należności.

Dowód: wezwanie do zapłaty z 29.05.2017 r. (k. 11, 50-51), wezwanie do zapłaty z 16.08.2017 r. z dowodem nadania (k. 14-15, 64-65).

Powyższe ustalenia poczynione zostały w oparciu o powołane dowody z dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne w całości. Należy podkreślić, że powołana dokumentacja przedstawiała spójny obraz przebiegu wydarzeń, który był prawdopodobny w świetle zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika strony powodowej o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków K. W. i M. S. oraz z ewidencji zakupów pozwanej albowiem dowody te nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie wobec treści dokumentów.

Zgodnie z treścią art. 148 1§1 k.p.c. Sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, sąd uzna – mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych – że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. Przed wydaniem wyroku na posiedzeniu niejawnym sąd przeprowadza postępowanie dowodowe, wydając postanowienie dowodowe także na posiedzeniu niejawnym (art. 148 1 § 2 k.p.c.). Ustawodawca nie wprowadził żadnych ograniczeń co do środków dowodowych, jakie mogą być przeprowadzone na posiedzeniu niejawnym, choć specyfika poszczególnych środków dowodowych wskazuje, że będą to dowody z dokumentów lub innych środków dowodowych, do których znajdą zastosowanie odpowiednio przepisy o dowodzie z dokumentów (art. 309 k.p.c.).

W świetle powyższego Sąd przeprowadził postępowanie dowodowe podczas, którego oparł się na przedłożonych przez stronę powodową dowodach z dokumentów.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Powódka wniosła o zasądzenie od pozwanej kwoty 1 916,85 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych tytułem wykonanego transportu towarów na trasach M. (Francja) – D. (Francja) i W. (Niemcy) – M. (Francja). Pozwana zakwestionowała roszczenie powódki wskazując, że nie zawierała z nią żadnej umowy na wykonanie rzeczonego transportu.

Przedmiotowe umowy zlecenia transportu Sąd zakwalifikował jako umowy przewozu, co do których zastosowanie znajdują przepisy Konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR) sporządzonej w G.. dnia 19 maja 1956 roku (Dz. U. z 1962 roku, Nr 49, poz. 238 ze zm.) (zwaną dalej Konwencją CMR), albowiem miejsce przyjęcia przesyłki do przewozu i miejsce przewidziane dla jej dostawy znajdowało się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej (odpowiednio D. i M. we Francji).

Wskazać należy, że utrwalone orzecznictwo sądowe wskazuje, że zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar gromadzenia materiału dowodowego spoczywa na stronach (art. 232 k.p.c., art. 3 k.p.c., art. 6 k.c.). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest tylko to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem. (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 sierpnia 2014r. I ACa 286/14, LEX nr 1511625).

Co więcej, samo zaprzeczenie okolicznościom dokonane przez stronę procesową wywołuje ten skutek, że istotne dla rozstrzygnięcia sprawy fakty stają się sporne i muszą być udowodnione, zaś w razie ich nieudowodnienia Sąd oceni je na niekorzyść strony, na której spoczywał ciężar dowodu, chyba że miał możność przekonać się o prawdziwości tych twierdzeń na innej podstawie (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 1975 r., wydane w sprawie III CRN 26/75, LEX nr 7692).

Nadto, zgodnie z obowiązującą procedurą cywilną nie do sądu należy zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Innymi słowy sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzania z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności spornych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.) – nie może on dopuszczać dowodu z urzędu, który nie był wskazany przez stronę, czy jej pełnomocnika procesowego (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2000 r., wydane w sprawie II CKN 1322/00, opubl LEX nr 51967, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2000 r., wydany w sprawie III CKN 567/98, LEX nr 52772, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 września 1998 r., wydany w sprawie II UKN 182/98, opubl. OSNP 1999/17/556).

Obowiązek przedstawiania dowodów spoczywa bowiem na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na tej stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne.

Sąd po analizie materiału zgromadzonego w sprawie stoi na stanowisku, że powódka wykazał ponad wszelką wątpliwość zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu z art. 6 k.c. i 232 k.p.c., istnienie stosunku zobowiązaniowego między stronami (umowy przewozu), przedmiotu tych umów oraz ich wysokość, a w konsekwencji istnienie po stronie pozwanej obowiązku zapłacenia dochodzonej pozwem należności wynikającej z przedstawionych przez stronę powodową faktur VAT. Powódka na tę okoliczność przedstawiła szereg dowodów, tj. zlecenie transportowe nr WK (...) (k. 52-54), list przewozowy CMR (k. 55-56), korespondencja pracowników stron (k. 57-58), faktura VAT nr (...) (k. 12, 59), zlecenie transportowe nr (...) (k. 59 verte-60), lit przewozowy CMR (k. 61-63), korespondencja pracowników stron (k. 66-67), faktura VAT nr (...) (k. 9, 49).

Z powyższych dowodów bezsprzecznie wynika, że pozwana zleciła powódce realizację usług transportowych na terenie Unii Europejskiej. Miejsce załadunku zostało wyznaczone odpowiednio w miejscowościach M. (Francja) i W. (Niemcy) natomiast miejsce rozładunku odpowiednio w miejscowości D. (Francja) i M. (Francja). Strony uzgodniły fracht w wysokości 100 euro netto i 200 euro netto.

Dowód wykonania przez pozwanego przewozu stanowią listy przewozowe CMR (k. 55-56, 61-63).

Tym samym gołosłowne okazały się twierdzenia strony pozwanej dotyczące nie wykazania przez stronę powodową swojego roszczenia. Sąd pragnie przy tym zaznaczyć, że co prawda pozwana słusznie podniosła, że faktura VAT sama w sobie nie stanowi dowodu zawarcia umowy, jednak zgodnie ze stanowiskiem judykatury fakturze takiej można przypisać szersze znaczenie, niż tylko uznanie jej za dokument księgowy. Sąd Najwyższy wskazał m.in., że przez wystawienie faktury VAT, zawierającej wszystkie niezbędne dane dla jej identyfikacji, może nastąpić stwierdzenie istnienia wierzytelności. Znaczenie faktury jako dokumentu rozliczeniowego na gruncie prawa podatkowego (określającego jakie dane konieczne z punktu widzenia jego celów powinna zawierać) nie wyłącza możliwości przypisania jej wystawieniu i doręczeniu skutków wynikających z prawa cywilnego (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 19 maja 1992 r., III CZP 56/92, OSNC 1992, Nr 12, poz. 219).

Zauważyć przy tym należy, że nie tylko z faktur VAT, ale i z pozostałych przywołanych powyżej dowodów zgromadzonych w sprawie tj. zleceń transportowych, korespondencji pracowników stron ich dotyczących i przede wszystkim listów przewozowych CMR, wynika jasny i logiczny przebieg współpracy pomiędzy stronami. Pozwana nie wykazała natomiast w żaden sposób aby wystąpiły jakiekolwiek okoliczności mające wpływ na wymagalność roszczenia (np. odstąpienie od umowy, uszkodzenie towaru w transporcie). Tym samym brak było podstaw, aby kwestionować ciąg zdarzeń przedstawionych przez powódkę i wykazanych przez nią za pomocą dowodów. Pozwana nie wykazała żadnych okoliczności mogących podważyć zasadność dochodzonego roszczenia. W ocenie Sądu argumentacja pozwanego, że umowa nie została zawarta ani tym bardziej wykonana jest niczym innym jak przyjętą na poczet tego procesu linią obrony.

Powódka niniejszym pozwem żądała również zapłaty dwukrotności stanowiącej równowartość 40 euro tyt. rekompensaty za koszty dochodzenia należności bez wzywania do zapłaty w oparciu o art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Przepis ten przewiduje, iż od dnia nabycia przez wierzyciela uprawnienia do naliczania odsetek z tytułu opóźnienia w zapłacie należności wynikającej z umowy przysługiwać mu będzie, bez konieczności wezwania, kwota tzw. stałej rekompensaty w wysokości wyrażonej w złotych równowartości kwoty 40 euro według średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne. Zatem dochodzone przez powódkę kwoty 168,79 zł (zlecenie z dnia 23 stycznia 2017 r.) i 166,95 zł (zlecenie z dnia 21 kwietnia 2017 r.) stanowią równowartość 40 EUR przeliczonych według średniego kursu NBP odpowiednio na dzień 31 marca 2017 r. oraz 31 maja 2017 r., a więc na ostatni dzień miesiąca poprzedzający miesiąc, w którym roszczenie z tyt. faktury stało się wymagalne. Kwoty te są również w ocenie sądu w pełni zasadne.

Zatem biorąc pod uwagę wyżej poczynione rozważania, Sąd uznał dochodzone przez powódkę roszczenie za zasadne w całości, w związku z tym w punkcie 1 sentencji wyroku zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 1 916,85 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot: 537,82 zł od dnia 2 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty i 1 043,29 zł od dnia 30 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty. Podstawę prawną zasądzenia odsetek stanowił przy tym art. 7 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych.

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie 2 sentencji wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na łączną kwotę kosztów postępowania złożyły się kwoty: 30,00 zł tytułem opłaty od pozwu, 17,00 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa oraz 600,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalona zgodnie z § 3 pkt 3 Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z dnia 5 listopada 2015 r. ze zm.), co daje łącznie 647,00 zł.

SSR Jolanta Brzęk